Luận văn: TÌNH HÌNH HOẠT ĐỘNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN QUỐC TẾ VIỆT NAM

Chia sẻ: Nguyen Bao Ngoc | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:38

Thêm vào BST

Báo xấu

98
lượt xem 12
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Với tốc độ phát triển nhanh chóng FPT đã trở thành doanh nghiệp mang cấu trúc tập đoàn .Lĩnh vực hoạt động không bị bó hẹp mà dần tiến tới chuyên môn hoá các hoạt động sản xuất kinh doanh dịch vụ. FPT đang phấn đấu trở thành nhà cung cấp dịch vụ hàng đầu trên lĩnh vực giải pháp và thiết bị công nghệ.Đồng thời góp phần vào công cuộc công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước ,đưa đất nước hội nhập với nền kinh tế thế giới ....

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn: TÌNH HÌNH HOẠT ĐỘNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN QUỐC TẾ VIỆT NAM

Luận văn TÌNH HÌNH HOẠT ĐỘNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN QUỐC TẾ VIỆT NAM 1
BÁO CÁO TỔNG HỢP 1. TỔNG QUAN VỀ NGÂN HÀNG CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ VIỆT NAM 1.1. Lịch sử hình thành Ngân hàng thương mại cổ phần Quốc tế Việt nam - Tên giao dịch đối ngoại: Vietnam Interntional Commercial Joint Stock bank (VIB) được thành lập và đi vào hoạt động ngày 18/09/1996. Trong cơ cấu cổ dodong có sự tham gia góp vốn của 02 Ngân hàng quốc doanh là Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam và Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam. Từ khi thành lập đến hết năm 1997 VIB tập trung xây dựng các điều kiện cho hoạt động của Ngân hàng. Đến cuối năm 2000, VIB đạt được một số thành tựu đáng khích lệ: Liên tục ba năm liền (1998 - 2000) VIB được ngân hàng Nhà nước xếp loại A theo các tiêu chí đánh giá do Thông đốc Ngân hàng Nhà nước việt nam Ban hành, quản lý tài sản, khả năng thanh toán, lợi nhuận và năng lực quản lý điều hành. Mở rộng mạng lưới hoạt động chi nhánh tại 92 Nam Kỳ Khởi Nghĩa TPHCM vào ngày 21 tháng 9 năm 1999. Mở các phòng giao dịch trực thuộc Hội sở và chi nhánh. Liên tục tăng trưởng một cách an toan và hiệu quả. 1.2.Chức năng nhiệm vụ của Ngân hàng thương mại cổ phần quốc tế Việt Nam 1.2.1.Mở tài khoản và nhận tiền gửi VIB mở tài khoản miễn phí cho khách hàng, sau tối đa là 01 ngày làm việc, kể từ khi nhận đủ hồ sơ cần thiết. 2
1.2.2.Tín dụng, đầu tư và tài trợ dự án. VIB nhận tiền gửi của khách hàng bằng VND và ngoại tệ với các loại sau: - Tiền gửi không kì hạn - Tiền gửi có kì hạn - Tiền gửi thanh Một số điểm đặc biệt là: - Sổ tiết kiệm của VIB được cầm cố vay vốn tại VIB với lãi suất ưu đãi - Tiền gửi tiết kiệm tại VIB được bảo hiểm theo quy định của NHNN. - Mọi nhu cầu vay vốn bằng ngoại tệ hoặc VND phụ thuộc vào loại hình vay vốn của khách hàng, được đáp ứng một cách nhanh chóng và thuận tiện thông qua các loại hình tín dụng đa dạng như: - Tín dụng ngắn hạn - Tín dụng trung và dài hạn - Cho vay cầm đồ - Chiết khấu các chứng từ có giá - Cho vay không có tài sản đảm bảo đối với cán bộ công nhân viên - Cho vay tiêu dùng 1.2.3.Chuyển tiền và thanh toán trong nước. 1.2.4.Dịch vụ chi trả kiều hối. 1.2.5.Dịch vụ thanh toán quốc tế và ngoại hối. VIB thực hiện thanh toán quốc tế cho khách hàng thông qua các hình thức nhu: - Mở, thông báo, xác nhận và thanh toán L/C - Nhờ thu D/A,D/P - Chuyển tiền bằng điện(TT) - Mua bán ngoại tệ 3
- Thanh toán thẻ VISA CARD và MASTER CARD 1.2.6.Dịch vụ ngân quỹ VIB nhận thực hiện các nhiệm vụ như: kiểm, đếm tiền, đổi tiền, ngân phiếu; cất giữ hộ tài sản; thu chi tiền mặt tại địa chỉ theo yêu cầu của khách hàng 1.2.7.Dịch vụ bảo lãnh, tư vấn đầu tư và quản lí tài chính. VIB nhận thực hiện các loại hình bảo lãnh, tư vấn đầu tư và quản lí tài chính theo yêu cầu của khách hàng: - Bảo lãnh thực hiện hợp đồng - Bảo lãnh vay vốn - Bảo lãnh thanh toán - Bảo lãnh dự thầu - Bảo lãnh chất lượng sản phẩm - Bảo lãnh hoàn thanh toán - Bảo lãnh đối ứng - Xác nhận bảo lãnh - Bảo lãnh hối phiếu, lệnh phiếu - Bảo lãnh khác 1.2.8.Thực hiện hạch toán kinh doanh và phân phối thu nhập theo quy định của điều lệ hoạt động. 1.2.9.Thực hiện công tác tổ chức cán bộ, đ ào tạo, thi đua khen thưởng theo quy chế tổ chức và hoạt động. 1.3.Cơ cấu tổ chức của Ngân hàng thương mại cổ phần quốc tế Việt Nam Để thực hiện tốt các mục tiêu đã đề ra trong điều lệ của mình, VIB đã đặc biệt quan tâm đến công tác tổ chức và đào tạo cán bộ.Sau nhiều lần chia, tách, bổ sung thì đến nay về cơ bản đã được biên chế một cách phù hợp với cơ cấu các phòng ban như sau: Ban giám đốc: gồm Một giám đốc phụ trách chung Ba phó giám đốc: - Một phó giám đốc phụ trách kinh doanh 4
- Một phó giám đốc phụ trách thanh toán quốc tế - Một phó giám đốc phụ trách ngân quỹ Cơ cấu phòng ban: bao gồm 5 phòng ban với cơ cấu tổ chức theo sơ đồ sau: Giám đốc Phó giám đốc Phó giám Phó giám đốc phụ phụ trách đốc phụ trách kế trách tín thanh toán dụng quốc tế toán ngân q uỹ Phòn Phòng Phòng Phòng Phòn kế tổ g kinh thanh g chức kiểm doanh toán toán- kế quốc ngân hành soát hoạch tế q uỹ chính Nhiệm vụ cụ thể của các phòng ban như sau: * Phòng kế toán- ngân quỹ: - Trực tiếp hạch toán kế toán, hạch toán thống kê và hạch toán theo quy định của NHNN và VIB. - Xây dựng kế hoạch tài chính, quyết toán kế hoạch thu, chi tài chính. - Quản lý và sử dụng các quỹ chuyên dùng theo quy định của VIB. 5
- Tổng hợp, lưu trữ hồ sơ, tài liệu về hạch toán, kế toán, quyết toán và các báo cáo theo quy định. - Thực hiện các khoản nộp cho ngân sách Nhà nước. - Thực hiện nghiệp vụ thanh toán trong nước. - Chấp hành các quy định về an toàn kho quỹ và định mức tồn kho theo quy định. - Quản lý, sử dụng thiết bị thông tin điện toán phục vụ kinh doanh. - Chấp hành chế độ báo cáo và kiểm tra chuyên đề. - Thực hiện các nhiệm vụ khác do giám đốc giao cho. * Phòng kế hoạch kinh doanh: - Nghiên cứu xây dựng chiến lược khách hàng, phân loại khách hàng, đề xuất chính sách ưu đãi đối với tình loại khách hàng, mở rộng tín dụng theo kế hoạch đã đề ra, lựa chọn biện pháp cho vay có hiệu quả và an toàn. - Thẩm định và đề xuất cho vay đối với các dự án tín dụng theo uỷ quyền, thẩm định các dự án, hoàn thiện hồ sơ trình giám đốc ngân hàng theo phân cấp. - Tiếp nhận các chương trình, dự án thuộc nguồn vốn trong và ngoài nước.Trực tiếp làm dịch vụ uỷ thác của Chính phủ, tổ chức và cá nhân. - Xây dựng và thực hiện các mô hình thí điểm, theo dõi, đánh giá, tổng kết, rút kinh nghiệm. - Thường xuyên phân loại dư nợ, phân tích nợ quá hạn, tìm nguyên nhân và có biện pháp đề xuất, giúp lãnh đạo kiểm tra đôn đốc hoạt động tín dụng. - Tổng hợp báo cáo, kiểm tra chuyên đề theo quy định và các nhiệm vụ khác. * Phòng tổ chức hành chính: - Xây dựng chương trình công tác hàng tháng, hàng quý và thường xuyên đôn đốc việc thực hiện các kế hoạch đã được giám đốc phê duyệt. - Xây dựng và triển khai chương trình giao ban nội bộ chi nhánh, trực tiếp làm thư kí tổng hợp cho giám đốc. - Tư vấn trong việc thực hiện các nhiệm vụ cụ thể liên quan đến pháp lí, tài sản, cán bộ ngân hàng. - Lưu trữ các văn bản có liên quan đến ngân hàng và văn bản định chế của Ngân hàng thương mại cổ phần quốc tế Việt Nam(VIB) - Là đầu mối giao tiếp với khách hàng đến làm việc, trực tiếp quản lý con dấu của ngân hàng, thực hiện công tác xây dựng cơ bản, sửa chữa tài sản cố định, đồng thời chăm lo đời sống vật chất và tinh thần cho cán bộ nhân viên ngân hàng và các nhiệm vụ khác. * Phòng thanh toán quốc tế: 6
- Thực hiện công tác thanh toán nước ngoài của chi nhánh, nghiên cứu xây dựng và áp dụng các kỹ thuật thanh toán hiện đại. - Tạo điều kiện cho việc thanh toán là nhanh nhất, chính xác, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách hàng. - Áp dụng các công nghệ thanh toán hiện đại. * Phòng kiểm soát: - Kiểm tra công tác điều hành, kiểm tra việc chấp hành quy trình nghiệp vụ kinh doanh theo các quy định của pháp luật, của NHNN và của VIB. - Kiểm tra độ chính xác của các báo cáo tài chính, bảng cân đối kế toán, việc tuân thủ nguyên tắc, chế độ về chính sách kế toán của Nhà nước. - Giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo liên quan đến hoạt đọng của ngân hàng, đồng thời báo cáo với giám đốc ; thục hiện chuyên đề báo cáo, tổ chức giao ban thường kỳ và các nhiệm khác. 1.4. Quy trình, thủ tục thực hiện nghiệp vụ chủ yếu của Ngân hàng thương mại cổ phần quốc tế Việt Nam: nghiệp vụ cho vay. - Cán bộ tín dụng tiếp nhận hồ sơ xin vay vốn của khách hàng, có trách nhiệm đối chiếu danh mục hồ sơ theo quy định, kiểm tra tính hợp pháp, hợp lệ của từng loại hồ sơ và báo cáo cho trưởng phòng tín dụng. - Trưởng phòng tín dụng phân công cán bộ thẩm định các điều kiện vay vốn. - Trưởng phòng tín dụng có trschs nhiệm kiểm tra hồ sơ vay vốn, kiểm tra tính hợp lệ, hợp pháp của hồ sơ và báo cáo thẩm định do cán bộ tín dụng trình, tiến hành xem xét, tái thẩm định nếu cần thiết, ghi ý kiến vào báo cáo thẩm định hoặc tái thẩm định và trình giám đốc quyết định. - Giám đốc căn cứ vào báo cáo thẩm định, tái thẩm định do phòng tín dụng trình, quyết định cho vay hoặc không cho vay và giao cho phòng tín dụng: - Nếu không cho vay thì cán bộ tín dụng thông báo cho khách hàng biết. - Nếu cho vay thì ngân hàng cùng với khách hàng lập hợp đồng tín dụng, hợp đồng bảo đảm tiền vay( trong trường hợp cho vay có bảo đảm bằng tài sản). - Hồ sơ khoản vay được giám đốc ký duyệt cho vay được chuyển cho kế toán thực hiện nghiệp vụ hạch toán kế toán, thanh toán hoặc chuyển quỹ để giải ngân cho khách hàng. - Sau khi thực hiện giải ngân, cán bộ tín dụng kiểm tra tình hình sử dụng vốn vay.Nội dung kiểm tra bao gồm: - Kiểm tra việc sử dụng vốn vay theo mục đích đ ã ghi trong hợp đồng tín dụng. - Kiểm tra kết quả thực hiện dự án, phương án. 7
- Kiểm tra hiện trạng tài sản bảo đảm. - Thời gian thẩm định cho vay: - Các dự án trong quyền phán quyết: trong thời gian không quá 10 ngày làm việc đối với các khoản vay ngắn hạn và không quá 45 ngày đối với các khoản vay trung và dài hạn kể từ khi ngân hàng nhận được đầy đủ hồ sơ vay vốn hợp lệ và thông tin cần thiết của khách hàng theo yêu cầu của ngân hàng, ngân hàng phải quyết định và thông báo việc cho vay hoặc không cho vay đối với khách hàng. - Các dự án vượt quyền phán quyết: trong thời gian không quá 05 ngày làm việc đối với các khoản vay ngắn hạn và không quá 20 ngày làm việc đối với các khoản vay trung và dài hạn kể từ khi ngân hàng nhận được đầy đủ hồ sơ vay vốn hợp lệ và thông tin cần thiết theo yêu cầu của ngân hàng, ngân hàng phải làm đầy đủ các thủ tục cần thiết để trình lên ngân hàng cấp trên(Hội sở).Trong thời hạn không quá 05 ngày làm việc đối với các khoản vay ngắn hạn và không quá 25 ngày làm việc đối với các khoản vay trung và dài hạn kể từ ngày nhận đủ hồ sơ trình thì Hội sở phải thông báo chấp nhận hoặc không chấp nhận đối với khoản vay nói trên. 2. KHÁI QUÁT VỀ TÌNH HÌNH HOẠT ĐỘNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN QUỐC TẾ VIỆT NAM TRONG NĂM 2001. 2.1.Bối cảnh 2.1.1.Tình hình kinh tế Năm 2001, nền kinh tế Việt Nam tiếp tục tăng trưởng với tốc độ 6,8% so với năm 2000, đứng thứ 2 Châu Á sau Trung Quốc. Trước những khó khăn về đầu ra của thị trường thế giới do suy thoái kinh tế trên diện rộng, tốc độ tăng xuất khẩu của Việt Nam vẫn đạt gần 10%, tốc tăng dịch vụ vẫn đạt gần 6,8%, cao hơn mức 6% của năm trước.Vốn đầu tư xã hội tăng mạnh, năm 2001 được coi là màu thu hút vốn FDI từ các nước vào Việt Nam, với trên 2,4 tỷ USD.Không chỉ có vậy, đây cũng là một năm hiếm hoi cán cân thu-chi ngân sách nhà nước được cải thiện, nhờ nguồn đầu tư trong nước tăng lên tới hơn 175 nghìn tỷ đồng, bằng 32% GDP.Chỉ số giá tiêu dùng tính chung 12 tháng tăng 0.7% so với tháng 12 năm 2000. 2.1.2.Tình hình tài chính tiền tệ Năm 2001 là năm mà thị trường tài chính tiền tệ gặp rất nhiều khó khăn, cụ thể là trên các mặt sau: - Về lãi suất: Thực hiện chủ trương kích cầu của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước đã 4 lần hạ lãi suất cơ bản đối với VND, các ngân hàng thương mại quốc doanh thường xuyên duy trì lãi suất cho vay ở mức 8
ngang bằng hoặc thậm chí thấp hơn lãi suất cơ bản, khiến cho mặt bằng lãi suất cho vay trên thị trường bị duy trì liên tục ở mức thấp, trong khi lãi suất huy động VND trên thị trường không giảm. Đối với USD, trong năm 2001 Cục dự trữ liên bang Mỹ(FED) đã 11 lần hạ lãi suất( từ 6,5%/năm xuống còn 1,75%/năm) do đó làm lãi suất huy động và cho vay đối với USD liên tục giảm, trong khi nguồn vốn huy động với lãi suất cao trước đó chưa được sử dụng đã ảnh hưởng lớn đến thu nhập của các ngân hàng thương mại, đặc biệt là các ngân hàng thương mại cổ phần. - Về tỷ giá: Một mặt do chính sách kích cầu tín dụng của Ngân hàng Nhà nước, mặt khác USD tăng giá so với hầu hết các đồng tiền khác nên đồng VND bị mất giá khoảng 4% so với USD. Ngoài ra yếu tố tâm lý “sùng bái” đồng USD trong dân cư cũng góp phần đẩy tỷ giá lên cao. 2.1.3.Tình hình nội bộ của VIB. 2.1.3.1.Tồn tại Từ khi thành lập, VIB chưa xác định rõ tôn chỉ, mục tiêu chiến lược phát triển ngay từ đầu, vì vậy chưa xây dựng được mô hình tổ chức, bộ máy quản lý phù hợp nên chưa phân định rõ, tách bạch được chức năng quản lý, điều hành và chức năng kinh doanh, vai trò kiểm soát rủi ro chưa được coi trọng đúng mức; chưa định hướng đối tượng khách hàng và mạng lưới giao dịch nên hoạt động kinh doanh còn chạy theo các chỉ tiêu mang tính chất ngắn hạn; các dịch vụ chưa đa dạng, chất lượng dịch vụ chưa đủ sức đáp ứng yêu cầu của khách hàng trong môi trường cạnh tranh của nền kinh tế thị trường. - Vốn điều lệ nhỏ ( mới đạt 76 tỷ VND), được xếp vào một trong những ngân hàng cổ phần đô thị có vốn nhỏ(bằng 10-20% so với các ngân hàng thương mại cổ phần trong khu vực).Vì vậy tỷ lệ an toàn trong huy động vốn thấp, hạn chế việc mở rộng đầu tư cho các doanh nghiệp lớn( giới hạn đầu tư không được vượt quá 15% vốn tự có). - Hiệu quả hoạt động còn thấp: ROE = 11% (thấp hơn so với NHTMCP Đông Á , NHTMCP ACB, NHTMCP Quân đ ội...); ROA = 0,7%/năm; tỷ lệ vốn tự có trên tổng tài sản mới chỉ đạt 5,9%... - Cơ sở vật chất chưa đáp ứng được nhu cầu: Trụ sở làm việc của hội sở chính sau gần 6 năm làm việc đã trở nên quá chật chội, không đảm bảo các điều kiện làm việc cần thiết cho cán bộ nhân viên, hạn chế việc tuyển dụng và thu hút người giỏi. Điều này cũng cản trở rất nhiều đối với việc mở rộng các loại hình nghiệp vụ, dịch vụ kinh doanh, phát triển tổ chức, hiện đại hoá công nghệ nhằm phát triển khách hàng. 9
- Vai trò của công nghệ thông tin chưa được coi trọng đúng mức(khách hàng giao dịch vẫn hoàn toàn phải làm thủ tục tại ngân hàng), kinh phí đầu tư trong các năm qua cho trang thiết bị, hệ thống tin học và phần mềm chương trình chưa đáp ứng được nhu cầu, thu nhập của nhân viên tin học chưa tương xứng với vai trò và nhiệm vụ. - Chưa có định hướng trong công tác quy hoạch, đ ào tạo cán bộ, trong khi cán bộ chủ chốt của ngân hàng liên tục thay đổi trong vòng 5 năm qua đã ảnh hưởng không nhỏ đến việc thực thi các mục tiêu hoạt động của ngân hàng.Công tác tuyển dụng, sử dụng và chính sách đãi ngộ chưa được chú trọng đúng mức.Trình độ cán bộ công nhân viên còn nhiều hạn chế. 2.1.3.2.Thuận lợi Là ngân hàng thành lập sau nên VIB có thể học tập kinh nghiệm của các ngân hàng đi trước nhằm hạn chế tối đa rủi ro, giúp ngân hàng có được các bước đi vững chắc và ổn định.Sau thời gian hoạt động khó khăn ban đầu(1996-1998), ngân hàng đã mở rộng được địa bàn hoạt động tại 2 thành phố quan trọng và năng động nhất.Phát triển được nghiệp vụ thanh toán quốc tế, tạo điều kiện phục vụ khách hàng tốt hơn và tăng thu dịch vụ.Cán bộ và nhân viên nhìn chung đều nhiệt tình và gắn bó với ngân hàng.Hội đồng quản trị, Ban kiểm soát và Ban điều hành có trách nhiệm và tâm huyết xây dựng ngân hàng, không có xung đột quyền lợi với ngân hàng...Có thể nói VIB đang đứng trước những thách thức vô cùng to lớn, tuy nhiên với sự quyết tâm của cán bộ nhân viên và lãnh đạo toàn ngân hàng, Ngân hàng thương m ại cổ phần quốc tế Việt Nam (VIB) đã đạt được những kết quả nhất định như sau: 10
BẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁN Ngày 31 tháng 12 năm 2001 Thuyết Chỉ tiêu 2001 2000 minh Tài sản Tiền mặt và tài khoản 1 24,368,933,995 49,117,106,990 tiền gửi tại NHNN Tiền gửi tại các tổ chức 2 517,896,986,450 442,752,311,108 tín dụng Cho vay khách hàng 3 621,546,069,316 506,429,861,489 Dự phòng rủi ro 4 -3,820,910,000 -1,805,910,000 Trái phiếu và công trái 5 82,557,413,800 210,065,065,300 Đầu tư hùn vốn và liên 6 4,710,000,000 5,660,000,000 doanh liên kết Bất động sản và thiết bị 7 3,896,101,254 5,942,269,299 Tài sản khác 8 24,973,347,319 23,021,384,776 Tổng 1,278,127,942,134 1,241,182,088,962 Nợ phải trả và vốn cổ đông Nợ phải trả Tiền gửi của các TCTD 10 358,211,542,124 339,288,526,551 Đồng tài trợ và uỷ thác 11 93,458,760,816 107,831,410,247 Tiền gửi của khách 12 645,797,291,353 653,554,098,464 hàng Các khoản phải trả khác 87,228,718,871 44,948,477,903 11
Thuế 3,072,862,008 5,316,330,601 Tổng nợ phải trả 1,187,769,175,172 1,150,938,842,766 Vốn cổ đông Vốn điều lệ 75,810,000,000 75,810,000,000 Các quỹ dự trữ 4,747,772,956 2,591,103,832 Chênh lệch thu 7,152,231,766 11,771,950,647 nhập/chi phí Lợi nhuận giữ lại 13 648,762,240 70,190,717 Tổng vốn cổ đông 88,358,766,962 90,243,245,196 Tổng nợ phải trả và vốn 1,276,127,942,134 1,241,182,088,962 cổ đông (Nguồn: Tài liệu Đại hội đồng cổ đông lần thứ VI) 2.2.Tình hình hoạt động kinh doanh. Như vậy là qua báo cáo tài chính của Ngân hàng thương mại cổ phần quốc tế Việt Nam (VIB) chúng ta có thể rút ra một số nhận xét về tình hình hoạt động của VIB, cụ thể như sau: 2.2.1.Về nguồn vốn Để xem xét tình hình biến động nguồn vốn của VIB, trước hết ta cần xem xét sự biến động của nguồn vốn qua các thời kì, căn cứ vào bảng số liệu sau đây: Tình hình huy động vốn qua các thời điểm (Đơn vị:Tỷ VND) So với năm Chỉ tiêu 31/12/1999 31/12/2000 31/12/2001 1999 2000 Tiền gửi 196,3 456,6 484,6 246,8% 106,1% tiết kiệm Tiền gửi của các 21,4 196,9 161,1 752.8% 81,8% TCKT Tổng 482,6 1.241,2 1.276,1 264,4% 102,8% (Nguồn: Tài liệu Đại hội đồng cổ đông lần thứ VI) 12
Tổng nguồn tiền huy động tính đến thời điểm 31/12/2001 đạt 1276,1 tỷ đồng, chỉ tăng 2,8% so với thời điểm 31/12/2000.Trong đó nguồn tiền gửi tiết kiệm tăng 6,1%( chủ yếu là các khoản tiết kiệm bằng đồng VND).Nguồn tiền USD huy động được chưa có phương án sử dụng hiệu quả nên tạm thời vẫn gửi tại các tổ chức tín dụng khác, đổi lấy đồng VND đáp ứng yêu cầu kinh doanh và đảm bảo khả năng thanh toán. Nếu xem xét các con số chúng ta nhận thấy rằng tiền gửi của các tổ chức kinh tế giảm 18,1%, chủ yếu là do Bưu Điện Tp Hồ Chí Minh giảm tiền gửi thanh toán, tính đến thời điểm ngày 31/12/2001 số dư tiền gửi thanh toán bằng đồng VND tại Chi nhánh Tp Hồ Chí Minh đã giảm từ 87,1 tỷ đồng xuống con 35,8 tỷ đồng. Sau sự biến động về nhân sự, ngân hàng đã chủ động áp dụng các biện pháp nhằm ổn định hoạt động, giữ vững uy tín với khách hàng và các tổ chức tín dụng khác.Đó là: - Từng bước tiếp cận với các bạn hàng lớn như Tổng công ty Bưu chính và viễn thông, Tổng công ty xăng dầu, Tổng công ty Điện lực,...và các doanh nghiệp khác thuộc Tổng công ty 90-91 - Củng cố và tăng cường mối quan hệ chặt chẽ với các bạn hàng truyền thống như Bưu điện Tp Hồ Chí Minh, công ty FPT,.. - Luôn theo dõi chặt chẽ, nắm bắt diễn biến lãi suất trên thị trường, chú trọng công tác tiếp thị khách hàng, kịp thời điều chỉnh lãi suất huy động đúng yêu cầu cạnh tranh và hiệu quả trong kinh doanh. - Mở rộng mạng lưới hoạt động để từng bước chiếm lĩnh thị phần kinh doanh song song với việc nâng cao chất lượng phục vụ khách hàng... 2.2.2.Hoạt động tín dụng Sử dụng vốn là khâu cuối cùng, quyết định hiệu quả hoạt động của một ngân hàng, nhận thức được điều này, trong những năm vừa qua Ngân hàng cổ phần thương mại quốc tế Việt Nam(VIB) đã có những chỉ đạo và điều chỉnh kịp thời, góp phần từng bước nâng cao chất lượng tín dụng, biểu hiện cụ thể qua bảng sau: Tình hình sử dụng vốn qua các thời điểm (Đơn vị:Tỷ VND) So với các năm Chỉ tiêu 31/12/1999 31/12/2000 31/12/2001 1999 2000 Tổng dư 482,6 1241,2 1276,1 264,4% 102,8% nợ Doanh số 233,1 506,2 621,5 266,6% 122,7% 13
cho vay (Nguồn: Tài liệu Đại hội đồng cổ đông lần thứ VI) Như vậy dư nợ đã tăng liên tục qua các năm.Tổng dư nợ tính đến thời điểm 31/12/2001 đạt 612,5 tỷ, tăng 23,2% so với thời điểm 31/12/2000.D ư nợ trung và dài hạn chiếm 32,5% trong tổng dư nợ, tăng 38,1% so với đầu năm.Trong đó dư nợ tại hội sở đạt 440 tỷ đồng( tăng 45,1%), chủ yếu tăng mạnh vào dịp cuối năm, do nhu cầu vay vốn để thanh toán L/C nhập khẩu và dự trữ hàng tết.Tại chi nhánh Tp Hồ Chí Minh, dư nợ tính đến ngày 31/12/2001 là 181,5 tỷ đồng( giảm 9,8%). THỐNG KÊ VỀ NỢ QUÁ HẠN (Đơn vị: Tỷ VND) So với các năm 31/12/1999 31/12/2000 31/12/2001 1999 2000 4,3 4,9 7,1  1,9%  0,97%  1,1% - 0,8% + 0,13% 2331, 506,2 6215 , (Nguồn: Tài liệu Đại hội đồng cổ đông lần thứ VI) Nợ quá hạn toàn hệ thống VIB tại thời điểm 31/12/2001 là 7,1 tỷ đồng( kể cả nợ chờ xử lý) chiếm 1,1% tổng dư nợ.Trong đó nợ quá hạn tại hội sở là 4,0 tỷ đồng, tại chi nhánh Tp Hồ CHí Minh là 3,1 tỷ đồng.Tại hội sở đã có những biện pháp tích cực nhằm thu hồi nợ quá hạn, nợ khó đòi, những khoản khê đọng tại hội sở từ hơn 2 năm tính đến 31/12/2001 đã giảm từ 1727,8 triệu đồng đầu năm xuống còn 645 triệu đồng. Nhận xét về hoạt động tín dụng: - Nhìn chung chất lượng tín dụng của VIB tăng trưởng chậm, số khách hàng mang tính ổn định và truyền thống không nhiều.D ư nợ tại hội sở tăng trưởng mạnh vào cuối năm, chủ yếu là cho vay đối với các doanh nghiệp có nhu cầu về vốn kinh doanh theo thời vụ cuối năm. - Số lượng cán bộ tín dụng tại hội sở còn thiếu đã hạn chế đến việc phát triển khách hàng. - Sản phẩm dịch vụ chưa đa dạng nên chưa khai thác được tiềm năng của thị trường, đặc biệt là mảng thị trường phù hợp với các NHTMCP. - Tại chi nhánh, việc thẩm định và trình duyệt hồ sơ vay vốn còn sơ sài.Thủ tục thiết lập tài sản đảm không đúng theo quy định.Việc cho vaytín chấp đối với cán bộ nhân viên khi chưa có quy định của VIB, mức cho vay và thời hạn thiếu hợp lý.Cán bộ tín dụng hoặc chưa tôn 14
trọng đúng mức các nguyên tắc về cho vay hoặc năng lực còn hạn chế. Vì vậy, dẫn đến chất lượng tín dụng không cao, số nợ có khả năng chuyển thành nợ quá hạn lớn.Để giải quyết những tồn đọng trước đây, duy trì những khách hàng tiềm năng cùng với việc phát triển các khách hàng mới là một nhiệm vụ hết sức nặng nề của chi nhánh Tp Hồ Chí Minh. - Với sự thay đổi nhân sự ở cả vị trí giám đốc và trưởng phòng tín dụng, công việc bàn giao sẽ rất phức tạp.Với sự chỉ đạo kiên quyết và kịp thời của Hội đồng quản trị, Ban kiểm soát, ngân hàng đã tiếp nhận và bổ sung các thành viên lãnh đạo mới tại chi nhánh, tổ chức đối chiếu, đánh giá và xác nhận các khoản nợ với khách hàng.Hiện nay chi nhánh đang triển khai giai đoạn hai của việc đối chiếu, trực tiếp xuống từng khách hàng xác nhận nợ.Hội sở thường xuyên tăng cường cán bộ, phối hợp cùng chi nhánh trong việc đối chiếu, đánh giá thực trạng các khoản nợ, hỗ trợ các phòng ban khác về nghiệp vụ. 2.2.3.Hoạt động giao dịch vốn trên thị trường liên NH. (Đơn vị: Tỷ đồng) Chỉ tiêu 31/12/1999 31/12/2000 31/12/2001 Tiền gửi tại các 110,78 440,38 517,88 TCTD khác Tiền vay từ các 163,03 350,16 358,21 TCTD khác (Nguồn: Tài liệu Đại hội đồng cổ đông lần thứ VI) Nguồn vốn huy động bằng đồng VND đã được sử dụng tối đa để cho vay nhằm đáp ứng yêu cầu kinh doanh của khách hàng, vì vậy không thể tiếp tục đầu tư vào chứng từ có giá do lãi suất không hấp dẫn.Trong khi với nguồn USD huy động tạm thời chưa sử dụng đến, mặc dù gửi trên thị trường liên ngân hàng với lãi uất thấp hơn lãi suất huy động bình quân, nhưng đã được sử dụng linh hoạt để vay ại đồng VND với lãi suất hợp lý để tăng dư nợ cho vay bằng đồng VND và cho vay lại trên thị trường liên ngân hàng, đồng thời nâng cao khả năng thanh toán và uy tín của VIB.Số dư tiền gửi tại các tổ chức tín dụng khác tính đến ngày 31/12/2001 đã tăng 17%(75,2 tỷ đồng) so với thời điểm 31/12/2000, mặc dù những xáo động về nhân sự có tác động đến mối quan hệ trên thị trường liên ngân hàng. 2.2.4.Hoạt động đầu tư liên doanh liên kết. Tổng số vốn góp cổ phần, liên doanh liên kết tính đến ngày 31/12/2001 là 4,7 tỷ đồng, ngoài phần góp vốn với ngân hàng cổ phần Gia Định, công ty Itraco 15
do chuyển nhượng từ ngân hàng Mêkông sang hoạt động chưa có lãi, thu nhập cổ tức đạt 622,4 triệu đồng năm 2001, thu 4,5 tỷ đồng tiền lãi do chênh lệch mệnh giá từ việc bán cổ phiếu của SACOM. 16
2.2.5.Hoạt động dịch vụ và kinh doanh ngoại tệ. Trong năm 2001 đã mở 316 L/C với giá trị 28,3 triệu USD(tăng 6,3%) so với năm 2000, doanh số thanh toán L/C đạt 20,2 triệu USD.Doanh số chuyển tiền và nhờ thu đạt 18,8 triệu USD, giảm 26,5% so với năm 2000. - Tổng thu từ dịch vụ đạt 2,3 tỷ đồng, tăng 51,1% so với năm 2000. - Doanh số mua bán ngoại tệ đạt 111,5 triệu USD, trong đó doanh số mua là 55,7 triệu USD, doanh số bán đạt 55,8 triệu. - Lãi thuần từ hoạt động kinh doanh ngoại tệ đạt 1559 triệu đồng(giảm 23,4%) so với cùng kì năm 2000. Nguyên nhân làm giảm số lượng thanh toán quốc tế và kinh doanh ngoại tệ một phần là do những hạn chế trong việc nhập khẩu xe máy, mặt khác một số khách hàng có tiềm năng về thanh toán quốc tế ở Tp Hồ Chí Minh có xu hướng giảm giao dịch vào các tháng cuối năm do có những biến động về nhân sự. 2.2.6.Công tác phát triển mạng lưới. Năm 2001, VIB không thực hiện được kế hoạch mở phòng giao dịch tại Tp Hồ Chí Minh và chi nhánh tại một tỉnh miền trung.Việc mở phngf giao giao dịch số II cũng chưa đạt được kết quả như mong muốn do các khâu chuẩn bị thành lập chưa tốt, đặc biệt là chưa có đủ nhân sự để triển khai đầy đủ các nghiệp cần thiết, địa điểm lựa chọn phòng giao dịch không phù hợp.Do chưa được chuẩn bị chu đáo và chưa được coi trọng đúng mức hoạt động của cả hai phòng giao dịch nhìn chung hiệu quả còn thấp.Tình hình hoạt động của hai phòng giao dịch tính đến ngày 31/12/2001 như sau: - Phòng giao dịch số I có số dư vốn huy động đạt 33,3 tỷ đồng, trong khi dư nợ mới đạt 1,4 tỷ đồng. - Phòng giao dịch số II có số dư vốn huy động đạt 6,0 đồng, trong khi dư nợ mới đạt 2,2 tỷ đồng. 2.2.7.Tin học và công nghệ ngân hàng. - Chương trình nghiệp vụ Bank2000 với mức đầu tư rất khiêm tốn, khoảng 10000 USD, nhưng đã đáp ứng về cơ bản các yêu cầu nghiệp vụ và quản lý.Các phân hệ nghiệp vụ về thanh toán quốc tế, chương trình thanh toán trong hệ thống, kể cả việc chuyển tiền từ chi nhánh đã được kết nối với chương trình Bank2000 một cách an toàn, hiệu quả.Tuy nhiên nguồn nhân lực về in học hiện đang rất thiếu nên việc phát triển chương trình gặp rất nhiều khó khăn.Ngân hàng đã có kế hoạch tuyển dụng thêm nhân viên và ký hợp đồng với cộng tác viên để nâng cấp chương trình, đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng dịch vụ, tăng hiệu quả quản lý và điều hành. - Hệ thống SWIFT từ khi ra đời và vận hành đến nay đã hoạt động tốt, góp phần thu hút khách hàng và tăng thu nhập từ dịch vụ thanh toán 17
chuyển tiền, việc thanh toán được tiến hành nhanh chóng, thuận lợi và giảm chi phí cho khách hàng. - Về phần cứng: Ngoài việc đầu tư thêm 01 máy chủ, nâng cấp phần cứng máy chủ cũ, số lượng máy vẫn chưa đủ đáp ứng nhu cầu sử dụng ngày càng tăng(kế hoạch mua sắm trang thiết bị năm 2001 đã không thực hiện được do yếu tố mặt bằng làm việc tại hội sở quá chật hẹp). 2.2.8.Công tác tổ chức, nhân sự và đào tạo. Năm 2001, ngân hàng đ ã tổ chức 2 đợt tuyển dụng, tuy nhiên do điều kiện trụ sở chật chội nên tuyển dụng chính thức bị hạn chế.Các phòng ban đều không đủ số lượng nhân viên cần thiết để đáp ứng yêu cầu của công việc. Trong thời gian từ tháng 8 đến cuối năm, sau khi có sự thay đổi Chủ tịch HĐQT, một số vị trí lãnh đạo quan trọng cũng thay đổi đã ảnh hưởng tới tâm lý của nhiều cán bộ nhân viên.Tổng số nhân viên xin chuyển là 14 người, HĐQT đã kịp thời bổ sung các vị trí lãnh đạo chủ chốt, tuyển dụng thêm một số cán bộ nhân viên từ nơi khác về để bổ sung vào các vị trí lãnh đạo cần thiết, để nhanh chóng ổn định hoạt động. Đến ngày 31/12/2001, tổng số cán bộ nhân viên toàn hệ thống, kể cả số mới tiếp nhận tính đến thời điểm 31/12/2001 là 93 người(ít hơn 16 so với biên chế đã được Đại hội cổ đông phê duyệt).Trong đó có 64 người làm việc tại hội sở, 29 người làm việc tại chi nhánh. Về công tác đào tạo cán bộ: Với sự trợ giúp của các tổ chức quốc tế, ngân hàng đã cử nhiều đợt cán bộ theo học các lớp tập huấn ngắn hạn các chuyên ngành: Quản lý tài chính, quản lý rủi ro, thẩm định dự án đầu tư, tín dụng, thị trường chứng khoán,...Được sự đồng ý của HĐQT và thống đốc NHNNVN, VIB đã tham gia góp vốn vào Trung tâm đào tạo về ngân hàng(BTC) dưới sự bảo trợ của của Chương trình phát triển dự án Mêkông(MFDP) thuộc WB.Ngay trong năm 2001, một số cán bộ của ngân hàng đã được cử theo học các khoá huấn luyện do Trung tâm đào tạo ngân hàng(BTC) tổ chức tại Tp Hồ Chí Minh. 2.2.9.Công tác kiểm tra - kiểm toán: Năm 2001, mặc dù số lượng nhân sự thực hiện công tác kiểm tra, kiểm toán còn thiếu, lại thường xuyên có sự thay đổi, nhưng hoạt động kiểm tra, kiểm toán đã góp một phần quan trọng giúp cho HĐQT và ban điều hành nắm rõ hơn về bản chất các vấn đề liên quan đến mọi mặt hoạt động kinh doanh nói chung và chất lượng tín dụng nói riêng, từ đó có các giải pháp đảm bảo an toàn trong hoạt động của ngân hàng. 2.2.10.K ết quả hoạt động kinh doanh. 18
BÁO CÁO THU NHẬP VÀ LỢI NHUẬN ĐỂ LẠI (Đơn vị: đồng) Thuyết 2001 2000 minh Báo cáo thu nhập Thu lãi tiền gửi và tiền 14 69,355,271,067 40,698,342,598 vay Chi phí trả lãi tiền gửi và 15 60,561,505,860 26,048,459,590 tiền vay Thu nhập lãi thuần 8,793,765,207 14,649,883,008 Thu từ phí và dịch vụ 16 2,320,520,992 1,535,468,621 Chi trả phí và dịch vụ -1,527,484,364 -1,112,946,182 Lãi thuần từ kinh doanh 1,558,905,813 2,036,682,938 ngoại tệ Thu nhập từ tham gia thị 17 12,689,361,951 11,874,684,330 trường tiền tệ Thu nhập từ hoạt động đầu 18 622,400,000 474,748,119 tư-liên doanh Thu nhập khác 19 249,728,956 186,996,940 Thu nhập thuần từ hoạt 24,707,198,555 29,645,517,774 động kinh doanh Chi phí hoạt động Chi phí nhân viên 3,080,674,320 2,549,911,322 Chi phí khấu hao 4,178,475,476 3,695,649,531 Chi phí khác 4,625,357,918 3,713,501,673 Tổng chi phí hoạt động 11,884,507,714 9,959,062,526 Chi phí dự phòng nợ khó 20 2,967,598,523 2,600,000,000 đòi Thu nhập bất thường 21 -370,001,156 -1,826,000 Lợi nhuận trước thuế 10,225,093,774 17,088,281,248 Thuế TNDN 22 3,072,862,008 5,316,330,601 Lợi nhuận thuần 7,150,231,768 11,771,950,647 Báo cáo lợi nhuận để lại Lợi nhuận để lại đầu năm 648,762,240 0 tài chính Điều chỉnh giai đoạn trước 0 70,190,717 Lợi nhuận thuần trong 7,152,231,766 11,771,950,647 19
năm 7,800,994,008 11,842,141,364 Trích lập các quỹ 0 2,711,969,124 Cổ tức trả cho cổ đông 0 8,481,410,000 Lợi nhuận để lại vào cuối 0 648,762,240 năm (Nguồn: Tài liệu Đại hội đồng cổ đông lần thứ VI) Từ những số liệu, chúng ta có thể đưa ra một số nhận xét về tình hình hoạt động của VIB trong năm tài chính 2001 như sau: Năm 2001 VIB đã không hoàn thành kế hoạch đặt ra về lợi nhuận.Lợi nhuận trước thuế đến tính đến thời điểm 31/12/2001 đạt 10,2 tỷ đồng( hội sở là 4,5 tỷ; chi nhánh là 5,7 tỷ đồng). So với thời điểm 31/12/2000 thì tổng thu nhập tăng 50%, tổng chi phí tăng 80%, kết quả kinh doanh giảm 40%.Có thể tóm tắt một số nguyên nhân chính như sau: - Rủi ro thị trường: Nếu năm 2000 lãi suất huy động có xu hướng tăng lên, đặc biệt là vào dịp cuối năm, trong khi đó VIB đã huy động một số lượng vốn lớn mà chưa có phương án sử dụng phù hợp nên phải gửi trên thị trường liên ngân hàng( khoảng 19 triệu USD).Đến năm 2001, Cục dự trữ liên bang Mỹ(FED) đã liên tục hạ lãi suất tới 11 lần( từ 6,5% xuống 1,75%) nên số USD gửi trên thị trường liên ngân hàng phải chịu một khoản lỗ khá lớn. - Trích dự phòng cho các khoản nợ quá hạn, có khả năng thu hồi đ ược 2,968 tỷ đồng và việc xử lý tài sản của công ty Đông Đô chỉ thu đ ược 50% giá trị gán nợ nên VIB buộc phải chấp nhận hạch toán vào chi phí số lỗ 600 triệu đồng. - Các khoản huy động tiết kiệm dài hạn từ các năm trước, do chế độ hạch toán thực thu, thực chi trước đây chưa phân bổ vào chi phí của năm 2000.Vì vậy đến năm 2001 đã phải trích vào chi phí khoảng 6,7 tỷ đồng(284177 USD và 2,5 tỷ đồng). - Chênh lệch lãi phải trả trong quan hệ vốn với các tổ chức tín dụng trong năm 2000 nhưng phải trích vào năm 2001 khoảng 500 triệu đồng(chi trả lãi năm 2000 phải trả vào năm 2001 là 1,6 tỷ đồng nhưng số lãi thu được trong năm 2001 chỉ là 1,1 tỷ đồng). - Chênh lệch lãi đầu tư vào chứng từ có giá làm giảm thu nhập của năm 2001 là 2,5 tỷ đồng. Như vậy số tiền lãi của năm 2001 bị giảm do đã hạch toán thu vào năm 2000 khoảng 10 tỷ đồng, tuy nhiên do bán cổ phiếu SACOM, nguồn thu đã được bổ sung 4,5 tỷ đồng, các khoản thu nhập bất thường do bán tài sản đã được xử lý bằng dự phòng khoảng trên 700 triệu đồng. 20