intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Napoleon I

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:37

136
lượt xem
24
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Napoléon Bonaparte (tiếng Pháp: Napoléon Bonaparte; phát âm tiếng Pháp: [napoleɔ̃ bɔnɑpaʁt] ; 15 tháng 8 năm 1769 – 5 tháng 5 năm 1821; Hán-Việt: Nã Phá Lôn hoặc Nã Phá Luân) là một nhà quân sự và chính trị kiệt xuất của nước Pháp sau cuộc cách mạng Pháp. Ông là người lập ra triều đại Bonaparte. Ông trở thành Hoàng đế Pháp từ năm 1804 đến năm 1815 với tên hiệu là Napoléon I. Với những cải cách về pháp luật, Bộ luật Napoléon, đã có những ảnh hưởng lớn đến nền chính trị trên toàn thế giới,...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Napoleon I

  1. Napoleon I Hoàng đế Pháp; Vua Ý Napoleon trên ngai vàng, Họa phẩm của Jean Auguste Dominique Ingres Đệ nhất tổng tài
  2. Tại vị 10 tháng 11 năm 1799 – 18 tháng 5 năm 1804 Tiền nhiệm Không có (Chế độ đốc chính) Kế nhiệm Bản thân (trên cương vị Hoàng đế Pháp) Hoàng đế Pháp Trị vì 20 tháng 3 năm 1804 – 11 tháng 4 năm 1814 (9 năm, 328 ngày) 1 tháng 3 năm 1815 – 22 tháng 6 năm 1815 (94 ngày) Đăng quang 2 tháng 12 năm 1804 Tiền nhiệm Bản thân (trên cương vị Đệ nhất tổng tài) Kế nhiệm Louis XVIII (trên thực tế)
  3. Napoleon II (de jure) Vua Ý Trị vì 17 tháng 3 năm 1805 – 11 tháng 4 năm 1814 Đăng quang 26 tháng 5 năm 1805 Tiền nhiệm Không có Kế nhiệm Không có [hiện]Hậu duệ Tên đầy đủ Napoleon Bonaparte Hoàng tộc Bonaparte
  4. Thân phụ Charles de Buonaparte Thân mẫu Letizia Ramolino 15 tháng 8 năm 1769 Sinh Ajaccio, Corsica, Pháp 5 tháng 5 năm 1821 M ất Longwood, Saint Helena Điện Invalides, Paris An táng Napoléon Bonaparte (tiếng Pháp: Napoléon Bonaparte; phát âm tiếng Pháp: [napoleɔ̃ bɔnɑpaʁt] ; 15 tháng 8 năm 1769 – 5 tháng 5 năm 1821; Hán-Việt: Nã Phá Lôn hoặc Nã Phá Luân) là một nhà quân sự và chính trị kiệt xuất của nước Pháp sau cuộc cách mạng Pháp. Ông là người lập ra triều đại Bonaparte. Ông trở thành Hoàng đế Pháp từ năm 1804 đến năm 1815 với tên hiệu là Napoléon I. Với những cải cách về pháp luật, Bộ luật Napoléon, đã có những ảnh hưởng lớn đến nền chính trị trên toàn thế giới, nhưng ông đã để lại những dấu ấn sâu sắc trong vai trò của mình trong các cuộc chiến tranh chống Pháp được dẫn đầu bởi hàng loạt liên minh, cuộc chiến tranh Napoléon, ông đã thiết lập quyền bá chủ trên phần lớn lục địa châu Âu và tìm cách truyền bá những lý tưởng cách mạng của mình. Nhờ
  5. kết quả của những cuộc chiến, và những thành công của ông trong những cuộc chiến, ông được coi là một trong những nhà quân sự lớn nhất, lỗi lạc nhất mọi thời đại. Napoleon được sinh ra ở Corsica, trong một gia đình quý tộc của Ý, ông được đào tạo thành một sỹ quan pháo binh ở Pháp. Bonaparte nổi lên theo Đệ nhất Cộng hòa Pháp và dẫn dắt thành công nhiều chiến dịch chống lại liên minh thứ nhất và thứ hai chống Pháp. Ông đã tổ chức một cuộc đảo chính và tự đưa mình trở thành vị Tổng tài đầu tiên; năm năm sau đó Thượng viện Pháp tuyên bố ông sẽ trở thành Hoàng đế Pháp. Trong thập niên đầu tiên của thế kỷ 19, Đệ nhất Đế chế Pháp dưới sự dẫn dắt của Napoléon đã tham gia vào một loạt xung đột, cuộc chiến tranh Napoléon, liên quan đến quyền bá chủ châu Âu. Sau một loạt chiến thắng, Pháp bảo đảm vị trí thống lĩnh trong lục địa châu Âu, và Napoléon duy trì ảnh hưởn của Pháp thông quan sự hình thành của một liên minh rộng lớn và cùng với các nước chư hầu của mình để loại trừ các quốc gia châu Âu khác. Các chiến dịch của Napoléon được nghiên cứu tại các học viện quân sự trên khắp thế giới.[1] Cuộc xâm lược Nga năm 1812 đánh dấu một bước ngoặt lớn trong vận may của ông. Lực lượng Grand Armée của ông đã gặp thất bại, hư hại nặng và không bao giờ có thể khôi phục. Năm 1813, Liên minh thứ sáu đã đánh bại quân đội của ông tại Leipzig, năm sau Liên minh xâm lược Pháp, buộc Napoleon phải thoái vị và bị lưu đày ông đến đảo Elba. Chưa đầy một năm sau, ông thoát khỏi Elba và trở lại cầm quyền, nhưng đã bị đánh bại trong trận Waterloo vào tháng 6 năm 1815. Napoleon đã dành sáu năm cuối cùng của cuộc đời mình trong xà của người Anh trên đảo Saint Helena. Khám nghiệm tử thi kết luận ông đã chết vì ung thư dạ dày. Mục lục
  6. [ẩ n] 1 T iể u s ử  2 Khởi đầu sự nghiệp  2.1 Cuộc vây hãm Toulon o 2.2 Xâm lược Ai Cập o 3 Con đường vinh quang  4 Chiến dịch Bắc Ý  5 Tình hình kinh tế nước Pháp từ năm 1800 đến năm 1805  6 Những cải cách lớn  7 Đệ nhất đế chế  7.1 Thời kì chiến tranh o 7.1.1 Trận Trafalgar  7.1.2 Trận Austerlitz  7.1.3 Chiến tranh với Liên minh thứ tư  8 Nước Pháp những năm 1809-1812  8.1 Chiến tranh kinh tế với nước Anh o 8.2 Chiến dịch nước Nga o
  7. 8.3 Rút lui o 9 Nước Pháp những năm 1813-1814  10 Đế chế kết thúc  11 Vương triều 100 ngày  11.1 Trận Waterloo o 11.1.1 Diễn biến  12 Cái chết của Napoléon  13 Chiều cao của Napoléon  14 Danh ngôn  15 Phả hệ  16 Chú thích  17 Tham khảo  17.1 Trích dẫn o 17.2 Tài liệu tham khảo o 18 Liên kết ngoài  [ ] Tiểu sử Napoléon Bonaparte là đứa con thứ hai trong một gia đình có tám người con tại Casa Buonaparte ở Ajaccio, Corsica, vào ngày 15 Tháng Tám năm 1769, một năm
  8. sau khi hòn đảo này được cộng hòa Genoa chuyển giao cho Pháp. Ông được đặt tên là Napoleone di Buonaparte (mặc dù người anh của ngài, người đã qua đời từ lúc còn ấu thơ, cũng mang tên là Napoleone) và được gọi bằng tên này cho đến hai mươi tuổi, sau đó ông lấy tên là Napoléon Bonaparte cho có vẻ Pháp hơn.[2][chú thích 1] Cha của Napoleon, Carlo Buonaparte Corsica Buonaparte có nguồn gốc từ giới quý tộc nhỏ ở Ý, những người đã đến Corsica từ Liguria từ thế kỷ 16. [3] Cha của ông là Nobile Carlo Buonaparte, một luật sư. Người có ảnh hưởng đế phần lớn thời thơ ấu của Napoléon là mẹ ông, Letizia Ramolino, là một người mẹ nghiêm khắc, có kỷ cương.[4]. Ông có một anh trai Joseph và sáu người em Lucien, Elisa, Louis, Pauline, Caroline và Jérôme. Có hai đứa trẻ khác, một trai một gái, những người được sinh ra trước khi Joseph qua đời.[5] Napoleon được rửa tội như một người Công Giáo ngay trước sinh nhật thứ hai của mình, vào ngày 21 tháng Bảy năm 1771 tại nhà thờ Ajaccio.[6]
  9. Napoléon từ nhỏ đã thể hiện tính cách cứng rắn và có tinh thần dũng cảm cũng như mưu trí. Sự giàu có của gia đình nối lạo với thân phận của người cha đủ sức cho ông một cơ hội lớn hơn để phát huy tài năng của mình, tìm được chỗ tốt hơn Corsica.[7] Trong tháng một năm 1779, Napoleon đã được ghi danh tại một trường tôn giáo ở Autun, nước Pháp, để học tiếng Pháp, và tháng năm, ông được nhận vào một học viện quân sự tại Brienne-le-Château.[8]. Cậu đọc theo giọng Corsica và không thể đánh vần đúng cách.[9] Khi đó cậu bé Napoléon hay bị bạn bè trêu chọc vì cậu nói tiếng Pháp không được nhanh và chuẩn như những người bạn khác.[10][chú thích 2] Nhưng một viên giám thị quan sát thấy Napoleon là học sinh rất nổi trội, đặc biệt là với môn Toán học và Lịch sử... cậu bé này sẽ làm một thủy thủ xuất sắc.[12][chú thích 3] Lúc đầu ông muốn học về hải quân nhưng do ý muốn của mẹ, ông quyết định học ngành pháo binh, chính đây là cái nôi đầu tiên tạo ra một vị chỉ huy lục quân tài giỏi cho nước Pháp. Sau khi hoàn thành nghiên cứu của ông tại Brienne năm 1784, Napoleon được nhận vào École Militaire ở Paris; điều này đã kết thúc tham vọng hải quân của mình, đã khiến ông phải xem xét một ứng dụng cho Hải quân Hoàng gia Anh.[14] Thay vào đó, ông được đào tạo để trở thành một sĩ quan pháo binh và cái chết của cha cậu làm giảm thu nhập của mình, đã buộc phải để hoàn thành các quá trình học hai năm trong một năm.[15] Ông đã trở thành người Corsica đầu tiên tốt nghiệp từ Militaire Ecole[15] và được khảo sát bởi nhà khoa học nổi tiếng Pierre-Simon Laplace, người mà Napoleon sau đó đã bổ nhiệm vào Thượng viện.[16] [ ] Khởi đầu sự nghiệp Ngày 14 tháng 7 năm 1789, Cách mạng tư sản Pháp bùng nổ lật đổ chế độ quân chủ, họ đã cho phép ông Pasquale Paoli trở về đảo Corsica và vào tháng 9 năm đó, Napoléon cũng quay về nghỉ tại đảo này. Tại quê hương, Napoléon muốn tham gia vào phong trào của ông Paoli nhưng vị lãnh tụ của phong trào chính trị địa phương này đã không tin tưởng chàng thanh niên Napoléon vì người cha, ông Carlo, đã
  10. không trung thành với lý tưởng tranh đấu cho địa phương. Do bị gạt ra khỏi nhóm đấu tranh và bị thất vọng, Napoléon trở lại nước Pháp và vào tháng 4-1791, được bổ nhiệm làm Trung Úy tại Trung Đoàn Pháo Binh thứ 4, đóng tại Valencia. Chính tại nơi này, Napoléon đã tham gia vào Câu Lạc Bộ Jacobin, một hội chính trị cấp tiến, lúc đầu chủ trương một nước cộng hòa dân chủ. Napoléon đã trở nên chủ tịch của câu lạc bộ và trong các lần phát biểu, thường công kích các nhà quý tộc, các giám mục và các thầy tu. Tháng 9 năm 1791, Napoléon xin nghỉ phép và trở về sống tại đảo Corsica trong 3 tháng, và trong thời gian này, ông đã phục vụ trong quân đội địa phương của đảo. Sự tham gia vào câu lạc bộ Jacobin và khuynh hướng chính trị cấp tiến của Napoléon đã gây nên sự bất hòa giữa Napoléon và ông Paoli, một người bảo hoàng. Sau khi cuộc Cách Mạng Pháp xảy ra và vua Louis XVI bị hành quyết vào tháng 1-1793, thì ông Paoli với chủ trương tách đảo Corsica ra khỏi nước Pháp, đã tuyên bố Napoléon là kẻ bị đặt ra ngoài vòng pháp luật. Các người trong gia đình Buonaparte đành phải rời khỏi hòn đảo, chạy qua đất Pháp. Sau đó, Napoléon trở về phục vụ trong Quân đội Pháp và đóng tại thành phố Paris. [ ] Cuộc vây hãm Toulon Bài chi tiết: Cuộc vây hãm Toulon Năm 1792, Napoléon mang cấp bậc Đại úy rồi phục vụ tại Nice vào tháng 6, 1793. Vào thời gian này, Napoléon đã viết một bài báo, có tên là “Souper de Beaucaire” qua đó ông kêu gọi các người cộng hòa phải đoàn kết chung quanh nhóm Jacobin, là những người càng ngày càng trở nên cấp tiến hơn. Tới cuối tháng 8, 1793, đạo quân của Hội Nghị Quốc Ước đã chiếm được thành phố Marseille nhưng đã bị chặn lại tại thành phố Toulon là căn cứ của các kẻ bảo hoàng, những người này đang kêu gọi sự trợ giúp của quân đội Anh.[17] Trong một trận đánh tại Toulon, do vị chỉ huy Pháo Binh của đạo quân cách mạng bị thương và cũng do lời đề nghị
  11. của ủy viên chính trị Antoine Saliceti là một người đảo Corsica và là bạn với gia đình, Napoléon được đề nghị giữ chức chỉ huy trưởng Trung Đoàn Pháo Binh, được thăng cấp bậc Thiếu Tá vào tháng 9 và tham dự vào công cuộc vây hãm thành phố Toulon. Chính tại nơi này, Napoléon đã bộc lộ khả năng của một vị tướng tài và một nhà lãnh đạo uy dũng.[18] Vào tháng 12, 1793, Napoléon ra lệnh đặt các khẩu đại bác ở trên cao, hướng về hải cảng Toulon và bắn vào các tàu chiến Anh, vì vậy hạm đội Anh phải rút lui và quân Cách Mạng Pháp đã chiến thắng tại Toulon. Do chiếm được thành phố này, Napoléon được phong chức Thiếu Tướng lúc mới 24 tuổi. Augustin de Robespierre, ủy viên chính trị của Quân Đội Cách Mạng Pháp, đã phải gửi cho người anh là Maximilien Robespierre khi đó là người đứng đầu chính quyền Pháp và là một trong các nhà lãnh đạo của thời kỳ khủng bố, một bức thư ca tụng “công lao ưu việt” của viên sĩ quan trẻ Napoléon Bonaparte, thuộc đảng Cộng Hòa. Napoléon đã thành công vì biết áp dụng khéo léo một kỹ thuật quân sự mới là Pháo binh vào chiến tranh.[19] [ ] Xâm lược Ai Cập Bonaparte trước Nhân sư (khoảng. 1868) của Jean-Léon Gérôme, Lâu đài Hearst Sau khi đã chiến thắng được nước Áo và trở về Paris, Bonaparte mang nhiều tham vọng lớn nhưng ông thấy chưa có đủ ảnh hưởng tác động tới chính quyền trung
  12. ương. Vào thời bấy giờ, phần lớn các nước trên lục địa châu Âu đều phải quy phục nước Pháp, ngoại trừ nước Anh.[20] Vào cuối năm 1797, Hội Đồng Chấp Chính muốn thực hiện một cuộc đổ bộ qua nước Anh nên đã chỉ định Napoléon chỉ huy công cuộc viễn chinh qua eo biển Manche. Sau một cuộc thanh tra ngắn hạn vào tháng 2 năm 1798, Napoléon tuyên bố rằng cuộc xâm chiếm nước Anh chỉ thực hiện được sau khi nước Pháp làm chủ được mặt biển và ông đã đề nghị nên đánh phá các nguồn tài nguyên của nước Anh bằng cách chiếm đóng xứ Ai Cập và như vậy, đe dọa con đường dẫn tới Ấn Độ.[21] Napoléon muốn bắt chước lối chinh phục của Alexandros Đại Đế bằng cách chiếm đoạt đế quốc phía đông gồm Ai Cập, Ấn Độ, các miền đất Trung Đông và Viễn Đông. Đề nghị của Bonaparte được vị Bộ Trưởng Ngoại Giao là Talleyrand ủng hộ và được các nhân vật lãnh đạo Hội Đồng Chấp Chính chấp thuận ngay, vì chính các vị này cũng đang muốn đẩy đi xa vị tướng trẻ nhiều tham vọng là Napoléon Bonaparte.[22] Vào tháng 5 năm 1798, Bonaparte bắt đầu cuộc viễn chinh tại Ai Cập với 38,000 quân. Các chiến thắng bắt đầu: pháo đài Malta của các Hiệp sĩ Cứu tế bị thất thủ vào ngày 10-6-1798, rồi thành phố Alexandria của Ai Cập đầu hàng vào ngày 1 tháng 7.[23] Napoléon đã đánh bại các kẻ cai trị xứ Ai Cập có tên là nhóm Mamluk, trong trận đánh gần Kim Tự Tháp, ngoài Cairo.[24] Rồi đồng bằng sông Nil bị chinh phục rất nhanh chóng. Nhưng, vào ngày 1 tháng 8, 1798, hạm đội Pháp bỏ neo tại Vịnh Abu Qir đã bị hoàn toàn phá hủy bởi hạm đội Anh của Đô Đốc Horatio Nelson trong trận thủy chiến Sông Nil khiến cho đoàn quân Pháp bị mắc kẹt trong miền đất mà họ đã chinh phục được và bị cắt đứt các nguồn tăng cường và tiếp tế. Cũng vào thời gian này, Napoléon đã cố gắng đưa vào xứ Ai Cập các định chế chính trị, cách quản trị và tài năng kỹ thuật của tây phương. Quốc gia bảo hộ Ai Cập là Thổ Nhĩ Kỳ bèn liên minh với các nước Anh, nước Nga và tuyên chiến với nước Pháp vào tháng 9 năm đó. Để ngăn chặn cuộc tấn công của Thổ
  13. Nhĩ Kỳ vào xứ Ai Cập và có lẽ cũng vì muốn trở về đất Pháp bằng con đường Anatolia, Napoléon đã đưa quân qua Syria vào tháng 2 năm 1799, tiến tới pháo đài Acre (ngày nay là Akko, thuộc nước Do Thái) và đoàn quân Pháp đã bị chặn đánh thảm bại tại nơi này. Napoléon đành phải rút về Ai Cập và khi tới Abu Qir, gần Vịnh Abu Qir, ông đã đánh thắng 10,000 quân Thổ Nhĩ Kỳ vào tháng 7 năm 1799.[25] Thất bại của quân Cách mạng Pháp tại trận đánh trên sông Nil Trận sông Nil đã cho người châu Âu thấy rằng Napoléon Bonaparte không phải là vô địch và các nước Anh, Áo, Nga, Thổ đã họp thành một liên minh quân sự mới, chống lại nước Pháp.[26] Từ mùa xuân năm 1799, quân đội Pháp bị thua nhiều trận tại nước Ý và đã phải rút lui khỏi phần lớn bán đảo Ý Đại Lợi. Những thất bại quân sự này đã gây nên các xáo trộn trong nước Pháp. Ngày 30 tháng Prairial (18 tháng 6, 1799), một cuộc đảo chính đã loại ra ngoài Hội Đồng Chấp Chính các nhân vật ôn hòa và đưa vô Hội Đồng này các đảng viên Jacobin, là các người cực đoan.[27] Nhưng hoàn cảnh chính trị vẫn không ổn định. Một trong các nhân vật lãnh đạo Hội Đồng Chấp Chính là ông Emmanuel Sieyès đã tin chắc rằng chỉ có chế độ độc tài quân sự mới ngăn ngừa được việc phục hưng chế độ quân chủ. Ông Sieyès tuyên bố: “Tôi đang tìm kiếm một cây gươm”. Hội Đồng Chấp Chính đã ra lệnh cho Napoléon trở về đất Pháp.[28]
  14. Tình hình chính trị tại nước Pháp vào lúc này rất thuận tiện cho Napoléon. Việc phục hồi nhóm đảng viên Jacobin khiến cho các kẻ ôn hòa lo ngại sẽ xẩy ra một thời kỳ khủng bố mới, họ trông đợi một chính quyền mạnh, ngăn chặn được khuynh hướng cấp tiến này. Cũng vào thời gian này, Hội Đồng Chấp Chính đã thiết lập nên 4 nước cộng hòa vệ tinh là các xứ Batavian (Hà Lan), Helvetian (Thụy Sĩ), Roma (Ý) và Parthenopean (Naples).[29] Các nhà lãnh đạo nước Áo, hay họ Habsburg, vì thế rất lo ngại ảnh hưởng của nước Pháp tại các miền đất Ý thuộc nước Áo trước kia, và Sa Hoàng Pavel I (trị vì 1796-1801) lo sợ Napoléon sẽ làm hư hại các quyền lợi của nước Nga tại vùng Địa Trung Hải.[30] Đế Quốc Pháp mới mẻ đã làm lệch đi sự thăng bằng chính trị của châu Âu nên các nước Anh, Áo và Nga đã lập nên liên minh quân sự thứ hai và trong năm 1799, quân đội Nga dưới quyền của Tướng Aleksandr Suvorov (1729-1800) đã nhiều lần đánh bại quân đội Pháp và Tướng Suvorov trở nên vị anh hùng của châu Âu.[31] Vào tháng 8 năm 1799, quân Pháp bị đẩy ra khỏi lãnh thổ Ý và phần lớn các nước cộng hòa Pháp bị sụp đổ. Chính vào lúc này, lãnh thổ Pháp đang đứng trước nguy cơ bị xâm lăng. Có nhiều âm mưu phản cách mạng. Chế độ Cộng Hòa đang cần cấp cứu. Tháng 8 năm 1799, Napoléon Bonaparte lên tàu, lẻn về Pháp, giao quyền chỉ huy đoàn quân Ai Cập cho Tướng Jean Kleber.[32] [ ] Con đường vinh quang Năm 1795, sau một thời gian không được trọng dụng, vận may lại đến với Napoléon. Do quân bảo hoàng tiến hành bạo loạn tại Paris, tình hình trở nên hết sức nghiêm trọng, chính phủ quyết định bổ nhiệm Napoléon làm phụ tá cho Tử tước Barras, tư lệnh quân cảnh vệ Paris. Với pháo binh trong tay, Napoléon đã nhanh chóng dập tắt cuộc bạo loạn. Kể từ đó con đường công danh của ông đã rộng mở. [ ] Chiến dịch Bắc Ý
  15. Năm 1796 các nước Anh, Nga, Áo liên kết với nhau tập trung tấn công nước Pháp. Chính phủ Pháp phái 4 đạo quân tiến đánh. Napoléon được bổ nhiệm làm tư lệnh đạo quân thứ 4 tiến đánh nước Ý để kiềm chế quân Áo. Chỉ trong một thời gian ngắn, ông đã đánh tan tác quân Áo tại Ý và tiến quân vào bản thổ nước Áo tới sát kinh đô Wien làm Áo phải ký hiệp định đình chiến. Đoàn quân chiến thắng của Napoléon trở về Paris trong vinh quang rực rỡ.  Napoléon trong chiến dịch bắc Ý năm 1796  Napoléon đi thăm Jaffa-Israel-Tranh của Antoine-Jean Gros  Thống chế Murat của Napoléon trong trận Abukir-Chiến dịch viễn chinh sang Ai Cập 1797 
  16. Napoléon ở Arcole trong chiến dịch ở Ý [ ] Tình hình kinh tế nước Pháp từ năm 1800 đến năm 1805 Trong khi đó tại châu Âu tình hình lại chuyển biến theo chiều hướng xấu cho nước Pháp, quân Pháp bị đánh bại trên chiến trường, các vùng đất tại Ý đều bị mất. Napoléon quyết định trở về Pháp.Tại đây, được sự ủng hộ của dân chúng và quân đội, ngày 9 tháng 11 năm 1799, Napoléon làm cuộc chính biến, trở thành chấp chính quan cao nhất của nước Pháp, với danh vị Đệ nhất Tổng tài (Premier Consul). Đó là cuộc chính biến tháng Sương mù (tháng Brumaire). Năm 1800, Napoléon thân chinh cầm quân vượt dãy Alps đánh vào Ý, quân Áo tại Ý bị Napoléon đánh tan tác, tại trận Marengo, quân đội Áo bị đánh bại hoàn toàn. Sau những thất bại nặng nề, liên quân Anh, Áo, Nga phải ký Hòa ước Amiens, công nhận những vùng đất mà Napoléon chiếm được thuộc về nước Pháp. Anh còn phải trả lại cho Pháp những thuộc địa bị mất trong thời gian chiến tranh. Napoléon đã nhanh chóng đánh bại những kẻ thù của nước Pháp. Tháng 1 năm 1804, cảnh sát Pháp phá vỡ một âm mưu của phe bảo hoàng ám sát ông. Ông quyết định tái lập chế độ quân chủ, với lý lẽ rằng phe Bourbon sẽ không thể trở về nếu sự kế vị của họ Bonapart được hiến định. Đại lễ đăng quang của ông được tổ chức tại Nhà thờ Đức Bà Paris ngày 2 tháng 12 năm 1804. Thay vì để Giáo hoàng Pius VII đặt vương miện lên đầu mình, Napoléon đã giật chiếc vương miện từ tay Giáo hoàng để tự đội lên đầu, ngầm ý không hoàn toàn chịu phục uy quyền của Tòa thánh[33]. Ông trở thành Hoàng đế Napoléon I, và phong bà Joséphine làm Hoàng hậu. Tiếp đó, ngày 26 tháng 5 năm 1805, tại nhà thờ thành phố Milano, Napoléon tự phong làm vua nước Ý và vua xứ Lombardy. [ ] Những cải cách lớn
  17. Sau khi lên ngôi hoàng đế, Napoléon đặt ra ở mỗi quận của Pháp một quận trưởng và công việc của họ là thanh tra, giám sát và x ử lí toàn bộ mọi việc trong quận đó. Các tổng thống Pháp là những người được bổ nhiệm một hay nhiều quận trưởng mới khác mỗi khi quận trưởng cũ đã hết nhiệm kì. Các thị trưởng thì do Đệ nhất Tổng tài bổ nhiệm. Ngoài ra Napoléon còn tung ra 1 lực lượng điệp viên đông đảo nhiệm vụ đội quân này là giám sát hành động tất cả mọi người dân và cả quan chức nhà nước. Đội quân này được che đậy bằng 1 cơ quan riêng biệt gọi là bộ công an trực thuộc tổng tài thứ nhất.[cần dẫn nguồn] Dựa theo các luật lệ La Mã thời Cổ đại, Napoléon đã biên soạn thành công bộ luật Napoléon gồm 2281 điều. Nhờ bộ luật đó ông đã biến Pháp trở thành một đế chế rộng lớn gần bằng châu Âu. Để muốn đế chế giàu có hơn Napoléon ra lệnh mỗi quận phải xây dựng một trường Đại học lớn và mang tên Napoléon. Ông cũng muốn trích một nửa số tiền trong kho để đào tạo các sinh viên sau này sẽ tận tâm phục vụ chế độ. Ngoài ra Napoléon còn kiểm soát cả báo chí, sách vở và các buổi biểu diễn cho sinh viên. [ ] Đệ nhất đế chế Chủ nghĩa đế quốc của Napoléon đã thể hiện rõ ràng qua “Hệ Thống phong tỏa Lục địa”. Đây là chương trình muốn điều hành nền kinh tế của toàn thể châu Âu bằng các mục tiêu chính trị, kinh tế và quân sự, và qua một chính sách làm sao xây dựng nền xuất cảng của nước Pháp và làm tê liệt nền kinh tế của nước Anh. Dưới ảnh hưởng của Pháp là các nước Đan Mạch, Na Uy, Phổ và đế quốc Áo. 42 triệu người dân đã nằm dưới quyền hành của Napoléon Bonaparte. Bên ngoài ảnh hưởng của Hoàng Đế Napoléon là các nước Anh, Nga, Thụy Điển và Thổ Nhĩ Kỳ. Để triệt tiêu nước Anh, Napoléon đã ký đạo luật Berlin năm 1806, cấm đoán mọi mậu dịch với các hải đảo Anh và hạ lệnh bắt giữ mọi tầu biển Anh cũng như tịch thu các tài sản, hàng hóa của người Anh. Nước Anh đã phản ứng lại bằng cách bắt buộc các tầu biển trung lập phải trả thuế tại các hải cảng Anh trước khi chở hàng qua nước Pháp.
  18. [ ] Thời kì chiến tranh Napoléon biết xây dựng một lực lượng quân sự hùng hậu nên ông đã bắt đầu thực hiện những tham vọng chinh phục to lớn của mình. Từ năm 1804 đến năm 1813 đội quân Pháp tăng từ 400.000 người đến hơn 1.000.000 người. Những người vào quân đội phải trải qua 2 tháng luyện tập và học cách sử dụng vũ khí. Sau đó họ được phân chia về nhiệm vụ của quân đội tùy theo nhu cầu của họ. Nhờ vậy quân Pháp mới trở thành đội quân hùng mạnh nhất châu Âu thời đó. Quân phục của Grande Armée (Đại quân) của Napoléon. Mỗi đơn vị có quân phục khác nhau [ ] Trận Trafalgar Năm 1805, Napoléon chuẩn bị quân đội để chiếm lại các cảng của Pháp đang nằm trong tay lực lượng thủy binh Anh. Tháng 10 năm 1805, từ cảng Cadix, Toulon và Ronhefort Napoléon ra lệnh cho các chiến hạm nhỏ tấn công thủy binh Anh ở biển Manche. Vào ngày 21 tháng 10 năm 1805, lực lượng Hải quân Hoàng gia Anh tấn công liên quân Pháp - Tây Ban Nha trong trận thủy chiến tại Trafalgar. Trận chiến diễn ra thật quyết liệt, thủy binh Anh chiến đấu dũng mãnh, tiêu diệt được rất nhiều quân Pháp. Hải quân Hoàng gia Anh đại thắng, Hải quân của Napoléon bị thảm bại tơi bời. Trong khi nhân Anh vui mừng với chiến thắng lừng lẫy, thất bại thê thảm này đã phá tan tành cái mộng xâm lược nước Anh của Napoléon.[34] Sức
  19. mạnh thủy binh của Napoléon bị phá sạch, trong khi nước Anh vươn lên làm liệt cường thủy quân số một thế giới. [35] [ ] Trận Austerlitz Bố trí binh lực của phe Nga - Áo và Pháp ngay trước khi khai trận Austerlitz Trận Austerlizt diễn ra tại cánh đồng Austerlizt ở Moravia. Phía bắc chiến trường là hai ngọn đồi Santon và Zuran nằm trên trục Đông/Tây, nhìn ra hướng Olmutz/Brno. Phía Tây là làng Bosenitz, còn ở giữa hai gọn đồi là sông Bosenitz (sông này là phụ lưu của sông Goldbach), chảy xuống phía Nam qua các làng Kobelnitz, Sokolnitz, Telnitz ở giữa bản đồ. Ở giữa chiến trường là cao điểm Pratzen, một vị trí chiến lược quan trọng. Do địa thế trên cao, bên nào chiếm được vùng đất cao này sẽ dễ dang khong chế vùng xung quanh. Quân Pháp được bố trí theo trục bắc-nam, và đóng ở phía Tây (xem bản đồ). Đội quân gián điệp đông đảo đã cho Napoléon biết rất rõ ý đồ liên quân: cắt đứt đường liên lạc của mình về Viên, tức là sẽ tấn công cánh phải quân Pháp vào khu vực Tây-Nam của bản đồ. Tuy nhiên ông để ở đây một lực lượng nhỏ, ra lệnh tử thủ và có vẻ như cố tình kéo dài nó để cho liên quân tấn công. Lí do là, vì nó được chỉ huy bởi vị nguyên soái Davout dày dạn, vì khu vực này được một hệ thống
  20. sông hồ bảo vệ, và vì ông đã tạo ra một đường liên lạc mới Brunn-Iglau ở phía Tây Bắc bản đồ. Chỗ này ông cũng chỉ để một đạo quân nhỏ để phòng thủ. Liên Quân Nga-Đức-Áo tấn công Trái lại, lực lượng chính của ông tập trung ở mặt trận trung tâm, đối diện với cao điểm Pratzen. Khi quân đồng minh tấn công vào cánh phải, họ sẽ bị phòng tuyến sông hồ chặn lại và sẽ hở sườn cho quân Pháp lợi dụng. Lúc đó quân Pháp sẽ đột phá lên cao điểm Pratzen và từ đó, đánh vào mặt sơ hở ở sau lưng và sườn liên quân. Trước khi khai trận, Nga hoàng đã truất quyền chỉ huy của Kutuzov và tự nắm lấy quân đội. Tuy nhiên, trên danh nghĩa thì Kutuzov vẫn là tư lệnh, nghĩa là sẽ lãnh hết mọi trách nhiệm thay cho Hoàng đế nếu liên quân thất bại. Sơ dĩ có việc này là do Nga hoàng, như bất kỳ một vị Hoàng đế nào khác, đều nghi ngại cấp dưới tài giỏi hơn mình.[cần dẫn nguồn] Thêm vào đó, những tác động của các viên tướng người Đức trong bộ tham mưu liên quân Nga - Áo cũng ảnh hưởng đến việc này. Họ cố gắng để đánh người Pháp đến người Nga cuối cùng. Trong khi đó thì Kutuzov không muốn mở trận Austerlitz vì một lẽ đơn giản: Ông cho rằng người lính Nga chẳng có lý do gì để chết vì một mảnh đất của kẻ khác.[36]
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2