intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Mối quan hệ vật chất và ý thức trong xây dựng nền kinh tế Việt Nam hiện nay - 1

Chia sẻ: Cao Tt | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

242
lượt xem
67
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài: Mối quan hệ giữa vật chất và ý thức trong việc xây dựng nền kinh tế mới hiện nay ở nước ta -----------------------Lời nói đầu Những thành tựu trong công cuộc đổi mới trong thời gian qua đã và đang tạo ra một thế lực mới để nước ta bước vào một thời kì phát triển mới .Nhiều tiền đề cần thiết về cuộc công nghiệp hoá và hiện đại hoá đã được tạo ra, quan hệ giữa nước ta và các nước trên thế giới ngày càng được mở rộng .Khả năng giữ vững độc lập trong...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Mối quan hệ vật chất và ý thức trong xây dựng nền kinh tế Việt Nam hiện nay - 1

  1. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Đề tài: Mối quan hệ giữa vật chất và ý thức trong việc xây dựng nền kinh tế mới h iện nay ở nước ta ------------------------ Lời nói đầu Những th ành tựu trong công cuộc đổi mới trong thời gian qua đ ã và đ ang tạo ra một thế lực mới để nước ta bước vào một thời kì phát triển mới .Nhiều tiền đ ề cần thiết về cuộc công nghiệp hoá và hiện đại hoá đã được tạo ra, quan hệ giữa nước ta và các nước trên thế giới ngày càng đư ợc mở rộng .Khả năng giữ vững độc lập trong hội nhập với cộng đồng thế giới được tăng thêm. Cách mạng khoa học và công ngh ệ tiếp tục phát triển với trình độ ngày càng cao, thúc đẩy quá trình chuyển dịch kinh tế và đời sống xã hội . Các nước đều có cơ hội phát triển. Tuy nhiên,do ưu thế công nghệ và th ị trường thuộc về các nư ớc phát triển khiến cho các nuớc chậm phát triển đứng trước một thách thức to lớn. Nguy cơ tụt hậu ngày càng cao ,mà điểm xuất phát của nước ta quá thấp, lại phải đi lên từ môi trường cạnh tranh quyết liệt . Trước tình hình đó ,cũng với xu thế phát triển của thời đại ,Đảng và nhà nước cần tiếp tục tiến hành đẩy mạnh công cuộc đổi mới toàn diện đất nước,trong đó đổi mới kinh tế đóng vai trò then chốt ,giữ vai trò chủ đạo .Đồng thời đổi mới kinh tế là một vấn đề cấp bách ,bởi giữa đổi mới kinh tế và đ ổi mới chính trị có mối quan hệ giữa vật chất và ý th ức sẽ cho phép chúng ta vận dụng vào mối quan h ệ giữa kinh tế và chính trị ,giúp cho công cuộc đổi mới của đất nước ngày càng giàu mạnh .
  2. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Với ý nghĩa đó em đã chọn đề tài "Mối quan hệ biện chứng giữa vật chất và ý thức trong nền kinh tế nước ta hiện nay". Nội dung I. Lý luận chung về mối quan hệ giữa vật chất và ý thức 2 .1.Vật chất a. Định nghĩa vật chất Vật chất là phạm trù triết học phức tạp và có nhiều quan niệm khác nhau về nó .Nhưng theo Lênin định nghĩa :"vật chất là một ph ạm trù triết học dùng để chỉ thực tại khách quan đem lại cho con người trong cảm giác ,được cảm giác của chúng ta chép lại,chụp lại ,phản ánh và tồn tại không lệ thuộc vào cảm giác ". Lênin chỉ rõ rằng, để định nghĩa vật chất không thể theo cách thông thư ờng vì khái niệm vật chất là khái niệm rộng nhất.Để định nghĩa vật chất Lênin đã đối lập vật chất với ý thức ,hiểu vật chất là thực tại khách quan được đem lại cho con n gười trong cảm giác ,vật chất tồn tại độc lập với cảm giác ,ý thức, còn cảm giác ,ý thứ c phụ thuộc vào vật chất ,phản ánh khách quan. Khi định nghĩa vật chất là phạm trù triết học ,Lênin một mặt muốn chỉ rõ vật chất là khái niệm rộng nhất ,muốn phân biệt tư cách là ph ạm tù triết học ,là kết quả của sự khái quát và trừu tượng với những dạng vật chất cụ thể ,với những" hạt nhân cảm tính".Vật chất với tư cách là một phạm trù triết học không có những đ ặc tính cụ thể có thể cảm thụ được .Định nghĩa vật chất như vậy khắc phục đ ược những quan niệm siêu hình của chủ nghĩa duy vật đồng nhất vật chất với hình thức biểu hiện cụ thể của nó.
  3. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Lênin cho rằng vật chất vốn tự nó có ,không thể tiêu diệt được ,nó tồn tại bên n goài và không lệ thuộc vào cảm giác ,ý thức con ngư ời, vật chất là một thực tại khách quan.Khác với quan niệm ý niêm tuyệt đối của CNDTKQ ,"thư ợng đế"của tôn giáo …Vật chất không phải là lực lư ợng siêu tự nhiên tồn tại lơ lửng ở đâu đó ,trái lại phạm trù vật chất là kết quả của sự khái quát sự vật ,hiện tượng cụ thể ,và do đó các các đối tượng vật chất có thật ,hiện thực đó có khả năng tác động vào giác quan để gây ra cảm giác ,và nhờ đó mà ta có th ể biết đư ợc ,hiểu được và n ắm bắt sự vật này .Định nghĩa của Lênin đã khẳng định được câu trả lời về hai m ặt của vấn đề cơ bản của triết học . Hơn thế nữa Lênin còn khẳng định cảm giác chép lại ,chụp lại ,phản ánh và tồn tại không lệ thuộc vào cảm giác.Khẳng định như vậy một mặt muốn nhấn mạnh tính thứ nhất của vật chất ,vai trò quyết định của nó với vật chất ,và mặt khác khẳng định khả năng nhận thức thế giới khách quan của con người .Nó không chỉ phân biệt CNDV với CNDT, với thuyết không thể biết mà còn phân biệt CNDV với nhị nguyên luận. Như vậy ,chúng ta thấy rằng định nghĩa vật chất của Lênin là hoàn toàn triệt đ ể,nó giúp chúng ta xác định đ ược nhân tố vật chất trong đời sống xã hội ,có ý n ghĩa trực tiếp định hướng cho nghiên cứu khoa học tự nhiên giúp ngày càng đi sâu vào vào các dạng các dạng cụ thể của vật chất trong giới vi mô .Nó giúp chúng ta có thái độ khách quan trong suy nghĩ và hành động. b . Các đặc tính của vật chất *Vận động là phươn g thức tồn tại của vật chất và là thuộc tính cố hữu của vật chất .
  4. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Theo quan điểm của chủ nghĩa duy vật biện chứng ,vận động là sự biến đổi nói chung chứ không phải là sự chuyển dịch trong không gian .Ăngghen cho rằng vận động là một phương thức tồn tại vật chất ,là thuộc tính cố hữu của vật chất,gồm tất cả mọi sự thay đổi trong moi quá trình diễn ra trong vũ trụ.Vận động có 5 hình thức vận động chính là cơ -Hoá- lý -sinh-xã hội.Các hình thức vận động này có mối quan hệ chặt chẽ với nhau ,một hình thức vận động n ày thực h iện là tác đ ộng qua lại với những hình th ức vận động khác ,trong đó vận động cao bao gồm vận thấp nhưng không thể coi hình th ưc vận cao là tổng số đ ơn giản các hình thức vận động thấp. Th ế giới khách quan bao giờ cũng tồn tại không ngừng không thể có vật chất không vận động ,tức vật chất tồn tại .Vật chất thông qua vận động mà biểu hiện sự tồn tại của m ình .Ăngghen nhận định rằng các h ình thức và các dạng khác nhau của vật chất ,chỉ có thể nhận thức đ ược thông qua vận động mới có thể thấy được thuộc tính của nó .Trong thế giới vật chất từ các hạt cơ bản trong vi mô trong hệ thống h ành tinh khổng lồ. Bất cứ một dạng vật chất nào cũng là một thể thống nhất có kết cấu xác định gồm những bộ phận nhân tố khác nhau ,cùng tồn tại ảnh hưởng và tác động lẫn nhau gây ra nhiều biến đổi .Nguồn gốc vận động do những nguyên nhân bên trong ,vận động vật chất là tự thân vận động. Vận động là thuộc tính cố hữu của vật chất ,không thể có vận động bên ngoài vật chất .Nó không do ai sáng tạo ra và không thể tiêu diệt được do đó nó dược bảo toàn cả số lượng lẫn chất lượng.Khoa học đã chứng minh rằng nếu một h ình thức vận động n ào dó của sự vật mất đi thì tất yếu nó nảy sinh một hình thức vận động
  5. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com khác thay thế .Các h ình thức vận động chuyển hoá lẫn nhau còn vận độn g của vật chất thì vĩnh viễn tồn tại. Mặc dù vận động luôn ở trong quá trình không ngừng ,nhưng điều đó không loại trừ mà còn bao hàm cả hiện tượng đứng im tương đối ,không có nó th ì không có sự phân hoá thế giới vật chất th ành các sự vật ,hiện tượng phong phú và đa d ạng .Ăngghen khẳng định rằng khả năng đứng im tượng đối của các vật thể ,khả năng cân bằng tạm thời là những điều kiện chủ yếu của sự phân hoá vật chất. Nếu vận động là biến đổi của các sự vật hiện tư ợng thì đứng im là sự ổn định ,là sự bảo toàn tính quy định sự vật hiện tư ợng .Đứng im chỉ một trạng thái vận động ,vận động trong thăng bằng ,trong sự ổn định tương đối .Trạng thái đứng im còn đ ược b iểu hiện như là m ột quá trình vận động trong phạm vi sự vật ổn định ,chưa biến đổi ,chỉ là tạm thời vì nó chỉ xẩy ra trong một thời gian nhất định .Vận động riêng biệt có xu h ương phá hoại sự cân bằng còn vận động toàn th ể lại phá hoại sự cân bằng riêng biệt làm cho các sự vật luôn biến đổi ,chuyển hoá nhau . *Không gian và thời gian là những hình thức tồn tại của vật chất Không gian ph ản ánh thuộc tính của các đối tượng vật chất có vị trí ,có h ình thức kết cấu ,có độ dài ngắn cao thấp .Không gian biểu hiện sự tồn tại và tách biệt của các sự vật với nhau ,biểu hiện qua tính chất và trật tự của chúng Còn thời gian phản ánh thuộc tính của các qúa trình vật chất diễn ra nhanh hay chậm ,kế tiếp nhau theo một trình tự nhất định .Thời gian biểu hiện trình độ tốc độ của quá trình vật chất ,tính tách biệt giữa các giai đoạn khác nhau của qúa trình đó ,trình tự xuất hiện và mất đi của các sự vật hiện tượng.
  6. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Không gian và thời gian là những hình thức cơ b ản của vật chất đang vận động ,Lênin đã ch ỉ ra trong thế giới không có gì ngoài vật chất đang vận động .Không gian và thời gian tồn tại khách quan ,nó không phải bất biến ,không thể đứng n goài vật chất ,không có không gian trống rỗng ,mà nó có sự biến đổi phụ thuộc vào vật chất vận động . Tính thống nhất vật chất của thế giới CNDT coi ý thức,tinh thần có trước ,quyết đinh vật chất ,còn duy vật thì ngược lại .Triết học Mác-Lênin khẳng định rằng chỉ có một thế giới duy nhất là thế giới vật chất đồng thời còn kh ẳng định rằng thế giới đều là những dạng cụ thể của vật chất ,có liên h ệ vật chất thống nhất với nhau như liên hệ về cơ cấu tổ chức ,lịch sử phát triển và đều ph ải tuân thủ theo quy luật khách quan của thế giới vật chất ,do đó nó tồn tại vĩnh cửu ,không do a sinh ra và cũng không mất đi trong thế giới đó ,không có gì khác ngoài những quá trình vật chất đang biến đổi là chuyển hoá lẫn nhau ,là nguyên nhân và kết quả của nhau. 2 . ý thức kết cấu của ý thức a. Cũng như vật chất có rất nhiều quan niệm về ý thưc theo các trường phái khác nhau . Theo quan điểm của CNDVBC khẳng định rằng ý thức là đ ặc tính và là sản phẩm của vật chất ,là sự phản ánh khách quan vào bộ óc con người thông qua lao động và ngôn ngữ .Mác nhấn mạnh rằng tinh thần ý thức là chẳng qua chỉ là cái vật chất được di chuyển vào bộ óc con người và được cải biến trong đó .ý thức là một hiện tượng tâm lý x• hội có kết cấu phức tạp gồm ý thức tri thức ,tình cảm ,ý chí trong đó tri thức là quan trọng nhất ,là phương thức tồn tại của ý
  7. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com thức,vì sự h ình thành và phát triển của ý thức có liên quan m ật thiết với quá trình con người nhận thức và cải biến giới tự nhiên.Tri thức càng được tích luỹ con n gười càng đi sâu vào b ản chất của sự vật và cải tạo sự vật có hiệu quả hơn ,tính n ăng động của ý thức nhờ đó mà tăng hơn .Việc nhấn mạnh tri thức là yếu tố cơ b ản quan trọng có ý nghĩa chống quan điểm đơn giản coi ý thức là tình cảm ,niềm tin …Quan điểm đó chính là b ệnh chủ quan duy ý chí của niềm tin mù quáng .Tuy nhiên việc nhấn mạnh yếu tố tri thức cũng không đồng nghĩa với việc phủ nhận coi nhẹ yếu tố vai trò tình cảm ý chí. Tự ý thức cũng là một yếu tố quan trọng mà CNDT coi nó là m ột thực thể độc lập có sẵn trong cá nhân ,biểu hiện xu hư ớng về bản thân mình ,tự khẳng định cái tôi riêng biệt tách rời xã hội .Trái lại CNDVBC tự ý thức là ý thức hướng về nhận thức bản thân m ình thông qua quan hệ với thế giới bên ngoài .Khi phản ánh th ế giới khách quan con ngư ời tự phân biệt mình ,đối lập m ình với thế giới đó là sự nhận thức mình như là một thực thể vận động ,có cảm giác ,tư duy có các h ành vi đ ạo đức và vị trí xã hội .Mặt khác sự giao tiếp xã hội và hoạt động thực tiễn xã hội đòi hỏi con người nhận rõ b ản thân mình và tự điều chỉnh theo các quy tắc tiêu chuẩn mà xã hội đề ra .Ngoài ra văn hoá cũng đóng vai trò cái gương soi giúp cho con người tự ý thức bản thân . Vô th ức là một hiện tượng tâm lý ,nhưng có liên quan đ ến hoạt động xảy ra ở n goài ph ạm vi của ý thức .Có 2 lo ại vô thức: loại thứ nhất liên quan đến các h ành vi chưa được con người ý thức ,loại thứ hai liên quan đến các hành vi trước kia đ ã đ ược ý thức nhưng do lặp lại nên trở th àmh thói quen ,có th ể diễn ra tự động b ên ngoài sự chỉ đạo của ý thức.Vô thức ảnh hưởng đến nhiều phạm vi hoạt
  8. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com động của con người .Trong những hoàn cảnh đó nó có thể giúp con người giảm b ớt sự căng thẳng trong hoạt động .Việc tăng cường rèn luyện để biến th ành hành vi tích cực thành thói quen ,có vai trò quan trọng trong đời sống . b . Nguồn gốc của ý thức Nguồn gốc tự nhiên ý thức ra đời là kết quả của sự phát triển lâu dài của giới tự nhiên cho tới khi xuất h iện con người và bộ óc .Khoa học chứng minh rằng thế giới vật chất nói chung và trái đất nói riêng đ ã từng tồn tại rất lâu trước khi xuất hiện con người ,rằng hoạt động ý thức của con người diễn ra trên cơ sở hoạt động sinh lý thần kinh bộ n ão người .Không thể tách rời ý thức ra khỏi bộ n ão vì ý th ức là chức năng bộ n ão ,bộ não là khí quản của ý thức .Sự phụ thuộc ý thức vào hoạt động bộ n ão thể h iện khi bộ n ão b ị tổn thương thì ho ạt động ý thức sẽ bị rối loạn .Tuy nhiên không th ể quy một cách đơn giản ý thức về quá trình sinh lý b ởi vì óc chỉ là cơ quan ph ản ánh .Sự xuất hiện của ý thức gắn liền sự phát triển đặc tính phản ánh ,nó phát triển cùng với sự phát triển của tự nhiên .Sự xuất hiện của xã hộ loài n gười đưa lại hình thức cao nhất của sự phản ánh ,đó là sự phản ánh ý thức luôn gắn liền với việc làm cho tự nhiên thích nghi với nhu cầu phát triển của xã hội. Nguồn gốc xã h ội Sự ra đời của ý thức gắn liền hình thành với sự phát triển của bộ óc con người dưới ảnh hưởng của lao động và giao tiếp QHXH. Lao động của con ngư ời là nguồn gốc vật chất có tính xã hội nhằm cải tạo tự nhiên ,thoả m ãn nhu cầu và phục vụ mục đích bản thân con người .Nhờ nó mà con ngư ời và xã hội lo ài người mới hình thành và phát triển .Lao động là phương
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2