MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM HÌNH THÁI, SINH HỌC CỦA NHỆN 2 CHẤM NÂU TETRANYCHUS URTICAE K. VÀ MỨC ĐỘ GÂY HẠI CỦA CHÚNG TRÊN HOA HỒNG TẠI ĐÀ LẠT, 2005

Chia sẻ: Sunny_1 Sunny_1 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

88
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Hoa Hồng là một loài hoa đẹp nổi tiếng khắp thế giới. Mọi người đều cho rằng hoa Hồng đẹp, với vẻ đẹp kiêu sa, mặn mà quyến rũ. Hoa Hồng đã được trồng từ nhiều thế kỷ qua, nước nào cũng có trồng. Tuy nhiên cũng có thể nói hoa hồng rất khó trồng, vì cây hoa hồng rất đa dạng, đa giống, trồng nơi khí hậu không thích hợp dễ bị bệnh và chết. Đà Lạt là một vùng trồng hoa Hồng nổi tiếng, đã cung cấp hoa hồng cho người dân trong cả nước, đáp ứng nhu...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM HÌNH THÁI, SINH HỌC CỦA NHỆN 2 CHẤM NÂU TETRANYCHUS URTICAE K. VÀ MỨC ĐỘ GÂY HẠI CỦA CHÚNG TRÊN HOA HỒNG TẠI ĐÀ LẠT, 2005

NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC KYÕ THUAÄT 1 MOÄT SOÁ ÑAËC ÑIEÅM HÌNH THAÙI, SINH HOÏC CUÛA NHEÄN 2 CHAÁM NAÂU TETRANYCHUS URTICAE K. VAØ MÖÙC ÑOÄ GAÂY HAÏI CUÛA CHUÙNG TREÂN HOA HOÀNG TAÏI ÑAØ LAÏT, 2005 SOME MORPHOLOGICAL, BIOLOGICAL CHARACTERS OF TWO SPOTTED MITE TETRANYCHUS URTICAE KOCH AND THEIR DAMAGE ON ROSES AT DALAT CITY, 2005 Nguyeãn Thò Chaét vaø Buøi Thanh Tuøng Ñaïi hoïc Noâng Laâm Thaønh phoá Hoà Chí Minh ÑT: 0989598490 Email: nguyenthichat@yahoo.com ABSTRACT cho caây hoa phaùt trieån maø saâu beänh haïi cuõng töø ñoù maø phaùt sinh phaùt trieån nhieàu hôn. Nhöõng naêm Three kinds of roses: Red Horland rose, Yelow gaàn ñaây treân hoa Hoàng bò nhieàu loaøi saâu vaø nheän Horland rose and Kiss glass at Dalat City were phaù haïi, aûnh höôûng ñeán naêng suaát, phaåm chaát hoa damaged by two spotted mite Tetranychus urticae. Hoàng, gaây thieät haïi veà kinh teá cho ngöôøi troàng The leaves of roses were damaged 19,2-29,3%, hoa nhaát laø nheän 2 chaám naâu. Ngöôøi noâng daân ñaõ the density of two spotted mite varied from 0,8- söû duïng nhieàu loaïi thuoác keå caû thuoác laäu, thuoác 4,0/ compound leaves. Among them red Horland caám nhö thuoác Longcia coøn goïi laø thuoác “1c” ñeå rose was seriously infested. phoøng trò. The two spotted mite was small, straw and Xuaát phaùt töø moái quan taâm veà loaïi nheän 2 chaám greenishness color with two dark brown spot on naâu vaø cung caáp thoâng tin giuùp nhöõng ngöôøi noâng the side of the body. The size of female average daân hieåu theâm ñoái töôïng gaây haïi nguy hieåm treân hoa 0,41 x 0,23 mm, the male 0,29 x 0,14 mm. The Hoàng, chuùng toâi tieán haønh nghieân cöùu “Ñaëc ñieåm cycle of two spotted mite included some stages: hình thaùi, sinh hoïc cuûa nheän 2 chaám naâu egg, larvae, protonymph, deutonymph and Tetranychus urticae K. vaø khaûo saùt möùc ñoä gaây imago, it lasts about 273,27 hours. The female haïi cuûa treân hoa Hoàng taïi Ñaø Laït” laid 44,6 eggs on average. Muïc ñích cuûa ñeà taøi Keywords: Tetranychus urticae Koch, Nymph, Protonymph, Deutonymph Xaùc ñònh ñaëc ñieåm hình thaùi, sinh hoïc cuûa nheän 2 chaám naâu Tetranychus urticae gaây haïi treân caây ÑAËT VAÁN ÑEÀ hoa Hoàng vaø caûnh baùo möùc ñoä gaây haïi cuûa chuùng treân moät soá loaïi hoa Hoàng chính. Hoa Hoàng laø moät loaøi hoa ñeïp noåi tieáng khaép theá giôùi. Moïi ngöôøi ñeàu cho raèng hoa Hoàng ñeïp, vôùi veû VAÄT LIEÄU VAØ PHÖÔNG PHAÙP ñeïp kieâu sa, maën maø quyeán ruõ. Hoa Hoàng ñaõ ñöôïc troàng töø nhieàu theá kyû qua, nöôùc naøo cuõng coù troàng. Khaûo saùt moät soá ñaëc ñieåm hình thaùi, sinh Tuy nhieân cuõng coù theå noùi hoa hoàng raát khoù troàng, vì hoïc cuûa loaøi nheän ñoû 2 chaám (Tetranychus caây hoa hoàng raát ña daïng, ña gioáng, troàng nôi khí urticae) haäu khoâng thích hôïp deã bò beänh vaø cheát. Phöông phaùp Ñaø Laït laø moät vuøng troàng hoa Hoàng noåi tieáng, ñaõ cung caáp hoa hoàng cho ngöôøi daân trong caû nöôùc, - Khaûo saùt ñaëc ñieåm hình thaùi vaø sinh hoïc cuûa ñaùp öùng nhu caàu ngaøy caøng cao cuûa con ngöôøi veà nheän 2 chaám naâu ñöôïc tieán haønh baèng phöông ngheä thuaät thöôûng thöùc hoa Hoàng. Nhieàu coâng ty phaùp söû duïng ñaûo thöùc aên trong coâng trình cuûa nöôùc ngoaøi nhö Hasfarm vaø moät soá coâng ty khaùc Kojanchnicove I.V. (1961) vaø Phasullati K.K. (1971), ñaõ thueâ möôùn dieän tích ñaát khaù roäng ñeå troàng caùc cuï theå: loaïi hoa xuaát khaåu vaø ñaëc bieät troàng nhieàu loaïi hoa Hoàng. - Duøng 50 con caùi môùi hình thaønh khi chuùng vöøa giao phoái. Tuy vaäy hoa Hoàng cuõng nhö nhieàu caây troàng hoa khaùc ôû Ñaø Laït naèm trong vuøng coù ñieàu kieän - Nuoâi töøng caù theå treân ñaûo thöùc aên. Ñaûo thöùc khí haäu, thôøi tieát quanh naêm thuaän lôïi khoâng chæ aên laø mieáng laø saïch hình troøn coù ñöôøng kính 1cm, laù Ñaïi hoïc Noâng Laâm Tp. HCM Taïp chí KHKT Noâng Laâm nghieäp, soá 3/2007
2 NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC KYÕ THUAÄT ñaët treân mieáng xoáp thaám nöôùc. Haøng ngaøy theo doõi Chæ tieâu ghi nhaän söï suaát hieän cuaû tröùng treân ñaûo thöùc aên, ñeám soá löôïng tröùng treân ñaûo thöùc aên vaø thay ñaûo thöùc aên môùi. - Tyû leä laù bò haïi (%) - Taïo ñieàu kieän moâi tröôøng nuoâi môùi gioáng Tyû leä laù bò haïi tính theo coâng thöùc Ñaëng Vuõ Thò nhö moâi tröôøng maø loaøi nheän ñoû naøy ñaõ soáng (nhieät Thanh, 1997. ñoä, aåm ñoä, nguoàn thöùc aên…). Tyû leä haïi (%) = Soá laù bò haïi / Soá laù ñieàu tra × - Tuyeät ñoái traùnh laøm toån thöông con maãu 100 mang nuoâi. - Maät ñoä nheän (con/laù keùp) - Soá löôïng caù theå nuoâi trong moät laàn laëp laïi cuûa nheän ñoû laø 50, soá laàn laëp laïi laø 3. Lòch theo doõi: 10 ngaøy/1 laàn. Chæ tieâu theo doõi KEÁT QUAÛ VAØ THAÛO LUAÄN - Moâ taû ñaëc ñieåm hình thaùi caùc pha phaùt trieån Moät soá ñaëc ñieåm hình thaùi vaø sinh hoïc cuûa (tröôûng thaønh caùi, tröôûng thaønh ñöïc, tröùng, aáu nheän 2 chaám naâu truøng, nymph). Teân khoa hoïc: Tetranychus urticae K. - Kích thöôùc caùc pha phaùt trieån nhö tröùng, nheän non tuoåi 1 (aáu truøng), nheän non tuoåi 2 Teân tieáng Anh: Two-spotted mite, spider mite (Protonymph), nheän non tuoåi 3 (Deutonymph) vaø tröôûng thaønh. Ño kích thöôùc cô theå caùc giai ñoaïn Teân thöôøng goïi: Nheän hai chaám naâu phaùt trieån baèng kính soi noåi coù gaén thöôùc ño. Hoï: Tetranychidae - Thôøi gian phaùt trieån caùc pha. Boä: Acari - Khaû naêng ñeû tröùng cuûa con caùi. Lôùp: Arachnida - Voøng ñôøi. Ngaønh: Arthropoda Lòch theo doõi Nheän hai chaám naâu laø ñoäng vaät thuoäc ngaønh Theo doõi 2 – 3 laàn / ngaøy. Haøng ngaøy thay ñaûo chaân ñoát, gaây haïi treân hoa hoàng ôû caû giai ñoaïn aáu thöùc aên môùi truøng vaø thaønh truøng. Nheän gaây haïi cho hoa Hoàng baèng caùch chích huùt dinh döôõng ôû maët döôùi laù, ñeå Ñieàu tra möùc ñoä haïi cuûa nheän 2 chaám naâu laïi nhieàu ñoám xaùm traéng treân laù, taïo nhieàu maøng treân 3 gioáng hoa hoàng (Haø Lan ñoû, Haø Lan tô chaêng ôû maët döôùi laù vaø cuoáng laù. Laù Hoàng töø ñoù vaøng vaø Kiss thuûy tinh) taïi Tp Ñaø Laït, naêm maø raát mau khoâ, ruïng sôùm, caây hoàng giaûm daàn 2005 khaû naêng quang hôïp, aûnh höôûng lôùn ñeán khaû naêng ra hoa vaø chaát löôïng hoa. Quaù trình phaùt trieån cuûa Phöông phaùp nheän 2 chaám naâu traûi qua giai ñoaïn tröùng, nheän non tuoåi 1 (nymph), nheän non tuoåi 2 (Protonymph), - Ñieàu tra möùc ñoä gaây haïi cuaû nheän 2 chaám nheän non tuoåi 3 (Deutonymph) vaø tröôûng thaønh. naâu ñöôïc tieán haønh theo Phaïm Vaên Laàm (1997). Tröùng - Choïn vöôøn ñieàu tra: Tröùng hình caàu, môùi ñeû coù maøu traéng trong, coù Choïn 3 vöôøn hoa Hoàng coù dieän tích ≥ 1000m-2 ñöôøng kính trung bình laø 0,144 ± 0,005mm. Khi tröùng coá ñònh, moãi vöôøn ñieàu tra theo 5 ñieåm treân ñöôøng saép nôû coù maøu naâu nhaït vaø trong tröùng xuaát hieän hai cheùo goùc, tònh tieán khoâng laëp laïi. Moãi ñieåm quan chaám ñoû (hình 1). saùt 5 buïi hoàng, treân 5 buïi ñieàu tra 50 laù keùp treân 3 taàng laù, moãi buò 10 laù (3 laù keùp ôû taàng treân, 4 laù ôû AÁu truøng tuoåi 1 (Nymph) taàng giöõa vaø 3 laù ôû taàng döôùi). AÁu truøng (tuoåi 1) môùi nôû coù maøu traéng ñuïc, coù 3 - Thôøi gian ñieàu tra töø thaùng 4 ñeán thaùng 7 caëp chaân (hình 2), chieàu daøi laø 0,164 ± 0,008 mm vaø naêm 2005 chieàu roäng laø 0,0985 ± 0,0024 mm (baûng1). Môùi nôû cô Taïp chí KHKT Noâng Laâm nghieäp, soá 3/2007 Ñaïi hoïc Noâng Laâm Tp. HCM
NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC KYÕ THUAÄT 3 theå aáu truøng gaàn nhö troøn, maøu traéng ñuïc, chöa thaáy Nheän tröôûng thaønh roõ ñöôïc hai chaám naâu ôû hai beân cô theå. Sau moät thôøi gian dinh döôõng maøu saéc cô theå chuyeån sang maøu Nheän caùi tröôûng thaønh lôùn, maøu naâu nhaït hôi xanh, naâu vaøng hay maøu vaøng xanh, treân löng aáu truøng coù hình baàu duïc, hai beân cô theå coù 2 ñoám naâu ñen lôùn vaø nhieàu loâng tô vaø 2 beân söôøn coù ñoám naâu môø. Cuoái tuoåi 2 maét maøu ñoû, chieàu daøi cô theå khoaûng 0,40775 ± 1, nheän non böôùc vaøo thôøi kyø lim chuaån bò loät xaùc. 0,02364 mm, chieàu roäng khoaûng 0,2275 ± 0,0219 mm Thôøi kyø lim laø thôøi kyø cô theå aáu truøng baát ñoäng, mieäng (hình 5). Treân löng nheän caùi tröôûng thaønh coù 12 caëp ghim saâu vaøo laù, caùc chaân thu laïi. loâng cöùng raát möôït vaø xuoâi veà phía sau, caøng veà giaø nhöõng sôïi loâng caøng döïng leân vaø hai chaám naâu caøng AÁu truøng tuoåi 2 (Protonymph) lôùn vaø ñaäm bao phuû gaàn heát löng. AÁu truøng tuoåi 2 hay coøn goïi thieáu truøng 1 Cô theå nheän ñöïc tröôûng thaønh nhoû hôn nheän (Protonymph) ñaõ coù 4 caëp chaân, caùc ñoát chaân daøi caùi, maøu naâu vaøng vaø buïng nhoïn veà phía sau (hình hôn aáu truøng vaø kích thöôùc cuõng lôùn hôn (hình 3). 6), treân löng nheän ñöïc coù veät naâu lôùn vaø 2 beân Chieàu daøi thieáu truøng 1 (Protonymph) laø 0,207 ± söôøn veät naâu ñaäm hôn. Chieàu daøi cô theå nheän ñöïc 0,013 mm, chieàu roäng 0,098 ± 0,01 mm. Thieáu truøng trung bình 0,286 ± 0,025mm, chieàu roäng 0,14 ± 1 thöôøng coù maøu xanh nhaït, di chuyeån linh hoaït, 0,0175mm. coù theå thaáy ñöôïc hai chaám naâu ôû hai beân cô theå vaø nhöõng sôïi loâng cöùng treân löng. Cuoái tuoåi 2, Moät soá ñaëc ñieåm sinh hoïc vaø khaû naêng ñeû Protonymph cuõng böôùc vaøo thôøi kyø lim vaø sau ñoù tröùng cuûa nheän 2 chaám naâu loät xaùc chuyeån sang giai ñoaïn thieáu truøng 2 (Deutonymph). Trong ñieàu kieän khí haäu Ñaø Laït töø thaùng 5 ñeán thaùng 7 naêm 2005, nhieät ñoä khoâng khí bieán ñoäng AÁu truøng tuoåi 3 (Deutonymph) töø 18,5 – 19,8 0C, aåm ñoä cao nhaát bieán ñoäng 80- 92%, thaáp nhaát 58-60%. Trong phoøng thí nghieäm Thieáu truøng 2 (Deutonymph) hay aáu truøng tuoåi 3 nhieät ñoä 22- 25 0C vaø aåm ñoä 67%. Sau khi loät xaùc coù 4 ñoâi chaân (hình 4), cô theå vaøng hôi xanh, hai ñeå hoaù tröôûng thaønh, nheän tieán haønh giao phoái, chaám naâu hai beân cô theå roõ raøng. Cô theå aáu truøng tuoåi moät con caùi coù theå giao phoái vôùi nhieàu con ñöïc vaø 3 lôùn gaàn baèng nheän tröôûng thaønh, coù chieàu daøi khoaûng ngöôïc laïi chuùng coù theå giao phoái nhieàu laàn. Chuùng 0,317 ± 0,0343 mm, chieàu roäng khoaûng 0,186 ± 0,01 thöôøng giaêng tô gaàn saùt gaân laù, hay nhöõng choã mm (hình 4). Hình 1. Tröùng Tetranychus urticae K. Hình 2. AÁu truøng tuoåi 1 Tetranychus urticae K. (Nymph) Hình 3. AÁu truøng Tetranychus urticae K. tuoåi 2 Hình 4. AÁu truøng Tetranychus urticae K. tuoåi 3 (Protonymph) (Deutonymph) Ñaïi hoïc Noâng Laâm Tp. HCM Taïp chí KHKT Noâng Laâm nghieäp, soá 3/2007
4 NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC KYÕ THUAÄT Hình 5. Thaønh truøng caùi Tetranychus urticae K. Hình 6. Thaønh truøng ñöïc Tetranychus urticae K. loõm treân beà maët laù vaø ñeû tröùng ôû maët döôùi laù gaàn – 91 tröùng trong suoát thôøi gian sinh tröôûng vaø trung gaân chính hay cuoáng laù. bình laø 44,6 ± 24,8 tröùng. Tröùng ñöôïc ñeû raûi raùc trong ngaøy, soá löôïng tröùng moät nheän caùi coù theå ñeû trong Giai ñoaïn phaùt trieån phoâi chieám moät phaàn lôùn ngaøy leân tôùi 13 tröùng, trung bình laø 7,6 ± 2,1 tröùng, thôøi gian trong voøng ñôøi cuûa nheän, trung bình thôøi soá tröùng ñeû ít nhaát trong ngaøy dao ñoäng töø 0 – 3 gian uû tröùng keùo daøi 124,2 ± 9,27 giôø (baûng 1). tröùng, trung bình laø 0,8 ± 1,0 tröùng. Nheän caùi soáng vaø ñeû tröùng khaù laâu, trung bình 16,7 ± 8,1 ngaøy (baûng Thôøi gian phaùt trieån aáu truøng tuoåi 1 laø 39 ± 1). 1,87 giôø, tuoåi 2 laø 34,73 ± 1,17 giôø, nheän tuoåi 3 laø 45,77 ± 1,57 giôø vaø thôøi gian thaønh truøng dinh Khaû naêng gaây haïi cuûa nheän ñoû 2 chaám naâu döôõng theâm tröôùc ñeû tröùng laø 29,1 ± 0,87 giôø (baûng (Tetranychus urticae K.) treân caây hoa hoàng 1). Voøng ñôøi cuûa nheän trung bình 273,27 ± 10,07 giôø, töông ñöông 11 ngaøy vaø 9 giôø. Nhö vaäy trong Keát quaû ñieàu tra 3 gioáng hoa Hoàng veà möùc ñoä 1 thaùng nheän 2 chaám naâu coù theå phaùt trieån ñeán gaây haïi cuûa nheän 2 chaám naâu cho thaáy tyû leä laù bò gaàn 3 löùa. Ñieàu naøy chöùng toû nheän 2 chaám naâu coù nheän gaây haïi trung bình 19,2 – 29,3 %. Trong ñoù khaû naêng gia taêng maät soá raát nhanh khi ñieàu kieän gioáng Hoàng Haø Lan ñoû coù tyû leä laù bò haïi töø 20,4- thuaän lôïi. 40,0%, trung bình 29,3%. Gioáng Kiss thuûy tinh coù tyû leä laù bò haïi töø 14,0 – 37,2 %, trung bình 21,4%. Qua theo doõi chuùng toâi ghi nhaän ñöôïc trung bình Gioáng hoa Hoàng Haø Lan vaøng coù tyû leä laù bò haïi moät con nheän caùi tröôûng thaønh coù khaû naêng ñeû töø 10 thaáp hôn, trung bình 19,2% (baûng 2). Taïp chí KHKT Noâng Laâm nghieäp, soá 3/2007 Ñaïi hoïc Noâng Laâm Tp. HCM
NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC KYÕ THUAÄT 5 45 8 TL haïi laù Hoàng Haø Lan Tyø leä haïi (%) Maät ñoä (con/laù keùp ) ñoû 40 6.8 7 TL haïi laù Hoàng Kiss thuûy tinh 35 6 TL haïi laù Hoàng Haø Lan 5.6 30 vaøng 5 5 Maät ñoä nheän treân Hoa 4.6 25 Hoàng ñoû 4 Maät ñoä nheän treân Hoa 20 3.5 3.3 3.3 Hoàng Kiss thuûy tinh 3.1 3 15 2.7 Maät ñoä nheän treân hoa 2.1 2.2 Hoàng Haø Lan vaøng 1.9 2 10 1.7 1.4 1.3 1.4 5 1 0.9 1 0.8 0.6 0.5 0.5 0.4 0.4 0 0.1 0.1 0 19 th.4 29 th.4 9 th.5 19 th.5 29 th.5 8 th.6 18 th.6 28 th.6 8 th.7 Thôøi gian ñieàu tra Bieåu ñoà 1. Bieán ñoäng möùc ñoä gaây haïi cuûa nheän 2 chaám naâu Tetranychus urticae Koch treân hoa Hoàng taïi Ñaø Laït, naêm 2005 Baûng 2. Möùc ñoä gaây haïi cuûa nheän 2 chaám naâu Tetranychus urticae Koch. taïi Ñaø Laït, naêm 2005 Gioáng Haø Lan ñoû Gioáng Kiss thuûy tinh Gioáng Haø Lan vaøng TÑÑT TL (%) laù MÑ (con/laù TL (%) laù bò MÑ (con/laù TL (%) laù bò MÑ (con/laù bò haïi keùp) haïi keùp) haïi keùp) 19/4/05 35,2 5,6 37,2 3,1 36,8 1,9 29/4/05 40,0 6,8 22,8 2,1 36,4 2,1 9/5/05 29,6 3,3 21,2 1,7 20,0 0,8 19/5/05 34,8 3,3 19,2 1,4 20,4 1,1 29/5/05 24,4 2,5 19,6 1,3 14,0 0,4 8/6/05 21,6 5,0 17,6 0,6 14,4 0,5 18/6/05 26,4 4,6 24,8 1,4 16,0 0,5 28/6/05 31,6 2,7 16,0 0,9 7,6 0,1 8/7/05 20,4 2,2 14,0 0,4 6,8 0,2 T.Bình 29,3 4,0 21,4 1,4 19,2 0,8 Ghi chuù: TÑÑT – Thôøi ñieåm ñieàu tra Qua bieåu ñoà 1 nhaän thaáy tyû leä laù bò nheän gaây Keát quaû naøy coù theå giaûi thích lyù do gioáng Hoàng Haø haïi ñeàu giaûm daàn töø thaùng 5 ñeán giöõa thaùng 6. Tyû Lan ñoû coù tyû leä laù bò haïi cao hôn caùc gioáng khaùc. leä laù bò haïi töø giöõa thaùng 6 laïi töø töø gia taêng ñeán giöõa thaùng 7. Ñieàu naøy coù theå do ñieàu kieän aåm ñoä Qua bieåu ñoà 1 treân 3 gioáng hoa Hoàng maät ñoä nheän khoâng khí thaùng 5 vaø thaùng 6 gia taêng vaø löôïng giaûm daàn vaøo thaùng 5, maät ñoä nheän gia taêng nheï vaøo möa trong thaùng 5, thaùng 6 nhieàu hôn so vôùi thaùng thaùng 6 vaø laïi giaûm ñi vaøo thaùng 7. Ñieàu naøy cuõng 4 vaø thaùng 7. gioáng nhö tyû leä laù bò haïi coù theå bò aûnh höôûng do ñieàu kieän aåm ñoä gia taêng cao vaøo caùc thaùng 6 vaø 7. Keát quaû theo doõi maät ñoä nheän treân 3 gioáng hoa hoàng chuùng toâi cuõng ghi nhaän gioáng hoàng Haø Lan ñoû KEÁT LUAÄN VAØ ÑEÀ NGHÒ coù maät ñoä cao hôn 2 gioáng Hoàng Kiss thuûy tinh vaø Haø Lan vaøng. Maät ñoä nheän treân Hoàng Haø Lan ñoû bieán Keát luaän ñoäng töø 2,2-6,8 con/laù keùp, trung bình 4 con/laù keùp, treân gioáng Kiss thuûy tinh 0,4-3,1 con/laù keùp, trung Thaønh truøng nheän 2 chaám naâu Tetranychus bình 1,4 con/laù keùp. Thaáp nhaát treân gioáng Haø Lan urticae Koch treân hoa hoàng coù kích thöôùc nhoû vaøng coù maät ñoä nheän trung bình chæ 0,8 con/laù keùp. khoaûng 0,41 x 0,23 mm vôùi con caùi vaø 0,29 x 0,14 Ñaïi hoïc Noâng Laâm Tp. HCM Taïp chí KHKT Noâng Laâm nghieäp, soá 3/2007
6 NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC KYÕ THUAÄT mm con ñöïc, maøu vaøng hôi xanh, hai beân söôøn coù Nghieân cöùu taäp quaùn sinh hoaït vaø qui luaät phaùt 2 ñoám naâu lôùn. sinh, phaùt trieån cuûa nheän 2 chaám naâu treân hoa Hoàng trong suoát naêm ñeå coù theå coù bieän phaùp phoøng Voøng ñôøi nheän 2 chaám naâu Tetranychus urticae tröø hôïp lyù. Koch traûi qua caùc giai ñoaïn tröùng, aáu truøng tuoåi 1 (nymph), aáu truøng tuoåi 2 (protonymph), aáu truøng TAØI LIEÄU THAM KHAÛO tuoåi 3 (deutonymph) vaø thaønh truøng. Voøng ñôøi keùo daøi 273,27 ± 10,07 giôø (töông ñöông 11 ngaøy vaø 9 Phaïm Vaên Laàm, 1997. Phöông phaùp ñieàu tra cô giôø). baûn dòch haïi noâng nghieäp vaø thieân ñòch cuûa chuùng. Taäp 1, NXB Noâng Nghieäp, 1997 trang 26-27. Moät nheän caùi teân hoa hoàng coù theå ñeû töø 10-91 tröùng, trung bình 44,6 ± 14,8. Leâ Vaên Trònh, 2000. Phöông phaùp ñieàu tra, ñaùnh giaù saâu beänh, coû daïi, chuoät haïi caây troàng caïn, taäp III. Nheän hai chaám naâu Tetranychus urticae Koch NXB Noâng Nghieäp, trang 7-24. gaây haïi treân 3 gioáng hoa hoàng-Haø Lan ñoû, Haø Lan vaøng vaø Kiss thuûy tinh. Tyû leä laù hoàng bò nheän gaây Phasullati K. K., 1971. Phöông phaùp nghieân cöùu haïi trung bình 19,2-29,3%, maät ñoä nheän trung bình ngoaøi ñoàng nhöõng ñoäng vaät khoâng xöông soáng treân treân hoa Hoàng 0,8-4,0 con/laù keùp, trong ñoù chuùng maët ñaát. NXB Moscow-1971, 424 trang. gaây haïi naëng nhaát treân hoa hoàng Haø Lan ñoû. Nguyeãn Vaên Ñónh, 2000. Nheän haïi caây troàng vaø Ñeà nghò bieän phaùp phoøng choáng. NXB Noâng Nghieäp, 56 trang. Chuù yù phoøng tröø nheän 2 chaám naâu treân 3 gioáng hoa Hoàng: Haø Lan ñoû, Haø Lan vaøng vaø Kiss thuûy tinh. Taïp chí KHKT Noâng Laâm nghieäp, soá 3/2007 Ñaïi hoïc Noâng Laâm Tp. HCM