Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Phát triển du lịch Lâm Đồng đến năm 2020

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:101

Thêm vào BST

Báo xấu

28
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn này các tác giả muốn góp thêm một cách nhìn, một phương pháp tiếp cận về việc xây dựng chiến lược phát triển du lịch tại một địa phương giàu tiềm năng về du lịch, xây dựng định hướng chiến lược và các giải pháp phát triển du lịch từ nay đến năm 2020.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Phát triển du lịch Lâm Đồng đến năm 2020

BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH ------------------- NGUYEÃN THANH VÓNH PHAÙT TRIEÅN DU LÒCH LAÂM ÑOÀNG ÑEÁN NAÊM 2020 Chuyeân ngaønh: Quaûn trò kinh doanh Maõ soá : 60.34.05 LUAÄN VAÊN THAÏC SÓ KINH TEÁ NGÖÔØI HÖÔÙNG DAÃN KHOA HOÏC TS. HOÀ TIEÁN DUÕNG Thaønh Phoá Hoà Chí Minh – Naêm 2007
LÔØI CAM ÑOAN Toâi teân Nguyeãn Thanh Vónh, lôùp cao hoïc K14 Tröôøng Ñaïi hoïc Kinh teá TP. Hoà Chí Minh. Toâi xin cam ñoan luaän vaên naøy laø cuûa toâi, soá lieäu söû duïng coù nguoàn goác roõ raøng, caùc taøi lieäu söû duïng ñöôïc coâng boá coâng khai. Toâi xin chòu hoaøn toaøn traùch nhieäm veà baûn luaän vaên naøy. Taùc giaû luaän vaên Nguyeãn Thanh Vónh
LÔØI CAÛM ÔN Toâi xin baøy toû loøng bieát ôn saâu saéc ñeán Tieán só Hoà Tieán Duõng, ngöôøi ñaõ taän tình höôùng daãn, ñöa ra nhöõng goùp yù quyù baùu ñeå toâi hoaøn chænh luaän vaên toát nghieäp. Toâi xin chaân thaønh caûm ôn Quyù Thaày, Coâ khoa Sau ñaïi hoïc tröôøng Ñaïi hoïc Kinh teá Thaønh Phoá Hoà Chí Minh trong quaõng thôøi gian hoïc taäp ñaõ taän tình truyeàn ñaït, giuùp toâi coù kieán thöùc vieát luaän vaên naøy. Toâi xin chaân thaønh caûm ôn Ban Giaùm ñoác Sôû Du lòch vaø Thöông maïi Laâm Ñoàng, baïn beø ñaõ cung caáp taøi lieäu vaø trao ñoåi, goùp yù nhieàu noäi dung boå ích ñeå toâi hoaøn chænh luaän vaên naøy. Do thôøi gian coù haïn, kieán thöùc coøn haïn cheá, luaän vaên khoâng traùnh khoûi nhöõng thieáu soùt, toâi raát mong nhaän ñöôïc nhöõng yù kieán goùp yù cuûa Quyù Thaày, Coâ, baïn beø vaø ñoàng nghieäp ñeå toâi coù theå hoaøn thieän hôn coâng trình nghieân cöùu cuûa mình, mang laïi hieäu quaû cao trong thöïc tieãn coâng vieäc. TP. HOÀ CHÍ MINH, 2007 Taùc giaû luaän vaên NGUYEÃN THANH VÓNH
MUÏC LUÏC Trang Lôøi môû ñaàu .................................................................................................... 1 Chöông 1. LYÙ LUAÄN CHUNG VEÀ DU LÒCH 1.1. Giôùi thieäu veà du lòch .................................................................................. 4 1.1.1. Khaùi nieäm veà du lòch ................................................................................. 4 1.1.2. Ñaëc ñieåm vaø ñònh höôùng phaùt trieån saûn phaåm du lòch ............................ 5 1.1.3. Vò trí cuûa du lòch trong neàn kinh teá quoác daân ......................................... 7 1.2. Khaùi quaùt veà du lòch Vieät Nam ................................................................. 9 1.2.1. Sô löôïc quaù trình hình thaønh vaø phaùt trieån cuûa ngaønh du lòch Vieät Nam .................................................................................................... 9 1.2.2. Vai troø, vò trí cuûa du lòch Vieät Nam trong neàn kinh teá quoác daân ......... 10 1.2.2.1. Khaùch du lòch ................................................................................ 11 1.2.2.2. Thu nhaäp xaõ hoäi töø du lòch ............................................................ 12 1.2.2.3. Hieäu quaû kinh teá ........................................................................... 12 1.2.2.4. Du lòch phaùt trieån thuùc ñaåy caùc ngaønh kinh teá phaùt trieån ............. 13 1.2.3. Quan ñieåm cuûa du lòch Vieät Nam veà phaùt trieån du lòch trong thôøi kyø ñoåi môùi ............................................................................... 13 1.2.4. Nhöõng thuaän lôïi vaø khoù khaên trong hoaït ñoäng kinh doanh du lòch ôû Vieät Nam .................................................................................... 14 1.2.4.1.Nhöõng thuaän lôïi ............................................................................. 14 1.2.4.2.Nhöõng khoù khaên ............................................................................ 15 Chöông 2. THÖÏC TRAÏNG HOAÏT ÑOÄNG DU LÒCH TÆNH LAÂM ÑOÀNG GIAI ÑOAÏN 1996 – 2006 2.1.Tieàm naêng veà töï nhieân, vaên hoaù – xaõ hoäi phaùt trieån du lòch Laâm Ñoàng 19 2.1.1.Taøi nguyeân thieân nhieân .............................................................................. 19 2.1.2. Taøi nguyeân nhaân vaên ................................................................................ 19 2.1.3. Taøi nguyeân veà daân soá vaø vaên hoùa............................................................. 20 2.2. Vai troø, vò trí du lòch Laâm Ñoàng .................................................................. 23 2.3. Thöïc traïng keát caáu cô sôû haï taàng du lòch Laâm Ñoàng ............................... 24 2.3.1. Cô sôû löu truù .............................................................................................. 24 2.3.2. Khu vui chôi giaûi trí ................................................................................... 24 2.3.3. Heä thoáng caáp thoaùt nöôùc .......................................................................... 25 2.3.4. Heä thoáng caáp ñieän ..................................................................................... 25 2.3.5. Heä thoáng dòch vuï vieãn thoâng .................................................................... 25
Trang 2.3.6. Heä thoáng giao thoâng .................................................................................. 25 2.4. Hoaït ñoäng kinh doanh du lòch Laâm Ñoàng .................................................. 26 2.4.1. Khaùch du lòch ............................................................................................. 26 2.4.1.1. Khaùch du lòch quoác teá ................................................................... 26 2.4.1.2. Khaùch du lòch noäi ñòa .................................................................... 27 2.4.1.3. Thôøi gian löu truù............................................................................ 27 2.4.1.4. Möùc chi tieâu trung bình cuûa khaùch................................................ 28 2.4.2Khai thaùc taøi nguyeân du lòch vaø phaùt trieån loaïi hình saûn phaåm du lòch .. 29 2.4.2.1. Khai thaùc taøi nguyeân du lòch ......................................................... 29 2.4.2.2. Phaùt trieån loaïi hình vaø saûn phaåm du lòch ...................................... 30 2.4.3. Xuùc tieán quaûng baù du lòch ......................................................................... 30 2.4.4. Lao ñoäng vaø ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc du lòch ......................................... 31 2.4.4.1. Lao ñoäng ngaønh du lòch ................................................................. 31 2.4.4.2. Ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc ................................................................ 32 2.4.5. Ñaàu tö vaø phaùt trieån du lòch ..................................................................... 32 2.4.5.1. Ñaàu tö trong lónh vöïc haï taàng du lòch ............................................ 32 2.4.5.2. Ñaàu tö phaùt trieån cô sôû vaät chaát kyõ thuaät ...................................... 32 2.4.6. Toå chöùc khoâng gian laõnh thoå vaø kinh doanh du lòch ............................... 33 2.4.6.1. Toå chöùc khoâng gian laõnh thoå du lòch ............................................. 33 2.4.5.2. Toå chöùc kinh doanh du lòch ........................................................... 34 2.4.7. Quaûn lyù nhaø nöôùc veà du lòch ..................................................................... 35 2.5. Khaûo saùt ñaùnh giaù cuûa du khaùch veà du lòch Laâm Ñoàng ............................ 35 2.5.1. Khaûo saùt ñaùnh giaù cuûa du khaùch veà saûn phaåm du lòch tænh Laâm Ñoàng 35 2.5.1.1. Thieát keá baûng caâu hoûi ................................................................... 35 2.5.1.2. Phöông phaùp thu thaäp thoâng tin .................................................... 36 2.5.1.3. Phaân tích döõ lieäu sau khi thu thaäp ................................................. 37 2.5.1.4. Keát quaû thu thaäp ñöôïc töø nhöõng thoâng tin caù nhaân ....................... 38 2.5.1.5. Ñaùnh giaù cuûa du khaùch veà möùc ñoä quan troïng cuûa caùc yeáu toá saûn phaåm du lòch ........................................................................... 40 2.5.1.6. Ñaùnh giaù cuûa du khaùch veà möùc ñoä quan troïng cuûa saûn phaåm du lòch ...................................................................................... 41 2.5.1.7. Ñaùnh giaù cuûa du khaùch veà thöïc traïng cuûa caùc yeáu toá saûn phaåm du lòch Laâm Ñoàng.......................................................................... 42 2.5.1.8. Ñaùnh giaù cuûa du khaùch veà thöïc traïng cuûa caùc saûn phaåm du lòch Laâm Ñoàng ..................................................................................... 43 2.5.1.9. So saùnh cheânh leäc giöõa giaù trò trung bình möùc ñoä quan troïng vaø thöïc traïng caùc yeáu toá saûn phaåm du lòch ........................................ 44
Trang 2.5.1.10. So saùnh cheânh leäch giöõa giaù trò trung bình möùc ñoä troïng vaø thöïc traïng caùc saûn phaåm du lòch Laâm Ñoàng ......................................... 45 2.5.1.11. Ñaùnh giaù ñoä tin caäy caùc thang ño................................................ 46 2.6. Ñaùnh giaù chung veà du lòch Laâm Ñoàng ........................................................ 47 2.6.1. Nhöõng thaønh töïu ñaït ñöôïc........................................................................ 47 2.6.2. Nhöõng haïn cheá vaø nguyeân nhaân............................................................... 48 2.6.2.1. Haïn cheá ......................................................................................... 48 2.6.2.2. Nguyeân nhaân ................................................................................. 48 Chöông 3. CAÙC GIAÛI PHAÙP PHAÙT TRIEÅN DU LÒCH LAÂM ÑOÀNG ÑEÁN NAÊM 2020 3.1. Ñònh höôùng phaùt trieån du lòch Laâm Ñoàng ñeán naêm 2020...................... 52 3.1.1. Quan ñieåm phaùt trieån .............................................................................. 52 3.1.2. Moät soá muïc tieâu cuï theå ........................................................................... 52 3.1.2.1. Löôïng khaùch du lòch ...................................................................... 52 3.1.2.2. Thu nhaäp töø du lòch ....................................................................... 53 3.1.2.3. Cô sôû vaät chaát kyõ thuaät du lòch...................................................... 53 3.1.2.4. Lao ñoäng vaø vieäc laøm ................................................................... 53 3.1.3. Caùc chæ tieâu phaùt trieån du lòch chuû yeáu ................................................. 54 3.1.3.1. Khaùch du lòch ................................................................................ 54 3.1.3.2. Thu nhaäp töø du lòch ....................................................................... 55 3.1.3.3. Toång saûn phaåm GDP du lòch vaø nhu caàu ñaàu tö ........................... 55 3.1.3.4. Nhu caàu veà khaùch saïn ................................................................... 56 3.1.3.5. Nhu caàu veà lao ñoäng du lòch ......................................................... 56 3.1.4. Phaùt trieån thò tröôøng vaø saûn phaåm du lòch ............................................ 56 3.1.4.1. Vò trí du lòch .................................................................................. 56 3.1.4.2. Khaû naêng caïnh tranh cuûa du lòch Laâm Ñoàng treân thò tröôøng ........ 57 3.1.4.3. Heä thoáng cô sôû haï taàng ................................................................. 57 3.1.4.4. Taøi nguyeân du lòch ........................................................................ 57 3.1.5. Phaùt trieån thò tröôøng khaùch du lòch cuûa Laâm Ñoàng ............................. 58 3.1.5.1. Thò tröôøng troïng ñieåm................................................................... 58 3.1.5.2. Thò tröôøng tieàm naêng .................................................................... 59 3.1.6. Phaùt trieån loaïi hình vaø saûn phaåm du lòch ............................................... 59 3.1.6.1. Phaùt trieån loaïi hình vaø saûn phaåm du lòch theo laõnh thoå ................ 59 3.1.6.2. Phaùt trieån loaïi hình vaø saûn phaåm du lòch theo thò tröôøng .............. 60 3.1.6.3. Ña daïng hoaù vaø naâng cao chaát löôïng caùc saûn phaåm du lòch ......... 61 3.1.6.4. Chieán löôïc veà saûn phaåm vaø thò tröôøng .......................................... 61
Trang 3.2. Caùc giaûi phaùp phaùt trieån du lòch Laâm Ñoàng ñeán naêm 2020 .................. 63 3.2.1. Giaûi phaùp baûo veä taøi nguyeân moâi tröôøng du lòch ................................... 63 3.2.2. Giaûi phaùp ña daïng hoùa vaø naâng cao chaát löôïng saûn phaåm du lòch ....... 64 3.2.3. Giaûi phaùp veà coâng taùc xuùc tieán quaûng baù du lòch .................................. 65 3.2.4. Giaûi phaùp nguoàn nhaân löïc du lòch ........................................................... 66 3.2.5. Giaûi phaùp ñaàu tö vaø thu huùt voán ñaàu tö ................................................. 67 3.2.6. Giaûi phaùp toå chöùc quaûn lyù nhaø nöôùc veà du lòch...................................... 70 3.3. Moät soá kieán nghò ....................................................................................... 72 3.3.1. Ñoái vôùi Chính phuû vaø cô quan Trung öông ............................................ 72 3.3.2. Ñoái vôùi chính quyeàn ñòa phöông .............................................................. 73 KEÁT LUAÄN ......................................................................................................... 74
1 Lời mở đầu Cuoäc caùch maïng khoa hoïc vaø coâng ngheä phaùt trieån nhö vuõ baõo vaøo nöûa cuoái theá kyû XX, söï buøng noå cuûa söï phaùt trieån kinh teá, xu höôùng quoác teá hoaù vaø hoäi nhaäp, ñaõ ñöa theá giôùi vaøo moät giai ñoaïn phaùt trieån môùi vôùi nhieàu cô hoäi vaø thaùch thöùc môùi. Ñeå toàn taïi vaø phaùt trieån, caùc nöôùc ñang phaùt trieån trong ñoù coù Vieät Nam caàn phaûi löïa choïn cho mình con ñöôøng ñi thích hôïp, vöøa khai thaùc ñöôïc caùc cô hoäi ñoàng thôøi haïn cheá ñöôïc caùc nguy cô ñe doïa töø moâi tröôøng beân ngoaøi. Trong tieán trình ñoåi môùi ôû Vieät Nam, cuøng vôùi quaù trình chuyeån dòch cô caáu kinh teá, du lòch ñöôïc xaùc ñònh laø moät trong nhöõng ngaønh kinh teá muõi nhoïn, goùp phaàn quan troïng cho taêng tröôûng vaø phaùt trieån kinh teá, trong quaù trình coâng nghieäp hoaù vaø hieän ñaïi hoaù neàn kinh teá ñaát nöôùc. Trong xu theá toaøn caàu hoaù vaø hoäi nhaäp vaøo neàn kinh teá khu vöïc vaø theá giôùi, du lòch Vieät Nam coù moät vò trí ñaëc bieät quan troïng. Noù goùp phaàn vaøo vieäc thuùc ñaåy söï taêng tröôûng kinh teá, môû roäng moái giao löu hôïp taùc quoác teá, laøm taêng söï hieåu bieát, thaân thieän vaø quaûng baù neàn vaên hoaù giöõa caùc quoác gia. Naèm ôû phía nam Taây Nguyeân, Ñaø Laït – Laâm Ñoàng keà caän vôùi tam giaùc taêng tröôûng kinh teá Tp Hoà Chí Minh – Ñoàng Nai – Vuõng Taøu. Laø moät vuøng ñaát truø phuù, maøu môõ coù nhieàu lôïi theá cho phaùt trieån kinh teá, song cho ñeán nay Laâm Ñoàng vaãn laø moät trong caùc tænh ngheøo. Laâm Ñoàng ñang ñöùng tröôùc nguy cô tuït haäu veà kinh teá, khoaûng caùch cheânh leäch khaù xa so vôùi caùc trung taâm kinh teá cuûa caû nöôùc. Toång saûn phaåm taêng chaäm, tích luyõ töø noäi boä neàn kinh teá coøn thaáp, tyû leä thaát nghieäp cao, ñaàu tö cho phaùt trieån kinh teá coøn haïn cheá. Giöõa khaû naêng phaùt trieån vaø thöïc teá coøn moät khoaûng caùch khaù xa, treân cô sôû nghieân cöùu lôïi theá cuûa Ñaø Laït – Laâm Ñoàng, chuùng toâi cho raèng ñeå thoaùt ra khoûi nguy cô tuït haäu, Ñaø Laït – Laâm Ñoàng caàn phaûi ñi leân töø theá maïnh laø kinh teá du lòch; phaûi khai thaùc coù hieäu quaû tieàm naêng veà du lòch; giaûi phoùng söùc saûn xuaát, taïo neân ñoäng löïc maïnh meõ cho vieäc ñieàu chænh laïi cô caáu kinh teá, taïo ñieàu kieän töøng böôùc hieän ñaïi hoaù neàn kinh teá.
2 Trong chieán löôïc ñaåy nhanh quaù trình taêng tröôûng, vieäc nghieân cöùu ñeå tìm ra caùc giaûi phaùp phaùt trieån du lòch cho Laâm Ñoàng laø moät yeâu caàu böùc thieát, nhaèm huy ñoäng, khai thaùc moïi nguoàn löïc vaø phaùt huy tieàm naêng cuûa Laâm Ñoàng vaøo hoaït ñoäng du lòch coù hieäu quaû, goùp phaàn chuyeån dòch cô caáu kinh teá, sôùm ñöa du lòch Laâm Ñoàng, ñaëc bieät laø Ñaø Laït ñuùng vò trí töông xöùng vôùi tieàm naêng vaø taàm voùc cuûa moät Trung taâm du lòch lôùn cuûa Vieät Nam. Ñaõ coù moät soá ñeà taøi nghieân cöùu töø nhieàu goùc ñoä khaùc nhau nhaèm ñöa ra caùc giaûi phaùp ñeå phaùt trieån du lòch Laâm Ñoàng. Tuy nhieân cho ñeán nay vaãn chöa coù moät coâng trình nghieân cöùu chuyeân saâu naøo ñeà caäp ñeán vaán ñeà xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån du lòch cuûa tænh Laâm Ñoàng laøm cô sôû ñeå xaây döïng caùc keá hoaïch daøi haïn cuûa tænh. Theo quan ñieåm chuùng toâi, phaùt trieån du lòch ôû Laâm Ñoàng khoâng chæ laø nhieäm vuï cuûa ngaønh du lòch, cuûa caùc nhaø quaûn lyù maø phaûi laø nhieäm vuï chung cuûa caùc ngaønh vaø phaûi ñöôïc xaõ hoäi hoaù ôû möùc ñoä cao. Chính vì lyù do treân, qua tìm hieåu thöïc traïng du lòch tænh Laâm Ñoàng, chuùng toâi ñaõ choïn ñeà taøi: “ Phaùt trieån du lòch Laâm Ñoàng ñeán Naêm 2020” laøm luaän vaên cao hoïc khoa hoïc kinh teá cuûa mình. Luaän vaên naøy chuùng toâi muoán goùp theâm moät caùch nhìn, moät phöông phaùp tieáp caän veà vieäc xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån du lòch taïi moät ñòa phöông giaøu tieàm naêng veà du lòch, xaây döïng ñònh höôùng chieán löôïc vaø caùc giaûi phaùp phaùt trieån du lòch töø nay ñeán naêm 2020. Luaän vaên ñöôïc hoaøn thaønh treân cô sôû phöông phaùp luaän cuûa chuû nghóa duy vaät bieän chöùng vaø duy vaät lòch söû keát hôïp giöõa lyù thuyeát vaø thöïc tieãn; vaän duïng coù choïn loïc caùc lyù thuyeát veà taêng tröôûng vaø phaùt trieån kinh teá; thoâng qua vieäc phaân tích caùc soá lieäu kinh teá vaø nghieân cöùu tình hình kinh doanh du lòch cuûa Laâm Ñoàng trong giai ñoaïn 1997 - 2006. Luaän vaên söû duïng hai nguoàn döõ lieäu cô baûn laø thöù caáp vaø sô caáp. Nguoàn thöù caáp bao goàm: Keá hoaïch phaùt trieån ngaønh du lòch vaø thöông maïi Laâm Ñoàng 5
3 naêm (2006 – 2010), noäi dung thoâng baùo 43/KT-NS ngaøy 29/5/2006 cuûa Ban Kinh teá – Ngaân saùch HÑND cuûa tænh Laâm Ñoàng. Caùc soá lieäu ñöôïc thu thaäp töø caùc nguoàn nhö: Toång cuïc Du lòch, Toång cuïc Thoáng keâ, Vieân Nghieân cöùu phaùt trieån du lòch Vieät Nam, Cuïc Thoáng keâ Laâm Ñoàng, caùc baùo caùo, toång keát hoaït ñoäng du lòch haøng naêm cuûa sôû Du lòch vaø Thöông maïi Laâm Ñoàng, caùc taïp chí, ñaëc san du lòch…Nguoàn sô caáp goàm: ñieàu tra phoûng vaán baèng baûng caâu hoûi vaø yù kieán ñoùng goùp cuûa caùc chuyeân gia. Keát caáu luaän vaên goàm 3 phaàn chính: Chương I: Lý luận chung về ngành du lịch. Chương II: Tình hình hoaït động du lịch Lâm Đồng trong giai ñoaïn 1996 - 2006. Chương III: Caùc giaûi phaùp phaùt trieån du lòch Laâm Ñoàng ñeán naêm 2020 Maëc duø ñöôïc söï giuùp ñôõ taän tình cuûa giaùo vieân höôùng daãn, söï trao ñoåi chaân tình vaø cung caáp thoâng tin, döõ lieäu cuûa Sôû Du lòch vaø Thöông maïi Laâm Ñoàng, nhöng vì thôøi gian haïn heïp, khaû naêng nghieân cöùu cuûa baûn thaân coøn haïn cheá, trong luaän vaên chöa ñeà caäp heát ñöôïc caùc khía caïnh cuûa vaán ñeà trong xu theá phaùt trieån vaø hoäi nhaäp cuûa ngaønh du lòch caû nöôùc noùi chung vaø du lòch Laâm Ñoàng noùi rieâng vaø chaéc chaén seõ coøn nhieàu thieáu soùt. Kính mong Quí Thaày, Coâ vaø ñoàng nghieäp ñoùng goùp yù kieán cho luaän vaên ñöôïc hoaøn thieän hôn.
4 Chöông 1 LYÙ LUAÄN CHUNG VEÀ DU LÒCH 1.1. Giôùi thieäu veà du lòch 1.1.1. Khaùi nieäm du lòch Noùi tôùi du lòch ngöôøi ta thöôøng nghó tôùi vieäc vui chôi giaûi trí, tham quan thaéng caûnh, caùc kyø quan, caùc di tích vaên hoaù, di tích lòch söû…, khi ñieàu kieän kinh teá cho pheùp. Caùc hoïc giaû Trung Quoác treân cô sôû phaân tích baûn chaát vaø thuoäc tính cuûa vieäc du lòch ñaõ ñöa ra ñònh nghóa nhö sau: “ Du lòch laø moät hieän töôïng kinh teá xaõ hoäi naûy sinh trong ñieàu kieän kinh teá xaõ hoäi nhaát ñònh, laø söï toång hoøa taát caû caùc quan heä vaø hieän töôïng do vieäc löõ haønh ñeå thoûa maõn muïc ñích chuû yeáu laø nghæ ngôi, tieâu khieån, giaûi trí vaø vaên hoùa nhöng löu ñoäng chöù khoâng ñònh cö maø taïm thôøi cö truù cuûa moïi ngöôøi daãn tôùi”. Thöïc ra, khaùi nieäm veà du lòch coøn roäng hôn nhieàu, ngaøy nay du lòch noù khoâng coøn laø moät thuù tieâu khieån ñôn thuaàn nöõa maø ñaõ trôû thaønh moät hoaït ñoäng vaên hoaù xaõ hoäi vaø kinh teá phaùt trieån, laø ngaønh thu huùt ngoaïi teä maïnh khoâng qua xuaát khaåu. Khi thöïc hieän du lòch ngoaøi vieäc tham quan thaéng caûnh, caùc di tích lòch söû… noù khoâng chæ ñôn thuaàn mang yù nghóa giaûi trí thöôûng ngoaïn maø baûn thaân noù coøn mang noäi dung hoïc taäp, nghieân cöùu, trao ñoåi quan heä hôïp taùc…Nhö vaäy du lòch nhö moät hoaït ñoäng vaên hoaù cao caáp, coù moái quan heä nhieàu maët vôùi neàn kinh teá, vaên hoaù – xaõ hoäi nhaát ñònh vaø noù caøng phong phuù hôn trong quaù trình quoác teá hoaù du lòch vaø phaân coâng hôïp taùc lao ñoäng quoác teá maïnh meõ trong giai ñoaïn toaøn caàu hoaù nhö hieän nay. Du lòch hieän ñaïi ñaõ hình thaønh vaøo theá kyû 19 cuøng vôùi söï phaùt trieån cuûa neàn vaên minh coâng nghieäp. Moät thôøi gian daøi, noù laø ñaëc quyeàn cuûa giôùi thöôïng löu, nhöng söï ra ñôøi cuûa moät soá luaät phaùp xaõ hoäi vaø söï gia taêng thu nhaäp ñaõ laøm naûy sinh moät hieän töôïng coù tính ñaïi chuùng; bước ngoặt naøy ñöôïc ghi nhận vaøo năm 1936, khi một Coâng öôùc quoác teá veà quyeàn nghæ pheùp coù löông ñöôïc kyù keát.
5 Ñoái vôùi Vieät Nam, khaùi nieäm du lòch ñöôïc neâu trong Phaùp leänh Du lòch Vieät Nam coâng boá ngaøy 20 thaùng 02 naêm 1999 nhö sau: “Du lòch laø hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi ngoaøi nôi löu truù thöôøng xuyeân cuûa mình nhaèm thoaû maõn nhu caàu tham quan, giaûi trí, nghæ döôõng trong moät khoaûng thôøi gian nhaát ñònh”. Thöïc teá, du lòch ngoaøi nhu caàu tham quan, giaûi trí, nghæ döôõng thì du khaùch ngaøy nay coøn coù nhu caàu raát lôùn veà tìm hieåu, khaùm phaù, hoïc hoûi, trao ñoåi khi ñeán nhöõng vuøng ñaát môùi. Do ñoù, khaùi nieäm du lòch cuõng coøn coù theå hieåu nhö sau: Du lòch laø hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi ngoaøi nôi löu truù thöôøng xuyeân cuûa mình nhaèm thoaû maõn nhu caàu tham quan, giaûi trí, nghæ döôõng, hoïc taäp vaø tìm hieåu nhöõng vuøng ñaát maø hoï ñaët chaân ñeán trong moät thôøi gian nhaát ñònh. Töø khaùi nieäm du lòch treân chuùng ta xaùc ñònh ñöôïc nhu caàu cuûa du khaùch ñeå töø ñoù chuùng ta coù nhöõng giaûi phaùp thích hôïp nhaèm taïo ra nhöõng thò tröôøng môùi, nhöõng vuøng ñaát môùi, nhöõng saûn phaåm môùi, nhöõng khaùm phaù môùi, taïo söï thu huùt maïnh meõ ñoái vôùi du khaùch. 1.1.2. Ñaëc ñieåm vaø ñònh höôùng phaùt trieån saûn phaåm du lòch Quan ñieåm kinh teá hieän ñaïi khoâng cho raèng saûn phaåm cuûa du lòch, dòch vuï laø phi vaät chaát maø bao goàm saûn phaåm phi hình theå vaø saûn phaåm hình theå, hoaêïc caû hai vì ñaây laø nhöõng saûn phaåm, nhöõng dòch vuï ( goïi taét laø saûn phaåm ) phuïc vuï cho nhu caàu cuûa con ngöôøi khoâng phaûi taïi nhaø, taïi nôi mình sinh soáng laâu daøi, maø taïi moät nôi khaùc, ñaát nöôùc khaùc, trong moät thôøi gian nhaát ñònh, cho neân saûn phaåm du lòch voâ cuøng phong phuù ña daïng, luoân luoân phaùt trieån ñoåi môùi theo nhòp ñoä phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi cuûa moãi ñòa phöông, moãi quoác gia vaø chòu söï aûnh höôûng cuûa quoác teá. Vieäc hieåu roõ khaùi nieäm saûn phaåm du lòch laø khôûi ñieåm cuûa vieäc nghieân cöùu vaán ñeà kinh teá du lòch. Noù bao goàm : xuaát phaùt töø ñích tôùi du lòch, saûn phaåm du lòch laø chæ toaøn boä dòch vuï cuûa ngöôøi kinh doanh du lòch döïa vaøo vaät thu huùt du lòch vaø khôûi söï du lòch, nhaèm cung caáp cho khaùch ñeå thoûa maõn nhu caàu hoïat ñoäng du lòch. Hieåu töø goùc ñoä ngöôøi du lòch
6 laø chæ quaù trình du lòch moät laàn do du khaùch boû thôøi gian, chi phí vaø söùc löïc nhaát ñònh ñeå ñoåi ñöôïc. Saûn phaåm du lòch laø moät khaùi nieäm toång theå, trong thöïc teá kinh doanh, moät saûn phaåm du lòch thöôøng laø do caùc doanh nghieäp vaø boä phaän du lòch tröïc thuoäc moät soá ngaønh ngheà ñoäc laäp vôùi nhau cung caáp, caùc doanh nghieäp vaø boä phaän naøy caên cöù vaøo tính chaát ngaønh ngheà cuûa mình töï toå chöùc dòch vuï ñaõ ñònh xoay quanh thò tröôøng muïc tieâu rieâng. Maët khaùc, nhu caàu cuûa khaùch laø toaøn cuïc, nôi du lòch chæ thoûa maõn moät soá nhu caàu cuûa hoï nhö: aên, ôû, ñi laïi, du ngoïan, vui chôi giaûi trí, mua saém…Noùi caùch khaùc, ñoái vôùi quaàn theå du khaùch, nôi ñích tôùi du lòch chæ coù keát hôïp moät caùch höõu cô caùc saûn phaåm du lòch ñôn leû môùi coù theå taïo ra saûn phaåm du lòch phuø hôïp vôùi nhu caàu du khaùch. Nghieân cöùu, xaùc ñònh roõ saûn phaåm du lòch cuûa moãi vuøng, laõnh thoå, ñeå öu tieân, kieân trì ñaàu tö cho nhöõng saûn phaåm aáy laø moät coâng vieäc heát söùc quan troïng vaø caáp baùch, coù yù nghóa quyeát ñònh cho söï thaønh coâng cuûa ngaønh kinh teá du lòch. Vaäy saûn phaåm du lòch ñöôïc hieåu : - Saûn phaåm du lòch laø loaïi haøng hoùa ñaëc bieät, saûn phaåm du lòch coù thuoäc tính chung cuûa haøng hoùa, töùc coù hai taàng thuoäc tính laø giaù trò vaø giaù trò söû dung. Saûn phaåm du lòch laø loïai saûn phaåm coù tính toång hôïp, ngoøai saûn phaåm vaät chaát höõu hình veà maët dòch vuï aên uoáng ra, tuyeät ñaïi boä phaän laø saûn phaåm voâ hình vaø thoûa maõn nhu caàu tinh thaàn cuûa du khaùch, do ñoù so vôùi haøng hoùa chung, giaù trò söû dung vaø giaù trò cuûa saûn phaåm du lòch coù moät soá ñaëc ñieåm rieâng. Nhö vaäy, saûn phaåm du lòch bao goàm nhöõng yeáu toá höõu hình ( haøng hoùa ) vaø yeáu toá voâ hình (dòch vu) nhaèm cung caáp ñeå thoûa maõn cho khaùch haøng. - Saûn phaåm du lòch laø loaïi saûn phaåm khoâng theå döï tröõ nhö saûn phaåm vaät chaát noùi chung. Vì saûn phaåm du lòch khoâng toàn taïi quaù trình “saûn xuaát” ñoäc laäp, keát quaû “ saûn xuaát” laïi khoâng bieåu hieän baèng hieän vaät cuï theå, giaù trò cuûa noù ñöôïc chuyeån dòch töøng böôùc trong quaù trình moãi laàn tieâu thuï saûn phaåm. Sau khi du khaùch mua saûn phaåm du lòch, ngöôøi
7 kinh doanh du lòch lieàn trao quyeàn söû duïng saûn phaåm lieân quan trong thôøi gian nhaát ñònh. Neáu saûn phaåm du lòch chöa theå baùn ra kòp thôøi thì khoâng theå thöïc hieän giaù trò cuûa noù, toån thaát gaây neân seõ khoâng buø ñaép ñöôïc. - Saûn phaåm du lòch coù tính ñoàng thôøi cuûa vieäc saûn xuaát vaø tieâu thuï: Khaùc vôùi saûn phaåm noùi chung, vieäc saûn xuaát saûn phaåm du lòch laø laáy du khaùch tôùi ñích du lòch laøm tieàn ñeà. Chæ khi du khaùch tôùi nôi saûn xuaát thì vieäc xaây döïng saûn phaåm môùi xaûy ra, cuõng chæ khi du khaùch tieáp nhaän dòch vuï du lòch thì chi phí du lòch môùi baét ñaàu, hoïat ñoäng dòch vuï du lòch yeâu caàu caû hai beân ngöôøi saûn xuaát vaø ngöôøi tieâu thuï cuøng tham gia ñeå hoaøn thaønh. Nhö vaäy vieäc saûn xuaát vaø tieâu thuï saûn phaåm du lòch laø xaûy ra cuøng luùc vaø cuøng choã. - Saûn phaåm du lòch thöôøng bò maát caân ñoái do tính thôøi vuï vaø chòu aûnh höôûng cuûa raát nhieàu yeáu toá khaùc nhau veà chính trò, kinh teá, xaõ hoäi vaø thieân nhieân. - Nhu caàu cuûa khaùch haøng ñoái vôùi saûn phaåm du lòch deã bò thay ñoåi do raát nhieàu yeáu toá, do ñoù phaûi baùn ngay khi coù cô hoäi. - Saûn phaåm du lòch deã giao ñoäng: Trong quaù trình saûn xuaát vaø tieâu thuï saûn phaåm du lòch chòu aûnh höôûng vaø haïn cheá cuûa nhieàu yeáu toá, trong ñoù duø chæ thieáu moät ñieàu kieän cuõng seõ aûnh höôûng tôùi toaøn boä quaù trình trao ñoåi saûn phaåm du lòch, aûnh höôûng tôùi vieäc thöïc hieän giaù trò saûn phaåm du lòch, töø ñoù khieán vieäc saûn xuaát vaø tieâu thuï saûn phaåm du lòch theå hieän ñaëc ñieåm laø deã giao ñoäng. Töø nhöõng ñaëc ñieåm cô baûn cuûa saûn phaåm du lòch ñaõ daãn ñeán nhöõng ñaëc ñieåm cuûa ngaønh du lòch. Theo ñoù, du lòch laø ngaønh kinh teá ñoùng vai troø khaù quan troïng trong neàn kinh teá ôû nhieàu quoác gia, trong ñònh höôùng phaùt trieån du lòch caàn ñònh danh taát caû caùc saûn phaåm aáy vaø phaân loaïi noù ñeå tìm ra caùc giaûi phaùp, phaân coâng quaûn lyù vaø phaùt trieån moät caùch hôïp lyù, coù hieäu quaûû. 1.1.3.Vò trí cuûa du lòch trong neàn kinh teá quoác daân Naêm 1995, theo cô quan Haïch toaùn Kinh teá Quoác daân cuûa Lieân hieäp Quoác thì toång thu nhaäp cuûa ngaønh du lòch quoác teá vaø du lòch noäi ñòa cuûa caùc quoác gia treân toaøn theá
8 giôùi thì doanh thu cuûa “ngaønh coâng nghieäp khoâng khoùi” naøy ñaõ ñaït töông döông 4.000 tyû USD, chieám xaáp xæ 11% toång saûn phaåm quoác daân toaøn caàu. Ñaëc bieät, vôùi moät soá quoác gia coù ngaønh du lòch maïnh nhö Taây Ban Nha thì tyû leä treân laø 18,9%; thaäm chí caùc nöôùc vuøng Caribeâ laø 31,5%. Du lòch khoâng chæ laø ngaønh mang ñeán lôïi nhuaän cao cho moät soá nöôùc treân theá giôùi maø noù coøn laø ngaønh kinh teá thu huùt nhieàu lao ñoäng vaø taïo ra ñöôïc nhieàu vieäc laøm. Hieän nay, coù hôn 220 trieäu ngöôøi lao ñoäng trong “ngaønh coâng nghieäp khoâng khoùi” naøy. Do ñoù, theo toå chöùc du lòch theá giôùi thì, “Du lòch ñaõ cuøng vôùi daàu moû vaø coâng nghieäp xe hôi trôû thaønh ba truï coät lôùn cuûa neàn maäu dòch quoác teá”. Theo döï baùo thì trong 10 naêm tôùi, ngaønh du lòch theá giôùi seõ coù 338 trieäu lao ñoäng laøm vieäc ñeå taïo ra khoaûng 7.200 tyû USD. Cuøng vôùi söï phaùt trieån cuûa cuoäc caùch maïng kyõ thuaät, nhaát laø söï phaùt trieån nhanh choùng cuûa lónh vöïc coâng ngheä thoâng tin, taùc ñoäng maïnh meõ ñeán cô caáu kinh teá quoác teá. Theo ñaø ñoù, du lòch khoâng coøn mang yù nghóa ñòa phöông, quoác gia maø trôû thaønh hieän töôïng quoác teá. Soá lieäu sau ñaây cuûa Toå chöùc du lòch theá giôùi WTO (The World Tourism Organization) cho thaáy söï gia taêng haøng naêm cuûa khaùch du lòch vaø doanh thu töø du lòch lieân tuïc phaùt trieån ( Xem phuï luïc 1) Veà du lòch, neáu nhö vaøo naêm 1995, Vieät Nam thu huùt ñöôïc 1 trieäu du khaùch quoác teá vaø phuïc vuï cho hôn 3,2 trieäu du khaùch noäi ñòa thì ñeán naêm 2000 ñaõ thu huùt ñöôïc 2,14 trieäu löôït khaùch quoác teá vaø hôn 11 trieäu du khaùch noäi ñòa. Naêm 2004 coù 2,93 trieäu löôït khaùch quoác teá vaø hôn 14,5 trieäu khaùch noäi ñòa. Vôùi soá löôït khaùch nhö treân, du lòch ñaõ ñem laïi moät nguoàn thu nhaäp laø 1,2 tyû USD. Neáu laáy giaù bình quaân 150 USD/taán gaïo xuaát khaåu thì vôùi doanh thu treân, ngaønh du lòch ñaõ coù doanh thu lôùn gaáp ñoâi doanh soá cuûa 4 trieäu taán gaïo xuaát khaåu vaø neáu so vôùi khoaûng 10 tyû USD xuaát khaåu cuûa Vieät Nam trong naêm 2006 thì rieâng doanh thu du lòch ñaõ chieám 12%.
9 Vôùi söï phaùt trieån du lòch laø ñieàu kieän toát cho con ngöôøi ôû nhöõng xöù sôû, nhöõng quoác gia khaùc nhau, nhöõng daân toäc khaùc nhau treân haønh tinh naøy caøng trôû neân gaàn guõi, ngaøy caøng xích laïi gaàn nhau hôn vaø cuøng giuùp nhau laøm giaøu theâm kieán thöùc cho moãi con ngöôøi. Cuõng chính du lòch ñaõ giuùp cho con ngöôøi hieåu bieát laãn nhau hôn vaø cuøng kieán taïo vun ñaép cho cuoäc soáng hoaø bình, ấm no và hạnh phúc. Toùm laïi, du lòch laø moät nhu caàu khoâng theå thieáu ñöôïc cuûa con ngöôøi, cuûa caùc daân toäc trong tìm hieåu, khaùm phaù ñeå höôûng thuï vaø saùng taïo, söï ñoùng goùp cuûa du lòch ñaõ trôû neân thaät söï raát quan troïng cho quaù trình taêng tröôûng kinh teá, taïo ñoøn baåy cho caùc ngaønh kinh teá khaùc phaùt trieån. Nhu caàu du lòch luoân gaén lieàn vôùi nhu caàu hieåu bieát khaùm phaù, höôûng thuï saùng taïo theo ñaëc tröng cuûa töøng neàn vaên hoaù, treân cô sôû bieát ñaùnh thöùc caùc giaù trò vaên hoaù vaät chaát vaø tinh thaàn cuûa daân toäc. Nhaän thöùc ñuùng ñaén veà noäi dung cuûa phaïm truø du lòch laø ñieàu cô baûn ñeå ñònh höôùng phaùt trieån du lòch. 1.2. Khaùi quaùt veà du lòch Vieät Nam 1.2.1. Sơ lược quá trình hình thành và phát triển của ngành du lịch Việt Nam Du lòch Vieät Nam coù töø laâu ñôøi, nhöng ngaønh Du lòch Vieät Nam chính thöùc ñöôïc thaønh laäp vaøo ngaøy 09 thaùng 7 naêm 1960 theo quyeát ñònh soá 26/CP cuûa Thuû töôùng Chính phuû. Trong suốt 46 năm (1960-2006) hình thành và phát triển, ngành du lịch luôn được Đảng và Nhà Nước quan tâm, ở mỗi thời kỳ đều xác định vị trí của du lịch trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của đất nước phù hợp với yêu cầu cách mạng. Trong giai đoạn đất nước còn tạm thời bị chia cắt, chiến tranh, (1960-1975), du lịch Vieät Nam ra đời nhằm đáp ứng yêu cầu phục vụ các đoàn khách của Đảng và Nhà nước, khách du lịch vào nước ta theo các Nghị định thư laø chính. Ngành du lịch Việt Nam đã hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị, phục vụ an toàn, có chất lượng; một lượng lớn khách của Đảng và Nhà nước, các đoàn chuyên gia các nước Xã hội chủ nghĩa vào giúp Việt Nam thực hiện 2 nhiệm vụ là xây dựng chủ nghĩa Xã hội ở Miền Bắc và giải phóng Miền Nam thống nhất đất nước; đồng thời đón tiếp phục vụ, đáp ứng nhu cầu du lịch, tham quan nghỉ mát của cán bộ, bộ đội và nhân dân.
10 Sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, đất nước thống nhất, hoạt động du lịch dần daàn ñöôïc khoâi phuïc vaø phaùt trieån. Ngành du lịch bước vào xây dựng bộ máy tổ chức và đội ngũ lao động, phát triển cơ sở vật chất kỹ thuật, chuẩn bị điều kiện chuyển dần sang cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Du lòch ñöôïc mở rộng, xây dựng thêm nhiều cơ sở mới từ Huế, Đà Nẵng, Bình Định đến Nha Trang, Lâm Đông, thành phố Hồ Chí Minh, Vũng Tàu, Cần Thơ… , từng bước thành lập các doanh nghiệp du lịch nhà nước trực thuộc Tổng cục Du lịch và Uỷ ban Nhân dân tỉnh, thành phố và đặc khu. Tháng 6 năm 1978, Tổng cục Du lịch Việt Nam được thành lập trực thuộc Hội đồng Chính phủ, đánh dấu một bước phát triển mới của ngành du lịch Vieät Nam. Giai đoạn từ 1990 đến nay, cùng với sự nghiệp đổi mới đất nước ngành du lịch đã khởi sắc, vươn lên đoåi mới quản lý và phát triển, đạt được những thành quả ban đầu quan trọng, ngày càng tăng cả quy mô và chất luợng, dần khẳng định vai trò, vị trí của mình. Chỉ thị 46/CT-TƯ của Ban Bí thư Trung ương Đảng khoá VII tháng 10 năm 1994 đã khẳng định “Phát triển du lịch là một hướng chiến lược quan trọng trong đường lối phát triển kinh tế - xã hội nhằm góp phần thực hiện công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nuớc”. Cơ chế chính sách phát triển du lịch từng bước được hình thành, thể chế hoá bằng văn bản quy phạm pháp luật, tạo môi trường cho du lịch phát triển, nâng cao hiệu lực quản lý. Tháng 11 năm 1992 Tổng cục du lịch được thành lập lại, là cơ quan thuộc Chính phủ. Trong quá trình cải cách hành chính, đến nay bộ máy quản lý nhà nước về du lịch ở Trung ương có Tổng cục Du lịch, ở địa phương có 15 sở Du lịch , 2 sở Du lịch vaø Thương mại, 46 sôû Thương mại - Du lịch và 01 sở Ngoại vụ - Du lịch. Qua 46 năm hình thành và phát triển, được Đảng và Nhà nước quan tâm, các ngành, các cấp phối hợp, giúp đỡ, nhân dân hưởng ứng, bạn bè quốc tế ủng hộ, cùng với sự cố gắng nỗ lực của cán bộ, công nhân viên toàn ngành, du lịch Việt Nam xöùng ñaùng với vai trò ngành kinh tế mũi nhọn, góp phần vào sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. 1.2.2. Vai troø, vò trí cuûa du lòch Vieät Nam trong nền kinh tế quốc dân ÔÛ Vieät Nam, du lòch ñaõ trôû thaønh moät nhu caàu khoâng theå thieáu ñöôïc, bôûi vì ngoaøi vieäc thoaû maõn caùc nhu caàu veà giao löu tình caûm vaø trao ñoåi hoïc taäp thì du lòch coøn laø moät
11 hình thöùc nghæ döoõng tích cöïc, nhaèm taùi saûn xuaát söùc lao ñoäng cuûa nhaân daân. Maët khaùc, phaùt trieån du lòch quoác teá seõ laøm taêng nhanh nguoàn thu nhaäp ngoaïi teä cho ñòa phöông vaø cho ñaát nöôùc. Phaùt trieån du lòch seõ goùp phaàn naâng cao daân trí, caûi thieän ñôøi soáng vaät chaát, tinh thaàn cho nhaân daân, taêng cöôøng söï hieåu bieát veà ñaát nöôùc vaø con ngöôøi, goùp phaàn giaùo duïc truyeàn thoáng cuûa caùc theá heä nhaân daân ñaáùt nöôùc. Du lòch phaùt trieån, noù seõ laø ñoäng löïc thuùc ñaåy quaù trình kinh doanh cuûa raát nhieàu ngaønh ngheà khaùc nhau trong neàn kinh teá quoác daân, goùp phaàn vaøo vieäc thu huùt moät soá löôïng lôùn lao ñoäng giải quyeát coâng aên vieäc laøm cho xaõ hoäi. Do vaäy du lòch coù vai troø – vò trí heát söùc lôùn lao vaø ñaõ trôû thaønh moät ngaønh kinh teá quan troïng trong neàn kinh teá quoác daân cuûa raát nhieàu nöôùc treân theá giôùi trong ñoù coù Vieät Nam. 1.2.2.1. Khaùch du lòch Neáu nhö vaøo naêm 1995, Vieät Nam thu huùt ñöôïc 1,35 trieäu du khaùch quoác teá vaø phuïc vuï cho hôn 6,9 trieäu du khaùch noäi ñòa thì ñeán naêm 2000 ñaát nöôùc chuùng ta ñaõ thu huùt 2,14 trieäu löôït khaùch quoác teá vaø hôn 11,2 trieäu du khaùch noäi ñòa. Töø naêm 1990 ñeán nay löôïng khaùch du lòch luoân duy trì ñöôïc möùc taêng tröôûng cao 2 con soá ( trung bình naêm treân 20%). Khaùch du lòch quoác teá taêng 11 laàn töø 250.000 löôït (naêm 1990) leân xaáp xæ 3 trieäu löôït (naêm 2004). Khaùch du lòch noäi ñòa taêng 14,5 laàn, töø 1 trieäu löôït (naêm 1990) leân 14,5 trieäu löôït (naêm 2004), naêm 2006 laø 3,58 trieäu löôït khaùch quoác teá vaø 14,5 trieäu khaùch noäi ñòa. Baûng 1.2.3 : Soá löôïng khaùch du lòch naêm 2000 - 2006 Chæ tieâu 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 Khaùch quoác teá 2,14 2,33 2,62 2,43 2,93 3,47 3,58 ( trieäu löôït ) Khaùch noäi ñòa 11,2 11,7 13,0 13,5 14,5 15,3 16,1 ( trieäu löôït ) Nguoàn: Toång cuïc Thoáng keâ
12 1.2.2.2. Thu nhaäp xaõ hoäi töø du lòch Du lòch mang laïi thu nhaäp ngaøy moät lôùn cho xaõ hoäi. Hoaït ñoäng du lòch thu huùt söï tham gia cuûa caùc thaønh phaàn kinh teá vaø moïi taàng lôùp nhaân daân mang laïi thu nhaäp khoâng chæ cho nhöõng ñoái töôïng tröïc tieáp kinh doanh du lòch maø giaùn tieáp ñoái vôùi caùc ngaønh lieân quan, xuaát khaåu taïi choã vaø taïo thu nhaäp cho caùc coäng ñoàng daân cö ñòa phöông. Toác ñoä taêng tröôûng nhanh veà thu nhaäp, naêm 1990 thu nhaäp xaõ hoäi töø du lòch môùi ñaït 1.350 tyû ñoàng thì ñeán naêm 2004, con soá ñoù ñaõ laø 26.000 tyû ñoàng, gaáp 20 laàn. Naêm 2005, ngaønh du lòch ñoùn ñöôïc khoaûng 3,47 trieäu löôït khaùch quoác teá, vöôït chæ tieâu ñeà ra 7% vaø taêng 17% so vôùi naêm 2004. Naêm 2006 khaùch du lòch noäi ñòa ñaït treân 16 trieäu löôït ngöôøi, vöôït chæ tieâu 7% vaø taêng 11% so vôùi keá hoaïch naêm 2004. Thu nhaäp du lòch ñaït 30 ngaøn tyû ñoàng. 1.2.2.3. Hieäu quaû kinh teá Xaõ hoäi cuûa hoaït ñoäng du lòch ngaøy caøng roõ neùt, goùp phaàn xoùa ñoùi giaûm ngheøo vaø laøm giaøu cho ñaát nöôùc. Du lòch phaùt trieån ñaõ goùp phaàn taêng tyû troïng GDP cuûa ngaønh du lòch trong khoái ngaønh dòch vuï vaø trong toång thu nhaäp quoác daân. ÔÛ ñaâu du lòch phaùt trieån, ôû ñoù dieän maïo ñoâ thò, noâng thoân ñöôïc chænh trang, saïch ñeïp hôn, ñôøi soáng nhaân daân ñöôïc caûi thieän roõ reät nhö Sa Pa (Laøo Cai) Haï Long (Quaûng Ninh), Caùt Baø (Haûi Phoøng), Saàm Sôn (Thanh Hoùa), Hoäi An (Quaûng Nam), Nha Trang (Khaùnh Hoøa), Muõi Neù (Phan Thieát), Cöûa Loø (Ngheä An), Bình Chaâu ( Xuyeân Moäc- Baø Ròa Vuõng Taøu), vaø moät soá ñòa phöông ñoàng baèng soâng Cöûu Long…; taïo ra khaû naêng tieâu thuï taïi choã cho haøng hoùa vaø dòch vuï, thuùc ñaåy caùc ngaønh khaùc phaùt trieån, khoâi phuïc nhieàu leã hoäi vaø ngheà thuû coâng truyeàn thoáng; goùp phaàn thuùc ñaåy chuyeån dòch cô caáu kinh teá caû nöôùc vaø töøng ñòa phöông, töøng khu vöïc, taêng thu nhaäp, xoùa ñoùi giaûm ngheøo vaø taïo tieàn ñeà vöôn leân laøm giaøu, môû roäng giao löu giöõa caùc vuøng, mieàn, khu vöïc trong nöôùc vaø nöôùc ngoaøi. Hieän nay, hoaït ñoäng du lòch ñaõ taïo ra vieäc laøm cho treân 234.000 lao ñoäng tröïc tieáp vaø khoaûng 510.000 lao ñoäng giaùn tieáp cho nhieàu taàng lôùp daân cö, ñaëc bieät laø thanh nieân môùi laäp nghieäp vaø phuï nöõ.
13 1.2.2.4. Du lòch phaùt trieån thuùc ñaåy caùc ngaønh kinh teá khaùc phaùt trieån Du lòch ñaõ thuùc ñaåy caùc ngaønh kinh teá khaùc phaùt trieån, môû roäng giao löu vaên hoùa vaø naâng cao daân trí, phaùt trieån nhaân toá con ngöôøi, ñaûm baûo an ninh quoác phoøng vaø traät töï an toaøn xaõ hoäi. Hoaït ñoäng du lòch ñaõ taïo theâm nguoàn thu ñeå toân taïo, truøng tu caùc di tích, di saûn vaø naâng cao yù thöùc, traùch nhieäm giöõ gìn, phaùt trieån di saûn vaên hoùa vaät theå vaø phi vaät theå; khoâi phuïc leã hoäi, laøng ngheà truyeàn thoáng, truyeàn taûi giaù trò vaên hoùa ñeán caùc taàng lôùp nhaân daân vaø baïn beø quoác teá ñoàng thôøi taïo theâm söùc haáp daãn thu huùt khaùch du lòch. Thoâng qua hoaït ñoäng du lòch caùc ngaønh kinh teá xaõ hoäi khaùc phaùt trieån; môû theâm thò tröôøng tieâu thu haøng hoùa, dòch vuï cho caùc ngaønh khaùc, thuùc ñaåy hoaït ñoäng thöông maïi vaø mang laïi hieäu quaû cao vôùi hình thöùc xuaát khaåu taïi choã thoâng qua du lòch. Caùc ngaønh noâng nghieäp, thuûy saûn, giao thoâng, xaây döïng, vieãn thoâng, vaên hoùa… nhôø phaùt trieån du lòch maø nhöõng naêm qua ñaõ coù theâm ñoäng löïc phaùt trieån, dieän maïo cuûa neàn kinh teá – xaõ hoäi ñöôïc caûi thieän vaø naâng leân trình ñoä cao hôn. Ñieåm maáu choát laø thoâng qua du lòch ñaõ kích caàu coù hieäu quaû cho caùc ngaønh kinh teá khaùc phaùt trieån. Hoaït ñoäng du lòch phaùt trieån ñaõ keùo theo söï môû roäng giao löu kinh teá vaên hoùa giöõa caùc vuøng, mieàn vaø vôùi quoác teá, goùp phaàn giaùo duïc truyeàn thoáng, ñaøo taïo kieán thöùc vaø reøn luyeän, boài döôõng theå chaát, tinh thaàn cho moïi taàng lôùp daân cö. Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, ngaønh du lòch Vieät Nam ñaõ taäp trung khai thaùc caùc theá maïnh cuûa mình nhö : ñieàu kieän töï nhieân öu ñaõi, truyeàn thoáng vaên hoaù laâu ñôøi vaø nhaát laø phaùt trieån maïnh du lòch xanh, nhôø vaäy chuùng ta khoâng chæ thu huùt ñöôïc moät soá löôïng khaùch ñaùng keå maø còn taïo ra ñöôïc uy tín vôùi du khaùch quoác teá nhaát laø nguoàn du khaùch coù yeâu caàu cao nhö du khaùch caùc nöôùc Nhaät, Phaùp, Myõ, Ñöùc, UÙc,v.v… 1.2.3. Quan ñeåm cuûa Vieät Nam veà phaùt trieån du lòch trong thôøi kyø ñoåi môùi Trong nhöõng naêm gaàn ñaây ngaønh du lòch Vieät Nam ñöôïc Ñaûng vaø Nhaø nöôùc xaùc ñònh laø “Moät ngaønh kinh teá quan troïng trong chieán löôïc phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi cuûa ñaát nöôùc ” vôùi muïc tieâu: “ Phaùt trieån maïnh du lòch, töøng böôùc ñöa nöôùc ta trôû thaønh