Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Giải pháp tài chính hỗ trợ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2005-2010

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:110

Thêm vào BST

Báo xấu

12
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu của đề tài là đánh giá thực trạng các DNNVV và chính sách tài chính hỗ trợ phát triển DNNVV ở tỉnh Vĩnh Long hiện nay; đề nghị một số giải pháp tài chính hỗ trợ phát triển DNNVV ở tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2005-2010.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Giải pháp tài chính hỗ trợ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2005-2010

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HCM NGUYỄN MẠNH HÙNG LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ TP. Hồ Chí Minh – Năm 2005
MUÏC LUÏC MUÏC LUÏC PHAÀN MÔÛ ÑAÀU -------------------------------------------------------------------------------------------- 1 CHÖÔNG I: DOANH NGHIEÄP NHOÛ VAØ VÖØA VAØ VAI TROØ CUÛA CHÍNH SAÙCH TAØI CHÍNH TRONG VIEÄC PHAÙT TRIEÅN DOANH NGHIEÄP NHOÛ VAØ VÖØA ÔÛ VIEÄT NAM ----- 4 1.1. Khaùi quaùt veà doanh nghieäp nhoû vaø vöøa: ------------------------------------------------------- 4 1.1.1. Khaùi nieäm veà DNNVV --------------------------------------------------------------------- 4 1.1.2. Vai troø cuûa DNNVV trong neàn kinh teá thò tröôøng ----------------------------------- 6 1.1.3. Nhöõng öu theá vaø haïn cheá cuûa DNNVV trong neàn kinh teá thò tröôøng ----------- 9 1.2. Vai troø cuûa chính saùch taøi chính trong vieäc phaùt trieån DNNVV----------------------------11 1.3. Caùc chính saùch hoã trôï DNNVV ôû Vieät Nam töø phía nhaø nöôùc: ---------------------------12 1.3.1. Chính saùch taøi chính tín duïng -----------------------------------------------------------12 1.3.2. Chính saùch thueá ----------------------------------------------------------------------------14 1.3.3. Chính saùch thöông maïi -------------------------------------------------------------------14 1.3.4. Chính saùch ñaàu tö -------------------------------------------------------------------------15 1.3.5. Chính saùch ñaát ñai -------------------------------------------------------------------------15 1.3.6. Chính saùch coâng ngheä vaø ñaøo taïo -----------------------------------------------------15 1.4. Kinh nghieäm cuûa moät soá nöôùc trong vieäc söû duïng chính saùch taøi chính hoã trôï phaùt trieån DNNVV: ---------------------------------------------------------------------------------16 1.4.1. Chính saùch taøi chính hoã trôï phaùt trieån DNNVV ôû moät soá nöôùc ------------------16 1.4.2. Moät soá baøi hoïc kinh nghieäm ñoái vôùi Vieät Nam---------------------------------------24 CHÖÔNG II: CHÍNH SAÙCH TAØI CHÍNH TRONG VIEÄC HOÃ TRÔÏ PHAÙT TRIEÅN DOANH NGHIEÄP NHOÛ VAØ VÖØA ÔÛ TÆNH VÓNH LONG HIEÄN NAY ----------------------------27 2.1. Vaøi neùt veà ñieàu kieän töï nhieân, kinh teá, xaõ hoäi cuûa Tænh Vónh Long -----------------------27 2.2. Ñaëc ñieåm cuûa DNNVV ôû Tænh Vónh Long: -----------------------------------------------------33 2.2.1. Tình hình phaùt trieån DNNVV ôû Tænh Vónh Long: -------------------------------------33 a. Veà soá löôïng -----------------------------------------------------------------------------------33 b. Ñoùng goùp cho ngaân saùch nhaø nöôùc cuûa caùc DNNVV ------------------------------37 c. Veà lao ñoäng -----------------------------------------------------------------------------------38 d. Veà Voán -----------------------------------------------------------------------------------------42 e. Veà coâng ngheä --------------------------------------------------------------------------------44 f. Veà cô caáu ngaønh ngheà----------------------------------------------------------------------47 g. Veà cô caáu laõnh thoå --------------------------------------------------------------------------48 Trang 1
h. Veà tình hình xuaát khaåu ---------------------------------------------------------------------49 2.2.2. Nhöõng khoù khaên chuû yeáu cuûa DNNVV Tænh Vónh Long hieän nay vaø nguyeân nhaân:-------------------------------------------------------------------------------53 a. Khoù khaên veà taøi chính ----------------------------------------------------------------------53 b. Maùy moùc thieát bò laïc haäu-------------------------------------------------------------------54 c. Trình ñoä quaûn lyù - lao ñoäng thaáp ---------------------------------------------------------55 d. Thieáu ñaát laøm maët baèng kinh doanh ----------------------------------------------------56 e. Thieáu thoâng tin thöông maïi ----------------------------------------------------------------57 f. Söùc caïnh tranh keùm ------------------------------------------------------------------------58 g. Thieáu cô cheá thöïc hieän chính saùch hoã trôï cuûa nhaø nöôùc --------------------------59 2.3. Thöïc traïng chính saùch taøi chính hoã trôï phaùt trieån DNNVV ôû Tænh Vónh Long: ---------------------------- 60 2.3.1. Thöïc chính saùch taøi chính tín duïng -------------------------------------------------------60 2.3.2. Thöïc traïng veà chính saùch thueá -------------------------------------------------------------63 2.3.3. Thöïc traïng veà chính saùch xuaát nhaäp khaåu-----------------------------------------------64 2.3.4. Thöïc traïng veà chính saùch ñaàu tö-----------------------------------------------------------65 2.3.5. Thöïc traïng veà chính saùch ñaát ñai ----------------------------------------------------------67 2.3.6. Thöïc traïng veà chính saùch coâng ngheä vaø ñaøo taïo --------------------------------------68 CHÖÔNG III: GIAÛI PHAÙP TAØI CHÍNH HOÃ TRÔÏ PHAÙT TRIEÅN DOANH NGHIEÄP NHOÛ VAØ VÖØA ÔÛ TÆNH VÓNH LONG GIAI ÑOAÏN 2005 – 2010 -----------------------------------------70 3.1. Muïc tieâu toång quaùt phaùt trieån kinh teá Tænh Vónh Long ñeán naêm 2010: ------------------70 3.1.1. Veà toác ñoä taêng tröôûng GDP--------------------------------------------------------------70 3.1.2. Chuyeån dòch cô caáu kinh teá--------------------------------------------------------------71 3.1.3. GDP bình quaân ñaàu ngöôøi --------------------------------------------------------------71 3.2. Ñònh höôùng chieán löôïc phaùt trieån DNNVV ôû Tænh Vónh Long ñeán naêm 2010: ---------71 3.2.1. Hoã trôï phaùt trieån DNNVV laø nhieäm vuï quan troïng trong chieán löôïc phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi cuûa tænh -----------------------------------------------------------72 3.2.2. Öu tieân phaùt trieån DNNVV ôû noâng thoân laø boä phaän quan troïng nhaát cuûa chieán löôïc coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa noâng nghieäp vaø noâng thoân -------73 3.2.3. Öu tieân phaùt trieån DNNVV trong hoaït ñoäng saûn xuaát coâng nghieäp ñoái vôùi moät soá lónh vöïc, ngaønh maø DNNVV coù khaû naêng vaø öu theá ---------------------73 3.2.4. Phaùt trieån DNNVV trong moái lieân keát coâng nghieäp beàn vöõng, chaët cheõ vôùi caùc DN lôùn, nhaèm taïo öu theá vaø naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa DNNVV noùi rieâng vaø DN TænhVónh Long noùi chung--------------------------------74 Trang 2
3.2.5. Tröôùc tieân taäp trung hoùa DNNVV ôû moät soá ñòa baøn troïng ñieåm, moät soá thò xaõ, thò traán, caùc khu coâng nghieäp ------------------------------------------------------74 3.3. Giaûi phaùp taøi chính hoã trôï phaùt trieån DNNVV ôû Tænh Vónh Long giai ñoaïn 2005- 2010: --------------------------------------------------------------------------------------------------74 3.3.1. Caùc giaûi phaùp veà thueá --------------------------------------------------------------------74 a. Hôïp lyù hoùa thueá thu nhaäp caù nhaân ------------------------------------------------------75 b. Ñoái vôùi thueá thu nhaäp DN -----------------------------------------------------------------75 c. Tieáp tuïc caûi caùch thueá giaù trò gia taêng --------------------------------------------------79 d. Caàn giaûi quyeát caùc vöôùng maéc veà thueá cuûa DNNVV -------------------------------81 3.3.2. Giaûi phaùp taïo voán cho caùc DNNVV: ---------------------------------------------------82 a. Taïo voán qua hình thöùc tín duïng ----------------------------------------------------------82 b. Caûi caùch vaø ñoåi môùi caùc ñònh cheá taøi chính -------------------------------------------85 c. Taïo voán vay hình thöùc lieân doanh, lieân keát --------------------------------------------87 d. Coi troïng vaø taïo thuaän lôïi ñeå hoã trôï caùc DNNVV tieáp caän caùc nguoàn voán ngoaøi ngaân saùch Nhaø nöôùc --------------------------------------------------------------87 3.3.3. Phaùt trieån thò tröôøng chöùng khoaùn (taäp trung vaø phi taäp trung), taïo ñieàu kieän cho caùc DNNVV tham gia vaøo thò tröôøng --------------------------------------88 3.3.4. Moät soá giaûi phaùp khaùc: -------------------------------------------------------------------90 a. Khuyeán khích caùc ngaân haøng thöông maïi cung caáp tín duïng hoaëc goùp voán vaøo caùc DNNVV cuøng hôïp taùc kinh doanh --------------------------------------------90 b. Cho pheùp caùc DNNVV khaáu hao nhanh taøi saûn coá ñònh ---------------------------91 c. Hoã trôï maët baèng SXKD --------------------------------------------------------------------92 d. Hoaøn thieän chính saùch ñaàu tö ------------------------------------------------------------94 e. Hoã trôï thoâng tin kinh teá, thò tröôøng, xuaát nhaäp khaåu ---------------------------------95 f. Hoã trôï veà coâng ngheä vaø ñaøo taïo ----------------------------------------------------------97 3.4. Moät soá ñieàu kieän ñeå thöïc hieän caùc giaûi phaùp:-------------------------------------------------98 3.4.1. Duy trì söï oån ñònh kinh teá - xaõ hoäi cuûa Tænh ------------------------------------------99 3.4.2. Keát hôïp ñoàng boä caùc giaûi phaùp taøi chính vôùi caùc coâng cuï quaûn lyù vó moâ -----99 3.4.3. Thaønh laäp cô quan quaûn lyù Nhaø nöôùc vaø toå chöùc ñaïi dieän cuûa DNNVV ------100 3.4.4. Caùc ñieàu kieän khaùc ------------------------------------------------------------------------101 KEÁT LUAÄN --------------------------------------------------------------------------------------------------104 PHUÏ LUÏC TAØI LIEÄU THAM KHAÛO Trang 3
PHAÀN MÔÛ ÑAÀU 1. Lyù do choïn ñeà taøi: Trong lòch söû phaùt trieån kinh teá cuûa caùc nöôùc treân theá giôùi, keå caû caùc nöôùc phaùt trieån, ñang phaùt trieån vaø caùc nöôùc coù neàn kinh teá chuyeån ñoåi, DNNVV luoân luoân ñoùng vai troø vaø coù taùc duïng heát söùc quan troïng trong taêng tröôûng vaø phaùt trieån kinh teá nhôø nhöõng öu theá vaø nhöõng thaønh quaû maø noù mang laïi cho neàn kinh teá. ÔÛ nöôùc ta, do trình ñoä kinh teá coøn thaáp, quy moâ kinh teá haïn heïp vaø nhu caàu phaùt huy moïi nguoàn löïc saün coù ñeå thöïc hieän coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa, vieäc chuù troïng phaùt trieån DNNVV caøng coù yù nghóa quan troïng hôn bao giôø heát. Sau hôn 15 naêm ñoåi môùi, yù thöùc ñöôïc taàm quan troïng ñoù, chính phuû Vieät Nam ñaõ coù nhöõng chính saùch khuyeán khích phaùt trieån DNNVV. Nhöõng chính saùch naøy ñaõ ñem laïi nhöõng keát quaû nhaát ñònh nhö: taïo coâng aên vieäc laøm cho ngöôøi lao ñoäng, gia taêng khoái löôïng saûn phaåm, khai thaùc caùc tieàm naêng trong nhaân daân, laøm cho neàn kinh teá naêng ñoäng hôn, taêng thu cho ngaân saùch nhaø nöôùc … ÔÛ tænh Vónh Long hieän nay, soá löôïng DNNVV chieám tyû leä aùp ñaûo, treân 99% toång soá DN toaøn tænh, caùc DNNVV ñaõ coù nhieàu ñoùng goùp to lôùn cho söï phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi cuûa tænh. Tuy nhieân, cuõng nhö tình hình chung cuûa caû nöôùc, caùc DNNVV cuûa tænh vaãn ñang phaûi ñoái maët vôùi nhieàu khoù khaên trong quaù trình hoaït ñoäng SXKD nhö: thieáu voán, coâng ngheä laïc haäu, trình ñoä lao ñoäng thaáp, trình ñoä caùn boä quaûn lyù yeáu keùm, thieáu maët baèng saûn xuaát, thoâng tin thöông maïi … aûnh höôûng ñeán khaû naêng caïnh tranh cuûa caùc DNNVV treân thò tröôøng trong nöôùc, khu vöïc vaø theá giôùi, ñaëc bieät laø trong boái caûnh hoäi nhaäp hieän nay. Do ñoù, beân caïnh nhöõng noã löïc cuûa baûn thaân caùc DNNVV, söï hoã trôï töø phía chính quyeàn ñòa phöông laø voâ cuøng caàn thieát vaø quan troïng, ñaëc bieät laø hoã trôï veà taøi chính ñeå phaùt trieån caùc DNNVV, goùp phaàn taêng tröôûng kinh teá cuûa tænh Vónh Long oån ñònh vaø beàn vöõng. Caùc chính saùch hoã trôï trong thôøi gian qua, sau nhieàu laàn söûa ñoåi, boå sung vaãn chöa hoaøn thieän ñeå thöïc söï taïo ñieàu kieän cho caùc DNNVV phaùt trieån Trang 4
maïnh meõ. Vì vaäy, chuùng toâi choïn ñeà taøi “Giaûi phaùp taøi chính hoã trôï phaùt trieån DNNVV tænh Vónh Long giai ñoaïn 2005-2010” ñeå nghieân cöùu, töø ñoù ñöa ra moät soá kieán nghò veà giaûi phaùp nhaèm goùp phaàn giaûi quyeát caùc vaán ñeà vöôùng maéc trong chính saùch hoã trôï DNNVV treân ñòa baøn tænh Vónh Long. 2. Muïc ñích nghieân cöùu cuûa ñeà taøi: - Ñaùnh giaù thöïc traïng caùc DNNVV vaø chính saùch taøi chính hoã trôï phaùt trieån DNNVV ôû tænh Vónh Long hieän nay. - Ñeà nghò moät soá giaûi phaùp taøi chính hoã trôï phaùt trieån DNNVV ôû tænh Vónh Long giai ñoaïn 2005-2010. 3. Ñoái töôïng vaø phaïm vi nghieân cöùu: Ñeà taøi nghieân cöùu caùc vaán ñeà veà DNNVV cuûa tænh Vónh Long, DNNVV cuûa tænh laø caùc cô sôû saûn xuaát, kinh doanh ñoäc laäp, ñaõ ñaêng kyù kinh doanh theo phaùp luaät hieän haønh, phaân loaïi keát hôïp caû 2 tieâu chí: coù soá voán ñaêng kyù khoâng quaù 10 tyû ñoàng vaø soá lao ñoäng trung bình haøng naêm khoâng quaù 300 ngöôøi, theo Nghò ñònh 90/2001/NÑ-CP ngaøy 23/11/2001 cuûa Chính phuû “Veà trôï giuùp phaùt trieån DNNVV”. Trong phaïm vi ñeà taøi naøy, chuùng toâi taäp trung phaân tích nhöõng taùc ñoäng tích cöïc vaø tieâu cöïc cuûa caùc chính saùch taøi chính, caùc chính saùch kinh teá vó moâ, cuûa khung phaùp lyù vaø caùc thuû tuïc haønh chính ñoái vôùi söï phaùt trieån caùc DNNVV ôû tænh Vónh Long. Chuùng toâi cuõng coá gaéng ñöa ra nhöõng kieán nghò veà caùc bieän phaùp caàn thieát cho vieäc caûi thieän caùc chính saùch treân nhaèm khaéc phuïc nhöõng vöôùng maéc trong quaù trình phaùt trieån caùc DNNVV, giuùp caùc DN naøy phaùt huy heát tieàm naêng cuûa mình, vì ñoù laø ñoäng löïc phaùt trieån kinh teá cuûa tænh Vónh Long. 4. Phöông phaùp nghieân cöùu: Luaän vaên söû duïng phöông phaùp duy vaät bieän chöùng vaø duy vaät lòch söû laøm cô sôû ñeå xem xeùt caùc vaán ñeà nghieân cöùu. Thoâng qua vieäc thu thaäp thoâng tin töø caùc phöông tieän, keát hôïp vôùi vieäc khaûo saùt, ñieàu tra thu thaäp tö lieäu nhaèm thoáng keâ, toång hôïp, so saùnh, moâ hình Trang 5
hoùa vaø phaân tích ñeå laøm saùng toû caùc quan ñieåm cuûa chuùng toâi nhöõng vaán ñeà nghieân cöùu ñaët ra. 5. Caáu truùc cuûa ñeà taøi: Caáu truùc cuûa ñeà taøi bao goàm caùc chöông: Chöông I: DNNVV vaø vai troø cuûa chính saùch taøi chính trong vieäc phaùt trieån DNNVV ôû Vieät Nam. Chöông II: Thöïc traïng chính saùch taøi chính hoã trôï phaùt trieån DNNVV ôû tænh Vónh Long hieän nay. Chöông III: Giaûi phaùp taøi chính hoã trôï phaùt trieån DNNVV ôû tænh Vónh Long giai ñoaïn 2005 - 2010. Trang 6
CHÖÔNG I DOANH NGHIEÄP NHOÛ VAØ VÖØA VAØ VAI TROØ CUÛA CHÍNH SAÙCH TAØI CHÍNH TRONG VIEÄC PHAÙT TRIEÅN DOANH NGHIEÄP NHOÛ VAØ VÖØA ÔÛ VIEÄT NAM 1.1. KHAÙI QUAÙT VEÀ DOANH NGHIEÄP NHOÛ VAØ VÖØA: 1.1.1. Khaùi nieäm veà DNNVV: DNNVV laø loaïi DN ñöôïc phaân loaïi theo qui moâ. Nhieàu nöôùc treân theá giôùi, trong ñoù coù nhöõng nöôùc coù ñieàu kieän kinh teá vaø trình ñoä phaùt trieån gaàn gioáng Vieät Nam, söû duïng 3 tieâu chí ñeå phaân loaïi DN laø voán, soá lao ñoäng vaø doanh thu, trong ñoù voán vaø soá lao ñoäng ñöôïc nhieàu nöôùc aùp duïng nhaát. Chæ soá bình quaân ôû caùc nöôùc naøy laø neáu DN coù soá voán kinh doanh nhoû hôn 1 trieäu USD vaø coù ít hôn 200 lao ñoäng ñöôïc coi laø DNNVV. Tuy nhieân caùc tieâu chí naøy khoâng coá ñònh, chuùng phuï thuoäc vaøo chính saùch vaø khaû naêng hoã trôï cuûa moãi chính phuû trong töøng thôøi kyø, thaäm chí trong cuøng moät nöôùc cuõng coù tröôøng hôïp caùc toå chöùc hoã trôï coù tieâu chí rieâng ñeå xaùc ñònh DN ñuû ñieàu kieän nhaän hoã trôï. Baûng 1.1. Tieâu chí xaùc ñònh DNNVV ôû moät soá nöôùc Toång voán hoaëc Nöôùc Soá lao ñoäng Doanh thu giaù trò taøi saûn UÙc < 500 trong coâng nghieäp, DV < 20 trieäu ñoâ la Canada < 500 trong coâng nghieäp, DV Canada < 100 trong coâng nghieäp Hong Kong < 50 trong dòch vuï Toång voán hoaëc Nöôùc Soá lao ñoäng Doanh thu giaù trò taøi saûn Indonexia < 100 < 0,6 tyû Rupiah < 2 tyû Rupiah Nhaät < 100 trong buoân baùn. < 30 trieäu Yeân Trang 7
< 50 trong baùn leû < 10 trieäu Yeân < 300 trong caùc ngaønh khaùc < 100 trieäu Yeân Mexico < 250 < 7 trieäu USD Philippines < 200 < 100 trieäu Peso Singapore < 100 < 499 trieäu USD Myanmas < 100 Thaùi Lan < 100 < 20 trieäu Baht Myõ < 500 ÔÛ Vieät Nam, caùc ñòa phöông, caùc ngaønh, caùc toå chöùc coù caùc caùch xaùc ñònh DNNVV khaùc nhau: - Phoøng thöông maïi vaø coâng nghieäp Vieät Nam (VCCI ) xaùc ñònh: + Ñoái vôùi ngaønh coâng nghieäp: nhöõng DN coù voán töø 5–10 tyû ñoàng vaø soá lao ñoäng trung bình haøng naêm töø 200-500 ngöôøi laø DN vöøa, DN coù voán döôùi 5 tyû ñoàng vaø soá lao ñoäng trung bình döôùi 200 ngöôøi laø DN nhoû. + Ñoái vôùi ngaønh thöông maïi: nhöõng DN coù voán töø 5-10 tyû ñoàng vaø soá lao ñoäng trung bình haøng naêm töø 50-100 ngöôøi laø DN vöøa, DN coù voán döôùi 5 tyû ñoàng vaø lao ñoäng trung bình döôùi 50 ngöôøi laø DN nhoû. - Trung taâm phaùt trieån ngoaïi thöông vaø ñaàu tö (FTDC) caên cöù vaøo döï aùn cuûa Lieân Hieäp Quoác nghieân cöùu veà DNNVV ôû Vieät Nam xaùc ñònh: DN vöøa laø nhöõng DN coù quy moâ voán töø 1 tyû ñeán 4 tyû ñoàng vaø coù coâng nhaân töø 30 ñeán 200 ngöôøi, DN nhoû laø DN coù quy moâ voán döôùi 1 tyû ñoàng vaø soá coâng nhaân döôùi 30 ngöôøi. - Ngaân Haøng Coâng Thöông Vieät Nam xaùc ñònh DNNVV laø nhöõng DN coù soá lao ñoäng thöôøng xuyeân döôùi 500 ngöôøi, voán coá ñònh döôùi 10 tyû ñoàng, voán löu ñoäng döôùi 8 tyû ñoàng vaø doanh thu haøng naêm döôùi 20 tyû ñoàng. - Theo coâng vaên soá 681/CP-KTN ngaøy 20/6/1998 cuûa Vaên phoøng Chính phuû, DNNVV laø nhöõng DN coù voán ñieàu leä döôùi 5 tyû ñoàng vaø coù soá lao ñoäng trung bình haøng naêm döôùi 200 ngöôøi. Ngaøy 23/11/2001, Chính phuû ban haønh Trang 8
Nghò ñònh 90/2001/NÑ-CP veà trôï giuùp phaùt trieån DNNVV, ñònh nghóa DNNVV laø cô sôû SXKD ñoäc laäp, ñaõ ñaêng kyù kinh doanh theo phaùp luaät hieän haønh, coù voán ñaêng kyù khoâng quaù 10 tyû ñoàng hoaëc soá lao ñoäng trung bình haøng naêm khoâng quaù 300 ngöôøi. Tuy nhieân caên cöù tình hình kinh teá - xaõ hoäi cuï theå ôû töøng ñòa phöông, caên cöù vaøo caùc lónh vöïc, ngaønh ngheà khaùc nhau maø ñòa phöông coù theå linh hoaït aùp duïng ñoàng thôøi caû 2 tieâu chí voán vaø lao ñoäng hoaëc moät trong hai tieâu chí treân cho phuø hôïp vì hai tieâu chí treân thöôøng khoâng luoân luoân töông thích vôùi nhau, nhaát laø trong ñieàu kieän hieän nay coù nhöõng DN hoaït ñoäng trong lónh vöïc coâng ngheä cao, coù soá voán hoaëc doanh thu khaù lôùn nhö soá lao ñoäng laïi raát ít vì ñoù laø nhöõng lao ñoäng coù chuyeân moân kyõ thuaät cao. Theo kinh nghieäm cuûa nhieàu nöôùc treân theá giôùi, neân coù tieâu chí rieâng cho caùc DNNVV hoaït ñoäng trong caùc lónh vöïc khaùc nhau (coâng nghieäp, thöông maïi, dòch vuï,…) vaø caàn coù ñieàu chænh qua töøng thôøi kyø tuøy thuoäc vaøo yeâu caàu phaùt trieån kinh teá cuûa ñaát nöôùc, giuùp thöïc hieän toát nhöõng chính saùch khuyeán khích phaùt trieån DNNVV cuûa nhaø nöôùc. 1.1.2. Vai troø cuûa DNNVV trong neàn kinh teá thò tröôøng: Theo soá lieäu thoáng keâ, nöôùc ta hieän nay coù khoaûng treân 90% toång soá DN laø DNNVV vôùi caùc hình thöùc: DNNN, DNTN, coâng ty TNHH, coâng ty coå phaàn…; DNNVV ñoùng vai troø ñaëc bieät quan troïng trong neàn kinh teá nöôùc ta, theå hieän ôû moät soá maët sau: - Taïo vieäc laøm cho ngöôøi lao ñoäng, goùp phaàn oån ñònh xaõ hoäi: Ñaây laø theá maïnh roõ reät cuûa DNNVV vaø laø nguyeân nhaân chuû yeáu khieán ta phaûi ñaëc bieät chuù troïng phaùt trieån DNNVV ôû nöôùc ta hieän nay. Giaûi quyeát coâng aên vieäc laøm luoân laø vaán ñeà böùc xuùc cuûa haàu heát caùc nöôùc treân theá giôùi. Phaùt trieån DNNVV laø moät giaûi phaùp höõu hieäu giaûi quyeát vaán ñeà thaát nghieäp. Lyù do ñôn giaûn laø DNNVV thöôøng ñöôïc deã daøng taïo laäp vôùi moät löôïng voán khoâng lôùn, vaø thöôøng xuyeân ñaùp öùng ñöôïc nhöõng thay ñoåi cuûa thò tröôøng. Vì vaäy, maëc duø soá löôïng lao ñoäng trong moät DNNVV khoâng nhieàu, nhöng theo quy Trang 9
luaät soá ñoâng, moät soá löôïng lôùn DNNVV trong neàn kinh teá seõ taïo ra phaàn lôùn coâng aên vieäc laøm cho xaõ hoäi. Theo thoáng keâ cuûa Toång Cuïc Thoáng Keâ, naêm 2000 caû nöôùc coù 1.447.000 ngöôøi trong ñoä tuoåi lao ñoäng khoâng coù vieäc laøm, trong ñoù khu vöïc thaønh thò chieám 48%, khu vöïc noâng thoân chieám 52%. Döï baùo töø nay ñeán naêm 2010, maëc duø daân soá coù theå taêng chaäm laïi nhöng nguoàn lao ñoäng vaãn taêng nhanh lieân tuïc do tyû leä daân soá trong ñoä tuoåi lao ñoäng tieáp tuïc taêng (moãi naêm coù theâm khoaûng 1,8 trieäu ngöôøi böôùc vaøo tuoåi lao ñoäng), ñoøi hoûi giaûi quyeát vieäc laøm caáp baùch. Khu vöïc DNNVV thuoäc caùc thaønh phaàn kinh teá hieän thu huùt khoaûng 25- 26% löïc löôïng lao ñoäng phi noâng nghieäp caû nöôùc nhöng trieån voïng thu huùt theâm lao ñoäng raát lôùn vì suaát ñaàu tö cho moät choã laøm vieäc ôû ñaây thaáp hôn raát nhieàu so vôùi DN lôùn, chuû yeáu laø do chi phí thaáp vaø thu huùt ñöôïc caùc nguoàn voán raûi raùc trong daân, laø nôi coù nhieàu thuaän lôïi nhaát ñeå tieáp nhaän soá lao ñoäng ôû noâng thoân taêng theâm moãi naêm, soá lao ñoäng töø caùc DNNVV doâi ra qua vieäc coå phaàn hoùa, baùn, khoaùn, cho thueâ,… - DNNVV cung caáp moät khoái löôïng lôùn, ña daïng phong phuù veà saûn phaåm, ñoùng goùp vaøo söï taêng tröôûng kinh teá: Vôùi soá löôïng ñoâng ñaûo trong neàn kinh teá, DNNVV taïo ra moät khoái löôïng saûn phaåm ñaùng keå cho xaõ hoäi. Maët khaùc, do ñaëc tính linh hoaït, meàm deûo, DNNVV coù khaû naêng ñaùp öùng nhöõng nhu caàu ngaøy caøng ña daïng, phong phuù vaø ñoäc ñaùo cuûa ngöôøi tieâu duøng, ñaëc bieät laø nhöõng saûn phaåm coù tính chaát linh tinh, laët vaët khoâng thích hôïp vôùi caùc DN lôùn. ÔÛ Vieät Nam, moãi naêm DNNVV ñoùng goùp khoaûng 26% GDP cuûa caû nöôùc. Trong lónh vöïc saûn xuaát coâng nghieäp, khu vöïc DNNVV ñoùng goùp öôùc tính 30% giaù trò toång saûn löôïng coâng nghieäp haøng naêm. Moät soá ngaønh ngheà nhö chieáu coùi, haøng thuû coâng myõ ngheä…DNNVV taïo ra 100% giaù trò saûn löôïng haøng hoùa. - DNNVV goùp phaàn khai thaùc tieàm naêng phong phuù trong daân: Trang 10
Döïa treân nhöõng öu theá cuûa DNNVV nhö thaønh laäp vôùi soá voán ít, thu hoài voán nhanh, söû duïng caùc tieàm naêng veà nguoàn voán lao ñoäng vaø nguyeân vaät lieäu saún coù ôû ñòa phöông, söû duïng caùc saûn phaåm phuï hoaëc pheá phaåm, pheá lieäu cuûa caùc DN lôùn, DNNVV thu huùt ñöôïc moät khoái löôïng lôùn veà voán nhaøn roãi cuûa caùc taàng lôùp daân cö, ñoàng thôøi thu huùt ñöôïc nhieàu lao ñoäng vaøo tham gia saûn xuaát maø khoâng ñoøi hoûi trình ñoä cao hay maát nhieàu thôøi gian ñaøo taïo. Ngoaøi ra DNNVV coù nhieàu thuaän lôïi trong khai thaùc caùc tieàm naêng veà trí tueä, tay ngheà tinh xaûo, bí quyeát ngheà nghieäp,… Vieäc phaùt trieån caùc DN saûn xuaát caùc ngaønh ngheà truyeàn thoáng ôû noâng thoân laø moät trong nhöõng höôùng quan troïng ñeå söû duïng tay ngheà cuûa caùc ngheä nhaân, maø hieän nay ñang bò mai moät daàn, nhaèm thu huùt lao ñoäng noâng thoân vaø phaùt huy lôïi theá cuûa töøng vuøng ñeå phaùt trieån kinh teá. - Baûo ñaûm cho neàn kinh teá naêng ñoäng hôn: Do yeâu caàu voán ít, qui moâ nhoû, DNNVV coù nhieàu khaû naêng thay ñoåi maët haøng, chuyeån höôùng saûn xuaát, ñoåi môùi coâng ngheä,…. Ñoái vôùi DN lôùn, DNNVV coøn coù theå laøm ñaïi lyù, veä tinh, tieâu thuï haøng hoùa hoaëc cung caáp vaät tö ñaàu vaøo vôùi giaù reû hôn, goùp phaàn haï giaù thaønh, naâng cao hieäu quaû saûn xuaát cho DN lôùn. - Goùp phaàn vaøo söï chuyeån dòch cô caáu kinh teá theo höôùng coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa: ÔÛ caùc nöôùc cuõng nhö ôû Vieät Nam, caùc DN lôùn thöôøng taäp trung ôû caùc thaønh phoá vaø caùc trung taâm coâng nghieäp, nôi coù cô sôû haï taàng phaùt trieån, nhöng laïi khoâng ñaùp öùng ñöôïc taát caû yeâu caàu cuûa neàn kinh teá nhö löu thoâng haøng hoùa, dòch vuï, phaùt trieån ngaønh ngheà truyeàn thoáng, tieåu thuû coâng nghieäp, giaûi quyeát lao ñoäng … gaây maát traïng thaùi caân ñoái nghieâm troïng veà trình ñoä phaùt trieån kinh teá, vaên hoùa, xaõ hoäi giöõa thaønh thò vôùi noâng thoân, giöõa caùc vuøng trong moät quoác gia. Chính söï phaùt trieån DNNVV laø phöông tieän quan troïng trong vieäc taïo laäp söï caân ñoái giöõa caùc vuøng. Noù giuùp cho vuøng saâu, vuøng xa, caùc vuøng noâng thoân coù theå khai thaùc ñöôïc tieàm naêng cuûa vuøng, ñòa phöông ñeå phaùt trieån caùc Trang 11
ngaønh saûn xuaát, dòch vuï, goùp phaàn chuyeån dòch cô caáu kinh teá giöõa caùc thaønh phaàn kinh teá, giöõa caùc ngaønh vaø caùc vuøng laõnh thoå, ñaët bieät laø khu vöïc noâng nghieäp vaø noâng thoân. 1.1.3. Nhöõng öu theá vaø haïn cheá cuûa DNNVV trong neàn kinh teá thò tröôøng: a. Moät soá öu theá cuûa DNNVV: - Deã khôûi nghieäp, ban ñaàu khoâng ñoøi hoûi gì nhieàu moïi maët nhö voán, soá löôïng nhaân coâng, maët baèng SXKD,… chính vì vaäy maø DNNVV toàn taïi vaø phaùt trieån ôû haàu heát caùc ngaønh, caùc lónh vöïc vaø chieám tyû leä lôùn trong caùc thaønh phaàn kinh teá. - Boä maùy quaûn lyù goïn nheï, giaøu tính meàm maïi, linh hoaït, naêng ñoäng, thích öùng nhanh vôùi nhöõng thay ñoåi cuûa moâi tröôøng theå cheá, cheá ñoä kinh teá - xaõ hoäi. - Coù khaû naêng chuyeån höôùng kinh doanh nhanh vaø ít bò toån thaát khi thò tröôøng coù bieán ñoäng do voán ñaàu tö ít, thu hoài nhanh. - Ñaëc bieät thích nghi vôùi vieäc phaùt huy moïi tieàm naêng cuûa ñòa phöông vaø cô sôû. Do quy moâ nhoû, DNNVV deã daøng ñöôïc thieát laäp vaø phaùt trieån ôû moïi khu vöïc, moïi khoaûng troáng nhoû cuûa thò tröôøng ñeå tieáp caän vaø phaùt huy tieàm naêng cuûa ñòa phöông, nôi maø nhöõng DN lôùn khoâng theå len loûi vaøo ñöôïc. - Thuaän lôïi ñeå keát hôïp taêng tröôûng kinh teá vôùi coâng baèng xaõ hoäi. DNNVV hôn haún caùc DN lôùn veà aûnh höôûng tích cöïc ra moâi tröôøng xung quanh vì ñaây laø thaønh phaàn kinh teá thu huùt nhieàu lao ñoäng, ñaëc bieät laø lao ñoäng trung bình vaø thaáp, goùp phaàn raát lôùn trong giaûi quyeát coâng aên vieäc laøm cho xaõ hoäi, taïo söï phaùt trieån caân baèng giöõa caùc khu vöïc. - Laø söï boå sung thieát yeáu cho chính söï sinh toàn vaø phaùt trieån cuûa caùc DN lôùn. DNNVV laø nhöõng maét xích nhoû nhöng raát quan troïng ñoái vôùi caùc DN lôùn vì DNNVV thöôøng saûn xuaát hoaëc gia coâng caùc saûn phaåm laøm ñaàu vaøo hoaëc ñaàu ra cho quaù trình saûn xuaát cuûa caùc DN lôùn. b. Moät soá haïn cheá cuûa DNNVV: - Do voán ít neân thieáu nguoàn löïc ñeå tieán haønh nhöõng coâng trình nghieân cöùu, trieån khai lôùn ñeå taän duïng khaû naêng cuûa caùch maïng khoa hoïc coâng Trang 12
ngheä, taát yeáu daãn tôùi trình ñoä kyõ thuaät yeáu keùm, laïc haäu, chaát löôïng saûn phaåm thaáp, khoù coù khaû naêng xuaát khaåu, môû roäng thò tröôøng. - Taøi löïc vaø nhaân löïc ít, khoâng ñuû söùc thöïc hieän nhöõng döï aùn lôùn veà ñaàu tö, chuyeån ñoåi cô caáu, tieáp thò, ñaøo taïo,… Ñeå theo kòp vaø taän thu lôïi ích cuûa toaøn caàu hoùa vaø hoäi nhaäp kinh teá quoác teá. - Khoâng coù öu theá cuûa kinh teá quy moâ ñeå coù ñöôïc nhöõng thaønh quaû vaø lôïi ích ñaët bieät maø chæ coù nhöõng quy moâ ñuû lôùn môùi coù ñöôïc. - Thöôøng bò “leùp veá” trong caùc moái quan heä vôùi nhaø nöôùc, ngaân haøng, khaùch haøng, caùc trung taâm khoa hoïc,… vì qui moâ nhoû, uy tín khoâng ñuû ñeå gaây söï chuù yù, quan taâm cuûa caùc ñoái taùc naøy trong vieäc tìm kieám söï hoã trôï veà chính saùch, taøi chính, thoâng tin, coâng ngheä,… - Thieáu söùc phoøng traùnh vaø choáng ruûi ro. - Raát khoù trong vieäc taäp hôïp thaønh moät löïc löôïng thoáng nhaát vaø maïnh ñeå coù vò theá chi phoái veà kinh teá, chính trò, xaõ hoäi vì soá löôïng quaù lôùn maø raûi raùc khaép moïi nôi. 1.2. VAI TROØ CUÛA CHÍNH SAÙCH TAØI CHÍNH TRONG VIEÄC PHAÙT TRIEÅN DNNVV: 1.2.1. Kích thích thuùc ñaåy caùc taàng lôùp daân cö boû voán ñaàu tö tröïc tieáp taïo laäp DN môùi hoaëc môû roäng qui moâ hoaït ñoäng cuûa DNNVV, goùp phaàn tích cöïc vaøo vieäc phaùt trieån neân kinh teá: Baèng chính saùch öu ñaõi thueá, mieãn giaûm thueá, hoaøn thueá, chính saùch tín duïng öu ñaõi, chính saùch ñaàu tö baûo laõnh tín duïng…, nhaø nöôùc ñaõ khuyeán khích caùc taàng lôùp daân cö boû voán thaønh laäp DN môùi hoaëc khuyeán khích DN ñang hoaït ñoäng môû roäng qui moâ SXKD. 1.2.2. Goùp phaàn thuùc ñaåy taêng khaû naêng töï tích luõy vaø môû roäng khaû naêng huy ñoäng voán töø beân ngoaøi, giuùp cho DNNVV taêng cöôøng taøi chính ñeå phaùt trieån SXKD: Haïn cheá lôùn nhaát cuûa caùc DNNVV laø voán ít, töø ñoù haïn cheá ñeán vieäc trang bò maùy moùc, thieát bò vaø coâng ngheä tieân tieán, ñoàng thôøi cuõng raát khoù khaên trong vieäc môû roäng qui moâ SXKD. Vôùi chính saùch tín duïng öu ñaõi cuûa nhaø Trang 13
nöôùc ñaõ giuùp DN taêng theâm voán kinh doanh. Khi nhaø nöôùc cho vay voán vôùi laõi suaát thaáp treân thöïc teá laø ñaõ thöïc hieän moät khoaûn trôï caáp taøi chính cho DNNVV. Maët khaùc, cho vay voán vôùi laõi suaát thaáp ñöôïc xem nhö moät caùch giaûm chi phí ñaàu tö, naâng cao khaû naêng thu lôïi nhuaän, khaû naêng tích luõy cho DN. 1.2.3. Goùp phaàn quan troïng höôùng daãn vaø ñieàu tieát caùc hoaït ñoäng cuûa DNNVV vaøo caùc ngaønh ngheà vaø khu vöïc caàn phaùt trieån theo ñònh höôùng cuûa nhaø nöôùc: Nhaø nöôùc söû duïng chính saùch öu ñaõi, mieãn giaûm thueá, chính saùch tín duïng öu ñaõi. chính saùch ñaàu tö ñeå höôùng caùc DNNVV phaùt trieån ôû nhöõng ngaønh ngheà caàn öu tieân phaùt trieån, nhöõng vuøng haûi ñaûo, mieàn nuùi xa xoâi heûo laùnh ñeå khai thaùc tieàm naêng nhoû beù taïi ñòa phöông, goùp phaàn xoùa boû söï cheânh leäch giöõa noâng thoân vaø thaønh thò, giöõa ñoàng baèng vaø mieàn nuùi… Beân caïnh ñoù, ñaàu tö cuûa nhaø nöôùc laø ñaàu tö coù tính chaát chaâm ngoøi. Ngoaøi vieäc ñaàu tö vaøo phaùt trieån cô sôû haï taàng, nhaø nöôùc taäp trung ñaàu tö vaøo caùc ngaønh muõi nhoïn, nhöõng DN coù taàm quan troïng. Keát quaû laø taïo ra söï phaùt trieån cuûa moät soá trung taâm kinh teá lôùn, keùm theo söï taïo laäp vaø phaùt trieån cuûa haøng loaït caùc DN maø chuû yeáu laø DNNVV coù tính chaát nhö nhöõng DN veä tinh xung quanh. 1.2.4. Taêng khaû naêng hoaït ñoäng kinh doanh vaø khaû naêng caïnh tranh cuûa caùc DNNVV treân thò tröôøng trong nöôùc vaø quoác teá: Cuøng vôùi chính saùch öu ñaõi veà thueá, tín duïng, ñaàu tö xaây döïng cô sôû haï taàng taïo moâi tröôøng SXKD thuaän lôïi, nhaø nöôùc coøn söû duïng chính saùch taøi trôï tröïc tieáp vaø giaùn tieáp cho hoaït ñoäng kinh doanh cuûa caùc DNNVV nhö trôï giaù xuaát khaåu, hoã trôï ñaøo taïo caùn boä quaûn lyù vaø coâng nhaân kyõ thuaät, hoã trôï veà coâng ngheä, xuùc tieán thöông maïi… nhaèm giuùp caùc DNNVV naâng cao khaû naêng hoaït ñoäng SXKD vaø khaû naêng caïnh tranh treân thò tröôøng trong nöôùc vaø quoác teá. Trang 14
1.3. CAÙC CHÍNH SAÙCH HOÃ TRÔÏ DNNVV ÔÛ VIEÄT NAM TÖØ PHÍA NHAØ NÖÔÙC: 1.3.1. Chính saùch taøi chính tín duïng: Thoâng qua hình thöùc tín duïng ngaân haøng, nhaø nöôùc hoã trôï taøi chính cho caùc DNNVV baèng caùch cho caùc ngaân haøng thöông maïi quoác doanh vay, ñoàng thôøi xaây döïng haønh lang phaùp lyù taïo ñieàu kieän cho caùc ngaân haøng nôùi loûng ñieàu kieän cho vay voán ôû giôùi haïn cho pheùp, ñeå caùc ngaân haøng thöông maïi chuû ñoäng hoã trôï caùc DNNVV trong vieäc laäp döï aùn SXKD ñuû tieâu chuaån vay voán ngaân haøng. Tuy nhieân do quy moâ voán vaø uy tín cuûa caùc DNNVV treân thò tröôøng coøn haïn cheá neân khoù tieáp caän roäng raõi ñeán caùc nguoàn voán tín duïng ngaân haøng. Khaéc phuïc ñieåm naøy, Chính phuû ñaõ thaønh laäp quyõ baûo laõnh tín duïng DNNVV ñeå baûo laõnh cho caùc DNNVV khi khoâng ñuû taøi saûn theá chaáp, caàm coá, vay voán cuûa caùc toå chöùc tín duïng. Theo qui ñònh cuûa phaùp luaät, ñeå ñöôïc baûo laõnh tín duïng, caùc DN naøy phaûi coù döï aùn ñaàu tö, phöông aùn SXKD khaû thi vaø ñuû khaû naêng hoaøn traû voán vay, caùc DN phaûi coù toång giaù trò taøi saûn theá chaáp, caàm coá taïi toå chöùc tín duïng toái thieåu gaàn 30% giaù trò khoaûn vay; ñoàng thôøi tình hình taøi chính laønh maïnh, khoâng coù caùc khoaûn nôï ñoïng thueá, nôï quaù haïn taïi caùc toå chöùc tín duïng hoaëc caùc toå chöùc kinh teá khaùc. Quyõ baûo laõnh tín duïng seõ caáp baûo laõnh tín duïng toái ña baèng 80% phaàn cheânh leäch giöõa giaù trò khoaûn vay vaø giaù trò taøi saûn theá chaáp, caàm coá cuûa DNNVV taïi toå chöùc tín duïng. Phí baûo laõnh tín duïng baèng 0,8%/naêm tính treân soá tieàn ñöôïc baûo laõnh. Tuy raèng phí baûo laõnh coäng vôùi laõi suaát tieàn vay coù theå cao hôn so vôùi chi phí tieàn vay cuûa caùc toå chöùc tín duïng, nhöng ñieàu quan troïng laø tröôùc maét caùc DNNVV vay ñöôïc voán ngaân haøng maø khoâng ñoøi hoûi phaûi coù taøi saûn theá chaáp nhieàu. Chính phuû khuyeán khích, thaønh laäp caùc toå chöùc, caùc quyõ, chöông trình hoã trôï DNNVV nhö chöông trình cho vay cuûa ngaân haøng theá giôùi ñöôïc quaûn lyù thoâng qua ngaân haøng nhaø nöôùc Vieät Nam (WB- SB) trong lónh vöïc coâng nghieäp hoùa noâng thoân, hay Quyõ phaùt trieån DNNVV do EU taøi trôï (SMEDF) cho vay thoâng qua caùc ngaân haøng thöông maïi Vieät Nam…Nhaèm phaùt trieån saûn xuaát vaø taïo coâng aên vieäc laøm cho xaõ hoäi. Trang 15
Ngoaøi ra vieäc ñaàu tö cuûa ngaân saùch vaøo caûi taïo khoâi phuïc vaø ñaàu tö môùi caùc cô sôû haï taàng kyõ thuaät troïng yeáu cuûa neàn kinh teá nhö ñöôøng xaù, caàu coáng, vieãn thoâng, saân bay, beán caûng,… cuõng hoã trôï ñaùng keå trong vieäc giaûm chi phí ñaàu tö, chi phí löu thoâng haøng hoùa, ruùt ngaén chu kyø kinh doanh, taêng voøng quay voán khoâng chæ rieâng ñoái vôùi DNNVV maø coøn coù taát caû caùc loaïi DN khaùc. 1.3.2. Chính saùch thueá: Chính phuû duøng thueá nhö moät coâng cuï hoã trôï taøi chính cho DNNVV thoâng qua cheá ñoä öu ñaõi veà thueá suaát, mieãn giaûm thueá cho loaïi DN naøy, ñaëc bieät laø cho caùc DNNVV môùi thaønh laäp, caùc DNNVV coù nhöõng ñaàu tö môùi trong vieäc caûi tieán maùy moùc thieát bò, daây chuyeàn coâng ngheä, lónh vöïc, caùc vuøng maø chính phuû khuyeán khích. 1.3.3. Chính saùch thöông maïi: Caùc Boä, ngaønh, UBND tænh, thaønh phoá tröïc thuoäc trung öông chæ ñaïo, taïo ñieàu kieän ñeå DNNVV tieáp caän caùc thoâng tin veà thò tröôøng, giaù caû haøng hoùa, trôï giuùp DNNVV tröng baøy, giôùi thieäu, quaûng caùo, tieáp thò caùc saûn phaåm coù tieàm naêng, môû roäng thò tröôøng, tieâu thuï saûn phaåm. Chính phuû taïo ñieàu kieän ñeå caùc DNNVV tham gia cung öùng haøng hoùa vaø dòch vuï theo keá hoaïch mua saém baèng nguoàn ngaân saùch nhaø nöôùc, caùc boä ngaønh vaø ñòa phöông coù keá hoaïch öu tieân ñaët haøng vaø caùc ñôn haøng theo haïn ngaïch phaân boå cho caùc DN saûn xuaát haøng hoùa vaø dòch vuï baûo ñaûm chaát löôïng vaø ñaùp öùng yeâu caàu. Chính phuû khuyeán khích phaùt trieån hình thöùc thaàu phuï coâng nghieäp taêng cöôøng söï lieân keát giöõa caùc DNNVV vôùi DN khaùc hôïp taùc saûn xuaát saûn phaåm, saûn xuaát linh kieän, phuï kieän, phuï tuøng, nhaän thaàu xaây döïng,…. Nhaèm thuùc ñaåy chuyeån giao coâng ngheä, môû roäng thò tröôøng tieâu thuï saûn phaåm, naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc DNNVV. Khuyeán khích DNNVV taêng cöôøng xuaát khaåu, taïo ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå caùc DNNVV lieân keát hôïp taùc vôùi nöôùc ngoaøi, môû roäng thò tröôøng xuaát khaåu haøng hoùa, dòch vuï. Thoâng qua chöông trình trôï giuùp xuùc tieán xuaát khaåu, trôï giuùp moät Trang 16
phaàn chi phí cho DNNVV khaûo saùt, hoïc taäp, trao ñoåi hôïp taùc vaø tham döï hoäi chôï, trieån laõm giôùi thieäu saûn phaåm, tìm kieám thò tröôøng nöôùc ngoaøi. Chi phí trôï giuùp ñöôïc boá trí trong Quyõ hoã trôï xuaát khaåu. Caùc Boä, ngaønh taïo ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå caùc DNNVV tham gia caùc chöông trình xuaát khaåu cuûa nhaø nöôùc. 1.3.4. Chính saùch ñaàu tö: Chính phuû trôï giuùp ñaàu tö thoâng qua bieän phaùp veà taøi chính, tín duïng, aùp duïng trong moät thôøi gian nhaát ñònh ñoái vôùi caùc DNNVV ñaàu tö vaøo moät soá ngaønh ngheà bao goàm ngaønh ngheà truyeàn thoáng vaø caùc ñòa baøn caàn khuyeán khích. Chính phuû khuyeán khích caùc toå chöùc taøi chính, caùc DN vaø theå nhaân goùp voán ñaàu tö vaøo caùc DNNVV. 1.3.5. Chính saùch ñaát ñai: Treân cô sôû quy hoaïch phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi vaø quy hoaïch, keá hoaïch söû duïng ñaát treân ñòa baøn tænh, thaønh phoá ñaõ ñöôïc Thuû töôùng Chính phuû pheâ duyeät, Chuû tòch UBND tænh, thaønh phoá tröïc thuoäc Trung öông taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho caùc DNNVV coù maët baèng saûn xuaát phuø hôïp, daønh quyõ ñaát vaø thöïc hieän caùc chính saùch khuyeán khích ñeå xaây döïng caùc khu, cuïm coâng nghieäp cho caùc DNNVV coù maët baèng xaây döïng taäp trung cô sôû saûn xuaát hoaëc di dôøi töø noäi thaønh, noäi thò ra, ñaûm baûo caûnh quan moâi tröôøng. DNNVV ñöôïc höôûng caùc chính saùch öu ñaõi trong vieäc thueâ ñaát, chuyeån nhöôïng, theá chaáp vaø caùc quyeàn khaùc veà söû duïng ñaát ñai theo qui ñònh cuûa phaùp luaät. 1.3.6. Chính saùch coâng ngheä vaø ñaøo taïo: Thoâng qua caùc chöông trình trôï giuùp, chính phuû taïo ñieàu kieän cho caùc DNNVV ñoåi môùi coâng ngheä, trang thieát bò maùy moùc, phaùt trieån saûn phaåm môùi, hieän ñaïi hoùa quaûn lyù. Chính phuû, caùc Boä, ngaønh vaø UBND ñòa phöông cung caáp caùc thoâng tin caàn thieát qua caùc aán phaåm vaø qua maïng internet cho caùc DNNVV, thoâng qua Trang 17
Boä Keá hoaïch vaø Ñaàu tö (Cuïc phaùt trieån DNNVV) phoái hôïp vôùi caùc cô quan lieân quan vaø caùc toå chöùc xaõ hoäi ngheà nghieäp trôï giuùp DNNVV. Chính phuû trôï giuùp kinh phí ñeå tö vaán vaø ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc cho DNNVV thoâng qua chöông trình trôï giuùp ñaøo taïo. Kinh phí trôï giuùp veà ñaøo taïo ñöôïc boá trí töø ngaân saùch nhaø nöôùc. Chính phuû khuyeán khích caùc toå chöùc trong vaø ngoaøi nöôùc trôï giuùp caùc DNNVV trong vieäc cung caáp thoâng tin, tö vaán vaø ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc. Chính phuû khuyeán khích vieäc thaønh laäp caùc “vöôøn öôm DNNVV” ñeå höôùng daãn, ñaøo taïo danh nhaân trong böôùc ñaàu thaønh laäp doanh nghieäp. 1.4. KINH NGHIEÄM CUÛA MOÄT SOÁ NÖÔÙC TRONG VIEÄC SÖÛ DUÏNG CHÍNH SAÙCH TAØI CHÍNH HOÃ TRÔÏ PHAÙT TRIEÅN DNNVV: 1.4.1. Chính saùch taøi chính hoã trôï phaùt trieån DNNVV ôû moät soá nöôùc: Hieän nay, ôû haàu heát caùc nöôùc treân theá giôùi, DNNVV ñeàu ñoùng vai troø quan troïng trong vieäc thöïc hieän caùc muïc tieâu phaùt trieån kinh teá-xaõ hoäi. Maët khaùc, söï phaùt trieån cuûa caùc DNNVV phuïc thuoäc raát lôùn vaøo söï trôï giuùp cuûa Chính phuû. Trong thôøi gian gaàn ñaây, Chính phuû nhieàu nöôùc ñaõ daønh nhieàu söï quan taâm, khuyeán khích vaø giuùp ñôõ DNNVV thoâng qua caùc chính saùch vaø chöông trình hoã trôï treân caùc phöông dieän khaùc nhau nhaèm taïo ñieàu kieän thuaän lôïi vaø thuùc ñaåy söï phaùt trieån cuûa caùc DNNVV. Moãi nöôùc coù ñieàu kieän vaø trình ñoä phaùt trieån kinh teá khaùc nhau, vaø do ñoù, chính saùch cuûa Chính phuû moãi nöôùc trong vieäc khuyeán khích phaùt trieån DNNVV cuõng coù nhöõng ñieåm khaùc nhau. Tuy nhieân coù theå thaáy, caùc nöôùc ñeàu söû duïng chính saùch taøi chính nhö laø moät coâng cuï quan troïng ñeå khuyeán khích söï taêng tröôûng vaø phaùt trieån DNNVV. Caùc nöôùc phaùt trieån nhö Myõ, Nhaät Baûn, Coäng hoøa lieân bang Ñöùc… vaø caùc nöôùc trong khu vöïc nhö Malaysia, Haøn Quoác ñeàu taäp trung vaøo moät vaán ñeà chuû yeáu sau: a. Mieãn giaûm thueá thuùc ñaåy ñaàu tö : Chính saùch thueá laø moät trong nhöõng coâng cuï chuû yeáu ñöôïc nhieàu nöôùc söû duïng ñeå thuùc ñaåy söï phaùt trieån DNNVV. ÔÛ Myõ, sau cuoäc caûi caùch thueá naêm 1986 ñaõ aùp duïng thueá suaát khaùc nhau ñoái vôùi thueá thu nhaäp coâng ty: Baûng 1.2. Bieåu thueá suaát thueá thu nhaäp coâng ty cuûa Myõ Trang 18
Thu nhaäp Thueá suaát Töø 50.000 USD trôû xuoáng 15% Treân 50.000 USD ñeán 75.000 USD 25% Treân 75.000 USD ñeán 100.000 USD 34% Treân 100.000 USD ñeán 335.000 USD 39% Treân 335.000 USD 34% Theo baûng treân, nhöõng coâng ty coù toång thu nhaäp töø 335.000 USD trôû leân thì möùc thueá suaát thueá thu nhaäp coâng ty laø 34%. Nhö vaäy, ñoái vôùi nhöõng coâng ty coù thu nhaäp döôùi 335.000USD maø thöôøng laø DNNVV chæ phaûi chòu thueá suaát trung bình thaáp hôn 34%. Ñaây chính laø caùch giaûm thueá cho DNNVV cuûa Chính phuû Myõ. ÔÛ Coäng hoøa lieân bang Ñöùc, töø thaùng 1/1990, caùc DN nhoû khoâng phaûi noäp thueá doanh thu (neáu doanh thu hoaït ñoäng SXKD haøng naêm khoâng vöôït quaù 25.000 DM, vaø neáu thu nhaäp haøng naêm cuûa DN döôùi 2 trieäu DM thì DN ñöôïc giaûm 50% soá thueá phaûi noäp. Taïi Nhaät Baûn, Chính phuû ñaõ coù nhieàu giaûi phaùp ñeå hoã trôï cho DNNVV. Chính saùch thueá thu nhaäp coâng ty quy ñònh nhöõng DNNVV coù möùc thu nhaäp döôùi 8 trieäu Yeân/naêm thì chæ phaûi noäp thueá thu nhaäp vôùi thueá suaát laø 28%, trong khi ñoù caùc coâng ty lôùn phaûi noäp thueá thu nhaäp coâng ty vôùi thueá suaát 37,5%. Ñeå hoã trôï caùc DNNVV môùi thaønh laäp, Chính phuû Haøn Quoác quy ñònh DNNVV ñöôïc mieãn giaûm thueá thu nhaäp töø 50% ñeán 100% trong 4 naêm ñaàu hoaït ñoäng vaø mieãn giaûm 20–30% thueá thu nhaäp trung 2 naêm tieáp theo. Ñoái vôùi caùc DNNVV hoaït ñoäng ôû vuøng noâng thoân, Chính phuû coù hình thöùc khuyeán khích nhö mieãn toaøn boä thueá thu nhaäp trong voøng 3 naêm ñaàu vaø giaûm 50% thueá thu nhaäp trong 2 naêm tieáp theo. Trang 19