Lêi c¶m ¬n
Tr¶i qua mét thêi gian nghiªn cøu häc tËp t¹i khoa sau §¹i häc
trêng §¹i häc L©m NghiÖp, ®îc sù híng dÉn nhiÖt t×nh cña c¸c thÇy
gi¸o, c« gi¸o c¸c gi¶ng viªn ®Õn nay t«i ®· hoµn thµnh c¸c chøng chØ
theo yªu cÇu cña khoa sau ®¹i häc vµ cña nhµ trêng.
Trong qu¸ tr×nh thùc hÞªn vµ hoµn thµnh b¶n luËn v¨n th¹c nµy, t¸c
gi¶ ®· nhËn ®îc quan t©m, gióp ®ì cña ban gi¸m hiÖu, khoa sau ®¹i
häc, c¸c thÇy gi¸o trong trêng ng nh ngoµi trêng c¸c b¹n
®ång nghiÖp. Nh©n dÞp nµy t¸c gxin c¶m ¬n gióp ®ì hiÖu qu¶ ®ã.
§ång thêi t¸c gi¶ xin bµy lßng c¶m ¬n ch©n thµnh tíi thÇy gi¸o PGS.
TS TrÇn H÷u Vn ngêi thÇy híng dÉn khoa häc, ®· trùc tiÕp híng dÉn,
truyÒn ®¹t nng kiÕn thøc quÝ u cho t¸c gitrong st qu¸ tr×nh thùc hn
ln v¨n.
T¸c gi¶ còng xin ch©n thµnh c¶m ¬n UBND TØnh L¹ng S¬n, N«ng
nghiÖp ph¸t triÓn n«ng th«n tØnh L¹ng S¬n, Tµi nguyªn M«i
trêng, chi côc KiÓm l©m, chi côc ph¸t triÓn L©m NghiÖp tØnh L¹ng S¬n.
UBND huyÖn H÷u Lòng, phßng Kinh tÕ, phßng Tµi nguyªn M«i
trêng, h¹t KiÓm l©m huyÖn H÷u Lòng ®· gióp ®ì t«i trong qu¸ tr×nh
thùc hiÖn ®Ò tµi.
Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Ò tµi ch¾c ch¾n sÏ kh«ng tr¸nh khái nh÷ng
sai sãt. KÝnh mong c¸c thÇy c¸c b¹n ®ång nghiÖp ®ãng gãp ý
kiÕn ®Ó luËn v¨n cã ý nghÜa thùc tiÔn h¬n vµ sím ®i vµo hiÖn thùc.
Xu©n Mai, ngµy 01/08/2008
Ngêi thùc hiÖn
§inh §øc Hoµng
Ch¬ng I
§Æt vÊn ®Ò
Trong nh÷ng thËp qua, vèn rõng cña ®Êt níc ®· ®ang suy
gi¶m nghiªm träng do n¹n khai th¸c rõng, t×nh tr¹ng du canh du c, ®èt
n¬ng lµm rÉy ®· lµm cho m«i trêng sinh th¸i huû ho¹i, diÖn tÝch ®Êt
trèng ®åi nói träc ngµy cµng t¨ng. ChÝnh v× vËy, viÖc qu¶n lý, b¶o vÖ,
kh«i phôc ph¸t triÓn tµi nguyªn rõng phÊn ®Êu h¹n chÕ tiÕn tíi
chÊm døt n¹n mÊt rõng, n©ng cao ®é che phñ cña rõng môc tiªu cña
§¶ng vµ nhµ níc ta trong thêi kú ®æi míi.
L©m NghiÖp lµ mét ngµnh kinh quan träng trong nÒn kinh quèc
d©n. Tríc ®©y, l©m nghiÖp níc ta nÒn l©m nghiÖp truyÒn thèng dùa
vµo rõng nhiªn dông lùc lîng quèc doanh chÝnh. Trong thêi
®æi míi ®· chuyÓn sang x©y dùng nÒn l©m nghiÖp céng ®ång, thu hót
sù tham gia réng r·i cña toµn d©n, dùa chñ yÕu vµo rõng trång ®Ó ®¸p øng
nhu cÇu l©m s¶n ngµy cµng t¨ng cña nh©n d©n, tÝch cùc b¶o rõng
nhiªn hiÖn cã, ®Èy nhanh tèc ®é phñ xanh ®Êt trèng ®åi nói träc, sö dông
cã hiÖu qu¶ tµi nguyªn rõng vµ ®a s¶n suÊt kinh doanh l©m nghiÖp thµnh
mét ngµnh, nghÒ chÝnh ë miÒn nói, gãp phÇn n©ng cao thu nhËp c¶i
thiÖn ®êi sèng cho nh©n d©n, t¹o tiÒn ®Ò cho viÖc thùc hiÖn th¾ng lîi
NghÞ quyÕt cña Quèc héi kho¸ X vÒ ¸n trång míi 5 triÖu ha rõng giai
®o¹n 1998 2010.
HiÖn nay, vai trß cña rõng nãi riªng hay ngµnh l©m nghiÖp nãi chung
kh«ng nh÷ng ®îc ®¸nh gi¸ ë khÝa c¹nh kinh tÕ th«ng qua nh÷ng s¶n
phÈm truíc m¾t thu ®îc rõng mµ cßn tÝnh ®Õn nh÷ng lîi Ých to lín
héi, m«i trêng nghÒ rõng ®em l¹i. t¸c ®éng ®Õn rõng ®Êt
rõng kh«ng chØ ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn nghÒ rõng vµ sù ph¸t triÓn kinh
héi t¹i khu vùc rõng cßn t¸c ®éng nhiÒu mÆt ®Õn c¸c khu vùc
phô cËn còng nh nhiÒu ngµnh s¶n xuÊt kh¸c. Do vËy ®Ó dông tµi
nguyªn rõng ®Êt rõng mét c¸ch bÒn v÷ng l©u dµi. ViÖc x©y dùng
ph¬ng ¸n dông nguån tµi nguyªn nµy mét c¸ch hîp lý lµ yªu cÇu cÊp
thiÕt ®èi víi c¸c nhµ qu¶n lý.
Quy ho¹ch ph¸t triÓn l©m nghiÖp mét phËn cÊu thµnh cña quy
ho¹ch tæng thÓ nh»m ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. Do ®ã, c«ng t¸c quy ho¹ch
l©m nghiÖp cÇn phèi hîp chÆt chÏ víi quy ho¹ch ph¸t triÓn n«ng
th«n (n«ng nghiÖp, l©m nghiÖp, thuû lîi mét sè ngµnh liªn quan kh¸c)
nh»m tr¸nh chång chÐo, h¹n chÕ lÉn nhau gi÷a c¸c ngµnh. Thùc chÊt
cña c«ng t¸c quy ho¹ch lËp ho¹ch ph¸t triÓn cho mét ngµnh hoÆc
lÜnh vùc s¶n xuÊt trong tõng giai ®o¹n thÓ. Mçi ngµnh kinh muèn
tån t¹i, ph¸t triÓn th× nhÊt thiÕt ph¶i lËp ho¹ch, trong ®ã c«ng c
®iÒu tra b¶n phôc cho quy ho¹ch ph¸t triÓn ph¶i ®îc ®i tríc mét
bíc.
H÷u Lòng huyÖn miÒn nói, trong ®ã diÖn tÝch rõng ®Êt l©m
nghiÖp chiÕm h¬n 80% so víi tæng diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn. Do vËy, kinh tÕ
l©m nghiÖp gi÷ trÝ quan träng trong ho¹t ®éng kinh tÕ héi; viÖc lËp
vµ triÓn khai mét ph¬ng ¸n quy ho¹ch l©m nghiÖp hîp lý, ®¶m b¶o c¬ së
khoa häc gãp phÇn t¨ng thu nhËp , c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n, thùc
hiÖn ®îc xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo vµ ®a kinh tÕ héi miÒn nói ph¸t triÓn
hoµ nhËp víi tiÕn tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc.
XuÊt ph¸t nh÷ng quan ®iÓm trªn, t«i tiÕn hµnh thùc hiÖn ®Ò tµi:
Nghiªn cøu luËn thùc tiÔn ®Ò xuÊt nh÷ng néi dung, gi¶i
ph¸p b¶n qui ho¹ch l©m nghiÖp t¹i huyÖn H÷u Lòng tØnh L¹ng
S¬n”.
Ch¬ng II
Tæng quan vÊn ®Ò nghiªn cøu
2.1. Trªn thÕ giíi
2.1.1. Quy ho¹ch vïng
Quy ho¹ch vïng tu©n theo häc thuyÕt M¸c Nin ph©n
ph¸t triÓn lùc lîng s¶n xuÊt theo l·nh thæ dông c¸c ph¬ng ph¸p
cña chñ nghÜa duy vËt biÖn chøng .
C¸c M¸c ¡ng Ghen ®· chØ ra: Møc ®é ph¸t triÓn lùc lîng s¶n
xuÊt cña mét d©n téc thÓ hiÖn nÐt h¬n ë chç ph©n c«ng lao ®éng
cña d©n téc ®ã ®îc ph¸t triÓn ®Õn møc nµo”.
Nin chØ ra:”Sù nghiªn cøu tæng hîp tÊt c ®Æc ®iÓm nhiªn,
kinh tÕ, héi cña mçi vïng nguyªn t¾c quan träng ®Ó ph©n lùc
lîng s¶n xuÊt”. vËy, nghiªn cøu c¸c ®Æc ®iÓm ®Æc trng cho ph©n
lùc lîng s¶n xuÊt ë mét vïng trong qu¸ khø hiÖn t¹i ®Ó x¸c ®Þnh
kh¶ n¨ng tiÒm tµng vµ t¬ng lai ph¸t triÓn cña vïng ®ã.
Dùa trªn häc thuyÕt cña M¸c ¡ng Ghen, V.I Nin ®·
nghiªn cøu c¸c híng thÓ ho¹ch hph¸t triÓn lùc lîng s¶n
xuÊt trong x· héi chñ nghÜa. Sù ph©n bè lùc lîng s¶n xuÊt ®îc x¸c ®Þnh
theo nguyªn t¾c sau:
- Ph©n lùc lîng s¶n xuÊt kÕ ho¹ch trªn toµn l·nh thæ cña ®Êt
níc, tØnh, huyÖn nh»m thu hót c¸c nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn lao
®éng cña tÊt c¶ c¸c vïng vµo qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt më réng.
- KÕt hîp tèt lîi Ých cña Nhµ níc nhu cÇu ph¸t triÓn kinh cña
tõng tØnh, tõng huyÖn.
- §a c¸c nghiÖp c«ng nghiÖp ®Õn gÇn nguån nguyªn liÖu ®Ó n
chÕ chi phÝ vËn chuyÓn.
- KÕt hîp chÆt chÏ c¸c ngµnh kinh quèc d©n ë tõng vïng, tõng
huyÖn nh»m n©ng cao n¨ng xuÊt lao ®éng vµ dông hîp tµi nguyªn
thiªn nhiªn [20].
2.1.2. Quy ho¹ch l©m nghiÖp
Sù ph¸t triÓn cña quy ho¹ch l©m nghiÖp g¾n liÒn víi sù ph¸t triÓn kinh
t b¶n chñ nghÜa. Do c«ng nghiÖp giao th«ng vËn t¶i ph¸t triÓn n
khèi lîng ngµy cµng t¨ng. S¶n xuÊt ®· t¸ch khái nÒn kinh ®Þa
ph¬ng bíc vµo thêi ®¹i kinh hµng ho¸ t b¶n chñ nghÜa. Thùc
s¶n xuÊt l©m nghiÖp ®· kh«ng cßn hÑp trong trong viÖc s¶n xuÊt gç
®¬n thuÇn cÇn ph¶i ngay nh÷ng luËn biÖn ph¸p nh»m ®¶m
b¶o thu ho¹ch lîi nhuËn l©u dµi cho c¸c chñ rõng. ChÝnh thèng hoµn
chØnh vÒ luËn quy ho¹ch l©m nghiÖp ®iÒu chÕ rõng ®· ®îc h×nh
thµnh trong hoµn c¶nh nh vËy.
§Çu thÕ 18, ph¹m vi quy ho¹ch l©m nghiÖp míi chØ gi¶i quyÕt
viÖc:”khoanh khu chÆt lu©n chuyÓn”, nghÜa ®em tr÷ lîng hoÆc diÖn
tÝch tµi nguyªn rõng chia ®Òu cho tõng n¨m cña chu khai th¸c tiÕn
hµnh khoanh khu chÆt lu©n chuyÓn theo tr÷ lîng hoÆc diÖn tÝch. Ph¬ng
thøc nµy phôc cho ph¬ng thøc kinh doanh rõng chåi, chu kú khai
th¸c ng¾n.
Sau c¸ch m¹ng c«ng nghiÖp, vµo t thø 19 ph¬ng thøc kinh
doanh rõng chåi ®îc thay b»ng ph¬ng thøc kinh doanh rõng h¹t víi
chu khai th¸c dµi. ph¬ng thøc Khoanh khu chÆt lu©n chuyÓn”
nhêng chç cho ph¬ng thøc “Chia ®Òu” cña Hartig. Hartig ®· chia ®Òu
chu kú khai th¸c thµnh nhiÒu thêi kú lîi dông vµ trªn c¬ së ®ã, khèng chÕ
lîng chÆt h»ng n¨m. §Õn 1816, xuÊt hiÖn ph¬ng thøc lu©n lîi dông
cña H. Cotta chia chu khai th¸c thµnh 20 thêi lîi dông còng lÊy
®ã ®Ó khèng chÕ lîng chÆt hµng n¨m.