intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Luận văn Thạc sĩ Khoa học giáo dục: Quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi tại các trường mầm non huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên

Chia sẻ: Chuheodethuong10 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:115

26
lượt xem
4
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu đề tài nhằm nghiên cứu cơ sở lý luận và thực trạng quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi tại các trường mầm non huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên, từ đó đề xuất một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi đáp ứng yêu cầu của đổi mới giáo dục, chuẩn bị tốt cho trẻ vào lớp 1.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Khoa học giáo dục: Quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi tại các trường mầm non huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên

  1. ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM LÊ THỊ THANH THỦY QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG PHÁT TRIỂN NGÔN NGỮ CHO TRẺ MẪU GIÁO 5-6 TUỔI TẠI CÁC TRƯỜNG MẦM NON HUYỆN PHÚ LƯƠNG, TỈNH THÁI NGUYÊN LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC THÁI NGUYÊN - 2015 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
  2. ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM LÊ THỊ THANH THỦY QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG PHÁT TRIỂN NGÔN NGỮ CHO TRẺ MẪU GIÁO 5-6 TUỔI TẠI CÁC TRƯỜNG MẦM NON HUYỆN PHÚ LƯƠNG, TỈNH THÁI NGUYÊN Chuyên ngành: QUẢN LÝ GIÁO DỤC Mã số : 60.14.01.14 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC Người hướng dẫn khoa học: TS. PHAN HỮU THAM THÁI NGUYÊN - 2015 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
  3. LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứ u củ a riêng tôi, các kế t quả nghiên cứ u là trung thư c̣ và chưa đươ c̣ công bố trong bấ t kỳ công trình nà o khá c. Thái Nguyên, tháng 8 năm 2015 Tác giả luâ ̣n văn Lê Thị Thanh Thủy Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN i http://www.lrc.tnu.edu.vn
  4. LỜI CẢM ƠN Sau một thời gian học tập, nghiên cứu, đến nay luận văn: “Quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi tại các trường mầm non huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên” đã hoàn thành. Với tình cảm chân thành, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến tập thể thầy cô giáo khoa sau Đại học Trường Đại học Thái Nguyên đã giảng dạy, tư vấn, giúp đỡ tôi thực hiện đề tài. Đặc biệt tôi xin chân thành cảm ơn thầy giáo TS. Phan Hữu Tham người đã trực tiếp hướng dẫn khoa học trong suốt quá trình tôi nghiên cứu, thực hiện đề tài. Tôi xin chân thành cảm ơn các đồng chí lãnh đạo, chuyên viên Phòng Giáo dục và Đào tạo, các đồng chí cán bộ quản lý, giáo viên các trường mầm non trên địa bàn huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên đã tạo điều kiện về thời gian, cung cấp số liệu, đóng góp ý kiến. Chân thành cảm ơn bạn bè, đồng nghiệp giúp đỡ, động viên để tôi hoàn thành luận văn. Mặc dù rất cố gắng, nhưng chắc chắn luận văn không thể tránh khỏi những thiếu sót. Kính mong được sự chỉ dẫn, góp ý của quý thầy cô, các nhà khoa học trong hội đồng khoa học cùng các bạn đồng nghiệp để luận văn hoàn thiện hơn. Thái Nguyên, tháng 8 năm 2015 Tác giả luận văn Lê Thị Thanh Thủy Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN ii http://www.lrc.tnu.edu.vn
  5. MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................. i LỜI CẢM ƠN ...................................................................................................... ii MỤC LỤC ..........................................................................................................iii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT .................................................................... iv DANH MỤC CÁC BẢNG .................................................................................. v DANH MỤC SƠ ĐỒ .......................................................................................... vi MỞ ĐẦU ............................................................................................................. 1 1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................. 1 2. Mục đích nghiên cứu ....................................................................................... 2 3. Nhiệm vụ nghiên cứu ...................................................................................... 2 4. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ................................................................. 3 5. Phạm vi nghiên cứu ......................................................................................... 3 6. Giả thuyết khoa học ......................................................................................... 4 7. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................. 4 8. Cấu trúc luận văn ............................................................................................. 5 Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG PHÁT TRIỂN NGÔN NGỮ CHO TRẺ MẪU GIÁO Ở CÁC TRƯỜNG MẦM NON.............. 6 1.1. Tổng quan vấn đề nghiên cứu....................................................................... 6 1.2. Các khái niệm cơ bản ................................................................................. 13 1.2.1. Khái niệm quản lý ............................................................................... 13 1.2.2. Quản lý giáo dục .................................................................................. 15 1.2.3. Quản lý nhà trường .............................................................................. 15 1.2.4. Quản lý trường mầm non..................................................................... 18 1.2.5. Khái niệm ngôn ngữ ............................................................................ 18 1.2.6. Phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi .................................................... 18 1.3. Một số vấn đề về phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ở trường mầm non................................................................................................. 19 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN iii http://www.lrc.tnu.edu.vn
  6. 1.3.1. Một số quan điểm về sự phát triển của ngôn ngữ của trẻ em .............. 19 1.3.2. Vai trò của ngôn ngữ đối với việc giáo dục trẻ em ............................. 20 1.3.3. Mục tiêu của hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ở trường mầm non ...................................................................................... 22 1.3.4. Nội dung hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ở trường mầm non ............................................................................................. 22 1.3.5. Phương pháp tổ chức hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ở trường mầm non ........................................................................ 22 1.3.6. Hình thức tổ chức hoạt động cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi trong trường mầm non................................................................................................. 27 1.4. Một số vấn đề lí luận về quản lí hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi trong trường mầm non.......................................................... 27 1.4.1. Trường mầm non trong hệ thống giáo dục quốc dân .......................... 27 1.4.2. Nội dung quản lí hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ...................................................................................................... 29 1.4.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ở trường mầm non .................................................... 32 Kết luận chương 1.............................................................................................. 33 Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG PHÁT TRIỂN NGÔN NGỮ HO TRẺ MẪU GIÁO 5-6 TUỔI TẠI CÁC TRƯỜNG MẦM NON HUYỆN PHÚ LƯƠNG, TỈNH THÁI NGUYÊN .................... 35 2.1. Tổng quát về tình hình kinh tế, xã hội, giáo dục huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên ...................................................................................................... 35 2.1.1. Đặc điểm vị trí địa lý, dân số ............................................................... 35 2.1.2. Đặc điểm tình hình kinh tế, xã hội ...................................................... 35 2.1.3. Đặc điểm tình hình giáo dục Mầm non huyện Phú Lương ................. 36 2.2. Khái quát về khảo sát thực trạng ................................................................ 36 2.2.1. Mục đích khảo sát ................................................................................ 36 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN iv http://www.lrc.tnu.edu.vn
  7. 2.2.2. Đối tượng khảo sát............................................................................... 37 2.2.3. Nội dung khảo sát ................................................................................ 37 2.2.4. Phương pháp khảo sát .......................................................................... 37 2.3. Thực trạng hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ở các trường mầm non huyện Phú Lương. ........................................................... 38 2.3.1. Thực trạng việc lựa chọn, xây dựng nội dung chương trình hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ở các trường mầm non huyện Phú Lương............................................................................................... 38 2.3.2. Thực trạng về thực hiện các phương pháp tổ chức hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi .......................................................... 40 2.3.3. Thực trạng về sử dụng các hình thức tổ chức hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ................................................................... 41 2.3.4. Thực trạng việc ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ......................................... 43 2.4. Thực trạng quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ở các trường mầm non huyện Phú Lương .................................................. 45 2.4.1. Thực trạng việc lập kế hoạch hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ở các trường mầm non huyện Phú Lương ...................... 45 2.4.2. Thực trạng việc tổ chức thực hiện kế hoạch hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ở các trường mầm non huyện Phú Lương .............. 46 2.4.3. Thực trạng công tác chỉ đạo thực hiện kế hoạch hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ở các trường mầm non huyện Phú Lương ......................................................................................................... 47 2.4.4. Thực trạng công tác kiểm tra, đánh giá kết quả hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ở các trường mầm non huyện Phú Lương ..... 48 2.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ở các trường mầm non huyện Phú Lương ........ 49 2.5.1. Thuận lợi .............................................................................................. 49 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN v http://www.lrc.tnu.edu.vn
  8. 2.5.2. Khó khăn.............................................................................................. 50 Kết luận chương 2.............................................................................................. 50 Chương 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG PHÁT TRIỂN NGÔN NGỮ CHO TRẺ MẪU GIÁO 5-6 TUỔI TẠI CÁC TRƯỜNG MẦM NON HUYỆN PHÚ LƯƠNG .............................................................. 52 3.1. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp .............................................................. 52 3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống và phát triển ................................. 52 3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa và tính thực tiễn ............................. 52 3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính cần thiết ...................................................... 53 3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi ......................................................... 53 3.1.5. Nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ ....................................................... 53 3.2. Một số biện pháp quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi tại các trường mầm non huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên ... 53 3.2.1. Bồi dưỡng, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ giáo viên............................................................................................................. 54 3.2.2. Chỉ đạo, hướng dẫn giáo viên tạo môi trường chữ cái trong và ngoài lớp học cho trẻ hoạt động ........................................................................ 58 3.2.3. Hướng dẫn giáo viên tổ chức tốt các hoạt động cho trẻ mẫu giáo 5- 6 tuổi làm quen với chữ cái và làm quen với văn học trong giờ học và lồng ghép, tích hợp giáo dục trẻ ở mọi lúc, mọi nơi.................................................. 63 3.2.4. Tổ chức tốt các chuyên đề, hội thi cấp trường, phối hợp với các nhà trường tổ chức tốt các chuyên đề, hội thi cấp cụm, bồi dưỡng giáo viên cốt cán để tham gia các hội thi cấp huyện, cấp tỉnh .......................................... 75 3.2.5. Chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy học tích cực trong việc tổ chức hoạt động cho trẻ làm quen với văn học và chữ viết. ........................................ 77 3.2.6. Thực hiện tốt công tác tuyên truyền, phối hợp với các bậc cha mẹ trẻ nhằm nâng cao chất lượng hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ....................................................................................................... 80 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN vi http://www.lrc.tnu.edu.vn
  9. 3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp ................................................................. 82 3.4. Khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp ................... 84 Kết luận chương 3.............................................................................................. 86 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ................................................................. 88 1. Kết luận .......................................................................................................... 88 2. Khuyến nghị................................................................................................... 92 2.1. Đối với Bộ GD&ĐT ............................................................................... 92 2.2. Đối với Sở GD&ĐT tỉnh Thái Nguyên .................................................. 92 2.3. Đối với UBND huyện Phú Lương .......................................................... 93 2.4. Đối với Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Phú Lương ......................... 93 TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................... 94 PHỤ LỤC ......................................................................................................... 96 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – vii ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
  10. DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT STT CHỮ VIẾT TẮT NỘI DUNG 1 BGH Ban giám hiệu 2 CBQL Cán bộ quản lý 3 CNTT Công nghệ thông tin 4 CSGD Chăm sóc, giáo dục 5 CSVC Cơ sở vật chất 6 GD&ĐT Giáo dục và Đào tạo. 7 NXB Nhà xuất bản 8 NXBĐHQG Nhà xuất bản Đại học quốc gia 9 QĐ Quyết định. 10 QL Quản lý 11 QLGD Quản lý giáo dục. 12 TW Trung ương 13 UBND Uỷ ban nhân dân 14 VBHN Văn bản hợp nhất 15 HĐPTNN Hoạt động phát triển ngôn ngữ 16 VD Ví dụ 17 XHHGD Xã hội hóa giáo dục Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN iv http://www.lrc.tnu.edu.vn
  11. DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1: Thực trạng việc lựa chọn, xây dựng nội dung chương trình phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ........................................ 38 Bảng 2.2: Thực trạng về sử dụng các hình thức tổ chức hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ........................................ 41 Bảng 2.3: Thực trạng việc ứng dụng CNTT vào quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ........................................ 43 Bảng 2.4: Thực trạng việc lập kế hoạch hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ....................................................................... 45 Bảng 2.5: Thực trạng việc tổ chức thực hiện kế hoạch hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ................................................ 46 Bảng 2.6: Thực trạng việc kiểm tra, đánh giá kết quả hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ở các trường mầm non huyện Phú Lương ........................................................................................ 48 Bảng 3.1: Tổng hợp kết quả khảo sát về tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi tại các trường mầm non huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên ............................................................................. 84 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN v http://www.lrc.tnu.edu.vn
  12. DANH MỤC SƠ ĐỒ Sơ đồ 1.1: Mối quan hệ giữa chủ thể quản lý và đối tượng quản lý ................. 13 Sơ đồ1.2: Mối quan hệ của các chức năng trong chu trình quản lý .................. 14 Sơ đồ 3.1: Mối quan hệ giữa các biện pháp quản lý ......................................... 84 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN vi http://www.lrc.tnu.edu.vn
  13. MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Giáo dục đối với hầu hết các quốc gia trên thế giới được xác định là một lĩnh vực quan trọng, là chìa khóa đưa đến thành công của đất nước. Đại hội lần thứ IX của Đảng đã khẳng định: “Giáo dục là quốc sách hàng đầu, là chìa khoá mở cửa vào tương lai. Phát triển Giáo dục và Đào tạo là nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, chuẩn bị những điều kiện cần thiết cho đất nước tiến nhanh, tiến mạnh trong công cuộc công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước”. [3] Để đẩy mạnh cả quá trình giáo dục trước hết ta không thể không quan tâm đến vai trò của giáo dục mầm non vì giáo dục mầm non có vai trò quan trọng của hệ thống giáo dục quốc dân, là cấp học chuẩn bị tiền đề cho giáo dục phổ thông”, giáo dục mầm non là “bản lề”, là “gốc rễ”, là khâu đặt nền móng, nền tảng cho sự phát triển của con người. Trẻ mầm non nói chung, trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi nói riêng được học qua chơi, trẻ được phát triển toàn diện về các lĩnh vực: Thể chất, nhận thức, thẩm mỹ, tình cảm và kỹ năng xã hội, ngôn ngữ trong đó phát triển ngôn ngữ cho trẻ là một trong những nhiệm vụ vô cùng quan trọng ở trường mầm non. Lĩnh vực này giúp trẻ hình thành và phát triển các năng lực ngôn ngữ như: nghe, nói, tiền biết đọc và tiền biết viết, bên cạnh đó bước đầu giúp trẻ phát triển khả năng tư duy, nhận thức, tình cảm và các kỹ năng xã hội. Giai đoạn từ 0-6 tuổi là giai đoạn vàng để phát triển ngôn ngữ cho trẻ và có tính quyết định tới sự phát triển giao tiếp sau này của trẻ. Chính vì vậy phát triển ngôn ngữ không chỉ dừng lại ở nhiệm vụ hình thành và phát triển các năng lực ngôn ngữ nghe, nói, tiền đọc, tiền viết mà nhiệm vụ quan trọng hơn đó là bồi dưỡng vốn từ vựng cho trẻ đặc biệt là với trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi. Thông qua các hoạt động phát triển ngôn ngữ trẻ nhớ được, hiểu được và nói được, diễn đạt lưu loát, mạnh dạn trình bày suy nghĩ của bản thân về các vấn đề trong cuộc Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN 1 http://www.lrc.tnu.edu.vn
  14. sống hàng ngày, dùng ngôn ngữ như một phương tiện, công cụ để thể hiện các khả năng năng lực của bản thân, năng lực hợp tác, giao tiếp với mọi người để tăng cường nhận thức về thế giới xung quanh. Phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi là nhiệm vụ không thể thiếu và có ý nghĩa để chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1. Tuy nhiên việc quản lý các hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi tại các trường mầm non huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên còn bộc lộ nhiều hạn chế như: Một số nhà trường chưa coi trọng việc quản lý các hoạt động này, còn thực hiện một cách dập khuôn, máy móc, một số nhà trường còn nặng về việc dạy chữ cho trẻ, chưa bám sát vào đặc điểm tâm sinh lý của trẻ cũng như điều kiện thực tế tại địa phương để lựa chọn nội dung dạy trẻ cho phù hợp. Là một chuyên viên phụ trách chuyên môn cấp học mầm non mặc dù kinh nghiệm chưa nhiều, tôi vẫn mạnh dạn lựa chọn đề tài "Quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi tại các trường mầm non huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên", với hy vọng những biện pháp này khi được áp dụng vào thực tế sẽ giúp các đồng chí hiệu trưởng các trường mầm non quản lý tốt hơn các hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục trẻ tại các trường mầm non. 2. Mục đích nghiên cứu Nghiên cứu cơ sở lý luận và thực trạng quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi tại các trường mầm non huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên, từ đó đề xuất một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi đáp ứng yêu cầu của đổi mới giáo dục, chuẩn bị tốt cho trẻ vào lớp 1. 3. Nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Nghiên cứu cơ sở lý luâ ̣n quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi tại các trường mầm non. 3.2. Khảo sát thực trạng quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5- 6 tuổi tại các trường mầm non huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN 2 http://www.lrc.tnu.edu.vn
  15. 3.3. Đề xuất biện pháp quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi tại các trường mầm non huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên. 4. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 4.1. Khách thể nghiên cứu Quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi tại các trường mầm non huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên. 4.2. Đối tượng nghiên cứu Biện pháp quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi tại các trường mầm non huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên 5. Phạm vi nghiên cứu 5.1. Giới hạn về nội dung nghiên cứu Đề tài nghiên cứu các biện pháp quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi tại các trường mầm non huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên bao gồm các nội dung sau: - Quản lý hoạt động cho trẻ làm quen với văn học - Quản lý hoạt động cho trẻ làm quen với chữ cái 5.2. Giới hạn về đối tượng khảo sát - Tổng số trường mầm non: 19 trường - Tổng số lớp 5 tuổi: 56 lớp 5.3. Giới hạn về địa bàn nghiên cứu Đề tài tập trung nghiên cứu ở 19 trường mầm non của huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên đó là: Trường Mầm non xã Sơn Cẩm, Trường Mầm non Khánh Hòa, Trường Mầm non xã Cổ Lũng, Trường Mầm non Thị trấn Giang Tiên, Trường Mầm non Vô Tranh, Trường Mầm non xã Tức Tranh, Trường Mầm non xã Phú Đô, Trường Mầm non xã Phấn Mễ, Trường Mầm non Phấn Mễ 1, Trường Mầm non Thị trấn Đu, Trường Mầm non xã Động Đạt, Trường Mầm non Động Đạt 1, Trường Mầm non Ôn Lương, Trường Mầm non Phủ Lý, Trường Mầm non Hợp Thành, Trường Mầm non Yên Lạc, Trường Mầm non xã Yên Đổ, Trường Mầm non xã Yên Ninh, Trường Mầm non xã Yên Trạch. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN 3 http://www.lrc.tnu.edu.vn
  16. 6. Giả thuyết khoa học Quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi tại các trường mầm non huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên đã đạt được một số kết quả song còn nhiều bất cập và hạn chế trong quá trình thực hiện. Đề xuất được các biện pháp quản lý và áp dụng đồng bộ các biện pháp thì việc quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi sẽ được nâng cao, chất lượng giáo dục toàn diện sẽ được cải thiện. 7. Phương pháp nghiên cứu 7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận Sử dụng các phương pháp: Phân tích, tổng hợp lý thuyết, phương pháp so sánh, phương pháp hệ thống hóa để nghiên cứu các văn bản, Chỉ thị, Nghị quyết của Đảng, Nhà nước, Chiến lược phát triển GD&ĐT giai đoạn 2011- 2020, các tài liệu về dự báo giáo dục của các nhà giáo dục, nhà khoa học, các tài liệu về giáo dục mầm non, quản lý giáo dục, quản lý giáo dục mầm non... làm cơ sở lý luận trong luận văn. 7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn Điều tra bằng hệ thống phiếu hỏi đối tượng là CBQL, tổ trưởng chuyên môn tổ mẫu giáo và giáo viên dạy lớp mẫu giáo 5-6 tuổi nhằ m tìm hiểu và đánh giá sơ bộ về thực trạng quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ của cán bộ quản lý và giáo viên mầm non. - Phỏng vấn sâu: CBQL cấp trường; Tổ trưởng chuyên môn tổ mẫu giáo và giáo viên trực tiếp chăm sóc, giáo dục trẻ tại các lớp mẫu giáo 5-6 tuổi của các trường mầm non nhằm tìm hiểu sâu hơn về quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi của các trường trên địa bàn huyện. - Thảo luận nhóm giáo viên mầm non nhằm tìm hiểu thêm về nhu cầu bồi dưỡng và quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên mầm non. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN 4 http://www.lrc.tnu.edu.vn
  17. 7.3. Phương pháp toán thố ng kê Phương pháp này được sử dụng trong quá trình nghiên cứu đề tài nhằm thống kê, phân tích và xử lý số liệu, giúp cho việc đánh giá đúng thực trạng hiệu quả hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi. 8. Cấu trúc luận văn Ngoài phần mở đầu, phần kết luận, tài liệu tham khảo, phụ lục, luận văn được trình bày gồm 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận của quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ở trường mầm non. Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi tại các trường mầm non huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên Chương 3: Biện pháp quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi tại các trường mầm non huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN 5 http://www.lrc.tnu.edu.vn
  18. Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG PHÁT TRIỂN NGÔN NGỮ CHO TRẺ MẪU GIÁO Ở CÁC TRƯỜNG MẦM NON 1.1. Tổng quan vấn đề nghiên cứu Giáo dục con người như việc thả diều, cánh diều dù có bay cao, bay xa đến đâu đều bắt nguồn từ một sợi dây bám vào mặt đất và giáo dục mầm non chính là mặt đất, nơi tạo đà cho những ước mơ bay cao, bay xa hơn. Chương trình giáo dục mầm non với các lĩnh vực phát triển như: Phát triển thể chất, phát triển thẩm mỹ, phát triển nhận thức, phát triển tình cảm và quan hệ xã hội, phát triển ngôn ngữ, trong đó lĩnh vực phát triển ngôn ngữ là lĩnh vực vô cùng quan trọng. Ngôn ngữ của trẻ phát triển tốt sẽ giúp cho trẻ nhận thức và giao tiếp tốt góp phần to lớn vào việc hình thành và phát triển nhân cách cho trẻ. Việc phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ trong giao tiếp sẽ giúp trẻ dễ dàng tiếp cận với các môn khoa học khác như: Môn làm quen với môi trường xung quanh, làm quen với toán, âm nhạc, tạo hình...đặc biệt là thông qua bộ môn làm quen văn học bộ môn văn học trẻ được đọc thơ, kể chuyên, đóng kịch tạo cho trẻ được hoạt động nhiều, giúp trẻ khả năng phát triển trí nhớ, tư duy và ngôn ngữ, phát triển khả năng cảm thụ cái hay, cái đẹp, cái tốt cái xấu của mọi vật xung quanh. Song song với hoạt động cho trẻ làm quen với văn học để phát triển ngôn ngữ cho trẻ chúng ta cần thực hiện có hiệu quả hoạt động cho trẻ làm quen với chữ cái. Cho trẻ làm quen với chữ cái là một quá trình sư phạm được tổ chức đặc biệt theo cách tiếp cận ngôn ngữ trọn vẹn nghĩa là tất cả các kỹ năng nghe, nói, đọc, viết đều được phát triển và có mối quan hệ qua lại với nhau, trẻ làm quen với chữ cái khi được hoạt động và bị thu hút vào các hoạt động đa giác quan. Cách tiếp cận này sẽ thúc đẩy các nhu cầu của trẻ, giúp trẻ phát triển trí óc, sự hiểu biết về xã hội, tình cảm và thể chất, làm quen với chữ cái là hoạt động giúp trẻ hình thành, phát triển năng lực và thái độ cần thiết chuẩn bị cho trẻ học Tiếng việt ở lớp 1. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN 6 http://www.lrc.tnu.edu.vn
  19. Loài người ngay từ thuở sơ khai đã sáng tạo ra ngôn ngữ, một hệ thống tín hiệu đặc biệt dùng làm phương tiện cơ bản và quan trọng nhất trong giao tiếp giữa các thành viên trong cộng đồng người. Cũng từ đó ngôn ngữ được phát triển cùng với sự phát triển của xã hội loài người. Ngôn ngữ chính là một trong những yếu tố nâng tầm cao của con người lên vượt xa về chất so với mọi giống loài. Ngôn ngữ là chức năng tâm lý cấp cao của con người, là công cụ để tư duy, để giao tiếp, là chìa khoá để con người nhận thức và chiếm lĩnh kho tàng tri thức của dân tộc và nhân loại. Với mỗi cá nhân, sự phát triển ngôn ngữ diễn ra cực kỳ nhanh ở giai đoạn từ 0 - 6 tuổi (lứa tuổi mầm non). Từ chỗ sinh ra chưa có ngôn ngữ, đến cuối 6 tuổi chỉ một khoảng thời gian rất ngắn so với cả một đời người trẻ đã có thể sử dụng thành thạo tiếng mẹ đẻ trong sinh hoạt hàng ngày. Đây chính là giai đoạn phát cảm về ngôn ngữ. Ở giai đoạn này nếu không có những điều kiện thuận lợi cho sự phát triển ngôn ngữ thì sau này khó có thể phát triển tốt được. Chính vì vậy ngôn ngữ nói chung và ngôn ngữ của trẻ trước tuổi học là vấn đề được nhiều nhà khoa học trên thế giới và trong nước quan tâm nghiên cứu. Vấn đề ngôn ngữ đã được đề cập đến ngay từ thời cổ đại. Nhưng thời cổ đại người ta nghiên cứu ngôn ngữ không tách khỏi triết học và lôgíc học. Các nhà triết học cổ đại đã coi ngôn ngữ như là một hình thức biểu hiện bề ngoài của cái bên trong là "logos", tinh thần, trí tuệ của con người. Trong cuốn " Bàn về phương pháp", Descartes đã chỉ ra những đặc tính chủ yếu của ngôn ngữ và lấy đó làm tiêu chí phân biệt con người khác với động vật. Ông đã nhấn mạnh tính chất của ngôn ngữ, cái tín hiệu duy nhất ấy chắc chắn là của một tư duy tiềm tàng trong cơ thể và kết luận rằng " Có thể lấy ngôn ngữ làm chỗ khác nhau thực sự giữa con người và con vật" [2]. Chỉ đến giữa thế kỷ 19 khuynh hướng tâm lý học mới nảy sinh trong ngôn ngữ học. Người đầu tiên sáng lập ra trường phái ngôn ngữ học tâm lý là Shteintal (1823-1899). Ông đã đưa ra học thuyết ngôn Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN 7 http://www.lrc.tnu.edu.vn
  20. ngữ là sự hoạt động của cá nhân và sự phản ánh tâm lý dân tộc. Theo ông, ngôn ngữ học phải dựa vào tâm lý cá nhân trong khi nghiên cứu ngôn ngữ cá nhân, phải dựa vào tâm lý dân tộc trong khi nghiên cứu ngôn ngữ của dân tộc. Thuyết tâm lý liên tưởng, đại biểu là V.Vunt (1832-1920) nghiên cứu lý thuyết về dạng thức bên trong của từ, về các loại ý nghĩa chuyển đổi của từ, về nghĩa hiện có của từ và câu, về mối quan hệ liên tưởng có tính ngữ đoạn. Sau cách mạng tháng Mười Nga 1917, các nhà ngôn ngữ học, tâm lý học Xô Viết đã vận dụng quan điểm của Mac-Lênin vào hoạt động nghiên cứu ngôn ngữ đó là: xem xét ngôn ngữ với tư cách là một hiện tượng xã hội. Ngôn ngữ thể hiện các mối quan hệ giữa con người với con người được quy định bởi những điều kiện cụ thể của thời kỳ lịch sử nhất định. Ngôn ngữ là hiện thực trực tiếp của tư duy và là phương tiện giao tiếp chủ yếu của con người. Với quan điểm này có thể kể đến: L.X.Vưgutxki; R.O.Shor; E.D.Polivanov; K.N.Derzhavin; B.A.Larin; M.V.Sergievskij; M.N.Peterson; L.J.JaKubinskij; A.M.Selishchev…. Họ đã đi vào nghiên cứu tính chất xã hội của ngôn ngữ, về mối quan hệ giữa ngôn ngữ và tư duy, sự phụ thuộc qua lại giữa các thuộc tính của ngôn ngữ…L. X. Vưgotxki trong cuốn: " Tư duy và ngôn ngữ" đã lập luận rằng hoạt động tinh thần của con người chính là kết quả học tập mang tính xã hội chứ không phải là một học tập chỉ là của cá thể. Theo ông, khi trẻ em gặp phải những khó khăn trong cuộc sống, trẻ tham gia vào sự hợp tác của người lớn và bạn bè có năng lực cao hơn, những người này giúp đỡ trẻ và khuyến khích trẻ. Trong mối quan hệ hợp tác này, quá trình tư duy trong mét xã hội nhất định được chuyển giao sang trẻ. Do ngôn ngữ là phương thức đầu tiên mà qua đó, con người trao đổi các giá trị xã hội, L.X. Vưgotxki coi ngôn ngữ là vô cùng quan trọng đối với sự phát triển của tư duy. Việc nghiên cứu ngôn ngữ của trẻ em lứa tuổi mầm non (0-6 tuổi) cũng được rất nhiều tác giả trong và ngoài nước quan tâm và tiếp cận sâu ở từng góc độ khác nhau trong sự phát triển ngôn ngữ của trẻ. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN 8 http://www.lrc.tnu.edu.vn
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2