Nâng cao hiệu quả đào tạo hướng dẫn viên du lịch tại Trường Đại học Sao Đỏ

NGHIÊN CỨU KHOA HỌC<br /> <br /> <br /> Nâng cao hiệu quả đào tạo hướng dẫn viên du lịch<br /> tại Trường Đại học Sao Đỏ<br /> To improve efficiency of training tour guide at Sao Do University<br /> Nguyễn Thị Sao, Trần Thị Mai Hương<br /> Email: maisaobms@gmail.com<br /> Trường Đại học Sao Đỏ<br /> Ngày nhận bài: 25/01/2018<br /> Ngày nhận bài sửa sau phản biện: 10/10/2018<br /> Ngày chấp nhận đăng: 27/12/2018<br /> <br /> <br /> Tóm tắt<br /> <br /> Trong xu thế toàn cầu hóa, sự hợp tác và cạnh tranh giữa các quốc gia trên thế giới trong lĩnh vực du<br /> lịch ngày càng trở nên gay gắt. Mặc dù trong những năm gần đây, nguồn nhân lực ngành du lịch Việt<br /> Nam đã không ngừng tăng trưởng và phát triển, song vẫn chưa thể đáp ứng được nhu cầu thực tế của<br /> xã hội. Bài viết này đề cập đến thực trạng đào tạo hướng dẫn viên du lịch tại khoa Du lịch và Ngoại ngữ<br /> và các giải pháp cơ bản nhằm nâng cao chất lượng đào tạo hướng dẫn viên du lịch tại khoa Du lịch<br /> và Ngoại ngữ, Trường Đại học Sao Đỏ, góp phần thúc đẩy chất lượng đội ngũ nguồn nhân lực du lịch<br /> trong tương lai.<br /> <br /> Từ khóa: Du lịch; đào tạo; ngành Việt Nam học; hướng dẫn viên du lịch; hướng dẫn du lịch.<br /> <br /> Abstract<br /> <br /> In the globalization trend, the cooperation and competition among countries in tourism is becoming<br /> strongly. The human resources in Vietnamese tourism have increased and developed recently, but they<br /> haven’t met the demand of society. The article studies the training of tour guide and finds out the basic<br /> solutions to improve the tour guide training quality at tourism and foreign language faculty at Sao Do<br /> University and push the tourist human resource quality in the future.<br /> <br /> Keywords: Tourism; training; Vietnamese study; tour guide; tour guiding.<br /> <br /> <br /> <br /> 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Ngày nay, sự cạnh tranh giữa các quốc gia trên<br /> thế giới trong lĩnh vực dịch vụ, du lịch đang trở<br /> Kinh nghiệm của các nước phát triển cho thấy<br /> rằng, sự phát triển kinh tế của bất cứ một quốc gia nên gay gắt. Mặc dù nguồn nhân lực ngành du lịch<br /> nào trên thế giới cũng cần phải có các nguồn lực Việt Nam đã không ngừng vận động và phát triển<br /> quan trọng như vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên, điều về quy mô, chất lượng, song vẫn chưa thể đáp<br /> kiện kinh tế - xã hội và nhất là yếu tố con người... ứng được nhu cầu thực tế của xã hội. Vấn đề đặt<br /> Trong số các nguồn lực kể trên thì nguồn nhân ra không nhỏ từ quá trình đào tạo cán bộ, nhân<br /> lực là quan trọng nhất, có tính quyết định đến sự viên du lịch của ngành.<br /> tăng trưởng và phát triển của các lĩnh vực. Một<br /> 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> quốc gia cho dù có các nguồn tài nguyên thiên<br /> nhiên phong phú, nguồn vốn dồi dào, máy móc, kỹ Để đánh giá được thực trạng đào tạo ngành hướng<br /> thuật hiện đại nhưng không có những con người dẫn du lịch tại Trường Đại học Sao Đỏ, tác giả đã<br /> có trình độ để khai thác các nguồn lực đó thì khó tiến hành sử dụng nhóm các phương pháp nghiên<br /> có thể đạt được sự phát triển tương xứng [3]. cứu sau: phương pháp thu thập và nghiên cứu tài<br /> liệu thông qua sách, báo, tạp chí, các tài liệu kỷ<br /> yếu hội thảo về đào tạo và du lịch... nhằm thu thập<br /> Người phản biện: 1. PGS.TS. Trần Thúy Anh các thông tin cho bài báo của mình. Dựa trên các<br /> 2. TS. Nguyễn Thị Kim Nguyên tài liệu thu thập được, tác giả sử dụng thêm nhóm<br /> <br /> <br /> 98 Tạp chí Nghiên cứu khoa học - Đại học Sao Đỏ, ISSN 1859-4190 Số 4(63).2018<br />  LIÊN NGÀNH KHOA HỌC TRÁI ĐẤT - MỎ<br /> <br /> <br /> phương pháp phân tích, tổng hợp tài liệu để có - Về đội ngũ giảng viên: Với số lượng 19 giảng viên;<br /> các đánh giá về hoạt động đào tạo ngành hướng 100% giảng viên có trình độ thạc sĩ, 01 tiến sĩ,<br /> dẫn du lịch tại Trường Đại học Sao Đỏ. Ngoài ra, 01 nghiên cứu sinh tại nước ngoài. Với trình độ<br /> với mục đích đánh giá lại chất lượng đào tạo và kiến thức chuyên môn vững vàng, giỏi về ngoại<br /> tìm ra các giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo ngữ và du lịch, đội ngũ giảng viên đều đảm bảo<br /> hướng dẫn viên du lịch, phương pháp điều tra xã tốt công tác giảng dạy. Trong năm học, bộ môn kết<br /> hội học được tiến hành thông qua việc điều tra hợp khoa đều xây dựng kế hoạch cho giảng viên<br /> bảng hỏi đối với sinh viên ngành Việt Nam học. học tập thực tế nâng cao trình độ chuyên môn tại<br /> Việc điều tra bảng hỏi đối tượng là các sinh viên các doanh nghiệp du lịch và các cơ sở đào tạo giúp<br /> khóa 3, 4 và khóa 5 với 50 mẫu phiếu khảo sát nâng cao kiến thức về du lịch.<br /> sinh viên đã ra trường về tính hiệu quả trong đào<br /> Công tác nghiên cứu khoa học được coi là hoạt<br /> tạo của ngành hướng dẫn du lịch. Trên cơ sở<br /> động trọng tâm của giảng viên, luôn được chú<br /> dữ liệu và số liệu có được, tác giả tiến hành xử<br /> trọng, các đề tài luôn được nhóm tác giả cùng<br /> lý và tập hợp để có nguồn tư liệu chính xác cho<br /> hội đồng nghiên cứu khoa học thẩm định và rà<br /> bài báo này.<br /> soát chặt chẽ, lựa chọn các đề tài liên quan đến<br /> 3. THỰC TRẠNG ĐÀO TẠO HƯỚNG DẪN VIÊN chuyên môn giảng dạy và về du lịch nhằm thúc<br /> DU LỊCH CỦA KHOA DU LỊCH VÀ NGOẠI NGỮ, đẩy khả năng nghiên cứu và làm khoa học của<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC SAO ĐỎ giảng viên. Các đề tài đều được ứng dụng vào<br /> thực tế và giảng dạy chuyên ngành hướng dẫn<br /> Khoa Du lịch và Ngoại ngữ được thành lập năm<br /> du lịch.<br /> 2006. Ngay trong bối cảnh ngành du lịch Việt Nam<br /> đang trong tình trạng thiếu nguồn nhân lực có chất Giảng viên bên cạnh việc giỏi về chuyên môn,<br /> lượng cao phục vụ đắc lực cho sự phát triển của yếu tố tâm huyết và lòng yêu nghề của đội ngũ<br /> nền kinh tế đất nước, trong đó du lịch được coi là giảng viên trẻ trong khoa Du lịch và Ngoại ngữ<br /> ngành kinh tế trọng điểm. Phát huy truyền thống luôn được đánh giá cao bởi sức trẻ và sự tận tụy<br /> dạy tốt, học tốt trên chặng đường 49 năm xây vì mục tiêu đào tạo thế hệ sinh viên có trình độ và<br /> dựng và trưởng thành của Trường Đại học Sao năng lực tốt.<br /> Đỏ, khoa Du lịch và Ngoại ngữ đã nỗ lực vươn lên<br /> - Về chương trình đào tạo: Ngành Việt Nam học,<br /> thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị được giao<br /> chuyên ngành hướng dẫn du lịch với những đặc<br /> trên mọi mặt trong nhiều năm liên tục.<br /> thù về chương trình đào tạo, định hướng chuẩn<br /> 3.1. Các điều kiện thực hiện đào tạo đầu ra của ngành hướng đến việc cung cấp đội<br /> ngũ nguồn nhân lực du lịch chất lượng cao cho các<br /> Để khẳng định được chất lượng đào tạo của<br /> tỉnh khu vực phía Bắc. Sau khi tốt nghiệp, sinh viên<br /> mình trong những năm qua, khoa đã thu hút<br /> có thể làm việc tại nhiều vị trí ban ngành, cơ quan<br /> được nhiều học sinh, sinh viên tham gia học tập,<br /> khác nhau.<br /> trên 90% sinh viên tốt nghiệp ra trường có việc<br /> làm ổn định và được các doanh nghiệp đánh giá + Kiến thức chung: Trang bị cho sinh viên những<br /> cao về kiến thức và kỹ năng nghề nghiệp, đặc kiến thức về những nguyên lý cơ bản của Chủ<br /> biệt là ý thức, thái độ và trách nhiệm với nhiệm nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường<br /> vụ chuyên môn được giao, điều đó được thể hiện lối cách mạng Việt Nam; những kiến thức về khoa<br /> qua các điều kiện: học xã hội và nhân văn, khoa học tự nhiên. Từ đó<br /> sinh viên vận dụng được vào việc giải quyết các<br /> - Về đội ngũ quản lý: Đội ngũ cán bộ quản lý của<br /> vấn đề thực tiễn và tiếp thu kiến thức giáo dục<br /> khoa luôn là đội ngũ tiên phong, chỉ đạo và xây<br /> chuyên nghiệp, học tập nâng cao trình độ [6].<br /> dựng định hướng cho sự phát triển của ngành<br /> Việt Nam học, chuyên ngành hướng dẫn du lịch. + Kiến thức chuyên ngành: Trang bị cho sinh viên<br /> Luôn quan tâm sát sao đến chất lượng đào tạo và những kiến thức cơ bản về văn hóa xã hội, địa lý,<br /> thường xuyên đôn đốc kiểm tra hoạt động đào tạo lịch sử kinh tế, phong tục tập quán, tín ngưỡng,<br /> đảm bảo sự phát triển của ngành học trong tương tôn giáo… của Việt Nam cũng như của một số<br /> lai từ công tác tuyển sinh đến hoạt động đào tạo, quốc gia và châu lục trên thế giới và địa phương<br /> việc làm của sinh viên sau khi tốt nghiệp. [6]. Trang bị cho cho sinh viên về khối kiến thức<br /> <br /> <br /> Tạp chí Nghiên cứu khoa học - Đại học Sao Đỏ, ISSN 1859-4190 Số 4(63).2018 99<br />  NGHIÊN CỨU KHOA HỌC<br /> <br /> <br /> chuyên ngành: thiết kế tour du lịch, marketing du quan đến du lịch, ứng dụng và xây dựng kế hoạch<br /> lịch, nghiệp vụ hướng dẫn du lịch, nghiệp vụ lữ phát triển nghề trong tương lai [6].<br /> hành, quản trị kinh doanh lữ hành và có thể áp<br /> - Về cơ sở vật chất: Một trong những yếu tố ảnh<br /> dụng tốt vào hoạt động nghề nghiệp tương lai.<br /> hưởng đến chất lượng đào tạo của ngành hướng<br /> + Kiến thức bổ trợ: Có kiến thức bổ trợ về nghiệp dẫn du lịch là hệ thống cơ sở vật chất phục vụ cho<br /> vụ lễ tân ngoại giáo; nghiệp vụ lễ tân khách sạn; công tác đào tạo. Cơ sở vật chất là yếu tố quyết<br /> văn hóa ẩm thực và nhiếp ảnh. định đến sự thành công hay thất bại của các tiết<br /> giảng, nhất là các giờ thực hành, các buổi thuyết<br /> Đạt trình độ ngoại ngữ tiếng Anh trình độ B1 chuẩn<br /> trình... của sinh viên và giảng viên. Hiện nay,<br /> châu Âu, tiếng Trung cấp độ 2 - theo chuẩn HSK,<br /> Nhà trường đã trang bị cho các phòng học máy<br /> đạt trình độ B về tin học ứng dụng và các kỹ năng<br /> chiếu, loa micro, phòng thực hành cùng những<br /> nghiệp vụ liên quan đến du lịch.<br /> thiết bị khác phục vụ hiệu quả cho việc giảng dạy<br /> + Kỹ năng nghề nghiệp: Rèn luyện cho sinh viên lý thuyết và cả thực hành trên lớp và ngoài điểm<br /> kỹ năng xây dựng nội dung thuyết trình và giới du lịch. Hàng năm, khoa cũng đề xuất với Nhà<br /> thiệu về tình hình kinh tế, các giai đoạn lịch sử của trường mua mới và bổ sung thêm các trang thiết<br /> đất nước, các di tích lịch sử, phong tục, tập quán, bị phục vụ việc dạy và học.<br /> truyền thống văn hóa (vật thể và phi vật thể), đặc<br /> Khoa đã có mối quan hệ với nhiều doanh nghiệp<br /> trưng xã hội, môi trường,... của Việt Nam; Phát du lịch trên địa bàn tỉnh Hải Dương, Quảng Ninh,<br /> triển kỹ năng quan sát, thu thập, phân tích, tổng Hà Nội, Bắc Ninh, Bắc Giang... như Công ty cổ<br /> hợp, đánh giá thông tin và phát hiện sản phẩm du phần Du thuyền Tuần Châu, Công ty TNHH và<br /> lịch, giới thiệu sản phẩm du lịch cho sinh viên góp Du lịch Tiến Phương, Công ty S Việt tour, Công<br /> phần nâng cao chất lượng phục vụ khách du lịch ty Du lịch An Tâm tour, Ban quản lý di tích thị<br /> và phát triển ngành du lịch. Rèn luyện cho sinh xã Chí Linh, Ban quản lý di tích Côn Sơn, Kiếp<br /> viên khả năng quản lý điều hành tại các trung tâm Bạc, tạo điều kiện cho sinh viên trải nghiệm thực<br /> lữ hành, các tour du lịch nội địa và quốc tế: tổ tế, thực tập và học hỏi kiến thức từ các doanh<br /> chức, kiểm soát và thiết kế tour du lịch; xây dựng nghiệp, các điểm du lịch dưới sự hướng dẫn của<br /> kế hoạch thực hiện các chiến lược phát triển du các giảng viên.<br /> lịch. Giúp sinh viên có kỹ năng giao tiếp, làm việc<br /> 3.2. Kết quả đào tạo chuyên ngành hướng dẫn<br /> nhóm trong môi trường đa quốc gia; có khả năng<br /> du lịch tại Trường Đại học Sao Đỏ<br /> cập nhật thông tin về pháp luật, phương pháp<br /> quản lý; kinh nghiệm trong và ngoài nước liên 3.2.1. Kết quả đào tạo<br /> <br /> Bảng 1. Kết quả sinh viên đại học khóa 3, 4 và 5 tốt nghiệp<br /> <br /> Xuất sắc Giỏi Khá Trung bình Kém<br /> Khóa<br /> SL % SL % SL SL SL % SL %<br /> 03VNH 0 0% 4 13,30% 26 86,7% 0 0% 0 0%<br /> 04VNH LT 0 0% 3 23,1% 10 76,9% 0 0% 0 0%<br /> 04VNH 0 0% 4 19 % 16 76,2% 1 4,8% 0 0%<br /> 05VNH 0 0% 3 27,3% 7 63,6% 1 4,8% 0 0%<br /> Tổng 0 0% 14 18,4% 59 77,6% 3 3,9% 0 0%<br /> <br /> (Nguồn: Khoa Du lịch và Ngoại ngữ)<br /> <br /> Kết quả điều tra số lượng sinh viên tốt nghiệp ra năng lực của mình. Sinh viên ra trường tìm được<br /> trường của các lớp đại học khóa 3, 04 VNHLT, việc làm ngày càng tăng, tương ứng với các vị trí<br /> 04, 05 VNH theo thống kê của khoa Du lịch và đúng chuyên ngành du lịch thống kê trong bảng 2.<br /> Ngoại ngữ là hơn 80% sinh viên đã tìm được việc Tỷ lệ sinh viên ra trường tìm được việc làm phù<br /> làm. Như vậy, có thể thấy chất lượng đào tạo của hợp với chuyên ngành đào tạo theo các khóa tốt<br /> khoa đã đáp ứng được yêu cầu, đảm bảo sinh nghiệp được đánh giá là rất khả quan, sinh viên<br /> viên ra trường tìm được công việc phù hợp với xin được việc làm tập trung tại các thành phố lớn<br /> <br /> <br /> 100 Tạp chí Nghiên cứu khoa học - Đại học Sao Đỏ, ISSN 1859-4190 Số 4(63).2018<br />  LIÊN NGÀNH KHOA HỌC TRÁI ĐẤT - MỎ<br /> <br /> như Hà Nội, Quảng Ninh, Hải Phòng, Hải Dương, Mục tiêu đào tạo của ngành Việt Nam học là sẽ<br /> Bắc Ninh... đào tạo ra những người hướng dẫn viên du lịch<br /> Bảng 2. Thống kê vị trí việc làm của sinh viên hiểu biết về văn hóa Việt Nam và có trình độ ngoại<br /> tốt nghiệp ngữ để có thể hướng dẫn du khách nước ngoài.<br /> Tuy nhiên, những kiến thức về văn hóa và ngoại<br /> TT Vị trí làm việc Số lượng<br /> ngữ các em mới chỉ chủ yếu được học qua sách<br /> vở, ít có điều kiện đi thực tế tại điểm và thực hành<br /> ngoại ngữ. Để nâng cao khả năng làm việc thực tế<br /> 1 Quản lý 5<br /> của sinh viên, chúng ta nên dành nhiều thời gian<br /> cho các em thực tập tại doanh nghiệp từ những<br /> 2 Lễ tân 8 năm đầu tiên của quá trình học tập. Trong quá<br /> trình thực tập tại thực tế, các em sẽ trang bị cho<br /> 3 Nhân viên văn phòng 7 mình những kiến thức làm việc thực tế và biết<br /> rằng công việc đó đòi hỏi những kiến thức gì mà<br /> 4 Hướng dẫn viên 35 các em cần có. Từ đó các em sẽ biết được mục<br /> đích, động cơ học tập để định hướng học tập tốt<br /> 5 Nhân viên kinh doanh 15 hơn cho công việc của mình.<br /> <br /> Nội dung các môn học trong chương trình khung<br /> Nguồn: Khoa Du lịch và Ngoại ngữ đôi khi còn chồng chéo, nhất là không đảm bảo<br /> Tuy nhiên, bên cạnh đó một thực tế cho thấy sau sự liên thông dọc (giữa các trình độ đào tạo) và<br /> khi ra trường sinh viên ngành Việt Nam học còn liên thông ngang (giữa các ngành cùng trình độ).<br /> gặp khó khăn về giao tiếp ngoại ngữ nên hầu hết Những bất cập trên cho thấy cần thiết phải đổi mới<br /> các em chỉ hướng dẫn du lịch cho các tour nội chương trình đào tạo để có thể theo kịp yêu cầu<br /> phát triển của Nhà trường, đưa Trường Đại học<br /> địa, thu nhập theo mùa vụ du lịch. Một số sinh<br /> Sao Đỏ trở thành trường đại học trọng điểm.<br /> viên khác thì vẫn làm trái ngành, trái nghề. Nghề<br /> hướng dẫn viên lại đòi hỏi lòng yêu nghề, sức chịu 3.2.2. Đánh giá chung trong đào tạo hướng<br /> đựng và sự kiên trì cao nên nhiều sinh viên nữ còn dẫn viên du lịch<br /> e ngại với nghề. Chính vì vậy, số lượng thí sinh thi 3.2.2.1. Mặt tích cực<br /> vào ngành hướng dẫn du lịch cũng như nhập học<br /> Từ các nhóm yếu tố đã trình bày ở trên, chúng ta<br /> vào ngành hướng dẫn rất thấp và giảm dần theo<br /> nhận thấy được mặt tích cực lớn trong đào tạo<br /> các năm.<br /> hướng dẫn viên du lịch tại khoa Du lịch và Ngoại<br /> Để khắc phục tình trạng trên không còn cách ngữ đó là sự quan tâm đầu tư phát triển lớn đến<br /> nào khác là chúng ta cần phải quan tâm tới việc ngành du lịch hiện nay của các cấp ngành liên<br /> xây dựng mục tiêu và chương trình đào tạo cho quan, của khoa và Nhà trường. Đại học Sao Đỏ<br /> ngành hướng dẫn phù hợp với khả năng và trình từ nhiều năm nay là cơ sở đào tạo tin cậy, môi<br /> độ của học sinh, sinh viên cũng như nâng cao trường học tập tốt, năng động, các yếu tố trong<br /> chất lượng giảng dạy, phương pháp giảng dạy tổ chức dạy và học chuyên ngành hướng dẫn du<br /> của giảng viên. lịch, trang thiết bị, cơ sở vật chất kỹ thuật được<br /> đầu tư, tạo nền tảng cho các sinh viên có nhiều<br /> Hiện nay, đổi mới chương trình đào tạo được coi<br /> cơ hội học tập. Khoa Du lịch và Ngoại ngữ và các<br /> là bước đột phá và có tầm quan trọng đặc biệt. cơ sở giáo dục khác rất có ý thức trong việc bổ<br /> Bởi lẽ, theo như đánh giá của nhiều nhà nghiên sung hoàn thiện chương trình đào tạo, bồi dưỡng<br /> cứu thì chương trình giáo dục đại học của Việt đội ngũ giảng viên và điều chỉnh chuẩn đầu ra cho<br /> Nam đang chứa đựng những bất cập lớn, chưa phù hợp. Áp dụng tiêu chuẩn kĩ năng nghề nghiệp<br /> thực sự hướng về nhu cầu của người học và nhu VTOS của Tổng cục Du lịch trong giảng dạy và<br /> cầu của xã hội. Và như vậy sẽ làm ảnh hưởng đến thực hành nhằm đào tạo ra đội ngũ hướng dẫn<br /> chất lượng đào tạo, thậm chí ảnh hưởng cả đến viên chuyên nghiệp giỏi về kiến thức và chuyên<br /> quá trình hội nhập giáo dục. môn cũng như thực hành nghề nghiệp.<br /> <br /> <br /> Tạp chí Nghiên cứu khoa học - Đại học Sao Đỏ, ISSN 1859-4190 Số 4(63).2018 101<br />  NGHIÊN CỨU KHOA HỌC<br /> <br /> Hoạt động trao đổi, tăng cường, duy trì mối quan Điều đó giúp cho sinh viên có cơ hội lựa chọn các<br /> hệ giữa Nhà trường với các doanh nghiệp du lịch doanh nghiệp là các công ty du lịch lữ hành, các<br /> cũng được quan tâm chú trọng và luôn có sự duy nhà hàng, khách sạn, các khu nghỉ dưỡng… và<br /> trì gắn kết trong hợp tác đào tạo và cung cấp nhân các doanh nghiệp khác liên quan đến du lịch để<br /> sự. Những ý kiến về mối quan hệ của Nhà trường kiến tập và thực tập, nắm bắt được kiến thức từ<br /> và doanh nghiệp trong quá trình đào tạo nguồn thực tế. Sinh viên sẽ có được sự linh động kết<br /> nhân lực khá quan trọng. Nó góp phần nâng cao hợp giữa lý thuyết và thực hành học hỏi được các<br /> chất lượng nguồn nhân lực, khả năng đáp ứng chuyên môn nghiệp vụ. Chính các buổi thực tế,<br /> của nguồn nhân lực với thực tế công việc. Hầu đợt kiến tập và thực tập là cơ hội để sinh viên va<br /> hết các ý kiến đều cho rằng việc trao đổi thông chạm với doanh nghiệp giúp tìm kiếm cơ hội việc<br /> tin, ký kết hợp đồng đào tạo là cần thiết. Hiệu quả làm sau khi ra trường nhờ sự cọ sát với những trải<br /> của các mối quan hệ cũng chiếm tỉ lệ tương đối. nghiệm tại các doanh nghiệp.<br /> Bảng 3. Thống kê nội dung và hình thức trao đổi giữa Nhà trường và doanh nghiệp<br /> <br /> Mức độ quan hệ Hiệu quả quan hệ<br /> Các nội dung và hình thức<br /> TT<br /> quan hệ Rất Chưa<br /> Cần 1 2 3 4<br /> cần cần<br /> <br /> Trao đổi cho nhau thông tin về đào tạo giữa Nhà<br /> 1 7 3 2 2 1 4<br /> trường và nhu cầu của doanh nghiệp<br /> <br /> <br /> 2 Ký kết các hợp đồng đào tạo bồi dưỡng 8 2 2 1 2 4<br /> <br /> <br /> Doanh nghiệp tạo điều kiện về địa điểm, công việc cho<br /> 3 8 1 1 1 1 2 2<br /> HSSV thực tập, thăm quan thực tế<br /> <br /> <br /> Đơn vị hỗ trợ về cơ sở vật chất, phương tiện dạy học<br /> 4 0 0 10 6 1 2<br /> cho Nhà trường<br /> <br /> <br /> Tổ chức cho cán bộ quản lý và giáo viên thăm quan<br /> 5 9 0 1 2 2 2 4<br /> thực tế tại doanh nghiệp (công ty)<br /> <br /> <br /> Tham gia vào quá trình đánh giá, kiểm tra kiến thức,<br /> 6 kỹ năng của HSSV trong quá trình học tập, thực tập 3 1 6 4 1 1 2<br /> hoặc thi tốt nghiệp<br /> <br /> <br /> Tham gia xây dựng chương trình đào tạo phù hợp với<br /> 7 3 0 7 6 1 2<br /> thực tế công việc của doanh nghiệp<br /> <br /> <br /> Doanh nghiệp cử chuyên gia, tham gia cùng khoa<br /> 8 9 0 1 3 4 2<br /> giảng dạy cho SV<br /> <br /> <br /> Doanh nghiệp tiếp nhận SV tốt nghiệp của khoa vào<br /> 9 10 0 0 2 3 2 2<br /> làm việc<br /> <br /> <br /> Khoa, Nhà trường nhận thông tin phản hồi từ doanh<br /> nghiệp về năng lực (đặc biệt là năng lực chuyên môn),<br /> 10 9 1 0 3 3 2<br /> phẩm chất của đội ngũ lao động là SV của khoa,<br /> trường làm việc tại các doanh nghiệp<br /> <br /> <br /> <br /> Nguồn: Kết quả thống kê của khoa Du lịch và Ngoại ngữ<br /> <br /> <br /> 102 Tạp chí Nghiên cứu khoa học - Đại học Sao Đỏ, ISSN 1859-4190 Số 4(63).2018<br />  LIÊN NGÀNH KHOA HỌC TRÁI ĐẤT - MỎ<br /> <br /> Sự hội nhập ngày càng sâu rộng vào quốc tế trên - Ngoài những kiến thức chuyên ngành thì ngoại<br /> nhiều lĩnh vực, sự phát triển của ngành du lịch ngữ là yếu tố quan trọng, là điều kiện để xác định<br /> đang là cơ hội thúc đẩy để ngành Việt Nam học lợi thế cạnh tranh của sinh viên du lịch so với các<br /> chuyên ngành hướng dẫn du lịch phát triển mạnh sinh viên khác. Do đó, nâng cao chất lượng ngoại<br /> ở cả Việt Nam lẫn nước ngoài. Đây cũng được coi ngữ của sinh viên là việc làm không thể thiếu.<br /> là một mặt tích cực lớn trong đào tạo du lịch tại Mỗi sinh viên sau khi tốt nghiệp phải hoàn thành<br /> Trường Đại học Sao Đỏ. chứng chỉ tiếng Anh quốc tế (IELTS, TOEFL,<br /> 3.2.2.2. Mặt hạn chế B1...), khuyến khích sinh viên học thêm ngoại ngữ<br /> thứ hai (tiếng Trung, Hàn, Nhật...).<br /> Bên cạnh những mặt tích cực, việc đào tạo hướng<br /> dẫn viên du lịch cũng tồn tại không ít những hạn - Thường xuyên tổ chức các buổi tọa đàm, hội<br /> chế trong việc đào tạo nghề. Hạn chế lớn nhất là thảo có các chuyên gia đầu ngành trong lĩnh<br /> sự bất cập, thiếu đồng nhất trong chương trình vực du lịch đến trao đổi để sinh viên hiểu rõ<br /> đào tạo, chưa thống nhất về cách đào tạo chuẩn hơn và cập nhật nhanh các kiến thức mới mẻ<br /> đầu ra cho sinh viên giữa các trường. về ngành nghề.<br /> Sự cạnh tranh giữa các trường tại địa phương, - Khuyến khích các dự án khởi nghiệp của sinh<br /> tỉnh lẻ với các trường trong thành phố lớn và khu viên, kêu gọi các doanh nghiệp hỗ trợ đối với các<br /> trung tâm. Hải Dương nằm trong tam giác của ba dự án nhiều tiềm năng.<br /> thành phố Hải Phòng - Quảng Ninh và Hà Nội,<br /> tại các tỉnh, thành phố này đều có nhiều trường - Tạo điều kiện để sinh viên ưu tú được học tập<br /> đào tạo về du lịch. Nguyên nhân là do tâm lý của tại các doanh nghiệp du lịch uy tín như Viettravel,<br /> người học hiện nay, một bộ phận lớn người học Saigontourist, Sinh cafe..., các nước trong khu<br /> thích đến các thành phố lớn như Hà Nội, Hải vực có hoạt động du lịch phát triển như Singapore,<br /> Phòng để học tập hơn là các tỉnh lẻ mặc dù chất Thái Lan, Malaysia...<br /> lượng đào tạo của trường luôn là mục tiêu hàng<br /> - Mở rộng, tăng cường hoạt động của các câu lạc<br /> đầu được đề ra.<br /> bộ như câu lạc bộ lễ tân, câu lạc bộ tembilding,<br /> Sinh viên tốt nghiệp ra trường còn kém về ngoại câu lạc bộ hướng dẫn viên du lịch, câu lạc bộ<br /> ngữ, chưa mạnh dạn theo đuổi nghề nghiệp mình thuyết trình… để tăng tính gắn kết và sự năng<br /> đã học. Tại các tỉnh lẻ, cơ hội tiếp xúc thực hành động của sinh viên trong điều kiện đào tạo tín chỉ.<br /> ngoại ngữ chưa nhiều.<br /> - Nhà trường, khoa cần giúp sinh viên định hướng<br /> 4. GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐÀO nghề nghiệp thông qua đội ngũ cố vấn học tập<br /> TẠO HƯỚNG DẪN VIÊN DU LỊCH TẠI TRƯỜNG<br /> và các câu lạc bộ chuyên ngành ngay từ khi họ<br /> ĐẠI HỌC SAO ĐỎ<br /> chuẩn bị nộp hồ sơ và dự thi vào trường.<br /> 4.1. Đổi mới cập nhật chương trình đào tạo<br /> - Sàng lọc, nâng cao yêu cầu về chất lượng đầu<br /> - Hoàn thiện, nâng cao chương trình học theo vào đối với sinh viên ngành du lịch dựa trên các<br /> hướng chuẩn quốc tế, phù hợp với khung tiêu tiêu chí: ngoại hình, ngoại ngữ, khả năng giao tiếp<br /> chuẩn nghề VTOS, chương trình học đáp ứng yêu - ứng xử, khả năng xử lý tình huống...<br /> cầu và nhu cầu của xã hội.<br /> 4.3. Đầu tư cơ sở vật chất phục vụ đào tạo<br /> - Đa dạng hóa và đổi mới chương trình đào tạo<br /> theo hướng đáp ứng yêu cầu - nhu cầu của xã hội. - Tăng cường đầu tư vốn cho việc nâng cấp và<br /> Thường xuyên lấy ý kiến của các doanh nghiệp mở rộng các cơ sở đào tạo; đầu tư máy móc, thiết<br /> sử dụng lao động, thậm chí cả khách du lịch nếu bị hiện đại cho phòng học; đầu tư phòng thực<br /> có điều kiện để thiết kế chương trình đào tạo cho hành hướng dẫn du lịch, trang bị cho sinh viên<br /> phù hợp với thực tiễn. Tiến tới chuyên nghiệp hóa máy chiếu, loa micro và máy quay...<br /> bằng cách xây dựng chương trình đào tạo riêng<br /> - Xây dựng thư viện điện tử để giảng viên và sinh<br /> cho từng vị trí cụ thể trong ngành Việt Nam học.<br /> viên dễ dàng tiếp cận với hệ thống tài liệu tham khảo.<br /> 4.2. Đa dạng hóa các phương pháp đào tạo<br /> - Bổ sung các cơ sở, khu vực thực hành nghề<br /> - Tăng cường thời lượng thực hành, thực tế; nâng cho sinh viên, chẳng hạn trung tâm tư vấn du lịch,<br /> cao khả năng tự học, tự nghiên cứu của sinh viên. phòng thực hành, máy quay...<br /> <br /> <br /> Tạp chí Nghiên cứu khoa học - Đại học Sao Đỏ, ISSN 1859-4190 Số 4(63).2018 103<br />  NGHIÊN CỨU KHOA HỌC<br /> <br /> 4.4. Nâng cao chất lượng giảng viên - Xây dựng kênh phản hồi từ các sinh viên sau<br /> khi ra trường để có thông tin về chất lượng đào<br /> - Nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên, đặc biệt<br /> tạo, đồng thời điều chỉnh và tìm hướng đối với giải<br /> nâng cao về khả năng ngoại ngữ, khả năng nghiên<br /> pháp quản lý dạy - học.<br /> cứu khoa học và khả năng thực hành, thực tiễn.<br /> Mỗi tuần, Nhà trường nên quy định số giờ làm việc - Tạo mối quan hệ chặt chẽ giữa các khoa chuyên<br /> cụ thể cho từng giảng viên như sau: 2 ngày giảng ngành du lịch và gia đình sinh viên, định kỳ gửi kết<br /> dạy, 2 ngày nghiên cứu khoa học, 1 ngày làm việc quả học tập của sinh viên về gia đình để bố mẹ họ<br /> thực tế tại các doanh nghiệp du lịch. nắm bắt được tình hình học tập của con cái để có<br /> những định hướng kịp thời.<br /> - Có chính sách hỗ trợ, khuyến khích đối với các<br /> giảng viên có nhiều đóng góp trong quá trình 5. KẾT LUẬN<br /> giảng dạy và nghiên cứu. Chất lượng nguồn nhân lực là yếu tố quan trọng<br /> - Mỗi kỳ học lấy ý kiến sinh viên đối với chất lượng hàng đầu quyết định sự thành công của du lịch<br /> giảng dạy của giảng viên. Đối với giảng viên nào Việt Nam. Cải tạo và nâng cao chất lượng đào tạo<br /> có tỷ lệ phàn nàn về công tác giảng dạy trên 50% hướng dẫn viên là một quá trình lâu dài và cần có<br /> thì phải có hình thức cảnh báo, nếu quá 3 lần thì sự chung tay của ba nhà: nhà trường - nhà doanh<br /> đình chỉ giảng dạy, chuyển công tác khác. nghiệp - Nhà nước. Hy vọng, với chiến lược và<br /> giải pháp cụ thể và đúng đắn trong tương lai gần<br /> - Nâng cao chuyên môn đội ngũ thẩm định, giám chất lượng nguồn nhân lực gu lịch Việt Nam nói<br /> sát viên về đào tạo du lịch, định kỳ mỗi năm 2 lần chung và chất lượng đào tạo hướng dẫn viên tại<br /> sẽ thực hiện đánh giá toàn bộ các cơ sở đào tạo Trường Đại học Sao Đỏ sẽ được nâng cao, không<br /> du lịch trên cả nước. chỉ đáp ứng được yêu cầu của thị trường trong<br /> - Có chính sách khuyến khích, hỗ trợ các giảng nước mà có thể cạnh tranh với thị trường khu vực<br /> viên, chuyên gia trình độ cao đã được đào tạo ở và thế giới.<br /> nước ngoài về Việt Nam giảng dạy.<br /> <br /> 4.5. Tăng cường liên kết, hợp tác TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> <br /> - Tăng cường hợp tác quốc tế giữa các cơ sở đào [1]. Trường Đại học Sao Đỏ (2012). Chương trình đào<br /> tạo ngành Việt Nam học.<br /> tạo trong và ngoài nước, tổ chức các khóa đào tạo<br /> dài - ngắn hạn để các giảng viên có điều kiện học [2]. Đảng Cộng sản Việt Nam (2011). Chiến lược phát<br /> hỏi ở các nước văn minh, phát triển. triển nhân lực Việt Nam 2011-2020. Hà Nội.<br /> <br /> - Kết hợp chặt chẽ giữa Nhà trường và doanh [3]. Kỷ yếu hội thảo khoa học toàn quốc (2016). Đào<br /> nghiệp du lịch trong đào tạo và bồi dưỡng cho tạo nguồn nhân lực du lịch chất lượng cao - Thực<br /> <br /> người học, tạo điều kiện để người học có điều trạng và giải pháp. Nhà xuất bản Quốc gia.<br /> <br /> kiện cọ xát và trải nghiệm thực tế cũng như mở [4]. Quy hoạch phát triển nguồn nhân lực ngành du<br /> rộng cơ hội nghề nghiệp cho sinh viên sau khi ra lịch giai đoạn 2011–2020. Bộ Văn hóa, Thể thao<br /> trường. Muốn vậy, mối quan hệ giữa các giảng và Du lịch.<br /> viên trong khoa và ngoài trường cần mở rộng và [5]. Trần Khánh Đức (2008). Chất lượng đào tạo và<br /> duy trì mối quan hệ với các doanh nghiệp du lịch, quản lý chất lượng đào tạo nhân lực trong nên<br /> nhà hàng, khách sạn trên địa bàn. giáo dục hiện đại. Nhà xuất bản Đại học Quốc<br /> - Tăng cường mối quan hệ với các cựu sinh viên gia, Hà Nội.<br /> <br /> thành đạt để có được sự hỗ trợ đối với sinh viên [7]. Trường Đại học Sao Đỏ (2018). Thông tin đào tạo<br /> trong và sau khi tốt nghiệp. đại học chính quy theo hệ thống tín chỉ.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 104 Tạp chí Nghiên cứu khoa học - Đại học Sao Đỏ, ISSN 1859-4190 Số 4(63).2018<br />