1
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
- - - - -- - - - -
PHẠM YẾN VY
ỨNG DỤNG KỸ THUẬT
PHÂN TÍCH CHÊNH LỆCH LÃI SUẤT
ĐO LƢỜNG RỦI RO LÃI SUẤT
TẠI NGÂN HÀNG TMCP Á CHÂU
Chuyên ngành: Tài chính Doanh nghiệp
số: 60.31.12
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS Lê Thị Lanh
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH – NĂM 2012
2
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của bản thân, đƣợc thực
hiện trên cơ sở lý thuyết, nghiên cứu khảo sát tình hình thực tiễn và dƣới sự
hƣớng dẫn khoa học của PGS.TS Lê Thị Lanh. Các số liệu, kết quả trình bày
trong luận án là trung thực và chƣa từng đƣợc ai công bố trong bất kỳ công
trình luận văn nào trƣớc đây.
Ngƣời thực hiện luận văn
Phạm Yến Vy
3
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................................. 2
MỤC LỤC ............................................................................................................................ 3
CHƢƠNG 1 GIỚI THIỆU ................................................................................................. 7
1.1 Cơ sở hình thành đề tài ......................................................................................... 7
1.2 Mục tiêu nghiên cứu .............................................................................................. 8
1.3 Nhiệm vụ nghiên cứu ............................................................................................ 8
1.4 Đối tƣợng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu .................................................... 8
1.5 Ý nghĩa của đề tài .................................................................................................. 9
1.6 Phƣơng pháp nghiên cứu ...................................................................................... 9
1.7 Kết cấu luận văn .................................................................................................. 10
CHƢƠNG 2 KHUNG PHÂN TÍCH ĐO LƢỜNG RỦI RO LÃI SUẤT BẰNG KỸ
THUẬT PHÂN TÍCH CHÊNH LỆCH LÃI SUẤT ........................................................ 11
2.1 Rủi ro lãi suất của ngân hàng thƣơng mại ........................................................ 11
2.1.1 Khái niệm rủi ro lãi suất ............................................................................. 11
2.1.2 Tính chất rủi ro lãi suất ............................................................................... 14
2.1.2.1 Ngân hàng ở vị thế tái tài trợ ............................................................... 14
2.1.2.2 Ngân hàng ở vị thế tái đầu tƣ .............................................................. 15
2.1.3 Nguyên nhân xay ra rủi ro lãi suất ............................................................. 15
2.1.3.1 Sự không phù hợp về kỳ hạn giữa nguồn vốn và tài sản .................. 15
2.1.3.2 Sự thay đổi của lãi suất thị trƣờng ngƣợc chiều với dự kiến của ngân
hàng ................................................................................................................ 17
2.1.3.3 Ngân hàng sử dụng lãi suất cố định .................................................... 17
2.2 Kỹ thuật phân tích chênh lệch lãi suất trong đo lƣờng rủi ro lãi suất: .......... 17
2.2.1 Tài sản nhạy cảm với lãi suất ...................................................................... 20
2.2.2 Thu nhập ròng từ lãi và chênh lệch giá trị GAPi ...................................... 20
2.2.2.1 Thu nhập ròng từ lãi (NII) ................................................................... 20
2.2.2.2 Chênh lệch giá trị GAPi ....................................................................... 21
2.3 Quy trình và phƣơng pháp đo lƣờng ................................................................. 22
2.3.1 Quy trình đo lƣờng: ......................................................................................... 22
2.3.2 Phƣơng pháp đo lƣờng: .................................................................................. 23
2.4 Ƣu nhƣợc điểm kỹ thuật phân tích: .................................................................. 24
2.4.1 Ƣu điểm ......................................................................................................... 24
2.4.2 Nhƣợc điểm .................................................................................................. 24
CHƢƠNG 3 ĐO LƢỜNG RỦI RO LÃI SUẤT Ở NGÂN HÀNG TMCP Á CHÂU .. 26
3.1 Khái quát về ngân hàng TMCP Á Châu ........................................................... 26
3.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển ............................................................... 26
3.1.2 Một số hoạt động chủ yếu ............................................................................ 27
3.1.3 Cơ cấu tổ chức và nhân sự .......................................................................... 28
3.1.4 Sơ lƣợc tình hình hoạt động kinh doanh ................................................... 28
3.2 Đo lƣờng rủi ro lãi suất tại Ngân hàng TMCP Á Châu ................................... 32
3.2.1 Cơ cấu nguồn vốn ngân hàng..................................................................... 33
3.2.2 Sự biến động nguồn vốn nhạy cảm lãi suất ............................................... 37
3.2.3 Cơ cấu tài sản ............................................................................................... 42
3.2.4 Sự biến động tài sản nhạy cảm lãi suất ...................................................... 45
4
3.3 Đo lƣơng ru
i ro lai suâ
t băng kỹ thuật phân tích chênh lệch lãi suất: ........... 47
KẾT LUẬN ......................................................................................................................... 58
5
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
STT
Viết Tắt
Giải thích
1
BCĐKT
Bảng cân đối kế toán
2
BIS
Ngân hàng thanh toán quốc tế
3
HĐKD
Hoạt động kinh doanh
4
LS
Lãi suất
5
NCLS
Nhạy cảm lãi suất
6
NHTM
Ngân hàng thƣơng mại
7
QLRR
Quản lý rủi ro
8
SXKD
Sản xuất kinh doanh
9
TCTD
Tổ chức tín dụng
10
TMCP
Thƣơng mại cổ phần
11
TNHH
Trách nhiệm hữu hạn
12
TS
Tài sản
13
TSC
Tài sản có
14
TSN
Tài sản nợ