Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Nghiên cứu hiệu quả các kênh truyền dẫn chính sách tiền tệ ở Việt Nam

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:78

Thêm vào BST

Báo xấu

40
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài nghiên cứu này xem xét cơ chế truyền dân chính sách tiên tệ ở Việt Nam và sự tương tác giữa các biến vĩ mô trong đó có đề cập đến ảnh hưởng chính sách tiền tệ của Mỹ lên nền kinh tế Việt Nam. Bài nghiên cứu sử dụng phương pháp mô hình vector hiệu chỉnh sai số (VECM) với các biến là giá dầu, lãi suất cơ bản Mỹ đại diện cho các cú sốc ngoại sinh, biến sản lượng công nghiệp, lạm phát, cung tiền, lãi suất, tỷ giá hối đoái danh nghĩa và giá chứng khoán đại diện cho nền kinh tế trong nước.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Nghiên cứu hiệu quả các kênh truyền dẫn chính sách tiền tệ ở Việt Nam

BO. GIAO DUC . . VA DAO TAO TRUONG D~I HQC KINH TE TP. HCM --------------~---------- " " LEVAN NGHIEN CUU HI:E:U QUA cAc KENH TRUYEN DAN CHINH SACH TIEN TE. 0 VIET . NAM Chuyen ngimh : Tai chinh- Ngan hang Ma sB : 60340201 NGU(11 HUONG DAN KHOA HQC TS. Tr~n Thi Hai Ly TP. HCM- NAM 2014
1 • LOICAMDOAN T6i xin cam doan day Ia c6ng trinh nghien Cll'U cua ca nhan t6i, du6i SlJ huang dftn khoa h9c cua TS. Trfin Thi Hili Ly. Nhfrng n9i dung nghien c(ru va k~t qua nghien c(ru trong d€ h'ti Ia trung thvc, cac s6 li~u ph1,1c v1,1 cho nghien c(ru thi dang tin c~y va duqc chinh tac gia thu th~p tu cac ngu6n khac nhau, d€u duqc chu thich ro rang dS d~ dang tra ctru va kiSm ch1rng. TP .H6 Chi Minh, thang 11 nam 20 14 Tac gia LeVan •
3 MUCLUC. . L
4 ChtrO'ng 4·. K~t e qua ngh Ien "' ctru , ......................................................................... 34 ? 4.1 Oic ki€m dinh ban ddu ................................................................................... 34 4.1.1 Ki€m dinh tinh dirng cua chu6i dfr li~u .............................................. 34 4.1.2 Lva ch9n d9 tr~ thich hqp ................................................................... 35 4.1.3 Ki€m djnh d6ng lien k€t ..................................................................... 37 4.1.4 Ki€m djnh tinh 6n djnh cua m6 hinh .................................................. 39 4.2 K€t qua u6c luqng .......................................................................................... 40 4.2.1 K€t qua d6ng lien ket va hi~u chinh sai s6 (ECM) ............................. 40 4.2 .2 Ham ph an frng xung ........................................................................... 42 4.2.3 Phan ra phuang sai ............................................................................ 50 ChrrO'Dg 5: Thao lu~n k~t qua nghien Ctfu va tinh vfrng cua K~t lu~n ............................................................................................................... 57 Danh m1;1c tai li~u tham khao ............................................................................... 58 Phl;l ll;lC .................................................................................................................. 66 •
5 . CHUVlET TAT DANH MUC AIC : Akaike Information Criterion CPI : Consumer Price Index FED : Federal Reserve System ~' FPE : Akaike's Final Prediction Error -~ GDP : Gross Domestic Products GSO : General Statistics Office of VietNam HQ : Hannan-Quinn Information Criterion IMF : International Monetary Fund ~ KPSS : K wiatkowski-Phillips-Schmidt-Shin LR : Likelihood Ratio pp : Phillips-Perron ppp : Purchasing Power Parity sc : Schwarz Information Criterion SVAR : Structural Vector Autoregression UIP : Uncovered Interest Rate Parity i VAR : Vector Autoregression VECM : Vector Error Correction Model .. WTO : World Trade Organization
6 ? " I DANH MUC • BANG BIEU I I I I , I Bimg 1: Mota cac bien trong mo hinh ................................................................. 33 I I ., • .:t • • ,• .:.. :.. Bang 2: Ktem dtnh umt root vm bten goc ............................................................ 34 Bang 3: Ki~m djnh unit root v&i sai phan b~c 1.. ................................................. 34 Bang 4: Ki~m djnh v€ d('> tr~ cua mo hinh ........................................................... 36 Bang 5: Ki~m djnh d6ng lien k~t Johansen (theo chi tieu Trace) ........................ 37 Bang 6: Ki~m djnh d6ng lien k~t Johansen (theo chi tieu Eigenvalue) ............... 38 1 Bang 7: Bang h~ s6 can bAng dai h~n .................................................................. 40 I 1 Bang 8: Cac lo~i "puzzle" ph6 bi~n trong nghien c(ru th\fc nghi~m .................... 53 I wbien Ian 1 ..................................................... 55 I , , , Bang 9: Ket qua thu nghi~m tr~t Bang 10: K~t qua thu nghi~m tr~t tlJ bi~n Ifin 2 ................................................... 56 •
7 DANH MUC HINH . VE • Hinh 1: Di~n bi~n CPI d~n thang 8 nam 2013 ..................................................... 10 Hinh 2: Tbng hqp cac kenh truy~n dfin truy~n thfmg ........................................... 12 Hinh 3: Ki€m djnh SIJ bn djnh cua mo hinh ......................................................... 39 if Hinh 4: Phan trng tich lfiy cua san luqng cong nghi~p truac cac cu s6c ............. 44 Hinh 5: Phan ung tich lliy cua 1~m ph at tru&c cac cu s6c .................................... 45 Hinh 6: Phan (rng tich lfiy Clia gia chung khoan tru&c cac cu s6c ....................... 46 H,mh 7 : Ph'an ung ' t'tc h 1-uy cua ' 1-· :..t truac ai sua ' cac ' cu' soc :. .. .. .. .. .. .. . . .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. 4~, , h 8 : Ph'an ung Hm ' t'tc hI-uy cua ' cung t':;. ' cac ten truac ' cu' soc ;. .................................. . 48 H ,mh 9 : Ph'an ung ' t'1ch 1- ' t'1 g1a uy cua . ' truac ' cac ;. ........................................ .. 49 ' cu' soc Hinh 10: Bi€u d6 phan di phuang sai cua san 1uqng ........................................... 51 Hinh II: Bi€u d6 phan di phuang sai cua CPI ..................................................... 51 . I I I I I I· I I I
8 TOM TAT BfLi nghien ct!u nay xem xet ca ch€ truy~n d~n chinh sach ti~n t~ 6 Vi~t Nam va SlJ tuang tac gifra cac bi€n Vl fiG trong d6 CO d~ C~p d€n anh hu(mg chinh sach ti~n t~ cua My len n~n kinh t€ Vi~t Nam. Bai nghien c(ru sir dvng phuang phap mo hinh vector hi~u chinh sai s6 (VECM) v6i cac bi€n la gia dfru, Hii such ca ban My d~i di~n cho cac cu s6c ngo~i sinh, bi€n san luqng cong nghi~p, l~m phat, cung ti~n, lai su~t, ty gia h6i doai danh nghla va gia chung khoan d~i di~n cho n~n kinh t€ trong nu6c. K€t qua nghien cuu cho th~y dng muc d
9 Chrro·ng 1 . Gioi thieu Chinh sach tien t~ (CSTT) Ia rn()t chinh sach kinh t~ vi rno quan trQng nh~rn ki~m soat gia cava fm djnh n~n kinh t~. Trong nghien c(ru nay chung t6i ti€p c~n tac d()ng cua CSTT len nen kinh t~ tu g6c d() cac kenh truy~n d~n CSTT. D~ thanh cong khi di~u himh CSTT, nha ho?ch djnh chinh sach c~n hi~u ro cac cong cl) va ca ch~ truyen d~n CSTT cua nen kinh t~ qu6c gia rninh. Mishkin (1996) la rn()t trong nhfrng nha f kinh t€ d~u tien c6 nhfrng nghien c(ru h~ th6ng v~ cac kenh truy€n d~n CSTT. Ngoai kenh truy€n d~n truy€n th6ng Ia Uii sufit theo trucmg phai kinh t~ h9c Keynes, Mishkin con phat tri~n ly thuy€t v€ truy~n d~n ti€n t~ thong qua cac kenh khac nhu ty gia, gia titi sim va kenh tin dl)ng. Khi nghien c(ru v~ truy~n d~n CSTT & AnD(), Abdul Aleem (20 10) kh~ng djnh CSTT c'mh huang d€n n~n kinh t€ thgc it nhfrt trong ng~n h?n. Cac quy€t djnh cua nha ho?ch djnh chinh sach duqc truy~n d~n d€n n~n kinh t€ th\fc thong qua cac CO" ch~ khac nhau. Cac CO" ch~ nay khong gi6ng nhau gifra cac qu6c gia do d~c di~m Iu~t I~ va du true tai chinh. Abdul Aleem (20 10) cling cho r~ng ngan hang trung uang cua cac n~n kinh t€ rn&i n6i thvc hi~n ml)c tieu 6n d!nh ty gia h6i doai. V&i d~c di~m thi truemg tai chinh kern phat tri~n ngan hang trung UO"llg c~n th\Ic hi~n can thi~p d~ 6n djnh ty gia. Chinh vi di~u nay, d~ hi~u bi€t t6t hO"ll v~ ca ch€ truyen d~n CSTT doi hoi cac ngan hang trung uang khong chi phan tich phim ung cua t6ng du rna con phan u·ng cua ty gia h6i doai tru&c cu s6c cua CSTT. G~n day, Catik & Martin (2012) cho bi€t nhi~u phan tich kinh te vi rno hi~n d?i t~p trung vao phan tich kenh truy~n d~n CSTT. Cac nghien cuu t~p trung vao kenh truy~n d~n CSTT bai vi hi~n nay c6 qua nhi~u kenh truy~n d~n va sv phuc t?p cua chung. Thea th6ng ke cua Mohanty & Phillip (2008) t?i cac n~n kinh t€ m&i n6i, h~u h€t cac qu6c gia sir dl)ng cong C\1 CSTT gian ti~p nhu: nghi~p V\1 thi truerng rna, Hii suftt chi~t khftu va hoan d6i ngo?i t~ d~ di~u himh CSTT. Ho?t d()ng cua ngan hang trung UO"llg cac qu6c gia m6i n6i huang d€n d~c di~m cua ngan hang trung ucmg cac nu&c cong nghi~p. Ngan hang trung uO"llg cac qu6c gia nay thi€t l~p H'ii sufrt ng~n h?n (g9i la H'ii suftt chinh sachJ va cho phep thi truemg t?O ra cac muc Hii suftt khac nhau. Nghien c(ru cho bi€t CSTT acac nen kinh t€ rn&i n6i c6 thay d6i t6t hO"ll trong vi~c kiSm soat
10 l~m phat. Vi~c cac n€n kinh t€ m6i n6i ngay cang gia tang h(>i nh~p tai chinh v6i n€n kinh t€ th€ gi6i da lam xu~t hi~n nhfrng thach thuc trong vi~c di€u hanh CSTT. Nguyen nhan chu y€u la do SlJ kern phat tri€n cua thj trucmg tai chinh va cac djnh ch€ tai chinh. V 6i m(>t h~ thfmg tai chinh t6t thi nhfrng thay d6i trong CSTT se c6 anh hu6ng dang k€ d€n t6ng c~u, tir d6 anh hu6ng d€n gia ca. Di€u nay ham y vai tro cua CSTT trong n€n kinh t€ la h€t sue quan trQng nen vi~c do luemg cac tac d(>ng truy€n d~n ti€n t~ la dn thi€t. f Hinh 1 Di~n bi~n CPI d~n thang 8 nam 2013 .---------------·-- ·------------------------- Tfic oq tang gia tieu doug 19.89 5 2087 2008 2009 2010 2011 2012 sthang 2:013 L-----------------------------------------' Ngu6n: GSO I d Vi~t Nam, vi~c di€u hanh CSTT cua Ngan hang nha nu6c (NHNN) cfing da trai I , - , , , 1 qua nhieu giai do~n khac nhau. Tir nam 2000 - 2003, cac dien bien kinh te, tien t~ I trong nu6c va qu6c t€ di~n ra khong m~y phuc t~p, CSTT di€u hanh bam sat ml,lc I tieu 6n djnh gia ca nen k€t qua la CPI duqc ki€m soat a muc th~p, tang truemg kinh I , , , - , I te tang dan qua cac _nam. Nhfrng nam tiep sau NHNN van dieu hanh CSTT theo I huang 6n djnh gia cava ki~m soat l~m phat. Ben c~nh lai su~t, cong Cl,l nghi~p vv thj I truemg rna da duqc sir dl,lng nhi€u han. D?c bi~t, nam 2007 do l~m phat c6 xu huang : quay tra l~i nen di€u hanh nghi~p V\1 thj truemg rna tra thanh cong C\1 d~c Ivc giup 1 NHNN giam luqng tin dl,lng du thira. Tuy nhien, hi~u qua cua CSTT d6i v6i ki~m I s~at l~m phat duemg nhu chua d~t duqc, l~m phat tir sau nam 2007 ti€p tl,lc theo xu : huang tang cao (Hinh 1).
11 Trong di~u hfmh CSTT, h~ th6ng cac mvc tieu da duqc xay dvng nhung ca ch~ truySn dfin cac mvc tieu con chua duqc duqc ro rang. Theo bao cao cua Uy Ban Kinh T~ Qu6c H
12 cu6i cimg la phftn k€t lu~n v&i m9t s6 khuy€n nghi cho vi~c di€u hanh CSTT t~i Vi~t Nam ding nhu cac h~n ch~ cua bai nghien ctru. Hinh 2: TAng hQ'p cac kenh truy~n d§n truy~n thBng CHi:NH SACH TIEN ~ Gia tai san Liii sufit Kenh Anh Kenh lmong Anh Keuh cho mt'rc gia Tygia L)' thuy~t bang ciin Kenh thanh hn-&ng S\t vay ngfm tang hl>i aoi Tobn's q c1ch tai dong ti~n k11oan ., giim co himg ngoai d\t sim Cll
- - ------------ 13 ChrrO'ng 2 Khung ly thuy~t v~ truy~n d~n chinh sach ti~n t~ va k~t qua tir cac nghien cifu trrro·c day 2.1 Khung ly thuy~t v~ cac kenh truy~n di'in chinh sach ti~n t~ Ca ch~ truy~n dfin CSTT Ia qua trinh rna vi~c thvc thi CSTT anh huang d~n l1;1m phat J va san luqng ciia n~n kinh t~. C6 nhi~u quan di~m v~ phan Io1;1i kenh truy~n dfin, trong d6 quan di~m truy~n th6ng cho r~ng c6 3 kenh truyen dfin Ia kenh lai su:it, kenh ty gia va kenh gia tai sfm, trong khi quan di~m hi~n d1;1i b6 sung them kenh tin d1,mg. Trong phftn luge khao ly thuy~t nay chung t6i se d~ c~p d~n b6n kenh truy~n dfin bao g6m: kenh lai sufrt, kenh ty gia, kenh tin d1,mg va kenh gia tai sfm theo nghien c1ru n~n tang ciia Mishkin ( 1996) dt.ra tren hc thuy~t kinh t~ ciia Keynes. Trong d6 kenh gia ca tai sc'm duqc dC;li di~n bai gia ca tren thi trucmg ch(mg khoan. 2.1.1 Kenh Hii suit truy~n thBng M6 hinh IS-LM truy~n th6ng ciia Keynes c6 th~ duqc dZ!c trung beri hi~u ung mo· r
14 Hii sufrt ng~n h~n m&i c6 tac d(>ng chu y~u len chi tieu. M(>t vfrn de d~t ra Ia nhfrng thay dbi trong Hii sufrt danh nghla ng~n h~n tac d(>ng nhu th~ nao d~n nhfrng thay d6i tuong ung trong Hii sufrt thvc len ca hai trai phi~u ng~ h~n va dai h~n? Mfru ch6t cua vfrn de Ia gia ca cung nh~c, do d6 vi~c rna r(>ng tien t~ d~n d~n Hii sufrt danh nghia .giam va se lam giam Hii sufrt thvc. Dieu nay th?m chi dung trong th~ gi&i c6 ky vQng I hqp ly. ~ia thuy~t ky v~mg hqp ly ve ~fru t~uc ky h~n cua Hli sufrt n6i r~ng Uii sufrt d~i I h~n se bang v&i trung binh cua Hli suat ngan h;;m tuong lai ky VQng, nghla Ia Hii suat thvc ng~n h~n thfrp hem d~n d~n m(>t SlJ S\lt giam trong Hii sufrt thvc dai h~n. Nhfrng muc Hii sufrt thvc thfrp hon nay t~o ra m(>t SlJ gia tang trong dAu tu tai san c6 dinh cua cac doanh nghi~p, dAu tu nha cua cua h9 gia dinh, chi tieu hang hoa Iau ben va d~u tu hang tbn kho, tfrt ca di~u nay se lam gia tang t6ng san luqng. Sv thvc ve Uii sufrt thvc tac d(>ng len chi tieu chu khong phai Ia Hii sufrt danh nghia , Ida t~o nen m9t ca ch€ quan tn;mg ve vi~c CSTT c6 th~ kich thich nen kinh t~ nhu th~ nao, th?m chi n~u Hii sufrt danh ,nghia ch~m muc san zero trong su6t,giai do~n giam .phat. V&i Uii suat danh nghia bang 0, m(>t SlJ rna r(>ng trong cung tien (M tang len) l CO th~ lam gia tang ffilrC gia ky VQng (Pe tang) dieu nay lam ky VQng l~m phat tang (ne tang) do d6 lam giam Hii sufrt thvc (ir giam) ngay ca khi lai sufrt danh nghia c6 dinh amuc 0. Kich thich chi tieu thong qua kenh lai sufrt thvc duqc di~n d~t nhu sau: M tang ~ pe tang ~ ne tang ~ ir giam ~ I tang ~ Y tang l each~ nay vi th€ chi ra r~ng CSTT v~n con hi~u lvc th~m chi khi lai sufrt danh nghia b~ng 0. Thvc v?y, ca ch€ nay Ia thao lu?n chu y€u cua cac nha kinh t€ thea chu thuy€t ltien t~ vS ly do t~i sao kinh t€ My khong hi k~t vao b~y thanh khoan trong su6t thai . ky D~i suy thoai va t~i sao CSTT ma r(>ng da ngan ch~n SlJ Sl,lt giam m~ me trong I san luqng su6t thai ky nay . ITayl~r (1995) c6 m(>t khao sat ve cac ng~ien cuu vS kenh l~i sufrt va o~g ta cho ring c6 bang chtrng thvc nghi~m m~nh me ve hi~u l1ng dang ke cua lai suat len chi tieu ... ldAu tu va tieu dung, lam cho kenh truyen d~n CSTT cua lai sufu Ia m(>t kenh rfrt l m~nh. Quan di€m cua ong ta duqc tranh l~~n nhiSu b&i vi nhieu n~a nghien c(ru nhu Benanke va Gertler (1995) c6 m(>t quan diem khac. Cac nghien ctru thgc nghi~m g~p lphai nhfrng kh6 khan to Ian trong vi~c nh?n d~ng hi~u ung dang ke cua lai sufrt thong
15 qua chi phi v6n. Th\fc v~y, nhfrng nha nghieh c(ru nay da tim thfry thAt b~i cua lai suAt, vi th€ t~o d
I I I I 16 I lchung khofm. M()t SIJ gia tang trong cfiu c6 phfin lam cho gia c6 phfin tang len. Cau lchuy~n cua trucmg phai kinh t6 h9c Keynes cling d~n dSn kSt lu~n tuong tJJ bai vi SIJ lsvt giam trong Uii suftt b~t ngu6n tir CSTT rna r()ng lam cho trai phiSu it hftp d~n han lc6 phiSu, do d6 lam cho gia c6 phfin tang len. KSt hgp nhfrng quan di6m nay vai vi~c :gi:i cb phlin cao han (P, tilng) se d§n dt\n q cao han (q tilng) vit do d6 chi ti€u d!iu tu lcao han (I tang) va san luqng tang. I M tang -7 p e tang -7 q tang -7 I tang -7 y tang I • IHi?u u11g ciia ciii. :Modigliani (1986) da trien khai m6 hinh l\1PS cho kenh hi~u ung cua cai. Trong m6 hinh chu ky s6ng cua Modigliani, chi tieu tieu dung duqc xac djnh bai cac ngu6n ll,l'C cua nguai tieu dung. Ngu6n ll,l'C nay duqc hinh thanh tir v6n thiJC, v6n con nguai va cua cai tai chinh. M()t thanh phfin chinh cua cua cai tai chinh la lvbn cb phlin. Khi gh\ cb phlin tang, gi:i trj ella ciri titi chinh tilng, litm gia tilng ngufin liiJC cua nguai tieu dung va do d6 tieu dung tang theo. B&i vi chung ta da tirng th&y ' ICSTT c6 th6 lam gia tang gia c6 phfin, khi d6 chung ta c6 kenh truy€n d~n CSTT [khac: M tang -7 P e tang-7 Cua cai tang -7 Tieu dung tang -7 Y tang Kenh giti ilflt va gill nha. Ca hai kenh cua cai va Tobin's q mota tren cho phep nh~n di~n m()t djnh nghia t6ng quat nhftt v€ v6n c6 phfin. C6 th6 ~ng dvng dan gian khuon kh6 Tobin' q d6i vai thj truang nha dftt, nai rna chung ta xem nha chinh la c6 ph fin. M9t SlJ gia tang trong gia nha lam gia tang gia cua chung so vai chi phi thay thS d~n ldSn m9t SIJ gia tang trong Tobin's q cua nha cua, tir d6 kich thich thj truang nha dftt lphat tri6n. Tuong tiJ, gia nha va gia dftt la thanh phfin rftt quan tr9ng trong cua cai. . Vi thS m()t SIJ gia tang trong gia nha va dilt lam tang cua cai va do d6 lam tang tieu dung. Ma r()ng ti~n t~ lam gia tang gia dftt va nha thong qua CO' chS duqc mieu ta & phfin tren vi thS d~n dSn gia tang trong t6ng cfiu. Do d6 ca chS truy~n d~n ti~n t~ ciing v~n hanh thong qua kenh gia nha va dftt. 2.1.4 Kenh tin dyng Nhiing quan di~m khong d6ng tinh vai cac kenh truy~n dfin a tren day phat hi~n r~ kenh truy~n dfiu ti~n t~ mai trong do nhfin m~nh dSn thong tin bfit can xirng tren thi
17 truemg tai chinh. Xufrt phat tu vfrn d~ thong tin tren th! trm1ng tin d1,mg, c6 hai kenh ca ban cua truy~n d~n ti~n t~: kenh cho vay cua ngfm hang va kenh bang din d6i kS toim. Kenh cho vay nglin hang. Kenh cho vay ngan hang dva tren quan di€m ngan hang dong vai tro d~c bi~t trong h~ th6ng tai chinh bai vi chung dm;rc thiSt kS m9t each d~c bi~t d€ giai quyst nhung vfrn d~ thong tin bfrt can xu·ng tren th! tnrang tin d1,mg. Do vai tro d~c bi~t cua ngan hang, nguai di vay se khong tiSp c?n duqc th! tmang tin d1,mg tru phi h9 vay tu ngan hang. Cung ti~n tang -7 Ti~n giri tang -7 Cho vay tang -7 I tang -7 Y tang Kenh biing can ilBi ki toan. M~c du kenh cho vay ngan hang khong Ia kenh quan trQng l~m thi cti~u d6 khong c6 ngh1a Ia kenh bang can d6i k~ toan cling v?y. Kenh bang can d6i kS toan xufrt phat.tir vfrn d~ thong tin bfrt can xung tren th! tmang tin d1,mg. Gia trj rong cua cac doanh nghi~p cang giam thi vfrn d~ rui ro d~o due va h,ra , chQn d6i nghjch cang tra nen nghiem trQng khi ngan hang cho cac doanh nghi~p nay vay. Gia tri rong thfrp han nghTa la nguai cho vay nh?n tai san th~ chfrp it han khoan cho vay, va vi thS thi~t h~i tir Iva ch9n d6i ngh!ch cao han. M9t sv svt giam trong gia tr! rong lam gia tang vfrn d~ Iva ch9n d6i ngh!ch vi v?y d~n d~n sv svt giam trong cho vay d€ tai trq cho chi tieu d~u tu. Gia tri rong thfrp han cua cac doanh nghi~p cling lam gia tang vfrn d~ rui ro d~o du·c bai vi nhfrng nguai chu sa hfru c6 v6n c6 ph~n thfrp han c6 d9ng ca d€ tham gia vao ·cac tro chai d~u tu l~ch l~c. Bai vi d~u tu vao cac dv an rui ro cao han c6 kha nang lam cho nguo·i cho vay bj thi~t h~i, m9t sv S\}t giam trong gia trj rong cua doanh nghi~p lam cho vay S\}t giam va do d6 chi tieu d~u tu cling giam di. CSTT c6 th€ tac d9ng d~n bang can d6i k~ toan theo nhi~u each. Tru&c h~t chung ta hay xem vi~c rna r9ng ti~n t~ (M tang) lam gia tang v6n c6 ph~n (Pe tang), lam cho gia tri rong cua doanh nghi~p tang len vi th~ d~n d~n chi tieu d~u tu cao. han (I tang) va tfJng du tang (Y tang) bai vi c6 sv svt giam trong Iva ch9n d6i nghjch va rui ro d~o due: • M tang -7 P e tang -7 Lva ch9n d6i nghjch va rui ro d~o due giam -7 Cho vay tang -7 I tang -7 Y tang
18 hu hai, CSTT rna r{)ng lam giam Uii sufit danh nghia, tir d6 cai thi~n bang din d6i Sto{m cua doanh nghi~p do dong ti~n tang len. Di~u nay lam giam rui ro d~o due a Iva chQn d6i nghich. Nhu v~y. ca ch~ truy~n dfin ti~n t~ theo kenh khac cua bang ~an d6i k€ to{m nhu sau: Mtang ~ i giam ~ Dong ti~n tang ~ Lva chQn d6i nghich va rui ro d~o due giam : ~ Cho vay tang ~ I tang ~ Y tang (*) ~9t d~c di~m quan trQng cua kenh truy~n dfin nay Ia Hii sufit danh nghia tac d()ng r€n ~on: ti~n cu~ doan~ ngh~~p. Nhu v~y, kenh tru~~n dfin lai sufit nay k.~ac vai ken,h truyen dan lai suat truyen thong truac day la lai suat thvc chu khong phai Ia lai suat Uanh nghia tac d{)ng d€n d~u tu. Them vao d6, lai sufit ng~n h~n dong vai tro d~c bi~t trong kenh truy~n dfin nay bai vi vi~c chi tra lai sufit tren nq ng~n h~n thay vi nq dai ~~n c6 tac d{)ng m~nh nhfit len dong ti~n cua cong ty. Fa ch~ c6 lien quan d~n vi~c Iva chQn d6i nghich thong qua d6 CSTT rna r()ng lam fiarn lai sufit c6 th~ kich thich t6ng san luqng bao g6m hi~n tuqng tin dl,mg hqp ly (credit rationing). Theo Stiglitz va Weiss ( 1981) tin d1,mg hqp ly xay ra trong tnr
19 M tang ~ Muc gia chung khong ky vQng tang ~ Lva ch9n d6i nghich va rt:1i ro dc;to due giam ~ Cho vay tang ~ I tang ~ Y tang Quan di~m rna cac bi~n d(>ng khong ky VQng trong ffitrC gia chung CO hi~U trng quan trQng len t6ng du c6 truy~n th6ng Hiu dai trong kinh t~ hQc: Day la d~c di~m chinh trong quan di~m nq- giam phat trong thai ky Dc;ti suy thoai duqc phat tri~n b&i Irving Fisher (1933). Hi?u fr~g biing din t!IU ki toan h{j gia !linh. M~c du hfm h~t cac nghien c(ru tru&c day v~ kenh tin dt.mg t?p trung vao chi tieu cua doanh nghi~p, kenh tin dvng cling c6 y nghia tuang tv nhu chi tieu tieu dung, d~c bi~t ]a hang h6a lau b~n va nha ctra. s~,~· svt giam trong cho vay ngan hang do th~t ch~t ti~n t~ gay ra m(>t svt giam trong s(rc mua nha va hang h6a lau b~n cua nguai tieu dung, Ia nhfi'ng nguai khong ti~p c~n duqc cac ngu6n tin dvng khac. Tuang tv, sv gia tang trong Hii suAt gay bi~n dc;mg trong bang can d6i k~ toan h(> gia dinh do dong ti~n cua nguai tieu dung bi Ute d(>ng bAt lqi. • M(>t each khac d~ xem xet kenh bang can d6i k~ toan hoc;tt d(>ng nhu th~ nfw thong qua nguai tieu d1mg la xem xet hi~u ung thanh khoan len chi tieu nha ci'ra va hang h6a lau b~n. Day la cac nhan t6 quan trQng duqc phat hi~n trong thai ky Dc;ti suy thoai (Mishkin 1978). Theo quan di~m hi~u ung thanh khoan, hi~u trng bang k~ toan thong qua hoc;tt d(>ng cua chung len mong dqi chi tieu cua nguai tieu dung chfr khong phai la dv dinh cho vay cua chu nq. B&i vi thong tin bAt din xu·ng v~ dv dinh trong tuang lai cua hQ, lam cho hang h6a lau b~n va nha ci'ra mAt tinh thanh khoan. N~u k~t qua khong t6t cho thu nh?p cua nguai tieu dung thi h9 dn ban hang h6a lau bSn va nha cua cua hQ d~ c6 tiSn, hQ se ky VQng m(>t khoan 16 vi hQ khong nh~n duqc gia tri dfty du cua tai san trong b6i canh thi truang trftm l~ng. (DiSu nay chi Ia Slf khu~ch dc;ti cua cua vAn dS "lemon problem" (Akerloff 1970). Nguqc-lc;ti, nSu nguai tieu dung n~m gift cac tai san tai chinh (nhu tiSn trong ngan hang, c6 phi~u, trai phi~u) thi h9 sed~ dang chuy~n chung sang tiSn m~t. Nhu v~y, n~u nguai tieu dung kyvQng h9 mi vao tinh tqmg ki~t qu~ tai chinh thi hQ se it n~m gifi' tai san it thanh khoan rna thay vao d6 nhiSu tai sfm tai chinh c6 tinh ti?.anh khoan cao han.
20 Bang can d6i kS tmin cua nguai tieu dung c6 anh huemg quan tn;mg len dimh gi