Mười năm đổi mới và phát triển và Khoa học xã hội và nhân văn: Phần 1

Chia sẻ: Sơn Tùng | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:209

Thêm vào BST

Báo xấu

118
lượt xem 11
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Phần 1 Tài liệu Khoa học xã hội và nhân văn - Mười năm đổi mới và phát triển giới thiệu tới người học các kiến thức: các chủ trương, chính Tài liệu của Đảng và nhà nước đối với khoa học xã hội và nhân văn trong 10 năm qua; khoa học xã hội và nhân văn trong 10 năm đổi mới;... Mời các bạn các bạn cùng tham khảo.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Mười năm đổi mới và phát triển và Khoa học xã hội và nhân văn: Phần 1

r- 5. PHAM TAT DONG (C h u b ie n ) C K .0 0 0 0 0 6 0 0 3 9 Miroi n a m DDI MOI VA PHAT TRIEN nhA x u a t ban kho a h o c X A HOl HA N O l - 1 9 9 7
GS. PH A M T A T DONG (Chii bien) KHOA HOC XA HOI VA NHAN VAN m m MUOI NAM DOI M O I VA PHAT TRIEN NHA XUAT BAN KHOA HOC XA HOI HA NOI - 1997
Tap the tdc gia: GS. PHAM TAT DONG: Lcn noi dau , chuang I GS, TS. PHAM MINH HAC: Chtfcfng VII GS, TS. NGUYEN DUY Q U t: Chitcmg II GS. HA MINH DlfC: Chtfcfng VIII GS. PTS. TRAN HLTU TIEN: Chtfcfng IX GS, TS. VC HY CHl/ONG: Chtfcfng III PGS, PTS. PHUNG HLTU PHU: Chtfcfng VI PTS. NGUYEN VAN HOA: Chtfcfng IV PTS. NGUYEN TIEN HOANG: Chtfcfng V
Lai noi dau Trong tay ban doc la cuon sach "Khoa hoc xa hoi va Nhan van: 10 nam d o i m oi va phat trien'' ma noi dung cua no duoc bien soan de phuc vu cho viec xay dung va trien khai Nghi quyet 02-NQ/HNTW cua Ban Chap hanh Trung uong Dang CSVN l'an thu 2 (khoa VIII) ve phuong hudng chien luoc phat trien khoa hoc, cong nghe va giao due, dao tao 6 thdi ky cong nghiep hoa, hien dai hoa va nhiem vu den nam 2000. Tuy vdi cai ten nhu vay, cuon sach khong dung lai 6 viec nhin nhan su phat trien khoa hoc xa hoi va nhan van ke tu Dai hoi Dang Ian thu VI den nay, ma quan trong hon la qua 10 nam doi mdi, chung ta hinh thanh nen nhung quan diem dung dan ve vai tro, vi tri cua khoa hoc xa hOi va nhan van trong cu0c song, dac biet la trong su nghiep cong nghiep hoa va hien dai hoa dat nude. Tai Hoi nghi Dai bieu toan quoc giQa nhiem ky cua Dang (20-25/1/1994) Bao cao chinh tri cua Ban chap hanh Trung uong (khoa V II) khang dinh rang: "Day tdi mOt budc cong nghiep hoa va hien dai hoa dat nude la nhiem vu trung tam co t'am quan trong hang dau trong thdi gian tdi" va cac khoa hoc, nhat la khoa hoc xa hoi va nhan van phai: "Day manh cong tac nghien ciiu thiet thuc, tiep tuc lam sang to nhung van d'e cua chien luoc cong nghiep hoa va hien dai hoa".
Tren the gidi, qua trinh cong nghiep hoa va hien dai hoa da duoc bat dau khoang hon 200 nam ve trudc. Nude Anh md dau qua trinh do vao nam 1765, tiep theo do la Phap, Ha Lan (1831), My (1834), Due (1850), Thuv Dien (1861), Canada (1870), Nhat Ban (1886) v.v... Nhiing nude g'an day nhat di vao cong nghiep hoa phai ke den cac NICs (cac nude cong nghiep mdi). O the ky thu 18, nhung nude tien hanh cong nghiep hoa thudng can khoang tren dudi 100 nam de hoan thanh ve co ban nhiem vu nay. V ao dau the ky cua chung ta dang song, qua trinh do rut xuong khoang 30. 40 nam. Trong thap ky 70-80, thdi gian tien hanh cong nghiep hoa con khoang 20 nam. Theo du bao, cac nude tien hanh cong nghiep hoa tu thap ky 90 thi thdi gian hoan thanh co the chi con 10 nam ! Con dudng cong nghiep hoa, hien dai hoa theo kieu co dien phai trai qua nhi'eu budc, mat nhi'eu thdi gian. Dang ta chu truong khong lap lai nhung mo hinh co dien ay. du la "Cong nghiep hoa hudng vao xuat khau" hay "cong nghiep hoa thay the nhap khau". Tham khao kinh nghiem cua nhieu nude tren nguyen tac giu vung dinh hudng xa hoi chu nghia. chung ta dua vao nhung cong nghe co ban nhu mot n'en tang can thiet de tranh thu di tat. don dau. ket hop giua tuan tu va nhay vot. Ngay til dau. m0t so nganh se di thSng vao cong nghe mdi, cong nghe hien dai nhat. Mat khac. d mot so nganh, chung ta se tung budc hien dai hoa cong nghe truyen thong. Vila chu trong cong nghiep hoa hudng vao xuat khau. vua quan tarn den viec phat huy va doi mdi 6
cong nghe truyen thong, chung ta lam ro dan mo hinh cong nghiep hoa, hien dai hoa phu hop vdi di'eu kien va hoan canh cua Viet Nam. Nhin lai chang dudng 10 nam doi mdi dat nude, chung ta thay khoa hoc xa hoi va nhan van da co nhung budc tien dai va co nhi'eu dong gop cho su phat trien kinh te - xa hoi. Trudc het phai khang dinh rang, cung vdi khoa hoc tu nhien, khoa hoc ky thuat, khoa hoc xa hoi va nhan van da cung cap dude nhung luan cu khoa hoc lam cd sd cho viec hoach dinh nhieu chu truong, chinh sach cua Dang va Nha nude, gop phan xay dung nhung nghi quyet cua Dang trong 10 nam qua, nhd do, nhan to con ngudi duoc phat huy nhu mot dong luc chu yeu tao ra nhung chuyen bien nhanh chong trong tang trudng kinh te, nang cao muc song, day manh san xuat, tung budc md rong thi truong va tao dieu kien de chuyen giao cong nghe mdi v.v... Tuy nhien, 10 nam Doi mdi doi vdi khoa hoc xa h0i va nhan van la mot thdi gian rat ngan, trong khi do, 6 linh vuc san xuat, do la thdi gian du de vai ba the he cong nghe thay the nhau. Do vay, cd the noi rang, til Dai hoi l'an thu VI cua Dang den nay, khoa hoc xa h0i va nhan van da gop dude mot phan nao do vao viec tao ra nhung tien de cho su cat canh cua dat nude. Nhung de cd dude mot n'en tang tu tudng cho viec dua dan toe di vao quy dao phat trien tarn cao cua thdi dai, khoa hoc xa hoi va nhan van se phai ganh tren vai minh nhung nhiem vu nang n'e va 7
kho khan, bdi nliflng cong viec can giai quyet con rat ngon ngang va be b0n. Cau hoi ldn nhat dat ra trudc khoa hoc xa h0i va nhan van trong luc nay la "khoa hoc xa h0i va nhan van phai lam gi de dong dude vai trd la n'en tang, la d0ng luc doi vdi cong nghiep hoa, hien dai hoa dat nude, gop phan vao viec hoach dinh nhung chinh sach xa h0i du manh de dinh hudng va dieu tiet qua trinh phat trien kinh te - xa h0i?". Trong nhung nam trudc mat, phai nhanh chong trang bi va trang bi lai cong nghe hien dai cho cac linh vuc hoat d0ng trong n'en kinh te quoc dan, nhat la nhung nganh chiem vi tri trong yeu. Doi vdi nhiem vu nay, khoa hoc xa h0i va nhan van phai tham gia xay dung con ngudi vdi loi song cd van hoa tudng ung vdi tung budc hien dai hoa cac linh vuc san xuat. Hoat d0ng cua cac nganh dude trang bi cong nghe hien dai phai mang phong cach cua n'en cong nghiep hien dai. Cung vdi nhip d0 tang trudng kinh te nhd hien dai hoa cong nghe. phai on dinh xa hoi. cai thien ddi song vat chat tinh than cho cac tang ldp dan cu, thu hep dan su chenh lech trinh d0 kinh te - xa h0i giua cac vung trong nude. Cong nghiep hoa. hien dai hoa khong chi la phat trien cong nghiep. khong chi dua nhung dac tinh cong nghiep vao m0t so linh vuc san xuat, ma con la qua trinh bao trum len moi linh vuc cua ddi song, trong do quan trong nhat la tao ra mdi trudng phat trien con ngudi vdi tu cach
viia la muc tieu, viia la dong luc thuc day van hoa, van minh xa hoi. Khoa hoc xa hoi va nhan van phai du bao duoc mo hinh nhan cach thich hop trong giai doan phat trien cua tuong lai, chi it la tuong lai g'an, khoang mot vai thap ky trudc mat. Trong qua trinh trien khai cong nghiep hoa, hien dai hoa dat nude, chung ta dong thdi md rong co che thi trudng cd su quan ly cua nha nude theo dinh hudng xa hoi chu nghia. Cung vdi viec bao dam nhip do tang trudng kinh te nhanh va ben vflng, Nha nude phai cd chinh sach bao dam cong bang va tien bo xa hoi. Sau may nam day manh su phat trien kinh te thi trudng, ddi song xa hoi da cd nhQng khdi sac dang miing. Song, mat khac, mat trai cua kinh te thi trudng cung cd nhung tac dong khong nho, qua do, trong xa hoi dien ra nhi'eu qua trinh phuc tap nhu phan hoa giau ngheo, phan tang xa hoi, mot bO phan dan cu lam vao tinh trang khong tim kiem duoc viec lam, tang ldp tu san mdi tiing budc hinh thanh, con em cong nong dang ngay cang kho vdi tdi hoc van dai hoc khi hoc phi gia tang vuot xa muc thu nhap cua gia dinh, ngudi ngheo til do dat ra cau hoi buc bach: Khi om dau, ho co dude kham chua benh khong, neu trong tui khong cd tien? v. v... Khoa hoc xa hoi va nhan van khong chi lam nhiem vu md ta nhung qua trinh, nhQng hien tudng dang dien ra, ma phai di sau nghien cuu, phan tich chung, tim ra cd sd ly luan va thuc tien cho viec xay dung nhung chinh sach 9
mdi hoac bo sung nhiing chinh sach da ban hanh de dieu tiet qua trinh phat trien, gifla vflng dinh hudng xa hoi chu nghia. Su phat trien cua khoa hoc tu nhien va khoa hoc ky thuat, trong cd che kinh te thi trudng va md rong quan he hdp tac. lien doanh vdi nude ngoai, cang ddi hoi khoa hoc xa hoi va nhan van duoc quan tarn thich dang hdn. Do la dieu kien quan trong, la nguyen tac chi dao su phat trien de tranh roi vao quan diem "ky tri" hay "quyet dinh luan ky thuat" trong triet hoc hoac xa hoi hoc tu ban chu nghia ma trong do ngudi ta da tuyet doi hoa vai tro quyet dinh cua khoa hoc ky thuat va cong nghe. Quan diem ay da cudng dieu yeu to ky thuat ma coi nhe yeu to quan he xa hoi, che do xa h0i, dong nhat su tien bo cua khoa hoc ky thuat vdi su tien bo xa hoi. Quan diem ay se lam md nhat va xoa nhoa ranh gidi thuc te giua cac che do xa hoi khac nhau, lang tranh van de giai cap va dau tranh giai cap. Nghi quyet hoi nghi Trung uong 2 khang dinh rang, khoa hoc, cong nghe (trong do cd khoa hoc xa hoi va nhan van) va giao due, dao tao la khau dot pha vao cong nghiep hoa va hien dai hoa. De dap ung ddi hoi tren day, trong nhung nam tdi, khoa hoc xa hpi va nhan van phai hudng vao viec thuc hien nhung chuc nang cd ban cua minh. Do la: - Van dung sang tao chu nghia Mac - Lenin va tu tudng Ho Chi Minh. tiep thu nhung thanh tuu mdi cua the gidi. 10
ke thiia nhung gia tri van hoa truyen thong cua dan toe, di sau dieu tra, nghien cuu thuc te, tong ket qua trinh ddi mdi dat nude de xay dung luan cu khoa hoc cho con dudng di len chu nghia xa hoi 0 nude ta, cho chien luoc phat trien kinh te - xa hoi, cho cac chinh sach va ke hoach ldn. Cung vdi viec nghien cuu nhung van de ly luan co ban, khoa hoc xa hoi va nhan van phai gop phan giai quyet nhung van de cap bach ve kinh te va xa hoi; - Day manh nghien cuu nhung van de cd quan he den viec xay dung quan he san xuat trong dieu kien phat trien kinh te thi trudng, phat trien luc luOng san xuat, thuc hien tiing budc hien dai hoa dat nude ve phuong dien xa hoi, dinh hudng cho viec nang cao trinh d0 cong nghe cua dat nude, xac dinh hudng nhap cong nghe til ben ngoai, tien tdi sang tao ngay cang nhi'eu cong nghe mdi d nhung khau quyet dinh ddi vdi su phat trien cua dat nude trong the ky 21. - Ket hop chat che vdi giao due va dao tao, khong ngiing nang cao ti'em luc tri tue cua dan toe, nang cao nang luc noi sinh cua dat nude: dao tao, boi dudng, sir dung d0i ngu khoa hoc xa h0i va nhan van cd du tai, due, md r0ng cac nguon cung cap thong tin, xay dung nhan cach con ngudi Viet Nam theo yeu c'au cong nghiep hoa va hien dai hoa dat nude, thuc hien cd chat ludng va hieu qua muc tieu nang cao dan tri, dao tao nhan luc, boi dudng nhan tai. 11
De dap ung yeu c'au cua cong nghiep hoa, hien dai hoa dat nude, de thuc hien tot nhQng chuc nang co ban cua khoa hoc xa hoi va nhan van, viec danh gia so bo 10 nam ddi mdi va phat trien. linh vuc khoa hoc nay trong giai doan til Dai hoi VI den het nhiem ky Dai hoi VII cua Dang la can thiet. Qua do, chung ta se thay dude nhQng cai ma khoa hoc xa hoi va nhan van da. lam va da dat duoc, cung nhu nhung cai chung ta can khac phuc. Cuon sach "Khoa hoc xa hoi va nhan van: 10 nam d o i m oi va phat trien " dude ra mat ban doc vdi ly do do. Chac chan ban doc se thay rang, cuon sach chua the noi len day du nhQng thanh qua cua khoa hoc xa hoi va nhan van trong 10 nam qua, chua the phan anh het nhung dong gop cua nhQng ngudi lam cong tac khoa hoc xa hoi va nhan van trong 10 nam tran trd suy nghi, n6 luc tim tdi dong gop va vuot qua bao kho khan ve ddi song, ve dieu kien lam viec. Tap the tac gia mong nhan duoc nhung y kien dong gop cua ban doc de se hoan thien noi dung cuon sach nham dap Qng hon nua yeu c'au phat trien nghien cuu va giang day khoa hoc xa hoi va nhan van. GS, PTS. PHAM TAT DONG Pho trudng ban, Ban khoa giao T W 12
Churong I CAC CHU TRUONG, CHINH SACH CUA DANG VA NHA NUOC DOI V 6 l KHOA HOC XA HOI VA NHAN v AN TRONG 10 NAM QUA GS.PTS. Pham Tat Dong I. Khoa hoc xa hoi va nhan van dtfdi anh sang ddi mOi cua Dai hoi VI cua Dang Dai hoi dai bieu toan quoc lan thu VI cua Dang cong san Viet Nam (12-1986) da thdi luong gio DOI M Oi vao cuoc song, vao cac linh vuc hoat dong kinh te, xa hoi, van hoa, giao due, quan ly, khoa hoc v.v... Trong linh vuc cong tac nghien cuu khoa hoc, qua trinh doi mdi tu duy da giup cho chung ta nhan thuc duoc su cham tre cua khoa hoc xa hoi, su lac hau trong cong tac ly luan. Ngay 14-10-1987 tai Hoi nghj tong ket cong tac nhan ky niem lan thu 20 ngay thanh Uy ban Khoa hoc xa hoi Viet Nam (nay la Trung tarn Khoa hoc xa hoi va Nhan van Quoc gia), dong chi Do Mudi nhan djnh rang”,... trong mot thdi gian dai d nude ta, khoa hoc xa hoi phat trien khong theo kip yeu c'au cua nhiem vu cach mang. Dai hoi lan thu VI cua Dang 13
da chi ro la nhi'eu nam qua, nhan thuc cua chung ta ve chu nghia xa hoi co nhieu quan niem lac hau, nhat la nhung quan niem ve cong nghiep hoa, ve cai tao xa hoi chu nghia, ve co che quan ly kinh te, ve phan phoi luu thong v.v... Do la mot nguyen nhan cham phat trien va cu the hoa dudng loi chung va dudng loi kinh te trong chang dudng dau cua thdi ky qua do. Dai hoi da nhan manh phai ddi mdi tu duy, phai coi trong cong tac nghien cuu ly luan nham cung cap noi dung khoa hoc cho viec doi mdi moi hoat dong ddi song xa hoi" . Yeu c'au do dat ra mot loat van de cho khoa hoc xa hoi va nhan van. Do la: - Tham gia dac luc vao cong tac ly luan cua Dang, gop phan xay dung Cuong linh cach mang xa hoi chu nghia d nude ta trong thdi ky qua d0, lam sang to nhflng van de ly luan, dac biet la trong linh vuc quan ly kinh te, quan ly xa hoi tren co sd tong ket thuc tidn trong nude va tiep can nhanh vdi nhung thanh tuu ly luan cua nude ngoai. Til do, khoa hoc xa hoi trd thanh cong cu sac ben trong viec doi mdi tu duy, doi mdi nhan thuc; - Dam bao thong tin cho cong tac lanh dao va quan ly, cho hoat dong nghien cuu. trien khai va san xuat. phat 1. D o M udi. "N h iem vu cua khoa hoc xa hoi trong D o i mdi hien nay" - T ru n g tarn K h o a hoc xa hoi va Nhan van Q u o c gia 4 0 nam xay dung va triMng thanh. N X B K h o a ho c x a hoi - Ha N’Oi, 1995, tr.293. 14
trien manh va nang cao chat luong thong tin, tao thuan loi cho viec tiep nhan thong tin khoa hoc va kinh te til ngoai nude; - Ket hop chat che vdi khoa hoc tu nhien, khoa hoc ky thuat nham lam cho mdi phuong an phat trien kinh te deu phai duoc xem xet va giai quyet cac mat xa hoi va con ngudi vdi nhung dac diem rieng ve dan toe, truyen thong, van hoa v.v...; - Doi vdi khoa hoc xa hoi va nhan van, Nghi quyet Dai hoi dai bieu toan quoc lan thu VI cua Dang da khang dinh nhung phuong hudng xay dung cac chinh sach ddi vdi khoa hoc xa hoi va nhan van nhu sau1: 1. Cac cd quan khoa hoc can dude sap xep va bo tri hdp ly tren cac viing lanh tho, gan chat khoa hoc vdi san xuat va ddi song, su dung tfem luc khoa hoc nhu mot bo phan cau thanh cua luc ludng- san xuat xa hoi. Md rdng cac hinh thuc lien ket giCfa khoa hoc vdi san xuat; 2. Phat huy vai tro cua cac trudng dai hoc va trung hoc chuyen nghiep trong cong tac nghien cuu trien khai theo nguyen tac ket hdp "khoa hoc - dao tao - san xuat". Xay dung cac to chuc lien hiep khoa hoc - san xuat vdi hinh thuc va qui md thich hdp; 1. M o t so van kien cua T ru n g ilOng D an g va Chinh phu ve co n g tac kho a g iao, N X B C hinh tri Q u o c gia, tr. 10-13. 15
3. Thanh lap mot so trung tam khoa hoc - ky thuat tong hop cho nhung viing kinh te quan trong. T o chuc tot hoat dong cua cac trung tam ung dung tien bo cua khoa hoc - ky thuat; 4. Tang muc dau tu cho khoa hoc, ky thuat tu nhi'eu nguon (ngan sach Nha nude, quy tu co cua co so san xuat. quy tap trung cua nganh, tin dung uu dai cua ngan hang...). Coi trong dau tu chieu sau va quan ly tot de su dung co hieu qua co sd vat chat - ky thuat hien co cua cac co quan khoa hoc - ky thuat; 5. Md rong va nang cao hieu qua hop tac quoc te, thong qua hop tac de nhanh chong nam bat cac thanh tuu khoa hoc the gidi; 6. Day manh phong trao tien quan vao khoa hoc va ky thuat. Tong ket va ap dung rong rai cac kinh nghiem va dien hinh tien tien; 7. Nang cao trinh do cua cac can bo cd trach nhiem cho kip yeu c'au cua budc phat trien mdi ve khoa hoc, ky thuat. Dudi anh sang Nghi Quyet Dai hoi dai bieu toan quoc lan thu VI cua Dang, khoa hoc xa hoi va nhan van da cd nhung chuyen bien theo hudng ddi mdi tu duy va doi mdi to chuc. Trong 56 chudng trinh tien bo khoa hoc - ky thuat cap Nha nude thdi ky 1986-1990 vdi 876 de tai cd cac chudng trinh khoa hoc xa hoi sau day: 16
1) 28-B: Nghien cuu co sd khoa hoc cua viec hoan thien to chuc san xuat va ddi mdi co che quan ly nham nang cao hieu qua dau tu trong xay dung co ban. 2) 48-C: Xay dung co sd khoa hoc cua quy hoach phat trien kinh te - xa hoi vung Tay Nguyen. 3) 60-A: Dong bo hoa he thong quan ly tien bo khoa hoc ky thuat cua Viet Nam. 4) 70-A: Nghien cuu va ap dung cac thanh tuu khoa hoc va tien bo ky thuat phuc vu viec lap tong so do phat trien va phan bo luc luong san xuat d Viet Nam lan thu 2. 5) 98-A: Nghien cuu co sd khoa hoc cua mot so van de chu yeu ve quan ly kinh te nham de xuat, kien nghi ve hoan thien co che quan ly kinh te d Viet Nam. 6) 98-B: Nghien cuu va ap dung dong bo cac tien bd khoa hoc va ky thuat, cac bien phap ve to chuc va quan ly khuyen khich phat trien san xuat tieu cong nghiep, thu cong nghiep theo hudng ket hop truyen thong vdi hien dai. 7) Cai cach giao due. 8) Chinh sach The he tre. Nhung chuong trinh khoa hoc xa hoi va nhan van tren day la tien de de di den viec xay dung he chuong trinh nghien ciiu ve linh vuc nay trong giai doan tiep theo. Su chi dao chat che cua Trung uong Dang lam cho "khoa hoc 17
xa hoi va nhan van sau Dai hoi V I da tu b 6 khuynh hudng nghien cuu co tinh chat han lam, kinh vien, xa rbi thuc tien, nang ve thuyet minh, minh hoa mot chi'eu cua nhung giai doan trudc, chuyen sang nghien cuu nhung van de viia co ban, viia cap bach ve kinh te - xa hoi - van hoa - tu tudng... D e phuc vu Dai hoi VII, khoa hoc xa hoi va nhan van da duoc tap trung giai quyet nhieu van de quan trong nhu: - Nguyen nhan va nhQng bai hoc rut ra tu su sup do cua che do xa hoi chu nghia d cac nude Dong Au va su tan ra cua Lien Xo. - Chu nghia xa hoi dan chu. - NhQng bien doi trong cac quan he quoc te, du bao xu hudng phat trien cua the gidi va khu vuc trong nhung thap ky tdi. - NhQng tieu chuan chu yeu ket thuc chang dudng dau tien cua thdi ky qua do len chu nghia xa hoi d nude ta va nhung bien phap ldn de hoan thanh chang dudng nay. - Tinh chat, dac diem cu a’cuoc khung hoang kinh te - xa hoi d nude ta va con dudng thoat ra khoi cuoc khung hoang do. - NhQng bien phap chong lam phat. 1. 5 0 n am khoa ho c va cong nghe V ie t N am ( 1 9 4 5 - 1 9 9 5 ) - Nha xuat b an K h o a ho c va ky thuat - H a N oi, 1995, tr.373. 18
Khoa hoc xa hoi va nhan van trong giai doan nay duoc dat trudc yeu cau cua Dang la phai khac phuc su thoat ly thuc te, ne tranh nhflng van de phuc tap, duong dau vdi thuc ti£n va di trudc thuc tien, khong duoc ghi chep don gian hay thuyet minh cho thuc tiln. Trung uong Dang da hudng khoa hoc xa hoi va nhan van chuyen manh vao phuc vu thuc tien va lay cong tac ly luan lam khau then chot cho su phat trien linh vuc khoa hoc nay. II. Nghi quyet 26-NQ/TW - NhUng van de dat ra trtfdc khoa hoc xa hoi va nhan van Tien tdi Dai hoi dai bieu toan quoc lan thu VII cua Dang, khoa hoc xa hoi va nhan van da tap trung nghien cuu nhflng van de cd ban dat ra trong Cudng linh chinh tri va Chien ludc on djnh va phat trien kinh te - xa hoi. Dong thdi, luc ludng khoa hoc xa hoi va nhan van cung tham gia tich cue vao cac van kien khac cua Dai hoi VII. Tai Dai hoi lan nay, Ban Chap hanh Trung uong Dang nhan manh rang, khoa hoc xa hoi va nhan van phai gop phan xflng dang trong viec doi mdi tu duy, xay dung luan cu khoa hoc cho con dudng len chu nghia xa hoi d nude ta, xay dung lap trudng, quan diem, y thuc nhan each dung dan, khac phuc nhung tu tudng sai lam. Van dung sang tao va phat trien hoc thuyet Mac - Lenin, tu tudng Ho Chi Minh. tong ket kinh nghiem thuc tien cua nude ta va 19
tiep thu co chon loc nhflng thanh tuu khoa hoc the gidi, duoc xac dinh la nhiem vu chu yeu cua khoa hoc xa hoi. Dong thdi, Nghi quyet cua Dai hoi V II mot lan nfla nhac lai rang, phai khac phuc su cham tr6 cua khoa hoc xa hoi, ddi mdi mot cach can ban noi dung va phuong phap giang day cac bo mon khoa hoc Mac - Lenin, khoa hoc kinh te, khoa hoc quan ly, phat trien nhanh cac nganh kinh te hoc, xa hoi hoc, luat hoc, khoa hoc chinh tri. Mat khac, khoa hoc xa hoi va nhan van phai tao co sd ly luan cho cac hoat dong tren mat tran tu tudng nham tang cudng tran dia tu tudng xa hoi chu nghia, khac phuc nhung quan diem lech lac, dau tranh chong nhung tu tudng va luan dieu thu dich. Ngay 30-3-1991, Bo Chinh tri Ban chap hanh Trung uong Dang cong san Viet Nam da ban hanh Nghi quyet sd 26-NQ/TW ve khoa hoc va cong nghe trong thdi ky Ddi mdi. B o Chinh tri nhan dinh rang, trong dieu kien lam viec va sinh hoat het siic kho khan, doi ngu can bo khoa hoc va cong nghe tiep thu dude nhi'eu thanh tuu mdi cua khoa hoc va cong nghe hien dai, gop phan tich cue vao viec soan thao Cuong linh cua Dang, Chien luoc khoa hoc va cong nghe nude ta. Mot sd chinh sach mdi- cua Dang va Nha nude da cd tac dung cai tien quan ly khoa hoc va cong nghe phu hdp vdi n'en kinh te hang hoa nhi'eu thanh phan. Mot sd md hinh lien ket nghien cuu khoa hoc. dao tao vdi san xuat da xuat hien. 20
Bo Chinh tri cho rang, tuy da co nhCfng ti£n bo, nhung khoa hoc xa hoi va nhan van van cham trong phat trien, do vay, chua dap ung duoc nhung yeu c'au biic xuc cua cong cuoc Ddi mdi. Vdi nhflng van de ldn va co ban cua thdi dai, trudc het la nhiing van de chu nghia xa hoi va chu nghia tu ban hien dai, ly giai cua khoa hoc xa hoi chua cd sue thuyet phuc cao. Nghi quyet 26-NQ/TW cua Bo Chinh tri ddi hoi khoa hoc xa hoi va nhan van phai vuon len de du sue cung cap nhung luan cu cho viec hoach dinh dudng loi, chinh sach, ddi mdi co che quan ly kinh te - xa hoi, giao due the gidi quan Mac - Lenin, boi dudng nhan sinh quan va dao due cach mang. Nghi quyet 26-NQ/TW chi ra nhung nguyen nhan da din den su tut hau cua khoa hoc xa hoi va nhan van. Trudc het, mot sd cap uy Dang va cap chinh quy'en chua thay het duoc su can thiet phai co co sd khoa hoc cua tung chu truong, chinh sach, do vay, chua dat viec chi dao nghien cuu khoa hoc vao noi dung cong tac quan ly - lanh dao va to chuc. Chinh sach, che do dai ngo can bo khoa hoc con nhi'eu dieu bat hop ly, tien luong con mang nang tinh binh quan chu nghia, lao dong chat xam re hon lao dong gian don. Viec dau tu cho khoa hoc con thap, trong khi do, su dung kinh phi dau tu lai chua cd hieu qua cao. Dpi ngu khoa hoc thieu dong bo, thieu nhi'eu chuyen gia co nang luc chu tri nhung chudng trinh, nhung de tai khoa hoc ldn va quan trong doi vdi quoc ke, dan sinh. Viec to 21