Lý luận và thực tiễn về kinh tế không chính thức ở thành phố Hồ Chí Minh: Phần 2

Chia sẻ: Lôi Vô Kiệt | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:136

Thêm vào BST

Báo xấu

17
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nối tiếp phần 1, phần 2 của cuốn sách "Kinh tế không chính thức ở thành phố Hồ Chí Minh (Lý luận và thực tiễn)" tiếp tục cung cấp cho bạn đọc những nội dung về: Hiện trạng kinh tế không chính thức trong phát triển kinh tế xã hội ở TP. Hồ Chí Minh; các giải pháp đối với kinh tế không chính thức trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh; xu hướng vận động của kinh tế không chính thức trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh;... Mời các bạn cùng tham khảo chi tiết nội dung cuốn sách!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Lý luận và thực tiễn về kinh tế không chính thức ở thành phố Hồ Chí Minh: Phần 2

Chmmg2 HlfN TRANG HNH TE KHflNGCHfMTHtfC trongphAttw^hmtIixAhOi dTHANHPH6H6CHfMM 2.1. Dl!U KItN TV NHIEN, KINH TE XA H0i ANH HUtiMG OlN KINH Tl KHONG CHINH THtfCTHEN BIA BUN THANH PHffH0 CHf MINH Thanh ph6 H6 Chf Minh la mot trung tam kinh te, tai chfnh, van hoa, xa hoi cua phfa Nam Viet Nam, nhat la cua Vung kinh te trgng dilm phfa Nam (g6m 8 tinh thanh la: TP HCM, Bong Nai, Binh Duong, Ba Ria - Vung Tau, Binh Phuac, Tay Ninh, Long An, Tien Giang). Chfnh vi vay, so luong nguoi dan nhap cu vao Thanh pho Uong nhung nam qua la rat Ion va phan Ion Uong so hg phai hoat dong kinh tl khong chfnh thiic. Do.no, truoc khi lam ro thuc trang kinh te khong chfnh thiic ciia Thanh pho Ho Chf Minh, can thiet phan tfch dac dilm tu nhien, kinh te - xa hoi cua Thanh pho dl thay dugc siic thu hut lao dong nhap cu va xu thi phat triln kinh tl khong chfnh thuc ciia Thanh pho H6 Chf Minh thai gian qua va Uong tuong lai. 2.1.1. Dieu kien tu nhien va co so* ha tang ky thuat 2.1.1.1. Ve dieu kien tu nhien 68
*Vi tri dia hinh: Thanh pho Ho Chf Minh co tong dien tfch tu nhien 2.095,24 km2, chi bang 0,63% dien tfch tu nhien ciia ca nuoc. Neu so voi cac tinh khac trong khu vuc thi dien tfch tu nhien ciia Thanh ph6 chi bang 35,5% dien tfch ciia Dong Nai (5.894,73 km2 ), bang 77,7% ciia Binh Duong (2.695,5 km2) va bang 106,05% ciia Ba Ria - Vung Tau. Tuy nhien, Thanh pho Ho Chf Minh co vi tri dja ly thuan loi hon cac tinh thanh khac Uong khu vuc thi hien a cho: TP H6 Chf Minh nam o trung tam Nam B6 - phfa Nam ciia Dong Nam B6 va ria Bac ciia Tay Nam Bo, co dki moi giao thong thuy, bo noi voi cac tinh trong vung va noi Viet Nam voi cac nuac. Ve dia hinh cua Thanh pho co dang thap tu BSc xulng Nam, tu Dong sang Tay va khong phuc tap, khong doi ntii chap chung va tuong doi bang phang. Tuy nhien, dia hinh ciia TP Ho Chf Minh cung tuong doi da dang, co dieu kien dl phat trien kinh tl vl nhilu mat khac nhau: tu hoat dong san xuat kinh doanh noi dja cho din cac hoat dong san xuk kinh doanh doi ngoai. Vl khf hau, cung nhu cac tinh Nam B6 khac, TP Ho Chf Minh nam Uong vung nhiet doi gio mua, can xfch dao, nen co nhiet do cao deu Uong nam va co hai mua mua nang ro rang, ft gio bao, ft lut loi. Nhiet do trung binh la 28,2°C. Nhin chung, khf hau TP Ho Chf Minh thuan loi cho cac hoat dong kinh tl - xa hoi. Tuy nhien, Thanh pho cung co bat loi vl vj trf dia hinh nhu co nhieu song rach va nam gkn biln nen bj tac dong boi chi do thuy trilu. Nhung luc trilu cuong thuong gay ngap ling nhilu khu vuc, ke ca khu vuc noi thanh nhu cac 69
quan Binh Thanh, Phii Nhuan, Quan 4, Quan 5, Quan 6. Doi hoi phai ton chi phfcho viec khac phuc nhung anh huong nay, nh4t la nhung anh huong din san xuat va cai thien doi song nhan dan lao dong hoat dong kinh tl khong chfnh thuc, thuong la nhung nguoi phai sinh sing 6 khu vuc bi anh huong cua tinh hinh ling ngap. 2.1.1.2. Ve co so ha tang ky thuat *Ve giao thong van tai: Thanh phi H6 Chf Minh dugc xem la trung tam dau mli giao thong van tai trong canuoc va khu vuc. Thanh phi co he thing giao thong ngay cang phat triln va dong bo ca ve duong bo, duong song, duong bien, duong hang khong va duong sk. Vl duong thuy: Theo so lieu thong ke cua Cue Thing ke Thanh phi, tfnh din nam 2006 toan Thanh pho co 10 cang, trong do 7 cang biln va 3 cang song voi ting dien tfch cac cang la 3.935.494m2, voi he thing kho, bai cua cac cang la 1.405.400m2 . Voi he thing cang song, biln Ion nhu vay nen kha nang boc da ngay cang gia tang. Nam 2002 nang luc blc dacua he thing cang Thanh pho la 32,3 trieu tan hang hoa, nam 2003 la 34,3 trieu tan hang hoa, nam 2004 la 34,3 trieu tan hang hoa, nam 2005 dat 44,8 trieu tan hang hoa, nam 2006uoc dat la 45,8 trieu tan. Ve duong bo co quoc 16 1A di qua tinh Long An va noi voi cac tinh mien Tay Nam B6 vl phfa Tay Thanh pho, ciing nhu qua tinh D6ng Nai ve phfa Bac Thanh phi noi voi cac tinh miln Trung, miln Bac ciia Viet Nam. Co tuyln duong xuyen A noi Thanh pho 70
voi tinh Tay Ninh va Camphuchia; co quoc 16 13 noi voi quoc 16 14 di qua tinh Binh Duong, Binh Phuoc va cac tinh Tay Nguyen; co quoc 16 51 noi Thanh pho voi tinh Ba Ria-Vung Tau; co quoc 16 50 di qua Long An noi voi Tien Giang, Ben Tre... Hang nam hang chuc trieu tan hang hoa va hang tram ngan hanh khach dugc van chuyen qua he thong duong bo ciia Thanh pho. Ve duong hang khong voi san bay quoc te Tan Son Nhat dang dugc nang cap ma rong la mot Uong nhung san bay quoc te Ion cua khu vuc Dong Nam A, co the tiep nhan cac may bay Ion ha canh nhu B 747, B 777, A 340, A 308.. .hang nam dam nhan 60 - 70% khoi luong van chuyen quoc te ve hang hoa va hanh khach cua ca nuac. So luong hanh khach van chuyen qua san bay Tan Son Nhat tang len hang nam. Nam 2006 da co 7,17 trieu luat hanh khach qua san bay Tan Son Nhat. Dukiln sau khi dua nha ga moi vao khai thae dau nam 2007, si luong hanh khach qua san bay Tan SanNhat se tang nhanh, din nam 2015 se dat khoang 15 trieu hanh khach/ nam. Day la mot loi the ma hien nay cac tinh trong khu vuc khong co dugc. Ve duong sat, Thanh pho cung co tuyen sat noi voi duong sat Bac - Nam, noi Thanh pho voi cac tinh thanh mien Trung va mien Bac ciia Viet Nam. Luong hanh khach van chuyen bang duong sat ciing ngay cang gia tang. *Ve buu chinh vien thong: Thanh pho Ho Chf Minh co dieu kien phuc vu nhu cau thong tin lien lac thuan loi vao loai 71
nhat nuac, vai mot ca so vat chat thong tin hien dai. Tfnh den nam 2007 6 Thanh pho co 189 buu cue, chilm 6,4% ca nuac. May dien thoai, bao gom dien thoai ban, di dong va dien thoai cong cong la 3,233 trieu cai, chilm 14,1% trong ting so may dien thoai cua ca nuoc, trung binh dat 30 may/100 dan. Ca Thanh pho co 82.000 km duong cap dong va 1.060 km duong cap quang. Thanh phi con la trung tam Uong ca nuoc trong cung cap dich vu internet va dich vu ADSL. Voi co so vat chat ngay cang dugc trang bi hien dai, TP Ho Chf Minh co loi thi hon han cac tinh thanh khac Uong khu vuc ve cung cap dich vu thong tin cho viec phat trien cac hoat dong kinh te -xa hoi. 2.1.2. Dieu kien kinh te - xa hoi 2.1.2.1. Ve tinh hinh tang truong kinh te va chuyen dich co* cau kinh te TP H6 Chf Minh co gia tri GDP thuc tl cao nhat ca nuac va co tic do tang truong kinh te Uong nhiing nam gan day tuong dli cao. Nam 2001 tang truong GDP thuc te la 9,5%, nam 2002 tang truong GDP thuc tl la 10,2%, nam 2003 la 11,4%, nam 2004 la 11,7%; nam 2005 tang truong la 12,2%, nam 2006 la 12,2% va nam 2007 uoc la 12,6%. [13, tr.40] Tuy toe do tang truong kinh te co cham Uong nhung nam gan day nhung voi tic do tang nhanh cua thoi ky 1995-1997 va dau hieu tang nhanh ua lai ciia nam 2005, 2006, 2007 cong 72
voi gia tri GDP Ion la dieu kien thuan loi cho cac viec mo rong cac hoat dong kinh te. Dong thoi, co cau kinh te ciia Thanh pho ngay cang chuyen dich theo huong tien tien hien dai ciing la dieu kien thuan loi ma cac tinh thanh khac khong thi sanh kip. Co cau kinh te nam 2004 cua Thanh pho nhu sau: Nong nghiep chiem ty ugng 1,4% GDP; Cong nghiep va xay dung la 48,9% GDP; va Dich vu la 59,7% GDP. Co cau GDP Thanh pho nam 2006 la: Nong nghiep: 1,2%; Cong nghiep: 47,5% va djch vu: 51,3% va nam 2007 la: Nong nghiep chilm 1,3% GDP, Cong nghiep va xay dung chilm 46,4% GDP vadjch vu chilm 52,3% GDP cua TP H6 Chf Minh. [13, tr. 37] Bang 2.1. Cocau kinh tl Thanh phi H6 Chf Minh nam 2003 - 2007 Chia ra Nam Tong so Nong Cong Dich vu nghiep ngliiep • • 2003 100 1,6 49,1 49,3 2004 100 1,4 48,9 49,7 2005 100 1,3 48,1 50,6 2006 100 1,2 47,5 51,3 2007 100 1,3 46,4 52,3 Nguon: Cue Thong ke TPHCM (2008), Niengiam thong ke 2007, tr.37. 73
Tuy nhien, mac du tic do tang truong kinh te cua Thanh phi nam 2007 dat 12,6%, nhung nhin chung toe do tang truong kinh tl ciia Thanh phi Uong nhung nam qua khong deu va thap hon so voi cac tinh thanh khac trong khu vuc. Day la mot nguy co tilm an ma Thanh phi can phai tim giai phap nham thiic day kinh tl Thanh phi tang truong hon Uong thoi gian tai. Tang uuong kinh tl co tac dong den nhieu khfa canh cua doi sing kinh tl - xa hoi cua Thanh pho: Giai quyet viec lam, tang thu nhap, ma rong thi truong... D6ng thoi, qua Uinh chuyln djch co cau kinh tl cua Thanh phi Ho Chf Minh theo xu huong hien dai dich vu - cong nghiep - nong nghiep van con cham, chua xiing thm va chua dat muc tieu uo thanh trung tam dich vu ciia ca nuoc va khu vuc. Day ciing la nhan to tac dong din viec hinh thanh va phat triln kinh tl khong chfnh thuc, do tang uuang kinh tl tuong doi cao, dieu kien tu nhien va co so ha tang tuong dli phat trien nen thu hut nhieu lao dong nhap cu. Tuy nhien, qua trinh tang truong kinh tl van chuatao nhilu cong an viec lamcho khu vuc chfnh thiic. 2.1.2.2 Ve thu hut von dau tu* Voi nhung dilu kien kinh tl - xa hoi thuan loi nhu da ke uen trong thai gian qua Thanh pho la noi thu hut dau tu trong nuoc nhieu nhat Uong ca nuoc va khu vuc, ca von tu ngan sach nha nuac, ciia cac doanh nghiep nha nuac, von cac doanh nghiep tu nhan cho den von cac ho gia dinh. 74 i
Nam 2000 ting vln dau tu trong nuoc cho phat trien tren dia ban Thanh pho la 18.224,4 ty VND, chilm 12% trong ting vln dau tu ca nuoc. Nam 2004 ting vln dau tu phat trien Uong nuoc tren dja ban Thanh pho la 40.890,5 ty VND, chilm 14% so voi ting van dau tu trong nuoc ciia ca nuoc, tang 124% so voi nam 2000. Nam 2005, ting von dau tu trong nuac cho phat trien tren dia ban Thanh pho la 47.827,2 ty VND tang gan 17% so voi nam 2004, va chilm khoang 14% ting dau tu ca nuoc. Nam 2006, ting vln dau tu trong nuac thuc hien tren dia ban Thanh phi Ho Chf Minh la 56.935,5 ty VND, tang 19% so voi nam 2005 va chilm khoang 14,3% tong von dau tu toan xa hoi ca nuoc. Nam 2007, tong von dau tu ciia khu vuc kinh tl Uong nuoc uen dia ban Thanh pho la 70.259,4, tang 23,4% so voi nam 2006, day la nam co toe do tang nhanh nhat so voi nhung nam gan day. Thu hut von dau tu trong nuoc la co so quyet dinh tac dong den thu hut von dau tu nuac ngoai. Do do thu hut von dau tu nuoc ngoai trong nhung nam qua ciia Thanh pho luon gia tang va co ty trgng tuong doi cao. {Xem bang 2.2} Von dau tu tu cac nguon do vao TR Ho fhf Minh gia tang Uong do von dau tu tu cac ho gia dinh chiem ty trgng khong nho va tao dieu kien cho kinh te khong chfnh thuc tren dja ban TP Ho Chf Minh phat trien cac hoat dong minh. 75
Bang 2.2. Von dau tu phat trilntoan dia ban Thanh phi H6 Chf Minh 2004 -2007 (ty VND)* 2004 2005 2006 2007 Tong von Tong von Tang Tong von Tang Tong von * Tang trirong trirdng trirdng (%)** (%)** (%)** Tong von 49.450,1 57.345,5 15,96 68.052,9 18,67 84.520,8 24,19 Von trong nwdc 40.890,5 47.827,2 16,96 56.935,5 19,04 70.259,4 23,4 -Von Ngan sach 7.638,0 8.500,7 11,29 9.555,0 12,40 10.756,4 12,57 -V6n DNNN 8.326,6 10.258,9 23,21 12.811,2 24,87 16.430,5 28,25 -Von DNTN 14.756,4 17.772,0 20,43 21.261,2 19,63 26.278,4 23,59 -Von Ho gia dinh 10.124,5 11.295,6 11,56 13.308,1 17,81 16.794,1 26,19 +Ty trong von ho 20,47 19,69 19,55 19,86 gia dinh ** V6n FDI 8.559,6 9.518,3 11,20 11.117,4 16,80 14.261,4 28,27 Nguon: - (*) Cue Thong ke TP.HCM (2008), Nien giam thong ke2007, tr.57. (**) Tinh toan ciia tac gia.
2.1.2.3. Vl he thong giao due, dao tao va y te - We he thong giao due pho thong: Theo so lieu thing ke nam 2007 cua Cue thing ke Thanh phi, tren dia ban Thanh phi hien co 831 truong thuoc cac cap hgc pho thong, chilm khoang 3% ting so cac truong hgc trong ca nuoc, trong do, 467 truong tilu hgc; 2 truong vua tilu hgc, vua trung hgc co so; 231 truong trung hgc co so; 50 truong vua trung hgc co so vua trung hgc phi thong va 81 truong phi thong trung hgc, dii cho khoang 927.751 hgc sinh cac cap hgc tap. [13, tr.239,298] - We he thong dao tao chuyen nghiep: Doi voi trinh do dai hgc va cao dang, theo so lieu cua Cue Thing ke Thanh pho din nam 2007 uen dia ban Thanh pho co 70 truong va phan hieu dao tao dai hgc va cao dang, chilm ty le 23% tong so cac truong dai hgc, cao dang trong ca nuac (khoang 300 truong) voi gan 80 nganh hgc. S6 luong giang vien cac truong dai hgc, cao dang Uen dja ban Thanh pho la 12.699 nguoi, trong do, cac truong do trung uong quan ly la 10.847 nguoi, tfnh chung co khoang 29% giang vien co trinh do tren dai hgc. Ve dao tao nghl: Theo so lieu ciia Cue Thing ke Thanh phi, vao nam 2007 Uen dia ban Thanh pho hien co 34 truong trung hgc chuyen nghiep va 7 truong dai hgc, cao dang co dao tao trung hgc chuyen nghiep. Kha nang dao tao hang nam khoang 36.400 hgc sinh. [13, tr.306] - Ve ca s& y te: Thanh pho co so luong co so y te vuot uoi so voi cac tinh thanh trong ca nuoc va trong khu vuc, voi 77
chat luong kham chua benh ngay cang cao va uy tin da tro thanh mot trung tam y te ciia khu vuc va ca nuac. Theo si lieu thing ke ciia Cue Thing ke Thanh phi nam 2007, toan Thanh phi co 518 coso y te. Trong do*co 91 benh vien, voi 56 benh vien do Thanh pho quan ly, trung uong quan ly 6. Nlu xet vl chi do so huu co 62 benh vien cong va 29 benh viec ngoai nha nuoc. Ting so giuong benh la 28.477 va 24.827 can bo y te, trong do nganh y co 16.887 nguoi. Hang nam dilu tri cho khoang 36,2 trieu lugt nguoi tu cac tinh thanh Uong ca nuac va khu vuc Nam bo. [13, tr.308,309] Tuy nhien, chfnh dilu kien ca so ha tang kinh tl - ky thuat vuot Uoi so voi cac tinh thanh khac trong ca nuoc va Uong khu vuc phfa Nam da lam cho Thanh pho Ho Chf Minh tro thanh trung tam thu hut lao dong va dan cu tu mgi miln dk nuoc ve day sinh song va lam an 6 ca hai khu vuc chfnh thuc va khong chfnh thiic dan din co so ha tang kinh tl - ky thuat va ha tang xa hoi qua tai. 2.1.3. Do thi hoa dien ra manh me 6 Viet Nam, truoc 1975 dk nuoc lien tuc bi chiln Uanh nen 6 mien Bac qua trinh do thj hoa dien ra hit siic cham chap. Trong khi do, a mien Nam duoi chi do My - Nguy qua trinh do thi hoa dien rao at6 Thanh phi Sai Gon (nay laTP Ho Chf Minh) nhung mang tfnh cuong buc nen da dk lai hau qua kha nang ne sau chiln tranh. 78
Sau nam 1975, nhiem vu trgng tam cua cac tinh mien Nam-la khac phuc mgi kho khan dl khoi phuc va phat trien kinh tl, In dinh xa hgi va doi sing nhan dan. Do vay, nhung nam dau sau giai phong, do thi hoa 6 Thanh phi Ho Chf Minh vl co ban khong co gi dang ke. Tu nam 1986, khi Dang va Nha nuoc chu truong doi moi, khuyln khfch cac thanh phan kinh tl phat triln, Thanh phi Ho Chf Minh voi uu thi la mot thanh pho tre co tilm nang ve khoa hgc ky thuat, vl quan he buon ban voi nuac ngoai va tilm an nln kinh tl da thanh phan da nhanh chong tro thanh trung tam cong nghiep - thuong mai - du lien - dich vu va quan he quoc te. Day ciing la thanh phi dan dau ca nuoc vl tic do do thi hoa, voi qua trinh do thi hoa dien ra trong khong gian rong Ion, canoi 6 vavung ven do TP H6 Chf Minh Trong qua trinh do thi hoa, van de di dan nong thon - thanh thi lamot tat ylu, tunhien. Vi vay, qua trinh do thi hoa a Thanh pho Ho Chf Minh da tat ylu co su gia tang dan si co hgc mgt each manh me. Theo dilu tra ciia cac nha xa hgi hgc, moi ngay co hang nam nguoi du cac thanh phan tri thiic din cong nhan, nong dan du mgi lua tuli tu cu gia din em nho khap cac dia phuang trong ca nuoc dl ve thanh phi H6 Chf Minh, do do da lan^cho su gia tang dan si co hgc ciia TP Ho Chf Minh vuot ugi so voi cac thanh phi khac. Nam 1980 toan TP Ho Chf Minh co khoang 3.202.000 nguoi. Nam 1990 la 4.005.000 nguoi va din nam 2007 la 6.650.942 nguoi. [13, tr.29] 79
Ngoai bo phan dan nhap cu tu nong thon din, nggai 6 con la noi gian dan ciia noi thanh. Voi chfnh sach chinh trang do thi, giai phong nha 6 chuot, nha Uen kenh rach ciia thanh phi, ngoai thanh da tilp nhan them mot bo phan dan cu tu cac quan noi thanh chuyen ra. Sau do la nhung nguoi dan giau co tu cac quan trung tam cung tim din ven do dk tau dat, tau nha xay dung biet thu lam noi thu gian cuoi tuan hoac vao cac ngay tit, le. Hon nua, cung voi sir xuat hien ngay cang nhilu cac co so cong nghiep, xf nghiep lien doanh voi nuoc ngoai a ven do cang nhilu. Tat ca nhung ylu to tren da gop phan lam cho dan so thanh pho tang len nhanh chong. Co thi noi rang ap luc vl dan so, ngoai ylu to tfch cue la cung cap luc luong lao dong doi dao cho TP H6 Chf Minh, ciing dat ra nhilu van dl buc xiic ma Thanh pho can phai xem xet giai quylt nhu van de lao dong - viec lam, nha 6, te nan xa hoi... Dan si gia tang ciing qua trinh do thi hoa dan din mot so quan moi dugc hinh thanh tu viec chia tach cac quan, huyen cu, bao gom: Quan 12 dugc tach ra tu huyen Hoc Mon; quan 7 dugc tach ra tu huyen Nha Be; quan 2, quan 9, quan Thu Due dugc tach ra tu huyen Thu Due; quan Tan Phii tach ra tu quan Tan Binh; quanBinh Tan tach ra tu huyen Binh Chanh. Truoc nhung thay dli vl kinh tl - xa hoi, doi song vat chat, tinh than ciia nguoi dan do thi dugc nang cao. Ma cua hoi nhap va giao luu lam cho nguoi dan tilp can voi khoa hgc ky thuat, voi cung each lam an moi, nhan thuc hg mo mang, 80
giao tiep ung xu te nhj, ljch lam hon, tu tin hon. Dong thai qua trinh do thj hoa cung tao dieu kien cho phat trien kinh te khong chfnh thuc va TP H6 Chf Minh la noi co kinh tl khong chfnh thiic hoat dong rong Ion nhat nuoc. Hien nay TP Ho Chf Minh la do thi Ion nhat Viet Nam, gom 24 quan, huyen, ty le do thi hoa dat cao nhat so voi ca nuoc, du kiln nam 2010 dat 58% va 2025 dat 77- 80%, voi dan si do thj nam 2010 la 10 trieu nguoi, din 2025 vao khoang tu 16-17 trieu nguoi, TP Ho Chf Minh se diing Uong hang ngu cac thanh pho co dan so Ion hon 10 trieu nguoi cua the gioi. 2.1.4. Lao dong nhap cu va giai quyet viec lam 2.1.4.1. Tinh hinh lao dong nhap cu vao TP Ho Chi Minh Tinh hinh di dan tu khu vuc nong thon ra thanh thj dien ra trong pham vi ca nuoc, Uong do tap trung vao hai thanh phi Ion la Ha Noi va Thanh pho Ho Chf Minh. Day cung la co so cho kinh te khong chfnh thiic a thanh thi phat trien manh me. Hien nay, Thanh pho Ho Chf Minh co si luong dan cu dong nhat Viet Nam voi so dan nam 2007 uoc khoang 6.650.942 nguoi (so dan Ha Noi nam 2006 uoc la 3.216.700 nguoi). Tinh hinh tang dan so ciia Thanh pho Ho Chf Minh Uong thai gian qua chii yeu la tang dan so co hgc voi toe do
tang ciia nam 2004 la 2,09%, nam 2005 la 1,99%, nam 2006 la 1,99% va nam 2007 du kiln la 2,14%. [13, U. 29] Do la mot thanh pho do thi nen dan so Thanh pho tap trung chii yeu o cac quan noi thanh. Theo so lieu thong ke ciia Cue Thong ke Thanh pho nam 2006, dan so a noi thanh la 5.387.338 nguoi, chiem ty le 83,8% so voi tong so dan toan Thanh pho ; nam 2007 dan so cac quan noi thanh uoc la 5.564.975 nguoi, tang 3,29% so voi nam 2006 va uoc chiem ty trgng 83,67. Ty le nay tang hon so voi nam 2000 la do toe do do thi hoa ciia Thanh pho ciing dien ra nhanh Uong nhirng nam gan day (Nam 2000 ty trgng ciia dan cu noi thanh chiem 81,15%). [Xem bang 2.3] 82
Bang 2.3. Dan si va biln dong dan si cua Thanh phi H6 Chi Minh 2000-2007 2000 2004 2005 2006 2007 Dan so trung binh (nguoi) 5.248.701 6.062.993 6.239.938 6.424.519 6.650.942 » -Noi thanh 4.259.322 5.094.733 5.240.516 5.387.338 5.564.975 -Ngoai thanh 989.380 968.260 999.422 1.037.181 1.085.967 Ty le sinh (%) 1,73 1,60 1,56 1,49 1,51 Ty le diet (%) 3,90 4,00 4,19 4,16 4,56 Ty le tang tu nhien (%) 1,34 1,2 1,15 1,07 1,05 Ty le tang co hoc (%) 2,61 2,09 1,99 1,99 2,14 Nguon: Cue Thong ke TP. Ho ChiMinh (2008), Nien giam thong ke2007, lr.29. oo
r r 2.1.4.2. Tac dong cua lao dong nhap cu den kinh te - xa hoi Thanh pho Ho Chi Minh Tinh hinh di dan tu do vao Thanh pho Ho Chi Minh co nhirng tac dong nhat dinh den kinh te - xa hoi ciia Thanh pho Ho Chf Minh theo hai huong vua tfch cue, vua tieu cue va la co socho khu vuc kinh tl khong chfnh thiic ton tai vaphat trien. Nhiing tac dong tfch cue, co the ke nhirng diem duoi day: Thu nhat, lao dong nhap du la nguon cung cap lao dong dli dao va da dang. Nguoi dan nhap cu la nguon cung cap lao dong da dang cho su phat trien kinh te cua Thanh pho. Day la nguon bo sung lire luong lao dong dang ke cho cac nganh san xuat, kinh doanh cua Thanh pho, nhat la cung cap lao dong cho cac khu chi xuat, khu cong nghiep. Nhuphan Uen da trinh bay, nhung nam gan day von dau tu vao Thanh pho Ho Chf Minh gia tang doi hoi phai co mot nguon nhan lire cung cap cho hoat dong san xuat kinh doanh ciia cac co so. So luong lao dong tai cho khong the cung cap mot each day du cho nhu cau hoat dong ciia cac doanh nghiep, vi vay, lao dong nhap cu Uo thanh nguon lao dong quy gia cho ma rong dau tu phat trien ciia Thanh pho Ho Chf Minh. So lao dong nhap cu lam viec Uen dia ban Thanh pho a ca hai khu vuc: chfnh thuc va khong chfnh thiic. CJ khu vuc chfnh thuc lao dong nhap cu thuong tap trung lam viec a cac khu che xuat, khu cong nghiep; cac cong truong xay dung; Uong cac xf nghiep, cong ty det, giay, da, 84
che bien thuc pham... C) khu vuc khong chfnh thuc, lao dong nhap cu lam cac cong viec nhu giup viec gia dinh, lam cong Uong cac khach san, khuan vac 6 cac ben xe, cac chg, lam tiep vien nha hang, quay bar, quan ca phe, mua ban ve chai (do phe lieu); ban qua banh lat vat tren duong pho, ban bao, ban ve so dao, chay xe 6m, xe ba gac... Dong thai doi voi Thanh pho Ho Chf Minh, luc luong nguoi dan nhap cu co trinh do cao rat Ion. Day la nguon lao dong co tay nghe cao va rat huu fch doi voi su phat trien ciia Thanh pho theo huong la trung tam kinh te, djch vu, khoa hgc, cong nghe. Nhu vay, Thanh pho thua huong mot luc luong lao dong co trinh do ma khong phai ton kem chi phf cho viec dau tu dao tao doi ngii nay. Thu hai, nhung nguoi lao dong nhap cu lam cho thj truong siic lao dong tren dja ban Thanh pho Ho Chf Minh soi dong hon. Tao sue canh tranh, tac dong den lao dong tai cho, thuc day nguoi lao dong nang cao trinh do van hoa, hgc nghe, nang cao tay nghe. Di dan la mot qua trinh chgn lgc lao dong khach quan. Nguoi dan di cu thuong co sue khoe tot, co 6c mao hiem, phieu luu, tfnh gan da, tfnh sang tao, nhay ben.. ..vi vay, nguoi dan di cu thuong co y chf phan dau manh me, vuot mgi kho khan de ton tai va phat trien Uong moi truong song va lam viec mai. Hg tfch cue Uong lao dong, hgc tap hang cao trinh do, manh dan tiep thu nhung tien bo ky thuat, cong nghe moi...Tat ca dieu do lam cho lire luong lao dong nhap cu co siic canh Uanh Ion vai lao dong tai cho, lam cho thi truong lao 85
dong Thanh pho them soi dong va ngay cang nang cao chat luong nguon lao dong ciia Thanh pho. Nhung anh huong tieu cue den Thanh pho Ho Chf Minh bao gom nhung van de sau: r Mot la, nguoi dan nhap cu lam gia tang dan so co hgc cua Thanh pho Ho Chf Minh va lam gia tang so lao dong that nghiep, boi vi van con mot bo phan lao dong nhap cu chua tim dugc viec lam ngay khi moi den. (Nguy co Ha tang so luong nguoi that nghiep 6 khu vuc dan nhap cu la rat lan boi vi, mac du ty le nguoi nhap cu co viec lam rat cao, nhung phan Ion cong viec ciia hg co tfnh chat tam thai, khong on djnh. Va day chfnh la dieu kien cho kinh te khong chfnh thiic phat trien. Kha nang giai quyet viec lam nhung nam gan day cua Thanh pho co tang hon so voi truoc nhung van 6 muc thap, trung binh hang nam khoang Uen duoi 200.000 viec lam/nam. Nam 2000 khoang 197.699 nguoi dugc xep viec lam; nam 2004 khoang la 222.437 nguoi; nam 2005 la 234.529 nguoi; nam 2006 la 239.630 nguoi va nam 2007 so nguoi dugc gioi thieu viec lam la 259.149 nguoi. Trong do, so nguoi lam cac cong viec tam thai nhu sau: Nam 2000 la 23.724 nguoi; nam 2004 la 26.692 nguoi; nam 2005 la 28.143 nguoi; nam 2006 la 28.756 nguoi va nam 2007 con so lam viec tam thoi la 31.099 nguoi, tang 8,1% so voi nam 2006. So lugng nguoi nay la nguon nguy co tiem an lam tang ty le that nghiep ciia Thanh phi Hi Chf Minh. [13, tr.32] 86
Hai la, do nhilu nguoi dan nhap cu co nhu cau mua va thue nha 6, nen da dan din tinh uang nhung nguoi dan co dat, co nha tl chuc xay nha ban gia re va cho thue. Viec xay dung tuy tien dan din hinh thanh nhiing ngoi nha khong dam bao chat luong, xay dung khong phep..., gay mat canh quan va uat tu do thi, din din hinh thanh nhung khu dan cu toi tan, nhiing khu "I chuot" moi. Nhiing khu dan cu nay thuong thilu nguon cung cap cac co so ha tang nhu: he thong dien; cap, thoat nuoc; ve sinh do thi... Ding thai, hien tuong te nan xahoi ciing thuong xuat hien 6 nhung khu dan cu tli tan cua nguoi nhap cu. Tinh trang pham phap Uen dia ban Thanh phi do dan nhap cu gay ra thuong a cac ITnh vuc nhu: chiem dat cong, lan chiem kenh rach cat nha o tam bg; "an may gia" co to chuc, keo theo lam dung tre em vao nan an may gia; nan mai dam ciia mot bo phan lao dong nu nhap cu lam viec o khu vuc "nhay cam" nhu: quan bar, quan ca phe, quan karaoke, vu truong, nha hang bia 6m... Ngoai ra, mot si luong khong nho chua co viec lam, cho 6, phai sing lang thang Uen he pho, gam cau... gay mat Uat tu xa hoi va canh quan, van minh do thi. Ba la, nhung nguoi nhap cu ngay cang dong thi cang gay them ap lire cho co so ha tang ky thuat va xa hoi ciia Thanh phi, the hien a cac mat sau: - Vl mat giao thong: mang luoi giao thong duong bo cua Thanh phi hien nay da lam vao tinh trang qua tai tram trgng, 87