Đ I H C QU C GIA THÀNH PH H CHÍ MINH
CH NG TRÌNH ĐÀO T O TH C SĨ CNTT QUA M NGƯƠ
---------------  ---------------
Tìm Hi u Logic M và xây d ng ng d ng
Đi u khi n t đ ng t c đ xe ôtô
B môn : PP Toán trong Tin H c
GVHD : PGS TS. Đ Văn Nh n ơ
Th c hi n : Nguy n Khánh Ng c
CH1001117
Thành ph H Chí Minh - Tháng 7 Năm 2012
NH N XÉT C A GI NG VIÊN H NG D N ƯỚ
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
M C L C
Ph n 1: Logic M
I. Gi i thi u ................................................................................................................. 1
II. T p m .................................................................................................................. 2
1. T p kinh đi n ..................................................................................................2
2. Đ nh nghĩa t p m ...........................................................................................3
3. c thông s đ c tr ng cho t p m ư ...............................................................6
4. c phép toán trên t p m ...............................................................................7
III. Quan h m .........................................................................................................12
IV. Logic m ...............................................................................................................12
1. Khái ni m.........................................................................................................12
2. Bi n ngôn ng ế .................................................................................................13
3. M nh đ m .....................................................................................................13
4. c phép toán m nh đ m ...........................................................................14
5. Phép toán kéo theo m.....................................................................................15
6. Lu t m ............................................................................................................16
7. Lu t Modus Ponens hay Modus Tollens.........................................................17
Ph n 2: Thi t k H Th ng Mế ế
I. Các y u t xây d ng mô hình Logic mế ...............................................................20
II. Qui trình ho t đ ng c a Logic m .......................................................................23
III. Ph ng pháp xây d ng mô hìnhươ ..........................................................................23
1. hình tam giác .............................................................................................23
2. hình hình thang...........................................................................................24
IV. Các ph ng pháp gi iươ m...................................................................................25
1. Ph ng pp c c đ iươ ......................................................................................25
2. Ph ng pp đi m tr ng tâmươ .........................................................................26
V. Công c th c hi n h Logic m ..........................................................................27
VI. M t s ng d ng c a Logic m .........................................................................28
Ph n 3: Áp d ng logic m vào cài đ t ng d ng đi u khi n t c đ xe ôtô
I. M c tiêu và thi t k ế ế................................................................................................30
1. M c tiêu ...........................................................................................................30
2. Thi t k ng d ngế ế ...........................................................................................30
II. Phân tích thu t toán xây d ng h th ng đi u khi n m cho xe ôtô ..................31
1.y d ng bi n nn ng (Linguistic variables) ế .............................................31
2.y d ng hàm ph thu c (membership function) .........................................31
3. c đ nh c lu t m .......................................................................................35
4. m m d li u đ u vào (Fuzzification) .......................................................37
5. Gi i m.............................................................................................................40
III. Cài đ t ng d ng minh h a .................................................................................42
1.i đ t ch ng trình nh h a b ng C# ươ .......................................................42
2. Ch y th nghi m .............................................................................................48
IV. K t lu nế .................................................................................................................49
1. Vai trò c a ph ng pp toán trong tin h c ươ ..................................................49
2. Nh ng k t qu đ t đ c trong i thu ho ch ế ượ ...............................................49
3. H n ch H ng phát tri n ế ướ .........................................................................49
Tài li u tham kh o .............................................................................................................51
Ph n I: Logic M
I. Gi i thi u
Logic m đ c công b l n đ u tiên t i M vào năm 1965 do giáo s Lotfi Zadeh. ượ ư
K t đó, logic m đã có nhi u phát tri n qua c ch ng đ ng sau : phát minh M , ườ
áp d ng Châu Âu và đ a vào các s n ph m th ng m i Nh t. ư ươ
ng d ng đ u tiên c a logic m vào công nghi p đ c th c hi n Châu Âu, ượ
kho ng sau năm 1970. T i tr ng Queen Mary Luân Đôn – Anh, Ebrahim Mamdani ườ
ng logic m đ đi u khi n m t máy h i n c mà tr c đây ông y không th đi u ơ ướ ướ
khi n đ c b ng các k thu t c đi n. t i Đ c, Hans Zimmermann dùng logic m ượ
cho các h ra quy t đ nh. Liên ti p sau đó, logic m đ c áp d ng vào c lĩnh v c ế ế ượ
khác nh đi u khi n lò xi măng, … nh ng v n không đ c ch p nh n r ng rãi trongư ư ượ
ng nghi p.
K t năm 1980, logic m đ t đ c nhi u thành công trong các ng d ng ra quy t ượ ế
đ nh phân tích d li u Châu Âu. Nhi u k thu t logic m cao c p đ c nghiên ượ
c u và phát tri n trong lĩnh v c này.
C m h ng t nh ng ng d ng c a Châu Âu, các công ty c a Nh t b t đ u dùng
logic m vào k thu t đi u khi n t năm 1980. Nh ng do c ph n c ng chu n tính ư
toán theo gi i thu t logic m r t kém n h u h t c ng d ng đ u dùng các ph n ế
c ng chuyên v logic m . M t trong nh ng ng d ng dùng logic m đ u tiên t i đây
nhà máy x n c c a Fuji Electric vào năm 1983, h th ng xe đi n ng m c a ướ
Hitachi vào năm 1987.
Nh ng thành công đ u tiên đã t o ra nhi u quan tâm Nh t. nhi u do đ
gi i thích t i sao logic m đ c a chu ng. Th nh t, c k s Nh t th ng b t ượ ư ư ườ
đ u t nh ng gi i pháp đ n gi n, sau đó m i đi sâu vào v n đ . Phù h p v i vi c ơ
logic m cho phép t o nhanh c b n m u r i ti n đ n vi c t i u. Th hai, c h ế ế ư
ng logic m đ n gi n và d hi u. S “thông minhc a h không n m trong các h ơ
ph ng trình vi phân hay mã ngu n. Cũng nh vi c các k s Nh t th ng làm vi cươ ư ư ườ
theo t , đòi h i ph i có m t gi i pháp đ m i ng i trong t đ u hi u đ cnh vi ườ ượ
c a h th ng, ng chia s ý t ng đ t o ra h . Logic m cung c p cho h m t ưở
ph ng ti n r t minh b ch đ thi t k h th ng. cũng do n n văn hóa, ng iươ ế ế ườ
Nh t kng quan tâm đ n logic Boolean hay logic m ; cũng nh trong ti ng Nh t , t ế ư ế
“m không mang nghĩa tiêu c c.
Do đó, logic m đ c dùng nhi u trong các ng d ng thu c lĩnh v c đi u khi n ượ
thông minh hay x d li u. y quay phim y ch p hình ng logic m đ
ch a đ ng s chuyên môn c a ng i ngh nhi p nh. Misubishi tng báo v ườ ế
chi c xe đ u tiên trên th gi i dùng logic m trong đi u khi n, cũng nh nhi u hãngế ế ư
ch t o xe khác c a Nh t dùng logic m trong m t s thành ph n. Trong lĩnh v c tế
đ ng hóa, Omron Corp. kho ng 350 b ng phát minh v logic m . Ngoài ra, logic
m cũng đ c dùng đ t i u nhi u quá trình hóa h c và sinh h c. ượ ư
Năm năm trôi qua, c t h p Châu Âu nh n ra r ng mình đã m t m t k thu t ch
ch t vào tay ng i Nh t và t đó h đã n l c h n trong vi c ng logic m vào các ư ơ
ng d ng c a mình. Đ n nay, kho ng 200 s n ph m bán trên th tr ngs ế ườ
ng d ng trong đi u khi n q trình – t đ ng hóang logic m .
T nh ng thành ng đ t đ c, logic m đã tr thành m t k thu t thi t k ượ ế ế
“chu n” và đ c ch p nh n r ng rãi trong c ng đ ng. ượ
Trang 5