Một số đặc điểm của biến chứng thần kinh ngoại biên trên bệnh nhân đái tháo đường tuýp 2 ở người cao tuổi

TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC<br /> <br /> <br /> MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM CỦA BIẾN CHỨNG THẦN KINH NGOẠI<br /> BIÊN TRÊN BỆNH NHÂN ĐÁI THÁO ĐƯỜNG TUÝP 2<br /> Ở NGƯỜI CAO TUÔI<br /> <br /> Nguyễn Văn Hướng¹, Cao Thị Vân²<br /> ¹Trường Đại học Y Hà Nội, ² Bệnh viện Đa khoa tỉnh Nghệ An<br /> <br /> Nghiên cứu mô tả cắt ngang được thực hiện trên 179 bệnh nhân từ 60 tuổi trở lên bị mắc đái tháo đường tuýp<br /> 2 có biểu hiện biến chứng thần kinh ngoại biên tại Bệnh viện Đại học Y Hà nội. Kết quả nghiên cứu cho thấy biến<br /> chứng thần kinh ngoại biên hay gặp nhất rối loạn cảm giác chủ quan (tê và đau) 95,6%, rối loạn cảm giác khách<br /> quan 97,2%. Trong đó, rối loạn cảm giác rung chiếm tỷ lệ cao nhất 78,8%. Ít gặp nhất là biến chứng vận động<br /> (39,7%).Tổn thương thần kinh sợi lớn chiếm 87,7%.Tổn thương sợi nhỏ 57,5%. Mức độ tổn thương trung bình<br /> chiếm 56,4%, nhẹ 38%, tổn thương nặng 5,6% . Như vậy, tổn thương thần kinh ngoại biên do đái tháo đường tuýp<br /> 2 ở người cao tuổi có đặc điểm: rối loạn cảm giác chủ quan hay gặp, rối loạn cảm giác khách quan hay gặp là cảm<br /> giác rung. Tổn thương sợi lớn hay gặp hơn tổn thương sợi nhỏ. Mức độ tổn thương chủ yếu gặp mức độ trung bình.<br /> <br /> Từ khóa: Đái tháo đường tuýp 2, biến chứng thần kinh ngoại biên<br /> <br /> <br /> I. ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> Thế kỉ 21 có sự bùng nổ các bệnh nội tiết trưng và chịu nhiều thách thức về vấn đề sức<br /> và rối loạn chuyển hóa trong đó bệnh đái tháo khỏe [5; 6]. Bệnh nhân ĐTĐ cao tuổi có sự gia<br /> đường (ĐTĐ) đang được nói đến nhiều hơn tăng tỷ lệ suy giảm chức năng hoạt động, tăng<br /> cả [1; 2]. Theo Tổ chức y tế thế giới (WHO), huyết áp, bệnh động mạch vành và đột quỵ cao<br /> tỉ lệ mắc ĐTĐ trên thế giới năm 1985: 30 triệu hơn so với những bệnh nhân lớn tuổi không bị<br /> dân; năm 1995: 135 triệu dân (chiếm 4% dân ĐTĐ. Ngoài ra, ĐTĐ còn làm tăng nguy cơ của<br /> số); năm 2000: 157,3 triệu dân, dự đoán đến cho một số bệnh lý trên người cao tuổi chẳng<br /> năm 2025: 300 triệu dân (chiếm 5% dân số) hạn như trầm cảm, suy giảm nhận thức, tiểu<br /> [2]. Trong đó 90% mắc ĐTĐ type 2 và hơn nửa không tự chủ, té ngã, đau dai dẳng và bị đa biến<br /> số người mắc trên 65 tuổi. Tính đến năm 2014 chứng [7; 8]. Sự tiến triển ĐTĐ type 2 luôn đi<br /> có khoảng 6,3% người cao tuổi bị ĐTĐ trên kèm các biến chứng mạn tính gây tổn thương<br /> thế giới [4]. Người cao tuổi (NCT) được quy nhiều cơ quan dẫn đến tình trạng tàn phế thậm<br /> ước trên 65 (thế giới) hoặc trên 60 (Việt Nam) chí gây tử vong. Biến chứng thần kinh thường<br /> đang có sự gia tăng nhanh chóng là nhóm tuổi gặp và xuất hiện sớm, đa dạng nhiều khi phối<br /> với những đặc điểm nhân khẩu học xã hội đặc hợp đan xen nhau. Nghiên cứu tại vương quốc<br /> Anh năm 1996 ở 119 trung tâm điều trị ĐTĐ<br /> cho thấy tỷ lệ hiện mắc của biến chứng nguy<br /> Tác giả liên hệ: Nguyễn Văn Hướng, hiểm này là 28,5% hay gặp nhất là các biến<br /> Trường Đại học Y Hà Nội chứng thần kinh ngoại biên (TKNB) [9]. Theo<br /> Email: nguyenvanhuong@hmu.edu.vn Ellenberg M.(1983) qua nghiên cứu 4400 bệnh<br /> Ngày nhận: 10/03/2019 nhân ĐTĐ thấy tần suất gặp của biến chứng<br /> Ngày được chấp nhận: 03/04/3019 TKNB tăng theo thời gian mắc bệnh: Từ 7,5%<br /> <br /> TCNCYH 119 (3) - 2019 81<br /> TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC<br /> <br /> lúc khởi bệnh đến 40% sau 20 năm, 50% sau năm 2001 và kết quả điện sinh lý [12].<br /> 25 năm [10]. Tỷ lệ biến chứng thần kinh ngoại - Bệnh nhân đồng ý tham gia nghiên cứu.<br /> vi do ĐTĐ dao động 5 - 60% tùy theo phương Tiêu chuẩn loại trừ bệnh nhân:<br /> pháp và tiêu chuẩn chẩn đoán [4]. Các triệu Suy thận. Bệnh lý cấp tính: Sốt cao, các<br /> chứng có thể xuất hiện nghiêm trọng như tê nguyên nhân cấp tính khác như suy hô hấp,<br /> bì, liệt, dị cảm. Tuy nhiên có thể không có triệu suy tim, suy gan nặng…Dùng thuốc gây tổn<br /> chứng ở 50% bệnh nhân ĐTĐ và với viêm đa thương thần kinh ngoại biên: TNH, Vincristin,<br /> dây thần kinh tiến triển triệu chứng đau thường Metronidazol. Các bệnh lý ác tính kèm theo:<br /> biến mất mặc dù chúng có tác động đáng kể Ung thư, bệnh máu, nhiễm khuẩn… Các bệnh<br /> đến chất lượng cuộc sống (CLCS) của bệnh nhân có biểu hiện đau thần kinh tọa. Những<br /> nhân ĐTĐ [11]. Xuất phát từ thực tế trên, chúng bệnh nhân không đồng ý phối hợp để tham gia<br /> tôi nghiên cứu đề tài này nhằm mục tiêu: "Mô vào nghiên cứu.<br /> tả một số đặc điểm của biến chứng thần kinh 2. Phương pháp<br /> ngoại biên trên bệnh nhân đái tháo đường tuýp<br /> 2 ở người cao tuổi". Thiết kế nghiên cứu: Mô tả cắt ngang<br /> Phương pháp chọn mẫu:<br /> II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP Lấy mẫu thuận tiện: tất cả các bệnh nhân<br /> 1. Đối tượng đái tháo đường tuýp 2 ở người từ 60 tuổi trở<br /> lên có biểu hiện biến chứng thần kinh ngoại<br /> Đối tượng nghiên cứu là 179 bệnh nhân<br /> biên đến khám và điều trị tại Bệnh viện Đại học<br /> ĐTĐ tuổi từ 60 trở lên khám và điều trị tại Bệnh<br /> Y Hà nội từ tháng 02 năm 2017 đến tháng 09<br /> viện Đại học Y Hà nội từ tháng 02 năm 2017<br /> năm 2018.<br /> đến tháng 09 năm 2018.<br /> Tiêu chuẩn chọn bệnh nhân bệnh nhân Các bước tiến hành nghiên cứu:<br /> thỏa mãn các điều kiện: Chẩn đoán biến chứng thần kinh ngoại biên<br /> - Chẩn đoán ĐTĐ theo tiêu chuẩn WHO ở bệnh nhân cao tuổi ĐTĐ type 2 dựa vào tiêu<br /> 2006 [1]. Chẩn đoán ĐTĐ khi có một trong các chuẩn chấn đoán biến chứng thần kinh ngoại<br /> tiêu chuẩn sau: Glucose máu lúc đói (nhịn ăn biên theo Hội đồng Anh có độ tin cậy là 0,64,<br /> sau 8h) ≥ 7,0 mmol/l (126mg/ dl), ít nhất 2 lần. độ nhạy 79% và độ đặc hiệu 78% [12].<br /> Glucose máu bất kỳ ≥ 11,1(200mg/ dl) mmol/l - Bước 1: Bệnh nhân đã được chẩn đoán<br /> kèm theo các triệu chứng của tăng glucose đái tháo đường tuýp 2 theo tiêu chuẩn đã nêu<br /> máu (khát nhiều, tiểu nhiều, ăn nhiều, gầy sút). ở phần đối tượng nghiên cứu.<br /> Hoặc Glucose máu 2h sau khi nghiệm pháp - Bước 2: Tiến hành khám chuyên khoa<br /> tăng đường huyết ≥ 11,1 mmol/l. thần kinh bởi bác sỹ chuyên khoa thần kinh,<br /> - Chẩn đoán bệnh thần kinh ngoại biên do sau đó đánh giá mức độ tổn thương cũng như<br /> ĐTĐ theo tiêu chuẩn chẩn đoán bệnh thần kinh tính chất tổn thương thần kinh ngoại biên dựa<br /> ngoại biên do ĐTĐ của Hiệp hội thần kinh Anh vào các tiêu chuẩn theo hai bảng dưới đây:<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 82 TCNCYH 119 (3) - 2019<br />  TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC<br /> <br /> Bảng 1. Tiêu chuẩn chẩn đoán biến chứng thần kinh ngoại biên<br /> theo Hội Đồng Vương Quốc Anh<br /> <br /> Phần 1: Hỏi bệnh triệu chứng cơ năng<br /> <br /> 1. Cảm nhận, cảm giác thế A. Nóng rát, tê bì, kim châm  2 điểm<br /> nào B. Đau nhức, mỏi, co rút  1 điểm<br /> A. Ở bàn chân  2 điểm<br /> 2. Triệu chứng ở đâu B. Bắp chân  1 điểm<br /> C. Các nơi khác  0 điểm<br /> <br /> 3. Triệu chứng có đánh thức A. Có  1 điểm<br /> bệnh nhân về đêm không B. Không  0 điểm<br /> A. Nặng hơn về đêm  2 điểm<br /> 4. Thời điểm có triệu chứng<br /> B. Cả ngày lẫn đêm  1 điểm<br /> đau<br /> C. Chỉ ban ngày  0 điểm<br /> A. Lúc đi lại  2 điểm<br /> 5. Triệu chứng giảm khi nào B. Lúc đứng  1 điểm<br /> C. Lúc ngồi hay lúc nghỉ ngơi  0 điểm<br /> Tổng điểm: Bình thường(0-2) ; Nhẹ(3-4) ; Trung bình(5-6) ; Nặng(7-9) <br /> Phần 2: Khám lâm sàng<br /> Tổn thương Bên phải Bên trái<br /> Có Mất Có Mất<br /> 6. Phản xạ gân Achille<br />  1 điểm  2điểm  1 điểm  2 điểm<br /> Bình thường Mất/giảm Bình thường Mất/giảm<br /> 7. Cảm giác rung<br />  0 điểm  1 điểm  0 điểm  1 điểm<br /> Bình thường Mất/giảm Bình thường Mất/giảm<br /> 8. Cảm giác về nhiệt<br />  0 điểm  1 điểm  0 điểm  1 điểm<br /> Bình thường Mất/giảm Bình thường Mất/giảm<br /> 9. Khám bằng Monofilament<br />  0 điểm  1 điểm  0 điểm  1 điểm<br /> Tổng điểm: Bình thường(0-2) ; Nhẹ(3-5); Trung bình(6-8) ; Nặng(9-10) <br /> <br /> - Phân loại tổn thương thần kinh ngoại biên dựa trên triệu chứng cơ năng và thực thể:<br /> Phân loại thành nhóm tổn thương sợi nhỏ, tổn thương sợi lớn và tổn thương sợi hỗn hợp khi có<br /> cả tổn thương sợi nhỏ và sợi lớn [5].<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> TCNCYH 119 (3) - 2019 83<br /> TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC<br /> <br /> Bảng 2. Phân loại biến chứng thần kinh ngoại biên<br /> <br /> Đặc điểm Hội chứng sợi lớn Hội chứng sợi nhỏ<br /> Đau rát bỏng, kim châm … kiểu găng<br /> Triệu chứng cơ năng Tê, cóng, ngứa<br /> vớ, đối xứng, nặng về đêm.<br /> Giảm/ mất cảm giác vị trí, ngón. Rối loạn cảm giác đau.<br /> <br /> Giảm/ mất cảm giác rung. Giảm/ mất cảm giác nhiệt, phân biệt<br /> nhọn tù.<br /> Triệu chứng thực thể Giảm/ mất phản xạ gân xương.<br /> Cảm giác rung âm thoa bình thường.<br /> Teo cơ, Liệt vận động ngọn/ gốc<br /> chi. Phản xạ gân xương bình thường.<br /> <br /> - Bước 3: Kết luận và đánh giá đặc điểm lâm sàng bởi bác sỹ chuyên khoa thần kinh.<br /> 3. Xử lý số liệu<br /> Các số liệu thu thập được nhập thông tin vào máy tính, sau đó được phân tích bằng phần mềm<br /> SPSS 15.0<br /> 4. Đạo đức nghiên cứu<br /> Đề tài đã được thông qua hội đồng Đạo đức tại Trường Đại học Y Hà nội số 01/HMUIRB ngày<br /> 09/01/2019. Tất cả các đối tượng nghiên cứu được giải thích cụ thể về mục tiêu nghiên cứu và<br /> đồng ý tự nguyện tham gia. Đảm bảo tính bí mật thông tin nghiên cứu Nghiên cứu nhằm bảo vệ và<br /> nâng cao sức khỏe cho người cao tuổi, không nhằm mục đích nào khác.<br /> <br /> III. KẾT QUẢ<br /> Đặc điểm lâm sàng của biến chứng thần kinh ngoại biên trên bệnh nhân đái tháo đường<br /> tuýp 2 người cao tuổi:<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Biểu đồ 1. Đặc điểm lâm sàng các biến chứng thần kinh ngoại biên (n = 179)<br /> Nhận xét: Rối loạn cảm giác chủ quan: Tê bì, kiến bò, kim châm hoặc đau nhức chiếm 95,6%.<br /> Rối loạn cảm giác khách quan có 174 bệnh nhân chiếm 97,2%. Có 71 bệnh nhân biểu hiện rối loạn<br /> vận động teo yếu cơ và liệt vận động ở mức độ nhẹ chiếm 39,7%. Mất phản xạ gân gót là 101 bệnh<br /> <br /> <br /> 84 TCNCYH 119 (3) - 2019<br />  TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC<br /> <br /> nhân, chiếm 54,2%.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Biểu đồ 2. Rối loạn cảm giác khách quan (n = 174)<br /> Nhận xét: Trong nhóm rối loạn cảm giác khách quan có 78,8% rối loạn cảm giác rung, 23,5% rối<br /> loạn cảm giác nhiệt, 44,1% rối loạn cảm nhận khác.<br /> Bảng 3. Phân loại tổn thương thần kinh ngoại biên (n = 179)<br /> <br /> Có Không Tổng<br /> Biến số<br /> n % n % N %<br /> Sợi nhỏ 103 57,5 76 42,5 179 100<br /> Sợi lớn 157 87,7 22 12,3 179 100<br /> Sợi hỗn hợp 81 45,3 98 54,7 179 100<br /> <br /> Nhận xét: Hội chứng sợi nhỏ có 103 bệnh nhân chiếm 57,5%. Hội chứng sợi lớn có 157 bệnh<br /> nhân chiếm 87,7%. Hội chứng hỗn hợp có 81 bệnh nhân chiếm 45,3%.<br /> Bảng 4. Phân loại mức độ nặng nhẹ biến chứng thần kinh ngoại biên (n = 179)<br /> <br /> Số bệnh nhân Tỷ lệ (%)<br /> Nhẹ 68 38<br /> Trung bình 101 56,4<br /> Nặng 10 5,6<br /> Tổng 179 100<br /> <br /> Nhận xét: Trong 179 bệnh nhân: mức độ nặng chỉ có 10 bệnh nhân chiếm 5,6%. Mức độ trung<br /> bình gặp nhiều nhất là 101 bệnh nhân chiếm 56,4%. Nhóm bệnh nhân nhẹ có 68 bệnh nhân chiếm<br /> 38%.<br /> IV. BÀN LUẬN với nghiên cứu Lương Thanh Điền thấy rối<br /> Đa số bệnh nhân nghiên cứu của chúng tôi loạn cảm giác chủ quan là 96,29% [7], cao<br /> có rối loạn cảm giác chủ quan chiếm 95,6% hơn kết quả Nguyễn Quốc Anh thấy rối loạn<br /> với các triệu chứng cơ năng: tê bì, kiến bò, cảm giác chủ quan gặp trong nhóm nghiên<br /> kim châm hoặc đau nhức. Kết quả phù hợp cứu là 66,3%, trong đó tê bì hay gặp nhất và<br /> <br /> <br /> TCNCYH 119 (3) - 2019 85<br /> TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC<br /> <br /> chiếm ưu thế 62,5%, kim châm 27,5%, nóng trong nhóm biến chứng thần kinh [7].<br /> rát 10%, co rút 32,5%, mỏi 5%, đau nhức 5% Tổn thương sợi nhỏ biểu hiện bằng mất<br /> [8]. Trong nhóm bệnh nhân nghiên cứu, chúng cảm giác đau, cảm nhận nhiệt nên bệnh nhân<br /> tôi thấy 97,2% các bệnh nhân được thăm có thể bị bỏng mà không có cảm giác. Tổn<br /> khám thần kinh có bất thường bao gồm 78,8% thương sợi nhỏ thường xuất hiện trước tổn<br /> bệnh nhân giảm/mất cảm giác rung, 23,5% rối thương sợi lớn và xuất hiện sớm ngay từ giai<br /> loạn nhiệt. Kết quả này gần giống Ellenberg đoạn tiền ĐTĐ [9]. Tổn thương sợi lớn ảnh<br /> M.(1983) nghiên cứu trên bệnh nhân ĐTĐ có hưởng chủ yếu vào cảm giác sâu và cảm giác<br /> biến chứng thần kinh thấy rối loạn cảm giác sờ tinh vi với các triệu chứng lâm sàng là giảm<br /> khách quan là 98,6% [9], Lương Thanh Điền: cảm giác rung, cảm giác chạm và phản xạ gân<br /> 85,18% [7]. Nguyễn Thanh Hương là 55,6% do xương. Nghiên cứu chúng tôi thấy hội chứng<br /> ở NCT cảm giác rung có xu hướng giảm [6]. Về tổn thương thần kinh sợi nhỏ chiếm 57,5%,<br /> vấn đề này, Thosmon và cộng sự đã nghiên hội chứng sợi lớn: 87,7%, sợi hỗn hợp chiếm<br /> cứu các lọai cảm giác trên 200 người cao tuổi 45,3% gần giống kết quả Trần Thị Nhật thu<br /> không bị ĐTĐ và nhận thấy trong khi các cảm được hội chứng sợi nhỏ là 61,68%, hội chứng<br /> giác xúc giác và đau tương đối ổn định thì cảm sợi lớn là 81,81%. Kết quả chúng tôi khác với<br /> giác rung giảm rất rõ theo tuổi (p < 0,001) [4]. nghiên cứu Nguyễn Thanh Hương trên nhóm<br /> Từ đấy, tác giả cho rằng các cảm giác nông biến chứng thần kinh ngoại vi ở bênh nhân<br /> là cơ sở thuận lợi để nghiên cứu tổn thương ĐTĐ mới phát hiện lần đầu: Sợi nhỏ chiếm<br /> thần kinh ngoại vi do ĐTĐ, còn cảm giác rung 14,8%, Sợi lớn chiếm 11,1%, chủ yếu là sợi<br /> khó xác định nếu bệnh nhân là NCT [4; 11]. hỗn hợp chiếm 71,9%. Có thể giải thích do<br /> Rối loạn cảm nhận nhiệt trong nhóm nghiên nhóm nghiên cứu chúng tôi là người cao tuổi<br /> cứu là 23,5% thấp hơn so với các nghiên cứ có thời gian mắc bệnh lâu năm nên tổn thương<br /> Nguyễn Quốc Anh là 42,9%, Nguyễn Thanh sợi lớn chiếm ưu thế. Nhóm bệnh nhân nặng<br /> Hương rối loạn cảm nhận nhiệt là 66,7%. Các gặp ít nhất có 5,6%, mức độ trung bình gặp<br /> triệu chứng khách quan có tính chất đối xứng nhiều nhất 56,4%, mức độ nhẹ chiếm 38%.<br /> 2 bên, ưu thế ngọn chi hơn gốc chi, gặp ở chi<br /> IV. KẾT LUẬN<br /> dưới nhiều hơn chi trên, điều này phù hợp với<br /> sinh bệnh học của bệnh lý thần kinh ngoại vi ở Tổn thương thần kinh ngoại biên do đái<br /> bệnh nhân ĐTĐ đã được nhiều tác giả trong và tháo đường tuýp 2 ở người cao tuổi có đặc<br /> ngoài nước mô tả [3; 10]. Trong nhóm nghiên điểm: rối loạn cảm giác chủ quan hay gặp nhất,<br /> cứu có 71 bệnh nhân biểu hiện teo yếu cơ và về rối loạn cảm giác khách quan hay gặp là<br /> liệt vận động nhẹ chiếm 39,7% thấp hơn các cảm giác rung. Tổn thương sợi lớn hay gặp<br /> nghiên cứu khác. Martin CL và cộng sự (2006) hơn tổn thương sợi nhỏ. Mức độ tổn thương<br /> thấy 22,6% teo yếu cơ và 26,61% liệt vận động chủ yếu gặp mức độ trung bình.<br /> [3]. Nghiên cứu của Nguyễn Quốc Anh tỷ lệ<br /> Lời cảm ơn<br /> teo cơ chiếm 54,5% chủ yếu là khối cơ cẳng-<br /> bàn chân [8]. Zhou L và cộng sự (2011) thấy Chúng tôi xin chân thành cảm ơn đến Bệnh<br /> có 82,93% teo cơ ở các nhóm cẳng bàn chân viện Đại học Y Hà nội, các đồng nghiệp và đặc<br /> cân xứng 2 bên [11]. Theo Lương Thanh Điền biệt 179 bệnh nhân đã tạo điều kiện cho chúng<br /> có tới 74,07% bệnh nhân có rối loạn vận động tôi hoàn thành đề tài này.<br /> <br /> <br /> 86 TCNCYH 119 (3) - 2019<br />  TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC<br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO ở Việt Nam. Tạp chí y học thực hành (675) - số<br /> 9/2009.<br /> 1. Word Helth Organization (2006).<br /> 7. Lương Thanh Điền (2011). Đặc điểm lâm<br /> Definition and diagnosis of diabetes mellitus and<br /> sàng bệnh lý thần kinh ngoại biên trên bệnh nhân<br /> intermediate hyperglycaemia. Report of a WHO/<br /> ĐTĐ type 2 tại bệnh viện đa khoa Cần Thơ. Tạp<br /> IDF consultation 2006;1-4.<br /> chí y học thực hành (372) - số 3/2007<br /> 2. Boulton AJM, Gries FA, Jervell JA (1998).<br /> 8. Nguyễn Quốc Anh (2012). Tỷ lệ biến<br /> Guide-lines for the diagnosis and outpatient<br /> chứng thần kinh ngoại vi ở bệnh nhân ĐTĐ type<br /> management diabetic peripheral neuropathy.<br /> 2 điều trị ngoại trú tại BVBM. Tạp chí y học Việt<br /> Diabet Med. 15: 508 –514<br /> nam (213) - số 2 /2011.<br /> 3. Martin CL, Albers J, Herman WH (2006).<br /> 9. Simmons Z, Feldman E.L (2002). Update<br /> Neuropathy among the diabetes control and<br /> on diabetic neuropathy. Current opinion in<br /> complications trial cohort 8 years after trial<br /> neurology. 15: pp.595-603.<br /> completion. Diabetes care. 29(2).p34<br /> 4. Thomson FJ, Masson E.A. Bouton 10. Ellenberg M.(1983). Diabetic Neuropathy.<br /> A.J (1993). The clinical diagnosis of sensory Diabetes mellitus. pp.61-72, 777-800.<br /> neuropathy in elderly people. Diabet - Med 11. Zhou L, Li J, Ontaneda D, Sperling<br /> 1/1993. 10(9), p.843-846. J (2011). Metabolic syndrome in small fiber<br /> 5. Solomon Tesfaye MD, FRCP (2007). sensory neuropathy. J Clin Neuromuscul Dis.<br /> Clinical management diabetic neuropathy Chapt 2011 Jun; 12(4): 235-43.<br /> 14: Clinical fearture of diabetic polyneuropathy. 12. OC Oguejiofor, UC Odenigbo, CB<br /> Humana press. Oguejiofor (2008). Screening for peripheral<br /> 6. Nguyễn Thanh Hương (2009). Bước đầu neuropathy in diabetic patiens the benefits of<br /> đánh giá tính giá trị và độ tin cậy của bộ công cụ the united kingdom. Tropical Journal of medical<br /> đo lường chất lượng cuộc sống người cao tuổi research, vol2, no1, 2008, p.345<br /> <br /> Summary<br /> CHARACTERISTICS OF PERIPHERAL NEUROLOGICAL<br /> COMPLICATIONS IN TYPE 2 DIABETES MELLITUS<br /> IN THE ELDERLY<br /> The cross-sectional descriptive study was performed on 179 patients aged 60 and older who had<br /> type 2 diabetes mellitus that showed peripheral neurological complications at Hanoi Medical University<br /> Hospital. The results showed that the most common peripheral neurological complications were<br /> subjective sensory disorders (numbness and pain) 95.6% and objective sensory disorders 97.2%. In<br /> particular, vibration sensory disorder accounted for the highest prevalence (78.8%). The least common<br /> was motor complications (39.7%). The prevalence of big fiber nerve injury was 87.7%, while small<br /> fiber injury was 57.5%. The average level of injury accounted for 56.4%, slightly 38%, and severe<br /> injury 5.6%. Thus, peripheral neuropathy due to type 2 diabetes in the elderly is characterized by: the<br /> most common subjective sensory disorder, the common sensory disorder is the feeling of vibration.<br /> Big fiber damage is more common than small fiber injury. The level of vulnerability is mainly moderate.<br /> <br /> Keywords: Type 2 diabetes mellitus, peripheral neurological complications.<br /> <br /> TCNCYH 119 (3) - 2019 87<br />