BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HCM

NGUYỄN THANH PHONG NHẬN DIỆN RỦI RO TÍN DỤNG VÀ CÁC GIẢI PHÁP NHẰM NGĂN NGỪA RỦI RO TÍN DỤNG TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH ĐỒNG NAI LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

TP. HỒ CHÍ MINH – NĂM 2006

1

MUÏC LUÏC

Trang

Trang phuï bìa Lôøi cam ñoan Muïc luïc Danh muïc caùc chöõ vieát taét Lôøi môû ñaàu Chöông I : TOÅNG QUAN VEÀ TÍN DUÏNG NGAÂN HAØNG VAØ RUÛI RO TÍN DUÏNG NGAÂN HAØNG 1.1. Toång quan veà tín duïng ngaân haøng (TDNH) ................................................1

1.1.1. Nguoàn goác vaø quaù trình phaùt trieån cuûa hoaït ñoäng TDNH ...............1

1.1.2. Chöùc naêng cuûa tín duïng ngaân haøng .................................................2

1.1.3. Vai troø cuûa tín duïng ngaân haøng .......................................................4

1.1.4. Caùc hình thöùc tín duïng ngaân haøng ..................................................5

1.2. Nhaän dieän caùc loaïi ruûi ro trong hoaït ñoäng tín duïng NHTM........................7

1.2.1. Khaùi nieäm ruûi ro...............................................................................7

1.2.2. Caùc loaïi ruûi ro ..................................................................................8

1.2.2.1. Ruûi ro thanh khoaûn........................................................................8

1.2.2.2. Ruûi ro laõi suaát................................................................................9

1.2.2.3. Ruûi ro hoái ñoaùi ........................................................................ 10

1.2.2.4. Ruûi ro tín duïng ....................................................................... 10

1.2.3. Caùc nguyeân nhaân daãn ñeán ruûi ro .................................. ............ 10

1.3. Ruûi ro tín duïng trong hoaït ñoäng kinh doanh cuûa caùc NHTM ....................11

I.3.1. Khaùi nieäm ruûi ro tín duïng......................................................11

I..3.2. Moät soá moâ hình ñeå ñaùnh giaù ruûi ro tín duïng ..........................................12 I.3.3. Haäu quaû cuûa ruûi ro tín duïng ..................................................15

Keát luaän chöông I ............................................................................................ 16

2

Chöông II : THÖÏC TRAÏNG RUÛI RO TÍN DUÏNG TAÏI CAÙC NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI TREÂN ÑÒA BAØN TÆNH ÑOÀNG NAI. 2. Tình hình kinh teá xaõ hoäi ...............................................................................17

2.1 Toång quan veà tình hình kinh teá - xaõ hoäi giai ñoaïn 2000 - 2005.........17

2.2 Hoaït ñoäng cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn ............................................19

3. Thöïc traïng hoaït ñoäng vaø ruûi ro tín duïng cuaû caùc NHTM treân ñòa baøn

Ñoàng Nai, giai ñoaïn 2001-2005 .................................................................20

3.1 Toång quan veà caùc NHTM treân ñòa baøn .............................................20

3.1.1 Hoaït ñoäng cung caáp caùc saûn phaåm dòch vuï cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn .............................................................................................20 3.1.2. Tình hình huy ñoäng voán cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn ...................22 3.1.3 Tình hình hoaït ñoäng tín duïng cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn ...........23

3.1.4 Cô caáu dö nôï phaân theo ngaén haïn vaø trung daøi haïn ......................25

3.1.5 Cô caáu dö nôï theo thaønh phaàn kinh teá ............................................27

3.1.6 Cô caáu dö nôï theo ngaønh kinh teá ....................................................28

4. Thöïc traïng NQH vaø caùc nguyeân nhaân gaây ra NQH cuûa caùc NHTM treân ñòa

baøn Haäu quaû cuûa ruûi ro tín duïng.....................................................................29

4.1 NQH cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn (2001-2004) ................................32

4.2 NQH cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn (2005- 06/2006) ..........................35

5. Nhaän dieän caùc nguyeân nhaân daãn ñeán ruûi ro tín duïng taïi caùc NHTM .........36

5.1 Ruûi ro tín duïng töø phía NHTM........................................................ 36

5.1.1Ruûi ro do vieäc xaây döïng vaø thöïc hieän chính sach cho vay khoâng

hôïp lyù ................................................................... ........... 36

5.1.2 Ruûi ro do cho vay khoâng tuaân thuû caùc quy ñònh veà tín duïng ..........38

5.1.3 Ruûi ro do heä thoáng kieåm tra kieåm soaùt noäi boä keùm hieäu quaû.........38

5.1.4Ruûi ro do chuyeân moân ñaïo ñöùc cuûa caùn boä tín duïng.... ...................39

3

5.2Ruûi ro tín duïng töø phía khaùch haøng vay voán.......................................40

5.3Ruûi ro tín duïng töø phía NHTM............................................................41

5.3.1 Ruûi ro do möùc ñoä quaõn lyù cuûa NHNN treân ñòa baøn.. .................... .42

5.3.2Ruûi ro do coù söï thay ñoåi cô cheá chính saùch nguyeân nhaân khaùc .......42 Keát luaän chöông II.

Chöông III: CAÙC GIAÛI PHAÙP NHAÈM HAÏN CHEÁ RUÛI RO TÍN DUÏNG TAÏI

CAÙC NHTM TREÂN ÑÒA BAØN TÆNH ÑOÀNG NAI 3. Caùc giaûi phaùp ngaên ngöøa ruûi ro tín duïng töø phí NHTM ...............................46

3.1. Xaây döïng chính saùch cho vay phuø hôïp .............................................46

3.2. Caân ñoái giöõa nguoàn voán vaø söû duïng voán...................................................49

3.3. Xaây döïng tuaân thuû nghieâm ngaët quy trình cho vay ...................................50

3.3.1. Tuaân thuû nghieâm ngaët coâng taùc kieåm tra kieåm soaùt khoaûn vay ....50

3.3.2. Naâng cao coâng taùc thaåm ñònh.........................................................51

3.3.2.1 Khai thaùc hieäu quaû thoâng tin trong hoaït ñoäng tí duïng.........51

3.3.2.2 Xaây döïng tieâu chí, phöông phaùp ñaùnh giaù thoáng nhaát ........53

3.4 Xaây döïng phöông aùn giaûi quyeát nôï coù vaán ñe ...........................................55

3.5 Xaây döïng heä thoáng KTKS noäi boä vaø heä thoáng toâng ting phoøng ngöøa ruûi ro

moät caùch hieäu quaû ... ..................................................................................56

3.5.1Xaây döïng heä thoáng KTKS noäi boä ....................................................56

3.5.2Xaây döïng heä thoáng thoâng tin phoøng ngöøa ruûi ro..............................56

3.6 Giaûi phaùp naâng cao chaát löôïng nguoàn nhaân löïc.........................................58

3.7 Kieán nghò vôùi NHNN vaø chính phu ............................................ 60

3.7.1 Ñoái vôùi NHNN

3.7.1.1 Naâng cao chaát löôïng quaûn lyù ñieàu haønh..............................60

3.7.1.2 Taêng cöôøng naâng cao coâng taùc thanh kieåm tra....................61

3.7.1.3 Caûi tieán vaø naâng cao vai troø cuûa trung taâm thoâng tin TD....62

3.7.2 Ñoái vôùi chính phuû vaø caùc ban ngaønh............................................. 62

4

Keát luaän

CHÖÔNG I: TOÅNG QUAN VEÀ TÍN DUÏNG NGAÂN HAØNG VAØ RUÛI RO TÍN

DUÏNG NGAÂN HAØNG

1.1 Toång quan veà tín duïng ngaân haøng

1.1.1 Nguoàn goác vaø quaù trình phaùt trieån cuaû hoaït ñoäng TDNH

ÔÛ giai ñoaïn ñaàu cuaû neàn saûn xuaát haøng hoaù, khi maø qui moâ saûn xuaát coøn

nhoû leõ, phöông thöùc thanh toaùn chöa phaùt trieån vaø ña daïng, haàu heát caùc giao dòch

thöông maïi xuaát hieän trong giai ñoaïn naøy ñeàu ôû hình thöùc vaät ñoái vaät, caùc quan

heä tín duïng coù phaùt sinh cuõng ôû hình thöùc hieän vaät hoaëc döôùi hình thöùc vay naëng

laõi. Tieáp ñoù cuøng vôùi söï phaùt trieån cuûa neàn kinh teá haøng hoùa, nhaát laø söï phaùt

trieån cuûa phöông thöùc saûn xuaát tö baûn chuû nghóa ñaõ taïo ñieàu kieän cho neàn saûn

xuaát haøng hoaù phaùt trieån vöôït baäc. Ñieàu naøy ñoøi hoûi trong neàn kinh teá caàn phaûi

coù nhöõng phöông thöùc thanh toaùn, hình thöùc tín duïng ña daïng vaø linh hoaït hôn

môùi coù theå ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu ñieàu tieát vaø dòch chuyeån voán töø nôi thöøa ñeán

nôi thieáu moät caùch kòp thôøi nhaèm ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu voán cuûa neàn saûn xuaát

ñang phaùt trieån maïnh veà qui moâ vaø khoái löôïng. Töø ñoù, tín duïng hieän vaät ñöôïc

thay theá baèng tín duïng hieän kim, cho vay naëng laõi ñöôïc thay baèng nhieàu loïai

hình khaùc nhau nhö : Tín duïng ngaân haøng, Tín duïng nhaø nöôùc ......

Hay noùi caùch khaùc TDNH ra ñôøi vaø phaùt trieån ñeå ñaùp öùng cho yeâu caàu phaùt

trieån cuûa neàn kinh teá Tö baûn chuû nghóa. Quùa trình ñoù coù theå toùm löôïc nhö sau:

- Khi saûn xuaát phaùt trieån, yeâu caàu veà voán taêng. Caùc nhaø tö baûn nhaän thaáy

nhöõng maët haïn cheá töø vieäc ñi vay naëng laõi, cuõng nhö quan heä tín duïng thöông

maïi (vay baèng hieän vaät) vöøa khoâng coù hieäu quaû vöøa khoâng ñaùp öùng ñöôïc qui moâ

voán cho nhu caàu môû roäng saûn xuaát. Töø ñoù hoï lieân keát laïi ñeå taïo laäp neân nhöõng

hieäp hoäi tín duïng nhaèm muïc ñích hoã trôï nhau veà voán trong kinh doanh. Sau ñoù

caùc hieäp hoäi tín duïng naøy môû roäng phaïm vi hoaït ñoäng, phaùt trieån caùc phöông

5

thöùc tín duïng môùi (chieát khaáu chöùng töø coù giaù, baûo laõnh..) phuø hôïp vôùi phöông

thöùc saûn xuaát TBCN vaø daàn daàn hình thaønh neân caùc ngaân haøng, töø ñoù hoaït ñoäng

tín duïng ngaân haøng coù ñieàu kieän phaùt trieån maïnh meõ.

(cid:190) Khaùi nieäm veà tín duïng ngaân haøng

Tín duïng ngaân haøng laø quan heä TD giöõa moät beân laø ngaân haøng vôùi moät

beân laø caùc toå chöùc, caù nhaân trong xaõ hoäi. Luaät caùc toå chöùc tín duïng Vieät Nam qui

ñònh “Caáp tín duïng laø vieäc toå chöùc tín duïng thoaû thuaän ñeå khaùch haøng söû duïng

moät khoaûn tieàn vôùi nguyeân taéc hoaøn traû baèng caùc nghieäp vuï cho vay, chieát khaáu,

cho thueâ taøi chính, baûo laõnh ngaân haøng vaø caùc nghieäp vuï khaùc”

• Muïc ñích cuûa TDNHTM

- Ñaùp öùng nhu caàu voán cho SXKD, phuïc vuï ñôøi soáng

- Ñaùp öùng moät phaàn voán cho caùc döï aùn ñaàu tö vaø saûn xuaát kinh doanh

Töø ñoù taïo ñieàu kieän ñeå thuùc ñaåy hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh trong neàn kinh teá

(cid:190) Baín cháút kinh tãú cuía TDNH

Tín duïng laø quan heä giao dòch giöõa hai chuû theå, trong ñoù moät beân chuyeån

giao tieàn hoaëc taøi saûn cho beân kia söû duïng trong thôøi gian nhaát ñònh, ñoàng thôøi

beân nhaän tieàn hoaëc taøi saûn cam keát seõ hoaøn traû theo thôøi haïn ñaõ thoaû thuaän

thoâng thöông giaù trò hoaøn traû lôùn hôn giaù trò khi nhaän ( phaàn lôùn hôn ñoù goïi laø lôïi

töùc tín duïng)

Quan heä tín duïng maø moät beân laø ngaân haøng goïi laø tín duïng ngaân haøng

(TDNH). Caùc ngaân haøng khi tham gia vaøo quan heä tín duïng theå hieän döôùi hai tö

caùch : Ngaân haøng ñoùng vai troø thuï traùi goïi laø hoaït ñoäng ñi vay, Ngaân haøng ñoùng

vai troø traùi chuû goïi laø hoaït ñoäng cho vay.

1.1.2 Chöùc naêng cuûa tín duïng ngaân haøng - Taäp trung vaø phaân phoái laïi voán tieàn teä treân cô sôû coù hoaøn traû

6

+ Chöùc naêng taäp trung voán tieàn teä: Nhôø hoaït ñoäng cuûa heä thoáng TDNH maø caùc

nguoàn tieàn teä nhaøn roãi trong xaõ hoäi, bao goàm tieàn trong daân cö, caùc toå chöùc kinh

teá, ñoaøn theå.... ñöôïc taäp trung laïi ( qua coâng taùc huy ñoäng voán)

+ Chöùc naêng phaân phoái voán tieàn teä: Töø caùc nguoàn voán ñöôïc taäp trung, noù seõ

ñöôïc söû duïng chuyeån hoùa thaønh caùc nguoàn voán phuïc vuï cho nhu caàu saûn xuaát vaø

löu thoâng haøng hoaù, vaø nhu caàu tieâu duøng cho toaøn xaõ hoäi.

Vì vieäc taäp trung vaø phaân phoái voán ñeàu thöïc hieän theo nguyeân taéc hoaøn

traû neân TDNH coù taùc duïng gia taêng söï thu huùt voán vaø kích thích, kieåm tra vieäc söû

duïng voán coù hieäu quaû.

- Tieát kieäm tieàn maët vaø chi phí löu thoâng cho xaõ hoäi. + Hoaït ñoäng TDNH ñieàu kieän cho söï ra ñôøi cuûa caùc coâng cuï löu thoâng tín duïng

nhö thöông phieáu, kyø phieáu, caùc loaïi sec, caùc loaïi phöông tieän thanh toùn hieän ñaïi

nhö theû tín duïng, theû thanh toaùn... cho pheùp thay theá soá löôïng lôùn tieàn maët trong

löu thoâng , giaûm ñöôïc chi phí in aán vaø baûo quaûn tieàn.

+ Hoaït ñoäng TDNH huy ñoäng ñöôïc caùc nguoàn voán nhaøn roåi trong xaõ hoäi söõ duïng

cho caùc nhu caàu saûn xuaát kinh doanh. Beân caïnh ñoù noù thuùc ñaåy vieäc söû duïng caùc

phöông tieän thanh toaùn qua ngaân haøng

- Chöùc naêng phaûn aùnh vaø kieåm soaùt hoaït ñoäng kinh teá

Söï vaän ñoäng cuûa voán TDNH veà nguyeân taéc luoân gaén lieàn vôùi söï vaän ñoäng

cuûa vaät tö haøng hoaù, gaén lieàn vôùi hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa caùc doanh

nghieäp vì vaäy qua ñoù TDNH khoâng nhöõng laø taám göông phaûn aùnh hoaït ñoäng

kinh teá maø coøn thoâng qua ñoù thöïc hieän vieäc kieåm soaùt caùc hoaït ñoäng ñoù nhaèm

phaùt hieän vaø ñieàu chænh caùc hoaït ñoäng ñoù theo ñuùng quy ñònh phaùp luaät, traùnh

tieâu cöïc laõng phí

1.1.3 Vai troø cuûa tín duïng Ngaân haøng - Tín duïng goùp phaàn thuùc ñaåy saûn xuaát vaø löu thoâng haøng hoaù phaùt trieån

7

Tröôùc heát TDNH laø nguoàn cung öùng voán cho caùc doanh nhieäp, caùc toå chöùc

kinh teá, ñoàng thôøi hoã trôï cho nhu caàu tieâu duøng cuûa caùc caù nhaân trong xaõ hoäi vaø

söï thieáu huït taïm thôøi cuûa ngaân saùch. Trong quaù trình saûn xuaát kinh doanh, do ñaëc

ñieåm cuûa chu kyø luaân chuyeån voán saûn xuaát kinh doanh, söï khoâng truøng khôùp

giöõa saûn xuaát vaø tieâu thuï haøng hoaù, daãn ñeán trong neàn kinh teá luoân xaûy ra tröôøng

hôïp coù thôøi ñieåm doanh nghieäp naøy thöøa voán vaø doanh nghieäp khaùc laïi thieáu

voán vaø ngöôïc laïi. Maët khaùc, caùc doanh nghieäp luoân quan taâm ñeán vieäc khueách

tröông vaø môû roâng saûn xuaát kinh doanh, nhöng thöôøng thì voán töï coù cuûa doanh

nghieäp thöôøng khoâng ñuû ñaùp öùng vì vaäy caùc doanh nghieäp phaûi troâng chôø vaøo

caùc nguoàn voán taøi trôï töø beân ngoaøi, trong ñoù TDNH laø moät trong nhöõng keânh

quan troïng daãn voán ñeán caùc doanh nghieäp. Hôn nöõa khi söû duïng nguoàn voán tín

duïng ngaân haøng caùc doanh nghieäp ngoaøi vieäc phaûi chaáp haønh nghieâm chænh caùc

quy ñònh veà tín duïng, hoï coøn phaûi traû moät soá tieàn laõi nhaát ñònh, do ñoù buoäc caùc

doanh nghieäp phaûi tính toaùn sao cho vieäc söû duïng voán coù hieäu quaû nhaát nhö: löïa

choïn ngaønh ngheà ñaàu tö, caûi tieán kyõ thuaät coâng ngheä, ñaåy nhanh voøng quay voán

giaûm chi phí voán, taêng nhanh voøng quay voán. Do ñoù TDNH coù taùc ñoäng laøm taêng

hieäu suaát söû duïng voán, thuùc ñaåy löu thoâng haøng hoaù treân phaïm vi toaøn xaõ hoäi.

- Tín duïng goùp phaàn oån ñònh tieàn teä, oån ñònh giaù caû vaø kieàm cheá laïm phaùt

Nhö ñaõ trình baøy ôû treân, TDNH laø moät trong nhöõng coâng cuï ñeå taäp trung

vaø phaân phoái voán. Trong quaù rình ñoù, TDNH ñaõ laøm giaûm bôùt khoái löôïng tieàn

trong löu thoâng, ñaëc bieät laø lhoái löôïng lôùn tieàn maët tronng daân cö. Ñieàu naøy goùp

phaàn laøm giaûm aùp löïc laïm phaùt, goùp phaàn oån ñònh tieàn teä quoác gia.

Maët khaùc, TDNH cung öùng voán cho caùc doanh nghieäp trong neàn kinh teá

taïo ñieàu kieän cho caùc doanh nghieäp hoaøn thaønh keá hoaïch saûn xuaát kinh doanh

laøm cho saûn xuaát kinh doanh ngaøy caøng phaùt trieån, ñaùp öùng nhu caàu ngaøy caøng

8

taêng cuûa xaõ hoäi, qua ñoù TDNH ñaõ goùp phaàn laøm oån ñònh giaù caû thò tröôøng trong

caû nöôùc.

- Tín duïng goùp phaàn oån ñònh ñôøi soáng , taïo coâng aên vieäc laøm vaø oån ñònh

traät töï xaõ hoäi.

TDNH thuùc ñaåy löu thoâng haøng hoaù phaùt trieån trong dieàu kieän giaù caû vaø

tieàn teä oån ñònh, saûn xuaát haøng hoaù vaø dòch vuï ngaøy caøng gia taêng, vì theá maø nhu

caàu ñôøi soáng cuûa ngöôøi daân ngaøy caøng thoaû maõn nhieàu hôn.Maët khaùc khi saûn

xuaát phaùt trieån taïo coâng aên vieäc laøm nhieàu hôn cho ngöôøi lao ñoäng, goùp phaàn oån

ñònh traät töï xaõ hoäi.

- Tín duïng taïo ñieàu kieän môû roäng quan heä kinh teá ñoái ngoaïi vaø giao löu quoác teá.

Trong boái caûnh Vieät Nam ñang töøng böôùc gia nhaäp neàn kinh teá theá giôùi vaø

khu vöïc, TDNH ñaõ trôû thaønh coâng cuï quan troïng giuùp cho caùc nöôùc coù theå taêng

cöôøng moái quan heä kinh doanh, hôïp taùc thoâng qua vieäc ñaàu tö tín duïng, thöïc

hieän chuyeån giao coâng ngheä töø ñoù taïo tieàn ñeà ñeå môû roäng giao löu treân caùc lónh

vöïc kinh teá – vaên hoaù moät caùch toaøn dieän.

1.1.4 Caùc hình thöùc tín duïng ngaân haøng (cid:190) Phaân loaïi tín duïng ngaân haøng :

Phaân loaïi TDNH laø vieäc saép xeáp caùc khoaûn vay theo töøng nhoùm

döïatreân moät soá tieâu thöùc nhaát ñònh. Vieäc phaân loaïi cho vay treân cô sôû khoa hoïc

laø tieàn ñeà thieát laäp caùc qui trình cho vay thích hôïp vaø naâng cao hieäu quaû quaûn

tr5i ruûi ro tín duïng. Phaân loaïi TDNH döïa vaøo caùc caên cöù sau:

(cid:190) Caên cöù vaøo hình thöùc caáp tieàn vay

+ Cho vay : Laø nghieäp vuï caáp tín duïng cuûa NHTM theo ñoù NH seõ cho khaùch

haøng vay moät soá tieàn nhaát ñònh vôùi moät möùc laõi suaát vaø thôøi gian hoaøn traû ñöôïc

thoaû thuaän cuï theå.

+ Chieát khaáu thöông phieáu vaø chöùng töø coù giaù : Laø vieäc NH mua caùc thöông

phieáu chöùng töø coù giaù chöa ñeán haïn thanh toaùn cuaû khaùch haøng. Ngæåìi såí hæîu

9

caïc chæïng tæì naìy seî baïn cho ngán haìng seî nháûn mäüt säú tiãön b(cid:31)òng

mãûnh giaï træì âi låüi tæïc chiãút kháúu do ngán haìng quy âënh.

+Baûo laõnh : laì nghiãûp vuû ngán haìng âæïng ra cam kãút våïi bãn thæï ba laì

seî coï traïch nhiãûm thanh toaïn cho bãn thæï ba nãúu nhæ khaïch haìng (bãn

âæåüc baío laînh) khäng thæûc hiãûn âuïng cam kãút våïi bãn thæï ba.

+ Cho thueâ taøi chính : laì viãûc ngán haìng âæïng ra mua taìi saín cuía nhaì

cung cáúp âãø cho thuã âäúi våïi ngæåìi coï nhu cáöu sæí duûng (ngæåìi âi thuã).

(cid:190) Caên cöù vaøo thôøi haïn cho vay

+ Tín duïng ngaén haïn: Laø loaïi cho vay coù thôøi haïn ñeán 12 thaùng, thöôøng ñöôïc söû

duïng ñeå buø ñaép voán löu ñoäng cuûa caùc doanh nghieäp, nhu caàu tieâu duøng ngaén haïn

cuûa caùc caù nhaân

+ Tín duïng trung daøi haïn :Tính duïng trung haïn laø loaïi tín duïng coù thôøi haïn cho

vay töø 12 thaùng ñeán 60 thaùng, tín duïng daøi haïn coù thôøi gian cho vay töø 60 thaùng

trôû leân thöôøng ñöôïc söû duïng ñeå cho vay ñaàu tö xaây döïng cô baûn…. .

(cid:190) Caên cöù vaøo tính chaát luaân chuyeån voán:

+ Cho vay väún læu âäüng: laì loaûi cho vay âãø bäø sung nguäön väún læu âäüng

cuía khaïch haìng vay väún nhæ cho vay mua nguyãn váût liãûu, chi phê nhán

cäng, âiãûn, næåïc...

+ Cho vay väún cäú âënh: laì loaûi cho vay âãø âáöu tæ mua s(cid:31)õm taìi saín cäú

âënh ho(cid:31)ûc âäøi måïi thiãút bë cäng nghãû.

(cid:190) Caên cöù vaøo hình thöùc ñaûm baûo tieàn vay:

+ Cho vay khoâng coù baûo daûm baèng taøi saûn: Laø hình thöùc cho vay khoâng caàn caùc

bieän phaùp ñaûm baûo tieàn vay chuû yeáu döïa vaøo uy tín ngöôøi ñi vay.

+ Cho vay coù ñaûm baûo baèng taøi saûn: Laø hình thöùc cho vay coù aùp duïng caùc bieän

phaùp ñaûm baûo tieàn nhö theá chaáp, caàm coá, baûo laõnh cuûa beân thöù ba.

(cid:190) Caên cöù vaøo ñoái töôïng traû nôï :

10

+ Cho vay træûc tiãúp: ngæåìi âi vay vaì ngæåìi traí nåü laì mäüt chuí thãø.

+ Cho vay giaïn tiãúp: ngæåìi âi vay vaì ngæåìi traí nåü khaïc nhau.

(cid:190) Caên cöù vaøo muïc ñích söû duïng voán vay:

+ Cho vay SXKD : laì loaûi tên duûng cho vay häù tråü väún cho viãûc saín xuáút

kinh doanh cuía caïc doanh nghiãûp vaì caï thãø.

+ Cho vay tiãu duìng : laì loaûi tên duûng sinh hoaût, cho vay âãø mua haìng tiãu duìng 1.2 Nhaän dieän caùc loaïi ruûi ro trong hoaït ñoäng tín duïng cuûa Ngaân haøng thöông maïi 1.2.1 Khaùi nieäm ruûi ro

Theo nghóa truyeàn thoáng ruûi ro laø nhöõng söï kieän xaûy ra coù theå taïo ra nhöõng

maát maùt veà taøi saûn hay laøm phaùt sinh moät khoaûn nôï. Ñònh nghóa veà ruûi ro hieän

ñaïi bao haøm nghóa roäng hôn vaø khoâng chæ tính ñeán ruûi ro taøi chính vaø coøn bao

goàm caû nhöõng ruûi ro lieân quan ñeán nhöõng muïc tieâu hoaït ñoäng vaø muïc tieâu chieán

löôïc. Ruûi ro laø khaû naêng maø nhöõng söï kieän chöa chaéc chaén trong töông lai seõ laøm

cho chuû theå khoâng ñaït ñöôïc nhöõng muïc tieâu chieán löôïc vaø muïc tieâu hoaït ñoäng.

Ruûi ro coøn ñöôïc hieåu laø nhöõng bieán coá khoâng mong ñôïi khi xaûy ra seõ daãn

ñeán söï toån thaát veà taøi saûn, giaûm suùt lôïi nhuaän so vôùi döï kieán ban ñaàu..hoaëc phaûi

maát theâm moät soá phí toån môùi coù teå hoaøn thaønh ñöôïc moät nghieäp taøi chính trong

hoaït ñoäng ngaân haøng..

Caùc ñaëc ñieåm ruûi ro trong hoaït ñoäng ngaân haøng :

• Caùc ruûi ro coù theå döï baùo tröôùc: Danh muïc cho vay hay ñaàu tö cuûa moät ngaân

haøng luoân tieàm aån moät soá ruûi ro chöa xaùc ñònh . Tuy nhieân, neáu giaû ñònh raèng caùc

ñaëc ñieåm chung cuûa danh muïc cho vay nhìn chung vaãn gioáng nhau trong moät giai

ñoaïn hôïp lyù thì caùc ngaân haøng coù theå döï baùo caùc khoaûn thaát thoaùt tieàm taøng naøy

vôùi moät möùc ñoä khaù chính xaùc baèng caùch nghieân cöùu caùc ñaëc ñieåm dieãn bieán cuûa

danh muïc theo thôøi gian .

11

• Caùc ruûi ro khoâng theå döï baùo tröôùc: Coù nhieàu söï kieän naèm ngoaøi taàm kieåm

soaùt cuûa ngaân haøng; caùc cuù soác ngoaïi sinh do caùc ñieàu kieän chöa phaùt sinh taïi

thôøi ñieåm kyù keát moät thoaû thuaän kinh doanh, thieân tai hoaû hoaïn.....

• Ruûi ro phaùt sinh trong noäi boä vaø töø beân ngoaøi : Caùc ruûi ro coù theå phaùt sinh töø

caùc nguyeân nhaân beân ngoaøi ( Ví duï tình hình kinh teá xaáu ñi) vaø caùc nguyeân nhaân

noäi boä ( ví duï caùn boä tham oâ)

1.2.2 Caùc loaïi ruûi ro 1.2.2.1 Ruûi ro thanh khoaûn

Phaùt sinh chuû yeáu töø xu höôùng cuûa caùc ngaân haøng laø huy ñoäng ngaén haïn

vaø cho vay daøi haïn.Thoâng thöôøng thì khi coù moät bieán coá naøo ñoù thì ngöôøi göûi

tieàn thöôøng coù ruùt tieàn göûi töø ngaân haøng ra nhanh hôn ngöôøi vay saún saøng traû nôï .

Theo Thomas P. Fitch: “ Ruûi ro thanh khoaûn laø ruûi ro khi NHTM thieáu ngaân quyõ

hoaëc taøi saûn ngaén haïn mang tính khaû duïng ñeå ñaùp öùng nhu caàu cuûa ngöôøi göûi

tieàn vaø ngöôøi ñi vay.

Nhö vaäy, ruûi ro thanh khoaûn chính laø hieän töôïng moät NHTM bò thieáu ngaân

quyõ ñeå ñaùp öùng yeâu caàu chi traû tieàn göûi cho ngöôøi ruùt tieàn, thanh toaùn caùc khoaûn

nôï ñeán haïn maø NHTM ñaõ vay hoaëc thieáu nguoàn quyõ ñeå giaûi ngaân cho caùc hôïp

ñoàng tín duïng ñaõ thoaû thuaän, hoaëc caáp môùi moät khoaûn tín duïng coù chaát löôïng. Söï

thieáu huït trong tröøôøng hôïp naøy ñöïôïc hieåu laø söï thieáu döï tröû taïi NHTM, hoaëc

khoâng theå huy ñoäng ñöôïc caùc nguoàn ngaân quyõ töø beân ngoaøi ñeå giaûi quyeát vaán ñeà

thieáu huït thanh khoaûn khi noù xaûy ra.

1.2.2.2 Ruûi ro laõi suaát

Theo Timothy Wkoch “Ruûi ro laõi suaát laø thay ñoåi tieàm taøng veà thu nhaäp laõi

roøng vaø giaù trò thò tröôøng cuûa voán ngaân haøng xuaát phaùt töø söï thay ñoåi cuûa möùc laõi

suaát“

Theo Thomas P. Fitch “ Ruûi ro laõi suaát laø ruûi ro khi thay ñoåi laõi suaát thò

tröôøng daãn ñeán taøi saûn sinh lôøi cuûa NHTM giaûm giaù trò “

12

Qua ñoù ta thaáy ruûi ro laõi suaát laø nhöõng toån haïi veå thu nhaäp laõi roøng vaø giaù

trò thò tröôøng cuûa voán chuû sôû höõu cuûa moät TCTD, xuaát phaùt töø söï thay ñoåi cuûa laõi

suaát thò tröôøng. Hay ruûi ro laõi suaát laø loaïi ruûi ro xaûy ra khi laõi suaát thò tröôøng thay

ñoåi daãn ñeán laøm giaûm suùt giaù trò taøi saûn coù sinh lôøi, hoaëc laøm taêng chi phí caùc taøi

saûn nôï cuûa ngaân haøng; keát quaû laøm giaûm cheânh leäch laõi roøng vaø giaûm lôïi nhuaän

cuûa NHTM.

Nhö vaäy, ruûi ro laõi suaát gaén vôùi caáu truùc thôøi haïn khaùc nhau giöõa taøi saûn

coù vaø taøi saûn nôï vaø söï bieán ñoäng laõi suaát thò tröôøng . Do thôøi haïn huy ñoäng voán

bình quaân vaø thôøi haïn cho vay bình quaân thöôøng coù söï khaùc bieät khaù lôùn, thoâng

thöôøng thôøi gian chovay cuûa caùc NHTM thöôøng lôùn hôn thôøi gian huy ñoäng voán,

neân khi laõi suaát thò tröôøng thay ñoåi taêng leân thì chi phí huy ñoäng voán taêng nhanh

hôn möùc taêng töø caùc thu nhaäp cuûa khoaûn vay theo laõi suaát coá ñònh, laøm giaûm thu

nhaäp roøng cuûa caùc NHTM. Ngoaøi ra do khaùc bieät veà laõi suaát huy ñoäng vaø laõi suaát

cho vay ñaõ laøm NHTM bò ruûi ro laõi suaát, khi cho vay chuû yeáu cho vay theo laõi

suaát coá ñònh trong khi huy ñoäng voán theo laõi suaát thaû noåi neáu laõi suaát thò tröôøng

taêng leân cuõng laøm cho chi phí ñaàu vaøo taêng nhanh hôn thu nhaäp seõ laøm cheânh

leäch laõi roøng cuûa NHTM giaûm thaáp ( Cheânh leäch laõi roøng = Thu nhaäp laõi – Chi

phí laõi)

1.2.2.3 Ruûi ro hoái ñoaùi

Ruûi ro hoái ñoaùi laø moät loaïi ruûi ro ngoaïi hoái ñoái vôùi caùc neàn kinh teá môû.

Ruûi ro hoái ñoaùi laø ruûi ro do bieán ñoäng tyû giaù. Ruûi ro naøy xaûy ra do:

- Söï bieán ñoäng veà laõi suaát, laïm phaùt .... ôû caùc quoác gia khaùc nhau seõ laøm cho cô

hoäi ñaàu tö vaøo caùc ñoàng tieàn khaùc nhau vaø laøm bieán ñoäng tyû giaù.

- Söï haïn cheá cuûa caùc caùn boä ngaân haøng trong vieäc phaân tích ñaùnh giaù caùc yeáu

toá kinh teá, caùc bieán ñoäng chính trò-xaõ hoäi coù aûnh höôûng ñeán tyû giaù .

- Söï duy trì traïng thaùi ngoaïi hoái thaáp hôn möùc caàn thieát.

13

1.2.2.4 Ruûi ro tín duïng

Laø ruûi ro thaát thoaùt taøi chính phaùt sinh khi moät beân ñoái taùc khoâng thöïc

hieän moät nghóa vuï taøi chính hoaëc nghóa vuï theo hôïp ñoàng ñoái vôùi moät ngaân haøng,

bao goàm caû vieäc khoâng thöïc hieän thanh toaùn nôï cho duø ñoù laø khoaûn nôï goác hay

nôï laõi khi khoaûn nôï ñeán haïn (Chuùng ta seõ phaân tích saâu hôn loaïi ruûi ro naøy ôû caùc

phaàn sau).

1.2.3 Caùc nguyeân nhaân daãn ñeán ruûi ro

Nguyeân nhaân gaây ra ruûi ro raát ña daïng, coù theå phaân loaïi theo nhieàu tieâu

thöùc khaùc nhau. Tuy nhieân coù theå phaân tích nguyeân nhaân daãn ñeán ruûi ro theo tieâu

thöùc veà phía ngöôøi cho vay vaø veà phía ngöôøi ñi vay.

(cid:190) Nguyeân nhaân töø phía ngöôøi cho vay ( Caùc NHTM ) coù theå goàm:

- Nguyeân nhaân ñaàu tieân thuoäc veà NH phaûi keå ñeán laø vieäc khoâng chaáp haønh

nghieâm tuùc cheá ñoä tín duïng vaø ñieàu kieän cho vay. Nhö cho vay moät khaùch haøng ,

nhoùm khaùch haøng vöôït quaù tyû leä quy ñònh treân voán töï coù cuûa TCTD, töø ñoù daãn

ñeán vieäc cho vay taäp trung quaù lôùn vaøo 1 khaùch haøng hoaëc 1 nhoùm khaùch haøng

daãn ñeán khi caùc ñoái töôïng khaùch haøng naøy gaëp ruûi ro, thua loã thì NH cuõng seõ

chòu ruûi ro raát lôùn.

- Chính saùch cho vay vaø quy trình cho vay coøn loûng leûo, chöa chuù troïng ñeán

phaân tích khaùch haøng ñeå tính toaùn ñieàu kieän vaø khaû naêng traû nôï hoaëc phöông

phaùp xem xeùt phaân tích coøn haïn cheá vaø thieáu chính xaùc.

- Kyû thuaät caáp tín duïng chöa hieän ñaïi, chöa ña daïng nhö vieäc xaùc ñònh haïn möùc

tín duïng cho khaùch haøng coøn ñôn giaûn, thôøi haïn chöa phuø hôïp, chuû yeáu tín duïng

chuû yeáu laø tröïc tieáp, saûn phaåm tín duïng coøn ngheøo naøn.

- Thieáu thoâng tin veà khaùch haøng, veà moâi töôøng, thò tröôøng deå coù cô sôû ñaùnh giaù

moät caùch khoa hoïc, chính xaùc tröôùc khi ra quyeát ñònh caáp tín duïng.

- Naêng löïc phaåm chaát cuûa caùn boä tín duïng vaø vaán ñeà quaûn lyù söû duïng, ñaõi ngoä

14

caùn boä ngaân haøng .

(cid:190) Nguyeân nhaân töø phía khaùch haøng( ngöôøi ñi vay.

- Nhoùm nguyeân nhaân khaùch quan: laø nguyeân nhaân gaây ra ruûi ro ngoaøi taùc ñoäng,

yù chí cuûa khaùch haøng, nhö thieân tai, hoaû hoaïn, söï thay ñoåi chính saùch quaûn lyù

kinh teâ, söûa ñoåi phaùp luaät nhaø nöôùc, söï bieán ñoäng thò tröôøng do aûnh höôûng bôûi

nhöõng bieán coá chính tri-xaõ hoäi trong vaø ngoaøi nöôùc.

- Nhoùm nguyeân nhaân chuû quan: Ñaây laø nhoùm nguyeân nhaân noäi taïi cuûa moãi

khaùch haøng, nhö: khaû naêng quaûn trò doanh nghieäp, voán saûn xuaát kinh doanh,

thieáu thoâng tin veà baïn haøng, thò tröôøng......Trong ñoù khoâng loaïi tröø khaû naêng

khaùch haøng coù yù ñoà löøa ñaûo ngay töø khi xin vay.

(cid:190) guyeân nhaân beân ngoaøi

- Ñoù laø nhöõng ruûi ro xaûy ñeán do taùc ñoäng moâi tröôøng beân ngoaøi nhö: Tính

khoâng oån ñònh cuûa thò tröôøng,söï caïnh tranh giöõa caùc ngaân haøng, söï can thieäp cuûa

chính quyeàn ñòa phöông....

1.3 Ruûi ro tín duïng trong hoaït ñoäng kinh doanh cuûa caùc NHTM 1.3.1. Khaùi nieäm ruûi ro tín duïng

Theo Joel Bessis (Risk management in banking) thì ruûi ro tín duïng ñöôïc

hieåu laø nhöõng toån thaát do khaùch haøng khoâng traû ñöôïc nôï hoaëc söï giaûm suùt chaát

löôïng cuûa nhöõng khoaûn vay. Töø khaùi nieäm treân ta coù theå phaân tích ruûi ro tín duïng

thaønh caùc khoaûn sau :

- Ruûi ro ñoïng voán : Ñoù laø ruûi ro khi khaùch haøng sai heïn trong nghóa vuï traû

nôï theo hôïp ñoàng bao goàm voán goác vaø /hoaëc laõi vay. Söï sai heïn naøy laø do treå

haïn (Delayed payment)

- Ruûi ro maát voán : Ñoù laø ruûi ro khi khaùch haøng sai heïn trong nghóa vuï traû nôï

theo hôïp ñoàng bao goàm voán goác vaø /hoaëc laõi vay. Söï sai heïn naøy laø do khoâng

thanh toaùn (nonpayment)

15

1.3.2 Moät soá moâ hình ñeå ñaùnh giaù ruûi ro tín duïng.

Nhaèm nhaän dieän vaø ñöa ra caùc giaûi phaùp ngaên ngöøa vaø haïn cheá ruûi ro

moät caùch hieäu quaû, caùc NHTM thöôøng söû duïng moâ hình sau:

(cid:190) Moâ hình ñònh tính

Vieäc moät ngaân haøng ñaùnh giaù xaùc suaát ruûi ro cuûa ngöôøi ñi vay, ñeå coù cô

sôûñònh giaù caùc khoaûn vay coù chính xaùc hay khoâng phuï thuoäc raát nhieàu vaøo nguoàn

thoâng tin veà ngöôøi vay maø ngaân haøng thu thaäp ñöôïc. Caùc yeáu toá lieân quan ñeán

vieäc ñònh tính bao goàm:

- Nhoùm yeáu toá lieân quan ñeán ngöôøi vay:

+ Uy tín ngöôøi ñi vay : Theå hieän thoâng qua lòch söû vay traû cuûa ngöôøi vay. Uy tín

cuûa ngöôøi ñi vay ñöôïc ñaùnh giaù cao neáu trong lòch söû hoï luoân thöïc hieän ñuùng caùc

cam keát trong hôïp ñoàng vay.

+ Cô caáu voán cuûa khaùch haøng : Theå hieän thoâng qua caùc tyû soá, chaúng haïn, Voán töï

coù/ voán vay neáu tyû soá naøy nhoû khaû naêng töï chuû khaùch haøng thaáp, ruûi ro seõ cao

hôn.

+ Söï bieán ñoäng cuûa thu nhaäp: Baát cöù söï bieán ñoäng baát thöôøng naøo cuûa thu nhaäp

cuõng laø daáu hieäu caûnh baùo, nhaát laø söï suùt giaûm thu nhaäp laø daáu hieäu caûnh baùo ruûi

ro cuûa khoaûn vay, ngaân haøng caàn löu yù. Chính vì vaäy, nhöõng khaùch haøng coù

khoaûn thu nhaäp thöôøng xuyeân oån ñònh seõ ñöôïc caùc ngaân haøng ñamnh giaù cao hôn

nhöõng khaùch haøng coù söï bieán ñoäng baát thöôøng trong thu nhaäp.

- Nhoùm caùc yeáu toá lieân quan ñeán thò tröôøng:

+ Chu kyø kinh teá: Chu kyø kinh teá aûnh höôûng raát lôùn ñeán tình hình saûn xuaát kinh

doanh cuûa doanh nghieäp.Do ñoù ngaân haøng caàn phaân tích kyõ chu kyø kinh teá ñeå

xaùc ñònh ñöôïc giai ñoïn naøo seõ ñaàu tö vaøo ngaønh haøng naøo coù ít ruûi ro nhaát.

16

+ Möùc laõi suaát vay: Moät khaùch haøng saún saøng chaáp nhaän vay vôùi baát kyù laõi suaát

naøo (cho duø noù raát cao) laø moät daáu hieäu ruûi ro ngaân haøng cuõng caàn heát söùc quan

taâm.

Moâ hình ñònh tính ñöôïc xem laø moâ hình coå ñieån ñeå ñaùnh giaù ruûi ro tín

duïng. Phöông phaùp naøy ngaøy nay ñöôïc xem laø maát thôøi gian, toán keùm, laïi mang

tính chuû quan( phuï thuoäc vaøo khaû naêng chuyeân moân vaø ñaïo ñöùc cuûa nhaø phaân

tích). Hieän nay haàu heât caùc ngaân haøng ñeàu tieáp caän phöông phaùp ñaùnh giaù ruûi ro

hieän ñaïi hôn, ñoù laø phöông phaùp löôïng hoùa ruûi ro tín duïng. Sau ñaây laø moät soá moâ

hình löôïng hoùa ruûi ro tín duïng thöôøng ñöôïc söû duïng:

(cid:190) Moâ hình ñònh löôïng

(cid:138) Moâ hình ñieåm soá Z.

Moâ hình naøy do E.I.Altman thieát laäp ñeå cho ñieåm tín duïng ñoái vôùi caùc

coâng ty saûn xuaát taïi Myõ, moâ hình naøy ñöôïc phuï thuoäc vaøo: (i) chæ soá caùc yeáu toá

taøi chính cuûa ngöøôi vay - X; (ii) Taàm quan troïng cuûa caùc chæ soá naøy trong vieäc

xaùc ñònh xaùc suaát vôõ nôï cuûa ngöôøi vay trong quaù khöù, moâ hình ñöôïc moâ taû nhö

sau:

Z = 1.2X1 + 1.4X2 + 3.3X3 + 0.6X4 + 1.0X5

Trong ñoù:

X1= tyû soá “voán löu ñoäng roøng/toång taøi saûn”.

X2= tyû soá “lôïi nhuaän giöõa laïi/ toång taøi saûn”.

X3= tyû soá “lôïi nhuaän tröôùc thueá vaø tieàn laõi/toång taøi saûn”.

X4= tyû soá “thò giaù coå phieáu/gaùi trò ghi soå cuûa nôï daøi haïn”

X5= tyû soá “Doanh thu/toång taøi saûn”.

Theo Altman thì baát kyø coâng ty naøo coù ñieåm soá Z <1.81 phaûi ñöôïc xeáp

vaøo nhoùm coù nguy cô ruûi ro tín duïng cao.

(cid:138) Moâ hình ñieåm soá tín duïng tieâu duøng

17

Ngoaøi moâ hình ñieåm soá Z, thì nhieàu ngaân haøng coøn aùp duïng moâ hình cho

ñieåm ñeå xöû lyù ñôn xin vay cuûa ngöôøi tieâu duøng nhö: mua xe hôi, tranh thieát bò gia

ñình, baát ñoäng saûn…Caùc yeáu toá quan troïng trong moâ hình cho ñieàm tín duïng tieâu

duøng bao goàm: heä soá tín duïng, tuoåi ñôøi, traïng thaùi taøi saûn, soá ngöôøi phuï thuoäc, sôû

höõu nhaø, thu nhaäp, ñieän thoaïi coá ñònh, taøi khoaûn caù nhaân, thôøi gian laøm vieäc.

Moâ hình naøy thöôøng söû duïng 7-12 haïng muïc, moãi haïng muïc ñöôïc cho

ñieåm töø 1-10. Öu ñieåm cuûa moâ hình naøy laø loaïi boû ñöôïc söï phaùn xeùt chuû ñoäng

trong quaù trình cho vay vaø gaûim ñaùng keå thôøi gian ra quyeát ñònh tín duïng, nhöng

noù cuõng coù nhöôïc ñieåm laø khoâng theå töï ñieàu chænh moät caùch nhanh choùng ñeå

thích öùng vôùi nhöõng thay ñoåi trong neàn kinh teá vaø cuoäc soáng gia ñình.

(cid:138) Moâ hình caáu truùc kyø haïn ruûi ro tín duïng.

Ñaây laø moâ hình döïa treân caùc yeáu toá thò tröôøng ñeå ñaùnh giaù ruûi ro tín duïng

vaø phaân tích “möùc thöôûng ruûi ro chaáp nhaän” gaén lieàn vôùi möùc sinh lôøi cuûa khoaûn

nôï coâng ty hay tín duïng ngaân haøng ñoái vôùi ngöôøi vay vôùi cuøng möùc ñoä ruûi ro. ÔÛ

moâ hình chuû yeáu ñaùnh giaù veà: (i) xaùc suaát vôõ nôï cuûa coâng cuï nôï kyø haïn ngaén

haïn; (ii) xaùc suaát vôõ nôï cuûa coâng cuï nôï kyø haïn daøi haïn. Tuy nhieân ñoái vôùi moâ

hình naøy thì vieäc aùp duïng tuyø thuoäc vaøo chính saùch tín duïng cuõng nhö ñoä chính

xaùc cuûa caùc thoâng tin maø ngaân haøng ñaõû nhaän ñöôïc.

1.3.3 Haäu Quaû Cuûa Ruûi Ro Tín Duïng

NHTM laø moät trong nhöõng keânh quan troïng ñeå luaân chuyeân voán trong neàn

kinh teá. Vì vaäy moät khi NGTM bò ruûi ro trong hoaït ñoäng noùi chung vaø tín duïng

noùi rieâng thì khoâng chæ Ngaân haøng ñoù, heä thoáng ngaân hnaøg ñoù gaùnh chòu toån thaát

maø coøn gaây aûnh höôûng naëng neà ñaán neàn kinh teá.

(cid:190) Ñoái vôùi töøng ngaân haøng bò ruûi ro

- Veà maët taøi chính: Lôïi nhuaän Ngaân haøng bò giaûm suùt, coù theå bò phaù saûn neáu

khoaûn thieät haïi do ruûi ro mang laïi laø raát lôùn.

18

- Veà maët xaõ hoäi: Ruûi ro tín duïng ngaân haøng coù theå laøm cho naâgn haøng maát khaû

naêng thanh toaùn, suùt giaûm uy tín vôùi ngöôøi göûi tieàn, daãn ñeán caûnh ngöôøi göûi tieàn

ruùt tieàn oà aït gaây maát oån ñònh kinh teá xaõ hoäi.

(cid:190) Ñoái vôùi heä thoáng ngaân haøng vaø neàn kinh teá

Hoaït ñoäng cuûa moät ngaân haøng trong moät quoác gia coù lieân quan ñeán heä

thoáng ngaân haøng vaø caùc toå chöùc kinh teá, xaõ hoäi . Do ñoù neáu moät ngaân haøng gaëp

ruûi ro , maát khaû naêng thanh toan, phaù saûn seõ gaây taùc ñoäng daây chuyeàn aûnh höôûng

ñeán toaøn boä neàn kinh teá . Hôn theá nuõa noù coù theå gaây ra caùc haäu quaû nghieâm

troïng saûn xuaát kinh doanh ngöng treä, an ninh traät töï xaõ hoäi baát oån....

Keát luaän chöông I :

Qua phaân tích ôû phaàn treân ta theå ruùt ra caùc vaáân ñeà cô baûn sau:

- Vieäïc ra ñôøi, toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa heä thoáng NHTM cuøng vôùi hoaït ñoäng Tín

duïng NH laø moät taát yeáu khaùch quan, nhaèm ñaùp öùng nhu caàu phaùt trieån cuûa

ñôøi soáng kinh teá xaõ hoäi.

- Hoaït ñoäng cuûa caùc NHTM luoân chöùa ñöïng nhöõng ruûi ro tieàm aån, taùc haïi cuûa

khi ñeå xaûy ra ruûi ro laø raát lôùn, noù khoâng nhöõng gaây thieät haïi cho ngaønh NH

maø coøn gaây ra nhöõng haäu quaû naëng neà cho neàn kinh teá.

- Ñeå ngaên ngöøa, haïn cheá thieät haïi do ruûi ro mang laïi trong quaù trình hoaït ñoäng,

caùc nhaø quaûn trò ,ñieàu haønh caùc NHTM caàn phaûi xaây döïng cho ñöôïc heä thoáng

quaûn lyù ruûi ro moät caùch hieäu quaû, qua vieäc nghieân cöùu öùng duïng caùc moâ hình

ñaùnh giaù ruûi ro moät caùch toát nhaát töø ñoù ñöa ra caùc giaûi phaùp moät caùch kòp thôøi

chính xaùc.

Luaän vaên seõ tieáp tuïc phaân tích moät caùch cuï theå ,chi tieát hôn vaán ñeà naøy ôû caùc

chöông sau.

19

CHÖÔNG 2: THÖÏC TRAÏNG RUÛI RO TÍN DUÏNG TAÏI CAÙC NGAÂN HAØNG

THÖÔNG MAÏI TREÂN ÑÒA BAØN TÆNH ÑOÀNG NAI

2..1 Tình hình kinh teá xaõ hoäi 2.1.1 Toång quan veà tình hình kinh teá – xaõ hoäi giai ñoaïn 2000 – 2005 vaø muïc tieâu phaùt trieån 2006-2010

Ñoàng nai laø tænh naèm trong vuøng quy hoaïch kinh teá troïng ñieåm phía Nam,

laø ñòa phöông coù toác ñoä taêng tröôûng cao,oån ñònh vaø khaù beàn vöõng. Toác ñoä taêng

tröôûng GDP naêm sau cao hôn naêm tröôùc, bình quaân moãi naêm 12,8%; trong ñoù:

khu vöïc coâng nghieäp – xaây döïng taêng 16%/naêm, dòch vuï taêng 12,1%/ naêm,

Noâng - laâm – ngö - nghieäp taêng 4,6%/naêm. GDP bình quaân naêm 2005 ñaït

785USD/Naêm/ngöôøi .Cô caáu kinh teá chuyeån maïnh theo höôùng coâng ngheäp hoaù

,hieän ñaïi hoaù, vôùi tyø troïng coâng nghieäp –xaây döïng chieám 57% ,dòch vuï 28%,

noâng laâm thuyû 15%. Kinh teá nhaø nöôùc ñang töøng böôùc ñöôïc saép xeáp laïi vaø ñoåi

môùi hoaït ñoäng, kinh teá taäp theå coù böôùc phaùt trieån kinh teá tö nhaân phaùt trieån

nhanh vaø cuøng vôùi kinh teá coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi chieám vò trí ngaøy caøng quan

troïng trong kinh teá tænh.Saûn xuaát coâng nghieäp tieáp tuïc ñaït nhòp ñoä taêng tröôûng

cao. Ñieåm ñaùng ghi nhaän laø caùc ngaønh coâng nghieäp coù tyû troïng lôùn vaø chieám öu

theá maïnh cuûa Ñoàng Nai nhö: ñieän töû, deät may, giaày da, cheá bieán goã vaãn giöõ ñöôïc

toác ñoä taêng tröôûng khaù. Ñaëc bieät laø ngaønh coâng nghieäp cheá bieán goã do thò tröôøng

xuaát khaåu ngaøy caøng ñöôc môû roäng..Ñaëc bieät caùc ngaønh saûn xuaát vaät lieäu xaây

döïng, saûn xuaát goám tieáp tuïc gaëp khoù khaên do giaù caû ñaàu vaøo taêng ,rieâng ngaønh

goám voán ngaønh ngheà truyeàn thoâng cuûa ñòa phöông coù möùc suùt giaûm 50% so vôùi

cuøng kyø naêm tröôùc.

Do tích cöïc thöïc hieän caùc bieän phaùp thu huùt voán ñaàu tö , nhaát laø caûi caùch

thuû tuïc haønh chính neân keát quaû thu huùt voán ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc trong

naêm naêm qua taêng nhanh, ñöa Ñoàng Nai trôû thaønh moät trong nhöõng ñòa phöông

coù soá voán ñaàu tö cao haøng ñaàu caû nöôùc. Toång voán ñaàu tö treân ñòa baøn tænh trong

20

giai ñoaïn töø 2000 - 2005 ñaït 46 ngaøn tyû ñoàng , gaáp 2,4 laàn thôøi kyø 1996 -2000

trong ñoù voán ñaàu tö trong nöôùc chieám 47,6% taêng gaáp 3,3 laàn .

Toaøn tænh ñaõ quy hoaïch toång theå 32 khu coâng nghieäp trong ñoù coù 18 khu

coâng nghieäp ñaõ ñöôïc chính phuû pheâ duyeät, thu huùt 6,8 ngaøn tyû ñoàng voán ñaàu tö

trong nöôùc vaø treân 4 tyû USD voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi ( trong ñoù gaàn 2,6 tyû ñaàu tö

môùi vaø treân 2,4 tyû ñaàu tö taêng theâm). Tính ñeán cuoái naêm 2005 treân ñòa baøn tænh

coù 707 giaáy pheùp ñaàu tö nöôùc ngoaøi coøn hieäu löïc vôùi soá voán ñaàu tö treân 8 tyû USD

. Trong ñoù 55,6% voán ñaõ trieån khai thöïc hieän , cho thueâ treân 2.100 ha ( chieám

59% dieän tích ñaát cho thueâ )

Veà taøi chính tín duïng , tyû leä thu ngaân saùch bình quaântreân GDP haøng naêm ñaït

23,3%. Chi ngaân saùch haøng naêm taêng 20% trong ñoù chi cho ñaàu tö phaùt trieån

ñöôïc öu tieân vôùi möùc taêng 36% naêm .Hoaït ñoäng tín duïng phaùt trieån nhanh, ñaùp

öùng nhu caàu voán cho neàn kinh teá . Soá dö nguoàn voán huy ñoäng taïi choã ñeán cuoái

naêm 2005 gaáp 4,3 laàn naêm 2000, dö nôï tín duïng gaáp 3,2 laàn ,trong ñoù tyû troïng nôï

trung daøi haïn taêng ñaùng keå ,chieám 38,6% toång dö nôï.

2 .1.2 Hoaït ñoäng cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn Tính ñeán nay, ngoaøi NH nhaø nöôùc treân ñòa baøn tænh Ñoàng nai ñaõ coù maët

haàu heát caùc loaïi hình NHTM ñaõ trieån khai ñi vaøo hoaït ñoäng .

- NHTM nhaø nöôùc goàm 10NH ( Chöa tính caùc chi nhaùnh caáp 1 cuûa caùc

NH naøy ñaõ vaø ñang hình thaønh treân ñòa baøn): 1/NH ngoaïi thöông Ñoàng Nai ,

2/NH CT Ñoàng Nai, 3/NHCT Khu coâng nghieäp BH, 4/NH Noâng nghieäp vaø phaùt

trieån noâng thoân Ñoàng Nai ,5/NH Ñaàu tö vaø phaùt trieån Ñoàng nai, 6/ NH Phaùt trieån

nhaø Ñoàng baèng Soâng Cöûu Long.7/ NH Phaùt trieån Vieät Nam chi nhaùnh Ñoàng Nai.

8/ NHCT Nhôn Traïch. 9/ NHCT Long Thaønh 10/ NHÑTPT Nhôn Traïch

- NHTM coå phaàn goàm 04 NH :1/ NHCP noâng thoân Ñaïi AÙ, 2/ NHTMCP

Saøi goøn thöông tín ,3/ NHTMCP AÙ chaâu, 4/ NHTMCP Quoác teá,

21

- NH lieân doanh goàm 02 NH : 1/ NHLD Vieät Thaùi ,2/ NHLD Indovina .

Beân caïnh ñoù, taïi tænh Ñoàng Nai coøn coù 01 NH chính saùch xaõ hoäi, 01 quyõ

tín duïng nhaân daân trung öông vaø 19 quyõ tín duïng nhaân daân cô sôû

Vôùi vieäc ngaøy caøng coù nhieàu caùc toå chöùc tín duïng thieát laäp vaø môû roäng

maïng löôùi hoaït ñoäng treân ñòa baøn Ñoàng Nai ñaõ laøm cho hoaït ñoäng kinh doanh

trong lóng vöïc taøi chính – ngaân haøng taïi Ñoàng Nai ngaøy caøng phong phuù, ña

daïng. Ñieàu naøy cuõng laøm cho moâi tröôøng caïnh tranh trong lónh vöïc naøy caøng trôû

neân maïnh meõ. Caùc NHTM ngaøy caøng chuù trong hôn ñeán chaát löôïng phuïc vuï

khaùch haøng thoâng qua vieäc chænh trang boä maët truï sôû khang trang thu huùt hôn,

luoân nghieân cöùu phaùt trieån, naâng cao chaát löôïng caùc tieän ích giaù trò gia taêng töø

caùc loaïi hình dòch vuï NH. Beân caïnh ñoù caùc NHTM khoâng ngöøng cuõng coá xaây

döïng naâng cao hieäu quaû cuûa heä thoáng quaûn trò ruûi ro .

2.2 Thöïc traïng hoaït ñoäng vaø ruûi ro tín duïng cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Ñoàng Nai, giai ñoaïn 2001 – 2005 2..2 .1 Toång quan veà caùc NHTM treân ñòa baøn Ñoàng Nai

Nhaèm chuaån bò caùc ñieàu kieän caàn thieát ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu cuûa xu

höôùng hoäi nhaäp kinh teá theá giôùi, chieám lónh thò phaàn ôû ñòa baøn Ñoàng nai.Töø naêm

2003 caùc NHTM treân ñò baøn ñaõ laàn löôït trieån khai caùc döï aùn caûi tieán,öùng duïng

coâng ngheä thoâng tin trong quaûn lyù ñieàu haønh, naâng cao chaát löôïng caùc loaïi dòch

vuï, phaùt trieån saûn phaåm dòch vuï môùi. Ñeán nay haàu nhö caùc NHTM treân ñòa baøn

ñaõ thöïc hieän ñöôïc vieäc noái maïng online trong heä thoáng cuûa mình. Trieån khai

thaønh coâng caùc chöông trình quaûn lyù, xöû lyù döõ lieäu taäp trung, trieån khai vieäc thöïc

hieän giao dòch moät cöûa: Chöông trình ngaân haøng baùn leõ RES cuûa ngaân haøng

Noâng Nghieäp vaø phaùt trieån noâng thoân, chöông trình Incas cuûa heä thoáng NHCT....

2.2.2 Hoaït ñoäng cung caáp caùc saûn phaåm dòch vuï ngaân haøng cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Ñoàng Nai

22

Veà hoaït ñoäng dòch vuï, nhìn chung haàu heát caùc NHTM treân ñòa baøn ñeàu

cung öùng cho khaùch haøng caùc loaïi hình dòch vuï töông töï nhau nhö: baûo laõnh caùc

loaïi, thanh toaùn quoác teá, dòch vuï ngoaïi hoái, ngaân quyõ vaø gaán ñaây laø dòch vuï thanh

toaùn theû caùc loaïi. Trong taát caû caùc loaïi dòch vuï treân noùi chung caùc NHTM ñaëc

bieät laø caùc NHTM nhaø nöôùc ñeàu coù nhuõng böôùc phaùt trieån theo thôøi gian, rieâng

lónh vöïc dòch vuï kinh doanh theû, ñaây saûn phaåm dòch vuï maø haàu nhö taát caû caùc

NHTM treân ñòa baøn trong thôøi gian gaàn ñaây ñeàu trieån khai quaûng baù ñeán khaùch

haøng cuûa mình, qua nhieàu hình thöùc quaûng caùo, khuyeán maõi sinh ñoäng vaø haáp

daãn. Tuy nhieân, cho ñeán thôøi ñieåm naøy saûn phaåm theû caùc loaïi cuûa NH ngoaïi

thöông Ñoàng Nai vôùi nhöõng lôïi theá so vôùi theû cuûa caùc NH khaùc nhö söï tieän ích ,

ñieåm chaáp nhaän theû, ñieåm ruùt tieàn (maùy ATM)....ñaõ ñöa NH ngoaïi thöông Ñoàng

Nai thaønh NH daãn ñaàu, chieám nhieàu thò phaàn nhaát trong lónh vöïc naøy. Theo nhaän

ñònh cuûa caùc chuyeân gia thì thò tröôøng theû noùi chung ñaët bieät laø theû ATM ôû Ñoàng

Nai laø raát lôùn trong töông lai do coù nhieàu khu coâng nghieäp thu huùt nhieàu nhaân

coâng vaø Ñoàng nai cuõng laø nôi coù nhieàu ñieå thu huùt khaùch du lòch…..

Ñeán 31/12/2005 toång soá theû ATM ñöôïc phaùt haønh treân ñòa baøn laø 92.000

theû trong ñoù NH ngoaïi thöông Ñoàng nai chieám 76% (70.020 theû), NHCT Khu

coâng nghieäp BH 8% (7.455 theû). Toång soá maùy ATM laø 37 maùy vaø ñeán nay laø 43

maùy ( NHNT 20 maùy, döï kieán ñeán cuoái naên 2006 laø 25 maùy; NHÑT 9 maùy;

NHNN0 6 maùy, NHCTKCN 5 maùy döï kieán ñeán cuoái naêm 2006 taêng leân 7 maùy,

NHCT Ñoàng Nai 3 maùy

Maëc duø caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Ñoàng Nai trong thôøi gian qua raát

quan taâm ñeán vieäc khai thaùc, phaùt trieån, ña daïng hoùa caùc saûn phaåm dich vuï ngaân

haøng nhaèm taêng theâm hieäu quaû kinh doanh. Tuy nhieân cho ñeán thôøi ñieåm naøy thu

nhaäp chính cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn vaãn laø töø hoaït ñoäng tín duïng. Tyû troïng

23

töø thu dòch vuï treân toång thu nhaäp cuûa NHTM treân ñòa baøn coøn thaáp khoaûng 3 ñeán

5% treân toång thu nhaäp. ( Xin xem bieåu 01 )

Bieåu toång hôïp tyû trong thu dòch vuï/ toång thu nhaäp cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn töø

Muïc

Chæ tieâu

2001

2002

2003

2004

2005

1

Toång thu nhaäp taêng

1.296.232

2.371.622

2.845.383

3.087.457

3.288.142

so vôùi naêm tröôùc

-

83%

20%

8,5%

6,5%

2

Thu laõi cho vay

1.256.978 2.329.159 2.796.788 2.957.711

3.150.041

3

Thu dòch vuï

40.254

42.463

48.595

129.746

138.101

4

Tyû leä thu dòch vuï

+Treân toång TN

3,10%

1,8%

1,7%

4,2%

4,7%

+ Taêng so naêm

tröôùc

5,5%

14,4%

167%

11,19%

2001-2005 ( Bieåu 01 ) ÑVT: 1 TrieäuVNÑ

Nguoàn: toång hôïp töø baùo caùo cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn

2.2.3 Tình hình huy ñoäng voán cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Ñoàng Nai

Nhìn chung cho ñeán thôøi ñieåm hieän nay, caùc NHTM quoác doanh treân ñòa

baøn vaãn chieám thò phaàn lôùn trong hoaït ñoäng ngaân haøng .

Veà huy ñoäng voán tính ñeán thôøi ñieåm 31/12/2005 toång nguoàn voán treân ñòa

baøn laø 15.158.824 trieäu, taêng 19 % so vôùi naêm 2004 trong ñoù huy ñoäng taïi choã

9.920.076 trieäu taêng 23,80% so vôùi 2004. Nguoàn voán huy ñoäng taïi choã treân ñòa

baøn bình quaân chæ ñaùp öùng ñöôïc 65% toång nguoàn voán hoaït ñoäng cuûa caùc NHTM

maëc duø chæ tieâu naøy coù xu höôùng gia taêng keå töø sau naêm 2003-khi ngaøy caøng coù

nhieàu NHTM ngoaøi quoác doanh veà hoaït ñoäng taïi Ñoàng Nai (Bieåu 02) .

Toång nguoàn voán

Trong ñoù: nguoàn voán huy ñoäng taïi choã

Cô caáu nguoàn voán huy ñoäng cuûa caùc NHTM qua caùc naêm (Bieåu 02) ÑVT: 1TYÛ VNÑ

24

Naêm Soá tieàn Tyû troïng

Tieàn göûiTCKT

Tieàn göûi daân cö

Toång coäng

Soá tieàn Tyû troïng Soá tieàn Tyû troïng Soá tieàn Tyûtroïng

2001

6.501

100%

1.442

22,18%

1.806

27,78%

3.248

49,96%

2002

8.519

100%

2.572

30,19%

2.540

29,82%

5.112

60,01%

2003

10.429

100%

3.149

30,19%

3.680

35,29%

6.829

65,48%

2004

12820

100%

4.042

31,52%

3.986

31,09%

8.028

62,62%

2005

15.158

100%

4.735

31,23%

5.185

34,02%

9.920

65,44%

Nguoàn : Toång hôïp töø baùo caùo NHNN tænh Ñoàng Nai

Caùc NHTM quoác doanh chieám 90% toång nguoán voán huy ñoäng, trong ñoù daãn ñaàu

laø NH noâng nghieäp (32%), keá ñeán laø NH ngoaïi thöông (25%), hai chi nhaùnh

NHCT Ñoàng Nai vaø Khu CNBH xaáp xæ nhau vaø chieám (20%), Ngaân haøng ÑT&PT

(10%) - Chi tieát xin xem phuï luïc IA;IB -

Nhìn chung , trong nhöõng naêm gaàn ñaây ñeå coù theå chuû ñoâïng ñaùp öùng ñöôïc

nguoán voán cho nhu caàu hoaït ñoäng cuaû mình, caùc NHTM ñaõ ñaõ quan taâm nhieàu

hôn ñeán vieäc thu huùt tieàn nhaøn roãi trong daân cö cuõng nhö töø caùc toå chöùc kinh teá,

baèng caùch môû roäng maøng löôùi chi nhaùnh vaø ñieåm giao dòch, lieân tuïc tung ra caùc

chöông trình huy ñoäng tieát kieäm haáp daãn veà laõi suaát vaø phöông thöùc thanh toaùn,

khuyeán maõi coù giaù trò lôùn, gia taêng caùc tieän ích khi khaùch haøng göûi tieàn vaøo ngaân

haøng ...... töø ñoù ñaõ khôi taêng ñöôïc voán töø nguoán naøy moät caùch ñaùng keå. Tuy

nhieân chæ coù NHNNO vôùi lôïi theá coù maïng löôùi roäng khaép caùc quaän huyeän neân

môùi coù theå ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu voán cho mình töø nguoán huy ñoäng naøy, caùc

NHTM coøn laïi ñeàu phaûi caàn ñeán nguoàn voán ñieàu hoaø töø ngaân haøng trung öông,

hoaëc hoäi sôû chính.

2.2.4 Tình hình hoaït ñoäng tín duïng cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Ñoàng Nai

Nhöõng naêm gaàn ñaây tænh Ñoàng Nai raát thaønh coâng trong vieäc ñaàu tö caùc

khu coâng nghieäp vaø môøi goïi caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñeán ñaàu tö vaøo caùc khu

25

coâng nghieäp ñoù. Tính ñeán cuoái naêm 2005 trong toång soá 32 khu coâng nghieäp quy

hoaïch ñaõ coù 18 khu ñöôïc pheùp ñöa vaøo hoaït ñoäng, thu huùt hôn 700 döï aùn ñaàu tö

trong vaø ngoaøi nöôùc, vôùi soá voán hôn 8 tyû USD. Hoaït ñoäng cuûa NHTM töø ñoù cuõng

coù theâm ñieàu kieän ñeå phaùt trieån theo xu höôùng naêm sau cao hôn naêm tröôùc. ( Xin

xem phuï luïc soá IIA,B ñính keøm)

° Tình hình doanh soá cho vay ( Bieåu 03) Phuï luïc IIIA,B Tính ñeán 31/12/2005 toång doanh soá cho vay cuûa caùc TCTD treân ñòa baøn

tænh Ñoàng Nai laø 27.083 tyûû taêng 74,74% so vôùi 2003 vaø taêng 33,97 % so vôùi naêm

2004. Trong ñoù :

- Doanh soá cho vay ngaén haïn laø: 22.714 tyû chieám tyû trong 83.87%/ TDN

taêng 74,74% so vôùi 2003 vaø taêng 35% so vôùi naêm 2004.

- Doanh soá cho vay trung daøi haïn: 4.368 tyû chieám tyû troïng 16,14%/ TDN

taêng 74,72% so vôùi 2003 vaø vaø taêng 25,31% so vôùi naêm 2004

Toång doanh soá cho vay

Naêm

Ngaén haïn

Trung dai haïn

Toång coäng

Soá tieàn

Tyû troïng

Soá tieàn

Tyû troïng

Soá tieàn

Tyû troïng

2001

6.897

84,70

1.038

15,30

7.935

100,00%

2002

10.218

84,70

1.846

15,30

12.064

100,00%

2003

12.999

83,87%

2.500

16,13%

15.499

100,00%

2004

16.859

82,72%

3.521

17,28%

20.380

100,00%

2005

22.714

83.87%

4.368

16,13%

27.083

100,00%

Doanh soá cho vay cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Ñoàng Nai töø 2001-2005 (Bieåu 03) ÑVT: 1 tyû VNÑ

Nguoàn : Toång hôïp töø baùo caùo NHNN tænh Ñoàng Nai

Qua soá lieäu nghieân cöùu nhaän thaáy : hoaït ñoäng ñaàu tö tín duïng treân ñòa baøn

coù xu höôùng phaùt trieån qua töøng naêm veà soá tuyeät ñoái. Tyû troïng cô caáu loaïi nôï töø

26

2003 ñeán 2006 töông ñoái oån ñònh : Cho vay ngaén haïn chieám bình quaân 83% vaø

cho vay trung daøi haïn chieám bình quaân 17% /naêm treân toång dö nôï . Möùc ñoä phaùt

trieån vaø tyû troïng nhö treân ñaõ phaûn aùnh ñuùng möùc ñoä phaùt trieån ñaàu tö vaø quy moâ

saûn xuaát kinh doanh cuûa caùc doanh nghieäp treân ñòa baøn trong thôøi gian qua khi

maø caùc khu coâng nghieäp laàn löôït ñöôïc ñöa vaøo hoaït ñoäng cuõng nhö söï gia taêng

môû roäng tín duïng cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn nhaèm giaønh laáy thò phaàn trong moät

thò tröôøng caïnh tranh nhö ôû Ñoàng Nai.

° Dö nôï cho vay neàn kinh teá cuûa caùc NHTM taïi Ñoàng Nai Veà dö nôï cho vay tính ñeán thôøi ñieåm 31/12/2005 ñaït 13.234 tyû taêng

+44,64% so vôùi naêm 2003 vaø taêng 14,59% so vôùi naêm 2004 . Caùc NHTM quoác

doanh chieám 90% toång dö nôï treân ñòa baøn tænh.Trong ñoù daãn ñaàu laø NH Noâng

nghieäp (29%), keá ñeán laø NH ngoaïi thöông (26%), chi nhaùnh NHCT Ñoàng Nai

(10%) , Khu CNBH chieám ( 11%). Ngaân haøng ÑTPT chieám 10%...

Caùc NHTM coå phaàn, caùc NH lieân doanh noùi chung chæ ñang ôû möùc ñoä

thaêm doø thò tröôøng,chöa coù nhöõng saûn phaåm dòch vuï ngaân haøng môùi. Ñaëc bieät

trong soá naøy caùc NH coù söï phaùt trieån veà caùc maët hoaït ñoäng kinh doanh NH ñaùng

chuù yù laø : 1/ NHLD Vieät-Thaùi, 2/NHTMCP Saøi goøn thöông tín 3/ NHTMCP

Noâng thoân Ñaïi aù, caùc ngaân haøng coå phaàn Quoác teá( Vibbank) , Indovinabank môùi

hình thaønh sau neân chöa coù theå ñaùnh giaù ñöôïc.

( Xin xem chi tieát ôû phuï luïc I , II ñính keøm – Soá lieäu tham khaûo baùo caùo toång keát

hoaït ñoäng ngaønh NH tænh Ñoàng Nai naêm 2005).

Nhìn chung dö nôï coù chieàu höôùng gia taêng ôû haàu heát caùc NHTM treân ñòa baøn ,chæ

coù NHCT Khu coâng nghieäp BH laø suùt giaûm : giaûm 18,54% so vôùi naêm 2003 vaø

giaûm 20,09% so vôùi naêm 2004, Nguyeân nhaân chuû yeáu laø do khaùch haøng chuyeân

sang giao dòch vôùi NH khaùc vaø moät soá nôï toàn ñoïng ñöôïc xöû lyù ruûi ro.

2..2.4.1 Cô caáu dö nôï phaân theo loaïi cho vay ngaén haïn vaø trung daøi haïn

27

Dö Nôï ngaén haïn: Ñeán 31/12/2005 laø 8.493 tyû chieám tyû troïng 64,17% treân toång dö

nôï, taêng 44,89% so vôùi naêm 2003 vaø taêng 18,55% so vôùi naêm 2004.

Cuøng vôùi vieäc phaùt trieån cuûa neàn kinh teá ñaát nöôùc, caùc khu coâng nghieäp ñöôïc

hình thaønh vaø ñöa vaøo söû duïng, ngaøy caøng coù nhieàu doanh nghieäp ñeán Ñoàng Nai

hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh. Do ñoù khaùch haøng cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn

baây giôø khoâng chæ laø caùc coâng ty nhaø nöôùc thuoäc trung öông hay ñòa phöông Caùc

NHTM ñaõ taäp trung khai thaùc caùc doanh nghieäp vöøa vaø nhoû ñaëc bieät laø caùc

doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi môùi vaøo hoaït ñoäng taïi caùc khu coâng

nghieäp. Beân caïnh ñoù tröôùc aùp löïc caïnh tranh giöõa caùc NHTM treân ñòa baøn cuõng

ñaõ goùp phaàn thuùc ñaåy caùc NHTM treân ñòa baøn ñaåy maïnh caûi tieán coâng ngheä

ngaân haøng,cung caùch phuïc vuï .Caùc yeáu toá treân goùp phaàn thu huùt caùc doanh

nghieäp ñeán vôùi NHTM treân ñòa baøn thay vì quan heä vôùi caùc ngaân haøng nöôùc

ngoaøi hoaëc caùc NHTM ngoaøi ñòa baøn töø ñoù laøm cho hoïat ñoäng tín duïng noùi

chung,vaø cho vay ngaén haïn noùi rieân taïi Ñoàng nai coù quy moâ ngaøy caøng phaùt

trieån.

(cid:138)Tình hình dö nôï ngaén haïn vaø trung daøi haïn taïi Ñoàng Nai töø 2001-2005

Toång dö nôï

naêm

Ngaén haïn

Trung daøi haïn

Toång coäng

Soá tieàn

Tyû troïng

Soá tieàn

Tyû troïng

Soá tieàn

Tyû troïng

2001

3.943

64,61%

1.934

35,39%

5.877

100,00%

2002

4.938

64,61%

2.705

35,39%

7.643

100,00%

2003

5.631

61,56%

3.516

38,44%

9.147

100,00%

2004

7.119

61,64%

4.430

38,36%

11.549

100,00%

2005

8.493

64,17%

4740

35,83%

13.234

100,00%

( Bieåu 04 ) ÑVT: 1 tyûVNÑ

Nguoàn : Toång hôïp töø baùo caùo NHNN tænh Ñoàng Nai

28

Dö nôï trung daøi haïn: Nôï trung daøi haïn ñeán 31/12/2005 laø 4.470 tyû chieám tyû

troïng 35,83% treân toång dö nôï , tuy coù giaûm veà tyû troïng nhöng taêng so vôùi vôùi

2004 7% vaø taêng 34,81% so vôùi naêm 2003,

Qua khaûo saùt soá lieäu veà cô caáu dö nôï treân ñòa baøn Ñoàng Nai trong giai ñoaïn töø

2001-2005 ta thaáy tyû trong dö nôï trung daøi haïn chieám bình quaân 36% treân toång

dö nôï .Neáu so vôùi cô caáu nguoàn voán huy ñoäng ñaõ neâu ôû phaàn treân thì tyû troïng

naøy töông ñoái cao nhöng noù ñaõ phaûn aùnh ñuùng thöïc teá veà nhu caàu tín duïng trung

daøi haïn trong thôùi gian qua treân ñòa baøn. Ñoù laø tình traïng caùc doanh nghieäp ñang

coù nhu caàu ñaàu tö môùi cuõng nhö môû roäng saûn xuaát kinh doanh ñaùp öùng nhu caàu

phaùt trieån vaø caïnh tranh cuûa neàn kinh teá ..

2.2.4.2 Cô caáu dö nôï phaân theo thaønh phaàn kinh teá (bieåu 05)

(bieåu 05) Ñôn vò tính: tyûVNÑ

Chæ tieâu

Dö nôï

Dö nôï

Dö nôï

Dö nôï

Dö nôï

Naêm 2001 Tyû troïng (%) 44,46

2.613

Naêm 2002 Tyû troïng (%) 36,71

2.806

Naêm 2003 Tyû troïng (%) 28,24

2.583

Naêm 2004 Tyû troïng (%) 2.581 22,35

Naêm 2005 Tyû troïng (%) 20%

2.646

346

5,89

338

4,42

129

1,41

278

2,41

641

4,85

1.582

26,92

2.496

32,66

4.194

45,85

6.121 53,00

7.047

53,25

48

17 1.319 5.877

0,29 22,44 100

12 1.991 7.643

0,16 19,91 100

13 2.228 9.147

0,14 24,36 100

0,42 2.521 21,83 11.549

17 2.883 100 13.234

0,12 21,78 100

1 .DN Nhaø nöôùc 2 DN Tö nhaân 3. Cty TNHH, CP,DN coùvoán NNG 4. Taäp theå 5. Caù theå Toång dö nôï

(Nguoàn : Toång hôïp töø baùo caùo NHNN tænh Ñoàng Nai)

Töø baûng treân cho thaáy:

- Trong thöïc teá khi neàn kinh teá thò tröôøng ôû nöôùc ta ngaøy caøng phaùt trieån thì

thaønh phaàn kinh teá nhaø nöôùc vôùi boä maùy coàng keành, chaäm ñoåi môùi thieát bò coâng

29

ngheä ñaõ boäc loä söï keùm hieäu quaû trong SXKD vaø quaûn ly.ù Trong boái caûnh ñoù

coäng vôùi chuû tröông ñaåy maïnh coå phaàn hoaù DNNN cuûa nhaø nöôùc, haàu heát caùc

NHTM treân ñòa baøn ñeàu coù chuû tröông cô caáu laïi danh muïc ñaàu tö theo höôùng

giaûm daàn tyû troïng cho vay DNNN trong danh muïc khaùch haøng cuûa mình. Tính

ñeán 31/12/2005 tyû troïng cho vay loaïi hình DNNN treân toång dö nôï cuûa caùc

NHTM treân ñòa baøn laø 20% ( 2.646 tyû) giaûm 11% so vôùi naêm 2004 vaø giaûm raát

nhieàu so vôùi naêm 2001 ( giaûm 30% ) .

- Dö nôï caùc CT TNHH, CTCP , Doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñeán

cuoái naêm 2005 laø 7.047 tyû chieám 53,25% toång dö nôï . So vôùi naêm 2004 tyû troïng

dö nôï loaïi hình doanh nghieäp naøy treân toång dö nôï taêng khoâng ñaùng keå nhöng veà

qui moâ taêng 926 tyû (+15%); ñaëc bieät neáu so vôùi ñaàu giai ñoaïn naøy laø naêm

2001,2002 ta thaáy toác ñoä taêng raát lôùn caû veà qui moâ vaø tyû troïng.Quy moâ dö nôï vaø

tyû troïng treân toång dö nôï treân phuø hôïp vôùi tình hình coå phaàn hoaù DNNN, söï phaùt

trieån caùc KCN môùi thu huùt nhieàu doanh nghieäp veà ñaàu tö treân ñòa baøn Ñoàng Nai

trong thôøi gian qua.

- Dö nôï thaønh phaàn kinh teá tö nhaân caù theå cuõng coù xu höôùng gia taêng qua caùc

naêm . Ñeán 31/12/2005 dö thaønh phaàn kinh teá naøy chieám tyû troïng 21,78% treân

toång dö nôï ,so vôùi naêm 2004 veà tyû troïng khoâng coù söï thay ñoåi lôùn nhöng veà soá

tuyeät ñoái taêng 362 tyû (+14,35%) .

Vieäc ñaàu tö tín duïng cuûa ngaønh ngaân haøng trong giai ñoaïn naøy ñaõ chuyeån bieán

theo höôùng giaûm daàn cho vay thaønh phaàn kinh teá nhaø nöôùc, taêng daàn möùc ñaàu tö

cho thaønh phaàn kinh teá ngoaøi quoác doanh ñaëc bieät laø caùc doanh nghieäp coù voán

ñaàu tö nöôùc ngoaøi.

2.2.4.3 Cô caáu dö nôï phaân theo ngaønh kinh teá

30

Phaân loaïi dö nôï theo ngaønh kinh teá

Chæ tieâu

2001

2002

(Bieåu 6) Ñôn vò tính: 1 tyû VNÑ 2003

2005

2004

1. CN khai thaùc cheá bieán

2.383

2.742

2.939

4.904

5.943

Tyû troïng / toång dö nôï

40,55% 35,88% 32,13%

42,46%

44,,89%

2,Noâng laâm nghieäp

1.323

1.335

1.399

1.533

1.521

Tyû troïng / toång dö nô

22,51% 17,47% 15,29%

13,27%

11,50%

3.Thöông nghieäp dòch vuï

984

2.188

2.914

2.954

2.750

Tyû troïng / toång dö nôï

16,74% 28,63% 31,86%

25,58%

20,78%

4. Vaän taûi kho baõi

221

233

186

126

149

Tyû troïng / toång dö nôï

2,39%

3,05%

2,03%

1,09%

1,13%

5.Xaây döïng

653

740

944

958

1.518

Tyû troïng / toång dö nôï

11,11

9,68%

10,32%

8,30%

11,47%

6. Caùc ngaønh khaùc

313

405

765

1074

1.353

Tyû troïng / toång dö nôï

5,33

5,30%

8,36%

9,30%

10,,23%

Toång dö nôï

5.877

7.643

9.147

11.549

13.234

- (Nguoàn: Baùo caùo NHNN tænh Ñoàng Nai)

Qua baûng soá lieäu treân ta thaáy cô caáu ñaàu tö tín duïng cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn

trong thôøi gian qua ñang chuyeån bieán theo höôùng taêng voán ñaàu tö cho coâng

nghieäp, thöông nghieäp dòch vuï vaø xaây döïng .

Ñeân 31/12/2005 dö nôï cho vay ngaønh coâng nghieäp laø 5.493 tyû chieám 44,89% so

vôùi naêm 2004 taêng veà tyû troïng 5,72% vaø taêng 21% veà soá tuyeät ñoái.

Dö nôï cho vay ngaønh xaây döïng ñeán cuoái naêm 2005 laø 1.518 tyû chieám tyû troïng

11,47% so vôùi naêm 2004 taêng veà tyû troïng 38% vaø taêng 58% veà soá tuyeät ñoái.

Trong nhöõng naêm 2004,2005 toác ñoä taêng veà cho vay ñaàu tö xaây döïng cao, chuû

yeáu laø do caùc NHTM cho vay thi coâng cô sôû haï taàng,ñöôøng saù ,vaø caùc döï aùn khu

daân cö.

31

Dö nôï cho vay ngaønh dich vuï vaø caùc ngaønh khaùc chieám tyû troïng 31,01% (4.103 tyû) giaûm 3,87% so vôùi naêm 2004 ,nhöng vaãn chieám tyû troïng lôùn thöù hai trong cô caáu dö nôï cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn. 2.3 Thöïc traïng nôï quaù haïn vaø nhaän dieän caùc nguyeân nhaân gaây ra nôï quaù haïn trong thôøi gian qua cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Ñoàng Nai

Tröôùc xu höôùng toaøn caàu hoaù, vaø aùp löïc loä trình gia nhaäp caùc toå chöùc kinh

teá taøi chính quoác teá trong thôøi gian qua ñoøi hoûi ngaønh ngaân haøng phaûi coù nhöõng

böôùc caûi tieán, thay ñoåi ñeå phuø hôïp. Moät trong nhöõng yeâu caàu ñoù laø caùc NHTM

caàn phaûi minh baïch trong vieäc ñaùnh giaù chaát löôïng tín duïng hay noùi caùch khaùc

caùc NHTM caàn phaûi xaây döïng moät quy ñònh thoáng nhaát veà vieäc saép xeáp phaân

loaïi nôï tieân tieán phuø hôïp vôùi thoâng leä quoác teá. Trong boái caûnh ñoù Thoáng ñoác

NHNNVN ñaõ ban haønh Quyeát ñònh soá 493/2005/QÑ-NHNN ngaøy 22/04/2005

(V/v: ban haønh quy ñònh phaân loaïi nôï, trích laäp vaø söû duïng döï phoøng deå xöû lyù

ruûi ro tín duïng trong hoaït ñoäng NH cuûa toå chöùc tín duïng)

Theo quy ñònh ban haønh keøm theo quyeát ñònh treân dö nôï cuûa TCTD ñöôïc phaân

loaïi nhö sau:

Nôï nhoùm 1: Nôï ñuû tieâu chuaån bao goàm ( khoâng phaûi trích döï phoøng)

- Caùc khoaûn nôï trong haïn maø TCTD ñaùnh giaù laø coù ñuû khaû naêng thu hoài ñaày ñuû

caû goác vaø laõi ñuùng thôøi haïn

- Caùc khoaûn nôï khaùc ñöôïc phaân loaïi vaøo nhoùm 1 theo qui ñònh taïi Khoaûn 2 ñieàu

6 qui ñònh naøy

Nôï nhoùm 2: Nôï caàn chuù yù bao goàm ( Trích döï phoøng 5%)

- Caùc khoaûûn nôï quaù haïn döôùi 90 ngaøy ;

- Caùc khoaûn nôï cô caáu laïi thôøi haïn traû nôï trong haïn theo thôøi haïn ñaõ cô caáu laïi ;

- Caùc khoaûn nôï khaùc ñöôïc phaân loaïi vaøo nhoùm 2 theo qui ñònh taïi Khoaûn 3 vaø

khoaûn 4 ñieàu 6 qui ñònh naøy.

Nôï nhoùm 3: Nôï döôùi tieâu chuaån bao goàm ( Trích döï phoøng 20%)

32

- Caùc khoaûn nôï quaù haïn töø 90 ngaøy ñeán 180 ngaøy

- Caùc khoaûn nôï cô caáu laïi thôøi haïn traû nôï quaù haïn döôùi 90 ngaøy theo thôøi haïn ñaõ

cô caáu laïi ;

- Caùc khoaûn nôï khaùc ñöôïc phaân loaïi vaøo nhoùm 3 theo qui ñònh taïi Khoaûn 3 vaø

khoaûn 4 ñieàu 6 qui ñònh naøy

Nôï nhoùm 4: Nôï nghi ngôø bao goàm ( Trích döï phoøng 50%)

- Caùc khoaûn nôï quaù haïn töø 181 ngaøy ñeán 360 ngaøy

-Caùc khoaûn nôï cô caáu laïi thôøi haïn traû nôï quaù haïn töøi 90 ngaøy ñeán 180 ngaøy theo

thôøi haïn ñaõ cô caáu laïi ;

-Caùc khoaûn nôï khaùc ñöôïc phaân loaïi vaøo nhoùm 4 theo qui ñònh taïi Khoaûn 3 vaø

khoaûn 4 ñieàu 6 qui ñònh naøy.

Nôï nhoùm 5: Nôï coù khaû naêng maát voán bao goàm ( Trích döï phoøng 100%)

- Caùc khoaûn nôï quaù haïn treân 360 ngaøy

- Caùc khoaûn nôï cô caáu laïi thôøi haïn traû nôï quaù haïn treân 180 ngaøy ngaøy theo thôøi

haïn ñaõ cô caáu laïi ;

- Caùc khoaûn nôï khaùc ñöôïc phaân loaïi vaøo nhoùm 5 theo qui ñònh taïi Khoaûn 3 vaø

khoaûn 4 ñieàu 6 qui ñònh naøy.

Qua quaù trình thöïc hieän quy ñònh naøy thöïc teá cho thaáy caùc NHTM ñaõ coù

söï nhaän thöùc vaø ñaùnh giaù chuaån xaùc hôn veà chaát löôïng tín duïng trong heä thoáng

ngaân haøng mình Töø ñoù coù keá hoaïch trích laäp DPRR cuõng nhö phöông aùn quaûn trò

ruûi ro moät caùch hieäu quaû.

(cid:139) Tình hình Nôï quaù haïn phaân theo tính chaát quaù haïn cuûa caùc NHTM treân ñòa

baøn tænh Ñoàng Nai töø 2003-2005

Nôï quaù haïn ñeán cuoái naêm 2005 laø 766 tyû chieám tyû troïng 5,79% treân toång

dö nôï taêng 8,8 laàn veà soáâ tuyeät ñoái vaø taêng 7,6 laàn veà tyû troïng so vôùi naêm2004;

taêng 4,5 laàn veà soâ tuyeät ñoái vaø taêng 3 laàn veà tyû troïng so vôùi naêm2003.

33

Qua soá lieäu treân ta nhaäïn thaáy söï gia taêng nôï quaù haïn trong hoaït ñoäng tín duïng

cuûa caùc TCTD treân ñòa baûn Ñoàng Nai laø ñaùng baùo ñoäng. Tuy nhieân, töø naêm 2005

caùc NHTM noùi chung thöïc hieän vieäc phaân loaïi nôï theo Quyeát ñònh soá

493/2005/QÑ NHNN ngaøy 22/04/2005 Neân trong luaän vaên seõ phaân tích “ Nôï

quaù haïn “ cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn theo hai giai ñoaïn : I/ Giai ñoaïn töø 2001-

2004 ; II/ Giai ñoaïn töø 31/12/2005 ñeán 30/06/2006 . Muïc tieâu cuûa vieäc phaân tích

nhaèm tìm ra xu höôùng thay ñoåi cuûa nôï quaù haïn cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn, tìm

ra caùc giaûi phaùp ngaên ngöøa vaø kieåm soaùt chuùng.

2.3.1 Nôï quaù haïn cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn giai ñoaïn 2001 -2004 Trong gia ñoaïn naøy NQH ñöôïc caùc NHTM phaân chia theo tieâu thöùc :

- NQH bình thöôøng : Laø caùc khoaûn dö nôï coù khaû naêng thu hoài

- NQH chôø xöû lyù : Laø caùc khoaûn nôï caùc NHTM ñaõ chuyeån sang cô quan chöùc

naêng ñeå xöû lyù thu hoài

- Nôï toàn ñoïng : Laø NQH treân 360 ngaøy, theo ñaùnh giaù cuûa caùc NHTM laø khoù

coù khaû naêng thu hoài ( Coù khaû naêng maát voán )

Bieåu toång hôïp NQH treân ñòa baøn giai ñoaïn 2001-2004 (Bieåu 7) (Bieåu 7) Ñôn vò tính : 1 trieäu ñoàng 2004 2001

CHÆ TIEÂU

2003

2002

1. Dö nôï quaù haïn bình thöôøng

16.974

35.054

45.351

74.180

Tyû troïng/ toång NQH

14,92%

17,65%

26,69%

85,05%

2. NQH chôø xöû lyù

15.622

21.602

10.595

63

Tyû troïng/ toång NQH

13,73%

10,88%

6,23%

0,07%

3. Nôï khoanh

81.143

141.927

113.986

12.974

Tyû troïng/ toång NQH

71,34%

71,47%

67,08%

14,88%

4. Toång NQH

113.739

198.583

169.932

87.217

Tyû troïng/ toång NQH

1,94%

2,60%

1,86%

0,76%

(Nguoàn: Baùo caùo NHNN tænh Ñoàng Nai)

34

Qua soá lieäu bieåu treân ta thaáy nhìn veà toång soá NQH cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn

trong giai ñoaïn naøy coù xu höôùng giaûm, nhaát laø trong giai ñoaïn töø 2002 -2004 caû

veà soá tuyeät ñoái vaø tyû troïng vôùi xu höôùng naêm sau thaáp hôn naêm tröôùc. Cuï theå

NQH naêm 2004 laø 87.217 trieäu chieám tyû troïng 0,76% treân toång dö nôï, giaûm so

vôùi naêm 2003 49% veà soá tuyeät ñoái , giaûm 59% veà maët tyû troïng; so vôùi naêm 2002

giaûm 56% veà soá tuyeät ñoái , giaûm 70% veà maët tyû troïng .

Tuy nhieân, ñieàu ñaùng quan taâm laø dö nôï quaù haïn bình thöôøng coù xu höôùng taêng

daàn qua caùc naêm. Cuï theå NQH bình thöôøng naêm 2001 laø 14,92%; naêm 2002 laø

17,65%; naêm 2003 26,69%; ñeán naêm 2004 laø 85,05%. Xu höôùng gia taêng NQH

nhö theá ñaõ ñaët ra cho caùc nhaø quaûn trò ngaân haøng treân ñòa baøn baøi toaùn laø phaûi

nhanh choùng naâng cao hieäu quaû heä thoáng quaûn trò phoøng ngöøa ruûi ro cuûa mình

moät caùch tích cöïc hôn nöõa.

- NQH chôø xöû lyù vaø nôï khoanh coù xu höôùng giaûm caû veà maët tyû troïng vaø soá

tuyeät ñoái. Cuï theå nôï chôø xöû lyù naêm 2002 laø 21.602 trieäu chieánm tyû leä 10.88%/

Toång dö nôï quaù haïn, ñeán cuoái naêm 2004 giaûm coøn 63 trieäu, chieám tyû troïng

0,72%.

- Ñoái vôùi nôï khoanh ( nôï toàn ñoïng): Naêm 2002 laø 141.927 trieäu ñoàng chieám tyû

troïng 71,47%/ toång dö nôï quaù haïn, ñeán cuoái naêm 2004 coøn 12.974 trieäuchieám tyû

troïng 14,88%./Toång dö nôï quaù haïn

35

Nôï quaù haïn cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn ( giai ñoaïn 2001-2004) ( Bieåu 8)

( Bieåu 8) Ñôn vò tính : 1 trieäu VNÑ

Naêm 2001

Naêm 2002

Naêm 2003

Naêm 2004

Chæ tieâu

Ngaân haøng

Dö nôï quaù haïn

Tyû troïng /TDN

Dö nôï quaù haïn

Tyû troïng /TDN

Dö nôï quaù haïn

Tyû troïng /TDN

Tyû troïng /TDN

Dö nôï quaù haïn

I. Quoác doanh 1. NH KCN BH

2,06%

6.747 0,76% 21.642 2,33% 16.659

1,7%

1.326 0,11% 16.459 1,11% 15.567 0,83% 39.22 2 23 12.976 1,41% 23.840 2,34% 14.227 1,45% 3.763 53.586 3,51% 53.632 2,83% 48.030 2,09% 5.776

0% 0,33% 0,17%

36.147 3,11% 64.012 3,23% 57.990 2,43% 7.937

0,26%

2. NHCT ÑN 3. NH Ñaàu tö 4. NH Noâng nghieäp 5. NH Ngoaïi thöông 6. NH CSXH

0

20,9%

0% 16.225 25,7% 13.596 12,8% 27.27 4 11% 1.391

1.101 16,2%

1.465

0,87%

733 11,7%

2.224 1,36%

1.672 0,63%

2.398 0,47% 1.831

0,21%

1,94

2,60

1,86

0,76

7. NH Phaùt trieån Nhaø II. NH Ngoaøi QD Toång dö nôï quaù haïn

198.58 3

169.93 2

87.21 7

-

113.73 9 (Nguoàn: Baùo caùo NHNN tænh Ñoàng Nai)

Qua baûng soá lieäu cho thaáy:

Haàu heát caùc NHTM ñeàu coù toác ñoä taêng tröôûng tín duïng cao, NQH ÔÛ möùc

cho pheùp ( Döôùi 5%).

+ Neáu xeùt hình thöùc sôû höûu thì NQH cuûa caùc ngaân haøng quoác doanh treân ñòa baøn

chieám ñaïi boä phaän, töø 98% - 99% treân toång dö nôï quaù haïn treân ñòa baøn. NQH

cuaû caùc NHTM ngoaøi quoác doanh chæ chieám tyû troïng nhoû. Caùc NHTM ngoaøi

quoác doanh chæ baét ñaàu môû roäng hoaït ñoäng treân ñòa baøn Ñoàng nai töø naêm 2003

trôû laïi ñaây , quy moâ coøn thaáp so vôùi caùc NHTM quoác doanh : Dö nôï, chæ chieám

36

10% toång dö nôï treân ñòa baøn, danh muïc khaùch haøng vaø lónh vöïc ñaàu tö coøn haïn

cheá do ñoù NQH chöa phaùt sinh cao so vôùi caùc NHTM quoác doanh.

+ Ñoái vôùi NQH cuûa caùc ngaân haøng quoác doanh, ta thaáy ngoaïi tröø 02 ngaân haøng

Coâng thöông Khu coâng nghieäp BH , Ngaân haøng chính saùch – xaõ hoäi coù tyû leä nôï

quaù haïn treân 1% ( Ngaân haøng chính saùch : 20,9%) caùc ngaân haøng coøn laïi ñeàu coù

tyû leä NQH lyù töôûng , ñaëc bieät laø NH CT Ñoàng nai gaàn nhö khoâng coù NQH. Tuy

nhieân qua khaûo saùt vì nhieàu lyù do khaùc nhau nhö: Canh tranh giöõa caùc ngaân

haøng, vì thaønh tích …caùc ngaân haøng ñaõ baùo caùo chöa ñuùng möùc thöïc traïng naøy

baèng caùch cho vay ñaûo nôï, gia haïn nôï vöôït möùc qui ñònh… neân caùc soá lieäu naøy

cuûa caùc ngaân haøng thöông maïi chöa phaûn aùnh thöïc traïng NQH taïi caùc Ngaân haøng

naøy. Chæ coù soá lieäu baùo caùo cuûa ngaân haøng chính saùch - xaõ hoäi khaù chính xaùc

thöïc traïng NQH cuûa ngaân haøng naøy.

Qua naêm 2005 khi caùc NHTM thöïc hieän vieäc ñaùnh giaù phaân loaïi nôï theo

quyeát ñònh 493/QÑ/NHNN , vôùi caùc tieâu chí phaân loaïi gaàn saùt vôùi thoâng leä quoác

teá, thöc traïng dö nôï cuûa caùc ngaân haøng treân ñòa baøn ñaõ theå hieän töông ñoái ñaáy

ñuû. Vôùi NQH taêng raát cao veà maët soá tuyeät ñoái vaø tyû troïng so vôùi caùc naêm tröôùc ,

cho thaáy ruûi ro trong hoaït ñoäng tín duïng cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn laø raát ñaùng

ngaïi. Chuùng ta seõ thaáy roõ ñieàu naøy qua phaân tích soá lieäu döôùi ñaây ( bieåu 10 ).

2.3.2 Nôï quaù haïn cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn giai ñoaïn 2005 – 30/06/2006

(Phaân loaïi theo 493/QÑ-NHNN)

37

Nôï quaù haïn 31/12/2005

Nôï quaù haïn 30/06/2006

Nôï xaáu töø nhoùm 3-5

Nôï xaáu töø nhoùm 3-5

Nôï coù khaûnaêng maát voán (nhoùm 5)

Nôï coù khaûnaêng maát voán (nhoùm 5)

Toång nôï quaù haïn töø nhoùm 2-5

Toång nôï quaù haïn töø nhoùm 2-5

Teân ñôn vò

Soá tieàn

Soá tieànï

Soá tieàn

Soá tieàn

Soá tieàn

Soá tieàn

% so toång dö nôï

% so toång dö nôï

% so toång dö nôï

% so toång dö nôï

% so toång dö nôï

62.171

62.171

4,09 24 0,002 136.152 10,01 0,44 17.254 26.228 14,55 0,18 1,58 0 0,15 0,31 0,00 0,00

0,25 0,001 0,41 0,39 11,43 0,14 0,39 0,01 0,06 0,13 0,00 0,00

KCN NHCT NHDT NHNo NHCS NHNT Nha Daia SGTT QTD Vthai Achau Vibank Indo

( Bieåu 9 ) Ñôn vò tính : 1 trieäu VNÑ

4,23 0,225 16,13 3,48 13,41 0,55 5,26 1,32 0,52 1,45 1,28 0,10 0,00 0,00 3,68

4,23 0,225 3,57 0,4 11,60 0,28 2,62 0 0,12 0,49 0,00 0,00 0,00 0,00 1,28

0,34 0,001 1,95 0,41 9,61 0,14 0,72 0,09 0,06 0,23 0,00 0,00 0,00 0,00 0,56

4.953 11 29.753 16.362 20.634 5.203 2.230 443 202 675 0 0 0 0 80.466

61.010 3.372 54.318 19.286 24.913 10.445 8.107 1.218 416 1.425 0 0 0 0 184.510

61.010 3.372 245.552 140.453 28.784 20.348 16.289 6.355 1.720 4.230 1.841 191 0 0 530.145

3.727 7 5.555 15.026 20.615 4.648 1.113 48 132 352 0 0 0 0 51.223

% so toång dö nôï 4,09 24 0,002 500.264 36,79 3,54 137.935 31.113 17,26 0,37 12.710 5,32 15.348 0,67 3.102 0,25 596 0,87 2.401 0,39 464 0,16 180 0,00 0 0,00 0 5,79 TCoäng 766.308 -

6.033 4.570 1.395 346 865 0 0 0 0 4.07 255.038 20.26 (Nguoàn: Baùo caùo NHNN tænh Ñoàng Nai)

Vôùi caùch phaân loaïi theo quy ñònh naøy ta thaáyhaàu heát ôû caùc NHTM quoác doanh

ñeàu coù söï gia taêng lôùn caû veà soá tuyeät ñoái vaø tyû troïng treân toång dö nôÏ. Ñeán

31/12/2005 NQH laØ 766.308 trieäu taêng gaàn 9 laàn so vôùi 2004, veà tyû troïng chieám

5,79% / toång dö nôï, taêng gaáp 8 laàn so vôùi 2004. Tuy ñeán 30/06/2006 soá dö chæ

coøn 530.145 trieäu giaûm 31% so ñaàu naêm, tyû troïng 3,68% giaûm 37% so vôùi ñaàu

naêm. NQH nôï xaáu cuûa caùc ngaân haøng quoác doanh vaãn chieám ñaïi boä phaän (98-

99%). Ñaùng chuù yù nhaát laø NQH vaø nôï xaáu cuûa NHÑTPT .Ñeán 31/12/2005 laø

500.264 trieäu , chieám tyû troïng 36,79% treân toång dö nôï cuûa NHÑTPT vaø chieám

65% NQH nôï xaáu treân ñòa baøn! NQH, nôï xaáu cuûa NHÑTPT chuû yeáu naèm ôû caùc

doanh nghieäp nhaø nöôùc hoaït ñoäng trong ngaønh xaây döïng ( do naêng löïc taøi chính

yeáu, bò aûnh höôûng bôûi söï thay ñoåi cô cheá chính saùch – nghò ñònh 181/CP -).

38

2.4 Nhaän dieän caùc nguyeân nhaân chính daãn ñeán ruûi ro tín duïng taïi caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Ñoàng nai Nhöõng khoaûn nôï quaù haïn taïi caùc NHTM treân ñòa baøn thöôøng baét nguoàn töø

moät soá nguyeân nhaân sau : Quaûn lyù yeáu keùm, cho vay khoâng tuaân thuû caùc nguyeân

taéc tín duïng, chính saùch cho vay khoâng hôïp lyù , khaùch haøng löøa ñaûo, caùc bieán

ñoäng ngoaøi döï kieán cuûa neàn kinh teá, söï thay ñoåi caùc chính saùch kinh teá cuûa nhaø

nöôùc……Noùi chung nguyeân nhaân gaây ra nôï quaù haïn raát ña daïng, coù theå phaân loaïi

theo nhieàu tieâu thöùc khaùc nhau.Vieäc phaân loaïi nguyeân nhaân gaây ra nôï quaù haïn,

nôï xaáu nhaèm giuùp cho heä thoáng quaûn trò ruûi ro coù hieäu quaû hôn. Theo ngöôøi vieát,

moät caùch phaân loaïi ñöôïc nhieàu ngaân haøng chaáp nhaän laø phaân tích nguyeân gaây ra

: i/ Töø phía khaùch haøng( ngöôøi ñi vay): ii/ Töø phía ngaân haøng ( ngöôøi cho vay)

iii/ Do taùc ñoäng cuûa caùc yeáu toá beân ngoaøi .

Sau ñaây chuùng ta seõ laàn löôït phaân tích nhöõng nguyeân nhaân gaây ra nôï quaù

haïn, nôï xaáu taïi caùc NHTM trong thôøi gian qua . 2.4.1 Ruûi ro tín duïng töø phía NHTM 2.4.1.1 Ruûi ro do vieäc xaây döïng vaø thöïc hieän chính saùch cho vay khoâng hôïp lyù

Chính saùch cho vay cuûa caùc MHTM noùi chung laø toång hôïp caùc ñieàu kieän,

nguyeân taéc cho vay nhöõng tyû leä giôùi haïn an toaøn trong cho vay , quy trình ñeå daãn

deán quyeát ñònh cho vay, xöû lyù nôï vay .....Trong thôøi gian gaàn ñaây chính saùch cho

vay cuûa caùc NHTM ñaõ ñöôïc quy ñònh cuï theå trong luaät caùc TCTD cuõng nhö caùc

vaên baûn phaùp qui cuûa chính phuû, cuûa NHNN ñaõ taïo moät haønh lang phaùp lyù ñieàu

chænh nhaèm ñaûm baûo söï an toaøn vaø hieäu quaû trong hoaït ñoäng kinh doanh cuûa caùc

NHTM noùi chung vaø hoaït ñoäng tín duïng noùi rieâng. Tuy nhieân qua nghieân cöùu

khaûo saùt thöïc teá treân ñòa baøn, nhaän thaáy vieäc cuï theå hoaù chính saùch cho vay cuûa

caùc NHTM coøn coù nhöõng ñieåm baát caäp. Ñieàu naøy aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán ruûi ro

tín duïng cuûa caùc NHTM theå hieän ôû nhöõng ñieåm nhö sau:

- Chính saùch cho vay chöa ñöôïc xaây döïng mang tính chieán löôïc daøi haïn, chöa

trieät ñeå theo nguyeân taéc thò tröôøng, coù xu höôùng ñaàu tö theo phong traøo, noùng voäi

39

trong vieäc caïnh tranh môû roäng thò tröôøng. Qua khaûo saùt cho thaáy neáu nhö tröôùc

ñaây caùc NHTM coù khuynh höôùng taäp trung cho vay caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc

vì caûm thaáy “an toaøn” nhöng khi söï yeáu keùm cuûa caùc DNNN boäc loä, thì caùc

NHTM treân ñòa baøn coù khuynh höôùng chuyeån sang cho vay caùc DN ngoaøi quoác

doanh ñaëc bieät laø caùc DN coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Neáu nhö tröôùc ñaây caùc

NHTM treân ñòa baøn coù khuynh höôùng cho vay caùc ngaønh saûn xuaát coâng nghieäp

thì trong thôøi gian qua ñaëc bieät laø trong giai ñoaïn töø naêm 2003 trôû laïi caùc caùc

NHTM treân ñòa baøn coù khuynh höôùng gia taêng vieäc cho vay vaøo caùc lónh vöïc baát

ñoäng saûn nhö mua nhaø ñaát, ñaàu tö caùc döï aùn xaây döïng khu daân cö. Ñieàu naøy daãn

ñeán nôï quaù haïn caùc NHTM treân ñòa baøn phaàn lôùn ôû caùc loaïi hình doanh hieäp naøy

(30-40%) , caù bieät nhö ôû NHÑTPT tyû leä naøy ñeán 80-90%.

- Do noân noùng môû roäng thò phaàn daãn ñeán caùc NHTM treân ñòa baøn coù khuynh

höôùng daønh giaät thò phaàn ôû caùc ngaønh, nhoùm khaùch haøng maø NH mình khoâng coù

sôû tröôøng ñaõ daãn ñeán ruûi ro. Thí duï trong NQH cuûa NHCT Khu coâng nghieäp

Bieân Hoøa coù ñeán 30% laø NQH trong cho vay caùc döï aùn xaây döïng, caùc döï aùn haï

taàng, lónh vöïc maø khoâng phaûi laø sôû tröôøng cuûa NHCT.

- Ñònh giaù trong chính saùch cho vay khoâng theo nguyeân taéc thò tröôøng. Theå hieän

roõ nhaát laø qua vieäc aùp duïng laõi suaát cho vay caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc thöôøng

thaáp hôn caùc doanh nghieäp khaùc trong khi leõ ra noù phaûi laø cao nhaát .Vì möùc ñoä

ruûi ro ôû loaïi hình DN naøy cao vaø thöôøng cho vay khoâng coù hoaëc coù taøi saûn ñaûm

baûo khoâng ñaày ñuû veà maët phaùp lyù.

2.4.1.2 Ruûi ro do cho vay khoâng tuaân thuû caùc qui ñònh veà tín duïng - Ñeán nay haàu nhö caùc NHTM ñeàu ñaõ ban haønh soå tay tín duïng quy ñònh veá cô

caáu boä maùy tín duïng, chính saùch tín duïng chung, quy trình cho vay, heä thoáng

quaûn lyù haïn möùc tín duïng, quaøn lyù nôï coù vaán ñeà theo moät chuaån möïc keá toaùn vaø

kieåm toaùn nhö tieâu chuaån quoác teá. Tuy nhieân trong thöïc teá vieäc trieån khai vaøo

40

hoaït ñoäng thöïc teá cuûa NHTM coøn nhieàu baát caäp. Theå hieän : Trong thaåm ñònh cho

vay thöôøng chuù troïng ñeán khaâu thaåm ñònh tröôùc khi cho vay vaø thöôøng lôi loõng

caùc khaâu kieåm tra kieåm soaùt vieäc söû duïng voán cuõng nhö söï luaân chuyeån voán ñeå

coù theå can thieäp kòp thôøi ngaên caûn vaø haïn cheá ruûi ro xaûy ra.

- Vieäc thaåm ñònh taøi saûn ñaûm baûo thöôøng theo khung giaù hoaëc theo giaù trò soå

saùch ít quan taâm ñeán giaù trò thöïc teá khi phaûi chuyeån nhöôïng ñeå xöû lyù nôï, gaây toån

thaát cho caùc NHTM. Vieäc thueâ caùc chuyeân gia tö vaán, ñònh giaù taøi saûn treân thöïc

teáâ raát ít khi ñöôïc thöïc hieän do ngaïi söï phöùc taïp toán keùm hôn nöõa phaùp luaät raøng

buoäc traùch nhieäm cuûa beân tö vaán chöa ñöôïc chaët cheõ.

- Chöa phaân ñònh roõ giöõa khaâu thaåm ñònh vaø khaâu cho vay; CBTD vöøa laø ngöôøi

cho vay vöøa laø ngöôøi thaåm ñònh, sau ñoù qua kieåm soaùt cuûa laõnh ñaïo phoøng tín

duïng vaø giaùm ñoác duyeät cho vay; vieäc thu thaäp caùc thoâng tin soá lieäu ñeå laäp tôø

trình thöôøng döïa treân thoâng tin khaùch haøng cung caáp, vieäc tham khaûo caùc nguoàn

thoâng tin khaùc ñeå kieåm chöùng laïi thoâng tin laø raát ít khi ñöôïc thöïc hieän. Taïi caùc

NHTM treân ñòa baøn ñeàu coù ban haønh quy cheá hoäi ñoàng tín duïng, nhöng vieäc

hoïat ñoäng cuûa hoäi ñoàng naøy chöa thaät hieäu quaû vì caùc thaønh vieân tham gia hoäi

ñoàng thöôøng ít daønh thôøi gian ñeå ñoïc taøi lieäu do CBTD cung caáp, do ñoù keát quaû

cuûa cuoäc hoïp thöôøng laø “ñoàng yù cho vay”.

2..4.1.3 Ruûi ro do heä thoáng kieåm tra kieåm soaùt noäi boä keùm hieäu quaû - Heä thoáng kieåm tra kieåm soaùt noäi boä cuûa caùc NHTM trong thôøi gian qua hoaït

ñoäng chöa thaät söï hieäu quaû maëc duø thôøi gian gaàn ñaây boä phaän naøy ñaõ thuoäc bieân

cheá cuûa NH trung öông . Vieäc kieåm tra kieåm soaùt noäi boä taïi caùc NHTM treân ñòa

baøn coøn mang tính hình thöùc, chaïy theo vuï vieäc, theo nhöõng lòch kieåm tra thöôøng

kyø hoaëc khi coù söï vieäc xaûy ra boä phaän kieåm tra môùi tieán haønh kieåm tra kyõ. Hôn

nöõa moät soá caùc NHTM treân ñòa baøn chöa chuù troïng vieäc tuyeån choïn caùc nhaân

vieân laøm nhieäm vuï kieåm tra moät caùch baøi baûn töø ñoù ñaõ coù nhöõng caùn boä khoâng

41

ñuû khaû naêng vaø kinh nghieäm ñeå phaùt hieän vaø xöû lyù caùc vuï vieäc phöùc taïp. Do ñoù

khaû naêng phaùt hieän vaø ngaên ngöøa ruûi ro laø raát thaáp.

2.4.1.4 Ruûi ro do trình ñoä chuyeân moân vaø ñaïo ñöùc caùn boä tín duïng

- Maëc duø trong quaù trình thöïc hieän vieäc naâng caáp, hieän ñaïi hoùa coâng ngheä

ngaân haøng, Caùc NHTM treân ñòa baøn raát chuù troïng ñeán khaâu ñaøo taïo vaø taùi ñaøo

taïo laïi ñoäi nguõ caùn boä cuûa mình. Tuy nhieân, trong thöïc teá trình ñoä chuyeân moân

cuûa löïc löôïng caùn boä noùi chung, caùn boä tín duïng noùi rieâng cuûa caùc NHTM coøn

nhieàu baát caäp. Haàu nhö caùc caùn boä tín duïng chæ ñöôïc ñaøo taïo veà lónh vöïc taøi

chính ngaân haøng, do ñoù thieáu söï hieåu bieát chuyeân saâu veà caùc lónh vöïc ngaønh

ngheà maø hoï thaåm ñònh cho vay, Thí duï nhö khi thaåm ñònh veà cho vay caùc döï aùn

xaây döïng, caàu ñöôøng …hoï khoâng naém ñöôïc heát caùc thoâng soá kyõ thuaät cuûa döï aùn

Do ñoù hoï thöôøng nghieâng veà vieäc thaåm ñònh veà maët taøi chính maø xem nheï caùc

yeáu toá veà kyõ thuaät. Vieäc thueâ caùc chuyeân gia beân ngoaøi ñeå tö vaán ,thaåm ñònh haàu

nhö ít coù ngaân haøng naøo thöïc hieän, ñaây cuõng laø moät trong nhöõng nguyeân nhaân

gaây neân NQH cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn.

- Tieàn löông vaø cheá ñoä ñaõi ngoä ñoái vôùi nhaân vieân cuûa caùc NHTM cuõng laø

vaán ñeà raát ñaùng quan taâm. Hieän nay neáu so veà maët baèng chung thu nhaäp vaø

chính saùch ñaõi ngoä nhaân vieân cuûa caùc NHTM ngoaøi quoác doanh coù khaù hôn caùc

NHTM quoác doanh. Ñieàu naøy moät phaàn do chính saùch thu huùt nhaân taøi cuûa caùc

NHTM ngoaøi Quoác doanh, moät phaàn do chính saùch tieàn löông chöa saùt thöïc teá

cuûa caùc NHTM quoác doanh. Chính nhöõng ñieàu naøy cuõng laøm cho chaát löôïng

coâng taùc cuûa caùn boä bò suùt giaûm. Trong tình hình hieän nay khi tyû leä cho vay caùc

doanh nghieäp ngoaøi quoác doanh ngaøy caøng taêng, trong khi heä thoáng baùo caùo taøi

chính coøn chöa ñöôïc hoaøn haûo. Caùc caùn boä giaûi quyeát cho vay neáu bò sa suùt ñaïo

ñöùc raát coù theå deã daøng “cho qua” hoaëc thoâng ñoàng vôùi ngöôøi vay ñeå taïo döïng

42

neân caùc hoà sô vay “ hoaøn haûo ” ñeå vay ñöôïc voán ngaân haøng. Ñieàu naøy seõ daãn

ñeán ruûi ro cho ngaân haøng vaø trong thöïc teá treân ñòa baøn ñaõ xaûy ra hieän töôïng naøy.

2.4.3.2 Ruûi ro tín duïng töø phía khaùch haøng vay voán:

Nguyeân nhaân gaây ra ruûi ro tín duïng do phía khaùch haøng ñöôïc chia thaønh 2

daïng : i/ Khaùch haøng coù saûn xuaát kinh doanh thöïc söï nhöng do naêng löïc taøi

chính, quaûn lyù yeáu keùm hoaëc do nhöõng bieán coá ngoaøi mong ñôïi nhö: söï thay ñoåi

ñoät ngoät chính saùch quaûn lyù kinh teá,, söï bieán ñoäng cuûa thò tröôøng, thieân tai, hoûa

hoaïn… daãn ñeán thua loã khoâng coù khaû naêng traû nôï ngaân haøng nhö ñaõ cam keát. ii/

Khaùch haøng coá tình löøa ñaûo, söû duïng voán sai muïc ñích xin vay voán. Nhöõng daïng

löøa ñaûo, söû duïng voán sai muïc ñích ñaõ xuaát hieän treân ñòa baøn laø giaû maïo caùc giaáy

tôø lieân quan ñeán taøi saûn theá chaáp, giaû maïo chöõ kyù cuûa nhöõng ngöôøi ñoàng sôû

höõu…Tuy tyû leä NQH do löøa ñaûo chæ ôû möùc ñoä nhoû nhöng raát ñaùng quan taâm vì noù

coù theå laøm cho caùc NHTM vöøa maát voán vöøa phaûi vöôùng vaøo caùc vuï kieän

tuïng…Tröôøng hôïp söû duïng voán sai muïc ñích bò phaùt hieän thöôøng laø khi vay voán

vôùi muïc ñích SXKD ngaén haïn nhöng thaät söï laø söû duïng ñaàu tö vaøo baát ñoäng saûn

daãn ñeán khoâng thu hoài voán kòp thôøi khi thò tröôøng naøy “ ñoùng baêng”, thua loã,

khoâng coù khaû naêng traû nôï ngaân haøng nhö ñaõ cam keát töø ñoù laøm phaùt sinh caùc

khoaûn nôï quaù haïn taïi ngaân haøng.

2 .4 .3 Ruûi ro tín duïng do caùc nguyeân nhaân ngoaøi caùc NHTM

Nguyeân nhaân gaây ra ruûi ro tín duïng do caùc taùc nhaân töø beân ngoaøi NHTM

coù theå ñöôïc khaùi quaùt nhö sau:

- Do möùc ñoä hieäu quaû trong coâng taùc quaûn lyù nhaø nöôùc cuûa NHNN treân ñòa baøn.

- Do söï thay ñoåi caùc cô cheá chính saùch trong quaûn lyù ñieàu haønh cuûa nhaø nöôùc, chính phuû vaø caùc cô quan höõu quan. 2 .4.3.1 Ruûi ro tín duïng do möùc ñoä hieäu quaû cuûa vieäc quaûn lyù nhaø nöôùc cuûa chi nhaùnh NHNN treân ñòa baøn. Chöùc naêng quaûn lyù nhaø nöôùc cuûa chi nhaùnh NHNN ñoái vôùi caùc NHTM.

Treân ñòa baøn theå hieän qua vieäc thanh tra, kieåm soaùt vieäc chaáp haønh caùc qui ñònh,

43

luaât leä lieân quan ñeán lónh vöïc hoaït ñoäng ngaân haøng cuûa caùc toå chöùc tín duïng.

Ngoaøi ra NHNN coøn thaønh laäp trung taâm thoâng tín phoøng ngöøa ruûi ro (CIC) laø

ñaàu moái thu nhaäp caùc thoâng tín lieân quan ñeán tình hình SXKD, tình hình taøi

chính cuûa caùc doanh nghieäp laø khaùch haøng cuûa caùc NHTM , caùc thoâng tin lieân

quan ñeán lónh vöïc maø caùc NHTM ñaàu tö, ñeå phaân tích ñöa ra nhöõng nhaän ñònh

coù tính caûnh baùo, ñieàu chænh, ñònh höôùng cho caùc hoaït ñoäng cuûa caùc NHTM treân

ñòa baøn. CIC cuõng laø kho döõ lieäu thoâng tin ñeå caùc NHTM tham khaûo, khai thaùc

khi coù nhu caàu cho hoaït ñoäng cuûa mình. Tuy nhieân, trong thöïc teá chöùc naâng naøy

chöa ñöôïc NHNN thöïc hieän moät caùch coù hieäu quaû. Theå hieän ôû nhöõng ñieåm sau:

Moät laø, ñoäi nguõ caùn boä kieåm tra , kieåm soaùt cuûa NHNN raát “moûng”, trong ñoù coù

nhieàu caùn boä khaû naêng chuyeân moân chöa baét kòp nhöõng thay ñoåi cuûa coâng ngheä

ngaân haøng, nhöõng nghieäp vu,ï saûn phaåm dòch vuï môùi. Vieäc kieåm tra thöôøng tieán

haønh khi coù söï vuï hoaëc chieáu leä. Do ñoù khoâng coù phaùt huy ñöôïc tính caûnh baùo

ngaên ngöøa ruûi ro. Hai laø, heä thoáng CIC cuûa NHNN tuy ñaõ coù nhieàu naêm nay

nhöng thöïc teá ít phaùt huy ñöôïc taùc duïng nhö mong ñôïi. Nguyeân nhaân, moät phaàn

do moät soá NHTM chöa coù yù thöùc cung caáp ñaày ñuû vaø chính xaùc caùc loaïi thoâng tin

theo yeâu caàu cuûa CIC, ( Nhöng NHNN chöa coù bieän phaùp cheá taøi caàn thieát naøo!).

Maët khaùc, NHNN thieáu haún moät boä phaän chuyeân vieân gioûi coù khaû naêng thu thaäp

vaø phaân tích xöû lyù thoâng tin ñeå soaïn thaûo caùc taøi lieäu döï baùo veà xu höôùng phaùt

trieån cuûa caùc ngaønh ngheà treân ñòa baøn, caûnh baùo caùc loaïi ruûi ro trong hoaït ñoäng

ngaân haøng, giuùp cho caùc NHTM coù theå tham khaûo ñeå ñònh höôùng, ñieàu chænh

hoaït ñoäng cuûa mình moät caùch kòp thôøi hieäu quaû. Trong thôøi gian qua phaàn lôùn

caùc thoâng tin caàn thieát cho hoaït ñoäng cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn ñeàu do hoï khai

thaùc töø trung taâm phoøng ngöøa ruûi ro cuûa noäi boä heä thoáng ít khi qua CIC. Soá lieäu

cuûa CIC thöôøng khoâng ñöôïc caäp nhaät kòp thôøi.

44

2.4.3.2 Ruûi ro tín duïng do coù söï thay ñoåi cô cheá chính saùch, vaø caùc nguyeân nhaân khaùc.

- Vieäc ban haønh hay thay ñoåi caùc cô cheá chính saùch quaûn lyù kinh teá cuûa

nhaø nöôùc laø vieäc laøm caàn thieát ñeå ñieàu chænh moïi hoaït ñoäng kinh teá xaõ hoäi ñöôïc

hieäu quaû hôn. Tuy nhieân, ñoâi khi trong thöïc teá khi caùc thay ñoåi naøy dieãn ra ñoät

ngoät, chöa phuø hôïp vôùi hoaøn caûnh thöïc teá hoaëc caùc doanh nghieäp, toå chöùc kinh teá

khoâng döï baùo tröôùc ñöôïc ñieàu ñoù seõ aûnh höôûng raát lôùn ñeán hieäu quaû SXKD hoï.

Thöïc teá khi chính phuû ban haønh nghò ñònh 181/CP (V/v : höôùng daãn thöïc hieän

luaät ñaát ñai) ; vieäc thay ñoåi chính saùch thueá ñoái vôùi vieäc nhaäp xe oâtoâ cuõ… ñaõ laøm

aûnh höôûng raát nhieàu ñeán caùc doanh nghieäp hoaït ñoäng trong lónh vöïc naøy. Nhaát laø

suï ra ñôøi cuûa nghò ñònh 181/CP caùc doanh nghieäp kinh doanh ñòa oác, caùc döï aùn

xaây döïng khu ñoâ thò, ñaõ gaëp raát nhieàu khoù khaên do thò tröôøng naøy “ñoùng baêng”

( Caùc doanh nghieäp khoâng ñöôïc phaân loâ baùn neàn) töø ñoù daãn ñeán khoâng hoaøn traû

ñöôïc nôï ngaân haøng theo keá hoaïch, bò nôï quaù haïn. Hieän nay haàu heát caùc NHTM

lôùn treân ñòa baøn ñeàu coù NQH ñoái vôùi caùc DN kinh doanh lónh vöïc naøy, nhaát laø

NHÑT&PT.

- Caùc quy ñònh phaùp luaät hoã trôï quyeàn chuû nôï cuûa caùc NHTM chöa ñöôïc

baûo ñaûm chaët cheõ. Khi caàn phaûi phaùt maõi taøi saûn theá chaáp ñeå thu hoài nôï caùc

NHTM thöôøng phaûi qua caùc thuû tuïc phöùc taïp toán nhieàu thôøi gian vaø coâng söùc.

Trung taâm baùn ñaáu gía ñaõ ñöôïc thaønh laäp taïi ñòa phöông nhöng vieäc baùn taøi saûn

thöôøng do caùc beân thoûa thuaän ít khi ñöa ra trung taâm vì thuû tuïc phöùc taïp vaø

nhöõng quy ñònh khoâng chaët cheõ. Ñoái vôùi caùc vuï vieäc ñaõ ñöôïc toøa aùn xöû , töø khi

coù baûn aùn ñeán khi thi haønh aùn laø moät khoaûn thôøi gian khoâng ngaén. Chính nhöõng

ñieàu naøy laø moät trong nhöõng nguyeân nhaân laøm cho nôï xaáu ( Nôï töø nhoùm 3 ñeán

nhoùm 5 ) cuûa caùc NHTM gia taêng.

45

Keát luaän chöông II : Qua phaân tích ta coù theå ruùt ra caùc vaán ñeà cô baûn cuûa

chöông naøy nhö sau:

- Ñoàng Nai laø ñòa baøn coù coù tình hình kinh teá phaùt trieån oån ñònh, vôùi 32 KCN

ñaõ ñöôïc huy hoaïch, trong ñoù 18 KCN ñaõ ñi vaøo hoaït ñoäng, thu huùt hôn 8 tyû USD

voá n ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc.

- Ñoàng Nai hieän coù 10 NHTM quoác doanh; 4 NHTM coå phaàn; 2 NH TM lieân

doanh; 1 QTDNDTW vaø 19 QTD ñòa phöông ñang hoaït ñoäng,moâi tröôøng hoaït

ñoäng trong lónh vöïc ngaân haøng soâi ñoäng, tính caïnh tranh gay gaét.

- Vieäc ñaùnh giaù, phaân loaïi nôï cuûa caùc NHTM theo quyeát ñònh soá

493/2005/QÑ/NHNN ngaøy 22/04/2005 ñaõ theå hieän töông ñoái chính xaùc hôn thöïc

traïng dö nôï cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn so vôùi caùc phöông phaùp,tieâu thöùc ñaùnh

giaù ñöôïc söû duïng tröôùc ñoù. Qua ñoù cho thaáy ruûi ro trong hoaït ñoäng tín duïng treân

ñòa baøn coù xu höôùng gia taêng,. Theå hieän qua söï suùt giaûm chaát löôïng tín duïng

( taêng nôï quaù haïn, nôï xaáu) cuûa caùc NHTM.

- Nguyeân nhaân gaây ra nôï quaù haïn, nôï xaáu cuõng ñaõ ñöôïc nhaän dieän moät caùch

cuï theå.

Chöông 3 cuûa luaän vaên seõ trình baøy caùc giaûi phaùp nhaèm ngaên ngöøa vaø haïn

cheá ruûi ro trong hoaït ñoäng tín duïng cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn.Trong ñoù ñaëc

bieät chuù troïng ñeán caùc nguyeân nhaân veà phía NHTM .

46

CHÖÔNG3: CAÙC GIAÛI PHAÙP NHAÈM HAÏN CHEÁ RUÛI RO TÍN DUÏNG TAÏI

CAÙC NHTM TREÂN ÑÒA BAØN TÆNH ÑOÀNG NAI

3.1 Muïc tieâu, ñònh höôùng phaùt trieån ngaønh ngaân haøng ñeán naêm 2010 3.1.1 Muïc tieâu,ñònh höôùng phaùt trieån chung cuûa ngaønh ngaân haøng. Muïc tieâu toång quaùt cuûa chieán löôïc phaùt trieån ngaønh ngaân haøng VN giai

ñoaïn 2006 -2010 : oån ñònh giaù trò ñoàng tieàn, duy trì toác ñoä taêng tröôûng toång

phöông tieän thanh toaùn bình quaàn%/naêm. Ñaûm baûo möùc gia taêng huy ñoäng voán

luoân ñaûm baûo möùc gia taêng tín duïng cho neàn kinh teá, trong ñoù öu tieân tín duïng

cho vuøng noâng thoân vaø caùc vuøng kinh teá troïng ñieåm cuûa nhaø nöôùc, ñoàng thôøi

naâng tyû troïng nôï trung vaø daøi haïn töø möùc 41% treân toång dö nôï nhö hieän nay leân

möùc oån ñònh 45%. Nôï xaáu treân toång dö nôï khoâng quaù 4%. Muoán ñaït ñöôïc muïc

tieâu treân ngaønh ngaân haøng caàn phaûi:

- Hoaøn thieän heä thoáng phaùp luaät veà tieàn teä vaø hoaït ñoäng ngaân haøng vôùi

troïng taâm laø xaây döïng laïi hai Luaät Ngaân haøng.

- Cô caáu laïi boä maùy cuûa NHNN theo höôùng ting goïn, chuyeân nghieäp, töøng

böôùc phaùt trieån NHNN trôû thaønh NHTÖ hieän ñaiï, phuø hôïp vôùi thoâng leä quoác teá,

hoaït ñoäng theo nguyeân taéc thò tröôøng ñònh höùông XHCN.

- Ñoåi môùi cô ñieàu haønh cheá chính saùch tieàn teä vaø naâng cao hieäu quaû cuûa

caùc coâng cuï chính saùch tieàn teä gaén lieàn vôùi cô cheá ñieàu haønh laõi suaát, tyû giaù theo

nguyeân taéc thò tröôøng.

- Hieän ñaïi hoaù coâng ngheä ngaân haøng vaø heä thoáng thanh toaùn laøm neàn taûng

cho vieäc phaùt trieån dòch vuï môùi vaø aùp duïng caùc chuaån möïc quaûn trò ngaân haøng

hieän ñaïi.

- Xaây döïng heä thoáng thanh tra giaùm saùt ngaân haøng veà theå cheá phöông

thöùc, moâ hình toå chöùc vaø nhaân löïc, nhaèm ñaùp öùng yeâu caàu thöïc tieãn phaùt trieån heä

47

thoáng ngaân haøng VN vaø phuø hôïp vôùi thoâng leä quoác teá veà thanh tra giaùm saùt ngaân

haøng.

- Ñaåy nhanh quaù trình cô caáu laïi heä thoáng NHTM Nhaø nöôùc nhaèm naâng

cao naâng löïc taøi chính, hieäu quaû kinh doanh, môû roäng qui moâ vaø naêng löïc caïnh

tranh, ñoàng thôøi baûo ñaûm ñaït möùc ñoä an toaøn vaø laønh maïnh theo chuaån möïc quoác

teá.

- Thöïc hieän chieán löôïc phaùt trieån nguoàn nhaân löïc, ñaøo taïo boài döôõng, söû

duïng vaø thu huùt nhaân taøi, gaén lieàn vôùi caùc theå cheá quaûn trò tieân tieán.

- Tích cöïc, chuû ñoäng hoäi nhaäp kinh teá quoác teá trong lónh vöïc ngaân haøng

theo caùc cam keát quoác teá ña phöông vaø song phöông, ñaëc bieät laø caùc quy ñònh

trong khuoân khoå thoaû thuaän cuûa toå chöùc thöông maïi theá giôùi (WTO).

- Taêng cöôøng giaùo duïc phaåm chaát ñaïo ñöùc, ngaên chaën vaø ñaåy luøi teä quan

lieâu, laõng phí, naïn tham nhuõng trong boä maùy NHNN cuõng hö rong hoaït ñoäng

kinh doanh tieàn teä, tín duïng ; xaây döïng caùc toå chöùc Ñaûng thöïc söï trong saïch vöõng

maïnh.

3.1.2 Muïc tieâu, ñònh höôùng phaùt trieån ngaønh NH treân ñòa baøn tænh Ñoàng Nai 3.1.2.1 Muïc tieâu phaùt trieån kinh teá cuûa tænh Ñoàng Nai giai ñoaïn 2006 -2010 - Gía trò toång saûn phaåm quoác noäi GDP taêng bình quaân 14-14,5% naêm.Trong ñoù:

- Coâng nghieäp –xaây döïng taêng bình quaân khoaûng 15-15,5% naêm

- Ngaønh noâng,laâm ngö nghieäp taêng bình quaân 4-4,5% /naêm

- GDP bình quaân ñaàu ngöôøi ñeán naêm 2010 ñaït khoaûng 1.400-1.450 USD

Tieáp tuïc chuyeån ñoåi cô caáu kinh teá hôïp lyù hôn theo höôùng taêng phaùt trieån maïnh

dòch vuï,vaø coâng nghieäp. Ñeán naêm 2010, tyû troïng coâng nghieäp ,xaây döïng chieám

57%, dòch vuï chieám 34% vaø noâng ,laâm nghö nghieäp chieám 9%, Toång kim nghaïch

xuaát khaåu treân ñòa baøn taêng bình quaân 20-22%,Toång voán ñaàu tö phaùt trieån toaøn

xaõ hoäi trong naêm naêm töø 2005-2010 chieám 42% GDP

48

3.1.2 .2 Muïc tieâu phaùt rieån cuûa ngaønh ngaân haøng treân ñòa baøn tænh Ñoàng Nai - Phaán ñaáu duy trì toác ñoä taêng tröôûng huy ñoäng voán bình quaân 18- 20%/

naêm, trong ñoù: tyû troïng nguoàn voán trung vaø daøi haïn chieám bình quaân 25-30%/

naêm . Taêng tröôûng tín duïng bình quaân 18-20%/naêm, taêng tröôûng doanh soá thanh

toaùn qua ngaân haøng bình quaân 25-30%/naêm. Phaán ñaáu ñaït tyû troïng dö nôï tín

duïng trung vaø daøi haïn treân toång dö nôï tín duïng töø 40-42%/naêm, tyû troïng nôï quaù

haïn ( nhoùm 2 ñeán nhoùm 5) ñaït döôùi 3%/ toång dö nôï.

3.2 Caùc giaûi phaùp ngaên ngöøa ruûi ro tín duïng töø phía NHTM 3.2.1 Xaây döïng vaø thöïc hieän chính saùch cho vay phuø hôïp.

Caàn xaây döïng moät chính saùch tín duïng hôïp lyù, möùc ñoä taêng tröôûng tín duïng

cuûa caùc NHTM caàn ñöôïc xem xeùt ñaët trong möùc taêng tröôûng tín duïng chung cuûa

neàn kinh teá, möùc taêng tröôûng kinh teá cuûa ñòa baøn,ñaëc bieät laø phuø hôïp vôùi khaû

naêng nguoàn voán vaø trình ñoä quaûn lyù cuûa mình ñeå ñaûm baûo tính chuû ñoäng vaø khaû

naêng thu hoài nôï. Möùc taêng tröôûng tín duïng quaù “noùng” so vôùi khaû naêng seõ daãn

ñeán ruûi ro trong hoaït ñoäng tín duïng. Muoán thöïc hieän ñöôïc ñieàu naøy caùc NHTM

caàn xaây döïng moät boä phaän nghieân cöùu, phaân tích vaø döï baùo veà söï phaùt trieån caùc

caùc ngaønh, thaønh phaàn, khu vöïc kinh teá, töø ñoù ñöa ra nhöõng haïn möùc tín duïng

theo ngaønh, thaønh phaàn kinh teá vaø haïn möùc cho moät khaùch haøng phuø hôïp vôùi xu

höôùng phaùt trieån cuûa ngaønh, thaønh phaàn kinh teá ñoù, phuø hôïp vôùi xu höôùng phaùt

trieån kinh teá cuûa ñòa baøn nôi NHTM ñoùng chaân.

(cid:190) Trong chieán löôïc kinh doanh, NH caàn coù ñònh höôùng trong vieäc phaân taùn ruûi

ro, khoâng neân taäp trung voán quaù lôùn ñaàu tö cho moät khaùch haøng, tuaân thuû nguyeân

taéc “ khoâng boû heát tröùng vaùo moät roã”. Thöïc hieän ñuùng qui ñònh veà giôùi haïn cho

vay moät khaùch haøng cuûa NHNN; caùc khoaûn vay caàn söû duïng caùc bieän phaùp ñaûm

49

baûo tieàn vay, chæ aùp duïng ñaûm baûo moät phaàn hoaëc khoâng ñaûm baûo tieàn vay khi

khoaûn vay qua thaåm ñònh moät caùch chaët cheõ ñöôïc ñaùnh giaù laø tính khaû thi raát cao

(Tuy nhieân cuõng neân heát söùc haïn cheá, chæ neân aùp duïng vôùi caùc khaùch haøng muïc

tieâu,khaùch haøng truyeàn thoáng). Beân caïnh ñoù caùc NHTM cuõng caàn xaùc ñònh roõ

bieän phaùp ñaûm baûo tieàn vay chæ laø laø giaûi phaùp nhaèm haïn cheá toån thaát cuûa ruûi ro

tín duïng gaây ra, ñieåm maáu choát vaãn laø vieäc thaåm ñònh moät caùch chaët cheõ tröôùc

khi ra quyeát ñònh cho vay.

(cid:190) Chính saùch cho vay cuûa NHTM caàn ñöôïc xaây döïng theo höôùng :

- Ña daïng hoùa phöông thöùc cho vay

Trong hoaït ñoäng tín duïng coù nhieàu phöông thöùc cho vay nhö : Cho vay haïn

möùc, cho vay thaáu chi, cho vay theo moùn, cho vay ñoàng taøi trôï…

Cho vay haïn möùc; cho vay ngaén haïn: thöôøng aùp duïng vôùi nhöõng khaùch haøng

cho vay thöôøng xuyeân, saûn xuaát kinh doanh coù hieäu quaû, oån ñònh

Cho vay theo moùn : Thöôøng aùp duïng cho vay ngaén haïn vaø phaùt sinh khoâng

thöôøng xuyeân

Cho vay ñoàng taøi trôï : cho vay nhöõng khaùch haøng coù moùn vay lôùn, khaû naêng

ñaùp öùng cuûa moät NH khoâng ñuû hay vieäc taäp trung quaù lôùn vaøo moät khaùch haøng

deã daån ñeán ruûi ro lôùn neáu khaùch haøng khoâng traûñöôïc nôï. Thoâng thöôøng trong

tröôøng hôïp naøy caùc NH seõ cuøng lieân keát tham gia thaåm ñònh cuøng thaåm ñònh döï

aùn vaø goùp voán cho vay ñeå chia seû ruûi ro ñaûm baûo an toaøn kinh doanh

Ngoaøi ra coøn coù caùc hình thöùc khaùc nhö cho vay traû goùp cho vay uyû thaùc,

cho vay döï aùn ñaàu tö…

- Ña daïng hoaù khaùch haøng:

Môû roäng cho vay ñoái vôùi moïi thaønh phaàn kinh teá, moïi ñoái khaùch haøng traùnh

vieäc cho vay quaù möùc ñoái vôùi moät khaùch haøng traùnh ruûi ro khi khaùch haøng khoâng

traû ñöôïc nô.

50

- Ña daïng hoaù lónh vöïc ñaàu tö:

Trong neàn kinh teá thò tröôøng, caùc lónh vöïc kinh doanh ñeàu coù chu kyø taêng

tröôûng vaø suy thoaùi. Ña daïng hoaù lónh vöïc ñaàu tö giuùp cho ngaân haøng phaân taùn

ruûi ro tín duïng, nguoàn tieàn cuûa ngaân haøng ñöôïc ñaàu tö vaøo nhieàu lónh vöïc,

nghaønh ngheà khaùc nhau.

Ñeå ña daïng hoaù lónh vöïc ñaàu tö coù hieäu quaû vaø an toaøn caàn coù chieán löôïc

kinh doanh laâu daøi oån ñònh döïa treân caùc vaán ñeà sau :

+ Baùm saùt ñònh höôùng tín duïng, nhöõng lónh vöïc khuyeán khích ñaàu tö cuûa

ngaân haøng ñeå xaây döïng keá hoaïch, lónh vöïc caàn ñaàu tö.

+ Treân cô sôû ñònh höôùng hoaït ñoäng tín duïng cuûa Ngaân haøng taïi moät soá vuøng

kinh teá. Caên cöù vaøo thöïc teá, thuaän lôïi khoù khaên treân ñòa baøn ñeå xaùc ñònh lónh

vöïc ñaàu tö.

- Môû roäng cho vay coù taøi saûn ñaûm baûo

Moät trong nhöõng bieän phaùp ñeå ñaûm baûo an toaøn vaø haïn cheá toån thaát khi ruûi

ro xaåy ra laø taêng cöôøng cho vay coù ñaûm baûo, ñaây chính laø nguoàn thöù caáp thu hoài

nôï sau xöû lyù. Tuy nhieän, vieäc xaùc ñònh giaù trò taøi saûn ñaûm baûo caàn khaùch quan,

coù khaû naêng chuyeån nhöôïng, ñuû ñieàu kieän phaùp lyù. Caàn thöôøng xuyeân theo doõi

taøi saûn baûo ñaûm, naém baét thoâng tin veà taøi saûn baûo ñaûm ( qua thò tröôøng hoaëc

trung taâm ñaùu giaù..) , neáu coù bieán ñoäng lôùn caàn xem xeùt ñònh giaù laïi giaù trò taøi

saûn moät caùch kòp thôøi. Ngoaøi ra caàn chuù troïng vieäc söû duïng caùc coâng cuï baûo

hieåm tín duïng ( baûo hieåm khoaûn vay, baûo hieåm taøi saûn theá chaáp…)

Trong quaù trình thöïc hieän chính saùch cho vay cuûa mình caùc NHTM caàn xaây

döïng moät chieán löôïc huy ñoäng voán hôïp lyù phuø hôïp vôùi töøng giai ñoaïn, ñeå chuû

ñoäng trong ñaàu tö vaø haï thaáp giaù ñaàu vaøo ( giaù mua voán) . Traùnh tình traïng do

thieáu huït voán so vôùi nhu caàu ñaàu tö , NHTM phaûi taêng laõi suaát huy ñoäng moät

caùch oà aït ñieàu naøy laøm taêng laõi suaát cho vay, taêng chi phí saûn xuaát cuûa caùc doanh

51

nghieäp, aûnh höôûng ñeán hieäu quaû kinh doanh ,ñeán khaû naêng traû nôï ngaân haøng cuûa

doanh nghieäp. Giaûi phaùp ñöôïc ñeà nghò cho tröôøng hôïp naøy nhö sau:

(cid:138) Ñaàu tö heä thoáng hieän ñaïi hoaù coâng ngheä ngaân haøng

Beân caïnh caùc hình thöùc huy ñoäng truyeàn thoáng : Huy ñoäng tieàn göûi tieát

kieäm, phaùt haønh kyø phieáu coù thöôûng,caùc hình thöùc khuyeán maõi haäu hyõ baèng hieän

vaät, taêng laõi suaát .... Caùc NHTM caàn quan taâm hôn ñeán moät nguoàn voán coù tính oån

ñònh vaø giaù reõ hôn ñoù laø: Tieàn göûi thanh toaùn cuûa caùc doanh nghieäp taïi ngaân

haøng. Ñeå thu huùt nguoàn voán naøy, caùc NHTM caàn chuù troïng ñaàu tö hieän ñaïi hoaù

coâng ngheä ngaân haøng nhaèm taïo ra nhieàu tieän ích , giaù trò gia taêng treân caùc saûn

phaåm dòch vuï cuûa ngaân haøng nhö chuyeån tieàn ñieän töû, phone banking, internet

banking... . Töø ñoù môùi coù theå thu huùt ñöôïc nhieàu khaùch haøng ñeán giao dich

nghieäp vuï tieàn göûi vaø thanh toaùn qua ngaân haøng. Ngoaøi ra, qua heä thoáng treân,

caùc NHTM, caùc chi nhaùnh trong cuøng heä thoáng coøn coù theå naâng cao naêng löïc

quaûn trò ruûi ro qua vieäc thoâng tin cho nhau veà tình hình hoaït ñoäng cuûa khaùch

haøng cuøng quan heä tín duïng trong heä thoáng moät caùch nhanh nhaát; coù theå phoái

hôïp ñeå cho vay vaø quaûn lyù khoaûn vay ñoái vôùi moät kkhaùch haøng, traùnh vieäc nhieàu

ngaân haøng cuøng cho vay moät coâng trình, moät döï aùn maø khoâng thoâng qua ñoàng taøi

trôï, daãn ñeán ruûi ro trong hoaøn traû nôï....

3.2.2 Xaây döïng vaø tuaân thuû nghieâm ngaët quy trình cho vay

Caùc NHTM caân phaûi xaây döïng vaø thöïc hieän moät caùch nghieâm tuùc “soå tay

tín duïng”. Noäi dung cuûa soå tay tín duïng caàn chöùa ñöïng moät quy trình cho vay

thoáng nhaát, chaët cheõ vaø khoa hoc, töø khaâu tieáp nhaän,thaåm ñònh, ra quyeát ñònh cho

vay, giaùm saùt khoaûn vay ñeán khi thu hoài caû goác laãn laõi, hoaëc xöû lyù caùc khoaûn vay

khi xaûy ra ruûi ro. Quy trình cho vay caàn ñöôïc xem laø moät quy trình thoáng nhaát

xuyeân suoát trong hoaït ñoäng tín duïng, khoâng theå coi nheï hay vì lyù do caïnh tranh,

thu huùt khaùch haøng, giöõ khaùch haøng maø boû qua moät khaâu naøo.

52

Hieän nay haàu nhö caùc NHTM ñeàu ñaõ xaây döïng “ soå tay tín duïng “ cho

mình vôùi caáu truùc khaù baøi baûn: quy ñònh veà cô caáu boä maùy tín duïng, chính saùch

tín duïng, quy trình cho vay, heä thoáng chaám ñieåm khaùch haøng , quaûn lyù haïn möùc

tín duïng quaûn lyù nôï coù vaán ñeà vôùi noäi dung khaù chi tieát gaàn saùt vôùi caùc chuaån

möïc quoác teá.... Tuy nhieân, vieäc trieån khai vaøo thöïc teá coøn nhieàu tieâu chí ñaùnh giaù

chöa thaät phuø hôïp vôùi thöïc teá hoaït ñoäng NH ôû VN. Trong khi töøng böôùc ñieàu

chænh cho phuø hôïp, tröôùc maét ñeå taêng hieäu quaû haïn cheá vaø ngaên ngöøa ruûi ro trong

hoaït ñoäng tín duïng , quy trình cho vay ñaëc bieät löu yù, vaø tuaân thuû caùc nguyeân taéc

sau:

3.2.2..1 Tuaân thuû nghieâm ngaët coâng taùc kieåm tra kieåm soaùt khoaûn vay bao goám kieåm tra tröôùc , trong vaø sau khi cho vay. (cid:190) Kieåm tra tröôùc khi cho vay : kieåm tra caùc ñieàu kieän vay voán cuûa khaùch haøng

nhö hoà sô phaùp lyù, tình hình taøi chính, nhu caàu vay…

(cid:190) Kieåm tra trong khi cho vay giuùp caùn boä tín duïng cho vay ñuùng ñoái töôïng, nhu

caàu vay cuûa khaùch haøng, vieäc kieåm tra treân thoâng thöôøng döïa treân caùc hoaù ñôn

taøi chính, hôïp ñoàng kinh teá,…

(cid:190) Kieåm tra sau khi cho vay : Sau khi giaûi ngaân caùn boä tín duïng caàn kieåm tra xem

khaùch haøng coù söû duïng tieàn vay ñuùng muïc ñích ñeà nghò vay khoâng, thöôøng kieåm

tra thöïc teá taøi saûn sau khi vay ñeå traùnh vieäc khaùch haøng kyù hôïp ñoàng vaø hoaù ñôn

khoáng ñeå chuyeån tieàn vaøo taøi khoaûn cuûa ngöôøi thuï höôûng roài ruùt tieàn maët, khoâng

coù taøi saûn thöïc teá.

Ngoaøi ra trong quaù trình cho vay phaûi thöôøng xuyeân kieåm tra tình hình hoaït

ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa khaùch haøng, vieäc kieåm tra coù theå ñònh kyø hay ñoät

xuaát. Neân chuû ñoäng vaø taêng cöôøng kieåm tra ñoät xuaát khi thaáy coù daáu hieäu baát

thöøng tö phía khaùch haøng ,giuùp cho caùn boä tín duïng ñaùnh giaù ñöôïc chính xaùc hoaït

53

ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa khaùch haøng vaø kòp thôøi ngaên chaën hoaëc haïn cheá

ruûi ro.

3.2.2.2 Naâng cao chaát löôïng coâng taùc thaåm ñònh, xeùt duyeät cho vay Vieäc thaåm ñònh, xeùt duyeät cho vay laø moät khaâu ñoùng vai troø quan troïng,

quyeát ñònh chaát löôïng khoaûn vay.Muoán laøm toát khaâu naøy caùc NHTM caàn quan

taâm ñeán caùc vaán ñeà sau :

(cid:190) Khai thaùc coù hieäu quaû thoâng tin trong hoaït ñoäng tín duïng

Thoâng tin caàn thieát cho hoaït ñoäng tín duïng bao goàm: thoâng tin veà khaùch

haøng, veà thò tröôøng, vaø caùc thoâng tin beân ngoaøi nhö cô cheá chính saùch, tình hình

kinh teá xaõ hoäi ..lieân quan ñeán hoaït ñoäng tín duïng NH.

(cid:138)Thoâng tin veà khaùch haøng :

Vieäc naém baét moät caùch chính xaùc, ñaày ñuû vaø kòp thôøi caùc thoâng tin veà

khaùch haøng vay voán raát quan troïng, noù aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán quyeát ñònh cho

vay. Hieän nay vieäc khai thaùc thoâng tin veà khaùch haøng thöôøng qua baùo caùo cuûa

khaùch haøng, chaúng haïn thoâng tin veà taøi chính thöôøng döïa treân baùo caùo taøi chính

trong caùc naêm gaàn ñaây cuûa khaùch haøng (doanh nghieäp). Caùc baùo caùo do khaùch

haøng laäp thöôøng khoâng qua kieåm toùan, khoâng coù cô quan chöùc naêng xaùc ñònh tính

trung thöïc cuûa baùo caùo. Do vaäy, ñoái vôùi caùn boä ngaân haøng, caàn phaûi phoái hôïp caû

hai phöông phaùp thu thaäp thoâng tín tröïc tieáp vaø giaùn tieáp. Phöông phaùp tröïc tieáp:

Phoûng vaán tröïc tieáp khaùch haøng, tham quan cô sôû saûn xuaát kinh doanh, xem xeùt

soå saùch keá toaøn.. Phöông phaùp giaùn tieáp: Beân caïnh vieäc thu thaäp thoâng tin töø

khaùch haøng caàn thu thaäp theâm thoâng tin töø caùc ñoái taùc cuûa khaùch haøng, töø nhöõng

ngaân haøng maø khaùch haøng coù quan heä, töø cô quan quaûn lyù khaùch haøng, töø Trung

taâm phoøng ngöøa ruûi ro cuûa NHNN (CIC), Trung taâm thoâng tin cuûa NHTM (TPR)

töø phaûn aùnh cuûa caùn boä, coâng nhaân vieân…

54

(cid:138) Thoâng tin veà thò thöôøng :

Caùc yeáu toá cuûa neàn kinh teá thò tröôøng thöôøng coù nhöõng bieán mang tính quy

luaät, nhöng cuõng coù khi mang tíng ñoät bieán do bò taùc ñoäng cuûa moät bieán coá naøo

ñoù vaø ñieàu naøy gaây aûnh höôûng ñeán hoaït ñoäng tín duïng ngaân haøng. Do ñoù trong

coâng taùc thaåm ñònh ñoøi hoûi CBTD phaûi coù nhöõng kieán thöùc nhaát ñònh ñeå coù theå

thu thaäp ñaùnh giaù caùc thoâng tin, nhöõng bieán ñoäng veà thò tröôøng lieân quan ñeán

lónh vöïc ngaønh haøng maø mình cho vay, nhoùm taøi saûn maø mình nhaän laøm ñaûm baûo

nhö; giaù caû, saûn phaåm caïnh tranh, söùc mua, khaû naêng cung, caàu...... Baèng vieäc

keát hôïp caùc phöông phaùp: ghi cheùp thoáng keâ, tham khaûo soá lieäu lòch söõ keát hôïp

vôùi caùc nguoàn thoâng tin lieân quan CBTD coù theå döï baùo ñöôïc xu höôùng bieán ñoåi

cuûa thò tröôøng ñeå coù theå tham gia tö vaán cho khaùch haøng höôùng ñaàu tö coù hieäu

quaû nhaát, ñeå coù cô sôû caân nhaéc tröôùc khi ñeà xuaát cho hoaëc khoâng cho vay nhaèm

haïn cheá vaø ngaên ngöøa ruûi ro coù theå xaûy ra.

(cid:138) Caùc thoâng tin beân ngoaøi

Beân caïnh hai nguoàn thoâng tin treân caùc caùn boä ngaân haøng caàn trang bò kyõ

naêng khai thaùc, vaø thöôøng xuyeân caäp nhaät caùc thoâng tin veà cô cheá chính saùch,

tình hình kinh teá chính trò xaõ hoäi ñeå coù theå phaân tích ñaùnh giaù döï baùo möùc ñoä aûnh

höôûng cuûa caùc söï kieän ñoù ñeán hoaït ñoäng tín duïng ngaân haøng trong ngaén haïn vaø

daøi haïn.Töø ñoù coù nhöõng thay ñoåi, boå sung, ñieàu chænh trong chính saùch cho vay,

tieâu chí ñaùnh giaù khoaûn vay.. ñeå tö vaán cho khaùch haøng, xem xeùt khi ra quyeát

ñònh caáp tín duïng.

3.2.3 Xaây döïng heä thoáng tieâu chí, phöông phaùp ñaùnh giaù thoáng nhaát, khoa hoïc vaø phuø hôïp thoâng leä quoác teá . Caùc NHTM caàn xaây döng moät heä thoáng caùc chæ tieâu ( ñònh tính vaø ñònh

löôïng ) moät caùch khoa hoïc vaø thoáng nhaát trong toaøn heä thoáng cho vieäc phaân tích,

ñaùnh giaù xeáp loaïi caùc khoaûn vay bao goàm vieäc ñanh giaù xeáp loaïi khaùch haøng vay

55

voán; veà döï aùn ñaàu tö, phöông aùn saûn xuaát kinh doanh, dòch vuï cuûa khaùch haøng

xin vay voán ( goïi taét laø phöông aùn vay) . Heä thoáng naøy caàn ñöôïc caäp nhaät boå

sung, ñieàu chænh kòp thôøi phuø hôïp vôùi hoaøn caûnh thöïc teá môùi coù theå coù taùc duïng

giuùp NHTM ngaên ngöøa vaø haïn cheá ruûi ro tín duïng. Nhöõng ñieåm caàn quan taâm

khi xaây döïng heä thoáng naøy:

(cid:190) Ñoái vôùi thaåm ñònh phöông aùn vay

- Neân nghieân cöùu xaây döïng moät chöông trình phaàn meåm thaåm ñònh döï aùn , vôùi

nhöõng tieâu chí ñònh löôïng phuø hôïp seõ giuùp ta coù keát quaû thaåm ñònh moät caùch

nhanh choùng vaø chính xaùc ( löu yù caàn keát hôïp vôùi nhöõng ñaùnh giaù coù tính ñònh

tính ) töø ñoù coù cô sôû ñöa ra quyeát ñònh cho vay ñuùng ñaén, haïn cheá ñöôïc nhöõng

nhaän xeùt caûm tính.

- Xaây döïng heä thoáng xeáp loaïi tín duïng trong ñoù söû duïng caùc tieâu thöùc ñaùnh giaù,

thang ñieåm duøng phaân loaïi khaùch haøng phaûi hôïp lyù ,phuø hôïp vôùi thöïc teá ôû VN.

- Ñeå ñaùnh giaù tính hieäu quaû cuûa döï aùn, trong quaù trình thaåm ñònh caàn ñaùnh giaù

döï aùn döôùi taùc ñoäng cuûa nhieàu tình huoáng coù theå xaûy ra,( nhö nhöõng bieán ñoäng

veà giaù, thò tröôøng...) treân cô sôû ñoù so saùnh vaø ñaùnh giaù ñoä nhaäy cuûa döï aùn ñoù ñeå

xem xeùt quyeát ñònh cho vay.

- Thaåm ñònh döï aùn khoâng chæ thaåm ñònh khi cho vay maø caàn taùi thaåm ñònh sau

cho vay ñeå ñaùnh giaù hieäu quaû cuûa döï aùn ñaõ ñaàu tö, töø ñoù ruùt ra nhöõng kinh

nghieäm cho vieäc thöïc hieän caùc döï aùn sau ñöôïc toát hôn.

- Trong coâng taùc xaây döng chieán löôïc phaùt trieån, naâng cao chaát löôïng thaåm ñònh

tín duïng trong daøi haïn NHTM caàn quan taâm ñeán vieäc tuyeån choïn vaø ñaøo taïo caùn

boä, theo höôùng tuyeån choïn nhöõng caùn boä gioûi veá nghieäp vuï taøi chính ngaân haøng

cho ñi ñaøo taïo theâm veà chuyeân moân caùc lónh vöïc ngaønh ngheà maø caùc NHTM coù

keá hoaïch thaâm nhaäp gia taêng ñaàu tö trong thôøi gian tôùi, hoaëc tuyeån choïn nhöõng

ngöôøi gioûi lónh vöïc chuyeân moân ñoù cho ñaøo taïo theâm veà nghieäp vuï taøi chính

56

ngaân haøng . Vieäc tuyeån choän naøy seõ giuùp caùc NHTM haïn cheá ñöôïc nhöõng ruûi ro

do khoâng am hieåu saâu veà lónh vöïc mình ñaàu tö nhö hieän nay.

(cid:190) Ñoái vôùi khaùch haøng

- Caäp nhaät thoâng tin cuûa khaùch haøng ñeå kòp thôøi phaùt hieän nhöõng bieán ñoåi baát

thöôøng trong hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa khaùch haøng ñeå kòp thôøi ñeà ra

caùc giaûi phaùp ngaên ngöøa haïn cheá ruûi ro.Veà thoâng tin khaùch haøng caàn quan taâm

ñeán caùc thoâng tin coù tính ñònh tính nhö : kinh nghieäm,trình ñoä trong ñieàu haønh

quaûn lyù,tình hình noäi boä doanh nghieäp, tuoåi taùc , tình traïng söùc khoeõ....cuûa nhöõng

caùn boä chuû choát coù taàm aûnh höôûng ñeán hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp.

- Thieát laäp heä thoáng löu tröû baûo quaûn hoà sô khaùch haøng moät caùch khoa hoïc

thuaän tieän cho vieäc tra cöùu khi caán thieát. Ngoaøi vieäc xeáp loaïi khaùch haøng theo

caùc tieâu chí nhö ñaõ neâu treân, veà maët hình thöùc xeáp laoïi khaùch haøng theo nhöõng

bìa hoà sô coù nhöõng maøu saéc rieâng bieät, aán töôïng. Töø ñoù coù theå deã daøng phaân loaïi

khaùch haøng tröïc tieâp baèng maét. Thí duï nhö bìa hoà sô maøu xanh laø nhöõng khaùch

haøng coù chaát löôïng toát; maøu vaøng laø nhöõng khaùch haøng coù chaát löôïng trung bình;

maøu ñoû laø nhöõng khaùch haøng nhieàu nguy cô ruûi ro caàn phaûi quan taâm moät caùch

ñaëc bieät...Hình thöùc phaân loaïi naøy coù taùc ñoäng taâm lyù thoâi thuùc ngöôøi caùn boä NH

nghó ra caùc giaûi phaùp ñeå haïn cheá, giaûi quyeát döùt ñieåm caùc hoà sô coù maøu ñoû.

3.2.4 Xaây döng phöông aùn xö lyù nôï coù vaáân ñeà

Ñaây laø giaûi phaùp nhaèm haïn cheá toån thaát cho cho caùc NHTM khi xaûy ra ruûi

ro tín duïng. Muoán thöïc hieän toát khaâu naøy caùc NHTM caàn phaûi xaây döïng moâ hình

hoaït ñoäng coù söï taùch baïch, phaân ñònh roõ giöõa caùc khaâu thaåm ñònh-cho vay- xöû lyù

thu hoài nôï. Vì neáu vieäc thaåm ñònh-cho vay- thu hoài nôï ñöôïc giaûi quyeát bôûi cuøng

moät caùn boä tín duïng ( hoaëc boä phaän tín duïng) seõ keùm hieäu quaû do thieáu söï ñoäc

laäp khaùch quan, coù söï vò neå nhau , sôï traùch nhieäm , khoâng loaïi tröø khaû naêng tieâu

57

cöïc, thoâng ñoàng vôùi khaùch haøng daãn ñeán vieäc xöû lyù thieáu kieân quyeát, chaäm chaïp

laøm cho toån thaát khoù thu hoài hoaëc khoâng thu hoài ñöôïc.

- Caùc NHTM caàn thaønh laäp moät phoøng ( toå) chuyeân veà xöû lyù ruûi ro vaø nôï coù vaán

ñeà (XLRR&NCVÑ) vôùi nhieäm vuï chính taäp trung theo doõi ñeà xuaát giaûi phaùp xöû

lyù ngay töø khi khoaûn nôï coù daáu hieäu ruûi ro ( chuyeån sang nhoùm 2); vaø caùc khoaûn

nôï xaáu ( nôï töø nhoùm 3 ñeán nhoùm 5).

- Caùc giaûi phaùp xöû lyù NQH (nôï nhoùm 2), nôï xaáu ( nôï töø nhoùm 3 ñeán nhoùm 5) cuï

theå nhö sau:

(cid:190) Ñoái vôùi NQH : Phaân tích nguyeân nhaân NQH cuûa töøng khaùch haøng, töø ñoù coù

bieän phaùp thaùo gôõ. Ñoái vôùi nhöõng khaùch haøng NQH coù tính chaát taïm thôøi do

nhöõng söï coá khaùch quan, hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh bình thöôøng, ngaân haøng

xem xeùt khaû naêng traû nôï vaø phöông aùn saûn xuaát kinh doanh trong thôøi gian tôùi ñeå

quyeát ñònh coù theå cho vay tieáp ñeå giuùp khaùch haøng vöôït qua khoù khaên, hay

khoâng. Ñoái vôùi NQH do nhöõng nguyeân nhaân chuû quan nhö quaûn lyù yeáu keùm,

gian doái löøa ñaûo... NH phaûi ngöng ngay quan heä tín duïng, aùp duïng bieän phaùp

giaùm saùt ñaëc bieät, tích cöïc ñoân ñoác thu hoài nôï, caàn thieát cuõng coá hoà sô khôûi kieän

ra toaø.

(cid:190) Ñoái vôùi caùc khoaûn nôï xaáu: Caùc hoà sô lieân quan ñeán caùc khoaûn nôï naøy caàn

ñöôïc ñeå trong nhöõng bìa hoà sô maøu ñoû vaø ñaët trong tình traïng kieåm soaùt heát söùc

ñaëc bieät. Beân caïnh vieäc tieáp tuïc ñoân ñoác thu hoài nôï , NH caàn phaûi raø soaùt laïi

toaøn boä hoà sô, boå sung kòp thôøi nhöõng thieáu soùt (neáu coù). Chuaãn bò caùc thuû tuïc

caàn thieát cho vieäc khôûi kieân. Tích cöïc phoái hôïp cuøng caùc cô quan höõu quan cho

tieán haønh thanh lyù, phaùt maïi caùc taøi saûn baûo ñaûm, thanh toaùn tieàn baûo hieåm. vay

theo quy ñònh hieän haønh ñeå thu hoài voán.

3.2.5 Xaây döïng heä thoáng kieåm tra, kieåm soaùt noäi boä vaø heä thoáng thoâng tin phoøng ngöøa ruûi ro moät caùch hieäu quaû

58

3.2.5.1 Xaây döïng heä thoáng kieåm tra, kieåm soaùt noäi boä

Coâng taùc kieåm tra, kieåm soaùt noäi boä trong hoaït ñoäng tín duïng laø moät coâng

cuï voâ cuøng quan troïng, thoâng qua hoaït ñoäng kieåm soaùt coù theå phaùt hieän, ngaên

ngöøa vaø chaán chænh nhöõng sai soùt trong quaù trình thöïc hieän nghieäp vuï tín duïng.

Ñeå naâng cao vai troø cuûa coâng taùc kieåm soaùt nhaèm haïn cheá ruûi ro tín duïng,

caàn thöïc hieän moät soá bieän phaùp sau :

(cid:190) Boä phaän kieåm tra,kieåm soaùt noäi boä phaûi thuoäc bieân cheá trung öông,hoäi sôû

chính, caùc hình thöùc ñeà baït boå nhieäm do trung öông quyeát ñònh, hoaït ñoäng ñoäâc

laäp vôùi ban ñieàu haønh taïi chi nhaùnh.

(cid:190) Caùn boä cuûa phoøng naøy caàn ñöôïc tuyeån choïn moät caùch kyõ löôõng, hoï phaûi laø

nhöõng caùn boä coù taøi, coù ñöùc am hieåu nghieäp vuïkieåm tra, nghieäp vuï tín duïng

(cid:190) Trong quaù trình kieåm tra hoaït ñoäng tín duïng coù theå taêng cöôøng caùn boä laøm

tröïc tieáp töø boä phaän tín duïng hoaëc thaåm ñònh vaø quaûn lyù tín duïng cuøng phoái hôïp

kieåm tra.

+ Thöôøng xuyeân ñaøo taïo, naâng cao trình ñoä nghieäp vuï, luaät phaùp cho caùn boä

phoøng kieåm soaùt. Khoâng ngöøng hoaøn thieän vaø ñoåi môùi phöông phaùp kieåm tra, aùp

duïng linh hoaït caùc bieän phaùp kieåm tra tuyø thuoâc vaøo töøng thôøi ñieåm, töøng ñoái

töôïng vaø muïc ñích cuûa kieåm tra.

3.2.5.2 Xaây döïng heä thoáng thoâng tin phoøng ngöøa ruûi ro moät caùch hieäu quaû Nhö ñaõ phaân tích ôû phaàn treân caùc loaïi thoâng tin lieân quan ñeán khaùch haøng,

thò tröôøng , tình hình kinh teá xaõ hoäi – goïi taét laø thoâng tin tín duïng- coù moät vai troø

heát söùc quan troïng trong vieäc phoøng ngöøa ruûi ro trorng hoaït ñoäng tín duïng cuûa

NHTM. Nhôø coù nhöõng thoâng tin naøy maø caùc nhaø quaûn trò ngaân haøng môùi coù cô sôû

ñeå ñöa ra nhöõng nhöõng quyeát ñònh cho vay ñuùng ñaén. Thoâng tin tín duïng coù theå

thu ñöôïc töø nhieàu nguoàn , töø ngaân haøng ( hoà sô vay voán, baùo caùo phaân tích cuûa

CBTD, Soá lieäu thoáng keâ löu tröû…); töø khaùch haøng ( qua soá lieäu soå saùch bao caùo

59

keá toaùn..) hoaëc töø caùc nguoàn khaùc ( Baùo ñaøi, caùc cô quan coù lieân quan nhö cuïc

thueá , toøa aùn…Hieän nay haàu heát caùc NHTM ñaõ coù heä thoáng thoâng tin phoøng ngöøa

ruûi ro trong noäi boä, vaø taïi caùc NHNN cuõng ñaõ coù trung taâm thoâng tin tín duïng

(CIC) . Tuy nhieân trong thôøi gian qua hoaït ñoäng cuûa caùc trung taâm naøy chöa thaät

söï hieäu quaû. Ñeå ñaûm baûo cho hoaït ñoäng thoâing tin tín duïng phaùt huy hieäu quaû

phoøng ngöøa ruûi ro cao caùc ngaân haøng caàn thöïc hieän moät soá bieän phaùp cuï theå nhö

sau:

(cid:190) Taïi caùc trung taâm thoâng tin ( nhaát laø taïi hoäi sôû chính) caàn tuyeån duïng moät ñoäi

nguõ chuyeân vieân chuyeân thu thaäp, phaân tích thoâng tin ñeå ñöa ra nhöõng caûnh baùo

kòp thôøi chuaån xaùc, maø khi caàn caùc chi nhaùnh ñeàu coù theà khai thaùc deã daøng..

Traùnh tình trang chæ thu thaäp coù tính caùch baùo caùo thoáng keâ.

(cid:190) Caùc thoâng tin tín duïng ñöôïc ñöa vaøo heä thoáng phaûi laø caùc thoâng tin coù ñoä tin

caäy cao, ñaõ ñöôïc kieåm chöùng. Thí duï nhö ñoái vôùi tính hình taøi chính cuûa khaùch

haøng caàn phaûi laø caùc baùo caùo ñaõ ñöôïc kieåm toùan ñoäc laäp; caùc nhaänñònh veà thò

tröôøng, tình hình kinh teá xaõ hoäi phaûi ñöôïc trích daãn töø nhöõng nguoàn tin chính

thoáng, hoaëc töø caùc phaân tích cuûa nhöõng chuyeân gia coù uy tín …Caùc thoâng tin phaûi

ñöôïc caäp nhaät thöôøng xuyeân.

(cid:190) Caùc NHTM phaûi coù nhöõng söï hoã trôï trao ñoåi thoâng tin laãn nhau vaø coù nhieäm

vuï cung caáp thoâng tin chính xaùc kòp thôøi cho trung taâm phoøng ngöøa ruûi ro NHNN

moät caùch kòp thôøi vaø chính xaùc theo quy ñònh hieän haønh.

- Treân trang web cuûa caùc NHTM caàn coù dieãn ñaøng trình baøy caùc tình huoáng ruûi

ro ñaõ xaûy ra trong vaø ngoaøi nöôùc, caùc giaûi phaùp ñaõ aùp duïng ñeå xöû lyù ,ñeå cho caùc

chi nhaùnh coù theå truy caäp trao ñoåi , hoïc taäp ruùt kinh nghieäm.

3.2.6 Giaûi phaùp naâng cao chaát löôïng quaûn trò nguoàn nhaân löïc Quaûn trò nguoàn nhaân löùc bao goàm caùc khaâu: tuyeån duïng, ñaøo taïo, söû duïng vaø ñaõi

ngoä caùn boä.Naâng cao naâng löïc quaûn trò nguoàn nhaân löïc ñeå ñaït ñöôïc hieäu quaû cao

60

trong hoaït ñoäng kinh doanh ngaân haøng noùi chung vaø lónh vöïc tín duïng noùi rieâng

laø coâng vieäc voâ cuøng quan troïng maø caùc NHTM phaûi quan taâm. Nhaát laø trong

giai ñoaïn hieän nay -giai ñoaïn hoäi nhaäp vaø caïnh tranh tranh toaøn caàu -. Bôûi vì,

coâng ngheä ngaân haøng duø hieän ñaïi ñeán ñaâu, caùc phöông phaùp thöïc hieän duø coù

hoaøn haûo ñeán ñaâu ñeàu do con ngöôøi nghó ra vaø vaän haønh chuùng.Vì vaäy neáu ngöôi

caùn boä ngaân haøng , nhaát laø caùn boä tín duïng neáu khoâng coù taâm coù ñöùc , thì chaúng

nhöõng khoâng khai thaùc ñöôïc hieäu quaû töø söï hieän ñaïi ,söï hoaøn haûo ñoù maø ngöôïc

laïi coøn mang ñeán nhöõng ruûi ro thieät haïi raát lôùn khi vaän haønh nhöõng coâng nghe,

phöong phaùp ñoù. Coù theå noùi quaûn trò nguoàn nhaân löïc coù hieäu quaû laø moät trong

nhöõng giaûi phaùp haïn cheá phoøng ngöøa ruûi ro beàn vöõng.

(cid:143)Muoán laøm toát coâng vieäc naøy, NHTM caàn thöïc hieän caùc giaûi phaùp sau:

(cid:190) Ngay töø khaâu tuyeån duïng caøn boä laøm coâng taùc tín duïng caàn phaûi heát söùc chaët

cheû, vieäc xeùt tuyeån coâng khai minh baïch. Beân caïnh caùc vieäc ñaït caùc yeâu caàu veà

trình ñoä ban ñaàu ñaõ ñöôïc chuaån hoùa theo yeâu caàu cuûa töøng NHTM ( nhö toát

nghieäp ñaïi hoïc; trình ñoä ngoaïi ngöõ…) Caàn chuù troïng ñeán tö caùch ñaïo ñöùc . Coù

theå nhaän bieát ñöôïc ñieàu naøy qua: phoûng vaán tröïc tieáp, xem kyõ lyù lich nhaân thaân,

qua lôøi nhaän xeùt cuûa thaày, coâ ….Caùc NHTM neân coù söï lieân keát töø caùc tröôøng ñaïi

hoïc danh tieáng ñeå nhôø hoã trôï giuùp phaùt hieän caùc sinh vieân öu tuù töø ñoù caùc NHTM

coù keá hoaïch tieáp caän taïo ñieàu kieän toát cho caùc sinh vieân nghieân cöùu vaø sau ñoù

tuyeån duïng laøm vieäc cho ngaân haøng mình.

(cid:190) Caàn löïa choïn nhöõng caùn boä coù hieåu bieát veà xaõ hoäi vaø coù khaû naêng giao tieáp :

yeáu toá giuùp cho khaùch haøng vaø ngaân haøng hieåu nhau hôn, laøm cho khaùch haøng coù

thieän caûm vôùi ngaân haøng, gaén boù vôùi ngaân haøng. Vôùi khaû naêng giao tieáp caùn boä

tín duïng tìm hieåu theâm ñöôïc nhieàu thoâng tin veà khaùch haøng phuïc vuï trong xöû lyù

nghieäp vuï.

61

(cid:190) Beân caïnh vieäc boá trí vò trí coâng taùc phuø hôïp vôùi trình ñoä vaø khaû naêng cuûa töøng

caùn boä. Caùc NHTM caàn chuù troïng coâng taùc ñaøo taïo vaø taùi ñaøo taïo ñeå naâng cao

kieán thöc cho caùn boä. Coù theå tuyeån choïn caùc caùn boä gioûi veà nghieäp vuï tín duïng

cho ñi ñaøo taïo theâm chuyeân moân cuûa caùc ngaønh ngheà, lónh vöïc maø NH coù höôùng

ñaàu tö trong töông lai hoaëc caàn thieát cho hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng (nhö luaät).

Hoaëc ngöïôc laïi tuyeån choïn nhöõng ngöôøi gioûi ôû nhöõng lónh vöïc ñoù cho ñaøo taïo veà

nghieäp vuï tín duïng ngaân haøng nhaèm chuaån bò cho nhöõng keá hoaïch phaùt trieån daøi

haïn.

(cid:190) AÙp duïng moät chính saùch ñaõi ngoä hôïp lyù, coâng baèng. Nhöõng ngöôøi taän tuïy coù

nhieàu ñoùng goùp mang laïi hieäu quaû cao cho ngaân haøng phaûi ñöôïc khen thöôûng

xöùng ñaùng ( caû vaät chaát vaø tinh thaàn ). Cheá ñoä tieàn löông caàn ñöôïc nghieân cöùu

caûi tieán( nhaát laø ôû caùc NHTM nhaø nöôùc) theo höôùng traû theo naêng löïc vaø khoái

löôïng coâng vieäc cuûa caùn boä.Haïn cheá cuûa cô cheá traû löông hieän nay cuûa caùc

NHTM nhaø nöôùc laø traû theo thaâm nieân, baèng caáp, chöùc danh töø ñoù khoâng khuyeán

khích ñöôïc caùc caùn boä treû coù naêng löïc, ñaây laø cuõng laø moät trong nhöõng nguyeân

nhaân cuûa hieän töôïng “ chaûy maùu chaát xaùm” töø NHTM nhaø nöôùc sang caùc NHTM

ngoaøi quoác doanh trong thôøi gian gaàn ñaây

(cid:190) Cô hoäi vaø ñieàu kieän thaêng tieán cho moïi caùn boä laø nhö nhau môùi taïo neân ñoäng

löïc cho toaøn theå caùn boä phaán ñaáu, coáng hieán cho cô quan mình. Beân caïnh ñoù caàn

xaây döïng moät khoâng khí ñoaøn keát thaân thieän, moät neùt vaên hoùa rieâng cuûa töøng

ngaân haøng ( theå hieän qua vieäc maëc ñoàng phuïc, toå chöùc sinh haoït taäp theå trong

nhöõng dòp leã,hoäi) , laøm cho ngöôøi caùn boä luoân thaáy töï haøo vaø gaén boù vôùi ngaân

haøng mình.

3.2.7 Kieán nghò ñoái vôùi NHNN vaø chính phuû 3.2.7.1 Ñoái vôùi NHNN (cid:190) Naâng cao chaát löôïng ñieàu haønh, quaûn lyù cuûa moät NHTW

62

(cid:138) Trong vieäc hoaïch ñònh chính saùch caàn caân ñoái moät caùch thích hôïp giöõa

caùc muïc tieâu ñaùp öùng yeâu caàu phaùt tròeån kinh teá, oån ñònh tieàn teä vaø söï phaùt trieån

beàn vöõng cuûa heä thoáng NHTM. Hay noùi caùch khaùc laø taïo ñöoäc söï oàn ñònh, traùnh

hieän töôïng taêng tröôûng “noùng” hoaëc thaét chaët tín duïng ñoät ngoät aûnh höôûng ñeán

hoaït ñoäng cuûa caùc NHTM.

(cid:138) NHNN caàn thöôøng xuyeân toång hôïp phaân tích ñeå ñöa ra caùc döï baùo veà

dieãn bieán thò tröôøng,xu höôùng phaùt trieån cuûa neàn kinh teá lieân quan ñeán hoaït ñoäng

tín duïng giuùp caùc NHTM coù cô sôû tham khaûo ñònh höôùng cho vieäc hoaïch ñònh

cho mình moät chính saùch tín duïng hôïp lyù vöøa ñaûm baûo vieäc phaùt trieån vöøa ñaûm

baûo,haïn cheá phoøng ngöøa ruûi ro.

(cid:138)Tieáp tuïc phoái hôïp vôùi caùc cô quan höõu quan nhö boä taøi chính thuùc ñaåy

quaù trình coå phaàn hoaù caùc NHTM nhaø nöôùc theo ñuùng loä trình.

(cid:138) Nghieân cöùu ban haønh caùc quy ñònh höôùng daãn ñeå töøng böôùc ñöa vaøo aùp

duïng caùc coâng cuï baûo hieåm cho hoaït ñoäng tí n duïng : nhö nghieäp vuï baûo hieåm

khoaûn vay ,quyeàn choïn, hoaùn ñoåi laõi suaát cuõng nhö caùc coâng cuï taøi chính phaùi

sinh khaùc...

(cid:190) Taêng cöôøng vaø naâng cao chaát löôïng coâng taùc thanh tra , giaùm saùt hoaït

ñoäng cuûa caùc NHTM

(cid:138)Heä thoáng thanh tra kieåm soaùt cuûa chi nhaùnh NHNN ôû caùc ñòa phöông caàn

ñöôïc xaây döïng theo höôùng treû hoaù , goàm nhöõng caùn boä gioûi nghieäp vuï ngaân haøng

vaø nghieäp vuï kieåm tra. Ñaëc bieät laø coù khaû naêng caäp nhaät naém baét taát caû nghieäp

vuï ngaân haøng, vaø coù ñaïo ñöùc toát.

(cid:138) Xaây döïng chöông trình thanh tra kieåm soaùt moät caùch khoa hoïc ñaûm baûo

tính phaùt hieän phaùt hieän, phoøng ngöøa ruûi ro nhöng khoâng gaây trôû ngaïi hoaït ñoäng

cuûa caùc NHTM.muoán vaäïy boä phaän thanh tra NHNN caàn phaûi thu thaäp ñaày ñuû caùc

thoâng tin veà lónh vöïc caàn kieåm tra, leân phöông aùn kieåm tra moät caùch chi tieát caån

63

thaän. Neân chuù troïng tieán haønh thanh tra coù troïng ñieåm, traùnh thanh tra mang

tính hình thöùc.

(cid:138) NHNN caàn xaây döïng phöông aùn boå sung hoaëc hoaùn ñoåi caùn boä kieåm tra

qua laïi giöõa caùc chi nhaùnh nhaèm ñaûm baûo tính khaùch quan taïo, ñieàu kieän cho caùn

boä trau doài theâm kinh nghieäm thöïc teá ôû nhöõng moâi tröôøng hoaït ñoäng khaùc nhau.

(cid:190) NHNN caàn caûi tieán vaø naâng cao vai troø cuûa trung taâm thoâng tin tín duïng

(CIC)

Hieän nay taïi caùc chi nhaùnh NHNN ôû caùc ñòa phöông ñeàu ñaõ coù Trung taâm

thoâng tin tín duïng. Tuy nhieân, hoaït ñoäng cuûa caùc trung taâm naøy thôøi gian qua

chöa thaät söï hieäu quaû, caùc thoâng tin cuûa trung taâm thöôøng khoâng ñaày ñuû vaø thieáu

söï caäp nhaät kòp thôøi.Trong thôøi gian tôùi ñeå khaéc phuïc tình traïng naøy NHNN caàn

löu yù caùc giaûi phaùp sau:

(cid:138) Tuyeån choïn vaø ñaøo taïo caùn boä laøm coâng taùc CIC theo theo höôùng

chuyeân moân hoùa (traùnh caùn boä kieâm nhieäm nhö hieän nay). Caùn boä CIC phaûi am

hieåu lónh vöïc coâng ngheä thoâng tin (khai thaùc thoâng tin qua maïng vaø caùc coâng cuï

hoã trôï khaùc), coù khaû naêng nghieân cöùu toång hôïp, phaân tích caùc thoâng tin thu thaäp

ñöôïc ñeå ñöa ra ñöôïc caùc thoâng tin coù tính ñònh höôùng, caûnh baùo caàn thieát cho

hoaït ñoäng tín duïng ngaân haøng.

(cid:138) Ñoåi môùi vaø hieän ñaïi hoa caùc trang thieát bò , thieát laäp heä thoáng sao cho

vieäc thu thaäp cuõng nhö cung caáp caùc toâng tin tín duïng cho caùc NHTM treân ñòa

baøn moät caùch kòp thôøi vaø thuaän tieän nhaát.Traùnh tình traïng phaûi qua heä thoáng vaên

baûn loøng voøng nhö hieän nay, neân thieát keá moät trang web rieâng ñeå caùc NHTM coù

theå deã dang cung caáp cuõng nhö nhaän ñöôïc caùc thoâng tin tín duïng caàn thieát.

(cid:138) Thöïc hieän qui cheá cheá taøi nghieâm tuùc ñoái vôùi caùc NHTM treân ñòa baøn

khoâng tuaân thuû ñaày ñuû caùc quy ñònh veà cung caáp thoâng tín cho CIC. Thöôøng

64

xuyeân toå chöùc caùc lôùp taäp huaán, phoå bieán kinh nghieâm trong coâng taùc thu thaäp

vaø xöû lyù thoâng tin tín duïng cho caùn boä lieân quan ôû caùc NHTM.

3.2.7.2 Ñoái vôùi chính phuû vaø caùc cô quan ban ngaønh.

(cid:138)Chính phuû caàn bghieân cöùu ban haønh, boå sung caùc quy ñònh phaùp luaät

nhaèm hoã trôï ñaûm baûo quyeàn chuû nôï cuûa caùc NHTM, xaây döïng luaät veà ñaûm baûo

tieàn vay cuûa caùc toå chöùc tín duïng ,luaät veà quyeàn sôû höõu.Nhaèm khaéc phuïc tình

traïng khoù khaên hieän nay cuûa caùc NHTM khi phaûi xöû lyù taøi saûn theá chaáp ñeå thu

hoài nôï phaûi qua nhieàu giai ñoaïn nhieâu kheâ, toán raát nhieàu thôøi gian nhöng ñoâi khi

khoâng ñaït ñöôïc keát quaû nhö yù. Tröôùc maét, nhaèm ñieàu kieän cho caùc toå chöùc tín

duïng thu hoài nôï nhanh choùng, giaûm bôùt toån thaát khi coù ruûi ro Chính phuû caàn yeâu

caàu caùc boä ngaønh ban haønh caùc quy ñònh thöïc hieän vieäc xöû lyù taøi saûn baûo ñaõm

theo ñuùng tinh thaàn cuûa caùc nghò ñònh nhö:nghò ñònh 178/1999/NÑ-CP; nghò ñònh

85/2002/NÑ-CP vaø thoâng tö 03/2001/TTLT/NHNN-BTP-BCA-BTC-TCÑC lieân

quan ñeán caùc vaân ñeà taøi saûn ñaûm baûo vaø xöû lyù taøi saûn ñaûm baûo. Chaún haïn,caùc

ban ngaønh lieân quan caàn laøm vieäc thoáng nhaát vôùi nhau,traùnh ñuøn ñaåy traùch

nhieäm, nghieân cöu ñieàu chænh caùc qui ñònh khoâng phuø hôïp vôùi thöïc teá gaây khoù

khaên cho vieäc hoaøn chænh hoà sô theá chaáp. Thí duï nhö caùc quy ñònh cuøa thoâng tö

05/2005/TTLB-BTP-BTNMT,veà thôøi gian caáp giaáy chöùnh nhaän giao dòch ñaûm

baûo laø naêm ngaøy, nhö theá laø quaù laâu so vôùi thôøi ñaïi phaùt trieån thoâng tin vaø vi tính

hoaù nhö hieän nay, hoaëc qui ñònh khi thöïc hieän ñaêng kyù giao dòch ñaûm baûo ñoái vôùi

taøi saûn gaén lieàn vôùi ñaát thì ngoaøi giaáy chöùng nhaän sôû höõu coâng trình, sôû taøi

nguyeân moâi trröôøng yeâu caàu phaûi coù giaáy chöùng nhaän quyeàn söû duïng ñaát. Ñieàu

naøy khoâng phuø hôïp vôùi thöïc teá, gaây khoù khaên cho caùc doanh nghieäp phaûi ñi thueâ

ñaát - nhaát laø caùc doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi- ôû caùc khu coâng nghieäp

vì hoï coù chöùng nhaän sôû höõu coâng rình nhöng laïi khoâng coù giaáy chöùng nhaän

65

quyeàn söû duïng ñaát daãn ñeán khoâng hoaøøn thaønh ñöôïc thuû tuïc ñaêng kyù giao dòch

ñaûm baûo duø taøi saûn treân ñaát thuoäc quyeàn sôû höõu cuûa ho.

(cid:138)Chính phuû caàn chæ ñaïo ban haønh caùc vaên baûn phaùp luaät quy ñònh roõ traùch

nhieäm cuûa caùc coâng ty kieåm toaùn, caùc coâng ty tö vaán caùc vaán ñeà lieân quan ñeán

taøi saûn nhö giaù trò, quyeàn sôû höõu,thuû tuïc phaù saûn ....Nhaèm haïn cheá nhöõng tröôøng

hôïp coù söï thoâng ñoàng giöõa caùc cô quan naøy vôùi caùc doanh nghieäp caàn coù söï

ñaùnh giaù sai tình trang thöïc teá cuûa doanh nghieäp ñeå coù ñuû ñieàu kieän vay voân

ngaân haøng.

(cid:138) Chính phuû caàn nghieân cöùu ban haønh caùc quy ñònh vaø ñöa vaøo thöïc hieän

caùc loaïi baûo hieåm baét buoäc nhö: baûo hieåm taøi saûn ñaûm baûo tieàn vay,baûo hieåm

caùc khoaûn vay.

(cid:138)Tieàp tuïc ñaåy manh tieán trình coå phaàn hoaù caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc ,

trong ñoù coù caùc NHTM, nhaèm thuùc ñaåy caùc NHTM taêng cöôøng naêng löïc taøi chính

theo caùc chuaån möïc quoác teá giaûm thieåu ñöôïc caùc ruûi ro trong hoaït ñoäng ngaân

haøng. Beân caïnh ñoù nôï quaù haïn nôï xaáu cuûa caùc DNNN taïi caùc NHTM chieám tyû

troïng lôùn. Do ñoù vieäc coå phaàn hoaù, thay ñoåi hình thöùc quaûn lyù ñieàu ,laønh maïnh

hoaù tình hình taøi chính, giaûi quyeát döùt ñieåm nôï naàn toàn ñoïng cuûa caùc doanh

nghieäp nhaø nöôùc se õgoùp phaàn giaûm bôùt ruûi ro cho caùc NHTM.

66

Keát luaän

NHTM laø nhöõng ñònh cheá trung gian taøi chính vôùi hoaït ñoäng chuû yeáu laø

nhaän tieàn göûi khaùch haøng vôùi traùch nhieäm hoaøn traû, söû duïng soá tieàn naøy ñeå cho

vay; cung caáp caùc dòch vuï ngaân haøng; kinh doanh chöùng khoaùn...Hoaït ñoäng

NHTM vôùi nhöõng ñaëc tröng cô baûn nhö theá neân chòu taùc ñoäng cuûa nhieàu yeáu toá

nhö: Moâi tröôøng kinh teá, chính trò, xaõ hoäi, caùc cô cheá chính saùch quaûn lyù ñieàu

haønh vó moâ vaø vi moâ. Maø caùc yeáu toá naøy coù theå thay ñoåi ñeå phuø hôïp vôùi dieãn

bieán thöïc teá cuûa neàn kinh teá. Ñaëc bieät trong xu höôùng hoäi nhaäp kinh teá quoác teá

vaø toaøn caàu hoùa nhö hieän nay,beân caïnh vieäc taïo ra nhöõng cô hoäi noù coøn coøn coù

theå laøm gia taêng caùc nguy cô ruûi ro cho hoaït ñoäng ngaân haøng thöông maïi vaø khi

ruûi ro xaûy ra thì haäu quaû cuûa noù seõ raát naëng neà aûnh höôøng ñeán caû söï phaùt trieån

cuûa neàn kinh teá quoác gia. Vì vaäy, vieäc naâng cao hieäu quaû naêng löïc quaûn trò ruûi ro

trong heä thoáng NHTM nhaèm ñaûm baûo phaùt trieån beàn vöõng ñaõ vaø ñang laø nhieäm

vuï caáp baùch ñoái vôùi taát caû NHTM .

Qua nghieân cöùu vaø thöïc tieån cho thaáy ruûi ro trong hoaït ñoäng cuûa caùc

NHTM noùi chung, ruûi ro tín duïng noùi rieâng ñeàu coù theå ñöôïc nhaän dieän, ño löôøng

ñeå ñöa ra caùc döï baùo kòp thôøi coù tính caûnh baùo, treân cô sôû ñoù xaây döïng nhöõng

phöông aùn nhaèm ngaên ngöøa vaø haïnh cheá ñeán möùc thaáp nhaát caùc thieät haïi do ruûi

ro gaây ra neáu caùc NHTM xaây döïng ñöôïc moät heä thoáng chính saùch quaûn lyù ruûi ro

moät caùch hieäu quaû vaø nhaän thöùc ñöôïc :”Quaûn lyù ruûi ro laø moät quaù trình lieân tuïc

caàn ñöôïc thöïc hieän ôû moïi caáp ñoä cuûa moät toå chöùc taøi chính vaø laø yeâu caàu baét

buoäc ñeå caùc toå chöùc taøi chính coù theå ñaït ñöôïc caùc muïc tieâu ñeà ra vaø duy trì khaû

naêng toàn taïi vaø söï minh baïch veà taøi chính “ (Trích caùc höôùng daãn veà chính

saùch quaûn lyù ruûi ro cuûa uyû ban Basel ).

Tp Hoà chí Minh- 2006