Luận văn Thạc sĩ Khoa học Lâm nghiệp: Nghiên cứu đề xuất các giải pháp quy hoạch, quản lý rừng bền vững tại Ban quản lý rừng phòng hộ Lang Chánh – tỉnh Thanh Hoá

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:97

Thêm vào BST

Báo xấu

17
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu của đề tài là góp phần xây dựng cơ sở khoa học cho những giải pháp quy hoạch quản lý rừng bền vững tại BQL rừng phòng hộ Lang Chánh; đưa ra được một số giải pháp kinh tế, xã hội, môi trường và khoa học công nghệ nhằm quản lý rừng bền vững tại BQL rừng phòng hộ Lang Chánh.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Khoa học Lâm nghiệp: Nghiên cứu đề xuất các giải pháp quy hoạch, quản lý rừng bền vững tại Ban quản lý rừng phòng hộ Lang Chánh – tỉnh Thanh Hoá

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT TRƯỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIỆP ------------------------------------------------------ NguyÔn v¨n tuÊn NGHIÊN CỨU ĐỀ XUẤT CÁC GIẢI PHÁP QUY HOẠCH, QUẢN LÝ RỪNG BỀN VỮNG TẠI BAN QUẢN LÝ RỪNG PHÒNG HỘ LANG CHÁNH TỈNH THANH HOÁ LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC LÂM NGHIỆP HÀ NỘI – 2008
1 §Æt vÊn ®Ò HÖ sinh th¸i rõng cã vai trß cùc kú quan träng ®èi víi viÖc b¶o vÖ m«i trêng sèng vµ nÒn kinh tÕ quèc d©n ë nhiÒu quèc gia. Gi÷ ®Êt, gi÷ níc, ®iÒu hoµ khÝ hËu, phßng chèng « nhiÔm vµ thiªn tai lµ nh÷ng t¸c dông chÝnh cña rõng. Tuy nhiªn søc Ðp vÒ kinh tÕ vµ d©n sè ®· vµ ®ang dÉn ®Õn viÖc sö dông qu¸ møc tµi nguyªn rõng ë c¸c níc ®ang ph¸t triÓn. T×nh h×nh ®ã lµm cho nguån tµi nguyªn cã thÓ t¸i t¹o ®îc nh rõng vµ ®Êt rõng bÞ c¹n kiÖt nhanh chãng, m«i trêng rõng nãi riªng vµ m«i trêng sèng nãi chung bÞ suy tho¸i nghiªm träng. Thùc vËy, rõng ë Thanh Ho¸ vµ ë ViÖt Nam nãi riªng còng nh trªn thÕ giíi nãi chung ®ang gi¶m nhanh vÒ sè lîng vµ chÊt lîng, nguyªn nh©n chñ yÕu lµ do c«ng t¸c qu¶n lý sö dông tµi nguyªn rõng tõ tríc ®Õn nay cña níc ta cßn mang tÝnh s¶n xuÊt l©m nghiÖp truyÒn thèng, tr×nh ®é khoa häc kÜ thuËt l¹c hËu, chËm ®æi míi. Con ngêi sö dông, qu¶n lý vµ b¶o vÖ tµi nguyªn rõng cha thùc sù hîp lý dÉn ®Õn nh÷ng hËu qu¶ xÊu vÒ kinh tÕ, x· héi, tÝnh ®a d¹ng sinh häc còng nh m«i trêng sinh th¸i. V× vËy, cÇn thiÕt ph¶i quy ho¹ch, qu¶n lý b¶o vÖ vµ sö dông rõng mét c¸ch bÒn v÷ng ®Ó võa ph¸t huy hÕt vÞ trÝ, vai trß chøc n¨ng cña rõng võa lîi dông ®îc rõng mét c¸ch l©u dµi, liªn tôc. BQL rõng phßng hé Lang Ch¸nh n»m tr¶i dµi trªn ®Þa bµn 5 x· cña huyÖn Lang Ch¸nh cã khu hÖ ®éng thùc vËt phong phó và cã vai trß quan träng trong viÖc b¶o vÖ nguån níc cho c¸c dßng s«ng chÝnh lµ s«ng ¢m, s«ng CÇu Chµy. C¸c con s«ng nµy lµ thîng nguån cña s«ng Chu, s«ng M·. Tuy nhiªn, còng nh c¸c diÖn tÝch rõng kh¸c, rõng phßng hé Lang Ch¸nh ®ang bÞ suy tho¸i nghiªm träng do c«ng t¸c qu¶n lý rõng cha thùc sù hiÖu qu¶. MÆt kh¸c, ®ang ph¶i ®èi mÆt víi nh÷ng tÖ n¹n s¨n b¾t, khai th¸c ®éng thùc vËt tr¸i phÐp vµ x©m lÊn diÖn tÝch ®Ó ph¸t triÓn n«ng nghiÖp. Ng¨n chÆn nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc, ph¸t huy tiÒm n¨ng vµ ph¸t triÓn vèn rõng cña rõng phßng hé Lang Ch¸nh lµ nh÷ng tr¨n trë cña nhiÒu ngµnh, nhiÒu cÊp chÝnh quyÒn vµ ngêi d©n ®Þa ph¬ng. §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò trªn, trong khu«n khæ cña luËn v¨n cao häc chóng t«i thùc hiÖn ®Ò tµi: “Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p quy ho¹ch, qu¶n lý rõng bÒn v÷ng t¹i Ban qu¶n lý rõng phßng hé Lang Ch¸nh – tØnh Thanh Ho¸’’
2 Ch¬ng 1 Tæng quan vÒ vÊn ®Ò nghiªn cøu 1.1. Kh¸i niÖm vÒ qu¶n lý rõng bÒn v÷ng Trong thêi gian gÇn ®©y, qu¶n lý rõng bÒn v÷ng (QLRBV) ®· trë thµnh mét nguyªn t¾c ®èi víi qu¶n lý kinh doanh rõng ®ång thêi còng lµ mét tiªu chuÈn mµ qu¶n lý kinh doanh rõng ph¶i ®¹t tíi. HiÖn t¹i cã hai ®Þnh nghÜa ®ang ®îc sö dông ë ViÖt Nam. Theo Tæ Chøc Gç NhiÖt ®íi (ITTO) th× “QLRBV lµ qu¸ tr×nh qu¶n lý ®Êt rõng cè ®Þnh ®Ó ®¹t ®îc mét hoÆc nhiÒu môc tiªu ®îc x¸c ®Þnh râ rµng cña c«ng t¸c qu¶n lý trong vÊn ®Ò s¶n xuÊt liªn tôc c¸c s¶n phÈm vµ dÞch vô rõng mµ kh«ng lµm gi¶m ®i ®¸ng kÓ nh÷ng gi¸ trÞ vèn cã vµ kh¶ n¨ng s¶n xuÊt sau nµy cña rõng vµ kh«ng g©y ra nh÷ng ¶nh hëng tiªu cùc th¸i qu¸ ®Õn m«i trêng vËt chÊt vµ x· héi".[22] Theo hiÖp íc Helsinki th× “ QLRBV lµ sù qu¶n lý rõng vµ ®Êt rõng mét c¸ch hîp lý ®Ó duy tr× tÝnh ®a d¹ng sinh häc, n¨ng suÊt, kh¶ n¨ng t¸i sinh, søc sèng cña rõng, ®ång thêi duy tr× tiÒm n¨ng thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng kinh tÕ, x· héi vµ sinh th¸i cña chóng trong hiÖn t¹i còng nh trong t¬ng lai, ë cÊp ®Þa ph¬ng, quèc gia vµ toµn cÇu, kh«ng g©y ra nh÷ng t¸c h¹i ®èi víi c¸c hÖ sinh th¸i kh¸c”[22]. C¸c ®Þnh nghÜa trªn, nh×n chung t¬ng ®èi dµi dßng nhng tãm l¹i cã mÊy vÊn ®Ò chÝnh sau: - Qu¶n lý rõng æn ®Þnh b»ng c¸c biÖn ph¸p phï hîp nh»m ®¹t c¸c môc tiªu ®Ò ra (s¶n xuÊt gç nguyªn liÖu, gç gia dông, l©m s¶n ngoµi gç...; phßng hé m«i trêng, b¶o vÖ ®Çu nguån, b¶o vÖ chèng c¸t bay, chèng s¹t lë ®Êt...; b¶o tån ®a d¹ng sinh häc, b¶o tån loµi, b¶o tån c¸c hÖ sinh th¸i...). - B¶o ®¶m sù bÒn v÷ng vÒ kinh tÕ, x· héi vµ m«i trêng, cô thÓ: + BÒn v÷ng vÒ kinh tÕ lµ b¶o ®¶m kinh doanh rõng l©u dµi liªn tôc víi n¨ng suÊt, hiÖu qu¶ ngµy cµng cao (kh«ng khai th¸c l¹m dông vµo vèn rõng; duy tr× vµ ph¸t triÓn diÖn tÝch, tr÷ lîng rõng; ¸p dông c¸c biÖn ph¸p kü thuËt lµm t¨ng n¨ng suÊt rõng). + BÒn v÷ng vÒ mÆt x· héi lµ b¶o ®¶m kinh doanh rõng ph¶i tu©n thñ c¸c luËt ph¸p, thùc hiÖn tèt c¸c nghÜa vô ®ãng gãp víi x· héi, b¶o ®¶m quyÒn h¹n vµ quyÒn lîi còng nh mèi quan hÖ tèt víi nh©n d©n, céng ®ång ®Þa ph¬ng.
3 + BÒn v÷ng vÒ m«i trêng lµ b¶o ®¶m kinh doanh rõng duy tr× ®îc kh¶ n¨ng phßng hé m«i trêng vµ duy tr× ®îc tÝnh ®a d¹ng sinh häc cña rõng, ®ång thêi kh«ng t¸c h¹i ®èi víi c¸c hÖ sinh th¸i kh¸c. 1.2. Qu¶n lý rõng bÒn v÷ng trªn thÕ giíi Trong nhiÒu thËp kû qua, trªn thÕ giíi nhÊt lµ c¸c níc ®ang ph¸t triÓn ®· nhËn thøc râ tµi nguyªn rõng lµ cã h¹n vµ ®ang bÞ suy gi¶m nghiªm träng, nhÊt lµ tµi nguyªn rõng nhiÖt ®íi. NÕu theo ®µ nµy nh hiÖn nay, mçi n¨m diÖn tÝch rõng sÏ mÊt kho¶ng 15 triÖu ha nh sè liÖu thèng kª cña FAO th× chØ h¬n 100 n¨m n÷a rõng nhiÖt ®íi sÏ hoµn toµn biÕn mÊt, loµi ngêi sÏ chÞu th¶m häa kh«n lêng vÒ kinh tÕ, x· héi vµ m«i trêng[10]. Trªn thÕ giíi, lÞch sö QLRBV ®îc h×nh thµnh tõ rÊt sím, ®Çu thÕ kû 18 c¸c nhµ l©m häc §øc nh Hartig, G.L[32]; Heyer, F [33] ®· ®Ò xuÊt nguyªn t¾c sö dông l©u bÒn ®èi víi rõng thuÇn loµi ®ång tuæi, c¸c nhµ khoa häc ngêi Ph¸p (Gournand, 1922) vµ ngêi Thuþ SÜ (H.Biolley) còng ®Ò ra ph¬ng ph¸p kiÓm tra, ®iÒu chØnh s¶n lîng ®èi víi rõng kh¸c tuæi khai th¸c chän [32]. Trong giai ®o¹n ®Çu thÕ kû 20 hÖ thèng qu¶n lý tµi nguyªn rõng tËp trung thùc hiÖn ë nhiÒu quèc gia, ®Æc biÖt lµ nh÷ng quèc gia ®ang ph¸t triÓn [17]. Tuy nhiªn, c«ng t¸c qu¶n lý tµi nguyªn rõng trong giai ®o¹n nµy ®· bá qua vai trß cña céng ®ång vµ ngêi d©n b¶n ®Þa. Vµo cuèi thÕ kû 20, khi tµi nguyªn rõng ®· bÞ suy tho¸i nghiªm träng th× con ngêi míi nhËn thøc ®îc r»ng tµi nguyªn rõng lµ cã h¹n vµ cÇn ®îc b¶o vÖ. ViÖc qu¶n lý vµ b¶o vÖ rõng thêng g©y nªn m©u thuÉn gi÷a lîi Ých c¸ nh©n, céng ®ång d©n c víi lîi Ých quèc gia, v× vËy trong c«ng t¸c qu¶n lý rõng cÇn ph¶i ®Ò cËp ®Õn nhiÒu khÝa c¹nh quan träng lµ x©y dùng, b¶o vÖ vµ sö dông c¸c nguån tµi nguyªn rõng ®Ó võa phôc vô cho c¸c nhu cÇu x· héi, võa ®¶m b¶o tÝnh æn ®Þnh bÒn v÷ng l©u dµi cña tµi nguyªn rõng. C«ng cô ®Ó qu¶n lý sö dông bÒn v÷ng tµi nguyªn rõng bao gåm c¸c quy tr×nh c«ng nghÖ, chÝnh s¸ch, c¸c ho¹t ®éng nh»m tho¶ m·n ®îc nh÷ng nguyªn lý kinh tÕ, x· héi vµ m«i trêng sinh th¸i. Cã thÓ nãi qu¶n lý sö dông tµi nguyªn rõng bÒn v÷ng
4 lµ ph¬ng thøc qu¶n lý ®îc x· héi chÊp nhËn, cã c¬ së vÒ mÆt khoa häc, cã tÝnh kh¶ thi vÒ mÆt kü thuËt vµ hiÖu qu¶ vÒ mÆt kinh tÕ [31]. §Ó ng¨n chÆn t×nh tr¹ng mÊt rõng, céng ®ång quèc tÕ ®· thµnh lËp nhiÒu tæ chøc, tiÕn hµnh nhiÒu héi nghÞ, ®Ò xuÊt vµ cam kÕt nhiÒu c«ng íc b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn rõng, trong ®ã cã chiÕn lîc b¶o tån quèc tÕ (1980 vµ ®iÒu chØnh n¨m 1991), Tæ chøc gç nhiÖt ®íi quèc tÕ (ITTO n¨m 1983), Ch¬ng tr×nh hµnh ®éng rõng nhiÖt ®íi (TFAP n¨m 1985), Héi nghÞ quèc tÕ vÒ m«i trêng vµ ph¸t triÓn (UNCED n¨m 1992), C«ng íc vÒ bu«n b¸n c¸c loµi ®éng thùc vËt quý hiÕm (CITES), C«ng íc vÒ ®a d¹ng sinh häc (CBD, n¨m 1992), C«ng íc vÒ thay ®æi khÝ hËu toµn cÇu (CGCC, n¨m1994), C«ng íc vÒ chèng sa m¹c ho¸ (CCD, n¨m1996), HiÖp ®Þnh quèc tÕ vÒ gç nhiÖt ®íi (ITTA, n¨m1997), vv.... Nh÷ng n¨m gÇn ®©y nhiÒu héi nghÞ, héi th¶o quèc tÕ vµ quèc gia vÒ QLRBV ®· liªn tôc ®îc tæ chøc [10]. HiÖn nay trªn thÕ giíi ®· cã c¸c bé tiªu chuÈn QLRBV cÊp quèc gia (Canada, Thuþ §iÓn, Malaysia, Indonesia...) vµ cÊp quèc tÕ cña tiÕn tr×nh Helsinki, tiÕn tr×nh Montreal, vv... Héi ®ång qu¶n trÞ rõng (FSC) vµ tæ chøc gç nhiÖt ®íi ®· cã bé tiªu chuÈn “nh÷ng tiªu chÝ vµ chØ b¸o qu¶n lý rõng” (P&C) ®· ®îc c«ng nhËn vµ ¸p dông ë nhiÒu níc trªn thÕ giíi, c¸c tæ chøc cÊp chøng chØ rõng ®Òu dïng bé tiªu chÝ nµy ®Ó ®¸nh gi¸ t×nh tr¹ng qu¶n lý rõng vµ xÐt cÊp chøng chØ QLRBV cho c¸c chñ rõng [22]. Th¸ng 9 n¨m 1998 c¸c níc trong khu vùc §«ng Nam ¸ ®· tæ chøc héi nghÞ lÇn thø 18 t¹i Hµ Néi ®Ó tho¶ thuËn vÒ ®Ò nghÞ cña Malaysia x©y dùng bé tiªu chÝ vµ chØ sè vÒ QLRBV ë vïng ASEAN ( C&I ASEAN ), thùc chÊt C&I cña ASEAN còng gièng C&I cña ITTO, bao gåm 7 tiªu chÝ vµ còng chia lµm hai cÊp qu¶n lý lµ cÊp quèc gia vµ cÊp ®¬n vÞ qu¶n lý [12]. Tõ ngµy 07 ®Õn 10/9/2004 trªn 70 chuyªn gia quèc tÕ gÆp nhau t¹i trô së cña Liªn Hîp Quèc ®Ó c©n nh¾c vÒ c¸c lùa chän liªn quan ®Õn viÖc qu¶n lý rõng trªn toµn thÕ giíi trong t¬ng lai. §Õn nay, c¸c quèc gia ®· ®a ra hµng lo¹t c¸c biÖn ph¸p mang tÝnh quèc tÕ ®Ó b¶o vÖ rõng trong t¬ng lai nh viÖc t¨ng cêng vµ c¶i thiÖn hÖ thèng luËt ph¸p quèc tÕ, ph¸t triÓn mét hiÖp íc quèc tÕ mang tÝnh b¾t buéc liªn quan ®Õn viÖc qu¶n
5 lý hoÆc x©y dùng c¸c biÖn ph¸p cô thÓ hoÆc c¸c tho¶ íc vÒ rõng trªn c¬ së nh÷ng hiÖp íc quèc tÕ ®ang tån t¹i. 1.3. Qu¶n lý rõng bÒn v÷ng ë ViÖt Nam HiÖn nay ViÖt Nam cã tæng diÖn tÝch tù nhiªn 33,12 triÖu ha, trong ®ã diÖn tÝch cã rõng lµ 12,61 triÖu ha vµ 6,16 triÖu ha ®Êt trèng ®åi nói träc lµ ®èi tîng cña s¶n xuÊt n«ng l©m nghiÖp [26] . ¸p lùc cña viÖc gia t¨ng d©n sè kÕt hîp víi viÖc qu¶n lý sö dông rõng cha bÒn v÷ng, nhu cÇu lín vÒ khai hoang ®Êt rõng vµ l©m s¶n phôc vô cho nÒn kinh tÕ x· héi lµm cho diÖn tÝch vµ chÊt lîng rõng trong nh÷ng n¨m tríc ®©y ®· bÞ suy gi¶m liªn tôc nhÊt lµ rõng tù nhiªn. Bªn c¹nh ®ã, trong hai cuéc chiÕn tranh kÐo dµi mµ ®Æc biÖt lµ cuéc chiÕn chèng Mü, rõng ViÖt Nam ®· bÞ hñy ho¹i kho¶ng gÇn 2 triÖu ha. NÕu nh tû lÖ che phñ cña rõng níc ta vµo n¨m 1943 lµ 43,3% th× ®Õn n¨m 1976 chØ cßn 33,8% [15] vµ ®Õn n¨m 1990 diÖn tÝch rõng toµn quèc chØ cßn 9,18 triÖu ha, ®é che phñ rõng 27,2% [26]. Trong giai ®o¹n 1980-1990, diÖn tÝch rõng trång tuy cã t¨ng nhng kh«ng bï ®¾p l¹i rõng tù nhiªn bÞ mÊt [13], kh«ng nh÷ng diÖn tÝch rõng bÞ mÊt mµ chÊt lîng rõng còng bÞ suy tho¸i nghiªm träng. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, t×nh h×nh ®· ®îc c¶i thiÖn ®¸ng kÓ nhê nh÷ng chñ tr¬ng chÝnh s¸ch qu¶n lý, b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn rõng cña nhµ níc. §Õn n¨m 2000 tû lÖ che phñ rõng cña c¶ níc ®· n©ng lªn 33,2% [5], n¨m 2004 lµ 36,7% [4] vµ ®Õn th¸ng 12 n¨m 2007 lµ 38,2% [6] trong ®ã ®¸ng chó ý lµ rõng phßng hé vµ ®Æc dông ®· ®îc t¨ng lªn kÓ c¶ vÒ sè lîng lÉn chÊt lîng. Theo dù b¸o cña nhiÒu chuyªn gia, ®Õn n¨m 2020 d©n sè ViÖt Nam kho¶ng 100 triÖu ngêi, tøc lµ cÇn ph¶i ®¶m b¶o cuéc sèng cho thªm gÇn 20 triÖu ngêi. §©y võa lµ c¬ héi vÒ nguån nh©n lùc, lao ®éng nhng còng lµ mét th¸ch thøc rÊt lín cho nÒn kinh tÕ x· héi, ch¾c ch¾n ¸p lùc vµo tµi nguyªn rõng ngµy cµng lín h¬n, ®ßi hái chÝnh phñ ph¶i cã nh÷ng kÕ s¸ch thÝch hîp ®Ó qu¶n lý tèt nguån tµi nguyªn rõng . C«ng t¸c tæ chøc, qu¶n lý sö dông tµi nguyªn rõng ë ViÖt Nam cã thÓ chia ra lµm 3 thêi kú theo tiÕn tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ViÖt Nam nh sau: 1.3.1. Thêi kú tríc n¨m 1945 Thêi kú nµy toµn bé rõng níc ta lµ rõng tù nhiªn, hÖ sinh th¸i rõng hÕt søc ®a d¹ng vµ phong phó. Nhu cÇu vÒ gç, cñi, ®Êt canh t¸c vv... cßn thÊp, sù t¸c ®éng cña
6 con ngêi cha ¶nh hëng ®¸ng kÓ ®Õn tµi nguyªn rõng. C«ng t¸c trång rõng cha ®îc ®Ò cËp ®Õn, vÊn ®Ò qu¶n lý tµi nguyªn rõng ®· ®îc quan t©m nhng chØ tËp trung vµo mét sè khu rõng cã kh¶ n¨ng mang l¹i lîi Ých cho nhµ níc thùc d©n vµ mét bé phËn quan l¹i, møc ®é qu¶n lý cßn láng lÎo, ®¬n gi¶n. §¬n vÞ qu¶n lý rõng trong thêi kú nµy ®îc gäi lµ h¹t l©m nghiÖp cã qui m« t¬ng ®¬ng víi cÊp tØnh, néi dung ho¹t ®éng l©m nghiÖp trong thêi kú nµy chñ yÕu lµ qu¶n lý tµi nguyªn rõng nh»m ®Ó thu thuÕ lµ chÝnh. §Ó thùc hiÖn môc tiªu khai th¸c tµi nguyªn rõng, ngêi ta ®· chia rõng thµnh ba lo¹i: - Rõng kh«ng thuéc qu¶n lý cña Nhµ níc: §©y lµ nh÷ng khu rõng ë vïng s©u vïng xa víi mËt ®é d©n ®Þa ph¬ng rÊt thÊp, khã tiÕp cËn vµ kiÓm so¸t. ë nh÷ng khu rõng nµy d©n ®Þa ph¬ng cã quyÒn tù do khai th¸c gç, l©m s¶n vµ ph¸t n¬ng lµm rÉy ®Ó ®¸p øng c¸c nhu cÇu hµng ngµy cña hä [10]. - Rõng khai th¸c : Lµ nh÷ng khu rõng tù nhiªn n»m gÇn c¸c khu d©n c vµ cã ®iÒu kiÖn giao th«ng thuËn lîi, rõng ®îc ph©n chia thµnh c¸c ®¬n vÞ qu¶n lý, ®îc kiÓm kª tµi nguyªn, ®iÒu tra c¸c th«ng tin c¬ b¶n phôc vô qu¶n lý. C¸c ®¬n vÞ rõng ®îc chia thµnh c¸c cóp (coup) khai th¸c vµ Nhµ níc quy ®Þnh cÊp kÝnh tèi thiÓu ®îc phÐp khai th¸c. KiÓm l©m ®Æt c¸c tr¹m kiÓm so¸t ë cöa rõng, tÊt c¶ c¸c gç khai th¸c ra ®îc chÊp nhËn sÏ ®îc ®ãng bóa, nép thuÕ vµ cho phÐp lu th«ng [15]. - Rõng quan träng : Lµ nh÷ng khu rõng cã vÞ trÝ quan träng vÒ kinh tÕ ®îc khai th¸c vµ b¶o vÖ trong suèt lu©n kú, hoÆc lµ nh÷ng khu rõng cã chøc n¨ng quan träng kh¸c nh rõng ®Çu nguån cÇn b¶o vÖ nghiªm ngÆt [15]. 1.3.2. Thêi kú tõ n¨m 1945 ®Õn n¨m 1990 Tõ sau ngµy hoµ b×nh ®îc lËp l¹i (1954), nhiÒu diÖn tÝch rõng vµ ®Êt rõng ë miÒn B¾c ®îc quy ho¹ch vµ ®a vµo c¸c l©m trêng quèc doanh. NhiÖm vô chñ yÕu cña c¸c l©m trêng lµ khai th¸c rõng ®Ó phôc vô cho nÒn kinh tÕ x· héi, c«ng t¸c trång rõng cha ®îc quan t©m ®óng møc, diÖn tÝch rõng trång kh«ng bï ®¾p ®îc diÖn tÝch rõng bÞ mÊt. - VÒ tæ chøc qu¶n lý: CÊp qu¶n lý nhµ níc Trung ¬ng cã Tæng côc L©m nghiÖp (tõ n¨m 1976 lµ Bé L©m nghiÖp ) lµ c¬ quan chuyªn ngµnh cña ChÝnh phñ. §Õn n¨m 1973 Ngµnh L©m nghiÖp ®îc ChÝnh phñ cho thµnh lËp Côc KiÓm l©m, lµ
7 c¬ quan thùc thi luËt ph¸p b¶o vÖ rõng. ë cÊp tØnh cã c¸c Ty l©m nghiÖp (sau nµy lµ Së L©m nghiÖp) lµ c¬ quan qu¶n lý l©m nghiÖp cña tØnh kiªm c¶ viÖc qu¶n lý c¸c doanh nghiÖp l©m nghiÖp. ë cÊp huyÖn cã c¸c Phßng l©m nghiÖp trùc thuéc UBND huyÖn, ®ång thêi lµ c¬ quan ngµnh däc cña c¸c Së L©m nghiÖp. - VÒ tæ chøc qu¶n lý sö dông rõng : Rõng ®îc chia thµnh 3 chøc n¨ng ®Ó qu¶n lý sö dông. §ã lµ rõng s¶n xuÊt, rõng phßng hé, rõng ®Æc dông. ë mçi tØnh, rõng vµ ®Êt rõng ®îc chia thµnh c¸c tiÓu khu cã diÖn tÝch trung b×nh lµ 1000 ha vµ ®¸nh sè tõ 1 ®Õn sè cuèi cïng trong ph¹m vi cña tØnh. C¸c tiÓu khu ®îc thÓ hiÖn trªn b¶n ®å ®Þa h×nh theo ranh giíi tù nhiªn nh d«ng nói, s«ng suèi, c¸c ®Þa h×nh ®Þa vËt dÔ nhËn biÕt. Tæ chøc qu¶n lý 3 lo¹i rõng ®îc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn tõ n¨m 1986 nhÊt lµ khi cã LuËt B¶o vÖ vµ ph¸t triÓn rõng vµ c¸c v¨n b¶n ph¸p quy díi luËt [15]. Thêi kú nµy c«ng t¸c qu¶n lý b¶o vÖ rõng ®îc chia lµm c¸c giai ®o¹n kh¸c nhau: + Tõ n¨m 1945 ®Õn 1960 : C«ng t¸c qu¶n lý b¶o vÖ rõng ë miÒn B¾c chñ yÕu lµ khoanh nu«i b¶o vÖ, híng dÉn ngêi d©n miÒn nói s¶n xuÊt, canh t¸c trªn ®Êt n¬ng rÉy, æn ®Þnh c«ng t¸c ®Þnh canh ®Þnh c. + Tõ n¨m 1961 ®Õn 1975 : C«ng t¸c qu¶n lý b¶o vÖ rõng ®îc t¨ng cêng vµ chó träng, c«ng t¸c khai th¸c rõng chó ý thùc hiÖn theo quy tr×nh quy ph¹m, ®¶m b¶o xóc tiÕn t¸i sinh tù nhiªn. + Tõ 1976 ®Õn 1990 : C«ng t¸c qu¶n lý b¶o vÖ rõng ®îc tæ chøc th«ng qua lùc lîng kiÓm l©m trªn toµn quèc vµ ®îc kiÖn toµn ®Õn c¸c l©m trêng quèc doanh, c¸c liªn hiÖp L©m - N«ng - C«ng nghiÖp ®ång thêi qu¶n lý ®Õn tõng tiÓu khu rõng. Giai ®o¹n nµy Nhµ níc thèng nhÊt qu¶n lý toµn bé tµi nguyªn rõng th«ng qua c¸c l©m trêng quèc doanh, ngêi d©n vµ céng ®ång ®· bÞ t¸ch rêi khái ho¹t ®éng qu¶n lý sö dông tµi nguyªn rõng cña Nhµ níc. 1.3.3. Thêi kú tõ n¨m 1991 ®Õn nay NÐt ®Æc trng c¬ b¶n trong thêi kú nµy lµ chuyÓn ®æi c¬ chÕ tõ nÒn l©m nghiÖp nhµ níc sang l©m nghiÖp x· héi, vai trß cña ngêi d©n (nhÊt lµ ngêi d©n b¶n ®Þa) trong c«ng t¸c qu¶n lý b¶o vÖ tµi nguyªn rõng ®îc ®Æc biÖt quan t©m. HÖ thèng vµ
8 tÝnh chÊt qu¶n lý ngµnh còng cã sù thay ®æi cho phï hîp víi yªu cÇu qu¶n lý tµi nguyªn rõng tæng hîp, ®a ngµnh, ®a môc tiªu. N¨m 1995 Bé L©m nghiÖp ®îc s¸t nhËp víi Bé N«ng nghiÖp vµ Bé Thuû lîi thµnh lËp Bé N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n. C¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý ngµnh l©m nghiÖp nh sau: - ë cÊp trung ¬ng: Díi Bé NN& PTNT cã Côc L©m nghiÖp vµ Côc KiÓm l©m. - ë cÊp tØnh, thµnh phè trùc thuéc Trung ¬ng : Cã Chi côc L©m nghiÖp vµ Chi côc KiÓm l©m. Chi côc L©m nghiÖp trùc thuéc Së N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n, theo nghÞ ®Þnh sè 119/2006/N§-CP ngµy 16 th¸ng 10 n¨m 2006 cña chÝnh phñ vÒ tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña kiÓm l©m, chØ thÞ sè 45/2007/CT-BNN ngµy 25 th¸ng 5 n¨m 2007 cña Bé NN&PTNT vÒ viÖc khÈn tr¬ng triÓn khai ®æi míi tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña kiÓm l©m ®Þa ph¬ng th× muén nhÊt cuèi quý hai n¨m 2007 tÊt c¶ Chi côc KiÓm l©m ë c¸c ®Þa ph¬ng sÏ chÞu sù qu¶n lý trùc tiÕp cña së NN&PTNT. - ë cÊp huyÖn: Cã c¸c H¹t kiÓm l©m trùc thuéc Chi côc KiÓm l©m vµ chÞu sù l·nh ®¹o cña UBND huyÖn, thùc hiÖn nh÷ng nhiÖm vô ®îc giao cho lùc lîng kiÓm l©m trªn ®Þa bµn huyÖn. - ë cÊp x·: C¸c x· miÒn nói cã rõng kh«ng cã c¸c c¬ quan, tæ chøc chuyªn tr¸ch vÒ l©m nghiÖp nhng cã c¸c kiÓm l©m viªn phô tr¸ch, qu¶n lý trªn ®Þa bµn. - ë cÊp th«n, b¶n: Cã c¸c quy íc, h¬ng íc th«n b¶n vÒ qu¶n lý, b¶o vÖ rõng. Cïng víi xu thÕ cña ngµnh l©m nghiÖp thÕ giíi, c«ng t¸c QLRBV ë ViÖt Nam ngµy cµng ®îc quan t©m. Th¸ng 6 n¨m 1997 Bé n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n ViÖt Nam thay mÆt chÝnh phñ ký cam kÕt b¶o tån Ýt nhÊt 10% diÖn tÝch rõng gåm c¸c hÖ sinh th¸i rõng hiÖn cã, vµ cïng céng ®ång quèc tÕ, ViÖt Nam sÏ tham gia thÞ trêng l©m s¶n b»ng c¸c s¶n phÈm ®îc d¸n nh·n lµ khai th¸c hîp ph¸p trong c¸c khu rõng ®· ®îc cÊp chøng chØ rõng trong khèi AFTA vµ WTO [11]. Th¸ng 12/1998 héi th¶o quèc gia vÒ qu¶n lý rõng bÒn v÷ng do Bé NN&PTNT, WWF §«ng D¬ng, §¹i sø qu¸n v¬ng quèc Hµ Lan t¹i Hµ Néi vµ FSC ®ång tµi trî tæ chøc t¹i TP.HCM, Héi th¶o cã sù tham gia cña ®¹i diÖn c¸c c¬ quan: V¨n phßng ChÝnh phñ, c¸c bé ngµnh, c¸c côc, vô, viÖn, trêng, së, chi côc, c«ng ty, l©m trêng, xÝ nghiÖp, Héi n«ng d©n, Héi phô n÷ vµ nhiÒu nhµ khoa häc trong c¸c lÜnh vùc l©m nghiÖp,
9 kinh tÕ, x· héi, d©n téc miÒn nói, m«i trêng, c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ quèc tÕ t¹i ViÖt Nam. Héi th¶o còng ®· thµnh lËp mét “Tæ c«ng t¸c quèc gia” vÒ qu¶n lý rõng bÒn v÷ng vµ chøng chØ rõng vµ ®Ò xuÊt mét ch¬ng tr×nh ho¹t ®éng trong 5 n¨m ®Çu tiªn [1]. §Õn nay “Tæ c«ng t¸c quèc gia” ®· biªn so¹n tµi liÖu "Tiªu chuÈn ViÖt Nam qu¶n lý rõng bÒn v÷ng" dùa trªn bé tiªu chuÈn cña FSC quèc tÕ, cã ®iÒu chØnh bæ sung cho phï hîp víi ®iÒu kiÖn ViÖt Nam, bao gåm 10 tiªu chuÈn cã thÓ tãm t¾t nh sau: - Tiªu chuÈn 1: Tu©n theo ph¸p luËt vµ P&C&I VN - Tiªu chuÈn 2: QuyÒn vµ tr¸ch nhiÖm trong sö dông ®Êt - Tiªu chuÈn 3: QuyÒn cña ngêi d©n së t¹i - Tiªu chuÈn 4: Mèi quan hÖ céng ®ång vµ quyÒn cña c«ng nh©n - Tiªu chuÈn 5: Nh÷ng lîi Ých tõ rõng - Tiªu chuÈn 6: T¸c ®éng m«i trêng - Tiªu chuÈn 7: KÕ ho¹ch qu¶n lý - Tiªu chuÈn 8: KiÓm tra ®¸nh gi¸ - Tiªu chuÈn 9: Duy tr× nh÷ng khu rõng cã gi¸ trÞ b¶o tån cao - Tiªu chuÈn 10: Rõng trång Th¸ng 4 n¨m 2006, ViÖt Nam ®· b¾t ®Çu xin cÊp chøng chØ rõng cña FSC [17]. Ngµy 26/7/2006 t¹i Hµ Néi, Trung ¬ng Héi Khoa häc kü thuËt L©m nghiÖp ViÖt Nam ®· khai tr¬ng vµ ®a vµo ho¹t ®éng ViÖn Qu¶n lý rõng bÒn v÷ng vµ Chøng chØ rõng. §©y lµ mét tæ chøc phi ChÝnh phñ, phi lîi nhuËn, thµnh viªn cña Héi ®ång qu¶n trÞ rõng thÕ giíi (FSC). ViÖn ho¹t ®éng t¹i ViÖt Nam nh»m ®Èy m¹nh qu¸ tr×nh qu¶n lý rõng bÒn v÷ng t¹i c¸c ®Þa ph¬ng, hç trî c¸c khu vùc träng ®iÓm rõng quèc gia x©y dùng c¸c tiªu chuÈn rõng ®îc quèc tÕ c«ng nhËn tríc khi c¸c s¶n phÈm rõng ViÖt Nam ®îc chÕ biÕn th¬ng m¹i[24]. Bªn c¹nh c«ng t¸c qu¶n lý vµ b¶o vÖ rõng, c«ng t¸c trång rõng ®· ®îc quan t©m vµ coi träng, nhiÒu ch¬ng tr×nh, dù ¸n trång rõng ®· ®îc thùc hiÖn nh: Dù ¸n trång rõng PAM, Dù ¸n trång rõng 327, Ch¬ng tr×nh trång 5 triÖu ha rõng, Dù ¸n trång rõng phßng hé ®Çu nguån ADB, Dù ¸n trång rõng KFW4,...lµm t¨ng nhanh tæng diÖn tÝch, sè lîng, chÊt lîng rõng trªn toµn quèc. Theo Thø trëng Bé N«ng
10 nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n Høa §øc NhÞ, tõ n¨m 1995 ®Õn nay, th«ng qua c¸c dù ¸n quèc gia trång rõng 327, 661,vv...trªn 3 triÖu ha rõng ®· ®îc håi phôc[24]. C«ng t¸c nghiªn cøu khoa häc nh»m t×m ra c¸c gi¶i ph¸p qu¶n lý rõng bÒn v÷ng ®· ®îc c¸c nhµ khoa häc quan t©m, ®· cã c¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu nh: Qu¶n lý sö dông tµi nguyªn rõng bÒn v÷ng lu vùc s«ng Sª San cña Ph¹m §øc L©n vµ Lª Huy Cêng [16]; Qu¶n lý bÒn v÷ng rõng khép ë Ea sóp - §¾c L¾c cña Hå viÕt S¾c [20]; Du canh víi vÊn ®Ò qu¶n lý rõng bÒn v÷ng ë ViÖt Nam cña §ç §×nh S©m [19]; Gi¶i ph¸p qu¶n lý rõng bÒn v÷ng ë Híng Hãa - §akr«ng - Qu¶ng TrÞ cña Lª Thiªn Vinh [30]; Gi¶i ph¸p qu¶n lý rõng bÒn v÷ng ë x· B¸t Mät thuéc vïng ®Öm Khu b¶o tån thiªn nhiªn Xu©n Liªn – Thanh Ho¸ [27]; vv....C¸c c«ng tr×nh nµy cã tÝnh thiÕt thùc cao vµ ®· mang l¹i nh÷ng thµnh c«ng ®¸ng kÓ cho c«ng t¸c qu¶n lý rõng bÒn v÷ng ë nhiÒu ®Þa ph¬ng. 1.4. Qu¶n lý rõng bÒn v÷ng ë Thanh Ho¸ vµ t¹i BQL rõng phßng hé Lang Ch¸nh 1.4.1. Qu¶n lý rõng bÒn v÷ng ë Thanh Ho¸ - Tæ chøc qu¶n lý Nhµ níc vÒ rõng: CÊp tØnh cã Ty l©m nghiÖp, ®Õn Së L©m nghiÖp nay lµ Së NN&PTNT tõ 1996 trùc thuéc UBND tØnh; Chi côc KiÓm l©m, lµ c¬ quan thùc thi luËt ph¸p b¶o vÖ rõng thuéc UBND tØnh ®Õn 2008 thuéc Së NN&PTNT; Trung t©m khuyÕn n«ng khuyÕn l©m thuéc Së NN&PTNT; ë cÊp huyÖn cã c¸c H¹t kiÓm l©m trùc thuéc Chi côc kiÓm l©m, phßng N«ng nghiÖp phô tr¸ch qu¶n lý l©m nghiÖp, Tr¹m khuyÕn n«ng khuyÕn l©m thuéc Trung t©m khuyÕn n«ng khuyÕn l©m tØnh. - Tæ chøc qu¶n lý sö dông rõng: Rõng ®îc chia thµnh 3 chøc n¨ng (rõng s¶n xuÊt, rõng phßng hé, rõng ®Æc dông), ®Êt rõng ®îc chia thµnh tiÓu khu trong ph¹m vi c¶ tØnh. Tæ chøc s¶n xuÊt l©m nghiÖp ®· quy ho¹ch thµnh lËp c¸c l©m, n«ng trêng. §Õn 2005 toµn tØnh cã 15 l©m trêng, 10 n«ng trêng, 3 tr¹m tr¹i cã s¶n xuÊt l©m nghiÖp, 1 C«ng ty gièng l©m nghiÖp, 318 trang tr¹i l©m nghiÖp, 215 trang tr¹i c©y l©u n¨m, hµng ngµn hé gia ®×nh tham gia s¶n xuÊt l©m nghiÖp. Cã 17 c¬ së s¶n xuÊt gièng vµ 17 ®¬n vÞ vò trang nhËn ®Êt rõng cã ho¹t ®éng l©m nghiÖp. §Õn nay cã 3 l©m trêng thuéc Tæng c«ng ty giÊy ViÖt Nam, 12 l©m trêng chuyÓn ®æi thµnh Ban qu¶n lý rõng phßng hé trùc thuéc Së NN&PTNT, 3 khu b¶o
11 tån thiªn nhiªn trùc thuéc Chi côc kiÓm l©m, 2 vên Quèc gia (Cóc Ph¬ng trªn ®Êt Thanh Ho¸ vµ BÕn En trùc Thuéc Bé NN&PTNT) nay chuyÓn vên Quèc gia BÕn En vÒ UBND tØnh Thanh Ho¸ qu¶n lý. Thanh Ho¸ ®· chØ ®¹o thùc hiÖn quy ho¹ch ph¸t triÓn l©m nghiÖp tØnh giai ®o¹n 1990-2000 vµ x©y dùng ChiÕn lîc ph¸t triÓn l©m nghiÖp tØnh giai ®o¹n 2001-2010 víi sù tµi trî cña GTZ (Céng hoµ liªn bang §øc), UBND tØnh ra QuyÕt ®Þnh 200/Q§-CT ngµy 20/01/2005 phª duyÖt ChiÕn lîc ph¸t triÓn l©m nghiÖp tØnh thêi kú 2001 - 2010. §· tæ chøc cËp nhËt diÔn biÕn tµi nguyªn rõng vÒ mÆt diÖn tÝch cã QuyÕt ®Þnh c«ng bè sè liÖu c¸c n¨m 2005, 2006, 2007, ®· tham gia ch¬ng tr×nh kiÓm kª rõng toµn quèc c¸c thêi ®iÓm 1980-1981, 1990-1991, 1999. §ång thêi tham gia ch¬ng tr×nh h¹n chÕ khai th¸c rõng tù nghiªn vµ lËp c¸c ph¬ng ¸n ®iÒu chÕ rõng gi¶n ®¬n cho c¸c chñ rõng Nhµ níc vµ mét sè ®Þa ph¬ng. Tham gia ch¬ng tr×nh dù ¸n trång rõng PAM 4304; DA phñ xanh ®Êt trèng ®åi träc theo QuyÕt ®Þnh 327; Trång míi 5 triÖu ha rõng theo QuyÕt ®Þnh 661; DA trång rõng §øc KFW4; DA ph¸t triÓn khu vùc l©m nghiÖp vµ phßng hé ®Çu nguån S«ng Chu ë Thêng Xu©n vay vèn ng©n hµng ph¸t triÓn Ch©u ¸ (ADB). Thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch cña Nhµ níc qua c¸c thêi kú nh chÝnh s¸ch giao ®Êt l©m nghiÖp theo NghÞ ®Þnh 02/CP; NghÞ ®Þnh 163/1999/CP cña ChÝnh phñ söa ®æi N§ 02/CP; Kho¸n rõng theo NghÞ ®Þnh 01/CP; Qu¶n lý rõng theo QuyÕt ®Þnh 245/1998/Q§-TTg ngµy 21/12/1998 cña Thñ tíng ChÝnh phñ vÒ tr¸ch nhiÖm qu¶n lý Nhµ níc cña c¸c cÊp vÒ rõng vµ ®Êt l©m nghiÖp; QuyÕt ®Þnh 186/2006/Q§-TTg ngµy 14-8-2006 cña Thñ tíng ChÝnh phñ vÒ Quy chÕ qu¶n lý rõng; ChÝnh s¸ch hëng lîi theo QuyÕt ®Þnh 3443/2005/Q§-UBND ngµy 01-11-2005 cña UBND tØnh vÒ viÖc ban hµnh t¹m thêi quy ®Þnh møc hëng lîi cña hé gia ®×nh, c¸ nh©n ®îc giao, ®îc thuª, nhËn kho¸n rõng vµ ®Êt l©m nghiÖp theo QuyÕt ®Þnh sè 178/2001/Q§-TTg. ChÝnh s¸ch ®Çu t QuyÕt ®Þnh 223/2003/Q§-TTg ngµy 03/11/2003 cña Thñ tíng ChÝnh phñ phª duyÖt Dù ¸n ®Çu t ph¸t triÓn vïng nguyªn liÖu cho nhµ m¸y s¶n xuÊt bét vµ giÊy Thanh Ho¸; QuyÕt ®Þnh 2701/2005/Q§-UBND ngµy 30/9/2005
12 cña UBND tØnh vÒ chÝnh s¸ch hç trî trång rõng nguyªn liÖu giÊy cho nhµ m¸y giÊy Ch©u Léc; QuyÕt ®Þnh 3388/Q§-UB ngµy 28/10/2004 cña UBND tØnh vÒ quy chÕ qu¶n lý gièng c©y l©m nghiÖp trªn ®Þa bµn tØnh. ChÝnh s¸ch sö dông rõng cã nhiÒu quyÕt ®Þnh vµ míi nhÊt lµ QuyÕt ®Þnh sè 40/Q§-BNN-LN ngµy 07/07/2005 cña Bé NN&PTNT vÒ ban hµnh quy chÕ vÒ khai th¸c gç vµ l©m s¶n. Qua c¸c thêi kú rõng Thanh Ho¸ cã sù biÕn ®éng c¶ vÒ diÖn tÝch vµ chÊt lîng: vÒ diÖn tÝch ®é che phñ rõng biÕn ®éng vµ gi¶m nhanh. VÒ chÊt lîng rõng c¸c loµi gç, l©m s¶n quý hiÕm nh: §inh, Lim, SÕn, P¬ Mu, Sa Mu dÇu….suy gi¶m nghiªm träng trong tæ thµnh rõng. Theo chñ tr¬ng cña ChÝnh phñ vÒ viÖc rµ so¸t, quy ho¹ch 3 lo¹i rõng víi môc tiªu lµ quy ho¹ch x¸c ®Þnh hÖ thèng rõng quèc gia bao gåm rõng ®Æc dông, rõng phßng hé víi quy m« hîp lý, ®óng ®èi tîng theo tiªu chÝ t¹i QuyÕt ®Þnh 61,62/2005/Q§-BNN cña Bé NN&PTNT chung trong c¶ níc, giµnh ®Êt cho môc tiªu ph¸t triÓn rõng s¶n xuÊt. KÕt qu¶ rµ so¸t 3 lo¹i rõng n¨m 2006 trªn ®Þa bµn toµn tØnh theo QuyÕt ®Þnh sè 2755/2007/Q§-UBND ngµy 12/9/2007 cña UBND tØnh Thanh Hãa vÒ phª duyÖt kÕt qu¶ rµ so¸t quy ho¹ch l¹i 3 lo¹i rõng tØnh Thanh hãa giai ®o¹n 2006-2015 nh sau: Tæng diÖn tÝch ®Êt quy ho¹ch cho sö dông vµo môc ®Ých l©m nghiÖp tØnh Thanh Ho¸ giai ®o¹n 2006 ®Õn 2015 lµ 629.100 ha [21], trong ®ã: - Rõng ®Æc dông: 81.504,77 ha, chiÕm 12,96 % diÖn tÝch ®Êt l©m nghiÖp, tËp trung chñ yÕu ë 2 vên quèc gia (Cóc Ph¬ng, BÕn En; 3 khu b¶o tån Pï Hu, Pï Lu«ng, Xu©n Liªn vµ 5 khu di tÝch lÞch sö v¨n ho¸ Hµm Rång, Lam Kinh, SÇm S¬n, Bµ TriÖu, SÕn Tam Quy) lµ nh÷ng khu vùc cã tÝnh ®a d¹ng sinh häc cao, gi¸ trÞ nghiªn cøu khoa häc lín. - Rõng phßng hé: 191.943,98 ha, chiÕm 30.51 % diÖn tÝch ®Êt l©m nghiÖp, tËp trung chñ yÕu ë c¸c ®Çu nguån s«ng, suèi, hå ®Ëp lín nh: S«ng Chu, S«ng M·, S«ng Bëi, hå Cöa §¹t, hå Yªn Mü…nh»m môc ®Ých duy tr× nguån níc cho c¸c s«ng suèi, hå ®Ëp.
13 - Rõng s¶n xuÊt: 355.651,25 ha, chiÕm 56,53% diÖn tÝch ®Êt l©m nghiÖp, ph©n bè ë hÇu kh¾p c¸c huyÖn, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ph¸t triÓn kinh tÕ l©m nghiÖp. §iÓm míi trong quy ho¹ch lÇn nµy lµ cã sù tham gia cña nhµ qu¶n lý vµ ngêi sö dông ®Êt trªn quan ®iÓm coi träng môc tiªu sö dông tµi nguyªn rõng bÒn v÷ng. MÆt kh¸c, chÝnh quyÒn cÊp x·, ngêi d©n tõ th«n, b¶n ®Òu nhËn biÕt ®îc ranh giíi 3 lo¹i rõng trªn ®Þa bµn m×nh qu¶n lý. Trªn c¬ së rµ so¸t quy ho¹ch 3 lo¹i rõng vµ quy ho¹ch sö dông ®Êt, tiÕn hµnh x©y dùng quy ho¹ch, kÕ ho¹ch b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn rõng c¸c cÊp (theo Th«ng t 05/2008/TT- BNN vÒ viÖc híng dÉn ®Ò c¬ng quy ho¹ch l©m nghiÖp cÊp tØnh, huyÖn, x·) lµm c¬ së ho¹ch ®Þnh c¸c ch¬ng tr×nh dµi h¹n, trung h¹n vµ ng¾n h¹n vÒ ph¸t triÓn rõng ë c¸c cÊp. KhÈn tr¬ng rµ so¸t l¹i dù ¸n 661 trªn ®Þa bµn tØnh ®Ó phï hîp víi quy m« 3 lo¹i rõng, lµm c¬ së x©y dùng kÕ ho¹ch vµ chØ ®¹o thùc hiÖn tèt dù ¸n 661 giai ®o¹n 2008 - 2015. Quy ho¹ch chi tiÕt rõng s¶n xuÊt (theo QuyÕt ®Þnh 147/2007/Q§-TTg ngµy 10/ 9/2007 cña Thñ tíng ChÝnh phñ mét sè chÝnh s¸ch ph¸t triÓn rõng s¶n xuÊt giai ®o¹n 2008-2015), c©n ®èi hµi hoµ gi÷a c¸c môc tiªu kinh doanh gç lín, gç nhá vµ nguyªn liÖu giÊy, trªn nguyªn t¾c t¹o thµnh c¸c vïng s¶n xuÊt hµng ho¸ lín, tËp trung, t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc ¸p dông c¬ giíi ho¸ trong s¶n xuÊt, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ ®ñ søc c¹nh tranh trªn thÞ trêng thÕ giíi. 1.4.2. Qu¶n lý rõng bÒn v÷ng t¹i BQL rõng phßng hé Lang Ch¸nh §Þa bµn ho¹t ®éng cña BQL n»m trªn huyÖn Lang Ch¸nh, tiÒn th©n cña BQL rõng phßng hé Lang Ch¸nh lµ l©m trêng QuyÕt Th¾ng (sau nµy lµ l©m trêng quèc doanh Bï Rinh) [8] trong nh÷ng n¨m cña thËp kû 60, 70 thÕ kû 20, chøc n¨ng nhiÖm vô chÝnh cña l©m trêng Bï Rinh lµ khai th¸c lîi dông tµi nguyªn rõng tù nhiªn vµ qu¶n lý b¶o vÖ rõng, s¶n lîng khai th¸c hµng n¨m cña l©m trêng trªn 10.000m3 gç rõng tù nhiªn, s¶n phÈm khai th¸c phôc vô cho nhu cÇu x©y dùng cña khu vùc vµ quèc phßng. Sang nh÷ng n¨m ®Çu thËp kû 90 ®æi tªn thµnh L©m trêng Lang Ch¸nh vµ thêi gian trë l¹i ®©y ho¹t ®éng tæ chøc qu¶n lý x©y dùng rõng vµ kinh doanh lîi dông rõng cña L©m trêng (nay lµ BQL rõng phßng hé Lang Ch¸nh) ph¸t triÓn ë møc cao h¬n víi nh÷ng nhiÖm vô c¬ b¶n sau: - Khai th¸c gç lín rõng tù nhiªn
14 - Trång rõng - Khoanh nu«i t¸i sinh - Qu¶n lý b¶o vÖ rõng - C¶i t¹o rõng BQL ®· ®Èy m¹nh viÖc thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p kÜ thuËt l©m sinh trong kinh doanh lîi dông rõng, khai th¸c ®¶m b¶o vèn rõng, trång rõng, khoanh nu«i t¸i sinh rõng nh»m n©ng cao sè lîng, chÊt lîng rõng vµ ®· cã nh÷ng thµnh c«ng ®¸ng kÓ. Thùc hiÖn chñ tr¬ng vÒ h¹n chÕ khai th¸c gç rõng tù nhiªn nhng vÉn duy tr× kÕ ho¹ch khai th¸c hµng n¨m, BQL ®· t¨ng cêng trång rõng vµ khai th¸c chÕ biÕn s¶n phÈm tõ gç rõng trång, gi¶m ¸p lùc phô thuéc vµo s¶n phÈm tõ rõng tù nhiªn. Nh v©y, víi qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña BQL qua c¸c thêi kú ta còng thÊy ®îc nh÷ng khã kh¨n vµ th¸ch thøc ®Æt ra ®èi víi BQL. §ã lµ viÖc qu¶n lý sö dông tµi nguyªn rõng nh thÕ nµo ®Ó ®¸p øng nhu cÇu l©m s¶n cho c¸c ngµnh kinh tÕ vµ nhu cÇu x· h«i, nhng vÉn ®¶m b¶o ®îc tÝnh bÒn v÷ng vÒ m«i trêng sinh th¸i ®ã lµ vÊn ®Ò cÇn cã lêi gi¶i cho c«ng t¸c tæ chøc qu¶n lý, x©y dùng ph¸t triÓn vµ kinh doanh lîi dông tµi nguyªn rõng bÒn v÷ng trong giai ®o¹n hiÖn nay cña BQL. Nh×n chung t¹i khu vùc nghiªn cøu cha cã c«ng tr×nh nghiªn cøu vÒ qu¶n lý rõng bÒn v÷ng, mét sè c«ng tr×nh nghiªn cøu tríc ®©y míi chØ nghiªn cøu vÒ cÊu tróc rõng, sinh trëng cña rõng. Do ®ã, viÖc nghiªn cøu c¬ së lý luËn vµ thùc tiÔn lµm c¨n cø ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p qu¶n lý rõng bÒn v÷ng cho BQL lµ viÖc lµm thiÕt thùc gãp phÇn n©ng cao ®êi sèng kinh tÕ, v¨n ho¸, x· héi cña ®¬n vÞ gãp phÇn cïng nh©n d©n ®Þa ph¬ng tham gia qu¶n lý vµ sö dông hiÖu qu¶ vèn rõng.
15 Ch¬ng 2 môc tiªu, néi dung vµ ph¬ng ph¸p nghiªn cøu 2.1 Môc tiªu nghiªn cøu 2.1.1. VÒ lý luËn - Gãp phÇn x©y dùng c¬ së khoa häc cho nh÷ng gi¶i ph¸p quy ho¹ch qu¶n lý rõng bÒn v÷ng t¹i BQL rõng phßng hé Lang Ch¸nh. 2.1.2. VÒ thùc tiÔn - §Ò tµi ®a ra ®îc mét sè gi¶i ph¸p kinh tÕ, x· héi, m«i trêng vµ khoa häc c«ng nghÖ nh»m qu¶n lý rõng bÒn v÷ng t¹i BQL rõng phßng hé Lang Ch¸nh. 2.2. §èi tîng, ®Þa ®iÓm, ph¹m vi vµ giíi h¹n ®Ò tµi nghiªn cøu 2.2.1. §èi tîng, ®Þa ®iÓm nghiªn cøu §èi tîng nghiªn cøu lµ c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, qu¶n lý b¶o vÖ rõng, hiÖn tr¹ng sö dông ®Êt, tµi nguyªn thiªn nhiªn, ®iÒu kiÖn kinh tÕ - x· héi, nh©n v¨n, c¸c chÝnh s¸ch liªn quan. §Þa ®iÓm nghiªn cøu: t¹i Ban qu¶n lý rõng phßng hé Lang Ch¸nh, tØnh Thanh Ho¸. 2.2.2. Ph¹m vi vµ giíi h¹n cña ®Ò tµi nghiªn cøu Do thêi gian, ®Æc ®iÓm vµ ®iÒu kiÖn nghiªn cøu, v× vËy ®Ò tµi nghiªn cøu trong ph¹m vi giíi h¹n ë nh÷ng vÊn ®Ò sau: - Nghiªn cøu trªn ®Þa bµn thuéc quyÒn qu¶n lý cña BQL rõng phßng hé Lang Ch¸nh. TËp trung nghiªn cøu s©u h¬n cho ®èi tîng lµ rõng tù nhiªn. - Nghiªn cøu nh÷ng ®Æc ®iÓm vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn, kinh tÕ - x· héi, nh©n v¨n, c¸c chÝnh s¸ch, thùc tr¹ng qu¶n lý sö dông tµi nguyªn rõng, nh÷ng yÕu tè ¶nh hëng ®Õn c«ng t¸c qu¶n lý sö dông tµi nguyªn rõng trªn ®Þa bµn BQL. - §Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p chÝnh phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý sö dông tµi nguyªn rõng bÒn v÷ng cña BQL. 2.3. Néi dung nghiªn cøu XuÊt ph¸t tõ môc tiªu, ph¹m vi giíi h¹n cña ®Ò tµi, ®Ò tµi tiÕn hµnh nghiªn cøu mét sè néi dung sau:
16 1) Nghiªn cøu nh÷ng ®Æc ®iÓm tù nhiªn, kinh tÕ - x· héi, nh©n v¨n vµ ¶nh hëng cña nã ®Õn qu¶n lý sö dông tµi nguyªn rõng bÒn v÷ng trªn ®Þa bµn. 2) Nghiªn cøu hiÖn tr¹ng sö dông tµi nguyªn rõng trªn ®Þa bµn, thùc tr¹ng tæ chøc, qu¶n lý b¶o vÖ vèn rõng. Th«ng qua néi dung nµy ®Ò tµi ®i s©u t×m hiÓu thùc tr¹ng qu¶n lý sö dông tµi nguyªn rõng bÒn v÷ng. 3) Nghiªn cøu mét sè chÝnh s¸ch ¶nh hëng ®Õn c«ng t¸c qu¶n lý sö dông tµi nguyªn rõng bÒn v÷ng. 4) §Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p quy ho¹ch qu¶n lý sö dông tµi nguyªn rõng bÒn v÷ng: - Quy ho¹ch sö dông ®Êt - C¸c gi¶i ph¸p kÜ thuËt l©m sinh, qu¶n lý b¶o vÖ rõng: + Qu¶n lý b¶o vÖ rõng, giao ®Êt kho¸n rõng. + Khai th¸c gç lín rõng tù nhiªn + Trång rõng + Lµm giµu rõng + Khoanh nu«i t¸i sinh rõng + C¸c gi¶i ph¸p kÜ thuËt n«ng l©m nghiÖp hç trî kh¸c. - Gi¶i ph¸p vÒ tæ chøc qu¶n lý: + Tæ chøc x©y dùng rõng + Tæ chøc qu¶n lý rõng - Gi¶i ph¸p vÒ chÝnh s¸ch: + ChÝnh s¸ch ®Êt ®ai + ChÝnh s¸ch thÞ trêng l©m s¶n vµ hëng lîi + ChÝnh s¸ch khoa häc c«ng nghÖ + ChÝnh s¸ch m«i trêng - Gi¶i ph¸p vÒ ®Çu t 2.4. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu 2.4.1. Quan ®iÓm ph¬ng ph¸p luËn - Rõng lµ mét thùc thÓ tù nhiªn cã nh÷ng ®Æc trng riªng, song rõng kh«ng thÓ t¸ch rêi c¸c thùc thÓ kh¸c mµ cïng chóng t¹o nªn mét hÖ thèng cã quan hÖ h÷u c¬
17 kh¨ng khÝt víi nhau. ChÝnh v× vËy, nghiªn cøu QLRBV còng ph¶i dùa trªn c¬ së cña quan ®iÓm hÖ thèng, xÐt trong mèi quan hÖ gi÷a rõng víi c¸c yÕu tè tù nhiªn, kinh tÕ, x· héi. Theo quan ®iÓm nµy th× rõng võa lµ mét bé phËn cña hÖ thèng tù nhiªn võa lµ mét bé phËn cña hÖ thèng kinh tÕ vµ x· héi. + Rõng lµ mét bé phËn cña hÖ thèng tù nhiªn : Sù tån t¹i, ph¸t triÓn cña rõng phô thuéc rÊt lín vµo c¸c yÕu tè kh¸c trong hÖ thèng tù nhiªn nh khÝ hËu, ®Þa h×nh, thæ nhìng, sinh vËt... NÕu c¸c yÕu tè trong hÖ thèng tù nhiªn thuËn lîi th× rõng sÏ tån t¹i, vËn ®éng vµ ph¸t triÓn theo chiÒu híng diÔn thÕ tiÕn ho¸, hÖ sinh th¸i rõng ngµy cµng ph¸t triÓn bÒn v÷ng, con ngêi cã thÓ lîi dông rõng mét c¸ch l©u dµi, liªn tôc. Trong ®iÒu kiÖn ngîc l¹i th× rõng sÏ suy tho¸i, kh«ng nh÷ng con ngêi kh«ng lîi dông ®îc tiÒm n¨ng cña tµi nguyªn rõng mµ cßn ph¶i chÞu nh÷ng hËu qu¶ nÆng nÒ vÒ sù biÕn ®æi cña ®iÒu kiÖn tù nhiªn, ®Æc biÖt lµ vÒ mÆt khÝ hËu do mÊt rõng g©y ra. ChÝnh v× vËy, trong khu«n khæ cña ®Ò tµi nghiªn cøu nµy, t¸c gi¶ cè g¾ng tËp trung ph©n tÝch kü nh÷ng vÊn ®Ò thuéc yÕu tè tù nhiªn ®Ó tõ ®ã rót ra nh÷ng thuËn lîi, khã kh¨n vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn, lµm c¬ së cho viÖc ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p QLRBV ë BQL rõng phßng hé Lang Ch¸nh tØnh Thanh Ho¸. + Rõng lµ mét bé phËn cña hÖ thèng kinh tÕ: Sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña rõng g¾n liÒn víi c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ cña con ngêi nh trång rõng, khai th¸c gç vµ c¸c l©m s¶n kh¸c, s¨n b¾t chim thó, thu h¸i dîc liÖu, ph¸t triÓn dÞch vô du lÞch sinh th¸i, vv... Tuy nhiªn c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ cña con ngêi hoµn toµn phô thuéc vµo kh¶ n¨ng ®Çu t kinh phÝ, thÞ trêng, møc ®é lîi nhuËn, møc ®é rñi ro, vv.... NÕu c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ®ã ®îc tho¶ m·n, nghÜa lµ sù ®Çu t cã hiÖu qu¶ kinh tÕ th× c«ng t¸c qu¶n lý b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn tµi nguyªn rõng sÏ ®îc chó träng. MÆt kh¸c, khi ®iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi tèt h¬n th× còng sÏ h¹n chÕ ®îc nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc cña con ngêi ®Õn tµi nguyªn rõng nh c¸c ho¹t ®éng ®èt n¬ng lµm rÉy bõa b·i, s¨n b¾t vµ khai th¸c l©m s¶n tr¸i phÐp,…§èi víi rõng phßng hé Lang Ch¸nh, khi ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ vÒ mÆt kinh tÕ kh«ng thÓ chØ tÝnh lîi Ých th«ng qua gi¸ trÞ s¶n phÈm thùc tÕ mµ cÇn ph¶i ®¸nh gi¸ th«ng qua t¸c ®éng cña nã ®èi víi viÖc ®iÒu hoµ nguån níc cña c¸c dßng s«ng chÝnh trong khu vùc. Th«ng qua ®ã sÏ cã t¸c ®éng lín ®Õn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt n«ng, l©m nghiÖp, thuû s¶n, vv... cña c¸c huyÖn thÞ kh¸c ë
18 vïng h¹ lu. Theo ®¸nh gi¸ cña c¸c chuyªn gia th× sù t¸c ®éng nµy lµ cùc kú lín, song trong khu«n khæ cña thêi gian thùc hiÖn ®Ò tµi t¸c gi¶ sÏ kh«ng ®i s©u vµo vÊn ®Ò nµy mµ chØ ph©n tÝch nh÷ng ¶nh hëng qua l¹i gi÷a tµi nguyªn rõng vµ ®iÒu kiÖn kinh tÕ cña ngêi d©n trong khu vùc. + Rõng lµ mét thùc thÓ x· héi: Con ngêi cã thÓ cã nh÷ng ho¹t ®éng tÝch cùc hoÆc tiªu cùc ®Õn tµi nguyªn rõng. C¸c ho¹t ®éng nµy lu«n bÞ chi phèi bëi nhiÒu yÕu tè x· héi nh møc ®é nhËn thøc cña con ngêi vÒ vai trß lîi Ých cña rõng, phong tôc tËp qu¸n vµ tÝn ngìng cña ngêi d©n, hÖ thèng chÝnh s¸ch cña Nhµ níc liªn quan ®Õn tµi nguyªn rõng, ý thøc cña ngêi d©n víi ph¸p luËt Nhµ níc, v.v ... nh÷ng yÕu tè nµy cã ¶nh hëng kh«ng nhá ®Õn hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c qu¶n lý rõng bÒn v÷ng, nã cã thÓ thóc ®Èy hoÆc c¶n trë c«ng t¸c qu¶n lý b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn vèn rõng. - QLRBV lµ mét vÊn ®Ò cÊp thiÕt ë ViÖt Nam nãi riªng vµ trªn toµn cÇu nãi chung. Ho¹t ®éng nµy võa mang tÝnh kü thuËt nhng còng võa mang tÝnh kinh tÕ - x· héi, nh©n v¨n. ChÝnh v× vËy, khi nghiªn cøu, ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p qu¶n lý rõng bÒn v÷ng còng ph¶i dùa trªn quan ®iÓm cã sù lång ghÐp ph¸t triÓn hµi hoµ, bÒn v÷ng ®a ngµnh, ®a môc tiªu: + KÕt hîp hµi hoµ gi÷a ngµnh l©m nghiÖp víi c¸c ngµnh kh¸c + KÕt hîp hµi hoµ gi÷a lîi Ých kinh tÕ víi lîi Ých x· héi vµ m«i trêng. + §¸p øng nhu cÇu tríc m¾t vµ duy tr× ®îc lîi Ých l©u dµi. Trong ®Ò tµi nµy c¸c gi¶i ph¸p quy ho¹ch qu¶n lý rõng lu«n híng vµo môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi vµ ®îc lång ghÐp víi nh÷ng ho¹t ®éng ph¸t triÓn x· héi kh¸c. V× vËy ®Ò tµi mang tÝnh chÊt nghiªn cøu ph¸t triÓn víi tr×nh tù logic chung lµ ph©n tÝch thùc tr¹ng, x¸c ®Þnh nguyªn nh©n vµ x©y dùng gi¶i ph¸p quy ho¹ch phï hîp víi hoµn c¶nh ®Þa ph¬ng. 2.4.2. Ph¬ng ph¸p thu thËp th«ng tin §Ó thu thËp c¸c th«ng tin phôc vô cho ®Ò tµi nghiªn cøu, t¸c gi¶ sö dông c¸c ph¬ng ph¸p thu thËp th«ng tin sau: 2.4.2.1. KÕ thõa tµi liÖu trong níc vµ níc ngoµi Gåm nh÷ng tµi liÖu liªn quan ®Õn c¸c yÕu tè tù nhiªn, x· héi, kinh nghiÖm qu¶n lý sö dông rõng bÒn v÷ng ë c¸c níc, nh÷ng kÕt qu¶ nghiªn cøu vÒ qu¶n lý sö dông
19 rõng bÒn v÷ng ë c¸c ®Þa ph¬ng, nh÷ng tµi liÖu vÒ tæng kÕt chÝnh s¸ch l©m nghiÖp trong níc, b¸o c¸o tæng kÕt c«ng t¸c s¶n xuÊt kinh doanh vµ x©y dùng vèn rõng cña BQL, kÕt qu¶ rµ so¸t quy ho¹ch l¹i 3 lo¹i rõng cña BQL, vv… - VÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn: TËp trung t×m hiÓu, thu thËp thªm c¸c th«ng tin vÒ: + VÞ trÝ ®Þa lý + §Æc ®iÓm ®Þa h×nh + §iÒu kiÖn khÝ hËu, thuû v¨n + §iÒu kiÖn ®Êt ®ai, thæ nhìng + HiÖn tr¹ng tµi nguyªn sinh vËt rõng + HiÖn tr¹ng sö dông ®Êt ®ai tµi nguyªn rõng - VÒ ®iÒu kiÖn kinh tÕ - x· héi: T×m hiÓu, kÕ thõa nh÷ng th«ng tin vÒ: + D©n sè, d©n téc, lao ®éng + Thùc tr¹ng c¬ së h¹ tÇng + Thùc tr¹ng s¶n xuÊt n«ng - l©m nghiÖp trªn ®Þa bµn + Nh÷ng kÕt qu¶ thùc hiÖn tõ tríc ®Õn nay - Khai th¸c, sö dông c¸c lo¹i b¶n ®å (b¶n ®å hiÖn tr¹ng rõng, b¶n ®å quy ho¹ch, ®iÒu chÕ rõng); c¸c tµi liÖu, v¨n b¶n liªn quan ®Õn chñ tr¬ng chÝnh s¸ch qu¶n lý b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn rõng, chÝnh s¸ch hëng lîi, chÝnh s¸ch sö dông ®Êt ®ai... 2.4.2.2. Ph¬ng ph¸p ®iÒu tra thùc ®Þa Trªn c¬ së c¸c tµi liÖu kÕ thõa cã chän läc, tiÕn hµnh ®i ®iÒu tra kh¶o s¸t thùc ®Þa, bæ sung c¸c th«ng tin vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn, kinh tÕ x· héi. Bæ sung hiÖn tr¹ng sö dông ®Êt ®ai, hiÖn tr¹ng tµi nguyªn rõng b»ng ph¬ng ph¸p khoanh vÏ tr¹ng th¸i rõng, lËp « tiªu chuÈn thu thËp c¸c chØ tiªu l©m häc chñ yÕu vµ bæ sung c¸c th«ng tin liªn quan kh¸c. - Ph¬ng ph¸p lËp « tiªu chuÈn vµ thu thËp sè liÖu ®îc tiÕn hµnh nh sau: Mçi tr¹ng th¸i rõng lËp 3 « tiªu chuÈn ®iÓn h×nh, diÖn tÝch « 500m 2(25 x 20m), trong « thu thËp c¸c chØ tiªu sau: tªn c©y, ®êng kÝnh D1.3, ®o chiÒu cao Hvn cho 9 c©y, phÈm chÊt c©y theo 3 cÊp ( a, b, c ),…§o ®Õm t¸i sinh trªn « d¹ng b¶n 25m 2 (5 x 5m) ë 4 gãc trong « tiªu chuÈn víi c¸c chØ tiªu thu thËp: tªn c©y, chiÒu cao c©y theo 2 cÊp chiÒu cao (