Mối quan hệ giữa vật chất và ý thức

Chia sẻ: Nguyen Thuy Lien | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:4

Thêm vào BST

Báo xấu

595
lượt xem 66
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Vật chất là gì, ý thức là gì, giữa vật chất và ý thức có mối quan hệ như thế nào,... Nhằm giúp các bạn giải đáp những thắc mắc trên, mời các bạn cùng tham khảo nội dung tài liệu "Mối quan hệ giữa vật chất và ý thức".

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Mối quan hệ giữa vật chất và ý thức

Câu 2: Mối quan hệ giữa vật chất và ý thức: CN Mác – Lê nin ra đời t ừ gi ữa th ế k ỷ XIX, ti ếp thu nh ững thành tựu vĩ đạ i củ a KHTN và những t ư t ưở ng ti ến bộ c ủa l ịch s ử loài ngườ i từ thời cổ đạ i đế n triế t họ c cổ điển Đức, đã thố ng nhất CNDV và phép biệ n chứng tạ o thành CNDVBC làm cho tri ết h ọc th ực s ự tr ở thành mộ t khoa h ọc. Tính khoa họ c củ a CN Mác – Lê nin biểu hiệ n tr ướ c h ết ở quan điể m về vậ t ch ất và ý thức. Đây là nhữ ng phạ m trù cơ bản của tri ết h ọc; là nền tả ng củ a ch ủ nghĩa duy vậ t biệ n chứng. Gi ữa v ật ch ất và ý thức có mố i quan h ệ lẫn nhau; làm rõ nộ i dung vật ch ất và ý thức cũng như mố i quan hệ c ủa nó có ý nghĩa lớn lao v ề m ặt lý luậ n cũng như trong ho ạt độ ng thực tiễ n. * Vậ t ch ất : V ậ t ch ất là mộ t phạm trù triết họ c dùng để chỉ thự c tạ i khách quan đượ c đem lại cho con ng ườ i trong c ảm giác, đượ c cả m giác củ a chúng ta chụ p l ại, chép l ại, ph ản ánh và tồ n tạ i không lệ thuộ c vào cả m giác. > Lênin đòi h ỏi phân biệ t v ật ch ất v ới t ư cách là mộ t phạm trù triế t họ c, nó ch ỉ t ất c ả nh ững gì tác độ ng vào ý thức củ a chúng ta, giúp hiể u về sự vật hi ện tượ ng. V ật ch ất đượ c thực tại khách quan, t ồn tại bên ngoài không lệ thuộ c vào cả m giác, ý th ức con ng ườ i * Ý th ức : Ý th ức là sự phản ánh thế gi ới xung quanh vào bộ não ngườ i, là hình ả nh ch ủ quan của th ế gi ới khách quan . > Về b ản ch ất, ý thức là hình ả nh ch ủ quan, nó không có tính vật chất. Hình ả nh ch ủ quan này đã được phả n ánh vào bộ não người, đượ c cả i biế n và nó phụ thuộc vào sự sáng tạ o củ a ý thức trở thành tinh thần. Ý th ức có kết cấu ph ức t ạp g ồm các yế u tố : tri th ức, xúc cả m, tình cả m, ý chí, trong đó tri th ức là quan tr ọng nh ất, nó có quá trình phát tri ển l ịch s ử xã hộ i về thế giới hi ện th ực khách quan vào bộ não ngườ i trên cơ sở thực ti ễ n. Mối quan h ệ giữa v ật ch ất và ý thứ c: CNDV biện chứng khẳng định bản chất của thế giới là vật chất,vật chất quyết định ý thức,vật chất sinh ra ý thức,ý thức chỉ là sự phản ánh vật chất nhưng đó là sự phản ánh năng động sáng tạo.Vì vậy giữa vật chất và ý thức có mối quan hệ biện chứng
+ Vai trò quyết định của vật chất với ý thức: VậT CHấT quyết định ý thức bởi vì bộ não con người là dạng vật chất có tổ chức cao nhất và chỉ có duy nhất ở con người.Đó là cơ quan phản ánh cho ra đời ý thức là 1 dạng biểu hiện của vật chất đồng thời các yếu tố tạo thành nguồn gốc ra đời của ý thức hoặc là chính thế giới vật chất ( thế giới khách quan) Tất cả các yếu tố đó đều thuộc về dạng vật chất. ● Sự phản ánh của ý thức là sự phản ánh năng động sáng tạo hiện thực khách quan, là hình ảnh chủ quan của thế giới khách quan.TG khách quan quyết định nội dung và hình thức biểu hiện của ý thức.Quá trình phản ánh của ý thức chịu tác động của các quy luật tự nhiên ,xh và điều kiện sinh hoạt vật chất của con người.Như vậy vật chất quyết định ý thức. + Vai trò tác động trở lại của ý thức đối với vật chất: Sự tác động trở lại của ý thức đối với vật chất phải thông qua lao động thực tiễn của con người bởi vì thông qua lđ của người khi tác động vào thế giới khách quan đã làm cho thế giới kquan bộc lộ những thuộc tính,những quy luật từ đó con người có thể nhận thức được dễ dàng hơn các sự vật hiện tượng trong thế giới đó,đồng thời trong quá trình phản ánh thế giới khách quan, thế giới khách quan đã được cải biến đi thông qua cơ quan cảm giác của con người thông qua lăng kính chủ quan của con người. Với những tri thức mà ý thức mang lại giúp cho con người có thể xác định phương hướng mục đích trong nhận thức và thực tiễn của mình đồng thời tình cảm ý chí cung cấp cho con người sức mạnh động lực để vượt qua nhứng khó khăn thử thách để đạt được mục đích đã đề ra. Ý thức tác động trở lại vật chất theo 2 hướng,nếu ý thức phản ánh đúng đắn hiện thực khách quan thì sẽ cung cấp cho con người những tri thức đúng đắn giúp cho con người xây dựng phương hướng kế hoạch mục đích đạt kết quả ngược lại nếu ý thức ko phản ánh đầy đủ thế giới khách quan thì tri thức mang lại là sai lầm nó sẽ làm cho con người xd những phương hướng kế hoạch mục đích sai lầm.
> Trong mối quan h ệ gi ữa v ật ch ất và ý thức, theo ch ủ nghĩa duy vậ t biệ n ch ứng thì vật ch ất bao gi ờ cũng có vai trò quy đị nh ý thức nhưng ý thức lạ i có tác độ ng trở lại đố i với vật ch ất, nên quan hệ tác độ ng này diễ n ra thông qua hoạ t độ ng củ a con ngườ i. Chính vì thế nâng cao năng lực nh ận th ức các quy luật và vậ n dụ ng chúng vào ho ạt độ ng thực ti ễn c ủa con ng ườ i Ý nghĩa phương pháp luận:\ Với nội dung về mối quan hệ giữa vật chất và ý thức giúp chúng ta rút ra được ý nghĩa về phương pháp luận trong nhận thức cũng như trong chỉ đạo hoạt động thực tiễn. Thứ nhất, phải nắm vững nguyên tắc khách quan. Vật chất quyết định, do đó chúng ta phải xây dựng nguyên tắc khách quan trong sự xem xét; đòi hỏi tư duy của chúng ta phải nhận thức sự vật với tư cách là cái khách quan, tồn tại và phát triển ngoài ý thức của con người, nó đòi hỏi khi xem xét sự vật, hiện tượng phải xuất phát từ bản thân sự vật, hiện tượng đó, đồng thời phải tôn trọng quy luật trong sự phản ánh, ko được lấy ý muốn chủ quan của ta làm điểm xuất phát. Thứ hai, phải nhận thức được và vận dụng quy luật khách quan một cách chủ động, sáng tạo với ý chí kiên định theo nhu cầu tiến bộ của xã hội; chống thái độ tiêu cực, thụ động, ỷ lại ko dám hành động. Ba là, để thực hiện nguyên tắc khách quan và phát huy tính năng động chủ quan của con người, phải nhận thức và vận dụng đúng đắn quan hệ lợi ích. Tóm lại, trong nhận thức và hành động con người phải dựa vào điều kiện khách quan, lấy khách quan làm cơ sở, làm phương tiện cho hành động có mục đích của mình nhưng phải biết nhận thức và vận dụng quy luật khách quan một cách chủ động sáng tạo với ý chí không ngừng cải tạo hiện thực theo nhu cầu tiến bộ xã hội. Liên hệ thực hiễn: Đảng ta luôn xác định: Một trong những điều kiện cơ bản để đảm bảo sự lãnh đạo của đúng đắn của mình là phải luôn luôn đề ra các chủ trương chính sách xuất phát từ các yêu cầu bức xúc cần giải quyết của thực tiễn, đồng thời trong quá trình thực hiện phải tôn trọng và thực hiện theo đúng quy luật khách quan. Do nhận thức rõ mqh giữa VC và YT nên ĐCSVN bao giờ cũng coi trọng cả yếu tố vật chất và tinh thần. Cùng với việc khai thác những sức mạnh vật chất tiềm tàng của đất
nước, của dân tộc, Đảng luôn chú trọng bồi dưỡng tinh thần yêu nước, tinh thần dân tộc, giáo dục tinh thần cách mạng cho mọi tầng lớp nhân dân. Cùng với việc chăm lo phát triển kinh tế, bao giờ đảng cũng chú trọng đến việc xây dựng đời sống văn hóa tinh thần. Với tinh thần đó VKĐH X đã khẳng định “Trong sự nghiệp xd đất nước, Đảng và NN ta luôn coi phát triển kt là nhiệm vụ trung tâm”, “giáo dục và đào tạo cùng với khoa học công nghệ là quốc sách hàng đầu là nền tảng và động lực thúc đẩy CNHHĐH đất nước”. Những quan điểm đó là sự vận dụng mqh VC và YT vào điều kiện cụ thể của nước ta hiện nay.