Luận văn Thạc sĩ Khoa học kinh tế: Nâng cao chất lượng đội ngũ công chức, viên chức của Văn phòng UBND tỉnh Thừa Thiên Huế

PHẦN MỞ ĐẦU<br /> 1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu<br /> Bước vào thời kỳ đổi mới, xây dựng nhà nước pháp quyền Xã hội chủ nghĩa<br /> (XHCN) Việt Nam, xây dựng nền kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế, đội ngũ<br /> công chức, viên chức nhà nước đã có những bước chuyển biến tích cực, cố gắng học<br /> tập để tiếp thu kiến thức và nâng cao năng lực thực tiễn quản lý kinh tế, quản lý xã<br /> hội đến nay đội ngũ công chức, viên chức đã dần thích ứng với cơ chế thị trường,<br /> <br /> Ế<br /> <br /> với yêu cầu tình hình mới. Tuy nhiên, vẫn còn bộ phận công chức, viên chức bảo<br /> <br /> U<br /> <br /> thủ trong cách nghĩ, cách làm, chưa chủ động, sáng tạo; làm việc quan liêu, hành<br /> <br /> ́H<br /> <br /> chính hóa, không thạo việc, tác phong chậm chạp, rườm rà, thái độ thờ ơ, thiếu<br /> <br /> TÊ<br /> <br /> trách nhiệm... trong công việc dẫn đến sự trì trệ về phương thức hoạt động ở các cơ<br /> quan hành chính.<br /> <br /> H<br /> <br /> Kế thừa và phát huy truyền thống của nền hành chính nhà nước (HCNN) ta<br /> <br /> IN<br /> <br /> đội ngũ công chức, viên chức của Văn phòng Ủy ban nhân dân (UBND) tỉnh Thừa<br /> Thiên Huế đã không ngừng học tập, nâng cao kiến thức chuyên môn nghiệp vụ để<br /> <br /> K<br /> <br /> tham mưu Lãnh đạo UBND tỉnh chỉ đạo, điều hành và tổ chức thực hiện các<br /> <br /> ̣C<br /> <br /> nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh trên địa bàn tỉnh Thừa<br /> <br /> O<br /> <br /> Thiên Huế trong thời gian qua. Tuy nhiên, vẫn còn một số công chức, viên chức<br /> <br /> ̣I H<br /> <br /> chưa đáp ứng yêu cầu công việc; việc đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ công chức, viên<br /> chức có lúc chưa gắn với việc sử dụng nên hiệu quả công việc chưa cao… Trước<br /> <br /> Đ<br /> A<br /> <br /> yêu cầu nhiệm vụ mới phát triển của tỉnh Thừa Thiên Huế trở thành thành phố<br /> trực thuộc Trung ương, cần nhanh chóng xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ<br /> công chức, viên chức HCNN của tỉnh, trong đó có Văn phòng UBND tỉnh Thừa<br /> Thiên Huế.<br /> Từ các vấn đề nêu trên, việc đánh giá đúng thực trạng của đội ngũ công chức,<br /> viên chức của Văn phòng UBND tỉnh Thừa Thiên Huế để tìm ra nguyên nhân, bài<br /> học kinh nghiệm và đề ra các giải pháp cơ bản để nâng cao chất lượng đội ngũ này<br /> là yêu cầu bức thiết hiện nay. Chính vì thế, tôi chọn đề tài “Nâng cao chất lượng<br /> đội ngũ công chức, viên chức của Văn phòng UBND tỉnh Thừa Thiên Huế” làm<br /> luận văn thạc sĩ.<br /> <br /> 1<br /> <br /> 2. Mục tiêu nghiên cứu<br /> 2.1. Mục tiêu chung<br /> Trên cơ sở đánh giá thực trạng chất lượng đội ngũ công chức, viên chức của<br /> Văn phòng UBND tỉnh Thừa Thiên Huế, đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng<br /> đội ngũ nhân lực này đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ mới, góp phần phát triển tỉnh Thừa<br /> Thiên Huế sớm trở thành thành phố trực thuộc Trung ương.<br /> 2.2. Mục tiêu cụ thể<br /> <br /> Ế<br /> <br /> - Hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về chất lượng công chức, viên chức;<br /> <br /> U<br /> <br /> - Phân tích, đánh giá thực trạng chất lượng đội ngũ công chức, viên chức của<br /> <br /> ́H<br /> <br /> Văn phòng UBND tỉnh Thừa Thiên Huế;<br /> <br /> - Đề xuất những quan điểm, phương hướng và một số giải pháp góp phần nâng<br /> <br /> TÊ<br /> <br /> cao chất lượng đội ngũ công chức, viên chức của Văn phòng UBND tỉnh Thừa<br /> <br /> 3. Phương pháp nghiên cứu<br /> <br /> H<br /> <br /> Thiên Huế.<br /> <br /> IN<br /> <br /> 3.1. Phương pháp thu thập thông tin, tài liệu, số liệu<br /> <br /> K<br /> <br /> - Số liệu thứ cấp: Số liệu từ các báo cáo của UBND tỉnh, Văn phòng UBND<br /> tỉnh; Niên giám thống kê Thừa Thiên Huế và các văn bản quy phạm pháp luật<br /> <br /> O<br /> <br /> ̣C<br /> <br /> (QPPL) có liên quan.<br /> <br /> ̣I H<br /> <br /> - Số liệu sơ cấp: Số liệu điều tra, phỏng vấn trực tiếp theo bảng hỏi được thiết<br /> kế sẵn đối với Lãnh đạo UBND tỉnh, Lãnh đạo Văn phòng UBND tỉnh; Trưởng<br /> <br /> Đ<br /> A<br /> <br /> phòng, Phó trưởng phòng, trung tâm và công chức, viên chức Văn phòng UBND<br /> tỉnh Thừa Thiên Huế; công dân và cán bộ, công chức của các sở, ban, ngành...<br /> - Mẫu điều tra: Luận văn tiến hành điều tra, phỏng vấn 80 công chức, viên chức tại<br /> <br /> Văn phòng UBND tỉnh Thừa Thiên Huế (trong đó: 4 Lãnh đạo UBND tỉnh, 4 Lãnh đạo<br /> Văn phòng UBND tỉnh; 31 Trưởng phòng, Phó trưởng phòng, trung tâm; còn lại 41 công<br /> chức, viên chức); điều tra 50 công dân và cán bộ, công chức của các sở, ban, ngành.<br /> - Phương pháp chọn mẫu bằng cách chọn ra những mẫu mang tính đại diện<br /> cho tổng thể các mẫu cần điều tra. Ngoài ra, còn sử dụng phương pháp chuyên gia<br /> để tham khảo ý kiến kinh nghiệm trong lĩnh vực này, giúp cho kết quả nghiên cứu<br /> đảm bảo tính khách quan, toàn diện và hệ thống.<br /> <br /> 2<br /> <br /> 3.2. Phương pháp tổng hợp và xử lý số liệu<br /> - Dùng phương pháp phân tổ để hệ thống hóa và tổng hợp số liệu điều tra theo<br /> các tiêu thức phù hợp với yêu cầu nghiên cứu.<br /> - Xử lý và tính toán số liệu theo phần mềm SPSS và EXCEL trên máy tính.<br /> 3.3. Phương pháp phân tích số liệu<br /> - Đánh giá độ lêch chuẩn (Std.Deviaton), độ tin cậy (Cronbach’s Alpha) và<br /> độ giá trị (factor Analyis) bằng phân tính nhân tố khám phá KMO (Kaiser-<br /> <br /> Ế<br /> <br /> Meyer-Olkin).<br /> <br /> U<br /> <br /> - Trên cơ sở các tài liệu đã được xử lý, tổng hợp, vận dụng các phương pháp<br /> <br /> ́H<br /> <br /> phân tích thống kê, phân tích nhân tố… để phân tích chất lượng đội ngũ công chức,<br /> <br /> 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu<br /> 4.1. Đối tượng nghiên cứu<br /> <br /> TÊ<br /> <br /> viên chức qua các năm.<br /> <br /> H<br /> <br /> - Nội dung nghiên cứu: Các vấn đề có liên quan đến chất lượng đội ngũ công<br /> <br /> IN<br /> <br /> chức, viên chức của Văn phòng UBND tỉnh Thừa Thiên Huế.<br /> <br /> K<br /> <br /> - Đối tượng khảo sát: Đội ngũ công chức, viên chức.<br /> 4.2. Phạm vi nghiên cứu<br /> <br /> O<br /> <br /> ̣C<br /> <br /> - Về không gian: Văn phòng UBND tỉnh Thừa Thiên Huế có 5 phòng chuyên<br /> <br /> ̣I H<br /> <br /> môn, 2 phòng hành chính, quản trị và 2 Trung tâm, 1 Cổng thông tin điện tử.<br /> - Về thời gian: Đánh giá thực trạng chất lượng đội ngũ công chức, viên chức<br /> <br /> Đ<br /> A<br /> <br /> của Văn phòng UBND tỉnh Thừa Thiên Huế từ năm 2010 đến năm 2013; điều tra<br /> khảo sát đội ngũ công chức, viên chức của Văn phòng UBND tỉnh Thừa Thiên Huế<br /> năm 2014 và đề xuất giải pháp đến năm 2020.<br /> 5. Nội dung nghiên cứu<br /> Ngoài phần mở đầu và kết luận, luận văn có kết cấu gồm 3 chương:<br /> Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về chất lượng đội ngũ công chức, viên chức;<br /> Chương 2: Thực trạng chất lượng đội ngũ công chức, viên chức của Văn<br /> phòng UBND tỉnh Thừa Thiên Huế;<br /> Chương 3: Giải pháp chủ yếu nâng cao chất lượng đội ngũ công chức, viên<br /> chức của Văn phòng UBND tỉnh Thừa Thiên Huế.<br /> <br /> 3<br /> <br /> Chương 1<br /> CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CHẤT LƯỢNG<br /> ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC, VIÊN CHỨC<br /> <br /> 1.1. LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC, VIÊN CHỨC<br /> 1.1.1. Khái niệm công chức, viên chức<br /> 1.1.1.1. Khái niệm về công chức<br /> <br /> Ế<br /> <br /> Ở nước ta hiện nay, khái niệm công chức được hình thành, gắn liền với sự<br /> <br /> U<br /> <br /> phát triển của nền HCNN. Văn bản có tính pháp lý đầu tiên quy định về công chức<br /> <br /> ́H<br /> <br /> là Sắc lệnh số 76/SL ngày 20/5/1950 của Chủ tịch nước Việt Nam dân chủ cộng<br /> hòa, tại Điều 1 quy định: Công chức là những công dân Việt Nam được chính quyền<br /> <br /> TÊ<br /> <br /> nhân dân tuyển để giữ một chức vụ thường xuyên trong các cơ quan chính phủ, ở<br /> trong hay ngoài nước, trừ trường hợp riêng biệt do Chính phủ quy định.<br /> <br /> H<br /> <br /> Sau đó suốt một thời gian dài, khái niệm công chức ít được sử dụng, thay vào<br /> <br /> IN<br /> <br /> đó là khái niệm cán bộ, công nhân viên nhà nước, không phân biệt công chức, viên<br /> <br /> K<br /> <br /> chức với công nhân.<br /> <br /> Thực hiện công cuộc đổi mới, trước yêu cầu khách quan của tiến trình cải cách<br /> <br /> O<br /> <br /> ̣C<br /> <br /> nền HCNN và đòi hỏi chuẩn hóa đội ngũ cán bộ, công chức nhà nước, thuật ngữ<br /> <br /> ̣I H<br /> <br /> công chức được sử dụng trở lại. Tại Nghị định số 169/HĐBT ngày 25/5/1991 của<br /> Hội đồng Bộ trưởng, tiếp đó là Nghị định số 95/1998/NĐ-CP ngày 17/11/1998 và<br /> <br /> Đ<br /> A<br /> <br /> Nghị định số 117/2003/NĐ-CP ngày 10/10/2003 của Chính phủ về tuyển dụng, sử<br /> dụng và quản lý cán bộ, công chức trong các cơ quan nhà nước (CQNN), khái niệm<br /> công chức được đề cập một cách rõ ràng, cụ thể; xong vẫn chưa phân biệt công<br /> chức hành chính với công chức sự nghiệp [4].<br /> Đến nay, trước yêu cầu của sự phát triển kinh tế - xã hội, sự phát triển của<br /> đời sống chính trị pháp lý Luật Cán bộ, công chức được Quốc hội nước Cộng hòa<br /> XHCN Việt Nam khóa XII thông qua ngày 13/11/2008, có hiệu lực từ ngày<br /> 1/1/2010 quy định rõ: Công chức là công dân Việt Nam, được tuyển dụng, bổ<br /> nhiệm vào ngạch, chức vụ, chức danh trong cơ quan của Đảng Cộng sản Việt<br /> Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội ở trung ương, cấp tỉnh, cấp huyện; trong<br /> <br /> 4<br /> <br /> cơ quan, đơn vị thuộc Quân đội nhân dân mà không phải là sĩ quan, quân nhân<br /> chuyên nghiệp, công nhân quốc phòng; trong cơ quan, đơn vị thuộc Công an nhân<br /> dân mà không là sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên nghiệp và trong bộ máy lãnh đạo,<br /> quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ<br /> chức chính trị - xã hội, trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước<br /> (NSNN); đối với công chức trong bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp<br /> công lập thì lương được bảo đảm từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập theo<br /> <br /> Ế<br /> <br /> quy định của pháp luật [26].<br /> <br /> U<br /> <br /> Từ quy định các đối tượng là công chức như trên, chúng ta thấy công chức<br /> <br /> ́H<br /> <br /> theo quy định của pháp luật Việt Nam. Như vậy, công chức không chỉ bao gồm<br /> những người làm việc trong hệ thống cơ quan HCNN, mà còn bao gồm cả những<br /> <br /> TÊ<br /> <br /> người làm việc cho các tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội như: các Ban<br /> tham mưu của Đảng, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc, Hội Liên hiệp Phụ nữ, Hội Nông<br /> <br /> H<br /> <br /> dân, Hội Cựu chiến binh, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Công đoàn Việt<br /> <br /> IN<br /> <br /> Nam; các cơ quan, đơn vị thuộc Quân đội nhân dân, Công an nhân dân. Đây là một<br /> <br /> K<br /> <br /> trong những đặc trưng cơ bản nhất của công chức, xuất phát từ đặc thù của thể chế<br /> chính trị và tổ chức bộ máy nhà nước, đảng, đoàn thể của nước ta.<br /> <br /> O<br /> <br /> ̣C<br /> <br /> Đồng thời, phạm vi đối tượng là công chức cũng đã được xác định rõ, theo đó:<br /> <br /> ̣I H<br /> <br /> Thứ nhất, công chức làm việc trong các CQNN ở cơ sở (cấp xã, phường, thị<br /> trấn) không thuộc phạm vi điều chỉnh của Nghị định 117/2003/NĐ-CP, mà được<br /> <br /> Đ<br /> A<br /> <br /> điều chỉnh bởi Nghị định số 114/2003/NĐ-CP về cán bộ, công chức xã, phường, thị<br /> trấn. Dù Pháp lệnh cán bộ, công chức năm 1998 (sửa đổi, bổ sung năm 2003) đã bổ<br /> sung đối tượng này vào phạm vi điều chỉnh, hoạt động của những người này có tính<br /> chất như công chức nhà nước và các cơ quan Hội đồng nhân dân (HĐND), UBND<br /> xã phường, thị trấn là các CQNN ở cơ sở [4].<br /> Thứ hai, khái niệm công chức không áp dụng cho đối tượng làm việc trong các<br /> đơn vị sự nghiệp của Nhà nước, kể cả các đơn vị sự nghiệp thực hiện dịch vụ công<br /> (trừ các công chức giữ chức vụ lãnh đạo). Những nhân viên làm việc trong các đơn<br /> vị sự nghiệp y tế, giáo dục, khoa học - công nghệ, văn hóa thông tin, thể dục thể<br /> thao, doanh nghiệp của Đảng, Nhà nước và các đoàn thể nhân dân, các hội nghề<br /> <br /> 5<br /> <br />