BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ
HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
VÕ THỊ THU THẢO
CUNG ỨNG DỊCH VỤ HÀNH CHÍNH CÔNG
TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN TRẢNG BÀNG, TỈNH TÂY NINH
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG
TP. Hồ Chí Minh, năm 2017
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ
HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
VÕ THỊ THU THẢO
CUNG ỨNG DỊCH VỤ HÀNH CHÍNH CÔNG
TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN TRẢNG BÀNG, TỈNH TÂY NINH
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG
Chuyên ngành: Quản lý công
Mã số: 60 34 04 03
NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. NGÔ THÀNH CAN
TP. Hồ Chí Minh, năm 2017
LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình nghiên cứu và thực hiện luận văn, học viên đã nhận
được sự giúp đỡ rất lớn từ các cá nhân và tập thể.
Xin trân trọng cảm ơn Ban Giám đốc, các thầy cô giảng viên, các khoa,
phòng, ban của Học viện Hành chính Quốc gia đã tận tình giảng dạy, truyền
đạt những kiến thức quý báu và tạo điều kiện thuận lợi trong suốt quá trình
học tập.
Xin trân trọng gửi lời cảm ơn chân thành đến PGS.TS. Ngô Thành Can,
người đã hướng dẫn học viên trong quá trình thực hiện luận văn, cám ơn Thầy
đã hỗ trợ về mặt chuyên môn và động viên tinh thần để học viên hoàn thành
luận văn này.
Xin trân trọng cảm ơn tập thể cán bộ, công chức, người lao động Ủy ban
nhân dân huyện Trảng Bàng, các cơ quan quản lý nhà nước về dịch vụ hành
chính công trên địa bàn huyện đã cung cấp đầy đủ thông tin và tham gia góp ý
tận tình trong quá trình Tôi có thể thực hiện luận văn này. Chân thành cảm ơn
các đồng nghiệp, bạn bè và gia đình đã hỗ trợ cho Tôi về mọi mặt.
Trân trọng!
Tác giả luận văn
Võ Thị Thu Thảo
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan: Luận văn này do tôi thực hiện từ kết quả nghiên cứu
của bản thân dưới sự hướng dẫn của PGS.TS. Ngô Thành Can, không trùng
lắp, không sao chép bất kỳ luận văn nào của người khác.
Tôi xin chịu trách nhiệm về lời cam đoan của mình.
Tác giả luận văn
Võ Thị Thu Thảo
MỤC LỤC
TRANG PHỤ BÌA
LỜI CÁM ƠN
LỜI CAM ĐOAN
MỤC LỤC
1. Lý do chọn đề tài ................................................................................. 1
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu ....................................................... 3
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu .................................................... 6
3.1. Mục đích của đề tài ........................................................................ 6
3.2. Nhiệm vụ của đề tài ....................................................................... 6
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ..................................................... 7
5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu của luận văn ....... 7
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn ........................................ 8
7. Kết cấu của luận văn .......................................................................... 9
Chƣơng 1: Cơ sở lý luận về cung ứng dịch vụ hành chính công trên
địa bàn cấp huyện ........................................................................................ 10
1.1.Những vấn đề chung về cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa
bàn cấp huyện ............................................................................................. 10
1.1.1.Khái niệm, đặc trưng, vai trò của cung ứng dịch vụ hành chính
công .......................................................................................................... 10
1.1.1.1. Khái niệm ............................................................................ 10
1.1.1.2. Đặc trưng ............................................................................. 16
1.1.1.3. Vai trò .................................................................................. 18
1.1.2.Các loại dịch vụ hành chính công được cung ứng trên địa bàn cấp
huyện ........................................................................................................ 19
1.2.Cơ sở pháp lý về cung ứng dịch vụ hành chính côngtrên địa bàn
cấp huyện ..................................................................................................... 26
1.2.1. Sự cần thiết của cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn
cấp huyện ................................................................................................. 26
1.2.2. Các quy định pháp lý của cung ứng dịch vụ hành chính công trên
địa bàn cấp huyện ..................................................................................... 27
1.2.3. Chủ thể có thẩm quyền cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa
bàn cấp huyện ........................................................................................... 29
1.2.4. Cách thức, quy trình, thủ tục cung ứng dịch vụ hành chính công
trên địa bàn cấp huyện ............................................................................. 33
1.2.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính
công trên địa bàn cấp huyện ..................................................................... 37
1.2.5.1. Yếu tố về đặc điểm tự nhiên, kinh tế, xã hội ...................... 37
1.2.5.2. Yếu tố về hệ thống thể chế cung ứng dịch vụ hành chính công
trên địa bàn cấp huyện ............................................................................. 39
1.2.5.3. Yếu tố về nhân sự, tổ chức bộ máy cung ứng dịch vụ hành
chính công trên địa bàn cấp huyện ........................................................... 40
1.2.5.4. Yếu tố về nhu cầu cung ứng dịch vụ hành chính công của cá
nhân, tổ chức trên địa bàn huyện ............................................................. 41
1.5.Kinh nghiệm của một số địa phƣơng về cung ứng dịch vụ hành
chính công .................................................................................................... 41
1.5.1.Quận Liên Chiểu, Đà Nẵng .......................................................... 41
1.5.2.Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh ................................................. 43
Tiểu kết Chƣơng 1 .................................................................................. 45
Chƣơng 2: Thực trạng cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn
huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh ............................................................. 46
2.1. Tổng quan tình hình cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa
bàn huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh ..................................................... 46
2.2. Thực trạng cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn huyện
Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh ........................................................................ 49
2.2.1. Thể chế cung ứng dịch vụ hành chính công ................................ 49
2.2.2. Các loại dịch vụ hành chính công được cung ứng ...................... 51
2.2.3. Về tổ chức bộ máy, nhân sự cung ứng dịch vụ hành chính công 51
2.2.4. Quy trình cung ứng dịch vụ hành chính công ............................. 52
2.3. Đánh giá, nhận xét thực trạng cung ứng dịch vụ hành chính công
trên địa bàn huyện Trảng Bàng ................................................................. 54
2.3.1. Ưu điểm ....................................................................................... 54
2.3.2. Những hạn chế và nguyên nhân của những hạn chế ................... 56
Tiểu kết Chƣơng 2 .................................................................................. 67
Chƣơng 3: Phƣơng hƣớng và giải pháp hoàn thiện cung ứng dịch vụ
hành chính công trên địa bàn huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh ......... 68
3.1. Phƣơng hƣớng ................................................................................. 68
3.2. Giải pháp .......................................................................................... 70
3.2.1. Nhóm giải pháp chung ................................................................ 70
3.2.1.1. Đổi mới nhận thức về vai trò của Nhà nước đối với cung ứng
dịch vụ hành chính công ............................................................................... 70
3.2.1.2. Hoàn thiện thể chế về cung ứng dịch vụ hành chính công .... 73
3.2.2. Nhóm giải pháp cụ thể................................................................. 75
3.2.2.1. Hoàn thiện cơ cấu tổ chức, bộ máy nhân sự của chủ thể có
thẩm quyền cung ứng dịch vụ hành chính công (chủ thể có thẩm quyền ký;
chủ thể tham mưu) ......................................................................................... 75
3.2.2.2. Tiếp tục rà soát, cải cách mạnh mẽ cách thức, quy trình, thủ
tục cung ứng dịch vụ hành chính công ......................................................... 83
3.2.2.3. Xây dựng, hoàn thiện cơ chế một cửa liên thông và đẩy mạnh
ứng dụng công nghệ thông tin trong cung ứng dịch vụ hành chính công .... 85
3.3. Kiến nghị .......................................................................................... 85
3.3.1. Đối với Ủy ban nhân dân Tỉnh Tây Ninh .................................... 85
3.3.2. Đối với Ủy ban nhân dân huyện Trảng Bàng ............................. 87
Tiểu kết chƣơng 3 ................................................................................... 90
Phần kết luận .......................................................................................... 91
TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................................... 94
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Dịch vụ hành chính công đóng vai trò rất quan trọng trong đời sống xã
hội, phục vụ trực tiếp nhu cầu thiết yếu chung của cộng đồng, công dân, theo
nguyên tắc không vụ lợi, đảm bảo sự công bằng và ổn định xã hội.
Hiện nay, các dịch vụ hành chính công do các tổ chức nhà nước thực
hiện theo quy định của pháp luật. Trên phạm vi cấp huyện, dịch vụ hành
chính công là những dịch vụ liên quan đến chức năng quản lý nhà nước của
Ủy ban nhân dân (UBND) cấp huyện, do các cơ quan quản lý nhà nước có
thẩm quyền ở cấp huyện thực hiện nhằm cung cấp cho các tổ chức, cá nhân
các loại giấy tờ pháp lý. Các dịch vụ hành chính công tại cấp huyện gắn liền
với các loại thủ tục hành chính, gắn với chức năng quản lý nhà nước của
UBND cấp huyện, thông qua việc giải quyết các thủ tục hành chính tại cấp
huyện. Để thực hiện chức năng này, cơ quan hành chính nhà nước cấp huyện
phải tiến hành những hoạt động phục vụ trực tiếp tổ chức, công dân như: đăng
ký, cấp giấy phép, cấp giấy chứng nhận, công chứng, hộ tịch… Tổ chức, công
dân được hưởng những dịch vụ này không theo quan hệ cung cầu, ngang giá
trên thị trường mà thông qua việc đóng lệ phí hoặc phí cho các cơ quan hành
chính nhà nước theo quy định; phần phí, lệ phí này mang tính chất hỗ trợ
ngân sách nhà nước, chủ yếu phục vụ việc đầu tư nâng cao chất lượng dịch vụ
hành chính công.
Tại huyện Trảng Bàng, Tỉnh Tây Ninh, để triển khai thực hiện có hiệu
quả công tác cung ứng dịch vụ hành chính công, ngày 18/4/2011, Ủy ban
nhân dân huyện Trảng Bàng ban hành Quyết định số 681/QĐ-UBND về việc
thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ huyện lần thứ X về “Cải cách
hành chính giai đoạn 2011-2015”. Sau 5 năm tổ chức thực hiện, hoạt động
cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn huyện đã đạt được một số kết
1
quả khả quan như:
- Công tác tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính cho tổ chức, cá nhân
bảo đảm đúng quy định; Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả tại UBND cấp
huyện được kiện toàn, trang thiết bị được bổ sung, hoàn thiện hơn.
- Công tác tổ chức bộ máy tiếp tục được đẩy mạnh, có sự phân công
đúng chức năng, nhiệm vụ giữa UBND và các cơ quan chuyên môn thuộc
UBND cấp huyện.
- Công tác ứng dụng công nghệ thông tin vào các hoạt động của UBND
cấp huyện được tăng cường, nâng cao tính minh bạch, chuyên nghiệp và hiện
đại hơn.
- Nhận thức và trách nhiệm của cơ quan hành chính cấp huyện đối với
công tác cải cách hành chính cũng được nâng lên rất cao.
Tuy nhiên, vẫn còn những điểm hạn chế, bất cập sau:
Một là, một số thủ tục hành chính còn khá rườm rà, gây khó khăn đối
với cá nhân, tổ chức khi đến cơ quan giải quyết thủ tục.
Hai là, chất lượng đội ngũ công chức trực tiếp cung ứng các dịch vụ
hành chính công còn hạn chế về trình độ, chuyên môn, nghiệp vụ và đạo đức
công vụ của công chức.
Ba là, trang thiết bị chưa được trang bị một cách tốt nhất, đáp ứng được
đầy đủ nhu cầu của công việc.
Bốn là, việc áp dụng phần mềm điện tử còn nhiều hạn chế trong quá
trình thực hiện nhiệm vụ.
Những hạn chế, bất cập trên xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau
nhưng nhìn chung để đánh giá chất lượng hoạt động cung ứng dịch vụ hành
chính công nói chung, tại huyện Trảng Bàng nói riêng được căn cứ vào mức
độ hài lòng của công dân đối với hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính
công, chủ thể cung ứng dịch vụ hành chính công và quy trình cung ứng các
dịch vụ hành chính công trên địa bàn cấp huyện. Cụ thể từ việc sắp xếp, bố trí
2
nhân sự, tổ chức bộ máy hành chính cung ứng dịch vụ hành chính công còn
nhiều hạn chế, đến đổi mới công tác đào tạo, bồi dưỡng về chuyên môn,
nghiệp vụ đối với công chức có trách nhiệm trong hoạt động cung ứng dịch
vụ hành chính công và quy trình cụ thể đối với từng dịch vụ hành chính công
tại cấp huyện vẫn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện.
Trên cơ sở đó, tại các cơ quan hành chính cấp huyện, việc áp dụng mô
hình “một cửa – một cửa liên thông” được chú trọng đầu tư, nâng cao chất
lượng nhằm giải quyết tốt hơn các thủ tục hành chính thuộc các dịch vụ hành
chính công được cung ứng tại cấp huyện.
Yêu cầu đặt ra là căn cứ nguyên nhân nảy sinh những vấn đề thực tiễn
đề ra thì cần có những giải pháp thích hợp nhằm khắc phục những điểm hạn
chế, khiếm khuyết nêu trên để hướng đến mục tiêu cuối cùng của hoạt động
cung ứng dịch vụ hành chính công là sự hài lòng của công dân khi có nhu cầu
đối với các dịch vụ hành chính công. Do vậy, tác giả chọn Đề tài “Cung ứng
dịch vụ hành chính công trên địa bàn huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh”
để làm luận văn thạc sỹ Quản lý công.
2. Tổng quan về tình hình nghiên cứu
Dịch vụ hành chính công là loại hình dịch vụ gắn liền với chức năng
quản lý nhà nước nhằm đáp ứng yêu cầu của người dân. Do vậy, cho đến nay,
đối tượng cung ứng duy nhất các dịch vụ công này là cơ quan công quyền hay
các cơ quan nhà nước thành lập được ủy quyền thực hiện cung ứng dịch vụ
hành chính công. Đây là một phần trong chức năng quản lý nhà nước. Để thực
hiện chức năng này nhà nước phải tiến hành những hoạt động phục vụ trực
tiếp như cấp giấy phép, giấy chứng nhận, đăng ký, công chứng, thị thực, hộ
tịch…
Quá trình cung ứng dịch vụ hành chính công có liên quan đến mức độ
thỏa mãn các nhu cầu công cộng của xã hội, liên quan đến tiến bộ kinh tế, xã
hội của một quốc gia.
3
Một số sách nghiên cứu về dịch vụ hành chính công như:
- Chu Văn Thành, Dịch vụ công và xã hội hóa dịch vụ công - Một số
vấn đề lý luận và thực tiễn, Nxb. Chính trị Quốc gia, 2004: nội dung chính mà
tác giả muốn đề cập đến là đưa ra những quan điểm khác nhau về dịch vụ
công để từ đó rút ra quan điểm cá nhân về dịch vụ công và thực trạng của quá
trình xã hội hóa dịch vụ công, bên cạnh đó đề ra một số giải pháp cho thực
trạng trên.
- PGS.TS Lê Chi Mai, Cải cách dịch vụ công ở Việt Nam, Nxb. Chính
trị Quốc gia, 2003: Tại sao cần phải cải cách dịch vụ công ở Việt Nam, một
số hạn chế, khó khăn mà Việt Nam gặp phải khi thực hiện cải cách dịch vụ
công để từ đó nêu lên một số giải pháp nhằm giải quyết những hạn chế, khó
khăn đó và bên cạnh đó đề xuất một số kiến nghị đối với cải cách dịch vụ
công ở Việt Nam.
- Chu Văn Thành, Dịch vụ công - Đổi mới quản lý và tổ chức cung ứng
ở Việt Nam hiện nay, Nxb Chính trị Quốc gia, 2007: Tác giả đưa ra một số
khái niệm về dịch vụ công và một số khái niệm có liên quan; Lý do của việc
đổi mới quản lý và tổ chức cung ứng dịch vụ công ở Việt Nam hiện nay,
nguyên nhân, giải pháp và kiến nghị của vấn đề trên.
- PGS.TS Lê Chi Mai, Dịch vụ hành chính công, Nxb Lý luận Chính
trị, 2006: Nội dung chính mà tác giả muốn nói đến là Dịch vụ hành chính
công: từ lý luận đến thực tiễn, khái niệm, phân loại và một số vấn đề lý luận
về dịch vụ hành chính công; nêu lên thực trạng dịch vụ hành chính công, hoạt
động cung ứng dịch vụ hành chính công ở nước ta hiện nay; từ những thực
trạng đó, tác giả đưa ra một số giải pháp và kiến nghị để hoàn thiện, nâng cao
chất lượng dịch vụ hành chính công và hoạt động cung ứng dịch vụ hành
chính công ở nước ta.
- TS. Đinh Văn Ân – Hoàng Thu Hòa, Đổi mới cung ứng dịch vụ công
ở Việt Nam, Nxb Thống kê, 2006: theo các tác giả hoạt động cung ứng dịch
4
vụ hành chính công ở nước ta còn nhiều bất cập, hạn chế nên việc đổi mới
hoạt động này rất cần thiết nhằm nâng cao chất lượng các dịch vụ công được
cung ứng hiện nay.
Các cuốn sách trên đề cập đến các dịch vụ hành chính công, quá trình
cung ứng dịch vụ hành chính công như là một chức năng cơ bản của cơ quan
hành chính nhà nước. Về phương diện quản lý của các cơ quan hành chính
nhà nước đối với hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công, các tác giả đã
đưa ra một số giải pháp phù hợp nhằm nâng cao chất lượng các dịch vụ hành
chính công khi được đưa đến người dân.
Một số bài viết, chương trình, đề án:
Nâng cao chất lượng cung ứng dịch vụ hành chính công ở cấp huyện
theo cơ chế một cửa liên thông, (2015) Nguyễn Đặng Phương Truyền, Bộ
môn Văn bản và Công nghệ hành chính, Học viện Hành chính Quốc gia,
trong bài viết này tác giả đã nêu lại được những nguyên nhân và hạn chế
trong hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công ở cấp huyện theo cơ chế
một cửa.
Đánh giá hoạt động khu vực công nhằm nâng cao chất lượng cung ứng
dịch vụ - Một cách nhìn từ kinh nghiệm triển khai đo lường hiệu quả hoạt
động cơ chế một cửa, (2015) ThS. Nguyễn Mạnh Cường Vụ Cải cách hành
chính, Bộ Nội vụ;
Luận văn Thạc sĩ “Nghiên cứu sự hài lòng của người dân đối với dịch
vụ hành chính công tại UBND Quận Ngũ Hành Sơn”, ThS. Phan Thị Dinh;
Qua bài viết, tác giả đã nêu lên thực tiễn hoạt động cung ứng dịch vụ hành
chính công tại UBND quận Ngũ Hành Sơn và nêu lên được những giải pháp
nâng cao chất lượng hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công tại đây.
Chương trình tổng thể cải cách hành chính giai đoạn 2011-2020 xác
định “trọng tâm cải cách hành chính trong giai đoạn 10 năm tới là: cải cách
thể chế; xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức,
5
chú trọng cải cách chính sách tiền lương nhằm tạo động lực thực sự để cán
bộ, công chức, viên chức thực thi công vụ có chất lượng và hiệu quả cao;
nâng cao chất lượng dịch vụ hành chính và chất lượng dịch vụ công”; Căn cứ
vào nội dung chương trình các cơ quan hành chính nhà nước có những định
hướng khác nhau trong quá trình hoạt động để thực hiện đầy đủ và đảm bảo
hiệu quả 10 trọng tâm trên, trong đó có hoạt động cung ứng dịch vụ hành
chính công.
Trên cơ sở các tài liệu tham khảo được đề cập, ta có thể rút ra được cơ
sở lý luận và thực tiễn của hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công. Tùy
vào địa phương sẽ có những giải pháp phù hợp nhằm nâng cao chất lượng
cung ứng dịch vụ hành chính công và dựa trên những lý luận mà các tác giả
trước đó đã nghiên cứu.
Hiện nay, quá trình cung ứng các dịch vụ hành chính công đã đạt được
nhiều thành tựu, bên cạnh đó vẫn còn tồn tại nhiều khó khăn trong việc thực
hiện. Vì vậy, cung ứng dịch vụ hành chính công trong cơ quan hành chính
nhà nước nói chung, trên địa bàn huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh nói riêng,
là vấn đề cần được nghiên cứu sâu hơn nhằm mang lại hiệu quả cần thiết.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục đích của đề tài
Làm rõ cơ sở lý luận về dịch vụ hành chính công, hoạt động cung ứng
dịch vụ hành chính công, các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động cung ứng dịch
vụ hành chính công trên địa bàn cấp huyện. Từ đó, phân tích, đánh giá thực
trạng hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn huyện Trảng
Bàng, tỉnh Tây Ninh, nhằm đề xuất một số giải pháp và kiến nghị hoàn thiện
hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn huyện Trảng Bàng,
tỉnh Tây Ninh.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
6
Để thực hiện mục đích nghiên cứu của đề tài, nhiệm vụ nghiên cứu đặt ra:
- Hệ thống hóa cơ sở lý luận các dịch vụ hành chính công và hoạt động
cung ứng dịch vụ hành chính công của các cơ quan hành chính nhà nước.
- Nghiên cứu, đánh giá thực tiễn hoạt động cung ứng dịch vụ hành
chính công trên địa bàn huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh, rút ra kết quả đạt
được, nguyên nhân, hạn chế.
- Một số quan điểm và các giải pháp, kiến nghị nhằm nâng cao hiệu
lực, hiệu quả trong hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn
huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh trong thời gian tới.
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu: Hoạt động cung ứng các dịch vụ hành chính
công trên địa bàn huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh.
- Phạm vi nghiên cứu:
+ Không gian nghiên cứu: giới hạn tại huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh.
+ Thời gian nghiên cứu: Giai đoạn 2011 - 2016.
5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu của luận văn
Đề tài sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau:
Phương pháp nghiên cứu tài liệu: Với phương pháp này tác giả thực
hiện việc thu thập và tìm kiếm các tài liệu có liên quan đến vấn đề nghiên
cứu. Một số tài liệu như: Nâng cao chất lượng cung ứng dịch vụ hành chính
công ở cấp huyện theo cơ chế một cửa liên thông, (2015) Nguyễn Đặng
Phương Truyền, Bộ môn Văn bản và Công nghệ hành chính, Học viện Hành
chính Quốc gia; Đánh giá hoạt động khu vực công nhằm nâng cao chất lượng
cung ứng dịch vụ - Một cách nhìn từ kinh nghiệm triển khai đo lường hiệu
quả hoạt động cơ chế một cửa, (2015) ThS. Nguyễn Mạnh Cường Vụ Cải
cách hành chính, Bộ Nội vụ; Luận văn Thạc sĩ “Nghiên cứu sự hài lòng của
người dân đối với dịch vụ hành chính công tại UBND Quận Ngũ Hành Sơn”,
7
ThS. Phan Thị Dinh…
Phương pháp xin ý kiến, tham khảo ý kiến: của các chuyên gia về các
dịch vụ hành chính công, chất lượng và số lượng.
Ngoài ra, với đề tài này tác giả còn sử dụng một số phương pháp
nghiên cứu như: phương pháp thống kê; phương pháp so sánh, đối chứng…
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn
Về lý luận:
Với đề tài này tác giả sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ hơn, hệ thống hóa lý luận về:
- Các khái niệm như: dịch vụ công, dịch vụ hành chính công, cung ứng
dịch vụ hành chính công, cung ứng dịch vụ hành chính công cấp huyện.
- Vai trò và sự cần thiết trong việc cung ứng dịch vụ hành chính công
cấp huyện nói riêng và với sự phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao chất lượng
phục vụ nhân dân tại cấp huyện.
Về thực tiễn:
- Thông qua nghiên cứu, đánh giá tình hình thực tiễn hoạt động cung
ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh,
đề xuất một số giải pháp góp phần nâng cao hiệu lực và hiệu quả của hoạt
động cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn huyện Trảng Bàng, tỉnh
Tây Ninh.
- Đưa ra một số kiến nghị giúp các cơ quan chức năng nâng cao chất
lượng hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn huyện Trảng
Bàng, tỉnh Tây Ninh.
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu và kết luận, phần nội dung gồm có 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa
bàn cấp huyện.
Chương 2: Thực trạng cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn
huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh.
Chương 3: Phương hướng và giải pháp nâng cao hiệu quả cung ứng dịch
8
vụ hành chính công trên địa bàn huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh.
Chƣơng 1: Cơ sở lý luận về cung ứng dịch vụ hành chính công
trên địa bàn cấp huyện
1.1. Những vấn đề chung về cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa
bàn cấp huyện
1.1.1. Khái niệm, đặc trƣng, vai trò của cung ứng dịch vụ hành
chính công
1.1.1.1. Khái niệm
Dịch vụ công:
Có rất nhiều cách hiểu khác nhau về dịch vụ công, dựa vào vai trò,
chức năng hay trách nhiệm của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực
hiện hoạt động cung ứng dịch vụ công mà có những khái niệm cụ thể khác
nhau. Hoặc tùy vào bối cảnh của từng quốc gia mà khái niệm và phạm vi về
dịch vụ công cũng có sự khác nhau. Cụ thể:
Ở Canada, có tới 34 lĩnh vực hoạt động được coi là dịch vụ công, từ
quốc phòng, an ninh, pháp chế đến các chính sách kinh tế - xã hội như môi
trường, y tế, văn hóa, giáo dục,…
Ở Pháp, khái niệm dịch vụ công được hiểu bao gồm các hoạt động
phục vụ nhu cầu về tinh thần và sức khỏe của người dân (như giáo dục, văn
hóa, y tế, thể thao… thường được gọi là hoạt động sự nghiệp), các hoạt động
phục vụ đời sống dân cư mang tính công nghiệp (điện, nước, giao thông công
cộng, vệ sinh môi trường… thường được coi là hoạt động công ích), hay các
dịch vụ hành chính công bao gồm các hoạt động của cơ quan hành chính về
cấp phép, hộ khẩu, hộ tịch… và cả hoạt động thuyết vụ, trật tự, an ninh, quốc
phòng.
Ở Việt Nam, dịch vụ công được hiểu tập trung nhiều hơn vào chức
năng phục vụ lợi ích xã hội của nhà nước, mà không bao gồm các chức năng
9
công quyền, như lập pháp, hành pháp, tư pháp, ngoại giao,… qua đó nhấn
mạnh vai trò chủ thể của nhà nước trong việc cung cấp các dịch vụ cho cộng
đồng. Tại Điều 32, Luật Tổ chức Chính phủ năm 2015 có quy định: “Bộ, cơ
quan ngang Bộ là cơ quan của Chính phủ thực hiện chức năng quản lý Nhà
nước về một hoặc một số ngành, lĩnh vực và dịch vụ công thuộc ngành, lĩnh
vực trong phạm vi toàn quốc”. Điều này không có nghĩa Nhà nước sẽ độc
quyền trong cung ứng dịch vụ công mà theo xu hướng hiện nay, Nhà nước
đang dần xã hội hóa một số dịch vụ công, chuyển dần sang cho tư nhân thực
hiện như y tế, giáo dục,… Bên cạnh đó, Nhà nước cũng đang dần thực hiện
công cuộc cổ phần hóa các doanh nghiệp Nhà nước.
Trên cơ sở các quan điểm trên, ta có thể rút ra định nghĩa dịch vụ công
như sau:
Dịch vụ công là những hoạt động phục vụ nhu cầu thiết yếu của xã hội,
vì lợi ích chung của cộng đồng, của xã hội do Nhà nước trực tiếp đảm nhận
hay ủy quyền, và tạo điều kiện cho khu vực tư nhân thực hiện trên cơ sở quy
định của pháp luật.
Dịch vụ hành chính công
Giống như dịch vụ công, dịch vụ hành chính công được hiểu theo nhiều
cách khác nhau, dựa vào vai trò, chức năng hay trách nhiệm của các cơ quan
nhà nước có thẩm quyền thực hiện hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính
công mà có những khái niệm cụ thể khác nhau. Cụ thể:
- Dịch vụ hành chính công là loại hình dịch vụ mang tính đặc thù do các
cơ quan hành chính nhà nước thực hiện, nó gắn với thẩm quyền mang tính
quyền lực pháp lý, với hoạt động của các cơ quan hành chính nhà nước trong
việc thực hiện các quyền và nghĩa vụ có tính chất pháp lý của tổ chức và công
dân như cấp phép, hộ tịch, công chứng, chứng thực,… đây là những vấn đề
liên quan trực tiếp đến đời sống hàng ngày, quyền và lợi ích của công dân mà
10
Nhà nước phải có nghĩa vụ đảm bảo.
- Dịch vụ hành chính công là một loại hình dịch vụ công do các cơ quan
hành chính nhà nước thực hiện để phục vụ các quyền và nghĩa vụ cơ bản của
tổ chức và công dân. Nói cách khác, dịch vụ hành chính công là những hoạt
động phục vụ các quyền và nghĩa vụ cơ bản của các tổ chức và công dân, do
các cơ quan hành chính nhà nước thực hiện dựa vào thẩm quyền hành chính –
pháp lý của Nhà nước.
- Hay theo Nguyễn Minh Tuấn – Bàn về Dịch vụ hành chính công – Tạp
chí Khoa học ĐHQGHN, Kinh tế - luật, 2002: “Dịch vụ hành chính công là
những hoạt động nhất định phục vụ lợi ích chung thiết yếu của công dân và tổ
chức do Nhà nước trực tiếp đảm nhận với mục đích phục vụ nhân dân, theo
đó Nhà nước được thu các loại phí dịch vụ phù hợp theo quy định của pháp
luật nhằm tiến hành các hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công một
cách nhanh chóng, hiệu quả, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu của các cá
nhân, tổ chức và toàn xã hội”.
- Tại Điểm 6, Điều 3 Nghị định 64/2007/NĐ-CP ngày 10/4/2007 của
Chính phủ về việc Ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của cơ
quan nhà nước có quy định: “Dịch vụ hành chính công: là những dịch vụ liên
quan đến hoạt động thực thi pháp luật, không nhằm mục tiêu lợi nhuận, do cơ
quan nhà nước (hoặc tổ chức, doanh nghiệp được ủy quyền) có thẩm quyền
cấp cho tổ chức, cá nhân dưới hình thức các loại giấy tờ có giá trị pháp lý
trong các lĩnh vực mà cơ quan nhà nước đó quản lý”.
Tuy nhiên tại Khoản 3, Điều 3, Nghị định số 43/2011/NĐ-CP của
Chính phủ ngày 13/6/2011, Quy định về việc cung cấp thông tin và dịch vụ
công trực tuyến trên trang thông tin điện tử hoặc cổng thông tin điện tử của cơ
quan nhà nước đã nêu: “Dịch vụ hành chính công là những dịch vụ liên quan
đến hoạt động thực thi pháp luật, không nhằm mục tiêu lợi nhuận do cơ quan
nhà nước có thẩm quyền cấp cho tổ chức, cá nhân dưới hình thức các loại
11
giấy tờ có giá trị pháp lý trong các lĩnh vực mà cơ quan nhà nước đó quản lý.
Mỗi dịch vụ hành chính công gắn liền với một thủ tục hành chính để giải
quyết hoàn chỉnh một công việc cụ thể liên quan đến tổ chức, cá nhân”.
Dựa trên tính chất pháp lý và chủ thể có thẩm quyền cung ứng dịch vụ
hành chính công thì khái niệm dịch vụ hành chính công trong Nghị định
43/2011/NĐ-CP được tiếp cận một cách chính thức vì trong khái niệm này
dịch vụ hành chính công gắn liền với chức năng quản lý nhà nước và chỉ do
các cơ quan nhà nước thực hiện, không bao gồm các dịch vụ do các tổ chức
nhà nước ủy quyền thực hiện và mỗi dịch vụ hành chính công sẽ gắn liền với
một thủ tục hành chính để giải quyết hoàn chỉnh một công việc cụ thể liên
quan đển tổ chức, cá nhân.
Trên cơ sở đó, ta có thể hiểu dịch vụ hành chính công cấp huyện như
sau: dịch vụ hành chính công cấp huyện chính là những dịch vụ gắn liền với
chức năng quản lý nhà nước cấp huyện, cụ thể là của Ủy ban nhân dân
(UBND) cấp huyện và do các cơ quan nhà nước cấp huyện có thẩm quyền
thực hiện nhằm cung ứng các dịch vụ đáp ứng nhu cầu của các tổ chức, cá
nhân. Mỗi dịch vụ hành chính công cấp huyện gắn liền với thủ tục hành chính
công cấp huyện cần được giải quyết phù hợp với thẩm quyền của cơ quan nhà
nước và nhu cầu của cá nhân, tổ chức.
Cung ứng dịch vụ hành chính công:
Cung ứng dịch vụ hành chính công là việc cơ quan nhà nước có thẩm
quyền thực hiện hoạt động đưa các dịch vụ hành chính công đến tổ chức, cá
nhân có nhu cầu trong xã hội.
Trên cơ sở pháp lý khái niệm về dịch vụ hành chính công được hiểu
như sau: Tại Khoản 3, Điều 3, Nghị định số 43/2011/NĐ-CP của Chính phủ
ngày 13/6/2011, Quy định về việc cung cấp thông tin và dịch vụ công trực
tuyến trên trang thông tin điện tử hoặc cổng thông tin điện tử của cơ quan nhà
nước thì ta có thể hiểu một cách khái quát về hoạt động cung ứng dịch vụ
12
hành chính công chính là việc tổ chức các hoạt động thực thi pháp luật mà
nhà nước muốn đưa đến các tổ chức, cá nhân trong xã hội trên cơ sở thẩm
quyền theo quy định của pháp luật hay thực hiện các hoạt động pháp lý về các
thủ tục, hồ sơ, giấy tờ đáp ứng nhu cầu của công dân đúng quyền và nghĩa vụ
của công dân trong lĩnh vực hành chính nói riêng và tất cả các quyền và nghĩa
vụ cơ bản của công dân nói chung.
Việc cung ứng dịch vụ hành chính công tác động trực tiếp đến sự phát
triển kinh tế - xã hội của đất nước. Khi cung ứng các dịch vụ này thì nhà nước
sẽ sử dụng quyền lực công của mình để tạo ra các dịch vụ như: cấp phép,
đăng ký, chứng nhận, thị thực,… Nhưng nếu xét về mặt hình thức, kết quả
của các hoạt động này chính là các loại văn bản, giấy tờ phục vụ nhu cầu của
người dân, chúng cũng chi phối không nhỏ đến các hoạt động kinh tế - xã hội
của đất nước.
Hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công của cơ quan hành chính
nhà nước giúp cho nhà nước đảm bảo quyền dân chủ và các quyền, lợi ích
hợp pháp của công dân thông qua việc sử dụng quyền lực của mình.
Các hoạt động phục vụ trực tiếp đến tổ chức, công dân như: đăng ký,
cấp giấy phép, cấp các loại giấy chứng nhận, công chứng, hộ tịch,… mà các
cơ quan hành chính nhà nước tiến hành để thực hiện chức năng quản lý nhà
nước của UBND cấp huyện. Hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công
cấp huyện được thực hiện theo cơ chế một cửa liên thông nhằm đáp ứng nhu
cầu của tổ chức và công dân.
Theo Khoản 2 Điều 1 Quy chế thực hiện cơ chế một cửa, cơ chế một
cửa liên thông tại cơ quan hành chính ở địa phương (Ban hành kèm theo
Quyết định số 09/2015/QĐ-TTg ngày 25/3/2015 của Thủ tướng Chính phủ)
quy định: “Cơ chế một cửa liên thông là cách thức giải quyết công việc của cá
nhân, tổ chức thuộc trách nhiệm, thẩm quyền của nhiều cơ quan hành chính
13
nhà nước cùng cấp hoặc giữa các cơ quan hành chính nhà nước các cấp trong
việc công khai, hướng dẫn thủ tục hành chính, tiếp nhận hồ sơ, giải quyết và
trả kết quả được thực hiện tại một đầu mối là Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả
của một cơ quan hành chính nhà nước”. Như vậy, cơ chế một cửa liên thông
trong cung ứng dịch vụ hành chính công nói chung và cấp huyện cụ thể hơn
chính là cơ chế giải quyết thủ tục hành chính về dịch vụ hành chính công cho
tổ chức, công dân mà trong đó tổ chức, công dân chỉ cần đến nộp hồ sơ tại Bộ
phận Tiếp nhận và trả kết quả thuộc UBND cấp huyện, các cơ quan có liên
quan có trách nhiệm phối hợp với nhau để giải quyết hồ sơ, thủ tục cho công
dân, người dân sẽ đến nhận lại kết quả tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả.
Cung ứng dịch vụ hành chính công cấp huyện được thực hiện theo cơ
chế một cửa liên thông, cơ chế này góp phần nâng cao chất lượng của các
dịch vụ được cung ứng cho tổ chức và công dân tại đơn vị hành chính cấp
huyện. Việc cung ứng dịch vụ hành chính công tại cấp huyện theo cơ chế một
cửa liên thông này vẫn còn một số hạn chế cần khắc phục.
Địa bàn cấp huyện:
Như đã biết, Việt Nam là một nhà nước đơn nhất, có 4 cấp chính
quyền, bao gồm: Trung ương, cấp tỉnh, cấp huyện và cấp xã. Theo Luật Tổ
chức chính quyền địa phương năm 2015, cấp huyện là đơn vị hành chính nhà
nước tương đương với huyện, bao gồm huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc
tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương.
Thuật ngữ địa bàn cấp huyện là ranh giới phân chia lãnh thổ giữa các
địa phương trong tỉnh, gắn liền với vị trí địa lý cụ thể, điều kiện kinh tế - xã
hội, dân tộc và hệ thống chính quyền địa phương. Theo phân chia đơn vị hành
chính - lãnh thổ ở Việt Nam, đơn vị hành chính tỉnh được chia thành huyện,
thành phố thuộc tỉnh và thị xã; thành phố trực thuộc trung ương chia thành
14
quận, huyện và thị xã (gọi chung là địa bàn cấp huyện).
Từ những thuật ngữ nêu trên, tác giả cho rằng, cung ứng dịch vụ hành
chính công trên địa bàn cấp huyện là việc UBND cấp huyện và các cơ quan
chuyên môn thuộc UBND cấp huyện cung cấp các dịch vụ thiết yếu như: giấy
phép, giấy chứng nhận, chứng thực…. cho cá nhân, tổ chức thông qua việc
giải quyết các thủ tục hành chính tại cấp huyện, phục vụ trực tiếp nhu cầu của
tổ chức và công dân, nhằm đảm bảo thực hiện tốt chức năng quản lý hành
chính nhà nước trong phạm vi quản lý.
1.1.1.2. Đặc trƣng
Hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công nói chung có những đặc
trưng sau:
Thứ nhất, hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công gắn với thẩm
quyền pháp lý của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền, gắn với hoạt động
của cơ quan hành chính trong các hoạt động cấp giấy phép, giấy chứng nhận,
hoạt động chứng thực,… nhằm đáp ứng nhu cầu của tổ chức, công dân. Hoạt
động cung ứng dịch vụ hành chính công phải do cơ quan hành chính nhà nước
có thẩm quyền ban hành, theo đúng chức năng, nhiệm vụ được quy định.
Thứ hai, hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công được thực hiện
theo đúng trình tự, thủ tục do pháp luật quy định. Hoạt động cung ứng dịch vụ
hành chính công nói chung được thực hiện theo một trình tự, thủ tục chung và
trình tự, thủ tục cụ thể đối với mỗi dịch vụ khác nhau. Theo quy định của
pháp luật, các dịch vụ công được cung ứng với những trình tự, thủ tục nhất
định phù hợp với yêu cầu mà mỗi dịch vụ hành chính công cần phải đáp ứng
đến với tổ chức và công dân trong xã hội.
Thứ ba, hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công do các cơ quan
nhà nước có thẩm quyền ban hành nhưng các dịch vụ này chỉ thật sự cần thiết
khi mà các tổ chức và công dân có nhu cầu đối với các dịch vụ này. Đặc trưng
của hoạt động này chính là phải đáp ứng những nhu cầu mà người dân đặt ra.
15
Các dịch vụ hành chính công cũng được xem như là quyền và cũng chính là
nghĩa vụ mà mỗi người dân cần phải thực hiện theo những quy định mà pháp
luật ban hành.
Thứ tư, hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công nhằm phục vụ
quản lý hành chính nhà nước, đảm bảo cung ứng để thực hiện tốt chức năng
quản lý nhà nước, đảm bảo trật tự quản lý hành chính. Điều này có nghĩa là,
các dịch vụ hành chính công được cung ứng đến các tổ chức và công dân là
một trong những hoạt động hết sức cần thiết trong công tác quản lý hành
chính nhà nước. Ví dụ: giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mà cơ quan nhà
nước cung ứng đến cá nhân công dân cũng chính là giấy tờ để xác nhận rằng
diện tích đất đó thuộc quyền sở hữu của cá nhân công dân được thể hiện trong
hồ sơ đất, không ai có quyền xâm phạm và đây cũng chính là hồ sơ giúp cơ
quan hành chính nhà nước có thể quản lý theo đúng quy định của pháp luật.
Ngoài các đặc trưng mà hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công
nói chung được nêu trên, hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công trên
địa bàn cấp huyện có một số đặc trưng riêng sau đây:
Thứ nhất, hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn cấp
huyện cần phải được giới hạn trong phạm vi thẩm quyền địa hạt chính là đơn
vị hành chính lãnh thổ cấp huyện. Theo Luật Tổ chức chính quyền địa
phương năm 2015, cấp huyện là đơn vị hành chính nhà nước tương đương với
huyện, bao gồm huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc
thành phố trực thuộc trung ương. Và khẳng định rằng, những dịch vụ hành
chính này thuộc thẩm quyền của cơ quan hành chính nhà nước cấp huyện thực
hiện.
Thứ hai, các dịch vụ hành chính công cấp huyện do UBND cấp huyện
và các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp huyện cung ứng: theo đúng
thẩm quyền mà pháp luật quy định thì các dịch vụ hành chính công cấp huyện
chỉ do UBND cấp huyện và các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp huyện
16
cung ứng phù hợp với nhu cầu của tổ chức và công dân. Càng nhiều công dân
có nhu cầu sử dụng các dịch vụ hành chính công thì hoạt động của UBND cấp
huyện trong quản lý hành chính nhà nước sẽ đạt hiệu quả cao hơn.
Thứ ba, dịch vụ hành chính công cấp huyện chỉ bao gồm một số dịch
vụ hành chính cơ bản thuộc thẩm quyền của UBND cấp huyện và các cơ quan
chuyên môn thuộc UBND cấp huyện nên gắn liền với chức năng quản lý hành
chính của chủ thể này. Các hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công ở
cấp huyện là phục vụ cho hoạt động của UBND cấp huyện trong quản lý hành
chính nhà nước. Trên cơ sở thẩm quyền hành chính của mình, UBND cấp
huyện ban hành những quy định thuộc thẩm quyền nhằm cung ứng các dịch
vụ hành chính công mang tính chất bắt buộc. Việc nâng cao chất lượng hoạt
động cung ứng dịch vụ hành chính công giữ vai trò hết sức quan trọng trong
việc nâng cao hiệu quả hoạt động quản lý hành chính nhà nước trên địa bàn
cấp huyện.
Thứ tư, ngoài việc tuân thủ quy định pháp luật, những trình tự, cách
thức trong hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công, việc tổ chức cung
ứng các dịch vụ này trên địa bàn cấp huyện còn phải căn cứ vào nhu cầu thực
tiễn của người dân, yêu cầu quản lý hành chính ở địa bàn mà với những trình
tự, cách thức có thể rút gọn hơn, cải cách cho phù hợp với thực tiễn của từng
địa phương, từng nhu cầu của người dân, tính cấp thiết trong nhu cầu mà
người dân cần đối với các thủ tục này.
1.1.1.3. Vai trò
Hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công ngoài những đặc trưng
được nêu trên, ta cần hiểu thêm một số vai trò sau:
- Thứ nhất, phục vụ nhu cầu quản lý nhà nước trên địa bàn cấp huyện :
Hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công nhằm phục vụ cho hoạt động
quản lý của nhà nước, cụ thể chính là việc các dịch vụ hành chính công được
cung ứng bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định. Bản thân dịch
17
vụ hành chính công không thuộc chức năng quản lý của nhà nước, song đây
lại chính là những hoạt động nhằm phục vụ cho chức năng quản lý dịch vụ
hành chính công của nhà nước mang tính chất bắt buộc và khuyến khích
người dân tham gia đảm bảo quyền và nghĩa vụ của công dân theo quy định
của nhà nước. Nhu cầu về các loại giấy tờ của công dân theo đúng quy định
của nhà nước mà mỗi người đều cần phải được đáp ứng xuất phát chính từ
những quy định bắt buộc này mà nhà nước và công dân đều cần phải tuân thủ.
- Thứ hai, đáp ứng nhu cầu của cá nhân, tổ chức trên địa bàn cấp huyện:
Hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công của cơ quan nhà nước giúp cho
nhà nước đảm bảo được quyền dân chủ và các quyền, lợi ích hợp pháp của
công dân thông qua việc sử dụng quyền lực của mình. Hoạt động cung ứng
dịch vụ hành chính công là hoạt động có tính chất phục vụ trực tiếp đến với
công dân theo đúng thẩm quyền của cơ quan hành chính nhà nước. Nhu cầu
quản lý nhà nước của cơ quan nhà nước gắn liền với nhu cầu sử dụng các dịch
vụ của công dân.
- Thứ ba, để đảm bảo chất lượng của dịch vụ hành chính công được cung
ứng thì việc chuyển giao hoạt động cung ứng các dịch vụ này cho khu vực tư
nhân thì nhà nước cần có những cơ chế thích hợp, tuân thủ những quy định
chung của nhà nước. Đặc biệt, việc trao đúng thẩm quyền cụ thể cho các cơ
quan cụ thể thực hiện việc quản lý và cung ứng các dịch vụ hành chính công
là hết sức cần thiết trong giai đoạn xã hội hóa các dịch vụ hành chính công
hiện nay.
Quá trình cung ứng dịch vụ hành chính công nói chung, đối với cấp
huyện nói riêng, giữ vai trò hết sức quan trọng trong phục vụ nhu cầu của xã
hội đối với các dịch vụ hành chính công và đưa các dịch vụ đến với công dân.
1.1.2. Các loại dịch vụ hành chính công đƣợc cung ứng trên địa
bàn cấp huyện
Phân loại dịch vụ hành chính công ở mỗi quốc gia khác nhau sẽ có cách
18
phân loại khác nhau dựa trên những tiêu chuẩn khác nhau và theo mỗi đơn vị
hành chính, nhà nước quy định thẩm quyền cung ứng các dịch vụ hành chính
công khác nhau. Vì vậy, dịch vụ hành chính công được cung ứng trên địa bàn
cấp huyện sẽ gồm các dịch vụ:
Thứ nhất, dịch vụ về cấp các loại giấy chứng nhận: Giấy chứng nhận là
một loại giấy tờ do cơ quan hành chính nhà nước có thẩm quyền cấp cho các
tổ chức và công dân (dựa trên yêu cầu của tổ chức, công dân và phải được
đảm bảo đúng quy định của pháp luật) để thừa nhận về mặt pháp lý quyền của
các chủ thể này được phép tiến hành một hoạt động nào đó phù hợp với các
quy định của pháp luật trong phạm vi lĩnh vực này.
Một số loại giấy chứng nhận này được cấp cho cá nhân, tổ chức khi có
nhu cầu, thuộc thẩm quyền của UBND cấp huyện và cơ quan chuyên môn
thuộc UBND cấp huyện (giấy đăng ký kết hôn có yếu tố nước ngoài, giấy
chứng nhận quyền sử dụng đất, giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh cá
thể…).
Theo quy định của pháp luật về dịch vụ cấp các loại giấy chứng nhận
tại đơn vị hành chính cấp huyện, để được cấp các loại giấy chứng nhận, người
xin cấp giấy chứng nhận phải có đủ điều kiện cần thiết theo quy định của
pháp luật. Nói cách khác, để được được công nhận về một vấn đề nào thuộc
phạm vi thẩm quyền của cơ quan hành chính cấp huyện, chủ thể phải có
những căn cứ xác nhận mình có đầy đủ điều kiện cần thiết để được công nhận
điều đó theo quy định của pháp luật. Chẳng hạn, theo quy định về dịch vụ cấp
giấy chứng nhận thuộc thẩm quyền của cơ quan hành chính cấp huyện, người
được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất phải có các giấy tờ chứng minh
rằng thửa đất đó thuộc quyền sở hữu của người muốn cấp giấy chứng nhận
quyền sử dụng đất, ví dụ nếu là tài sản thừa kế thì cần có di chúc, hay giấy tờ
có liên quan,… tùy trường hợp mà chủ thể cần phải có những giấy tờ có liên
quan nhưng bắt buộc phải có: giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời, tờ
19
đăng ký xây dựng nhà ở, giấy xác nhận tài sản thừa kế,…(điều kiện cấp giấy
chứng nhận quyền sử dụng đất được quy định tại điều 100, 101, 102 của Luật
Đất đai năm 2013).
Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh cá thể là một loại giấy phép
thành lập các cơ sở kinh doanh cá thể, là căn cứ pháp lý cho hoạt động kinh
doanh của hộ kinh doanh cá thể. Căn cứ Điều 52 Nghị định số 43/2010/NĐ-
CP ngày 15/4/2016 của Chính phủ về Đăng ký doanh nghiệp có quy định về
thẩm quyền cấp giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh cá thể thuộc về
UBND cấp huyện, cụ thể Bộ phận Tiếp nhận và trả hồ sơ cấp huyện sẽ tiếp
nhận hồ sơ, sau đó phòng Kinh tế và hạ tầng thuộc UBND cấp huyện kiểm tra
hồ sơ nếu hồ sơ đầy đủ trong vòng 05 ngày giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh
doanh cá thể sẽ được cấp đến cá nhân hoặc hộ gia đình có nhu cầu. Trong
điều kiện chuyển sang nền kinh tế thị trường, các hoạt động kinh doanh ngày
càng phát triển. Với chính sách khuyến khích phát triển các thành phần kinh
tế, việc các chủ thể kinh doanh thuộc mọi thành phần kinh tế tham gia vào
hoạt động kinh doanh ngày càng nhiều và đa dạng. Để quản lý các hoạt động
kinh doanh này, bảo đảm cho các hoạt động đó diễn ra theo đúng quy định
pháp luật và điều tiết các chủ thể kinh doanh theo các quy định hiện hành,
Nhà nước yêu cầu các chủ thể phải tiến hành đăng ký kinh doanh. Giấy đăng
ký kinh doanh nói chung, giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh cá thể
được cấp phép cho chủ thể kinh doanh khi chủ thể này thành lập doanh
nghiệp hoặc cơ sở kinh doanh của mình. Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh
doanh cá thể như là một bản khai sinh của cơ sở kinh doanh đó, xác nhận cơ
sở này có đủ điều kiện được kinh doanh theo quy định của Nhà nước.
Thứ hai, dịch vụ chứng thực.
Theo Khoản 2, Điều 2, Nghị định số 75/2000/NĐ-CP ngày 08/12/2000,
Nghị định của Chính phủ về Công chứng, chứng thực có quy định: “Chứng
thực là việc Ủy ban nhân dân cấp huyện, cấp xã xác nhận sao y giấy tờ, hợp
20
đồng, giao dịch và chữ ký của cá nhân trong các giấy tờ phục vụ cho việc
thực hiện các giao dịch của họ theo quy định”. Trong phạm vi đề tài tác giả
chỉ tìm hiểu khái niệm thuộc phạm vị cấp huyện, từ đó hoạt động chứng thực
tại cấp huyện là hoạt động của UBND cấp huyện, cơ quan chuyên môn thuộc
UBND cấp huyện xác nhận sao y các loại giấy tờ, văn bản, các hợp đồng,
giao dịch, các chữ ký cá nhân thuộc thẩm quyền trên cơ sở những quy định
của pháp luật và phù hợp với nhu cầu của tổ chức, công dân trong hoạt động
cung ứng dịch vụ chứng thực.
Tại Khoản 1, Điều 5 Nghị định số 23/2015/NĐ-CP ngày 16/02/2015
của Chính phủ về cấp bản sao từ sổ gốc, chứng thực bản sao từ bản chính,
chứng thực chữ ký và chứng thực hợp đồng giao dịch có quy định về thẩm
quyền trong hoạt động chứng thực của Phòng Tư pháp, cơ quan chuyên môn
thuộc UBND cấp huyện gồm một số loại chứng thực sau:
- Chứng thực bản sao từ bản chính các giấy tờ, văn bản do cơ quan, tổ
chức có thẩm quyền của Việt Nam; cơ quan, tổ chức có thẩm quyền của nước
ngoài; cơ quan, tổ chức có thẩm quyền của Việt Nam liên kết với cơ quan, tổ
chức có thẩm quyền của nước ngoài cấp hoặc chứng nhận.
- Chứng thực chữ ký trong các giấy tờ, văn bản.
- Chứng thực chữ ký của người dịch các giấy tờ, văn bản từ tiếng nước
ngoài sang tiếng Việt, từ tiếng Việt sang tiếng nước ngoài.
- Chứng thực hợp đồng, giao dịch liên quan đến tài sản là động sản.
- Chứng thực văn bản thỏa thuận phân chia di sản, văn bản khai nhận di
sản mà di sản là động sản.
Các hoạt động chứng thực do cơ quan hành chính cấp huyện này được
thực hiện dựa trên một số nguyên tắc cơ bản sau:
- Các loại giấy tờ, văn bản, các giao dịch,… là bằng chứng pháp lý xác
21
nhận tính hợp pháp của sự việc hoặc hành vi được ghi trên giấy tờ.
- Chứng nhận chủ nhân của giấy tờ này có quyền sử dụng giấy tờ như
một bằng chứng pháp lý để thực hiện các giao dịch hoặc hoạt động có liên
quan trên cơ sở những quy định của pháp luật.
Để được cấp các loại giấy tờ, văn bản, các hợp đồng, giao dịch,… này,
người xin cấp giấy phải có đủ bằng chứng chứng minh sự đúng đắn của sự
việc hoặc hành vi nhất định. Chẳng hạn, để chứng thực bản sao giấy tờ, chủ
nhân phải có đầy đủ giấy tờ gốc hợp lệ để đăng ký kết hôn, chủ nhân phải
chứng minh tình trạng kết hôn của mình là hợp pháp; để được chứng thực
phân chia tài sản, cá nhân phải chứng minh được tính hợp lệ của bản di chúc
và sự đồng thuận của những cá nhân có liên quan trong di chúc theo quy định
của pháp luật…
Việc các cơ quan có thẩm quyền cấp các loại giấy chứng thực nói trên là
nhằm tạo điều kiện cho công dân sử dụng chúng như là cơ sở pháp lý để thực
hiện các hoạt động và giao dịch có liên quan. Điều đó tạo điều kiện cho việc
quản lý hành chính nhà nước nói chung, quản lý hành chính nhà nước ở cấp
huyện nói riêng. Chẳng hạn, cá nhân muốn đăng ký kết hôn với người nước
ngoài thì điều kiện cần phải có là xác nhận tình trạng hôn nhân của cả hai bên
để đúng quy định hôn nhân một vợ một chồng theo quy định, bên cạnh đó còn
có những giấy tờ cần thiết, thỏa thuận đồng ý kết hôn giữa hai bên chủ thể.
Hoạt động chứng thực chữ ký của người dịch các văn bản, giấy tờ từ tiếng
Việt sang tiếng nước ngoài và ngược lại cũng cần phải có xác nhận chữ ký đó
là của chủ nhân người dịch, đây cũng chính là căn cứ để bảo đảm bản quyền
của cá nhân người dịch đối với các văn bản, giấy tờ trên.
Hoạt động công chứng cũng là một loại dịch vụ hành chính công được
các phòng công chứng tổ chức cung ứng. Phòng công chứng hiện nay là các
tổ chức được Nhà nước ủy quyền thực hiện loại dịch vụ chứng thực, sử dụng
quyền lực hành chính pháp lý của Nhà nước để hoạt động. Đây là hoạt động
22
chứng nhận tính xác thực, tính hợp pháp của các loại hợp đồng, giao dịch dân
sự. Theo quy định, thẩm quyền của phòng công chứng và thẩm quyền của
UBND cấp huyện, cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp huyện có sự phân
biệt cụ thể tránh chồng chéo trong thẩm quyền cung ứng các loại dịch vụ hành
chính công nói chung, dịch vụ hành chính công tại cấp huyện nói riêng.
Thứ ba, các dịch vụ cấp phép.
Hoạt động cấp phép là một trong những hoạt động cung cấp các loại
giấy tờ do các cơ quan hành chính nhà nước theo đúng thẩm quyền thực hiện
cấp cho các tổ chức và công dân, đó là căn cứ pháp lý để các chủ thể thực
hiện hoạt động nào đó được quy định trong giấy phép được cấp. Hoạt động
cấp giấy phép là một công cụ để Nhà nước quản lý và điều tiết hoạt động của
các chủ thể theo chính sách và pháp luật trong các lĩnh vực có ảnh hưởng
đáng kể đến đời sống xã hội, mà nếu Nhà nước không kiểm soát được các
hoạt động này thì có thể dẫn đến những hậu quả tai hại cho xã hội. Chẳng
hạn, nếu Nhà nước không quản lý việc xây dựng thì nhà ở sẽ mọc lên ồ ạt, bất
chấp quy hoạch trên địa bàn, không bảo đảm về hệ thống kết cấu hạ tầng,
không tính đến mỹ quan thành phố…
Có thể có loại giấy phép cấp cho một hoạt động chỉ diễn ra một hoặc
một số lần nhất định (giấy phép xuất, nhập cảnh, giấy phép xây dựng…), song
có những loại giấy phép cho phép hoạt động lâu dài trong một lĩnh vực nào đó
(giấy phép hành nghề, giấy phép đầu tư…). Theo thẩm quyền của UBND cấp
huyện và cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp huyện thì một số loại giấy
phép được cấp tại cấp huyện là: cấp giấy phép xây dựng, cấp giấy phép sửa
chữa, nâng cấp đường xá,…
Theo quy định của Nhà nước, để được cấp giấy phép, người xin cấp
giấy phép phải có đủ điều kiện cần thiết theo quy định của pháp luật. Nói cách
khác, để được phép tiến hành một hoạt động nào đó trong phạm vi quản ý của
Nhà nước, chủ thể phải có đầy đủ những căn cứ xác nhận mình có đủ khả
23
năng và điều kiện cần thiết để tiến hành hoạt động đó theo quy định của pháp
luật. Chẳng hạn, theo quy định, người được cấp phép xây dựng phải có các
giấy tờ chứng minh về các mặt sau: có đủ giấy tờ về quyền sử dụng đất xây
dựng, bản vẽ thiết kế ngôi nhà xin xây dựng (mặt bằng công trình, thiết kế các
tầng, móng nhà và hệ thống cấp thoát nước, điện), đơn xin phép xây dựng và
bản cam kết.
Ví dụ, hoạt động cấp giấy phép xây dựng cũng là một loại giấy phép được
xem là căn cứ pháp lý do cơ quan nhà nước có thẩm quyền (ở đây là cơ quan
hành chính cấp huyện) cấp cho chủ đầu tư để xây dựng mới, sửa chữa, cải tạo,
di dời các công trình xây dựng như: cấp phép xây dựng nhà ở, cấp phép xây
dựng công trình, cấp phép sửa chữa công trình đã xây dựng trước đó,… Trong
điều kiện kinh tế ngày càng phát triển như hiện nay, việc đòi hỏi nhu cầu về
xây dựng các công trình để phục vụ nhu cầu về nhà ở, kinh doanh,… là hết
sức cần thiết. Vì vậy, để quản lý các nhu cầu đó thì việc ban hành những quy
định chung về hoạt động xây dựng cần phải ngày càng chặt chẽ và đảm bảo
phù hợp với thực tiễn hiện nay. Và để bảo đảm cho các hoạt động xây dựng
đó diễn ra theo đúng quy định pháp luật và điều tiết các chủ thể xin đăng ký
cấp phép xây dựng công trình, nhà ở,… theo các quy định hiện hành, Nhà
nước yêu cầu các chủ thể phải tiến hành các thủ tục đăng ký cấp phép xây
dựng theo đúng thẩm quyền mà pháp luật quy định. Giấy phép xây dựng
thuộc thẩm quyền UBND cấp huyện và cơ quan chuyên môn thuộc UBND
cấp huyện được cấp phép cho chủ thể đăng ký cấp phép xây dựng khi chủ thể
này có nhu cầu về xây dựng các công trình, xây dựng nhà ở hoặc sửa chữa các
công trình đã từng xin phép xây dựng trước đó. Giấy phép xây dựng cũng như
là căn cứ pháp lý để dựa vào đó chủ thể có thể tiến hành hoạt động xây dựng
theo quy định của Nhà nước.
Thứ tư, một số dịch vụ khác.
Ngoài các dịch vụ hành chính công được cung ứng phổ biến về đăng ký
24
giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đăng ký hộ kinh doanh cá thể, hoạt động
cấp giấy phép xây dựng, đăng ký kết hôn với người nước ngoài, hoạt động
chứng thực,… tại cấp huyện thì còn một số dịch vụ khác được UBND cấp
huyện và các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp huyện cung ứng như cấp
giấy chứng nhận, bằng khen do Phòng Nội vụ thực hiện, cấp giấy chứng nhận
về đăng ký kinh doanh các dịch vụ internet thuộc Phòng Văn hóa – Thông tin
quản lý, giấy đăng ký về các lĩnh vực y tế thuộc thẩm quyền của Phòng Y
tế,…
1.2. Cơ sở pháp lý về cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn
cấp huyện
1.2.1. Sự cần thiết của cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa
bàn cấp huyện
Dịch vụ hành chính công là những dịch vụ liên quan đến hoạt động
thực thi pháp luật, không nhằm mục tiêu lợi nhuận, do cơ quan nhà nước có
thẩm quyền cấp cho tổ chức, cá nhân dưới hình thức các loại giấy tờ có giá trị
pháp lý trong các lĩnh vực mà cơ quan nhà nước đó quản lý.
Việc cung ứng dịch vụ hành chính công có tác động trực tiếp đến sự
phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Khi cung ứng các dịch vụ này, nhà
nước sử dụng quyền lực công để tạo ra các dịch vụ như cấp phép, công
chứng, chứng thực,… Nhà nước chú trọng đổi mới và nâng cao chất lượng
cung ứng dịch vụ hành chính công vì đây được xem là khâu quan trọng trong
thực hiện chương trình cải cách thủ tục hành chính nhà nước theo hướng hiện
đại, ứng dụng công nghệ thông tin, các phương tiện kỹ thuật điện tử, tin học
hiện đại nhằm nâng cao chất lượng cung ứng dịch vụ hành chính công đối với
các dịch vụ hành chính công như: công chứng, chứng thực, cấp phép,…
Bên cạnh đó, cung ứng dịch vụ hành chính công còn tạo ra môi trường
cạnh tranh, thu hút trong đầu tư, nhất là trong thời kỳ hội nhập như hiện nay.
25
Nâng cao chất lượng cung ứng dịch vụ hành chính công thông qua cải cách
dịch vụ hành chính công hướng đến sự hài lòng của công dân đối với hoạt
động cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn cấp huyện.
Vấn đề đặt ra cho cơ quan hành chính cấp huyện trong hoạt động cung
ứng dịch vụ hành chính công là đề ra những giải pháp nâng cao năng lực tổ
chức, điều hành, đẩy mạnh tốc độ cải cách hành chính, cung ứng các dịch vụ
hành chính công trong bối cảnh nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ
nghĩa; nâng cao vai trò của cơ quan có thẩm quyền trong hoạt động cung ứng
dịch vụ hành chính công và năng lực chuyên môn của đội ngũ công chức có
trách nhiệm nhằm hướng tới chất lượng bộ máy hành chính nói chung và mục
tiêu chính mà bộ máy hành chính muốn đạt được chính là sự hài lòng của
công dân đối với bộ máy hành chính nói chung, cụ thể đối với hoạt động cung
ứng dịch vụ hành chính công.
1.2.2. Các quy định pháp lý của cung ứng dịch vụ hành chính công
trên địa bàn cấp huyện
Đối với hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công, Nhà nước hình
thành khuôn khổ các quy định pháp lý, trên cơ sở đó, các cơ quan hành chính
nhà nước thực hiện cung ứng dịch vụ hành chính công đến với cá nhân, tổ
chức trong xã hội. Mỗi cấp hành chính có những quy định chung về hoạt động
cung ứng dịch vụ hành chính công, ngoài ra, được thực hiện trên cơ sở những
quy định cụ thể phù hợp với thực tiễn địa phương, cụ thể một số văn bản quy
phạm pháp luật chung về cung ứng dịch vụ hành chính công tại cấp huyện
như sau:
- Luật Tổ chức Chính phủ năm 2015.
- Chính phủ, Nghị quyết số 30c/NQ-CP, ngày 08/11/2011 về việc Ban
hành Chương trình tổng thể cải cách hành chính giai đoạn 2011-2020.
- Chính phủ, Nghị quyết số 38/NQ-CP, ngày 04/5/1994 về cải cách một
26
bước thủ tục hành chính trong giải quyết công việc của tổ chức công dân.
- Thủ tướng Chính phủ, Quyết định 09/2015/QĐ-TTg ngày 25/3/2015 về
Ban hành Quy chế thực hiện cơ chế một cửa, cơ chế một cửa liên thông tại cơ
quan hành chính nhà nước ở địa phương.
- Thủ tướng Chính phủ, Quyết định số 19/2014/QĐ-TTg, ngày
05/3/2014 về việc áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo Tiêu chuẩn quốc
gia TCVN ISO 9001:2008 vào hoạt động của các cơ quan hành chính nhà
nước.
- Thủ tướng Chính phủ, Quyết định số 30/QĐ-TTg, ngày 10/01/2007 về
việc phê duyệt Đề án đơn giản hóa thủ tục hành chính trên các lĩnh vực quản
lý nhà nước giai đoạn 2007 - 2010 (Đề án 30).
- Thủ tướng Chính phủ, Quyết định số 181/2003/QĐ-TTg, ngày
04/9/2003 về việc Ban hành Quy chế thực hiện cơ chế “một cửa” tại các cơ
quan hành chính nhà nước.
- …
Và những quy định cụ thể đối với từng lĩnh vực thuộc các dịch vụ hành
chính công tại cấp huyện. Hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công cấp
huyện được thực hiện dựa trên các văn bản quy định chung của nhà nước và
những quy định của từng địa phương trên cở sở quy định của nhà nước, cụ thể
đối với UBND huyện Trảng Bàng:
- Ủy ban nhân dân huyện Trảng Bàng, Quyết định số 681/QĐ-UBND
ngày 18/4/2011 về việc Ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị
quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ huyện lần thứ X về “Cải cách hành chính giai
đoạn 2011 -2015”.
- Ủy ban nhân dân huyện Trảng Bàng, Quyết định số 866/QĐ-UBND
ngày 25/3/2015 về việc Ban hành Kế hoạch triển khai phương pháp đo lường
sự hài lòng của người dân, tổ chức đối với sự phục vụ của cơ quan hành chính
27
nhà nước huyện Trảng Bàng giai đoạn 2014 – 2020.
- Ủy ban nhân dân huyện Trảng Bàng, Quyết định số 2991/QĐ-UBND
ngày 29/8/2011 về việc Ban hành Kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công
chức và những người hoạt động không chuyên trách ở xã, thị trấn giai đoạn
2011 - 2015 và định hướng đến năm 2020.
- …
1.2.3. Chủ thể có thẩm quyền cung ứng dịch vụ hành chính công
trên địa bàn cấp huyện
Dịch vụ hành chính công là loại hình dịch vụ gắn liền với chức năng
quản lý nhà nước nhằm đáp ứng yêu cầu của người dân. Do vậy, cho đến nay,
đối tượng cung ứng duy nhất các dịch vụ này là cơ quan công quyền hay các
cơ quan nhà nước thành lập được ủy quyền thực hiện cung ứng dịch vụ hành
chính công. Đây là một phần trong chức năng quản lý nhà nước. Để thực hiện
chức năng này nhà nước phải tiến hành những hoạt động phục vụ trực tiếp
như cấp giấy phép, giấy chứng nhận, đăng ký, công chứng, hộ tịch…(ở một
số nước, dịch vụ hành chính công được coi là một loại hoạt động riêng, không
nằm trong phạm vi dịch vụ công. Ở nước ta, một số nhà nghiên cứu cũng có
quan điểm như vậy). Người dân được hưởng những dịch vụ này không theo
quan hệ cung cầu, ngang giá trên thị trường, mà thông qua việc đóng lệ phí
hoặc phí cho các cơ quan hành chính nhà nước. Phần lệ phí này mang tính
chất hỗ trợ cho ngân sách nhà nước.
Dịch vụ hành chính công gắn với chức năng phục vụ và quản lý của nhà
nước, do các cơ quan hành chính nhà nước thực hiện để phục vụ các quyền và
nghĩa vụ cơ bản của các tổ chức và công dân. Trong những năm qua, Nhà
nước ta đã chú trọng đổi mới và nâng cao chất lượng cung ứng dịch vụ hành
chính công, coi đó là một khâu quan trọng trong việc thực hiện chương trình
cải cách nền hành chính cả về thể chế, thủ tục, tổ chức bộ máy và cán bộ. Nhà
nước đã bắt đầu áp dụng các phương tiện kỹ thuật điện tử, tin học để nâng cao
28
chất lượng dịch vụ hành chính công, như việc cung cấp thông tin về thể chế,
tổ chức, đấu thầu các dự án chi tiêu công, đăng ký cấp phép kinh doanh, cấp
phép đầu tư, hỏi đáp pháp luật hay đăng ký xe máy… Nhìn chung việc cung
ứng dịch vụ hành chính công có một số tiến bộ, nhưng không đều. Người dân
và doanh nghiệp được tạo thuận lợi và dễ dàng hơn trong một số việc cần giải
quyết với cơ quan nhà nước, như đăng ký kinh doanh, làm thủ tục hộ tịch, tìm
hiểu luật pháp… song còn gặp nhiều rắc rối, phiền hà trong nhiều lĩnh vực
khác, như cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng nhà, đất, cho thuê đất, cấp
phép xây dựng nhà, công chứng, hộ khẩu… Người dân và doanh nghiệp vẫn
tiếp tục là “nạn nhân” của tình trạng phiền nhiễu, bất hợp lý, chậm trễ, thiếu
hiệu quả trong tổ chức và hoạt động của bộ máy hành chính các cấp.
Dịch vụ hành chính công nói chung và dịch vụ hành chính công tại cấp
huyện nói riêng đều được quy định một cách cụ thể về thẩm quyền cung ứng
của UBND cấp huyện và các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp huyện,
chủ thể trực tiếp thực hiện hoạt động cung ứng các dịch vụ hành chính công
tại cấp huyện. Mỗi dịch vụ cụ thể được cung ứng bởi cơ quan tương ứng phù
hợp với chức năng, nhiệm vụ mà pháp luật quy định đối với các cơ quan đó.
Cụ thể, thẩm quyền cung ứng các dịch vụ hành chính công đối với các chủ thể
thực hiện như sau:
- Đối với UBND cấp huyện: Là cơ quan chịu trách nhiệm chung về hoạt
động cung ứng dịch vụ hành chính công tại cấp huyện, UBND huyện quản lý
toàn bộ hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công của các cá nhân, tổ chức
có thẩm quyền tại UBND cấp huyện, các phòng ban chuyên môn thuộc
UBND cấp huyện. Chủ tịch, Phó Chủ tịch UBND huyện là chủ thể có thẩm
quyền cao nhất trong hoạt động cung ứng các dịch vụ hành chính công tại cấp
huyện.
- Các cơ quan trực thuộc UBND cấp huyện, phòng chuyên môn trực
thuộc UBND cấp huyện: là những cơ quan giúp việc cho UBND cấp huyện
29
trong hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công tại cấp huyện. Đối với
những dịch vụ thuộc thẩm quyền của phòng chuyên môn nào thì thẩm quyền
giải quyết sẽ thuộc về phòng chuyên môn đó và sẽ là cơ quan chịu hoàn toàn
trách nhiệm đối với dịch vụ hành chính công mà mình cung ứng đến cá nhân,
tổ chức. Ví dụ: dịch vụ về cấp giấy phép đăng ký hộ kinh doanh cá thể sẽ do
Phòng Kinh tế - Hạ tầng thuộc UBND cấp huyện cung ứng đến cá nhân, tổ
chức và phải được đảm bảo đúng trình tự, thủ tục do pháp luật quy định. Tại
các phòng chuyên môn, Trưởng phòng là chủ thể có thẩm quyền cung ứng các
dịch vụ hành chính công liên quan đến lĩnh vực chuyên môn và chịu trách
nhiệm chính với các dịch vụ hành chính công được cung ứng đến cá nhân, tổ
chức.
- Các tổ chức khác: Các dịch vụ hành chính công được cung ứng tại cấp
huyện, ngoài các chủ thể có thẩm quyền thuộc UBND cấp huyện và các cơ
quan chuyên môn trực thuộc UBND cấp huyện thì còn có một số tổ chức khác
cũng có thẩm quyền cung ứng như: Văn phòng công chứng được thành lập
dựa trên những quy định về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, thẩm quyền mà
pháp luật đã quy định và trưởng phòng công chứng sẽ là người chịu trách
nhiệm cao nhất về dịch vụ công chứng được cung ứng tại đây.
Ngoài quy định về thẩm quyền ký giải quyết hồ sơ của cá nhân thì trách
nhiệm của công chức phụ trách, công chức làm việc tại Bộ phận tiếp nhận và
trả kết quả và các phòng, ban chuyên môn tại cấp huyện cũng cần được hiểu
rõ. Cụ thể:
- Trách nhiệm của Chánh Văn phòng Hội đồng nhân dân và UBND cấp
huyện phụ trách Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả:
+ Phối hợp với trưởng phòng, ban chuyên môn kịp thời giải quyết những
vấn đề vướn mắc xảy ra, đặc biệt đối với những hồ sơ liên quan đến các nội
30
dung công việc của nhiều phòng, ban.
+ Quản lý thời gian làm việc hằng ngày; theo dõi nắm tình hình tiếp nhận,
giải quyết, trả hồ sơ của công chức làm việc tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết
quả.
+ Kiểm tra, đôn đốc, chấn chỉnh những sai sót trong quá trình làm việc của
công chức khi giao tiếp với tổ chức, cá nhân.
+ Chủ trì các cuộc họp định kỳ và đột xuất của Bộ phận tiếp nhận và trả
kết quả.
+ Báo cáo Chủ tịch UBND huyện về tình hình thực hiện công tác của Bộ
phận tiếp nhận và trả kết quả bằng văn bản theo định kỳ tháng, quý, 6 tháng, 9
tháng và năm.
+ Đảm bảo các điều kiện làm việc của Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả.
- Trách nhiệm của công chức làm việc tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết
quả:
+ Hướng dẫn, tiếp tổ chức, cá nhân đến liên hệ về những công việc theo
quy định thuộc lĩnh vực được phân công.
+ Xử lý, trình lãnh đạo có thẩm quyền giải quyết các hồ sơ thuộc lĩnh vực
được phân công, sau đó trả kết quả cho tổ chức, cá nhân.
+ Là đầu mối phối hợp với các công chức khác để giải quyết các công việc
thuộc lĩnh vực được phân công đối với trường hợp liên quan đến nội dung
công việc của nhiều công chức.
+ Tạo điều kiện thuận lợi và phối hợp chặt chẽ với công chức làm việc tại
Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả trong quá trình xử lý các công việc có liên
quan, đảm bảo đúng thời gian quy định.
- Trách nhiệm của các phòng, ban chuyên môn cấp huyện: Vào sổ các hồ
sơ do Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả chuyển đến theo nội dung đúng với
ngày hồ sơ gửi đến, nội dung cần giải quyết, ngày giao trả hồ sơ và ký xác
31
nhận. Ngoài ra còn có trách nhiệm của các Trưởng phòng, ban chuyên môn về
đảm bảo thời gian giải quyết hồ sơ theo đúng thời gian hẹn và quy định của
pháp luật; giải quyết hồ sơ theo cơ chế một cửa, cơ chế một cửa liên thông.
1.2.4. Cách thức, quy trình, thủ tục cung ứng dịch vụ hành chính
công trên địa bàn cấp huyện
Với mục đích đơn giản, công khai và minh bạch thủ tục hành chính
nhằm đáp ứng yêu cầu của sự phát triển kinh tế - xã hội, Chính phủ đã ban
hành Nghị quyết 38/NQ-CP, ngày 4/5/1994, về cải cách một bước thủ tục
hành chính trong giải quyết công việc của tổ chức công dân, và gần đây Thủ
tướng Chính phủ có Quyết định 181/2003/QĐ-TTg, ngày 4/9/2003 về việc
ban hành Quy chế thực hiện cơ chế "một cửa" tại các cơ quan hành chính nhà
nước ở địa phương mà chúng ta thường gọi là thực hiện theo cơ chế "một
cửa".
"Một cửa" là cơ chế giải quyết công việc của tổ chức, công dân thuộc
thẩm quyền của cơ quan hành chính nhà nước từ tiếp nhận yêu cầu, hồ sơ đến
trả lại kết quả thông qua một đầu mối là "bộ phận tiếp nhận và trả kết quả" tại
cơ quan hành chính nhà nước.
Theo quy định tại Điều 1, Quyết định số 93/2007/QĐ-TTg, ngày
22/6/2007, của Thủ tướng Chính phủ về "Thực hiện cơ chế một cửa, cơ chế
một cửa liên thông tại cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương" thì:
"Cơ chế một cửa liên thông" là cơ chế giải quyết công việc của tổ chức,
cá nhân thuộc trách nhiệm, thẩm quyền của nhiều cơ quan hành chính nhà
nước cùng cấp hoặc giữa các cấp hành chính từ hướng dẫn, tiếp nhận giấy tờ,
hồ sơ, giải quyết đến trả kết quả được thực hiện tại một đầu mối là bộ phận
tiếp nhận và trả kết quả của một cơ quan hành chính nhà nước.
Theo quy định tại Điều 2, Quyết định số 93/2007/QĐ-TTg, ngày
22/6/2007, của Thủ tướng Chính phủ, việc thực hiện cơ chế "một cửa", "cơ
chế một cửa liên thông" tại cơ quan hành chính nhà nước phải tuân theo
32
những nguyên tắc sau:
- Thủ tục hành chính đơn giản, rõ ràng, đúng pháp luật.
- Công khai các thủ tục hành chính, mức thu phí, lệ phí, giấy tờ, hồ sơ và
thời gian giải quyết công việc của tổ chức, cá nhân.
- Nhận yêu cầu, trả kết quả tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả.
- Bảo đảm giải quyết công việc nhanh chóng, thuận tiện cho tổ chức, cá
nhân.
- Đảm bảo sự phối hợp giải quyết công việc giữa các bộ phận, cơ quan
hành chính nhà nước để giải quyết công việc của tổ chức, cá nhân.
Trong thời gian qua, thực hiện cơ chế "một cửa" cho thấy đã có bước
chuyển căn bản trong quan hệ và thủ tục giải quyết công việc giữa cơ quan
hành chính nhà nước với tổ chức, công dân, giảm phiền hà cho tổ chức, công
dân, hạn chế tệ quan liêu, tham nhũng, cửa quyền của cán bộ, công chức,
được đông đảo nhân dân đồng tình, hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước được
nâng cao. Cụ thể là:
- Về phương thức giao tiếp: người dân được tiếp đón niềm nở, thân
thiện, hướng dẫn nhiệt tình, thấu đáo; đặc biệt là được giao hẹn bằng phiếu
hẹn trả hồ sơ.
- Về nội dung: người dân được công khai các quy định thống nhất về hồ
sơ, trình tự và thời gian giải quyết thủ tục cho từng loại công việc cụ thể; nếu
không thuộc phạm vi trách nhiệm giải quyết tại bộ phận "một cửa" thì được tư
vấn đầy đủ để thực hiện tại các cơ quan hành chính khác.
- Về chi phí: người dân được công khai các loại phí, lệ phí phải nộp,
không phải thêm một khoản nào khác ngoài quy định của Nhà nước; đặc biệt
là tiết kiệm được thời gian và chi phí đi lại liên hệ vì đã có thời gian cụ thể do
bộ phận "một cửa" giao kết tại phiếu hẹn.
Vì vậy, có thể nói rằng, cho đến nay, việc thực hiện cơ chế "một cửa" là
33
biện pháp hữu hiệu để cải cách thủ tục hành chính nhằm giải tỏa những bức
xúc kể trên của người dân, góp phần đáp ứng yêu cầu của sự phát triển kinh tế
- xã hội, tạo điều kiện hội nhập khu vực và quốc tế.
Đối với quá trình cung ứng dịch vụ hành chính công tại UBND cấp
huyện và các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp huyện luôn đảm bảo
được thực hiện theo đúng cách thức, quy trình, thủ tục chung gồm các bước
sau:
Bước 1: Tiếp nhận hồ sơ.
- Khi tiếp nhận hồ sơ, tổ chức, cá nhân, công chức của Bộ phận Tiếp
nhận và trả kết quả có trách nhiệm kiểm tra kỹ các loại giấy tờ cần thiết của
từng loại hồ sơ, hướng dẫn cho tổ chức, cá nhân kê khai, bổ sung (nếu hồ sơ
còn thiếu).
- Sau khi kiểm tra, nếu hồ sơ đã đúng nội dung và đủ số lượng các loại
giấy tờ theo quy định thì công chức giải quyết ngay (loại hồ sơ theo quy định
được giải quyết trong ngày làm việc); viết phiếu hẹn trả hồ sơ (loại hồ sơ theo
quy định có ngày hẹn trả) và vào sổ theo dõi hồ sơ.
Bước 2: Xử lý, giải quyết hồ sơ.
- Trưởng các phòng, ban chuyên môn chịu trách nhiệm giải quyết khi
nhận hồ sơ của tổ chức, cá nhân do công chức phụ trách hồ sơ của Bộ phận
tiếp nhận và trả kết quả chuyển đến.
- Trường hợp việc giải quyết hồ sơ của tổ chức, cá nhân liên quan đến
trách nhiệm của nhiều phòng, ban chuyên môn thì phòng, ban nào chịu trách
nhiệm chính phải trực tiếp liên hệ với phòng, ban chuyên môn khác để giải
quyết và hoàn thành các thủ tục cần thiết. Các phòng, ban được tham gia ý
kiến có trách nhiệm với nội dung có liên quan trong hồ sơ và thời gian xem
xét không quá thời gian quy định kể từ ngày nhận hồ sơ, nếu quá thời gian
theo quy định mà không có ý kiến thì coi như đồng ý.
34
Bước 3: Thẩm định ký giải quyết hồ sơ.
- Đối với những loại hồ sơ thuộc thẩm quyền của UBND cấp huyện quy
định về thẩm quyền ký giải quyết của Trưởng phòng, ban thì trưởng phòng
ban chuyên môn ký giải quyết, sau đó chuyển lại công chức phụ trách hồ sơ
của Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả.
- Đối với những loại hồ sơ mà UBND cấp huyện theo quy định thuộc
thẩm quyền ký giải quyết của Chủ tịch hoặc Phó Chủ tịch UBND huyện thì
các phòng ban chuyên môn trình Chủ tịch hoặc Phó Chủ tịch huyện ký qua
Văn phòng HĐND và UBND, sau đó chuyển lại công chức phụ trách hồ sơ
của Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả.
Bước 4: Giao trả hồ sơ.
Sau khi nhận hồ sơ đã giải quyết của các phòng ban chuyên môn và bộ
phận văn thư thuộc Văn phòng HĐND và UBND huyện thì công chức phụ
trách hồ sơ của Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả trực tiếp trả hồ sơ đã giải
quyết cho tổ chức, cá nhân theo phiếu hẹn, thu phí, lệ phí theo quy định và
vào sổ theo dõi hồ sơ, hoặc chuyển đến cơ quan có thẩm quyền giải quyết
theo quy định của pháp luật.
Tất cả các dịch vụ hành chính công tại cấp huyện đều được cung ứng
theo đúng cách thức, trình tự, thủ tục chung gồm 04 bước trên. Tuy nhiên, tùy
từng loại dịch vụ hành chính công hoặc từng chủ thể có thẩm quyền cung ứng
các dịch vụ hành chính công mà cách thức, trình tự, thủ tục lại có thêm một số
bước nhỏ trong quá trình cung ứng như một số giấy tờ cần thiết đối với dịch
vụ đó, thủ tục rườm rà hoặc đơn giản, thời gian cung ứng là nhanh hay chậm
cũng phải được thực hiện dựa trên những quy định mà pháp luật ban hành đối
với các dịch vụ hành chính công do cấp huyện cung ứng.
Ví dụ, đối với dịch vụ hành chính công tại cấp huyện về cấp giấy chứng
nhận đăng ký kết hôn có yếu tố nước ngoài nghĩa là một người có quốc tịch
Việt Nam sẽ đăng ký kết hôn với một người có quốc tịch nước ngoài. Để
35
được cung ứng dịch vụ này, cá nhân cần phải đảm bảo đầy đủ các loại giấy tờ
lập thành bộ hồ sơ đăng ký kết hôn với người nước ngoài gồm: Tờ khai đăng
ký kết hôn theo mẫu quy định; Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân; Giấy xác
nhận của tổ chức y tế có thẩm quyền ở Việt Nam theo quy định; Bản sao một
trong các loại giấy tờ tùy thân của cá nhân người đăng ký có công chứng; Bản
sao hộ khẩu hoặc giấy tờ tạm trú của cá nhân; Và một số giấy tờ khác tương
ứng với từng trường hợp khác nhau của cá nhân,… Để có được bộ hồ sơ này
cá nhân phải đến các cơ quan chức năng có thẩm quyền cung ứng các loại
giấy tờ này như đối với Giấy xác nhận của tổ chức y tế có thẩm quyền ở Việt
Nam và tùy vào sự thống nhất của Sở Tư pháp và Sở Y tế của từng địa
phương mà có danh sách cụ thể các tổ chức y tế có thẩm quyền cấp,… Điều
này cũng khiến cho cách thức, quy trình, thủ tục hành chính về cấp giấy
chứng nhận đăng ký kết hôn với người nước ngoài rườm rà hơn và có nhiều
bước hơn đối với cá nhân có nhu cầu được cung ứng, nếu không đảm bảo đầy
đủ bộ hồ sơ thì giấy chứng nhận đăng ký kết hôn với người nước ngoài không
thể được cấp.
Ngoài ra, một số dịch vụ hành chính công nói chung, dịch vụ hành chính
công cấp huyện nói riêng còn khá rườm rà, chồng chéo, về cách thức, thủ tục
và trình tự cung ứng nên gây không ít khó khăn cho các tổ chức, công dân khi
có nhu cầu cần thiết. Bên cạnh đó, một số thẩm quyền ban hành còn khá
chồng chéo, điều này cũng cản trở quá trình cung ứng các dịch vụ hành chính
công của các cơ quan hành chính có thẩm quyền.
1.2.5. Các yếu tố ảnh hƣởng đến hoạt động cung ứng dịch vụ hành
chính công trên địa bàn huyện Trảng Bàng
1.2.5.1. Yếu tố về đặc điểm tự nhiên, kinh tế, xã hội
Tây Ninh là một tỉnh thuộc khu vực Đông Nam Bộ, tỉnh Tây Ninh có 9
đơn vị hành chính cấp huyện, trong đó có 1 thành phố trực thuộc tỉnh và 8
huyện. Trảng Bàng là một trong số 8 huyện thuộc tỉnh Tây Ninh với diện tích
36
338 km² và dân số là 158.765 (năm 2015). Về vị trí địa lý, phía Đông giáp
tỉnh Bình Dương, phía Tây giáp Vương quốc Campuchia, phía Nam giáp tỉnh
Long An và Thành phố Hồ Chí Minh, phía Bắc giáp các huyện Gò Dầu, Bến
Cầu, Dương Minh Châu. Huyện còn nằm trên Quốc lộ 22 nối Thành phố Hồ
Chí Minh và thủ đô Phnôm Pênh của Camphuchia. Với vị trí địa lý vô cùng
thuận lợi, Trảng Bàng được xem là một trong những huyện phát triển trên địa
bàn tỉnh Tây Ninh.
Huyện Trảng Bàng gồm 1 thị trấn Trảng Bàng và 10 xã: An Hòa, An
Tịnh, Bình Thạnh, Đôn Thuận, Gia Bình, Gia Lộc, Hưng Thuận, Lộc
Hưng, Phước Chỉ, Phước Lưu. Huyện Trảng Bàng nằm ở cửa ngõ phía Nam,
kết nối tỉnh Tây Ninh với Tp. Hồ Chí Minh và các tỉnh trong vùng kinh tế
trọng điểm phía Nam, có vị trí chiến lược cả về kinh tế, quốc phòng - an ninh
và đối ngoại.
Sau hơn 40 năm xây dựng và phát triển, cùng với các huyện trong tỉnh
thực hiện đường lối đổi mới, Trảng Bàng đã đạt được nhiều thành tựu. Tình
hình chính trị - xã hội được giữ vững; kinh tế đạt tốc độ tăng trưởng cao, cơ
cấu chuyển dịch đúng hướng; các ngành, lĩnh vực đều có bước phát triển vượt
bậc.
Ngày 10/6/2016, UBND huyện Trảng Bàng long trọng tổ chức lễ công
bố quyết định của Bộ trưởng Bộ Xây dựng công nhận Thị trấn Trảng Bàng là
đô thị loại IV. Đây là động lực, tiếp thêm sức mạnh cho Trảng Bàng nỗ lực
phát triển để trở thành Thị trấn xứng tầm là trung tâm chính trị, kinh tế, văn
hóa, xã hội của huyện, phù hợp với phương hướng phát triển đô thị của tỉnh
nhà.
Trên cơ sở đó, nền hành chính nhà nước huyện Trảng Bàng đã và đang
đứng trước những thách thức về sự thay đổi mọi mặt, cần đầu tư hơn về cơ sở
vật chất, áp dụng những quy định mới phù hợp hơn với quy mô đô thị, đòi hỏi
cao hơn về năng lực lãnh đạo cũng như trình độ của cán bộ, công chức thực
37
thi pháp luật và cần có nguồn lực lãnh đạo cũng như trình độ của cán bộ, công
chức thực thi pháp luật và cần có nguồn lực tài chính mạnh mẽ hơn. Trong
đó, có sự thay đổi cơ bản trong hoạt động cung ứng các dịch vụ hành chính
công trên địa bàn huyện.
1.2.5.2. Yếu tố về hệ thống thể chế cung ứng dịch vụ hành chính
công
Thể chế cung ứng dịch vụ hành chính công là một hệ thống các Luật,
văn bản quy phạm pháp luật tạo thành khuôn khổ pháp luật cho các cơ quan
hành chính nhà nước thực hiện chức năng cung ứng các dịch vụ hành chính
công đến các cá nhân, tổ chức và các quá trình cung ứng dịch vụ hành chính
công nói chung, tại cấp huyện nói riêng cần phải đảm bảo được thực hiện dựa
trên hệ thống thể chế cung ứng dịch vụ hành chính công mà pháp luật quy
định.
Đối với hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công, hệ thống thể chế
cung ứng dịch vụ hành chính công chủ yếu bao gồm các quy định về bộ thủ
tục hành chính; quy trình, thủ tục, cách thức cung ứng của từng loại dịch vụ
hành chính công tại cấp huyện; thẩm quyền cung ứng dịch vụ hành chính
công đến các cá nhân, tổ chức trong xã hội;… và một trong những nội dung
quan trọng của Chương trình tổng thể cải cách hành chính của Chính phủ giai
đoạn 2010 – 2020 là tiếp tục thực hiện cải cách thủ tục hành chính. Điều này
đồng nghĩa với việc hệ thống thể chế cung ứng dịch vụ hành chính công vẫn
cần phải tiếp tục rà soát, đơn giản hóa nhằm tinh gọn lại một số thủ tục hành
chính trong cung ứng dịch vụ hành chính công không cần thiết.
Hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công các cấp nói chung, đối
với cấp huyện nói riêng, hệ thống thể chế cung ứng dịch vụ hành chính công
tác động trực tiếp đến quá trình và chất lượng cung ứng dịch vụ hành chính
38
công tại cơ quan hành chính cấp huyện.
1.2.5.3. Yếu tố về nhân sự, tổ chức bộ máy cung ứng dịch vụ hành
chính công
Bộ máy cung ứng dịch vụ hành chính công cấp huyện bao gồm cá
nhân, tổ chức trực tiếp thực hiện hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công
trên địa bàn cấp huyện như UBND cấp huyện, các cơ quan chuyên môn thuộc
UBND cấp huyện và các công chức tiếp nhận và trả hồ sơ về dịch vụ hành
chính công cấp huyện thuộc Bộ phận Tiếp nhận và trả kết quả thuộc Ủy ban
nhân dân huyện.
Hiện nay, công chức trực tiếp làm việc tại Bộ phận Tiếp nhận và trả kết
quả thuộc Ủy ban nhân dân huyện là 01 công chức tiếp nhận và trả hồ sơ và
01 công chức tư pháp sẽ chịu trách nhiệm giải quyết những hồ sơ thuộc lĩnh
vực tư pháp có thể giải quyết nhanh theo quy định của pháp luật về thời gian
trả hồ sơ. Ngoài ra, còn có những công chức thuộc các phòng ban chuyên
môn có trách nhiệm đối với lĩnh vực mà mình phụ trách tiếp nhận hồ sơ từ Bộ
phận tiếp nhận và trả kết quả để giải quyết các hồ sơ theo thẩm quyền quy
định. Đội ngũ công chức tại đây thường xuyên được bồi dưỡng, nâng cao về
chuyên môn, nghiệp vụ cũng như những kỹ năng trong hoạt động giao tiếp
thường xuyên nhằm nâng cao chất lượng hoạt động cung ứng dịch vụ hành
chính công đối với công dân.
Bộ phận Tiếp nhận và trả kết quả huyện Trảng Bàng thuộc Văn phòng
Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân huyện, Chánh văn phòng Ủy ban
nhân dân huyện chịu trách nhiệm trực tiếp.
Bộ phận Tiếp nhận và trả kết quả huyện Trảng Bàng hoạt động theo giờ
hành chính từ thứ hai đến thứ sáu (buổi sáng từ 7h30 đến 11h30; buổi chiều
từ 13h30 đến 17h30), thứ 7 làm việc buổi sáng (trừ các ngày lễ, ngày tết và
39
những ngày nghĩ khác theo quy định pháp luật).
1.2.5.4. Yếu tố về nhu cầu cung ứng dịch vụ hành chính công của
cá nhân, tổ chức trên địa bàn cấp huyện
Nhu cầu cung ứng dịch vụ hành chính công của cá nhân, tổ chức trên
địa bàn cấp huyện là các dịch vụ hành chính công ở cấp huyện như: cấp phép,
giấy chứng nhận, chứng thực,…
- Nhu cầu về cung ứng dịch vụ hành chính công thuộc lĩnh vực cấp
phép.
- Nhu cầu về cung ứng dịch vụ hành chính công thuộc lĩnh vực cấp
giấy chứng nhận.
- Nhu cầu về cung ứng dịch vụ hành chính công thuộc lĩnh vực chứng
thực.
Khi cá nhân, tổ chức có nhu cầu đối với hoạt động cung ứng dịch vụ hành
chính công trên địa bàn cấp huyện ngày càng cao đòi hỏi các cơ quan hành
chính cấp huyện phải không ngừng nâng cao năng lực tổ chức, điều hành, đẩy
mạnh tốc độ và hiệu quả cải cách việc quản lý và cung ứng các dịch vụ hành
chính công trong bối cảnh nền kinh tế phát triển như hiện nay.
1.3. Kinh nghiệm của một số địa phƣơng về cung ứng dịch vụ hành
chính công
1.3.1. Quận Liên Chiểu, Đà Nẵng
Quận Liên Chiểu là một trong số những quận đã và đang phát triển về
mọi mặt của Thành phố Đà Nẵng, một đô thị trẻ thuộc khu vực miền Trung,
thu hút khá đông nguồn nhân lực từ nhiều địa phương khác nhau đến đây sinh
sống, làm việc và học tập. Bên cạnh đó, việc quy hoạch, mở rộng, chỉnh trang
đô thị, dẫn đến sự thay đổi ở nơi dân cư sinh sống. Vì vậy, Ủy ban Nhân dân
Quận Liên Chiểu đã ban hành Chương trình cải cách hành chính nhà nước
giai đoạn 2011 – 2020 để tạo thuận lợi cho người dân thực hiện nhu cầu đối
với các dịch vụ hành chính công. Trên cơ sở đó, Liên Chiểu đặt mục tiêu xây
40
dựng bộ máy hành chính trong sạch, vững mạnh, chuyên nghiệp hiện đại,…
cho đến năm 2020 để đáp ứng nhu cầu của nhân dân cũng như sự nghiệp phát
triển kinh tế - xã hội.
Cung ứng dịch vụ hành chính công tại Quận Liên Chiểu hiện nay,
100% các đơn vị xã, phường bố trí phòng tiếp công dân rộng rãi, thoáng mát với diện tích từ 80m2 trở lên, trang bị đầy đủ các thiết bị công nghệ thông tin
và điện tử với màn hình cảm ứng tra cứu các thủ tục hành chính; hệ thống tra
cứu tình hình giải quyết hồ sơ qua tin nhắn SMS; hệ thống xếp hàng tự động
phục vụ công dân lấy số thứ tự theo từng lĩnh vực; hệ thống điều hòa nhiệt độ,
màn hình tivi, ghế ngồi, bàn viết, thủ tục hành chính niêm yết… Bên cạnh đó,
công chức làm việc tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả được trang bị đồng
phục, tập huấn về văn hóa giao tiếp đã góp phần thay đổi cách thức phục vụ
lịch sự và văn hóa hơn tại cơ quan hành chính cấp quận, huyện.
Các lĩnh vực thủ tục triển khai thực hiện tại Bộ phận một cửa, quy trình
giải quyết công việc và công khai thủ tục hành chính, Ủy ban nhân dân
Quận đã ban hành quyết định về việc công bố bộ thủ tục hành chính áp dụng
tại quận về công bố bộ thủ tục hành chính chung áp dụng tại phường, xã trên
địa bàn... trên cơ sở rà soát, sửa đổi các quy định về thủ tục hành chính đã
được công bố trước đây. Theo đó, tất cả thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền
giải quyết của Ủy ban nhân dân quận đều được thực hiện theo cơ chế một cửa
hoặc một cửa liên thông. Bên cạnh đó, Công an nhân dân và Cơ quan thuế đã
phối hợp với Ủy ban nhân dân quận bố trí cán bộ làm việc tập trung tại Bộ
phận tiếp nhận và trả kết quả của Ủy ban nhân dân quận để thực hiện các thủ
tục hành chính trên lĩnh vực hộ khẩu, chứng minh nhân dân và xác định nghĩa
vụ tài chính trên lĩnh vực đất đai; tập trung đầu mối tạo thuận lợi hơn cho
người dân và tăng cường việc kiểm soát trong quá trình thực hiện các giao
dịch hành chính tại quận.
Có thể nói, việc cung ứng dịch vụ hành chính công trên cơ sở mở rộng
41
mô hình một cửa điện tử tại Ủy ban nhân dân quận là một trong những điểm
sáng trong công tác nâng cao chất lượng dịch vụ hành chính công nói riêng,
cải cách thủ tục hành chính của Quận Liên Chiểu giai đoạn 2011 – 2015 nói
chung. Mô hình một cửa điện tử với với các tính năng về công nghệ hiện đại
góp phần nâng cao hiệu quả quản lý, điều hành và chất lượng phục vụ dịch vụ
hành chính công. Vai trò, trách nhiệm của lãnh đạo và công chức các quận,
huyện trong tiếp nhận và giải quyết hồ sơ được phân định rõ ràng thông qua
ứng dụng phần mềm một cửa điện tử. Cùng với công nghệ, đã hình thành văn
hóa giao tiếp, cải thiện rõ nét về thái độ làm việc và tiếp xúc công dân, tổ
chức của công chức. Các yếu tố về hiện đại, thuận tiện và trang trọng hơn
trong tổ chức làm việc và phục vụ người dân đã góp phần hình thành diện
mạo mới của bộ phận tiếp nhận và trả kết quả tại quận sau nhiều năm liền nỗ
lực cải cách. Điều này cũng góp phần vào nâng cao mức độ hài lòng của
người dân đối với chất lượng cung ứng các dịch vụ công tại Ủy ban nhân dân
quận. Kết quả khảo sát cho thấy tỷ lệ hài lòng chung là trên 95%.
1.3.2. Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh
Tại Quận 1 Thành phố Hồ Chí Minh, cơ chế “Một cửa, một cửa liên
thông” được áp dụng thí điểm đầu tiên cùng với một số quận, huyện khác trên
địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh nên được xem như cơ bản đã hoàn thành
những mục tiêu về chất lượng cung ứng dịch vụ hành chính công nói riêng và
cải cách thủ tục hành chính theo quy định nói chung. Là một trong những đơn
vị dẫn đầu trong cải cách hành chính nhằm nâng cao chất lượng các dich vụ
hành chính công được cung ứng thông qua những chính sách cải tiến mới đã
đem lại những cải tiến thiết thực.
Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả cho người dân được trang bị đầy đủ cơ
sở vật chất theo Quyết định số 09/2015/QĐ-TTg ngày 25/3/2015 của Thủ
tướng Chính phủ ban hành Quy chế thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên
thông tại cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương. Trang bị màn hình tra
42
cứu cảm ứng, xây dựng đội tình nguyện viên hỗ trợ người dân, phòng thoáng
mát, khang trang…được xem là những ấn tượng tốt đầu tiên, tạo cảm giác tiện
nghi và thoải mái cho công dân khi đến cơ quan hành chính để giải quyết các
thủ tục cần thiết.
Tại đây, cơ quan hành chính nhà nước cũng đã áp dụng Công nghệ
thông tin trong cải cách thủ tục hành chính, mang lại hiệu quả cơ bản nhằm
từng bước xây dựng Chính phủ điện tử. Người dân chỉ cần ngồi tại chổ vẫn có
thể tra cứu được mọi thử tục, có kênh tương tác, tiếp nhận kiến nghị, phản ánh
từ phía người dân. Sau đó, gửi những kiến nghị về hộp thư email của lãnh đạo
Ủy ban nhân dân quận, lãnh đạo phường có kiến nghị xảy ra để có những
hướng giải quyết đúng đắn khiến người dân hài lòng.
Ủy ban nhân dân Quận 1, nơi chịu trách nhiệm chính về việc cung ứng
các dịch vụ hành chính công đã và đang hoàn thiện bộ máy nhằm cung ứng
những dịch vụ chất lượng nhất đến người dân trên địa bàn quận để trên cơ sở
43
đó thực hiện tốt cải cách hành chính theo quy định mà Nhà nước đã ban hành.
Tiểu kết Chƣơng 1
Khái niệm dịch vụ công nói chung, dịch vụ hành chính công nói riêng
và hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công là những khái niệm được sử
dụng rộng rãi trên thế giới. Ở Việt Nam, khái niệm dịch vụ hành chính công
và hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công ngày càng được biết đến cụ
thể thông qua các văn bản do các cơ quan hành chính nhà nước thực hiện.
Dịch vụ hành chính công là loại dịch vụ do cơ quan hành chính nhà nước
cung ứng cho các tổ chức và công dân trong xã hội. Vì vậy, việc thống nhất
khái niệm, quan điểm, đặc trưng, vai trò của dịch vụ hành chính công và hoạt
động cung ứng dịch vụ hành chính công là hết sức cần thiết, phản ánh chất
lượng các loại dịch vụ hành chính công được cung ứng, trên cơ sở đó đánh
giá chất lượng cả bộ máy hành chính nhà nước. Cơ quan thực hiện hoạt động
cung ứng các loại dịch vụ hành chính công giữ vai trò quan trọng trong bộ
máy hành chính nhà nước vì đây là cơ quan trực tiếp tiếp xúc với người dân,
cung ứng các dịch vụ hành chính công đến với công dân.
Tóm lại, để nâng cao chất lượng các dịch vụ hành chính công, chất
lượng của hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công thì việc hiểu bản chất,
vị trí, vai trò của dịch vụ hành chính công, của hoạt động cung ứng dịch vụ
hành chính công trong bộ máy hành chính nhà nước là yếu tố hàng đầu và là
44
vấn đề mang tính cấp thiết hiện nay.
Chƣơng 2: Thực trạng cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn
huyện Trảng Bàng, Tỉnh Tây Ninh
2.1. Tổng quan tình hình về cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa
bàn huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh
Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ huyện Trảng Bàng lần thứ X đã
xác định cải cách hành chính là một trong ba khâu đột phá để phát triển kinh
tế - xã hội của huyện, trong giai đoạn thực hiện cải cách hành chính, UBND
huyện Trảng Bàng đã chỉ đạo các cơ quan, ban ngành tại cấp huyện nỗ lực tập
trung đẩy mạnh cải cách hành chính theo tinh thần Nghị quyết Đại hội đại
biểu Đảng bộ huyện Trảng Bàng lần thứ X và Nghị quyết 30c/NQ-CP ngày
08/11/2011 của Chính phủ ban hành Chương trình tổng thể cải cách hành
chính nhà nước giai đoạn 2011 – 2020 và Nghị quyết số 76/NQ-CP ngày
13/6/2013 của Chính phủ về sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị quyết
30c/NQ-CP.
Sau 5 năm triển khai thực hiện, đến nay công tác cải cách hành chính
của huyện đã có sự chuyển biến tích cực. Hiệu quả điều hành, quản lý của các
cơ quan thuộc cấp huyện được nâng cao, phát huy tính làm chủ của nhân dân
ngày càng cao. Cải cách hành chính đã tác động đến kinh tế - xã hội của
huyện, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, phòng chống tiêu cực, tham nhũng, lãng
phí và tạo tiền đề cho công cuộc hội nhập kinh tế quốc tế.
Nâng cao chất lượng cung ứng dịch vụ hành chính công hướng đến sự
hài lòng của công dân đối với hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công cụ
thể đối với huyện Trảng Bàng.
Về cải cách thể chế: Chất lượng xây dụng các văn bản quy phạm pháp
luật ngày càng được nâng lên; nhất là các văn bản trong thu hút đầu tư, xây
dựng khu công nghiệp, giải phóng mặt bằng hỗ trợ các thành phần kinh tế,
45
phân cấp cho các cơ quan thuộc UBND cấp huyện được đẩy mạnh tạo điều
kiện cho phát triển kinh tế - xã hội trên địa huyện. Công tác tự kiểm tra, kiểm
tra văn bản được duy trì và thực hiện theo kế hoạch đề ra, chất lượng kiểm tra
được nâng lên, góp phần vào việc hoàn thiện pháp luật tại địa phương.
Về cải cách các thủ tục hành chính: Đây được coi là khâu trọng tâm của
công cuộc cải cách hành chính đối với cơ quan hành chính cấp huyện đã đẩy
mạnh cải cách hành chính nói chung, cụ thể là hoạt động cung ứng dịch vụ
hành chính công tại cấp huyện nhằm cải thiện môi trường đầu tư, nâng cao
năng lực cạnh tranh tại cấp huyện. Các loại dịch vụ hành chính công được
hoàn thiện một cách cơ bản về thể chế, cơ cấu tổ chức, chủ thể ban hành, chủ
thể có thẩm quyền ký và quy trình, cách thức cung ứng các dịch vụ hành
chính công. Trên cơ sở đó, nâng cao chất lượng cung ứng dịch vụ hành chính
công và hướng tới sự hài lòng của công dân đối với dịch vụ hành chính công
tại cấp huyện.
Về cơ cấu tổ chức, bộ máy nhân sự thực hiện hoạt động cung ứng dịch
vụ hành chính công: Chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức bộ
máy của UBND cấp huyện và các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp
huyện được thường xuyên rà soát, kiện toàn để phù hợp với thực tiễn của
huyện và đảm bảo thực hiện đúng theo quy định của các cơ quan cấp trên.
Các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp huyện và UBND cấp huyện căn
cứ quy định của các cơ quan Trung ương và UBND cấp tỉnh được rà soát, ban
hành những quy định về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn cho các cơ quan
chuyên môn thuộc UBND cấp huyện một cách cụ thể nhằm tinh gọn bộ máy,
tăng hiệu lực, hiệu quả của hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công trên
địa bàn cấp huyện.
Về xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ công chức thực hiện hoạt
46
động cung ứng dịch vụ hành chính công tại cấp huyện:
- Tập trung đẩy mạnh chế độ công vụ, công chức. Hoàn thành công tác xây
dựng Đề án vị trí việc làm và cơ cấu ngạch công chức, chủ thể thực hiện hoạt
động cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn cấp huyện.
- Việc bố trí, sắp xếp cán bộ, công chức tại vị trí việc làm tương đối phù
hợp với trình độ, chuyên môn, nghiệp vụ đã được đào tạo. Công tác tuyển
dụng công chức phải thông qua hình thức thi tuyển đảm bảo theo quy định
của pháp luật. Chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, tạo
điều kiện cho cán bộ, công chức tham gia đào tạo sau đại học, nâng cao trình
độ chuyên môn của cán bộ, công chức ngày càng tăng.
Cải cách tài chính công: Công tác cải cách tài chính công đã đạt được
một số kết quả nhất định, góp phần tiết kiệm chi phí quản lý hành chính nhà
nước, tăng thu nhập cho cán bộ, công chức và từng bước nâng cao hiệu quả
hoạt động của các cơ quan hành chính nhà nước. Hoạt động cung ứng dịch vụ
hành chính công được thực hiện dựa trên chi phí mà ngân sách nhà nước chi
ra nhằm hoàn thiện hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công, tăng sự hài
lòng của công dân đối với bộ máy hành chính nói chung và hoạt động cung
ứng dịch vụ hành chính công nói riêng.
Hiện đại hóa bộ máy hành chính nhà nước: Cơ quan hành chính cấp
huyện tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin vào quá trình hoạt động,
từng bước nâng cao tính minh bạch, chuyên nghiệp trong hoạt động công vụ,
công chức. Thông qua hệ thống văn phòng điện tử, cán bộ, công chức luân
chuyển các văn bản, đưa các thủ tục hành chính công khai, trực tiếp đến gần
với công dân.
Ngoài ra, cơ quan hành chính cấp huyện nói chung, hoạt động cung
ứng dịch vụ hành chính công nói riêng đã được áp dụng hệ thống quản lý chất
lượng theo Tiêu chuẩn Quốc gia TCVN ISO 9001:2008 vào hoạt động của cơ
quan, tổ chức. Hoạt động này đã mang lại hiệu quả, chất lượng của dịch vụ
47
hành chính công tại cấp huyện.
2.2. Thực trạng cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn huyện
Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh
2.2.1. Thể chế cung ứng dịch vụ hành chính công
Thể chế cung ứng dịch vụ hành chính công là một hệ thống các Luật,
văn bản quy phạm pháp luật tạo thành khuôn khổ pháp luật cho các cơ quan
hành chính nhà nước thực hiện chức năng cung ứng các dịch vụ hành chính
công đến các cá nhân, tổ chức và các quá trình cung ứng dịch vụ hành chính
công nói chung, tại cấp huyện nói riêng cần phải đảm bảo được thực hiện dựa
trên hệ thống thể chế cung ứng dịch vụ hành chính công mà pháp luật quy
định.
Hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính tại huyện Trảng Bàng luôn
tuân thủ hệ thống pháp luật mà Nhà nước quy định, cụ thể:
- Hệ thống văn bản do Chính phủ ban hành gồm: Nghị quyết số 30c/NQ-
CP ngày 08/11/2011 của Chính phủ ban hành Chương trình tổng thể cải cách
hành chính nhà nước giai đoạn 2011 – 2020 và Nghị quyết số 76/NQ-CP ngày
13/6/2013 của Chính phủ về sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị quyết số
30c/NQ-CP. Để tiếp tục thực hiện Chương trình tổng thể cải cách thủ tục
hành chính, ngày 04/02/2016 Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số
225/QĐ-TTg về phê duyệt Kế hoạch cải cách thủ tục hành chính giai đoạn
2016 – 2020. Quyết định số 09/2015/QĐ-TTg ngày 25/3/2015 của Thủ tướng
Chính phủ về ban hành Quy chế thực hiện cơ chế một cửa, cơ chế một cửa
liên thông tại cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương. Ngoài ra còn có hệ
thống những văn bản quy định về quy trình, cách thức, thủ tục cung ứng các
dịch vụ hành chính công theo từng lĩnh vực đúng thẩm quyền do các cơ quan
hành chính nhà nước thực hiện.
- Hệ thống thể chế các văn bản do cấp tỉnh ban hành gồm: Chương trình
hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Tây Ninh lần
48
thứ IX về cải cách hành chính giai đoạn 2011 – 2015 ban hành kèm theo
Quyết định số 679/QĐ-UBND ngày 29/3/2011 của UBND tỉnh Tây Ninh và
Quyết định số 1313/QĐ-UBND ngày 27/5/2016 của UBND tỉnh Tây Ninh về
việc ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu
Đảng bộ tỉnh Tây Ninh lần thứ X về cải cách hành chính giai đoạn 2016 -
2020. Quyết định số 56/QĐ-UBND ngày 13/11/2015 của UBND tỉnh quy
định về thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông tại cơ quan hành chính
nhà nước và đơn vị sự nghiệp trên địa bàn tỉnh Tây Ninh. Ngoài ra, UBND
tỉnh và các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh căn cứ các quy định pháp
luật của nhà nước để ban hành những quy định cụ thể đối với hoạt động cung
ứng dịch vụ hành chính công phù hợp với thực tiễn của địa phương.
- Các văn bản do UBND huyện Trảng Bàng xây dựng và ban hành liên
quan đến hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công thuộc thẩm quyền cấp
huyện thực hiện: Quyết định số 681/QĐ-UBND ngày 18/4/2011 của UBND
huyện Trảng Bàng về việc thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện lần
thứ X về cải cách hành chính giai đoạn 2011 – 2015, UBND huyện Trảng
Bàng ban hành Quyết định số 5678/QĐ-UBND ngày 31/12/2015 về việc ban
hành Quy chế thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông tại Bộ phận tiếp
nhận và trả kết quả huyện Trảng Bàng nhằm hoàn thiện cơ chế một cửa liên
thông tại UBND huyện Trảng Bàng.
Căn cứ Nghị quyết số 30c/NQ-CP ngày 08/11/2011 của Chính phủ ban
hành Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2011 –
2020 và hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật quy định về cải cách hành
chính nhà nước trong đó một trong những nhiệm vụ trọng tâm là nâng cao
chất lượng hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công tại các cơ quan hành
chính nhà nước các cấp. Trên cơ sở đó, UBND huyện Trảng Bàng và các cơ
quan chuyên môn thuộc UBND huyện Trảng Bàng không ngừng xây dựng và
hoàn thiện hệ thống văn bản quy định về hoạt động cung ứng dịch vụ hành
49
chính công trên địa bàn cấp huyện. Tuy chưa được hoàn chỉnh nhưng cũng đã
mang lại những kết quả tích cực trong hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính
công tại cấp huyện cụ thể: Chất lượng xây dựng văn bản quy phạm pháp luật
ngày càng được nâng lên, nhất là các văn bản trong thu hút đầu tư, xây dựng
khu công nghiệp, giải phóng mặt bằng thuộc lĩnh vực cấp phép hay phát triển
về kinh tế thông qua các hoạt động kinh doanh,… Công tác tự kiểm tra, kiểm
tra văn bản được duy trì và thực hiện đảm bảo các yêu cầu đã đề ra, chất
lượng công tác kiểm tra được nâng lên, góp phần hoàn thiện hệ thống thể chế
hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn huyện.
2.2.2. Các loại dịch vụ hành chính công đƣợc cung ứng
Thứ nhất, các hoạt động cấp các loại giấy phép.
Căn cứ theo thẩm quyền của UBND cấp huyện, UBND huyện được quyền
cấp một số loại giấy phép như: cấp giấy phép xây dựng các công trình theo
quy định, cấp giấy phép quy hoạch các dự án theo thẩm quyền được quy
định,…
Thứ hai, hoạt động cấp các loại giấy xác nhận chứng thực.
Một số hoạt động chứng thực được thực hiện tại UBND cấp huyện như:
cấp giấy chứng minh nhân dân (căn cước công dân), giấy khai sinh, giấy khai
tử, giấy đăng ký kết hôn,… trên cơ sở trình tự, thủ tục theo quy định của pháp
luật.
Thứ ba, cấp giấy chứng nhận.
Đối với hoạt động cấp giấy chứng nhận được thực hiện tại Ủy ban nhân
dân cấp huyện gồm có: giấy đăng ký hộ tịch có yếu tố nước ngoài, giấy chứng
nhận đăng ký quyền sử dụng đất, giấy chứng nhận đăng ký hộ gia đình kinh
doanh cá thể,…
Thứ tư, các dịch vụ hành chính công khác.
2.2.3. Về tổ chức bộ máy, nhân sự cung ứng dịch vụ hành chính công
Về tổ chức bộ máy cung ứng dịch vụ hành chính công: Chức năng,
50
nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của các cơ quan hành chính nhà nước
nói chung, tại cấp huyện nói riêng, thường xuyên được rà soát, kiện toàn đảm
bảo trên cơ sở các quy định, sự định hướng của các cơ quan Trung ương và
phải phù hợp với thực tiễn của địa phương. Đến nay, UBND cấp huyện được
rà soát, ban hành các quy định về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn cho các
phòng, cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp huyện đảm bảo mang lại hiệu
quả trong hoạt động cung ứng các dịch vụ hành chính công tại cấp huyện.
Về nhân sự thực hiện hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công tại
cấp huyện:
- Chủ thể có thẩm quyền ký cung ứng các dịch vụ hành chính công gồm:
+ Chủ tịch, các Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện.
+ Trưởng, phó Trưởng phòng các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban
nhân dân cấp huyện.
- Chủ thể chịu trách nhiệm về công tác tham mưu đối với hoạt động cung
ứng dịch vụ hành chính công:
+ Văn phòng Ủy ban nhân dân cấp huyện.
+ Bộ phận Tiếp nhận và trả kết quả thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện.
+ Các phòng chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện.
2.2.4. Quy trình cung ứng dịch vụ hành chính công
Bước 1: Tiếp nhận hồ sơ.
- Khi tiếp nhận hồ sơ, tổ chức, cá nhân, công chức của Bộ phận Tiếp
nhận và trả kết quả có trách nhiệm kiểm tra kỹ các loại giấy tờ cần thiết của
từng loại hồ sơ, hướng dẫn cho tổ chức, cá nhân kê khai, bổ sung (nếu hồ sơ
còn thiếu).
- Sau khi kiểm tra, nếu hồ sơ đã đúng nội dung và đủ số lượng các loại
giấy tờ theo quy định thì công chức giải quyết ngay (loại hồ sơ theo quy định
được giải quyết trong ngày làm việc); viết phiếu hẹn trả hồ sơ (loại hồ sơ theo
quy định có ngày hẹn trả) và vào sổ theo dõi hồ sơ.
51
Bước 2: Xử lý, giải quyết hồ sơ.
- Trưởng các phòng, ban chuyên môn chịu trách nhiệm giải quyết khi
nhận hồ sơ của tổ chức, cá nhân do công chức phụ trách hồ sơ của Bộ phận
tiếp nhận và trả kết quả chuyển đến.
- Trường hợp việc giải quyết hồ sơ của tổ chức, cá nhân liên quan đến
trách nhiệm của nhiều phòng, ban chuyên môn thì phòng, ban nào chịu trách
nhiệm chính phải trực tiếp liên hệ với phòng, ban chuyên môn khác để giải
quyết và hoàn thành các thủ tục cần thiết. Các phòng, ban được tham gia ý
kiến có trách nhiệm với nội dung có liên quan trong hồ sơ và thời gian xem
xét không quá thời gian quy định kể từ ngày nhận hồ sơ, nếu quá thời gian
theo quy định mà không có ý kiến thì coi như đồng ý.
Bước 3: Thẩm định ký giải quyết hồ sơ.
- Đối với những loại hồ sơ thuộc thẩm quyền của UBND cấp huyện quy
định về thẩm quyền ký giải quyết của Trưởng phòng, ban thì trưởng phòng
ban chuyên môn ký giải quyết, sau đó chuyển lại công chức phụ trách hồ sơ
của Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả.
- Đối với những loại hồ sơ mà UBND cấp huyện theo quy định thuộc
thẩm quyền ký giải quyết của Chủ tịch hoặc Phó Chủ tịch UBND huyện thì
các phòng ban chuyên môn trình Chủ tịch hoặc Phó Chủ tịch huyện ký qua
Văn phòng HĐND và UBND, sau đó chuyển lại công chức phụ trách hồ sơ
của Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả.
Bước 4: Giao trả hồ sơ.
Sau khi nhận hồ sơ đã giải quyết của các phòng ban chuyên môn và bộ
phận văn thư thuộc Văn phòng HĐND và UBND huyện thì công chức phụ
trách hồ sơ của Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả trực tiếp trả hồ sơ đã giải
quyết cho tổ chức, cá nhân theo phiếu hẹn, thu phí, lệ phí theo quy định và
vào sổ theo dõi hồ sơ, hoặc chuyển đến cơ quan có thẩm quyền giải quyết
52
theo quy định của pháp luật.
Các bước trong quy trình cung ứng dịch vụ hành chính công tại cấp
huyện còn khá rườm rà, chồng chéo giữa các cơ quan có thẩm quyền giải
quyết trước hoặc sau, gây không ít khó khăn đối với tổ chức, công dân trong
quá trình liên hệ. Cụ thể ở mỗi lĩnh vực khác nhau, tồn tại những vấn đề khác
nhau.
2.3. Đánh giá, nhận xét thực trạng cung ứng dịch vụ hành chính công
trên địa bàn huyện Trảng Bàng
2.3.1. Ƣu điểm
Công tác chỉ đạo, điều hành thực hiện Chương trình tổng thể cải cách
hành chính với trọng tâm là hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công tại
cấp huyện luôn được bảo đảm thường xuyên, liên tục, quyết liệt và hết sức
kiên trì của cả hệ thống chính trị, cụ thể là các cơ quan hành chính nhà nước,
giữ vai trò hết sức quan trọng nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ hành chính
công được cung ứng. Bên cạnh đó, công tác kiểm ta, tuyên truyền, sơ kết,
tổng kết, rút kinh nghiệm cũng được duy trì thường xuyên nhằm có những
biện pháp kịp thời để nâng cao hiệu quả hoạt động cung ứng dịch vụ hành
chính công tại cơ quan cấp huyện. Kết quả hoạt động cung ứng dịch vụ hành
chính công trên địa bàn huyện Trảng Bàng đạt được một số mặt tích cực sau:
- Về công tác ban hành các văn bản quy phạm pháp luật về cung ứng
dịch vụ hành chính công: căn cứ thẩm quyền các cơ quan hành chính cấp
huyện đã cụ thể những quy định do các cơ quan cấp trên phù hợp với thực tế
tại địa phương. Chất lượng công tác xây dựng, ban hành và hiệu lực, hiệu quả
các văn bản quy phạm pháp luật ngày càng được nâng lên góp phần nâng cao
chất lượng hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công và hoàn thiện hệ
thống văn bản pháp luật tại địa phương.
- Hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công gắn liền với việc thực
hiện cơ chế một cửa, cơ chế một cửa liên thông, cơ chế một cửa hiện đại, đây
53
là vấn đề được xác định là trọng tâm của cải cách hành chính, là một trong
những giải giáp nhằm nâng cao chất lượng hoạt động cung ứng dịch vụ hành
chính công và tăng tính cạnh tranh trong bộ máy hành chính nhà nước. Hằng
năm, các kế hoạch rà soát, kiểm soát các thủ tục hành chính được triển khai,
tổ chức thực hiện thường xuyên, liên tục một cách công khai, minh bạch tại
cơ quan hành chính, cổng thông tin điện tử của huyện đảm bảo tạo điều kiện
thuận lợi cho người dân khi các thủ tục hành chính được giải quyết đáp ứng
nhu cầu của người dân đối với các dịch vụ hành chính công.
Công tác tiếp nhận, giải quyết các thủ tục hành chính cho tổ chức, cá nhân
đảm bảo đúng quy định của pháp luật; Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả cấp
huyện thường xuyên được kiện toàn, trang thiết bị được bổ sung và hoàn thiện
hơn. Trách nhiệm của công chức làm việc tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả
tại cấp huyện cũng được nâng lên, công tác phối hợp giữa các cơ quan chuyên
môn trong giải quyết các thủ tục hành chính công cấp huyện cũng được thực
hiện ngày càng hiệu quả hơn. Tỷ lệ hồ sơ được giải quyết trước và đúng hẹn
đạt hơn 95% trong tổng số hồ sơ được giải quyết và ngược lại hồ sơ tồn đọng
giảm rõ rệt về tỉ lệ so với những năm đầu giai đoạn 2011 – 2015.
- Về công tác tổ chức bộ máy: Bộ máy hành chính nhà nước tại cấp
huyện tiếp tục được đẩy mạnh, hoàn thiện về cơ cấu. Công tác rà soát, kiện
toàn, khắc phục sự trùng lắp, bỏ trống, chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ
của UBND và các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp huyện luôn được
chú trọng nhằm phát huy tối đa tính năng động sáng tạo của các cơ quan thực
hiện hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công tại cấp huyện.
- Về nhân sự tại cơ quan cung ứng dịch vụ hành chính công: nhân sự
giữ vai trò hết sức quan trọng trong việc nâng cao chất lượng hoạt động cung
ứng dịch vụ hành chính công, do đó, cải cách chế độ công vụ, công chức luôn
được đẩy mạnh. Đề án vị trí việc làm và cơ cấu ngạch công chức được xây
dựng và tổ chức thực hiện. Công tác tuyển dụng thông qua hình thức thi tuyển
54
nhằm tăng tính cạnh tranh và nâng cao chất lượng công chức được tuyển dụng
để thực hiện hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công, công chức trực
tiếp phục vụ nhân dân. Công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức đem
lại kết quả thiết thực, công chức hành chính cũng tham gia đào tạo sau đại học
ngày càng nhiều, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của đội ngũ cán bộ công
chức được cải thiện rõ rệt, đảm bảo tiêu chuẩn nhà nước quy định.
- Cơ quan hành chính nhà nước cấp huyện cũng ngày càng nâng cao
công tác ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động tại cơ quan, đơn vị về
tính minh bạch, chuyên nghiệp và theo hướng hiện đại. Các hệ thống thông
tin dùng chung, hệ thống thông tin chuyên ngành được triển khai nhằm nâng
cao hiệu quả quản lý, điều hành và phục vụ công dân. Bên cạnh đó, cổng
thông tin điện tử của cơ quan hành chính cấp huyện cũng dần được hoàn thiện
và hỗ trợ công dân thực hiện các dịch vụ hành chính công nhanh chóng, thuận
tiện, tiết kiệm về thời gian và chi phí.
2.3.2. Những hạn chế và nguyên nhân của những hạn chế
Hạn chế.
Nghị quyết số 30c/NQ-CP ngày 08/11/2011 của Chính phủ về Ban
hành Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2011-
2020 đã đề ra những trọng tâm cải cách hành chính trong 10 năm tới, trong đó
có nâng cao chất lượng cung ứng dịch vụ hành chính công. Việc cung ứng
dịch vụ hành chính công theo cơ chế một cửa liên thông tại cơ quan hành
chính các cấp nói chung, ở cấp quận huyện nói riêng được xem là một trong
những giải pháp đúng đắn trong giai đoạn hiện nay. Tuy nhiên, vẫn còn tồn
tại một số hạn chế, bất cập nhất định trong hoạt động này:
Thứ nhất, tổ chức và công dân phải đi đến nhiều nơi để nộp hồ sơ, thủ
tục về dịch vụ hành chính công cần giải quyết
Mỗi dịch vụ hành chính công được cung ứng gắn liền với thủ tục hành
chính nhất định theo quy định, cụ thể trong bộ thủ tục hành chính được niêm
55
yết tại các cơ quan hành chính nhà nước, tại bộ phận tiếp nhận hồ sơ và trả
kết quả. Do đó, khi có nhu cầu thụ hưởng một dịch vụ hành chính công nào
đó, tổ chức và công dân phải tiến hành nộp những loại hồ sơ hay giấy tờ cần
được giải quyết tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của cơ quan hành chính
huyện (thuộc Văn phòng Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân huyện). Tuy
nhiên, có một số dịch vụ hành chính công cần phải có sự hỗ trợ của các phòng
ban chuyên môn mới có thể giải quyết đươc như: đăng ký kinh doanh, đất
đai,… thì người dân gửi hồ sơ tại Bộ phận tiếp nhận sau đó công chức tại đây
sẽ chuyển đến phòng ban chuyên môn hoặc tổ chức, công dân nộp trực tiếp tại
các phòng ban chuyên môn để giải quyết thủ tục theo nhu cầu.
Ví dụ, khi tổ chức, công dân có nhu cầu về dịch vụ hành chính công
thuộc lĩnh vực đất đai thì căn cứ theo quy định của Luật đất đai năm 2013,
Nghị định Số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ hướng dẫn thi
hành Luật đất đai năm 2013, Thông tư số 24/2014/TT-BTNMT ngày
19/5/2014 của Bộ Tài nguyên và Môi trường, hồ sơ được nộp tại Ủy ban nhân
dân xã/ phường nơi có đất. Ủy ban nhân dân xã/ phường nơi có đất xem xét
nguồn gốc đất, nhà ở và công trình trên đất xác nhận vào đơn đề nghị cấp giấy
chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn với
đất, niêm yết công khai tại Ủy ban nhân dân trong thời gian 15 ngày. Sau đó
Ủy ban nhân dân xã/ phường nơi có đất lập Tờ trình gửi Ủy ban nhân dân cấp
huyện thông qua Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất thuộc cấp huyện để
đề nghị cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho cá nhân, tổ chức có nhu
cầu.
Sau khi Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất cấp huyện tiếp nhận hồ
sơ từ Ủy ban nhân dân cấp xã và kiểm tra, xác nhận đủ điều kiện để cấp giấy
chứng nhận hay không. Nếu đủ điều kiện để cấp Giấy chứng nhận thì chuẩn
bị hồ sơ, dự thảo Tờ trình của Phòng Tài nguyên và Môi trường, dự thảo
Quyết định của Ủy ban nhân dân huyện, viết Giấy chứng nhận và gửi Phòng
56
Tài nguyên và môi trường để kiểm tra. Nếu hồ sơ đầy đủ, đúng quy trình, thủ
tục thì Phòng Tài nguyên và Môi trường trình Ủy ban nhân dân huyện ký
Quyết định công nhận quyền sử dụng đất và Giấy chứng nhận. Sau đó, Văn
phòng đăng ký sử dụng đất có trách nhiệm: Gửi số liệu địa chính, tài sản gắn
liền với đất đến Chi cục Thuế để xác định nghĩa vụ tài chính đối với trường
hợp phải thực hiện nghĩa vụ tài chính (trong vòng 02 ngày). Và căn cứ vào
thông báo nộp thuế trước bạ nhà đất, cá nhân, tổ chức đề nghị cấp giấy chứng
nhận quyền sử dụng đất hoàn thành nghĩa vụ tài chính và nhận Giấy chứng
nhận theo quy định. Trên cơ sở đó, cá nhân, tổ chức cần phải đi lại nhiều lần
để nộp hồ sơ, nếu có sai xót cần bổ sung hồ sơ và thực hiện nghĩa vụ tài chính
theo quy định nếu có. Ngoài ra, khi gặp rắc rối về hồ sơ có thể sẽ đi lại nhiều
lần và thời gian giải quyết hồ sơ sẽ còn phải kéo dài hơn nữa gây khó khăn
cho công dân.
Ví dụ khi có nhu cầu về dịch vụ hành chính công thuộc lĩnh vực đăng
ký kinh doanh thì căn cứ vào Điểm a, Khoản 1, Điều 13; Khoản 1, Điều 15
Nghị định số 78/2015/NĐ-CP ngày 14 tháng 9 năm 2015 của Chính phủ về
đăng ký doanh nghiệp, cá nhân, tổ chức phải nộp hồ sơ tại Phòng Kinh tế - Hạ
tầng thuộc Ủy ban nhân dân huyện. Sau đó, Phòng Kinh tế - Hạ tầng có trách
nhiệm xem xét tính hợp lệ của hồ sơ và cấp hoặc từ chối cấp Giấy chứng nhận
đăng ký hộ kinh doanh.
Thứ hai, một số thủ tục hành chính liên quan đến các dịch vụ hành
chính công cấp huyện vẫn chưa được thống nhất và phù hợp với thực tiễn.
Ngày 07/2/2014, Bộ Tư pháp ban hành Thông tư số 05/2014/TT-BTP
về Hướng dẫn công bố, niêm yết thủ tục hành chính và báo cáo về tình hình,
kết quả thực hiện kiểm soát thủ tục hành chính, Ủy ban nhân dân tỉnh, thành
phố trực thuộc trung ương của các địa phương đã công bố công khai Bộ thủ
tục hành chính cho cấp huyện để thực hiện việc cung ứng các dịch vụ hành
57
chính công cho tổ chức, công dân có nhu cầu. Tuy nhiên, tùy vào thực tiễn
tình hình địa phương, việc thống kê, rà soát, phân chia các lĩnh vực của thủ
tục hành chính lại có nhiều sự khác nhau, chưa đồng bộ, thống nhất.
Mặt khác, các thủ tục được rà soát, công bố từ khi thực hiện Đề án Đơn
giản hóa Thủ tục hành chính trên các lĩnh vực quản lý nhà nước giai đoạn
2011-2015 trên cơ sở Nghị quyết 30c/NQ-CP về Ban hành Chương trình tổng
thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2011-2020. Hiện nay, các quy
định pháp luật của nhà nước liên tục thay đổi, bổ sung nhưng một số thủ tục
hành chính để thực hiện đối với các dịch vụ công vẫn chưa được sửa đổi, cập
nhật mới cho phù hợp.
Bên cạnh đó, dù hiện nay bộ thủ tục hành chính đã được niêm yết công
khai nhưng vẫn chưa được rộng rãi trong nhân dân khiến cho việc tiếp cận với
những thủ tục hành chính của người dân còn gặp nhiều khó khăn. Vì vậy, cần
công khai niêm yết bộ thủ tục hành chính ở nhiều nơi để người dân không
phải đi lại nhiều lần mới có thể tiếp cận được với các thủ tục hành chính liên
quan đến dịch vụ hành chính công mà công dân cần giải quyết.
Thứ ba, các dịch vụ hành chính công tại cơ quan hành chính nhà nước
cấp huyện được cung ứng đa số theo cơ chế một cửa, còn cơ chế một cửa liên
thông vẫn còn hạn chế so với nhu cầu của tổ chức, công dân thì ngày càng
cao về các dịch vụ hành chính công này.
Bộ phận Tiếp nhận và trả kết quả tại Ủy ban nhân dân huyện Trảng Bàng
hiện nay được niêm yết thẩm quyền giải quyết 271 thủ tục hành chính trên 13
lĩnh vực gồm: Tư pháp – Hộ tịch (34 thủ tục); Công thương (10 thủ tục); Xây
dựng (13 thủ tục); Kế hoạch – Đầu tư (35 thủ tục); Thông tin và Truyền thông
(06 thủ tục); Tài nguyên và Môi trường (08 thủ tục); Văn hóa – Gia đình (13
thủ tục); Lao động – Thương binh và Xã hội (33 thủ tục); Giáo dục và Đào
tạo (35 thủ tục); Nội vụ (39 thủ tục); Y tế (05 thủ tục); Tài chính (01 thủ tục);
58
Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (39 thủ tục).
Hiện nay, Ủy ban nhân dân huyện Trảng Bàng đã giải quyết được 118/271
thủ tục hành chính với quy trình giải quyết các thủ tục được niêm yết công
khai tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả thuộc Ủy ban nhân dân huyện được
thực hiện thông qua cơ chế một cửa của huyện, cơ chế một cửa liên thông
trong các lĩnh vực vẫn chưa được thực hiện.
Thứ tư, việc ứng dụng công nghệ thông tin để cung ứng các dịch vụ hành
chính công trực tuyến tại cơ quan hành chính nhà nước cấp huyện còn nhiều
hạn chế (cơ chế một cửa điện tử)
Hiện nay, cấp huyện của nhiều tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương trên
cả nước vẫn chưa có trang thông tin điện tử (website) chính thức của cơ quan
mình, mặc dù Quyết định số 1605/QĐ-TTg ngày 27/8/2010 của Thủ tướng
Chính phủ phê duyệt Chương trình quốc gia về ứng dụng công nghệ thông tin
trong hoạt động của cơ quan nhà nước giai đoạn 2011 - 2015 xác định đến
năm 2015 “100% các cơ quan nhà nước từ cấp quận, huyện, sở, ban, ngành
hoặc tương đương trở lên có cổng thông tin điện tử hoặc trang thông tin điện
tử cung cấp đầy đủ thông tin theo Điều 28 của Luật Công nghệ thông tin,
cung cấp tất cả các dịch vụ công trực tuyến mức độ 2 và hầu hết các dịch vụ
công cơ bản trực tuyến tối thiểu mức độ 3 tới người dân và doanh nghiệp”.
Hơn thế nữa, Chương trình tổng thể cải cách hành chính giai đoạn 2011-2020
xác định mục tiêu của giai đoạn 2011 - 2015 là “100% cơ quan hành chính
nhà nước từ cấp huyện trở lên có cổng thông tin điện tử hoặc trang thông tin
điện tử cung cấp đầy đủ thông tin theo quy định; cung cấp tất cả các dịch vụ
công trực tuyến ở mức độ 2 và hầu hết các dịch vụ công cơ bản trực tuyến
mức độ 3 tới người dân và doanh nghiệp”. Như vậy, mục tiêu do Chính phủ
đề ra đối với cấp huyện hiện nay là phải thực hiện được dịch vụ hành chính
công trực tuyến ở mức độ 2 và 3, nghĩa là khi người dân có nhu cầu về dịch
vụ hành chính công thì người dân chỉ cần tải các hồ sơ, biểu mẫu trên trang
59
thông tin điện tử của cơ quan nhà nước cấp huyện, điền đầy đủ thông tin và
gửi trực tuyến các mẫu văn bản đến cơ quan, tổ chức cung cấp dịch vụ, các
giao dịch trong quá trình xử lý hồ sơ và cung cấp dịch vụ được thực hiện trên
môi trường mạng
Theo Báo cáo Tổng kết thực hiện Chương trình cải cách hành chính
giai đoạn 2011 - 2015 và phương hướng, nhiệm vụ cải cách hành chính giai
đoạn 2016 - 2020 của Ủy ban nhân dân tỉnh Tây Ninh. Năm 2015, 100% các
cơ quan hành chính nhà nước cấp huyện đã có cổng thông tin điện tử và cung
cấp kịp thời các thông tin, thủ tục hành chính phục vụ tổ chức, công dân; các
dịch vụ hành chính công của các đơn vị cũng được cung cấp lên trang thông
tin điện tử,… Tại Ủy ban nhân dân huyện Trảng Bàng, việc triển khai Cổng
thông tin điện tử vẫn còn nhiều hạn chế do việc triển khai còn khá chậm và
chưa được quan tâm nên hiệu quả mang lại vẫn còn khá kém. Việc cung ứng
dịch vụ hành chính công trực tuyến vì vậy mà vẫn còn hạn chế, thực hiện
chưa đạt hiệu quả cao cho nên quá trình giải quyết thủ tục hành chính theo cơ
chế một cửa hiện đại trong cung ứng dịch vụ hành chính công tại đây càng
gặp nhiều khó khăn.
Thứ năm, một số bất cập trong đội ngũ công chức làm việc tại Bộ phận
một cửa
Theo quy định hiện hành thì Bộ phận Tiếp nhận và trả kết quả ở UBND
cấp huyện đặt tại Văn phòng HĐND và UBND, chịu sự quản lý toàn diện của
Văn phòng HĐND và UBND. Tuy nhiên, biên chế công chức ở Bộ phận này
ở nhiều địa phương là do công chức của phòng chuyên môn cử ra, do đó sự
chỉ đạo, quản lý của Văn phòng HĐND và UBND gặp nhiều khó khăn, thực
tiễn tại Bộ phận một cửa huyện Trảng Bàng đã nói lên phần nào hạn chế này.
Tại Bộ phận Tiếp nhận và trả kết quả huyện Trảng Bàng nói riêng và
cấp huyện nói chung, công chức tiếp nhận hồ sơ về các lĩnh vực mà phòng
ban chuyên môn phụ trách, sau đó chuyển hồ sơ đến phòng ban chuyên môn
60
xử lý nhưng nếu thủ tục đó không thuộc thẩm quyền của phòng ban chuyên
môn thì công chức tiếp nhận hồ sơ buộc phải xin lỗi công dân, tổ chức về sai
xót của mình trong hoạt động tiếp nhận hồ sơ. Vì vậy, gây rất nhiều trở ngại
cho bản thân công chức và công dân khi đến liên hệ.
Nguyên nhân.
Trên cơ sở những hạn chế trong quá trình cung ứng dịch vụ hành chính
công, rút ra một số nguyên nhân như sau:
Nguyên nhân khách quan, xuất phát từ công tác xây dựng, ban hành,
triển khai các quy định pháp luật của nhà nước về dịch vụ hành chính công
chưa có sự thống nhất, đồng bộ nhất là về thể chế, thủ tục hành chính. Đây là
nhiệm vụ của các Bộ, ngành, cơ quan Trung ương nhưng trên cơ sở đó các cơ
quan địa phương xây dựng quy định cụ thể, tiến hành hoạt động cho nên địa
phương cũng gặp nhiều khó khăn trong khâu ban hành quy định, thủ tục của
các dịch vụ hành chính công. Bên cạnh đó, việc phân cấp trong cơ quan cung
ứng dịch vụ hành chính công tại địa phương còn nhiều hạn chế.
Về chủ quan, trước hết phải nói đến nhận thức và trách nhiệm của
người đứng đầu các cơ quan, đơn vị, địa phương, người có nhiệm vụ quản lý
trực tiếp trong cung ứng dịch vụ hành chính công. Tại địa phương, thủ trưởng
nhiều đơn vị chưa trực tiếp chỉ đạo công tác cung ứng dịch vụ hành chính
công, các giải pháp nâng cao chất lượng cung ứng dịch vụ hành chính công,
thậm chí giao hoàn toàn công việc cho công chức thực hiện hoạt động cung
ứng dịch vụ hành chính công. Do vậy, việc triển khai cải cách hành chính nói
chung, nâng cao chất lượng dịch vụ hành chính công nói riêng, không bám sát
mục tiêu, thiếu động lực, thiếu sự nghiêm túc và sự phối hợp ngay trong chính
nội bộ cơ quan thực hiện hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công.
Một số nguyên nhân cụ thể:
Thứ nhất, cơ cấu tổ chức và cơ chế cung ứng dịch vụ hành chính công còn
61
nhiều hạn chế, gây khó khăn đối với tổ chức và công dân.
Cơ cấu tổ chức của cơ quan cung ứng dịch vụ hành chính công cần
được thiết kế theo mô hình gọn nhẹ xuất phát từ quan niệm của nền hành
chính ở nước ta. Ở địa phương, cơ quan cung ứng dịch vụ hành chính công
giữ vai trò vô cùng quan trọng vì dựa trên thẩm quyền, đây là cơ quan trực
tiếp thực hiện hoạt động này. Nếu cơ cấu tổ chức này gọn nhẹ giúp cho hoạt
động quản lý càng chặt chẽ hơn, từ đó chất lượng dịch vụ hành chính công
càng được bảo đảm hơn.
Cơ cấu tổ chức quá phức tạp sẽ dẫn đến việc hình thành cơ chế hoạt động
nặng nề, chồng chéo gây khó khăn trong hoạt động cung ứng dịch vụ hành
chính công. Việc thống nhất, phối hợp giữa các cơ quan cũng từ đó mà chồng
chéo, dễ nảy sinh những mâu thuẫn mà người gánh chịu hậu quả là công dân.
Cơ quan cung ứng dịch vụ hành chính công nói chung thiếu sự quản lý
chặt chẽ với chất lượng quản lý còn kém hiệu quả. Các dịch vụ hành chính
công được cung ứng còn mang nặng ý thức cá nhân, đội ngũ công chức trực
tiếp thực hiện hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công. Việc hình thành
cơ chế quản lý chất lượng dịch vụ hành chính công đòi hỏi phải có một cơ cấu
tổ chức và cơ chế cung ứng dịch vụ hành chính công hoàn thiện đến với
người dân tại địa phương.
Thứ hai, chất lượng đội ngũ công chức cung ứng dịch vụ hành chính công
vẫn chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu của tổ chức và công dân, động lực thúc đẩy
công chức làm việc vẫn còn hạn chế.
- Về năng lực chuyên môn: Hiện nay, công chức cung ứng dịch vụ hành
chính công được đào tạo khá đầy đủ về chuyên môn, năng lực giải quyết tốt
công việc. Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại không ít trường hợp công chức làm việc
không đúng với chuyên môn mà mình được đào tạo từ trước về các dịch vụ
hành chính công. Bên cạnh đó, kiến thức hành chính cũng không kém phần
quan trọng so với kiến thức chuyên môn trong hoạt động của công chức.
62
Những kiến thức của công chức dựa trên cơ sở lý thuyết là chủ yếu, thiếu tính
thực tiễn, thực hành trong những trường hợp cụ thể, khiến cho công chức
thiếu tính linh hoạt trong quá trình thực hiện hoạt động cung ứng dịch vụ
hành chính công.
- Về kỹ năng hoạt động, chính là khả năng giao tiếp, xử lý những tình
huống bất ngờ, ít xảy ra trong hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công,
điều cơ bản này công chức vẫn chưa được trang bị một cách tốt nhất. Dù
thường xuyên được trau dồi kiến thức, kỹ năng nhưng vẫn mang nặng lý
thuyết mà chưa có tính thực tiễn trong hoạt động khiến cho công chức bị hạn
chế trong việc hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình trong cung ứng dịch vụ hành
chính công. Một số kỹ năng mà công chức còn hạn chế như: cách giao tiếp
với tổ chức và công dân; cách lập và lưu trữ hồ sơ một cách khoa học; ứng
dụng tốt công nghệ thông tin trong hoạt động… điều này hết sức quan trọng
trong quá trình cung ứng dịch vụ hành chính công giai đoạn hiện nay.
- Về mặt đạo đức của đội ngũ công chức trong cung ứng dịch vụ hành
chính công: ý thức phấn đấu và không ngừng phấn đấu trong hoạt động của
công chức; tinh thần và thái độ phục vụ công dân; khả năng làm việc nhóm,
phối hợp với nhau trong công việc giữa các cơ quan, là ba yếu tố phản ánh
đạo đức của đội ngũ công chức, vẫn còn tồn tại những yếu kém, đặc biệt là
tình thần và thái độ của công chức đối với công dân, tư tưởng cửa quyền,
hách dịch trong hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công. Nhiều trường
hợp công chức còn lợi dụng vị trí công tác của bản thân để gây phiền hà cho
dân, có những thái độ cư xử không đúng đắn với người dân. Đạo đức chỉ có
thể hình thành trong một môi trường tổ chức lành mạnh, có sự đoàn kết, phối
hợp tốt trong công việc.
Thứ ba, hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công chưa bắt kịp với sự
thay đổi ngày càng mạnh mẽ của xã hội.
Hiện nay, với những diễn biến không ngừng thay đổi của thế giới đã
63
ảnh hưởng không nhỏ đến sự phát triển của nước ta. Đặt ra những cơ hội cũng
như thách thức ngày càng lớn đối với Nhà nước ta, nếu không có những biện
pháp xử lý kịp thời sẽ tăng nguy cơ tụt hậu so với thế giới.
Một số biến đổi ảnh hưởng đến hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính
công:
- Xu hướng toàn cầu hóa: toàn cầu hóa là một xu hướng của quốc tế, nếu
không bắt kịp nó thì nguy cơ tụt hậu sẽ xảy ra với tốc độ nhanh chóng tạo nên
những thách thức lớn và ngược lại, nếu bắt kịp với xu hướng này thì cơ hội
phát triển ngày càng nhiều.
- Phát triển bền vững: hiện nay, phát triển bền vững không chỉ có phát
triển về kinh tế mà phải đảm bảo an sinh xã hội, nâng cao mức sống của
người dân, phát triển về giáo dục, bảo vệ môi trường,…
- Bất bình đẳng và đói nghèo: giảm thiểu mức độ chênh lệch về mức
sống giữa người giàu và người nghèo trong xã hội hiện nay về thu nhập, chăm
sóc sức khỏe, hưởng thụ những nhu cầu về tinh thần.
- Công nghệ mới: với xã hội ngày càng phát triển đi đôi với điều đó là
khoa học công nghệ ngày càng thay đổi một cách chóng mặt đòi hỏi phải có
sự thay đổi về chính sách để khai thác công nghệ nhằm thúc đẩy con người
phát triển.
Thực tế cho thấy, hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công chịu tác
động rất lớn từ những thay đổi từ môi trường bên ngoài. Cụ thể:
- Việc cung ứng dịch vụ hành chính công còn mang nặng tính quan liêu,
chưa đáp ứng đầy đủ những nhu cầu mà xã hội đặt ra, do đó, phần nào cản trở
sự phát triển về kinh tế và xã hội. Cần tạo một môi trường thuận lợi về các
dịch vụ hành chính công nhằm tạo điều kiện hội nhập sâu rộng trong thời kỳ
phát triển toàn diện như hiện nay.
- Sự phân cấp trong hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công còn
hạn chế, nhiều cơ quan không có sự phân cấp cụ thể, thiếu sự quản lý của cấp
64
trên và không tạo ra môi trường chủ động cho hoạt động của cấp dưới.
- Chưa tạo ra sự bình đẳng trong cung ứng dịch vụ hành chính công cụ
thể như: sự ưu tiên giải quyết công việc cho người thân, bạn bè, nhận hối lộ
trong giải quyết công việc. Đây cũng là một trong những nguyên nhân gây
ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ hành chính công được cung ứng.
- Chưa hoàn toàn đặt vị trí của công dân lên hàng đầu, mục tiêu phục vụ
lợi ích chung của xã hội, của người dân vẫn chưa được chú trọng.
Thứ tư, quá trình tiếp cận mô hình Chính phủ điện tử còn khá chậm so với
các quốc gia trên thế giới nói chung và các địa phương phát triển ở nước ta
nói riêng.
Ngoài ra còn một số nguyên nhân sau:
- Công tác tuyên truyền phổ biến có mặt chưa tốt, chưa thật sự tạo được
sự chuyển biến về nhận thức và hành động của cán bộ, công chức, viên chức
trong thực hiện cải cách thủ tục hành chính, cung ứng dịch vụ hành chính
công. Một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức thiếu ý thức trách nhiệm
trong thực thi công vụ, kỹ năng hành chính và đạo đức, phẩm chất chưa đáp
ứng yêu cầu; có trường hợp vận dụng tùy tiện quy định của pháp luật hoặc
có thái độ quan liêu, cửa quyền, hách dịch trong giải quyết công việc.
- Thủ tục hành chính trên một số lĩnh vực còn rườm rà, phức tạp, chậm
điều chỉnh, bổ sung phù hợp. Công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng các
dự án còn chậm, tốn nhiều thời gian và chi phí; chưa tạo được nhiều quỹ đất
sạch, chưa xây dựng đơn giá đất tại từng vị trí cụ thể để sẵn sàng kêu gọi, thu
hút dự án đầu tư.
- Ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý hành chính nhà nước ở một số cơ quan, đơn vị còn ít.. Một số cán bộ lãnh đạo hạn chế về khả năng
ứng dụng công nghệ thông tin, chưa quan tâm đúng mức việc ứng dụng công
65
nghệ thông tin trong cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư.
Tiểu kết Chƣơng 2
Thực tiễn cho thấy, để khắc phục triệt để những vấn đề còn tồn tại thì
cần phải đẩy mạnh công tác chỉ đạo, điều hành đồng bộ và quyết liệt của cơ
quan hành chính nhà nước thực hiện hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính
công; xây dựng hệ thống thể chế và những quy định về cung ứng dịch vụ
hành chính công; cơ cấu tổ chức và cơ chế hoạt động của cơ quan cung ứng
dịch vụ hành chính công; đội ngũ công chức trực tiếp cung ứng dịch vụ hành
chính công… có rất nhiều yếu tố tác động đến chất lượng dịch vụ hành chính
công được cung ứng trong xã hội. Vì vậy, để hoàn thiện hoạt động cung ứng
dịch vụ hành chính công thì việc đầu tiên là phải tìm ra những nguyên nhân
tác động từ đó có những biện pháp giải quyết đúng đắn, đảm bảo hiệu lực,
66
hiệu quả trong quá trình hoạt động.
Chƣơng 3: Phƣơng hƣớng và giải pháp nâng cao hiệu quả
cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn huyện Trảng Bàng,
tỉnh Tây Ninh
3.1. Phƣơng hƣớng
- Tiếp tục thực hiện mục tiêu xây dựng và hoàn thiện hệ thống văn bản
quy phạm pháp luật, cụ thể hệ thống các văn bản liên quan đến dịch vụ hành
chính công và hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công cấp huyện nhằm
phát huy vai trò của hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công đối với sự
phát triển toàn diện của xã hội; xây dựng hệ thống các cơ quan hành chính
nhà nước các cấp nói chung và cấp huyện nói riêng ngày càng trong sạch,
vững mạnh, theo hướng hiện đại nhưng vẫn luôn đảm bảo hiệu lực, hiệu quả
hoạt động của các cơ quan hành chính nhà nước, các cơ quan cung ứng dịch
vụ hành chính công. Bên cạnh đó, xây dựng và kiện toàn đội ngũ cán bộ, công
chức đặc biệt là công chức trực tiếp thực hiện các hoạt động cung ứng dịch vụ
hành chính công phải đảm bảo về số lượng, đầy đủ phẩm chất đạo đức, năng
lực và trình độ chuyên môn, đáp ứng nhu cầu của nhân dân đối với hoạt động
cung ứng dịch vụ hành chính công do các cơ quan hành chính nhà nước thực
hiện.
- Không ngừng nâng cao chất lượng công tác xây dựng và hoàn thiện
hệ thống văn bản quy phạm pháp luật đối với hoạt động cung ứng dịch vụ
hành chính công đảm bảo tuân thủ quy định của cấp trên và phù hợp với nhu
cầu thực tiễn địa phương đầy đủ tính hợp pháp, hợp hiến, cụ thể và phải khả
thi mức độ thực thi của các văn bản quy phạm pháp luật nói trên. Nắm bắt kịp
thời các chủ trương, chính sách, chương trình, đề án của Chính phủ, Bộ,
ngành Trung ương và các cơ quan cấp trên liên quan đến các dịch vụ hành
chính công thuộc thẩm quyền cung ứng của cấp huyện để áp dụng tại cấp của
67
mình.
- Thực hiện cải cách thủ tục hành chính để góp phần cải thiện môi
trường kinh doanh tại địa phương, nâng cao năng lực cạnh tranh của huyện.
Kiểm soát một cách chặt chẽ việc ban hành mới các thủ tục hành chính theo
quy định của pháp luật. Rà soát, đơn giản các thủ tục hành chính trong tất cả
các lĩnh vực quản lý nhà nước, đặc biệt là các dịch vụ hành chính công thuộc
thẩm quyền cấp huyện cung ứng. Bên cạnh đó, công khai, minh bạch tất cả
các thủ tục hành chính bằng các hình thức khả thi và phù hợp với từng thủ
tục. Ngày càng nâng cao mức độ hài lòng của nhân dân đối với hoạt động
cung ứng các dịch vụ hành chính công, đảm bảo đạt trên 80% vào năm 2020.
- Đẩy mạnh cải cách chế độ công vụ, công chức. Sắp xếp, bố trí sử
dụng công chức theo trình độ đào tạo, năng lực phù hợp với vị trí việc làm,
đối với lĩnh vực mà công chức phụ trách tại cơ quan, đơn vị đảm bảo mang lại
hiệu quả hoạt động. Nâng cao chất lượng công tác tuyển dụng công chức,
tăng cường tính cạnh tranh trong hoạt động thi tuyển vào các chức danh phù
hợp với chuyên môn, nghiệp vụ, các chức danh lãnh đạo tại các cơ quan hành
chính nhà nước. Thực hiện tốt chính sách tinh giản biên chế và cơ cấu lại đội
ngũ công chức đảm bảo đủ đức, đủ tài trong hoạt động cung ứng dịch vụ hành
chính công và hoạt động công vụ nói chung. Đến năm 2020, đội ngũ cán bộ
công chức đảm bảo về số lượng, cơ cấu hợp lý, đủ trình độ và năng lực thực
thi công vụ và phục vụ nhân dân; 100% cơ quan hành chính nhà nước cấp
huyện đảm bảo về cơ cấu theo vị trí việc làm, phù hợp với chuyên môn,
nghiệp vụ.
- Thực hiện có hiệu quả việc áp dụng, duy trì và cải thiện hệ thống quản
lý chất lượng theo tiêu chuẩn quốc gia TCVN ISO 9001:2008 trong các cơ
quan hành chính nhà nước nói chung, cụ thể tại cấp huyện, phải đảm bảo hoạt
động cung ứng dịch vụ hành chính công mang lại hiệu lực, hiệu quả theo tiêu
68
chuẩn quốc gia.
- Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của các cơ
quan hành chính nhà nước tại cấp huyện để đến năm 2020 đạt được: Hầu hết
các giao dịch tại cơ quan hành chính nhà nước cấp huyện, cơ quan cung ứng
các dịch vụ hành chính công tại cấp huyện được thực hiện trên môi trường
mạng; hầu hết các dịch vụ hành chính công được cung ứng trên Cổng thông
tin điện tử hành chính của huyện ở mức độ 3 và 4, đáp ứng nhu cầu thực tế,
phục vụ nhu cầu của nhân dân mọi lúc, mọi nơi và trên các phương tiện khác
nhau.
- Tăng cường công tác tuyên truyền, kiểm tra, giám sát và đánh giá kết
quả thực hiện hoạt động cải cách thủ tục hành chính giai đoạn 2016 – 2020.
Bên cạnh đó, huy động tối đa sự giám sát của cộng đồng xã hội đối với việc
thực hiện các nhiệm vụ cải cách hành chính của các cơ quan hành chính nhà
nước cấp huyện nói riêng và cả bộ máy hành chính nhà nước nói chung.
3.2. Giải pháp
3.2.1. Nhóm giải pháp chung
3.2.1.1. Đổi mới nhận thức về vai trò của Nhà nƣớc đối với cung ứng
dịch vụ hành chính công
Một số giải pháp nhằm đổi mới nhận thức về cung ứng dịch vụ hành chính
công:
- Phải khẳng định rằng hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công là
một trong những chức năng quan trọng của Nhà nước, và cũng là nghĩa vụ,
trách nhiệm mà Nhà nước phải thực hiện trước nhân dân. Việc nâng cao chất
lượng dịch vụ hành chính công đồng nghĩa với việc nâng cao niềm tin của
nhân dân đối với Nhà nước.
- Dịch vụ hành chính công là những yêu cầu mà Nhà nước đặt ra để
nhân dân thực hiện chứ không phải do nhu cầu tự thân của người dân. Nhân
dân thực hiện những hoạt động này trước hết là nghĩa vụ bắt buộc của Nhà
69
nước đối với nhân dân. Việc nhân dân càng quan tâm và thực hiện nghĩa vụ
này là góp phần giúp Nhà nước thực hiện tốt chức năng quản lý của mình. Vì
vậy, việc Nhà nước khuyến khích nhân dân tiếp nhận các dịch vụ này là hết
sức cần thiết.
- Việc nhân dân đến thực hiện các thủ tục này chính là quyền của người
dân được cơ quan nhà nước phục vụ. Phục vụ nhân dân là lý do mà các cơ
quan nhà nước tồn tại, là lý do để ngân sách nhà nước chi cho các cơ quan
này hoạt động.
- Hoạt động cung ứng dịch vụ công được thực hiện phải dựa trên cơ sở
công dân là “khách hàng” và “người tiêu dùng” đối với các dịch vụ hành
chính công của cơ quan nhà nước. Trong nền kinh tế thị trường, khách hàng
có quyền lựa chọn dịch vụ và người cung ứng các dịch vụ nhưng ở đây, họ
không có quyền lựa chọn đó. Do sự độc quyền trong cung ứng dịch vụ hành
chính công mà nhà nước cần phải nâng cao trách nhiệm của mình trước công
dân, nhằm mục tiêu phục vụ nhân dân, đưa các dịch vụ hành chính công một
cách hoàn thiện đến với nhân dân.
Trên cơ sở đó, cơ quan hành chính nhà nước phải thực hiện hoạt động
cung ứng dịch vụ hành chính đảm bảo các nguyên tắc:
Thứ nhất, sự tiếp cận dễ dàng của nhân dân khi đến các cơ quan hành
chính nhà nước, đây là nhiệm vụ chính trị của các cơ quan nhà nước trước
nhân dân. Việc nhận thức rõ trách nhiệm trước nhân dân của cơ quan hành
chính nhà nước là hết sức cần thiết và nhằm tạo điều kiện trong quá trình
nâng cao chất lượng cung ứng dịch vụ hành chính công tại các cơ quan hành
chính nhà nước.
Thứ hai, bộ phận một cửa, một cửa liên thông thuộc UBND cấp huyện
là nơi trực tiếp được người dân đến liên hệ để tìm hiểu về những thủ tục cần
thiết, vì vậy việc bảo đảm cung cấp đầy đủ cho công dân những thông tin cần
thiết bằng một ngôn ngữ dễ hiểu để công dân có thể giải quyết được nhu cầu
70
của mình đối với các thủ tục hành chính là yêu cầu cấp thiết hiện nay.
Thứ ba, nhu cầu của người dân cần được thỏa mãn đầy đủ.
- Cần phải có những tiêu chuẩn rõ ràng về các dịch vụ hành chính công
để cá nhân lựa chọn được dịch vụ tốt nhất. Đối với tổ chức cung ứng dịch vụ
hành chính công thì việc đề ra những tiêu chuẩn riêng là hết sức cần thiết.
- Các cơ quan hành chính nhà nước tổ chức cung ứng dịch vụ công cần
quan tâm nhiều hơn đến ý kiến của cá nhân, tổ chức hưởng thụ các dịch vụ.
- Các công chức giao tiếp với dân phải có thái độ hòa nhã, tận tình giúp
đỡ, hướng dẫn khách hàng và phải đeo thẻ đeo theo quy định vì hiện nay, tình
trạng công chức không đeo thẻ trong giờ làm việc vẫn tồn tại rất nhiều. Khi
công chức có sai sót trong quá trình cung ứng dịch vụ cho dân, cần phải xin
lỗi khách hàng, giải thích cặn kẽ và sửa lỗi nhanh chóng, hiệu quả.
- Công khai kết quả hoạt động của tổ chức cung ứng dịch vụ hành chính
công và phải so sánh kết quả với mục tiêu mà tổ chức đã đặt ra.
- Bên cạnh đó việc cung ứng dịch vụ hành chính công phải được thực
hiện một cách có hiệu quả tương đương với nguồn lực có được của tổ chức.
Thứ tư, bảo đảm việc tiếp nhận và giải quyết các thông tin phản hồi của
người dân về các dịch vụ mà cơ quan hành chính nhà nước đã cung ứng. Cần
công bố cho dân biết về quyền và cách thức phản hồi hay khiếu nại về các
dịch vụ và cách cung ứng dịch vụ. Thủ tục khiếu nại phải dễ dàng và được
xem xét thật nghiêm túc.
Thứ năm, bảo đảm sự công bằng với mọi cá nhân, tổ chức trong việc
cung ứng dịch vụ hành chính công.
Một trong những nguyên tắc cơ bản của việc cung ứng dịch vụ hành chính
công chính là đảm bảo nguyên tắc công bằng, chính là mọi cá nhân, tổ chức
đều có quyền thụ hưởng các dịch vụ một cách ngang nhau và chất lượng là
như nhau. Nói cách khác, tổ chức cung ứng dịch vụ công không thể có sự
71
phân biệt đối xử với bất kỳ một công dân, tổ chức nào, bất kể đó là ai, làm gì,
giàu hay nghèo. Nguyên tắc này cần được bảo đảm hàng đầu, để bảo đảm
nguyên tắc công bằng cần lưu ý một số biện pháp sau:
- Khách hàng đến cơ quan hành chính nhà nước phải được đối xử như
nhau, phục vụ theo thứ tự trước sau, đúng quy trình thống nhất đối với tất cả
mọi người.
- Lệ phí dịch vụ phải theo đúng quy định chung của Nhà nước, không
được thu thêm bất cứ khoản thu nào ngoài quy định.
- Người dân có quyền khiếu nại, tố cáo các hành vi vi phạm nguyên tắc
công bằng trong quá trình cung ứng dịch vụ hành chính công.
Cần có những biện pháp xử lý nghiêm khắc đối với những công chức lợi
dụng thẩm quyền của mình để trục lợi cá nhân, bên cạnh đó có thái độ không
đúng mực đối với những khách hàng được xem là không quen biết không họ
hàng hoặc là không đáp ứng nhu cầu vật chất. Đây được xem là một hình thức
tham nhũng, phải được xử lý thỏa đáng nếu không sẽ gây bức xúc đối với
người dân.
3.2.1.2. Hoàn thiện thể chế về cung ứng dịch vụ hành chính công
Hoàn thiện thể chế và quy trình cung ứng dịch vụ hành chính công là
một trong những nội dung được xem là quan trọng trong hoạt động nâng cao
chất lượng dịch vụ hành chính công.Thể chế về dịch vụ hành chính công được
hiểu chính là các quy định pháp luật và các thiết chế mà cơ quan dùng để thực
hiện hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công.
Thứ nhất, cần xác định rõ phạm vi của các dịch vụ hành chính công do
các cơ quan hành chính nhà nước cung ứng trên cơ sở lý luận và thực tiễn của
dịch vụ hành chính công. Từ đó, xác định quyền hạn, trách nhiệm mà các cơ
quan hành chính nhà nước cần có để thực hiện quá trình cung ứng dịch vụ
hành chính công đến với công dân. Điều này cho thấy rằng hoàn thiện thể chế
ở đây trước hết là cần đổi mới tổ chức bộ máy hành chính nhà nước thực hiện
72
hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công.
Thứ hai, xây dựng các quy phạm pháp luật về quyền và nghĩa vụ của
các cơ quan thực thi quyền lực công trong bộ máy hành chính nhà nước. Đảm
bảo quyền và lợi ích cơ bản của tổ chức và công dân được thực hiện đầy đủ.
Trong xã hội ngày càng phát triển như hiện nay thì nhu cầu của công dân đối
với các cơ quan cung ứng dịch vụ hành chính công là hết sức cần thiết, như
một số quyền: tự do nơi cư trú kể cả trong và ngoài nước, quyền khiếu nại, tố
cáo,…
Thứ ba, tiếp tục cải tiến các thủ tục hành chính theo hướng đơn giản, dễ
hiểu, dễ thực hiện. Việc thực hiện cải cách thủ tục hành chính đã được đề cập
và thực hiện hơn 20 năm, nhưng cho đến nay, thực tế cũng đã chứng minh
rằng trong nhiều lĩnh vực vẫn còn rườm rà, phức tạp, gây cản trở cho cả công
chức và công dân. Việc cải cách thủ tục hành chính có mối liên quan đến tổ
chức bộ máy hành chính, nếu bộ máy hành chính chưa được tinh gọn thì việc
cải cách thủ tục hành chính vẫn chưa thể hoàn thiện. Nhưng về cơ bản, công
tác cải cách vẫn phải diễn ra với một số nội dung cơ bản như sau:
- Tiếp tục rà soát các văn bản quy phạm pháp luật về thủ tục hành chính
thuộc các lĩnh vực dịch vụ hành chính công còn rườm rà, gây trở ngại cho
hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công của cơ quan hành chính nhà
nước đến với công dân thì cần phải có biện pháp thay thế, bãi bỏ cho phù hợp.
- Các thủ tục hành chính khi được ban hành phải phù hợp với thực tiễn
của địa phương và tính khả thi cao, không nên vừa mới ban hành thì lại phải
thu hồi vì không phù hợp hay vướn phải phản ứng gay gắt từ dư luận xã hội
mà lực lượng đó lại chính là đối tượng được hưởng thụ các thủ tục hành chính
đó.
- Thủ tục hành chính về các lĩnh vực của dịch vụ hành chính công khi
được ban hành đòi hỏi phải mang tính rõ ràng, công khai tạo điều kiện cho
73
hoạt động quản lý cung ứng dịch vụ hành chính công được tiến hành có căn
cứ, dựa trên những nguyên tắc đúng đắn và phải đảm bảo tạo điều kiện thuận
lợi cho công dân khi cần giải quyết.
- Cần có sự phối hợp giữa các cơ quan khi thực hiện những thủ tục mang
tính liên tịch, phải có sự đồng ý giữa các cơ quan khác nhau trong cùng một
lĩnh vực cần được giải quyết. Vì vậy, việc ban hành các thủ tục hành chính
cần hết sức cụ thể, thống nhất về thẩm quyền và trách nhiệm giữa các cơ quan
trong bộ máy hành chính thực hiện hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính
công.
Ngoài việc hoàn thiện các thể chế, thủ tục hành chính trong cung ứng dịch
vụ hành chính thì việc cải tiến quy trình cung ứng dịch vụ hành chính công
cũng được xem là một giải pháp quan trọng hiện nay nhằm nâng cao chất
lượng dịch vụ hành chính công. Yêu cầu quan trọng hiện nay là tối ưu hóa
quy trình cung ứng dịch vụ hành chính công giúp giảm bớt thời gian, chi phí
của tổ chức và công dân khi có nhu cầu giải quyết các lĩnh vực thuộc dịch vụ
hành chính công. Từ thực tiễn hiện nay, cần đẩy mạnh việc nhân rộng mô
hình “một cửa”, “một cửa liên thông” trong cung ứng dịch vụ hành chính
công một cách có hiệu quả, tránh hình thức, chiếu lệ.
3.2.2. Nhóm giải pháp cụ thể
3.2.2.1. Hoàn thiện cơ cấu tổ chức, bộ máy nhân sự của chủ thể có
thẩm quyền cung ứng dịch vụ hành chính công (chủ thể có thẩm quyền
ký; chủ thể tham mƣu)
Các cơ quan hành chính nhà nước là nơi trực tiếp thực hiện hoạt động
cung ứng dịch vụ hành chính công đến công dân, tổ chức. Vì vậy, việc cải
tiến, đổi mới cơ cấu tổ chức và cơ chế hoạt động là hết sức cần thiết trong môi
trường các quy định pháp luật thay đổi liên tục nhằm nâng cao chất lượng các
dịch vụ hành chính công phục vụ nhu cầu của công dân. Trong quá trình hoạt
động với tư cách là một cơ quan hành chính nhà nước, tổ chức cung ứng các
74
dịch vụ hành chính công phải đảm bảo các nguyên tắc hoạt động gồm:
- Tuân thủ các quy tắc, quy trình và nhiệm vụ của tổ chức.
- Có sự phân công và chuyên môn hóa trong công việc.
- Xác định rõ vị trí công việc và trách nhiệm.
- Bảo đảm sự kiểm tra chặt chẽ của cấp trên đối với cấp dưới, cũng như sự
kiểm tra của người quản lý đối với nhân viên của mình.
- Định hình tổ chức căn cứ vào quy mô, chức năng, khách hàng, kiến thức
và kỹ năng.
- Bảo đảm sự thống nhất theo chiều dọc và chiều ngang.
- Bảo đảm sự phối hợp giữa các bộ phận và các cá nhân.
Việc đổi mới cơ cấu tổ chức của cơ quan hành chính nhà nước thực hiện
cung ứng dịch vụ hành chính công được xem là yêu cầu tất yếu trong môi
trường ngày càng năng động và không ngừng biến đổi như hiện nay. Môi
trường này đòi hỏi các tổ chức cung ứng dich vụ hành chính công phải đẩy
mạnh tốc độ hoạt động, luôn đề cao tính sáng tạo, linh hoạt, có sự tương tác
chặt chẽ hơn giữa công chức với công dân. Ở đây, tổ chức cung ứng dịch vụ
hành chính công được xem như một thực thể sống, bao gồm con người, quy
trình, đầu vào và kết quả đầu ra. Vì vậy, trong một môi trường ngày càng phát
triển, các cơ quan cung ứng dịch vụ hành chính công bảo đảm các yêu cầu
sau:
- Tăng cường quyền lực cho công dân bằng cách chuyển hoạt động giám
sát từ bên trong bộ máy hành chính nhà nước cho cộng đồng. Hiện nay, hoạt
động này đã được thực hiện nhưng chưa thật sự đúng cách, phản ánh đúng
thực tiễn và còn tồn tại rất nhiều hạn chế.
- Sự hoạt động của các tổ chức cung ứng dich vụ hành chính công được
đánh giá bằng kết quả đầu ra của dịch vụ mà tổ chức đó đạt được chứ không
phải bằng các nguồn lực đầu vào (số lượng dịch vụ, số lượng người, nguồn
75
lực tài chính,…). Vì vậy, quá trình thực hiện còn chưa được đảm bảo.
- Bảo đảm rằng tổ chức đáp ứng được những nhu cầu của công dân chứ
không phải đáp ứng nhu cầu cá nhân của chính tổ chức đó. Nói cách khác,
hoạt động của các tổ chức này chỉ nhằm mục đích phục vụ lợi ích chung của
cộng động, của khách hàng.
- Các tổ chức phải hoạt động một cách chủ động chứ không phải thụ động,
ngăn ngừa chứ không phải sửa chữa những vấn đề nảy sinh.
- Bảo đảm không chỉ số lượng dịch vụ mà phải quan tâm đến chất lượng
dịch vụ được cung ứng.
Căn cứ vào những yêu cầu nói trên, thì việc đổi mới cơ cấu tổ chức và
cơ chế hoạt động của các cơ quan cung ứng dịch vụ hành chính công là cần
thiết và phải được thực hiện theo những định hướng sau:
Thứ nhất, tăng cường sự phân công, phân cấp nhiệm vụ và quyền hạn
cho các tổ chức cung ứng dịch vụ hành chính công, đảm bảo tự chủ cho các
hoạt động này.
Việc phân công, phân cấp trong các cơ quan cung ứng dịch vụ hành
chính công mang lại những ưu điểm:
- Cho phép các tổ chức trực tiếp cung ứng dịch vụ hành chính công có
đầy đủ thẩm quyền khi giải quyết nhu cầu về các thủ tục hành chính của công
dân. Vì đây được xem là tổ chức gần với nhân dân nhất, trực tiếp tiếp xúc với
người dân thông qua nhu cầu giải quyết các dịch vụ hành chính công của
người dân.
- Động viên và thúc đẩy tổ chức cung ứng dịch vụ công cũng như các
tổ chức khác trong bộ máy thực thi quyền lực nhà nước về mặt tinh thần vì
khi được phân cấp trách nhiệm và quyền hạn sẽ hình thành suy nghĩ về sự tin
tưởng mà cấp trên dành cho cấp dưới, khẳng định được quyền hạn mà các tổ
chức cung ứng dịch vụ hành chính công có được trong xã hội. Điều này cũng
76
phần nào khích lệ về mặt tinh thần đối với tổ chức và công chức trực tiếp
cung ứng các dịch vụ hành chính công, xác lập vị trí hoạt động tương đối độc
lập mà các tổ chức cung ứng dịch vụ hành chính công có được.
- Việc phân công, phân cấp đòi hỏi tổ chức cung ứng dịch vụ hành
chính công phải chịu trách nhiệm cao hơn trước công dân, vì họ phải chịu
hoàn toàn trách nhiệm đối với các dịch vụ hành chính công mà họ cung ứng
đến người dân.
- Tăng cường tính tự chịu trách nhiệm, không dựa dẫm vào bất cứ ai,
cơ quan nào khác. Việc phân cấp nhiều hơn đối với tổ chức cũng có nghĩa là
tổ chức phải chịu trách nhiệm về hoạt động của mình đối với cơ quan cấp
trên, phải tự giải quyết các vấn đề đặt ra trong phạm vị quyền hạn và trách
nhiệm theo quy định.
- Góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ hành chính công, tạo thuận lợi
trong quá trình cung ứng dịch vụ. Thông qua việc phân cấp, tổ chức chủ động
hơn trong việc nâng cao chất lượng dịch vụ hành chính công và giảm bớt thời
gian cung ứng, không phải vấn đề gì cũng phải đợi cấp trên giải quyết, trong
phạm vi thẩm quyền thì vẫn có thể tự giải quyết.
- Tăng cường ý thức của công chức và khuyến khích sự tham gia của
công chức, người trực tiếp cung ứng dịch vụ hành chính công đến với công
dân, điều này giúp hạn chế sự quan liêu, tham nhũng trong giải quyết thủ tục
hành chính cho người dân. Phân cấp về quyền hạn và trách nhiệm đòi hỏi
công chức phải có ý thức tự giác, tính chủ động cao trong giải quyết công
việc.
Việc mở rộng phân cấp cho các tổ chức trực tiếp cung ứng dịch vụ
hành chính công góp phần giảm tối đa thời gian hồ sơ giấy tờ lưu chuyển giữa
các khâu. Vì vậy, cần phải xem xét đến khả năng phân cấp cho cấp dưới trong
những trường hợp sau:
- Nếu cơ quan cấp dưới có đủ khả năng đảm nhận công việc và xử lý
77
toàn bộ công việc.
- Nếu việc trao quyền cho cấp dưới sẽ nâng cao ý thức trách nhiệm của
cấp dưới và tạo điều kiện cho cấp trên có nhiều thời gian giải quyết các công
việc cần thiết hơn.
- Nếu cấp trên không nắm vững và không có khả năng kiểm soát, ngăn
chặn được các sai sót từ cấp dưới.
- Nếu việc chuyển hồ sơ lên cấp trên ký chỉ mang hình thức, còn toàn
bộ khâu xử lý và trách nhiệm thực tế là thuộc về cấp dưới trực tiếp làm.
- Nếu việc trao quyền cho cấp dưới tạo điều kiện thỏa mãn khách hàng
nhanh chóng hơn với chất lượng dịch vụ không thay đổi.
Cơ quan cung ứng dịch vụ hành chính công huyện Trảng Bàng cũng đã
và đang thực hiện phân cấp trong việc cung ứng các dịch vụ hành chính công,
giải quyết các thủ tục hành chính theo nhu cầu của công dân trên cơ sở quy
định của Ủy ban nhân dân tỉnh về niêm yết bộ thủ tục kèm theo thẩm quyền
giải quyết thủ tục hành chính tại các cấp. Thẩm quyền của cấp xã giải quyết
những thủ tục đơn giản thuộc các lĩnh vực của dịch vụ hành chính công, một
số thủ tục đơn giản. Nếu vượt quá thẩm quyền sẽ hướng dẫn người dân trực
tiếp đến cơ quan cung ứng dịch vụ hành chính công cấp huyện sẽ giải quyết
theo nhu cầu của người dân. Việc phân cấp này giúp cho cơ quan giải quyết
nhanh hơn các thủ tục hành chính theo quy định pháp luật.
Thứ hai, xây dựng cơ quan cung ứng dịch vụ hành chính công tinh gọn,
có tính chuyên môn hóa và cơ chế hoạt động tối ưu tại cấp huyện.
Tổ chức cung ứng dịch vụ hành chính công cần gọn nhẹ, ít tầng nấc sẽ
giúp cho hồ sơ không bị ách tắc nhiều, tránh phiền hà trong người dân phải đi
lại nhiều lần để giải quyết hồ sơ.
Tại cơ quan cung ứng dịch vụ cần có sự chuyên môn hóa tùy theo đặc
thù của từng loại dịch vụ được cung ứng. Ví dụ, dịch vụ cấp giấy phép đăng
ký kinh doanh đối với doanh nghiệp, chuyên môn hóa đối với dịch vụ này
78
nghĩa là người trực tiếp cung ứng dịch vụ có chuyên môn về lĩnh vực đăng ký
kinh doanh thuộc phòng Kinh tế và Hạ tầng thuộc Ủy ban nhân dân huyện.
Ngoài ra, còn có các dịch vụ như xây dựng, thu thuế,… cũng cần tính chuyên
môn hóa theo từng lĩnh vực. Các lĩnh vực như tư pháp – hộ tịch, công
chứng,… đều cần những công chức có kiến thức về chuyên môn, quy trình
giải quyết các thủ tục thật sự vững vàng trong quá trình cung ứng dịch vụ
hành chính công không xảy ra sai xót. Điều này chứng tỏ rằng, tính chuyên
môn hóa trong cung ứng dịch vụ hành chính công nói chung, đối với công
chức cung ứng dịch vụ hành chính công cấp huyện là hết sức cần thiết, góp
phần nâng cao chất lượng dịch vụ hành chính công được cung ứng.
Thứ ba, đảm bảo quản lý chất lượng dịch vụ hành chính công do cơ
quan hành chính nhà nước cung ứng. Chất lượng dịch vụ hành chính công là
khái niệm không rõ ràng và khó xác định được mức độ chính xác. Hơn nữa,
chất lượng dịch vụ hành chính công không chỉ thể hiện ở hình thái sản phẩm
(các loại giấy tờ phù hợp với nhu cầu của người dân) mà còn thể hiện ở cách
thức cung ứng các dịch vụ (thái độ của công chức trực tiếp thực hiện hoạt
động cung ứng).
Ví dụ, khi công dân đến cơ quan hành chính nhà nước xin cấp giấy
phép đăng ký kinh doanh thì chất lượng ở đây không chỉ phụ thuộc vào giấy
phép kinh doanh được cấp mà còn phải phụ thuộc vào quy trình và cách thức
cấp giấy phép đó như thủ tục đơn giản hay phức tạp, thời gian từ khi nộp hồ
sơ đến khi nhận được kết quả là bao lâu, thái độ mà người công chức thực
hiện hoạt động cung ứng,…
Do đó, chất lượng dịch vụ hành chính công phải được xem xét cho cả
quá trình cung ứng dịch vụ hành chính công từ giai đoạn hồ sơ đầu vào cho
đến kết quả đầu ra của dịch vụ. Vì vậy, để đảm bảo chất lượng dịch vụ hành
chính công cần phải thực hiện cơ chế với các yếu tố sau:
- Tiếp nhận các hồ sơ đầu vào đủ và đúng yêu cầu theo quy định.
79
- Đảm bảo cung cấp đầy đủ và rõ ràng các thông tin mà công dân cần.
- Thái độ của người công chức trực tiếp thực hiện hoạt động cung ứng
dịch vụ hành chính công phải ở mức tốt nhất có thể đối với công dân.
- Thực hiện các thủ tục theo đúng trình tự, thời gian quy định và hoàn
trả hồ sơ đúng hẹn không gây phiền hà đến người dân.
Để đảm bảo chất lượng dịch vụ hành chính công, cơ quan hành chính
nhà nước huyện đã áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn Việt
Nam ISO 9001:2008 trong hoạt động quản lý hành chính nhà nước nói chung,
cung ứng dịch vụ hành chính công nói riêng. Việc áp dụng hệ thống quản lý
chất lượng theo tiêu chuẩn Việt Nam ISO 9001:2008 cần được quy định cụ
thể hơn nhằm phù hợp với tình hình thực tiễn của huyện, mang lại hiệu quả
cao về chất lượng dịch vụ hành chính công.
Thứ tư, mở rộng kiểm tra, đánh giá các hoạt động của cơ quan cung
ứng dịch vụ hành chính công. Kết quả của hoạt động cung ứng dịch vụ hành
chính công được đo lường qua các tiêu chí sau:
- Tính kinh tế: thể hiện ở các nguồn lực đầu vào và đảm bảo rằng chi
phí của các nguồn lực này là thấp nhất có thể. Tính kinh tế được xem là một
trong những tiêu chí quan trọng vì nó phản ánh chi phí của hoạt động cung
ứng dịch vụ hành chính công thông qua thu thuế.
- Hiệu quả: ở đây chính là chất lượng đầu ra của dịch vụ hành chính
công.
- Hiệu lực: dịch vụ hành chính công được cung ứng có đạt được như
mục tiêu đã đề ra không.
- Công bằng: thể hiện ở thái độ của công chức đối với công dân và sự
tiếp cận của công dân đối với các dịch vụ hành chính công là như nhau.
- Chất lượng: đáp ứng nhu cầu của khách hàng ở các mức độ khác
nhau; công chức có tạo điều kiện thuận lợi cho công dân trong quá trình cung
80
ứng các dịch vụ hành chính công,…
Kiểm tra, đánh giá kết quả hoạt động của cơ quan cung ứng dịch vụ
hành chính công được thực hiện dưới hai hình thức sau:
Một là, kiểm tra, đánh giá trong nội bộ cơ quan cung ứng dịch vụ hành
chính công. Cụ thể, người quản lý trực tiếp kiểm tra bộ máy hoạt động của cơ
quan mình. Ví dụ, Bộ phận Tiếp nhận và trả kết quả thuộc Ủy ban nhân dân
huyện chịu trách nhiệm tiếp nhận và trả hồ sơ phục vụ nhu cầu của công dân
chịu sự quản lý trực tiếp của Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện phụ trách
Bộ phận Một cửa của cơ quan hành chính cấp huyện nhằm phát hiện và xử lý
kịp thời những sai phạm mà công chức mắc phải.
Hai là, kiểm tra, đánh giá từ bên ngoài. Chủ thể thực hiện hoạt động
này chủ yếu là công dân, bộ phận thụ hưởng các dịch vụ hành chính công
thông qua hình thức đóng góp ý kiến. Tại Bộ phận Tiếp nhận và trả kết quả
của huyện có trang bị hòm thư đóng góp ý kiến dành cho công dân khi đến
liên hệ giải quyết thủ tục có những đề xuất, kiến nghị sẽ đóng góp đến lãnh
đạo cơ quan hành chính và sẽ có những giải đáp thỏa mãn nhu cầu của công
dân từ các cán bộ, công chức có thẩm quyền theo quy định.
Thứ năm, tạo nên một cơ chế phối hợp hết sức chặt chẽ trong nội bộ cơ
quan hành chính nhà nước và các cơ quan, tổ chức có liên quan đến hoạt động
cung ứng dịch vụ hành chính công. Theo quy định của Nhà nước hiện nay, cơ
quan hành chính nhà nước thực hiện hoạt động cung ứng các dịch vụ hành
chính công có sự liên quan đến các cơ quan khác. Ví dụ, đối với hoạt động
cung ứng dịch vụ hành chính tại Ủy ban nhân dân huyện Trảng Bàng về lĩnh
vực cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, cần có sự phối hợp giữa cấp xã,
Phòng Tài nguyên và Môi trường, Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất
thuộc Phòng Tài nguyên và Môi trường cấp huyện, Ủy ban nhân dân huyện
thì mới hoàn thành được thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc
hoạt động chuyển nhượng quyền sử dụng đất, nhà ở cần có sự phối hợp của
81
Phòng công chứng,…
Để tạo nên sự phối hợp trong nội bộ các cơ quan hành chính thực hiện
hoạt động cung ứng các dịch vụ hành chính công và các cơ quan cung ứng
dịch vụ hành chính công với các cơ quan có liên quan cần:
- Xác định mục tiêu hoạt động của cơ quan cung ứng dịch vụ hành
chính công cấp huyện là cung cấp đầy đủ và tốt nhất các dịch vụ hành chính
công cho công dân. Tạo thành một khối thống nhất giữa các cơ quan cung
ứng dịch vụ hành chính công với các cơ quan có liên quan cũng như các dịch
vụ hành chính công nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho nhau và cho người dân
để mang lại một dịch vụ hành chính công hoàn hảo nhất.
- Trên cơ sở khối thống nhất đó, mỗi cơ quan cần xem xét, rà soát lại
những quy định của cơ quan mình, hạn chế những yêu cầu, thủ tục phức tạp
gây khó khăn đối với công dân và các cơ quan khác trong quá trình cung ứng
dịch vụ hành chính công thuộc Ủy ban nhân dân huyện.
Các cơ quan có liên quan cần xác định rõ thẩm quyền theo quy định
tránh chồng chéo hoặc cá biệt ở một khâu nào đó trong hoạt động cung ứng
dịch vụ hành chính công.
Cần phải thực hiện các giải pháp trên một cách phù hợp với cơ quan
cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn huyện nhằm đổi mới cơ cấu tổ
chức và cơ chế hoạt động trên cơ sở hướng tới mục tiêu nâng cao chất lượng
dịch vụ hành chính công thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện nói chung và
huyện Trảng Bàng nói riêng.
3.2.2.2. Tiếp tục rà soát, cải cách mạnh mẽ cách thức, quy trình, thủ
tục cung ứng dịch vụ hành chính công
Cải cách hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn cấp
huyện đang dần được hoàn thiện về các mục tiêu được đặt ra đối với các cơ
quan hành chính cấp huyện. Trong đó, cải cách về cách thức, quy trình và các
82
thủ tục cung ứng dịch vụ hành chính công giữ vai trò hết sức quan trọng nhằm
nâng cao chất lượng cung ứng dịch vụ hành chính công, phục vụ nhu cầu của
công dân đối với các dịch vụ hành chính công tại cấp huyện.
Thực tế cho thấy rằng, thủ tục càng đơn giản, quy trình càng gọn, cách
thức càng rõ ràng thì đồng nghĩa với hiệu quả càng cao và tiết kiệm chi phí.
Vì vậy, cần phải chú trọng đổi mới và cải cách ngày càng mạnh mẽ cách thức,
quy trình, thủ tục cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn cấp huyện.
Thực hiện các thủ tục hành chính theo đúng cách thức, trình tự do pháp
luật quy định là một trong những tiêu chí đánh giá mức độ về chất lượng của
dịch vụ hành chính công được cung ứng, điều này cũng khẳng định nếu quy
trình cung ứng của một dịch vụ hành chính công do cơ quan hành chính cung
ứng được rút gọn trên cở sở quy định của pháp luật sẽ hạn chế mức độ phiền
hà của công dân khi phải đi lại nhiều lần để giải quyết nhu cầu đối với dịch vụ
hành chính và cũng góp phần nâng cao chất lượng hoạt động cung ứng dịch
vụ hành chính công tại cấp huyện.
Thông qua cơ chế một cửa, một của liên thông ngày càng được đẩy mạnh
trong các cơ quan hành chính nhà nước các cấp, cụ thể tại cấp huyện giúp cho
hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính đạt được những hiệu quả tích cực.
Tuy nhiên, một số dịch vụ hành chính công còn đòi hỏi công dân phải đi lại
nhiều lần để đảm bảo đầy đủ các giấy tờ hợp lệ cần thiết cho một dịch vụ
hành chính công được cung ứng, điều này đã mang lại không ít khó khăn đối
với công dân. Vì vậy, cần nâng cao hơn nữa vai trò của cơ chế một cửa, một
cửa liên thông tại cấp huyện, tập trung đầu mối các dịch vụ tại Bộ phận Tiếp
nhận và trả hồ sơ, sau đó công chức trực tiếp nhận hồ sơ có trách nhiệm liên
hệ với các cơ quan chuyên môn có thẩm quyền đối với lĩnh vực phụ trách sẽ
giải quyết hồ sơ và các giấy tờ có liên quan, hoàn thiện hồ sơ và công dân sẽ
nhận hồ sơ tại nơi tiếp nhận theo lịch hẹn đã được nhận trước đó. Hiệu quả
83
hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công sẽ được nâng cao rõ rệt, giúp
công dân hài lòng hơn đối với hoạt động của các cơ quan hành chính nhà
nước về cung ứng dịch vụ hành chính công, cụ thể đối với cấp huyện.
3.2.2.3. Xây dựng, hoàn thiện cơ chế một cửa liên thông và đẩy mạnh
ứng dụng công nghệ thông tin trong cung ứng dịch vụ hành chính công
Căn cứ Quyết định số 09/2015/QĐ-TTg ngày 25/3/2015 của Thủ tướng
Chính phủ về ban hành Quy chế thực hiện cơ chế một cửa, cơ chế một cửa
liên thông tại cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương và Quyết định số
56/QĐ-UBND ngày 13/11/2015 của UBND tỉnh quy định về thực hiện cơ chế
một cửa, một cửa liên thông tại cơ quan hành chính nhà nước và đơn vị sự
nghiệp trên địa bàn tỉnh Tây Ninh, UBND huyện Trảng Bàng ban hành Quyết
định số 5678/QĐ-UBND ngày 31/12/2015 về việc ban hành Quy chế thực
hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả
huyện Trảng Bàng nhằm hoàn thiện cơ chế một cửa liên thông tại UBND
huyện Trảng Bàng.
Hàng năm, UBND huyện không ngừng hoàn thiện và đẩy mạnh ứng
dụng công nghệ thông tin trong cung ứng dịch vụ hành chính công, cụ thể:
hoàn thiện cổng thông tin điện tử và cung cấp kịp thời thông tin đến người
dân; dịch vụ hành chính công được cung cấp đầy đủ trên trang thông tin điện
tử của huyện; công chức hành chính đều sử dụng thư điện tử. Bên cạnh đó,
một số hạ tầng kỹ thuật, phần mềm được phát triển hơn như: hệ thống một
cửa điện tử, phần mềm quản lý hộ tịch, phần mềm giải quyết khiếu nại, tố
cáo,…
3.3. Kiến nghị
3.3.1. Đối với Ủy ban nhân dân Tỉnh Tây Ninh
Nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công
cấp huyện, Ủy ban nhân dân tỉnh Tây Ninh ngoài nhiệm vụ hoàn thiện hệ
thống thể chế về cung ứng dịch vụ hành chính công luôn được chú trọng hàng
84
đầu thì cần thực hiện một số vấn đề cũng ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả hoạt
động cung ứng dịch vụ hành chính công trên toàn tỉnh nói chung, cụ thể trên
địa bàn cấp huyện như sau:
- Tăng cường công tác chỉ đạo, điều hành thực hiện Chủ trương cải cách
hành chính, cụ thể là hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công của Ủy
ban nhân dân cấp tỉnh đối với Ủy ban nhân dân cấp huyện, đặc biệt, nâng cao
vai trò của người đứng đầu cơ quan hành chính cấp huyện về trách nhiệm
công tác, đảm bảo hiệu quả triển khai cải cách dịch vụ hành chính công tại
cấp huyện. Bên cạnh đó, quan tâm đến công tác khảo sát mức độ hài lòng của
công dân đối với các dịch vụ hành chính công được cung ứng trên địa bàn cấp
huyện.
- Công tác phân công, phối hợp của Ủy ban nhân dân cấp huyện với các cơ
quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện và giữa các cơ quan
chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện phải được hình thành dựa trên
những nguyên tắc, cơ chế thích hợp, đảm bảo đúng thẩm quyền của các cơ
quan mà pháp luật đã quy định và phù hợp với thực tiễn của từng địa phương.
Ủy ban nhân dân tỉnh cần phải tăng cường chỉ đạo, kiểm tra, giám sát thường
xuyên để có những định hướng kịp thời, nâng cao hiệu quả hoạt động của các
cơ quan hành chính trên địa bàn tỉnh, cụ thể là các cơ quan hành chính cấp
huyện.
- Thường xuyên kiểm tra cả về chiều rộng lẫn chiều sâu đảm bảo đúng
thực chất đối với hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn
cấp huyện để đánh giá kết quả hoạt động của các cơ quan hành chính cấp
huyện và kịp thời giải quyết các sai sót, những khó khăn, vướng mắc mà các
cơ quan hành chính cấp huyện mắc phải trong quá trình thực hiện nhiệm vụ
cung ứng dịch vụ hành chính công. Đồng thời, có biện pháp cụ thể đảm bảo
hiệu quả hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công.
- Nâng cao nhận thức, trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, công chức tại các
85
cơ quan hành chính nhà nước, chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng về
chuyên môn, nghiệp vụ thông qua việc tạo điều kiện để cán bộ, công chức
được tham gia các lớp đào tạo về chuyên môn, thường xuyên tổ chức các lớp
bồi dưỡng để cán bộ, công chức tham gia, đặc biệt là công chức trực tiếp cung
ứng dịch vụ hành chính công đến công dân. Bên cạnh đó, gắn công tác cải
cách hành chính với công tác thi đua khen thưởng để động viên, khích lệ cán
bộ, công chức hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao cũng như có hình thức xử
lý cá nhân, tổ chức có những hành vi sai phạm trong công tác cải cách hành
chính.
- Phát huy ngày càng mạnh mẽ đối với quyền làm chủ của nhân dân thông
qua hoạt động giám sát của nhân dân về hoạt động của các cơ quan hành
chính nhà nước vì mục tiêu mà các cơ quan hành chính nhà nước và cả hệ
thống các cơ quan nhà nước hướng tới luôn là phục vụ nhân dân, mang lại lợi
ích chung cho cộng đồng và xã hội. Vì vậy, quyền làm chủ của nhân dân càng
phải được đảm bảo hàng đầu nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của các cơ
quan hành chính nhà nước, cụ thể là hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính
công. Đồng thời, gắn hoạt động cải cách hành chính với công tác phòng,
chống tham nhũng và thực hành tiết kiệm, chống lãng phí tại các cơ quan
hành chính nhà nước.
3.3.2. Đối với Ủy ban nhân dân huyện Trảng Bàng
- Hoàn thiện hệ thống pháp luật liên quan đến dịch vụ hành chính
công và quy định về cơ chế một cửa liên thông tại Ủy ban nhân dân
huyện.
Tiến hành rà soát và hoàn thiện các quy định pháp luật về dịch vụ hành
chính công của huyện, trước hết là các thủ tục hành chính đang được niêm yết
công khai gây khó khăn cho công chức và công dân trong quá trình giải quyết
như cấp phép đăng ký kinh doanh, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất,…
86
và những quy định về cơ chế một cửa liên thông.
Ủy ban nhân dân huyện chỉ xây dựng một Bộ phận tiếp nhận và trả kết
quả duy nhất. Tại đây, tổ chức và công dân chỉ đến nộp hồ sơ thuộc dịch vụ
cần giải quyết và nhận kết quả không phải trực tiếp đến các phòng, ban
chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân huyện để giải quyết bất cứ thủ tục nào.
Điều này sẽ gây phiền hà cho công dân khi có nhu cầu giải quyết thủ tục hành
chính. Công chức có trách nhiệm tiếp nhận hồ sơ, hướng dẫn công dân trong
quá trình thực hiện hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công với thái độ
tận tình, vui vẻ, thân thiện.
Liên tục cập nhật các thủ tục mới về dịch vụ hành chính công được ban
hành và niêm yết công khai tại Bộ phận Tiếp nhận và trả kết quả của huyện.
- Tiếp tục đẩy mạnh xây dựng và hoàn thiện cổng thông tin điện tử
của huyện.
Ủy ban nhân dân huyện đã xây dựng cổng thông tin điện tử riêng của
huyện Trảng Bàng nhưng vẫn chưa được công khai rộng rãi và mức độ hoàn
thiện so với một số cơ quan cấp huyện trên cả nước còn rất thấp. Vì vậy, việc
hoàn thiện cổng thông tin điện tử của huyện trong giai đoạn hiện nay là hết
sức quan trọng, đây được xem là những bước đầu trong công cuộc xã hội hóa
dịch vụ hành chính công.
- Nhanh chóng nhân rộng mô hình một cửa hiện đại thuộc Ủy ban
nhân dân huyện quản lý.
Sau thời gian thí điểm xây dựng mô hình một cửa hiện đại thuộc Ủy
ban nhân dân cấp huyện. Hiện nay, Chính phủ đã chỉ đạo việc xây dựng mô
hình một cửa hiện đại tại cấp huyện cần được triển khai trên tất cả các tỉnh,
thành phố trực thuộc trung ương và đã có những hiệu quả tích cực.
Ủy ban nhân dân huyện Trảng Bàng cần nhân rộng mô hình một cửa
hiện đại trên toàn huyện nhằm giảm tải những thủ tục giấy tờ, tiết kiệm thời
87
gian đi lại của công, tiết kiệm những chi phí không cần thiết trong hoạt động
cung ứng dịch vụ hành chính công tại Ủy ban nhân dân huyện dựa trên hệ
thống tiêu chuẩn chất lượng ISO 9001:2008.
- Xây dựng cơ chế biệt phái công chức thuộc các phòng ban chuyên
môn đến công tác tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả, bên cạnh đó, đẩy
mạnh công tác đào tạo, bồi dƣỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ
công chức.
Theo quy định về cơ chế hoạt động của Bộ phận Tiếp nhận và trả kết
quả thì Bộ phận này hoạt động dưới sự chỉ đạo của Văn phòng Hội đồng nhân
dân và Ủy ban nhân dân. Và tại Ủy ban nhân dân huyện Trảng Bàng, Chánh
Văn phòng là người trực tiếp quản lý Bộ phận Tiếp nhận và trả kết quả của
huyện nhưng tại Bộ phận này có những công chức làm việc tại các phòng ban
chuyên môn cử ra để giải quyết những lĩnh vực thuộc thẩm quyền chuyên
môn, do đó sự chỉ đạo, quản lý của Văn phòng Hội đồng nhân dân và Ủy ban
nhân dân còn nhiều khó khăn. Vì vậy, việc biệt phái những công chức chuyên
môn là hết sức cần thiết theo quy định của pháp luật. Như vậy, Chánh Văn
phòng, người phụ trách Bộ phận này sẽ dễ dàng hơn trong công tác chỉ đạo,
phân công nhiệm vụ đối với công chức biệt phái từ phòng ban chuyên môn.
Ngoài ra, cần đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng năng lực chuyên
môn, nghiệp vụ cho đội ngũ công chức trực tiếp cung ứng dịch vụ hành chính
công. Tổ chức các lớp tập huấn nâng cao năng lực chuyên môn, nghiệp vụ là
một nhiệm vụ hết sức quan trọng, góp phần không nhỏ trong quá trình nâng
cao chất lượng và hiệu quả của hoạt động cung ứng các dịch vụ hành chính
công hiện nay. Vì vậy, Ủy ban nhân dân huyện cần phải thường xuyên xây
dựng kế hoạch, tổ chức triển khai các lớp tập huấn nhằm trang bị, nâng cao
kiến thức, kỹ năng về chuyên môn, nghiệp vụ và đặc biệt những kỹ năng giao
tiếp cho đội ngũ cán bộ, công chức trực tiếp quản lý, làm việc tại Bộ phận
Tiếp nhận và trả kết quả thuộc Ủy ban nhân dân huyện và Ủy ban nhân dân
88
các xã trên địa bàn huyện.
Tiểu kết chƣơng 3
Dịch vụ hành chính công cấp huyện gắn liền với chức năng quản lý nhà
nước của Ủy ban nhân dân huyện. Tuy nhiên, để tiếp tục đổi mới và nâng cao
chất lượng cung ứng dịch vụ hành chính công, đòi hỏi các cơ quan hành chính
nhà nước các cấp nói chung, cấp huyện nói riêng thì cần phải tiến hành động
bộ và hiệu quả nhiều giải pháp khác nhau từ rà soát, sửa đổi, thay thế các thủ
tục hành chính, cho đến việc tăng cường công tác quản lý, chỉ đạo các công
việc như: niêm yết công khai các thủ tục hành chính về dịch vụ hành chính
công, nâng cao năng lực chuyên môn, nghiệp vụ của đội ngũ công chức cung
ứng dịch vụ hành chính công, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong
việc cung ứng dịch vụ hành chính công nhằm tiến tới việc cung ứng dịch vụ
89
hành chính công trực tuyến theo cơ chế một cửa liên thông hiện đại.
Phần kết luận
Quá trình toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế thế giới đòi hỏi đất nước ta
phải tiến hành những sự thay đổi lớn, trong đó có sự thay đổi về cải cách hành
chính với trọng tâm là dịch vụ hành chính công. Dịch vụ hành chính công có
tác dụng chủ yếu là tác dụng dẫn đường, tác dụng quản chế, tác dụng phục vụ
và tác dụng giúp đỡ.
Trong điều kiện ở Việt Nam đang tiến hành xây dựng nền kinh tế thị
trường định hướng xã hội chủ nghĩa, vai trò của nhà nước là phát huy năng
lực quản lý công cộng mang tính quyền uy, cưỡng chế để xử lý, điều hòa các
quan hệ xã hội và lợi ích xã hội, đảm bảo cho xã hội vận hành tốt không
chệch hướng xã hội chủ nghĩa. Mặt khác, đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng kinh
tế đi đôi với đảm bảo sự công bằng, các chính sách an sinh xã hội trở thành
động lực cho sự phát triển, tạo điều kiện khẳng định tính ưu việt của chế độ
xã hội chủ nghĩa. Dịch vụ hành chính công còn có tác dụng giúp đỡ, là sự
giúp đỡ của nhà nước đối với các địa phương nghèo, những người có hoàn
cảnh khó khăn, như giúp đỡ người nghèo, cứu tế xã hội, phúc lợi xã hội, bảo
hiểm xã hội, y tế.
Dịch vụ hành chính công ở nước ta gắn với chức năng phục vụ và quản
lý của nhà nước, do các cơ quan hành chính nhà nước thực hiện để phục vụ
các quyền và nghĩa vụ cơ bản của các tổ chức và công dân. Trong 30 năm tiến
hành công cuộc đổi mới, Đảng và Nhà nước ta đã chú trọng đổi mới và nâng
cao chất lượng cung ứng dịch vụ hành chính công, coi đây là một khâu quan
trọng trong việc thực hiện chương trình cải cách nền hành chính cả về thể chế,
thủ tục, tổ chức bộ máy và cán bộ “Trong 30 năm đổi mới, Quốc hội đã ba lần
sửa đổi và ban hành Hiến pháp, sửa đổi và ban hành trên 150 bộ luật và luật;
Ủy ban thường vụ Quốc hội ban hành trên 70 pháp lệnh”. Chính phủ và các
địa phương đã áp dụng các phương tiện kỹ thuật điện tử, tin học để nâng cao
90
chất lượng dịch vụ hành chính công, thể hiện trong việc cung cấp thông tin về
thể chế, tổ chức, đấu thầu các dự án chi tiêu công, đăng ký cấp phép kinh
doanh, cấp phép đầu tư, hỏi đáp pháp luật hay đăng ký xe máy. Sự hỗ trợ của
công nghệ thông tin đã tạo ra mô hình chính phủ điện tử, giảm chi phí cho các
doanh nghiệp khi kê khai quyết toán thuế, thủ tục cấp phép đầu tư một cách
nhanh gọn. Giao ban trực tuyến của Chính phủ, các bộ, ban ngành từ trung
ương cho đến địa phương đã tạo ra sự thay đổi từ phương pháp, cách thức xử
lý công việc, tiếp thu ý kiến chỉ đạo một cách nhanh chóng và công khai,
giảm chí phí hội họp.
Nhìn chung việc cung ứng dịch vụ hành chính công ở nước ta có một
số tiến bộ, đáp ứng yêu cầu cơ bản cho sự phát triển kinh tế - xã hội. Nhân
dân và doanh nghiệp được tạo thuận lợi và dễ dàng hơn trong một số việc cần
giải quyết với cơ quan nhà nước, như đăng ký kinh doanh, làm thủ tục hộ tịch,
tìm hiểu luật pháp và trợ giúp pháp lý. Bên cạnh đó, cung ứng dịch vụ công ở
nước ta hiện nay vẫn còn có những vấn đề đặt ra cần phải giải quyết để tiến
tới mục tiêu xây dựng dịch vụ hành chính công trong sạch, vững mạnh đáp
ứng với yêu cầu phát triển triển kinh tế – xã hội và hội nhập quốc tế.
Trong một số lĩnh vực, các thủ tục và quy trình cung ứng dịch vụ công
chưa được công khai, minh bạch gây trở ngại cho nhân dân và doanh nghiệp.
Công khai, minh bạch là yếu tố quan trọng của một nền hành chính công
vươn tới mục tiêu phục vụ sự phát triển kinh tế – xã hội và đời sống nhân dân.
Ở nước ta hiện nay, nền hành chính với chức năng, nhiệm vụ quản lý của bộ
máy hành chính đã được xác định nhưng chưa phù hợp; vẫn còn tình trạng sự
phân công, phân cấp giữa các ngành và các cấp chưa thật sự rành mạch. Dẫn
đến tình trạng thiếu phối hợp giữa các cơ quan nhà nước, trong những công
việc có tính chất liên ngành, đã làm giảm chất lượng cung ứng dịch vụ công.
Ba mươi năm đổi mới, đất nước ta vẫn chưa xây dựng được hệ thống thể chế
hành chính đồng bộ, còn sự chồng chéo và thiếu thống nhất giữa các cơ quan
91
và các văn bản pháp luật; thủ tục hành chính trên nhiều lĩnh vực còn rườm rà,
phức tạp; trật tự kỷ cương đối với cán bộ, công chức, viên chức chưa nghiêm.
Cách thức tổ chức bộ máy hành chính chưa khoa học, còn cồng kềnh, vẫn còn
những biểu hiện tập trung quan liêu và phân tán. Chưa tạo ra được những cơ
chế, chính sách tài chính phù hợp với hoạt động của cơ quan hành chính, đơn
vị sự nghiệp, tổ chức làm cung ứng dịch vụ hành chính công. Đồng thời vẫn
không phát huy được tính tích cực, tự giác của các cơ quan tổ chức hành
chính và cán bộ công chức. Vấn đề này đã được Đảng ta xác định: “Năng lực
xây dựng thể chế, quản lý, điều hành, tổ chức thực thi pháp luật còn yếu. Tổ
chức bộ máy ở nhiều cơ quan còn chưa hợp lý, biên chế cán bộ, công chức
tăng thêm; chức năng, nhiệm vụ của một số cơ quan chưa đủ rõ, còn chồng
92
chéo”.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Bộ Tài nguyên và Môi trường, Thông tư số 24/2014/TT-BTNMT, ngày
19/5/2014 về việc Quy định về hồ sơ địa chính.
1. Bộ Tư pháp, Thông tư số 05/2014/TT-BTP, ngày 07/02/2014 về việc
Hướng dẫn công bố, niêm yết thủ tục hành chính và báo cáo tình hình, kết quả
thực hiện kiểm soát thủ tục hành chính.
2. Chính phủ, Nghị định số 23/2015/NĐ-CP, ngày 16/02/2015 về cấp bản
sao từ sổ gốc, chứng thực bản sao từ bản chính, chứng thực chữ ký và chứng
thực hợp đồng lao động.
3. Chính phủ, Nghị định số 43/2011/NĐ-CP, ngày 13/6/2011 về việc cung
cấp thông tin và dịch vụ công trực tuyến trên trang thông tin điện tử hoặc
cổng thông tin điện tử của cơ quan nhà nước.
4. Chính phủ, Nghị định số 43/2014/NĐ-CP, ngày 15/5/2014 về việc Quy
định chi tiết thi hành một số điều của Luật đất đai năm 2013.
5. Chính phủ, Nghị định số 64/2007/NĐ-CP, ngày 10/4/2007 về việc
Ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của cơ quan nhà nước.
6. Chính phủ, Nghị định số 75/2000/NĐ-CP ngày 08/12/2000 về Công
chứng, chứng thực.
7. Chính phủ, Nghị định số 78/2015/NĐ-CP, ngày 14/9/2015 về việc
Đăng ký doanh nghiệp.
8. Chính phủ, Nghị quyết số 30c/NQ-CP, ngày 08/11/2011 về việc Ban
hành Chương trình tổng thể cải cách hành chính giai đoạn 2011-2020.
9. Chính phủ, Nghị quyết số 38/NQ-CP, ngày 04/5/1994 về cải cách một
bước thủ tục hành chính trong giải quyết công việc của tổ chức công dân.
10. Chu Văn Thành, Dịch vụ công - Đổi mới quản lý và tổ chức cung ứng
ở Việt Nam hiện nay, Nxb Chính trị Quốc gia, 2007.
11. Chu Văn Thành, Dịch vụ công và xã hội hóa dịch vụ công - Một số
93
vấn đề lý luận và thực tiễn, Nxb. Chính trị Quốc gia, 2004.
12. David Osborne, Ted Gaebler: Đổi mới hoạt động của Chính phủ, Nxb.
Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1997.
13. Học viện báo chí tuyên truyền, Giáo trình Quản lý hành chính nhà
nước, 2006.
14. Học viện hành chính Quốc gia, Giáo trình Lý luận hành chính nhà
nước (năm 2010).
15. Hội đồng Quốc gia chỉ đạo biên soạn Từ điển bách khoa Việt Nam
(2011), Từ điển Bách khoa Việt Nam, Nxb Từ điển Bách khoa.
16. Jairo Acuna-Alfaro, Cải cách hành chính trong cung ứng dịch vụ công
vì mục tiêu phát triển con người: Đánh giá “đầu ra” của tiến trình cải cách,
2011.
17. Luật Đất đai năm 2013.
18. Luật Tổ chức Chính phủ năm 2015.
19. Nguyễn Đặng Phương Truyền, Nâng cao chất lượng cung ứng dịch vụ
hành chính công ở cấp huyện theo cơ chế một cửa liên thông (2015), Bộ môn
Văn bản và Công nghệ hành chính, Học viện Hành chính Quốc gia.
20. Nguyễn Minh Tuấn, Bàn về Dịch vụ hành chính công – Tạp chí khoa
học, Đại học Quốc gia Hà Nội, Kinh tế - Luật, 2002.
21. Nguyễn Tuấn Hải, Một số giải pháp nâng cao chất lượng dịch vụ hành
chính công tại UBND Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh, Luận văn Thạc sĩ
Quản trị kinh doanh, Đại học Công nghệ Thành phố Hồ Chí Minh.
22. Phạm Quang Huy, Đề tài nghiên cứu khoa học trọng điểm năm 2013,
Đánh giá cải cách hành chính của UBND quận, huyện tại TP. Hồ Chí Minh,
Học viện Hành chính Quốc gia.
23. PGS.TS Lê Chi Mai dùng cách gọi “dịch vụ xã hội” để chỉ “dịch vụ sự
nghiệp công”, xem Lê Chi Mai, Cải cách dịch vụ công ở Việt Nam, Nxb.
94
Chính trị Quốc gia, 2006.
24. Phạm Duy Nghĩa, Quản lý và điều tiết: Cải cách bộ máy chính quyền
dưới sức ép phục vụ người dân và doanh nghiệp.
25. Phan Thị Dinh, Nghiên cứu sự hài lòng của người dân đối với dịch vụ
hành chính công tại UBND Quận Ngũ Hành Sơn, Luận văn Thạc sĩ Quản trị
kinh doanh, Đại học Đà Nẵng.
26. Thủ tướng Chính phủ, Quyết định 09/2015/QĐ-TTg ngày 25/3/2015
về Ban hành Quy chế thực hiện cơ chế một cửa, cơ chế một cửa liên thông tại
cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương.
27. Thủ tướng Chính phủ, Quyết định số 19/2014/QĐ-TTg, ngày
05/3/2014 về việc áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo Tiêu chuẩn quốc
gia TCVN ISO 9001:2008 vào hoạt động của các cơ quan hành chính nhà
nước.
28. Thủ tướng Chính phủ, Quyết định số 30/QĐ-TTg, ngày 10/01/2007 về
việc phê duyệt Đề án đơn giản hóa thủ tục hành chính trên các lĩnh vực quản
lý nhà nước giai đoạn 2007 - 2010 (Đề án 30).
29. Thủ tướng Chính phủ , Quyết định 93/2007/QĐ-TTg ngày 22/6/2007
về cơ chế một cửa, một cửa liên thông.
30. Thủ tướng Chính phủ, Quyết định số 144/2006/QĐ-TTg, ngày
20/6/2006 về việc áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn
TCVN ISO 9001:2000 vào hoạt động của các cơ quan hành chính nhà nước.
31. Thủ tướng Chính phủ, Quyết định số 181/2003/QĐ-TTg, ngày
04/9/2003 về việc Ban hành Quy chế thực hiện cơ chế “một cửa” tại các cơ
quan hành chính nhà nước.
32. Thủ tướng Chính phủ, Quyết định số 1605/2010/QĐ-TTg, ngày
27/8/2010 về việc Ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của cơ quan
nhà nước giai đoạn 2011 - 2015.
33. ThS. Nguyễn Mạnh Cường, Đánh giá hoạt động khu vực công nhằm
95
nâng cao chất lượng cung ứng dịch vụ - Một cách nhìn từ kinh nghiệm triển
khai đo lường hiệu quả hoạt động cơ chế một cửa (2015). Vụ Cải cách hành
chính, Bộ Nội vụ.
34. TS. Đinh Văn Ân – Hoàng Thu Hòa, Đổi mới cung ứng dịch vụ công ở
Việt Nam, Nxb Thống kê, 2006.
35. TS. Lê Dân, Đánh giá sự hài lòng về dịch vụ hành chính công của
công dân và tổ chức cấp huyện – Từ lý thuyết đến thực tiễn (2008), Khoa
Thống kê – Tin học, Trường Đại học Kinh tế - Đại học Đà Nẵng.
36. TS. Trần Anh Tuấn – PGS.TS. Nguyễn Hữu Hải, Giáo trình Quản lý
công, Nxb. Chính trị quốc gia, 2015.
37. Ủy ban nhân dân huyện Trảng Bàng, Báo cáo Tình hình triển khai thực
hiện Chương trình hành động của Ủy ban nhân dân huyện thực hiện Nghị
quyết Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ X “về cải cách hành chính giai đoạn
2011 - 2015”.
38. Ủy ban nhân dân huyện Trảng Bàng, Báo cáo số 395/BC-UBND ngày
30/6/2016 về Kết quả thực hiện cơ chế một cửa, cơ chế một cửa liên thông.
39. Ủy ban nhân dân huyện Trảng Bàng, Quyết định số 681/QĐ-UBND
ngày 18/4/2011 về việc Ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị
quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ huyện lần thứ X về “Cải cách hành chính giai
đoạn 2011 -2015”.
40. Ủy ban nhân dân huyện Trảng Bàng, Quyết định số 866/QĐ-UBND
ngày 25/3/2015 về việc Ban hành Kế hoạch triển khai phương pháp đo lường
sự hài lòng của người dân, tổ chức đối với sự phục vụ của cơ quan hành chính
nhà nước huyện Trảng Bàng giai đoạn 2014 – 2020.
41. Ủy ban nhân dân huyện Trảng Bàng, Quyết định số 2991/QĐ-UBND
ngày 29/8/2011 về việc Ban hành Kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công
chức và những người hoạt động không chuyên trách ở xã, thị trấn giai đoạn
96
2011 - 2015 và định hướng đến năm 2020.
42. Ủy ban nhân dân tỉnh Tây Ninh, Quyết định số 56/QĐ-UBND ngày
13/11/2015 về việc Ban hành Quy định thực hiện cơ chế một cửa, một cửa
liên thông tại cơ quan hành chính nhà nước và đơn vị sự nghiệp công lập trên
địa bàn tỉnh Tây Ninh.
43. Ủy ban nhân dân tỉnh Tây Ninh, Quyết định số 679/QĐ-UBND ngày
29/3/2011 về việc ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết
Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ IX về “Cải cách hành chính giai đoạn
2011- 2015”.
44. Ủy ban nhân dân tỉnh Tây Ninh, Quyết định số 1100/QĐ-UBND ngày
27/5/2011 về việc trển khai hệ thống quản lý chất lượng theo TCVN ISO
9001:2008 vào cơ quan quản lý nhà nước giai đoạn 2011 - 2013.
45. Ủy ban nhân dân tỉnh Tây Ninh, Quyết định 1313/QĐ-UBND ngày
27/5/2016 về Ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội
đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ X về cải cách hành chính giai đoạn 2016 - 2020.
46. Ủy ban nhân dân tỉnh Tây Ninh, Quyết định số 1838/QĐ-UBND ngày
14/8/2014 về việc trển khai hệ thống quản lý chất lượng theo TCVN ISO
9001:2008 vào cơ quan quản lý nhà nước giai đoạn 2014 - 2020.
47. Ủy ban nhân dân tỉnh Tây Ninh, Báo cáo Tổng kết Chương trình cải
cách hành chính giai đoạn 2011 – 2015 và phương hướng, nhiệm vụ cải cách
hành chính giai đoạn 2016 – 2020.
48. Văn kiện Đại hội lần thứ IX của Đảng Cộng sản Việt Nam.
49. Các trang web:
www.worldbank.org.
www.adb.org.
www.chinhphu.vn.
97
www.undp.org.