Nâng cao hiệu quả giáo dục pháp luật cho phạm nhân vi phạm nội quy, quy chế trại giam

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:4

Thêm vào BST

Báo xấu

25
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Giáo dục pháp luật cho phạm nhân vi phạm nội quy, quy chế trại giam có vị trí rất quan trọng trong công tác thi hành án phạt tù. Bởi vì những phạm nhân này không chịu thừa nhận mình đã vi phạm, hoặc không thừa nhận tội danh, mức án nên có các biểu hiện chống đối, thường xuyên vi phạm nội quy, quy chế trại giam. Trong phạm vi bài viết, tác giả nêu ra các giải pháp nâng cao hiệu quả giáo dục phạm nhân vi phạm nội quy, quy chế trại giam.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Nâng cao hiệu quả giáo dục pháp luật cho phạm nhân vi phạm nội quy, quy chế trại giam

HOÏC VIEÄN TÖ PHAÙP NÂNG CAO HIỆU QUẢ GIÁO DỤC PHÁP LUẬT CHO PHẠM NHÂN VI PHẠM NỘI QUY, QUY CHẾ TRẠI GIAM Nguyễn Mậu Hiếu1 Tóm tắt: Giáo dục pháp luật cho phạm nhân vi phạm nội quy, quy chế trại giam có vị trí rất quan trọng trong công tác thi hành án phạt tù. Bởi vì những phạm nhân này không chịu thừa nhận mình đã vi phạm, hoặc không thừa nhận tội danh, mức án nên có các biểu hiện chống đối, thường xuyên vi phạm nội quy, quy chế trại giam. Nếu không thông qua giáo dục pháp luật làm cho họ nhận thức được hành vi của bản thân họ là tội phạm thì công tác giáo dục coi như thất bại và các tác động giáo dục khác không đạt hiệu quả. Trong phạm vi bài viết, tác giả nêu ra các giải pháp nâng cao hiệu quả giáo dục phạm nhân vi phạm nội quy, quy chế trại giam. Từ khóa: Phạm nhân, nội quy trại giam, trại giam Bộ Công an. Nhận bài: 15/8/2021; Hoàn thành biên tập: 14/9/2021; Duyệt đăng: 20/9/2021. Abstract: Legal education for inmates who violate prison rules and regulations plays an important role in the execution of prison sentences. Because these inmates refuse to admit their violations or admit their crimes and punishments, they show signs of opposition and often violate prison rules and regulations. If the legal education fails to make the inmates aware that their own behaviors are crimes, the education work will be considered a failure and other educational effects will not be effective. Within the scope of the article the author proposes solutions to improve the effectiveness of the educating inmates who violate prison rules and regulations. Keywords: Prisoners, prison rules, prison of the Ministry of Public Security Date of receipt: 15/8/2021; Date of revision: 14/9/2021; Date of Approval: 20/9/2021. 1. Khái niệm giáo dục pháp luật cho Ngày 09/11/2020, Chính phủ đã ban hành phạm nhân Nghị định số 133/2020/NĐ-CP quy định chi Giáo dục pháp luật là quá trình tác động một tiết thi hành một số điều của Luật thi hành án cách có hệ thống, có mục đích và thường xuyên hình sự. Nghị định này áp dụng đối với phạm đến nhận thức của con người, nhằm trang bị cho nhân, học sinh chấp hành biện pháp tư pháp mỗi người trình độ pháp lý nhất định để từ đó có giáo dục tại trường giáo dưỡng; cơ quan quản nhận thức đúng đắn về pháp luật, tôn trọng và tự lý thi hành án hình sự, cơ quan thi hành án hình giác xử sự theo yêu cầu của pháp luật. Giáo dục sự, cơ quan được giao một số nhiệm vụ thi pháp luật phải đảm bảo tính kịp thời, sát thực và hành án hình sự; cơ quan, tổ chức và cá nhân phù hợp cả về phương diện nội dung, hình thức khác có liên quan. Theo đó, các cơ sở giam giữ và đối tượng. Giáo dục pháp luật cho phạm nhân phạm nhân phải xây dựng chương trình, kế là quá trình tác động nhằm hình thành ở phạm hoạch, nội dung, thời gian, địa điểm tổ chức nhân những kiến thức, hiểu biết nhất định về phổ biến, giáo dục pháp luật, giáo dục công pháp luật, thừa nhận tội lỗi và hình phạt đối với dân theo các giai đoạn chấp hành án phạt tù bản thân, xây dựng ý thức tuân thủ, tôn trọng cho phạm nhân; tổ chức tuyên truyền, giáo dục, pháp luật. Vì vậy, cần thông qua giáo dục pháp phổ biến thông tin cho phạm nhân về các chủ luật để làm cho họ nhận thức được hành vi của trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp bản thân là phạm tội và phải chịu sự trừng phạt luật của Nhà nước; những thành tựu phát triển của pháp luật. kinh tế, văn hóa, xã hội, các sự kiện lịch sử, 1 Thiếu tá, Thạc sỹ, Phòng Quản lý học viên T02, Học viện Cảnh sát nhân dân. 72
Soá 09/2021 - Naêm thöù möôøi saùu chính trị, kinh tế, xã hội nhân kỷ niệm các ngày quy, quy chế nơi giam giữ, vi phạm pháp luật, lễ lớn trong năm của đất nước và của địa thậm chí phạm tội mới trong quá trình chấp phương. Tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp hành án phạt tù. Từ năm 2016 đến hết năm luật phục vụ yêu cầu, nhiệm vụ giáo dục cải tạo 2020, các trại giam ghi nhận 123 vụ, 124 phạm phạm nhân, hỗ trợ tái hòa nhập cộng đồng. nhân trốn khỏi trại giam; tất cả các vụ phạm 2. Tình hình phạm nhân vi phạm nội quy nhân trốn khỏi nơi giam, các trại giam đều khởi trại giam tố vụ án hình sự, khởi tố bị can về tội trốn khỏi Trại giam là cơ quan thi hành án phạt tù, có nơi giam và ra quyết định truy nã, phối hợp với nhiệm vụ tiếp nhận, quản lý, giáo dục phạm các cơ quan chức năng để tổ chức truy bắt và nhân trở thành người lương thiện có ích cho xã đã bắt lại 122 phạm nhân (năm 2018, xảy ra 22 hội, có ý thức tuân thủ pháp luật và các quy tắc vụ, 23 phạm nhân trốn khỏi trại giam, mới bắt của cuộc sống, không tái phạm tội khi trở về lại 21 phạm nhân). Bên cạnh đó phạm nhân còn tái hòa nhập cộng đồng. Thực tiễn cũng đã cho đưa đồ vật cấm vào trại, chống đối lao động, thấy nhiều vụ vi phạm nội quy, vi phạm pháp sử dụng điện thoại di động trái phép… gây ra luật của phạm nhân xuất phát từ sự thiếu hiểu tác động xấu đến công tác giáo dục cải tạo biết pháp luật. Trong những năm gần đây, trước phạm nhân nói riêng, thi hành án phạt tù nói những thay đổi của hệ thống pháp luật hình sự, chung. Việc phạm nhân vi phạm nội quy trại tố tụng hình sự nên số lượng phạm nhân chấp giam là do một số phạm nhân còn có nhận thức hành án tại các trại giam thuộc Bộ Công an hạn chế về pháp luật và nội quy trại giam. Để quản lý có xu hướng tăng. Giai đoạn 2016 – khắc phục tình trạng phạm nhân vi phạm pháp 2020, số phạm nhân chấp hành án tại các trại luật, vi phạm nội quy trại giam, Cục C10-Bộ giam thuộc Bộ Công an quản lý tăng 0,40%; Công an đã có nhiều biện pháp tích cực để triển năm 2019 là 131.839 đối tượng, tăng 2,27% so khai công tác giáo dục pháp luật cho phạm với năm 2018; năm 2020 là 135.745 đối tượng, nhân. Trong năm 2020 đã mở 987 lớp giáo dục tăng 2,96%2. Không những gia tăng về số pháp luật, nội quy trại giam cho 425.214 lượt lượng, đặc điểm của phạm nhân chấp hành án phạm nhân. Lãnh đạo Cục đã chỉ đạo các ở các trại giam cũng đa dạng, phức tạp. Trong phòng nghiệp vụ phối hợp với phòng Giáo dục số phạm nhân vào trại có sự khác biệt về lứa xây dựng các dự thảo văn bản về công tác giáo tuổi, giới tính, dân tộc, nghề nghiệp, học vấn dục pháp luật cho phạm nhân. Ngoài ra Cục nhưng có sự giống nhau đó là không tuân thủ C10-Bộ Công an còn phối hợp với Bộ Tư pháp pháp luật. Cá biệt, có những phạm nhân hiểu tập huấn cho cán bộ chủ chốt các trại giam về biết ít nhiều về luật pháp nhưng không chịu Bộ luật dân sự, các nội dung của Bộ luật hình thừa nhận mình đã phạm tội, hoặc không thừa sự năm 2015, Bộ luật tố tụng hình sự sửa đổi, nhận tội danh, mức án. Thường xuyên có các Luật phòng chống HIV/AIDS, Luật xử lý vi hoạt động chống đối, không tiếp nhận sự giáo phạm hành chính… Có thể khẳng định những dục của cán bộ trại giam. kết quả to lớn đạt được của toàn lực lượng cảnh Với những đặc điểm về tình hình phạm sát trại giam trong những năm gần đây trên tất nhân có tâm lý, thái độ bất hợp tác, không tiếp cả các mặt công tác đó là giữ an toàn trại giam, thu sự giáo dục, quản lý, cố ý vi phạm nội quy, giảm tối đa các vụ phạm nhân trốn trại, vi quy định của cơ sở giam giữ và luôn tìm sở hở, phạm kỉ luật là kết quả trực tiếp của việc hoàn thiếu sót trong hoạt động quản lý của cán bộ, thiện pháp luật; hướng dẫn, kiểm tra, chỉ đạo chiến sỹ Cảnh sát trại giam nhằm lợi dụng đưa hoạt động giáo dục pháp luật cho phạm nhân vật cấm vào trại giam để sử dụng, vi phạm nội đã đạt được hiệu quả nhất định. Trình độ nhận 2 Báo cáo Tổng kết công tác trại giam, cơ sở giáo dục bắt buộc, trường giáo dưỡng hàng năm (từ năm 2016 đến năm 2020) của Cục Cảnh sát Quản lý trại giam, cơ sở giáo dục bắt buộc, trường giáo dưỡng. 73
HOÏC VIEÄN TÖ PHAÙP thức pháp luật, ý thức tuân thủ pháp luật tăng Thời gian tới, dự báo tình hình tội phạm sẽ lên rõ rệt. Rất nhiều phạm nhân khi mới đến tiếp tục có những diễn biến phức tạp, phương trại không thừa nhận mình có tội nhưng dần thức, thủ đoạn tinh vi hơn, gia tăng sử dụng dần đã nhận thức ra sai phạm, nghiêm chỉnh công nghệ cao để phạm tội và che giấu tội chấp hành bản án. Nhiều phạm nhân bày tỏ phạm; tội phạm có xu hướng hoạt động theo tổ lòng biết ơn đối với trại giam đã giúp họ thấy chức, hoạt động liên tỉnh, xuyên quốc gia, có sự được sai sót và cam kết không bao giờ tái cấu kết chặt chẽ giữa đối tượng trong và ngoài phạm. Không ít phạm nhân sau khi ra trại đã nước, gia tăng người nước ngoài phạm tội ở Việt thực sự trở thành những con người tốt, những Nam... Cùng với đó, hoạt động của các tổ chức công dân lương thiện, có đóng góp tích cực cho xã hội dân sự, hội, đoàn theo các cam kết trong xã hội. Bên cạnh các ưu điểm, kết quả đã đạt các Hiệp định thương mại thế hệ mới. Các tổ được, công tác giáo dục pháp luật còn có chức này nhân danh dân chủ, nhân quyền can những hạn chế sau đây: thiệp sâu vào vào các hoạt động quản lý, giáo - Trình độ giảng dạy pháp luật của đội ngũ dục phạm nhân tại Việt Nam. Những yếu tố này cán bộ trại giam hiện nay còn hạn chế nên khó sẽ gây áp lực trực tiếp và ảnh hưởng đến hiệu có khả năng giải thích chuyên sâu những vấn quả công tác giáo dục và cải tạo phạm nhân đề pháp luật chuyên ngành như pháp luật hình trong phạm vi bài viết này, chúng tôi đề xuất sự, pháp luật tố tụng hình sự cho phạm nhân. một số giải pháp nâng cao hiệu quả giáo dục Về nhận thức, vẫn còn những cán bộ, chiến sĩ pháp luật cho phạm nhân cụ thể như sau: chưa nhận thức rõ vai trò của giáo dục pháp Thứ nhất, các cấp lãnh đạo cần chú trọng, luật đối với việc hình thành thói quen tuân thủ thực hiện tốt công tác giáo dục chính trị, đạo pháp luật cho phạm nhân, từ đó làm giảm tỉ lệ đức, không ngừng đào tạo, bồi dưỡng chuyên vi phạm nội quy, vi phạm pháp luật trong trại môn, nghiệp vụ đặc biệt là các kiến thức về giam, dẫn đến việc cán bộ làm công tác giáo pháp luật và nội quy trại giam, để cán bộ làm dục phạm nhân chưa chú trọng đến công tác công tác giáo dục có kiến thức và kỹ năng sư này. Việc giảng nội quy trại giam ở một số đơn phạm thực hiện có hiệu quả hoạt động giáo vị chưa thật sự hiệu quả, còn có hiện tượng dục pháp luật cho phạm nhân. Cần nhận thức nặng về áp dụng các hình thức xử lý khi phạm rõ vị trí, vai trò của giáo dục pháp luật đối với nhân vi phạm nội quy kỷ luật trại giam, mà phạm nhân trong việc đảm bảo tính nghiêm không đi sâu tìm hiểu nguyên nhân, động cơ, minh của pháp luật và tính nhân đạo của Đảng, mục đích và không chỉ ra cho họ thấy được đã Nhà nước ta. Ngoài ra, các trại giam cần kiện vi phạm điều nào của Luật thi hành án phạt tù, toàn, nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ làm Nội quy trại giam, Quy chế trại giam. Trong công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp biên bản cũng như quyết định kỷ luật cũng chỉ luật. Có bản lĩnh chính trị vững vàng, thường ghi chung chung là đánh nhau, trộm cắp, nói xuyên đổi mới hình thức tuyên truyền, giáo xấu cán bộ… việc sử dụng các thuật ngữ pháp dục phù hợp với từng phạm nhân. Trên cơ sở lý còn hạn chế. chương trình công tác hàng năm, sinh hoạt - Phương tiện phục vụ cho học tập pháp luật định kỳ, lãnh đạo các trại giam cần chủ động rất hạn chế. Trên thực ở các trại giam tủ sách về xây dựng, ban hành kế hoạch mở các lớp pháp luật còn ít. Một số trại giam vẫn duy trì hệ nghiệp vụ sư phạm, lớp tập huấn pháp luật cho thống loa truyền thanh, hoạt động khá đều đặn cán bộ, chiến sỹ làm công tác giáo dục pháp nhưng chưa có nội dung tuyên truyền pháp luật luật. Bên cạnh đó, cần đánh giá nghiêm túc mà chủ yếu là tin thi đua trong ngày, trong tuần. năng lực, trình độ lựa chọn những cán bộ có 3. Một số giải pháp nâng cao hiệu quả trình độ chuyên môn, am hiểu pháp luật và có giáo dục pháp luật cho phạm nhân vi phạm kỹ năng sư phạm thực hiện nhiệm vụ giáo dục nội quy trại giam pháp luật cho phạm nhân. 74
Soá 09/2021 - Naêm thöù möôøi saùu Thứ hai, các trại giam cần chú trọng và các giáo trình, Bộ luật, Luật… khô khan, thường xuyên đổi mới nội dung, phương pháp cứng nhắc mà cần phải thường xuyên tổ chức giáo dục pháp luật cho phạm nhân. Xây dựng các cuộc thi tìm hiểu pháp luật, sân khấu hóa thống nhất một chương trình giáo dục pháp các chương trình giáo dục pháp luật, từ đó làm luật cho phạm nhân tập trung vào các nội cho phạm nhân có hứng thú với việc học pháp dung có tính thiết thực đối với phạm nhân luật. Phải có sự phân loại trình độ nhận thức đang chấp hành án trong trại giam như: quy của phạm nhân ngay trước khi mở lớp, để chế của trại giam, quy định của pháp luật về thực hiện giáo dục pháp luật có hiệu quả. quyền và nghĩa vụ của công dân, các quy định Trong nội dung giáo dục pháp luật, không nên về đặc xá, tái hòa nhập cộng đồng, chính sách chỉ đề cập tới các quy định pháp luật, nội quy, khoan hồng của Đảng, Nhà nước dành cho quy chế đơn thuần mà cần lồng ghép với các phạm nhân… Đây là những nội dung thiết tình huống vi phạm thực tế mà phạm nhân thực, góp phần tạo sự hấp dẫn, hứng thú cho thường mắc phải, hình thức kỷ luật (như cắt phạm nhân trong quá trình tiếp thu các kiến thăm gặp, hạn chế số lần nhận quà và gửi thư thức pháp luật. Để tuyên truyền, phổ biến, quà, cảnh cáo, phạt giam tại nhà kỷ luật…) từ giáo dục pháp luật cho các phạm nhân đạt đó nhấn mạnh yêu cầu tuân thủ pháp luật, nội hiệu quả cao, Ban Giám thị các Trại giam cần quy, quy chế trại giam đối với phạm nhân. Tổ xây dựng các kế hoạch cụ thể, chi tiết với chức lồng ghép phong trào thi đua vào công từng đối tượng phạm nhân. Đối với phạm tác dạy nghề: trồng nấm, nuôi cá, trồng rau và nhân mới đến, nên tập trung giảng giải về đạo hoạt động thể dục - thể thao, văn hóa - văn đức, lối sống, quy định cũng như chế độ của nghệ như: đánh bóng chuyền, hát karaoke, trại giam để phạm nhân không vi phạm nội tham gia cuộc thi viết thư gửi lời xin lỗi, để quy. Đối với phạm nhân chấp hành được nửa mỗi phạm nhân nhận ra sai lầm, nâng cao ý án phạt tù, ngoài việc phổ biến các quy định thức chấp hành tốt trong quá trình chấp hành về giảm thời hạn chấp hành phạt tù, đặc xá, án phạt tù./. tha tù trước thời hạn có điều kiện… phạm TÀI LIỆU THAM KHẢO nhân còn được bồi dưỡng về lòng trung thực, 1. Bộ Công an (2011), Thông tư số lòng nhân ái, sự khoan dung và trách nhiệm 58/2011/TT-BCA ngày 9/8/2011 của Bộ trưởng với cộng đồng. Riêng phạm nhân chuẩn bị Bộ Công an quy định về đồ vật cấm đưa vào trại được tái hòa nhập cộng đồng, được tiếp thu giam và việc thu giữ, xử lý đồ vật cấm, Hà Nội. các nội dung của pháp luật về xóa án tích, 2. Bộ Công an (2014), Chỉ thị số 17/CT- hướng dẫn cấp - đổi thẻ căn cước công dân, BCA-C81 ngày 26/12/2014 của Bộ trưởng Bộ vay vốn, học nghề… Ngoài ra, cán bộ trại Công an về tăng cường công tác quản lý giam, giam gặp gỡ những phạm nhân vi phạm kỷ giữ người bị tạm giữ, tạm giam và phạm nhân luật để giáo dục giải thích chính sách pháp trong tình hình mới, Hà Nội. luật. Tổ chức tư vấn cho từng phạm nhân hoặc 3. Bộ Công an (2018), Thông tư số từng nhóm phạm nhân những vấn đề pháp lý 07/2018/TT-BCA ngày 12/02/2018 của Bộ mà họ từng quan tâm. trưởng Bộ Công an Quy định việc phạm nhân Thứ ba, tổ chức cho tổ phạm nhân tự gặp thân nhân; nhận, gửi thư; nhận tiền, đồ vật quản, đấu tranh, phê bình các hiện tượng vi và liên lạc điện thoại với thân nhân, Hà Nội. phạm nội quy, quy định trại giam, phê bình 4. Cục Cảnh sát Quản lý trại giam, cơ sở công khai trên các phương tiện thông tin của giáo dục, trường giáo dưỡng, Báo cáo Tổng kết trại giam đối với các vi phạm pháp luật, nội công tác trại giam, cơ sở giáo dục bắt buộc, quy của phạm nhân. Cần đa dạng hóa các hình trường giáo dưỡng hàng năm từ năm 2016 đến thức giáo dục pháp luật, không chỉ thông qua năm 2020, Hà Nội. 75