
Đ I H C QU C GIA THÀNH PH H CHÍ MINHẠ Ọ Ố Ố Ồ
CH NG TRÌNH ĐÀO T O TH C SĨ CNTT QUA M NGƯƠ Ạ Ạ Ạ
--------------- ---------------
Tìm Hi u Logic M và xây d ng ng d ngể ờ ự ứ ụ
Đi u khi n t đ ng t c đ xe ôtô ề ể ự ộ ố ộ
B môn ộ: PP Toán trong Tin H cọ
GVHD : PGS TS. Đ Văn Nh nỗ ơ
Th c hi nự ệ : Nguy n Khánh Ng cễ ọ
CH1001117
Thành ph H Chí Minh - Tháng 7 Năm 2012ố ồ

NH N XÉT C A GI NG VIÊN H NG D NẬ Ủ Ả ƯỚ Ẫ
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................

M C L CỤ Ụ
Ph n 1: Logic Mầ ờ
I. Gi i thi uớ ệ ................................................................................................................. 1
II. T p m ậ ờ .................................................................................................................. 2
1. T p kinh đi n ậ ể ..................................................................................................2
2. Đ nh nghĩa t p mị ậ ờ...........................................................................................3
3. Các thông s đ c tr ng cho t p mố ặ ư ậ ờ...............................................................6
4. Các phép toán trên t p mậ ờ...............................................................................7
III. Quan h m ệ ờ .........................................................................................................12
IV. Logic m ờ...............................................................................................................12
1. Khái ni mệ.........................................................................................................12
2. Bi n ngôn ng ế ữ .................................................................................................13
3. M nh đ mệ ề ờ.....................................................................................................13
4. Các phép toán m nh đ mệ ề ờ ...........................................................................14
5. Phép toán kéo theo mờ.....................................................................................15
6. Lu t mậ ờ............................................................................................................16
7. Lu t Modus Ponens hay Modus Tollensậ.........................................................17
Ph n 2: ầThi t k H Th ng Mế ế ệ ố ờ
I. Các y u t xây d ng mô hình Logic mế ố ự ờ...............................................................20
II. Qui trình ho t đ ng c a Logic mạ ộ ủ ờ.......................................................................23
III. Ph ng pháp xây d ng mô hìnhươ ự ..........................................................................23
1. Mô hình tam giác .............................................................................................23
2. Mô hình hình thang...........................................................................................24
IV. Các ph ng pháp gi iươ ả mờ...................................................................................25
1. Ph ng pháp c c đ iươ ự ạ ......................................................................................25
2. Ph ng pháp đi m tr ng tâmươ ể ọ .........................................................................26
V. Công c th c hi n h Logic mụ ự ệ ệ ờ..........................................................................27
VI. M t s ng d ng c a Logic mộ ố ứ ụ ủ ờ.........................................................................28
Ph n 3: ầÁp d ng logic m vào cài đ t ng d ng đi u khi n t c đ xe ôtôụ ờ ặ ứ ụ ề ể ố ộ
I. M c tiêu và thi t kụ ế ế................................................................................................30
1. M c tiêuụ ...........................................................................................................30
2. Thi t k ng d ngế ế ứ ụ ...........................................................................................30
II. Phân tích thu t toán xây d ng h th ng đi u khi n m cho xe ôtôậ ự ệ ố ề ể ờ ..................31
1. Xây d ng bi n ngôn ng (Linguistic variables)ự ế ữ .............................................31
2. Xây d ng hàm ph thu c (membership function)ự ụ ộ .........................................31
3. Xác đ nh các lu t mị ậ ờ.......................................................................................35
4. Làm m d li u đ u vào (Fuzzification)ờ ữ ệ ầ .......................................................37
5. Gi iả mờ.............................................................................................................40
III. Cài đ t ng d ng minh h aặ ứ ụ ọ .................................................................................42
1. Cài đ t ch ng trình mình h a b ng C#ặ ươ ọ ằ .......................................................42
2. Ch y th nghi mạ ử ệ .............................................................................................48
IV. K t lu nế ậ .................................................................................................................49
1. Vai trò c a ph ng pháp toán trong tin h củ ươ ọ ..................................................49
2. Nh ng k t qu đ t đ c trong bài thu ho chữ ế ả ạ ượ ạ ...............................................49
3. H n ch và H ng phát tri nạ ế ướ ể .........................................................................49

Tài li u tham kh oệ ả .............................................................................................................51

Ph n I: Logic Mầ ờ
I. Gi i thi uớ ệ
Logic m đ c công b l n đ u tiên t i M vào năm 1965 do giáo s Lotfi Zadeh.ờ ượ ố ầ ầ ạ ỹ ư
K t đó, logic m đã có nhi u phát tri n qua các ch ng đ ng sau : phát minh M ,ể ừ ờ ề ể ặ ườ ở ỹ
áp d ng Châu Âu và đ a vào các s n ph m th ng m i Nh t.ụ ở ư ả ẩ ươ ạ ở ậ
ng d ng đ u tiên c a logic m vào công nghi p đ c th c hi n Châu Âu,Ứ ụ ầ ủ ờ ệ ượ ự ệ ở
kho ng sau năm 1970. T i tr ng Queen Mary Luân Đôn – Anh, Ebrahim Mamdaniả ạ ườ ở
dùng logic m đ đi u khi n m t máy h i n c mà tr c đây ông y không th đi uờ ể ề ể ộ ơ ướ ướ ấ ể ề
khi n đ c b ng các k thu t c đi n. Và t i Đ c, Hans Zimmermann dùng logic mể ượ ằ ỹ ậ ổ ể ạ ứ ờ
cho các h ra quy t đ nh. Liên ti p sau đó, logic m đ c áp d ng vào các lĩnh v cệ ế ị ế ờ ượ ụ ự
khác nh đi u khi n lò xi măng, … nh ng v n không đ c ch p nh n r ng rãi trongư ề ể ư ẫ ượ ấ ậ ộ
công nghi p.ệ
K t năm 1980, logic m đ t đ c nhi u thành công trong các ng d ng ra quy tể ừ ờ ạ ượ ề ứ ụ ế
đ nh và phân tích d li u Châu Âu. Nhi u k thu t logic m cao c p đ c nghiênị ữ ệ ở ề ỹ ậ ờ ấ ượ
c u và phát tri n trong lĩnh v c này.ứ ể ự
C m h ng t nh ng ng d ng c a Châu Âu, các công ty c a Nh t b t đ u dùngả ứ ừ ữ ứ ụ ủ ủ ậ ắ ầ
logic m vào k thu t đi u khi n t năm 1980. Nh ng do các ph n c ng chu n tínhờ ỹ ậ ề ể ừ ư ầ ứ ẩ
toán theo gi i thu t logic m r t kém nên h u h t các ng d ng đ u dùng các ph nả ậ ờ ấ ầ ế ứ ụ ề ầ
c ng chuyên v logic m . M t trong nh ng ng d ng dùng logic m đ u tiên t i đâyứ ề ờ ộ ữ ứ ụ ờ ầ ạ
là nhà máy x lý n c c a Fuji Electric vào năm 1983, h th ng xe đi n ng m c aử ướ ủ ệ ố ệ ầ ủ
Hitachi vào năm 1987.
Nh ng thành công đ u tiên đã t o ra nhi u quan tâm Nh t. Có nhi u lý do đữ ầ ạ ề ở ậ ề ể
gi i thích t i sao logic m đ c a chu ng. Th nh t, các k s Nh t th ng b tả ạ ờ ượ ư ộ ứ ấ ỹ ư ậ ườ ắ
đ u t nh ng gi i pháp đ n gi n, sau đó m i đi sâu vào v n đ . Phù h p v i vi cầ ừ ữ ả ơ ả ớ ấ ề ợ ớ ệ
logic m cho phép t o nhanh các b n m u r i ti n đ n vi c t i u. Th hai, các hờ ạ ả ẫ ồ ế ế ệ ố ư ứ ệ
dùng logic m đ n gi n và d hi u. S “thông minh” c a h không n m trong các hờ ơ ả ễ ể ự ủ ệ ằ ệ
ph ng trình vi phân hay mã ngu n. Cũng nh vi c các k s Nh t th ng làm vi cươ ồ ư ệ ỹ ư ậ ườ ệ
theo t , đòi h i ph i có m t gi i pháp đ m i ng i trong t đ u hi u đ c hành viổ ỏ ả ộ ả ể ọ ườ ổ ề ể ượ
c a h th ng, cùng chia s ý t ng đ t o ra h . Logic m cung c p cho h m tủ ệ ố ẽ ưở ể ạ ệ ờ ấ ọ ộ
ph ng ti n r t minh b ch đ thi t k h th ng. Và cũng do n n văn hóa, ng iươ ệ ấ ạ ể ế ế ệ ố ề ườ
Nh t không quan tâm đ n logic Boolean hay logic m ; cũng nh trong ti ng Nh t , tậ ế ờ ư ế ậ ừ
“m ’ không mang nghĩa tiêu c c.ờ ự
Do đó, logic m đ c dùng nhi u trong các ng d ng thu c lĩnh v c đi u khi nờ ượ ề ứ ụ ộ ự ề ể
thông minh hay x lý d li u. Máy quay phim và máy ch p hình dùng logic m đử ữ ệ ụ ờ ể
ch a đ ng s chuyên môn c a ng i ngh sĩ nhi p nh. Misubishi thông báo vứ ự ự ủ ườ ệ ế ả ề
chi c xe đ u tiên trên th gi i dùng logic m trong đi u khi n, cũng nh nhi u hãngế ầ ế ớ ờ ề ể ư ề
ch t o xe khác c a Nh t dùng logic m trong m t s thành ph n. Trong lĩnh v c tế ạ ủ ậ ờ ộ ố ầ ự ự
đ ng hóa, Omron Corp. có kho ng 350 b ng phát minh v logic m . Ngoài ra, logicộ ả ằ ề ờ
m cũng đ c dùng đ t i u nhi u quá trình hóa h c và sinh h c.ờ ượ ể ố ư ề ọ ọ
Năm năm trôi qua, các t h p Châu Âu nh n ra r ng mình đã m t m t k thu t chổ ợ ậ ằ ấ ộ ỹ ậ ủ
ch t vào tay ng i Nh t và t đó h đã n l c h n trong vi c dùng logic m vào cácố ườ ậ ừ ọ ỗ ự ơ ệ ờ
ng d ng c a mình. Đ n nay, có kho ng 200 s n ph m bán trên th tr ng và vô sứ ụ ủ ế ả ả ẩ ị ườ ố
ng d ng trong đi u khi n quá trình – t đ ng hóa dùng logic m .ứ ụ ề ể ự ộ ờ
T nh ng thành công đ t đ c, logic m đã tr thành m t k thu t thi t kừ ữ ạ ượ ờ ở ộ ỹ ậ ế ế
“chu n” và đ c ch p nh n r ng rãi trong c ng đ ng.ẩ ượ ấ ậ ộ ộ ồ
Trang 5

