Nghiên cứu chất lượng cuộc sống của bệnh nhân suy thận mạn đang điều trị ngoại trú tại phòng khám nội thận Bệnh viện Chợ Rẫy năm 2012

Nghiên cứu Y học <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 6 * 2014<br /> <br />  <br /> <br /> NGHIÊN CỨU CHẤT LƯỢNG CUỘC SỐNG  <br /> CỦA BỆNH NHÂN SUY THẬN MẠN ĐANG ĐIỀU TRỊ NGOẠI TRÚ  <br /> TẠI PHÒNG KHÁM NỘI THẬN BỆNH VIỆN CHỢ RẪY NĂM 2012 <br /> Nguyễn Thị Kim Liên*, Nguyễn Đỗ Nguyên**, Tô Minh Ngọc*** <br /> <br /> TÓM TẮT <br /> Mở đầu: Tại Việt Nam, ảnh hưởng của suy thận mạn đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân đang điều <br /> trị bảo tồn bằng thuốc là vấn đề cần được làm sáng tỏ hơn nữa. Nghiên cứu được thực hiện để tìm hiểu chất <br /> lượng cuộc sống của nhóm bệnh nhân này và các yếu tố liên quan khác. <br /> Mục  tiêu: Xác định điểm trung bình về chất lượng cuộc sống và các yếu tố liên quan của bệnh nhân suy <br /> thận mạn đang điều trị bảo tồn ngoại trú tại bệnh viện Chợ Rẫy năm 2012. <br /> Phương pháp nghiên cứu:Nghiên cứu cắt ngang mô tả trên 319 đối tượng được chọn ngẫu nhiên hệ thống <br /> tại bệnh viện Chợ Rẫy. <br /> Kết  quả:  Điểm trung bình về chất lượng cuộc sống của bệnh nhân được đánh giá qua thang đo SF36 là <br /> 42,5; trong đó điểm sức khỏe thế chất là 46,4 và điểm sức khỏe tinh thần là 38,7. Điểm sức khỏe thể chất có mối <br /> tương quan với thời gian chẩn đoán, chỉ số BUN và creatinin. Điểm sức khỏe tinh thần có mối liên quan với tuổi, <br /> nơi cư trú, tình trạng hôn nhân, nghề nghiệp và độ lọc cầu thận ước đoán eGFR; có mối tương quan với thời gian <br /> chẩn đoán đến điều trị. <br /> Kết luận: Chất lượng cuộc sống của đối tượng nghiên cứu có liên quan đến các yếu tố: thời gian chẩn đoán, <br /> tuổi, tình trạng hôn nhân, nghề nghiệp, eGFR, chỉ số BUN và creatinin. <br /> Từ khóa: chất lượng cuộc sống, SF‐36, suy thận mạn. <br /> <br /> ABSTRACT <br /> STUDY ON THE QUALITY OF LIFE OF CHRONIC RENAL FAILURE PATIENTS AT RENAL <br /> ENDOCRINE CLINIC‐CHO RAY HOSPITAL, 2012 <br /> Nguyen Thi Kim Lien, Nguyen Do Nguyen, To Minh Ngoc <br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 18 ‐ Supplement of No 6‐ 2014: 474 – 480 <br /> Background:  In  Vietnam,  effects  of  chronic  renal  failure  on  quality  of  life  of  patients  who  were  in  a <br /> conservative care with drugs need to be considered significantly. This study was undertaken to examine quality of <br /> life this patient group and related factors. <br /> Objectives: To determine the average score of quality of life and related factors among chronic renal failure <br /> out‐patients who were in a conservative care with drugs at Cho Ray Hospital in 2012. <br /> Methods:  A cross‐sectional study was conducted with 319 participants who were chosen by a systematic <br /> random sampling method at Cho Ray Hospital. <br /> Result: The average score of SF36 was 42.5; physical health score was 46.4; mental health score was 38.7. <br /> The physical health score was correlated with patient’s diagnosing time, BUN and creatinin index. The mental <br /> health score was associated with patient’s age, residence, marital status, occupation, eGFR, and diagnosing time. <br /> Conclusion:  The  quality  of  life  of  chronic  renal  failure  out‐patients  was  related  to  factors:  patient’s <br /> **Khoa Y tế Công cộng Đại học Y dược Thành phố Hồ Chí Minh <br /> Khoa Xét nghiệm, Bệnh viện Chợ Rẫy <br /> ***Ban phát triển dự án nghiên cứu khoa học, Leafshield Group <br /> Tác giả liên lạc: BS. Nguyễn Thị Kim Liên ĐT: 0916912717 <br /> Email: kimlien.choray@gmail.com<br /> *<br /> <br /> 474<br /> <br /> Chuyên Đề Y Tế Công Cộng <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 6 * 2014 <br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br />  <br /> diagnosing time, age, residence, marital status, occupation, eGFR, BUN and creatinin index. <br /> Key words: quality of life, SF‐36, chronic renal failure. <br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ <br /> Suy thận mạn (STM) là một trong những vấn <br /> đề  y  học  được  nhiều  người  quan  tâm  vì  nó  dễ <br /> dàng dẫn tới những biến chứng nguy hiểm khác, <br /> hoặc thậm chí tử vong. Suy thận mạn không chỉ <br /> ảnh  hưởng  đến  sức  khỏe  thể  chất  mà  còn  tác <br /> động đến sức khỏe tinh thần của bệnh nhân và <br /> do  đó  làm  giảm  chất  lượng  cuộc  sống  (CLCS) <br /> của họ. Những yếu tố nguy cơ được quan tâm là <br /> tuổi, giới, chủng tộc(1,2,8,10,4). Theo một nghiên cứu <br /> tại Hà Nội cho thấy 75,9% bệnh nhân chạy thận <br /> nhân tạo chu kỳ có CLCS thấp (điểm SF36 ≤50), <br /> trong khi đó chỉ 5,35% bệnh nhân có CLSC khá <br /> tốt (SF36 >75 điểm); và các yếu tố ảnh hưởng đến <br /> CLCS bao gồm: nồng độ hemoglobin, chất lượng <br /> cuộc  lọc  máu,  nồng  độ  albumin  máu  và  CRP <br /> huyết  thanh(7).  Tại  bệnh  viện  Chợ  Rẫy,  điểm <br /> CLCS của bệnh nhân sau chạy thận tăng lên 41,3 <br /> điểm so với trước chạy thận là 12,1 điểm(5). Mỗi <br /> năm,  khoa  Nội  Thận  ‐  bệnh  viện  Chợ  Rẫy  tiếp <br /> nhận gần 4000 ca bệnh nội trú và 38.000 ca điều <br /> trị  ngoại  trú,  số  lượng  bệnh  nhân  có  xu  hướng <br /> tăng qua các năm(5). Tuy nhiên bệnh nhân đang <br /> điều  trị  suy  thận  mạn  bảo  tồn  bằng  thuốc  lại  ít <br /> được chú ý đến so với bệnh nhân đang áp dụng <br /> phương  pháp  điều trị  thay thế.Nghiên  cứu này <br /> nhằm  xác  định  điểm  trung  bình  về  chất  lượng <br /> cuộc  sống  của  bệnh  nhân  suy  thận  mạn  giai <br /> đoạn  điều  trị  bảo  tồn  bằng  thuốc  ở  độ  tuổi <br /> trưởng  thành  đang  điều  trị  ngoại  trú  tại  phòng <br /> khám nội thận bệnh viện Chợ Rẫy năm 2012 và <br /> mối  liên  quan  của  điểm  chất  lượng  cuộc  sống <br /> với các đặc tính của mẫu nghiên cứu và các chỉ <br /> số xét nghiệm. <br /> <br /> ĐỐI  TƯỢNG ‐ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU <br /> Đối tượng nghiên cứu <br /> Nghiên  cứu  thực  hiện  trên  bệnh  nhân  suy <br /> thận mạn giai đoạn điều trị bảo tồn bằng thuốc ở <br /> độ tuổi trưởng thành, đang điều trị ngoại trú tại <br /> phòng khám nội thận ‐ bệnh viện Chợ Rẫy năm <br /> <br /> Chuyên Đề Y Tế Công Cộng <br /> <br /> 2012. Loại trừ các bệnh nhân không muốn tham <br /> gia  nghiên  cứu,  không  thể  trả  lời  phỏng  vấn, <br /> bệnh  nhân  nặng  đang  bị  suy  hô  hấp  và  bệnh <br /> nhân kèm theo bệnh lý ung thư. <br /> <br /> Cỡ mẫu nghiên cứu <br /> Cỡ  mẫu được  tính  theo  phương  pháp  dành <br /> cho nghiên cứu cắt ngang mô tả: <br /> N=[<br /> <br /> σ2]/d2<br /> <br /> Giả định giá trị σ được ước lượng dựa theo <br /> nghiên  cứu  của  Lê  Việt  Thắng  trên  112  bệnh <br /> nhân  suy  thận  mạn  tính  được  chạy  thận  nhân <br /> tạo chu kỳ, với điểm trung bình chất lượng cuộc <br /> sống SF‐36 là 40,78 ± 19,37(7). Độ chính xác mong <br /> muốn là 2,5 với mức ý nghĩa thống kê 0,05 và dự <br /> trù 25% mất dữ liệu BUN và creatinin, do đó, cỡ <br /> mẫu tối thiểu là 308 bệnh nhân. <br /> <br /> Phương pháp nghiên cứu <br /> Nghiên  cứu  cắt  ngang  mô  tả  với  phương <br /> pháp chọn mẫu ngẫu nhiên hệ thống với khoảng <br /> cách mẫu k=200:10=20. Một số ngẫu nhiên I ≤ 20 <br /> sẽ  được  chọn  mỗi  ngày.  Phỏng  vấn  trực  tiếp <br /> bệnh nhân dựa trên bộ câu hỏi phỏng vấn soạn <br /> sẵn  và  thu  thập  kết  quả  xét  nghiệm  cận  lâm <br /> sàng.  Dữ  liệu  thu  thập  được  nhập  bằng  phần <br /> mềm  EpiData  3.1và  phân  tích  bằng  phần  mềm <br /> Stata 11.0. <br /> <br /> Liệt kê và định nghĩa biến số <br /> Điểm sức khỏe thể chất <br /> Là trung bình cộng điểm của 5 lĩnh vực: sức <br /> khỏe  liên  quan  hoạt  động  chức  năng,  giới  hạn <br /> hoạt động do khiếm khuyết chức năng, sức khỏe <br /> liên quan cảm nhận đau đớn, sức khỏe tổng quát, <br /> sức khỏe liên quan đến cảm nhận cuộc sống. <br /> <br /> Điểm sức khỏe tinh thần <br /> Là trung bình cộng điểm của 5 lĩnh vực: sức <br /> khỏe  tổng  quát,  sức  khỏe  liên  quan  đến  cảm <br /> nhận  cuộc  sống,  sức  khỏe  liên  quan  đến  hoạt <br /> động  xã  hội,  giới  hạn  hoạt  động  do  khiếm <br /> khuyết tâm lý, sức khỏe tinh thần tổng quát. <br /> <br /> 475<br /> <br /> Nghiên cứu Y học <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 6 * 2014<br /> <br />  <br /> Tổng  điểm  chung  của  thang  đo  SF36  được <br /> tính  bằng  trung  bình  cộng  điểm  sức  khỏe  thể <br /> chất và điểm sức khỏe tinh thần. <br /> <br /> KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN <br /> <br /> đối  tượng  nghiên  cứu  có  thời  gian  chẩn  đoán <br /> đến điều trị xấp xỉ trên dưới 5 tháng. Vì vậy, đây <br /> cũng là một trong những nguyên nhân góp phần <br /> lý giải cho các kết quả về sau. <br /> <br /> Đặc điểm đối tượng nghiên cứu <br /> <br /> Kết quả xét nghiệm cận lâm sàng <br /> <br /> Nghiên  cứu  được  thực  hiện  trên  319  đối <br /> tượng  hội  đủ  các  tiêu  chí  chọn  mẫu.  Độ  tuổi <br /> trung bình là 48 ± 12 tuổi, kết quả này phù hợp <br /> với nghiên cứu của tác giả Lê Việt Thắng (48 ± 13 <br /> tuổi); và cao hơn so với nghiên cứu tại Ấn Độ (42 <br /> ± 13 tuổi)(7); sự khác biệt về tuổi trung bình mắc <br /> STM có sự chênh lệch nhất định ở các quốc gia <br /> khác nhau. Tỷ lệ nam xấp xỉ nữ, 47% và 53%; tỷ <br /> lệ bệnh nhân đến từ các tỉnh khác (67%) cao gấp <br /> đôi  so  với  tỷ  lệ  bệnh  nhân  đến  từ  TP.Hồ  Chí <br /> Minh  (33%),  các  kết  quả  này  đều  phù  hợp <br /> nghiên cứu của Lâm Nguyễn Nhã Trúc tại bệnh <br /> viện  Chợ  Rẫy  năm  2007(6).Về  tình  trạng  hôn <br /> nhân: 75% đối tượng có gia đình, 25% đối tượng <br /> độc thân, điều này được giải thích vì đối tượng <br /> tham gia nghiên cứu là người trưởng thành. Về <br /> nghề nghiệp của đối tượng: 19% lao động trí óc, <br /> 45% lao động chân tay. Về cách chi trả viện phí: <br /> 78%  đối  tượng  tự  chi  trả,  22%  đối  tượng  được <br /> người thân chi trả. 90% tổng số đối tượng tham <br /> gia  có  bảo  hiểm  y  tế,  tỉ  lệ  này  được  lý  giải  bởi <br /> việc đối tượng sử dụng bảo hiểm y tế nhằm cho <br /> việc điều trị STM trong một thời gian dài. <br /> <br /> Bảng 2: Kết quả các chỉ số xét nghiệm của đối tượng <br /> nghiên cứu <br /> <br /> Bảng 1: Thời gian chẩn đoán bệnh đến điều trị của <br /> bệnh nhân  <br /> Đặc tính (n=319) Trung bình Trung vị GTNN GTLN<br /> Thời gian chẩn<br /> đoán đến điều trị<br /> 22,5<br /> 5<br /> 0,5<br /> 120<br /> (tháng)<br /> <br /> Thời gian từ lúc chẩn đoán đến điều trị bệnh <br /> của đối tượng trung bình là 22,5 tháng, dao động <br /> từ 2 đến 48 tháng. Đối tượng điều trị sớm nhất là <br /> sau  0,5  tháng  sau  khi  được  chẩn  đoán  STM  và <br /> chậm nhất là sau 120 tháng. Do tỷ lệ bệnh nhân <br /> ngoại  tỉnh  cao  và  đối  tượng  thường  chỉ  đến  tái <br /> khám và điều trị khi nhận thấy những dấu hiệu <br /> bệnh rõ ràng nên thời gian chẩn đoán bệnh đến <br /> điều trị có sự chênh lệch rất lớn, có khoảng 50% <br /> <br /> 476<br /> <br /> Chỉ số<br /> n<br /> TB<br /> BUN (mg/dl)<br /> 319 68,3<br /> Creatinin (mg/dl) 319 7,3<br /> Hb (g/dl)<br /> 143 10,4<br /> <br /> Độ lệch chuẩn Trung vị<br /> 28,8<br /> 65,0<br /> 4,9<br /> 6,7<br /> 17,68<br /> 10,6<br /> <br /> Kết quả xét nghiệm cho thấy chỉ số BUN đạt <br /> trung  bình  68,3  mg/dl  với  độ  lệch  chuẩn  28,8 <br /> mg/dl  (nhỏ  nhất:  10,0,  cao  nhất:  107,0  mg/dl). <br /> Nồng độ creatinin trong máu trung bình là 7,3 ± <br /> 4,9  mg/dl  (nhỏ  nhất:  1,1  mg/dl,  cao  nhất:  22,0 <br /> mg/dl).  Nồng  độ  hemoglobin  trong  máu  trung <br /> bình là 10,4 ± 17,68 g/dl nhưng do xét nghiệm Hb <br /> bị mất mẫu > 50% nên không đưa vào phân tích. <br /> Do có rất nhiều nguyên nhân gây bệnh STM <br /> nên  các  chỉ  số  xét  nghiệm  đóng  vai  trò  quan <br /> trọng  và  hữu  ích  để tiên  lượng tình trạng  bệnh <br /> và chỉ ra hướng điều trị thích hợp cho mỗi bệnh <br /> nhân.  Các  chỉ  số  xét  nghiệm  trong  nghiên  cứu <br /> này cho thấy bệnh nhân suy thận ở mức từ trung <br /> bình – nặng (độ II, III). Chỉ số BUN và creatinin <br /> trung  bình  cao  hơn  nhiều  so  với  trị  số  ở  người <br /> bình thường (0,5 – 1,3 mg%). Chỉ số Hemoglobin <br /> là 10,4 thấp hơn so với giá trị tham khảo (đối với <br /> phụ nữ là 12 – 16 g/dL và nam là 13 – 18 g/dL) <br /> do người bệnh suy thận không tạo đủ nội tiết tố, <br /> kích thích tủy xương tạo hồng cầu. Vì vậy, trước <br /> đây một trong những giải pháp điều trị suy thận <br /> mạn là truyền máu(4). <br /> Bảng 3: Phân loại chức năng thận theo eGFR  <br /> Độ lọc cầu thận từ Creatinin huyết<br /> 2<br /> thanh (eGFR) (ml/phút/1,73m )<br /> Giai đoạn II (60 – 89)<br /> Giai đoạn III (30 – 59)<br /> Giai đoạn IV (15 – 29)<br /> Giai đoạn V (≤15)<br /> <br /> Tần số<br /> (n)<br /> 12<br /> 37<br /> 50<br /> 218<br /> <br /> Tỉ lệ%<br /> (4)<br /> (12)<br /> (16)<br /> (68)<br /> <br /> Chức  năng  thận  có  thể  được  phân  loại <br /> thành  các  giai  đoạn  dựa  vào  độ  lọc  cầu  thận <br /> ước  đoán  (eGFR).  Chỉ  số  eGFR  được  ước  tính <br /> <br /> Chuyên Đề Y Tế Công Cộng <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 6 * 2014 <br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br />  <br /> dựa  trên  tuổi,  giới  tính  và  chỉ  số  xét  nghiệm <br /> creatinin huyết thanh của một người, nghĩa là <br /> độ lọc cầu thận càng cao thì thận làm việc càng <br /> tốt.  Kết  quả  phân  tích  cho  thấy  tất  cả  bệnh <br /> nhân  trong  nghiên  cứu  đều  có  eGFR  từ <br /> 89ml/phút/1,73  m2  trở  xuống,  trong  đó  phần <br /> lớn bệnh nhân tham gia nghiên cứu có eGFR ≤ <br /> 15ml/phút/1,73 m2 (68%) tương ứng chức năng <br /> thận  giai  đoạn  V.  Vì  giai  đoạn  V  là  suy  thận <br /> giai  đoạn  cuối  với  đầy  đủ  các  biểu  hiện  của <br /> STM,  do  đó  mà  số  lượng  bệnh  nhân  trong <br /> nghiên  cứu  cũng  tăng  dần  theo  từng  chức <br /> năng  thận.  Chỉ  có  một  số  bệnh  nhân  (4%)  có <br /> eGFR  nằm  trong  khoảng  60‐89  ml/phút/1,73 <br /> m2, nghĩa là chức năng thận ở giai đoạn II‐thận <br /> bị tổn thương trung bình.  <br /> <br /> Điểm trung bình về chất lượng cuộc sống  <br /> <br /> tật bởi những biểu hiện của bệnh trên chính cơ <br /> thể của họ và thời gian điều trị lâu dài đòi hỏi <br /> kiên trì nên dẫn đến tinh thần bệnh nhân giảm <br /> sút;  bên  cạnh  đó,  những  áp  lực  từ  công  việc, <br /> gánh  nặng  chi  phí  điều  trị  và  nhịp  sống  bận <br /> rộn  làm  giảm  sự  quan  tâm  chăm  sóc  giữa  các <br /> thành viên gia đình và người bệnh, đặc biệt là <br /> về  mặt  tinh  thần;  đồng  thời,  quan  niệm  về <br /> bệnh  mạn  tính  có  thể  cũng  là  một  nguyên <br /> nhân.  Do  đó,  điểm  sức  khỏe  tinh  thần  của <br /> bệnh  nhân  thấp  hơn  điểm  sức  khỏe  thể  chất, <br /> kết  quả  này  phù  hợp  với  kết  quả  trên  nhóm <br /> bệnh  nhân  điều  trị  giai  đoạn  bảo  tồn  trong <br /> nghiên  cứu  của  Hoàng  Bùi  Bảo  thực  hiện  tại <br /> bệnh  viện  Trung  ương  Huế  và  cũng  tương <br /> đương  với  nghiên  cứu  trên  bệnh  nhân  suy <br /> thận giai đoạn cuối ở Hàn Quốc(3,9). <br /> <br /> Bảng 4: Điểm số sức khỏe thể chất và sức khỏe tinh <br /> thần SF36 (n=319) <br /> <br /> Mối  liên  quan  giữa  điểm  chất  lượng  cuộc <br /> sống với các đặc tính mẫu <br /> <br /> Chất lượng cuộc sống<br /> Sức khỏe thể chất<br /> Sức khỏe tinh thần<br /> Tổng điểm SF36<br /> <br /> Trung bình<br /> 46,4<br /> 38,7<br /> 42,5<br /> <br /> Độ lệch chuẩn<br /> 7,8<br /> 11,2<br /> 8,1<br /> <br /> Điểm  trung  bình  chất  lượng  cuộc  sống  về <br /> sức  khỏe  thể  chất (SKTC)  là  46,4  ±  7,8  điểm <br /> (nhỏ  nhất:  21,3  điểm,  lớn  nhất:  75,0  điểm). <br /> Điểm trung bình của chất lượng cuộc sống về <br /> sức  khỏe  tinh  thần  (SKTT)  là  38,7  ±  11,2  điểm <br /> (khoảng  dao  động  23,7  –  73,0  điểm).  Điểm <br /> trung bình của thang đo SF‐36 là 42,5 ± 8,1 với <br /> điểm  số  cao  nhất  là  63,5  và  thấp  nhất  là  29,9 <br /> (chiếm  0,94%  và  2,82%)  trong  khi  đó  tiêu <br /> chuẩn  CLCS  cho  một  bệnh  nhân  mắc  bệnh <br /> mạn  tính  cần  điều  trị  lâu  dài  là  SF36  trên  75 <br /> điểm(8). Kết quả này cao hơn hẳn so với nghiên <br /> cứu của Lâm Nguyễn Nhã Trúc có điểm CLCS <br /> ở bệnh nhân trước và sau chạy thận lần lượt là <br /> 12 điểm và 41 điểm và nghiên cứu của Lê Việt <br /> Thắng  có  đểm  CLCS  ở  nhóm  bệnh  nhân <br /> nghiên  cứu  là  40,78  điểm(6,7).  Điểm  sức  khỏe <br /> tinh thần của bệnh nhân tham gia nghiên cứu <br /> thấp  hơn  7,7  điểm  so  với  điểm  sức  khỏe  thể <br /> chất, điều này được lý giải bởi một số nguyên <br /> nhân sau đây: trước tiên là cảm giác lo sợ bệnh <br /> <br /> Chuyên Đề Y Tế Công Cộng <br /> <br /> Bảng 5: Mối liên quan giữa điểm sức khỏe thể chất <br /> với đặc tính mẫu <br /> Đặc tính<br /> Nhóm tuổi*<br /> 20 – 29<br /> 30 – 39<br /> 40 – 49<br /> 50 – 59<br /> 60 – 81<br /> Tình trạng hôn nhân<br /> Sống một mình<br /> Sống chung<br /> Phân loại eGFR<br /> (ml/phút/1,73m2)<br /> Giai đoạn II (60-89)<br /> Giai đoạn III(30-59)<br /> Giai đoạn IV(15- 29)<br /> Giai đoạn V (≤15)<br /> <br /> Sức khỏe thể chất<br /> n<br /> TB<br /> ĐLC<br /> 27<br /> 46<br /> 98<br /> 109<br /> 39<br /> <br /> 49,5<br /> 45,8<br /> 46,4<br /> 36,2<br /> 37,9<br /> <br /> 6,9<br /> 5,4<br /> 9,2<br /> 7,7<br /> 6,8<br /> <br /> 78<br /> 241<br /> <br /> 47,7<br /> 46,0<br /> <br /> 8,4<br /> 7,6<br /> <br /> 12<br /> 37<br /> 50<br /> 218<br /> <br /> 48,2<br /> 48,9<br /> 46,4<br /> 45,8<br /> <br /> 9,7<br /> 7,6<br /> 8,2<br /> 7,6<br /> <br /> p<br /> <br /> 0,07<br /> <br /> 0,09<br /> <br /> 0,14<br /> <br /> Có  sự  khác  biệt  giữa  các  đối  tượng  ở  các <br /> nhóm tuổi khác nhau, tình trạng hôn nhân và <br /> phân  loại  bệnh  theo  eGFR,  tuy  nhiên  sự  khác <br /> biệt  không  có  ý  nghĩa  thống  kê.  Có  thể  do  cỡ <br /> mẫu  chưa  đủ  lớn  để  khẳng  định  các  mối  liên <br /> quan này. <br /> <br /> 477<br /> <br /> Nghiên cứu Y học <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 6 * 2014<br /> <br />  <br /> Bảng 6: Mối liên quan giữa điểm sức khỏe tinh thần <br /> với đặc tính mẫu và eGFR <br /> Đặc tính<br /> Nhóm tuổi*<br /> 20 – 29<br /> 30 – 39<br /> 40 – 49<br /> 50 – 59<br /> 60 – 81<br /> Tình trạng hôn nhân<br /> Sống một mình<br /> Sống chung<br /> Nơi cư trú<br /> Tỉnh<br /> Thành phố<br /> Nghề nghiệp*<br /> Lao động trí óc<br /> Lao động tay chân<br /> Khác (hưu/già)<br /> Phân loại<br /> 2<br /> eGFR(ml/ph/1,73m )<br /> Giai đoạn II (60-89)<br /> Giai đoạn III(30-59)<br /> Giai đoạn IV(15- 29)<br /> Giai đoạn V (≤15)<br /> <br /> Sức khỏe tinh thần<br /> TB<br /> ĐLC<br /> p<br /> <br /> 27<br /> 46<br /> 98<br /> 109<br /> 39<br /> <br /> 42,4<br /> 38,8<br /> 40,7<br /> 36,2<br /> 37,9<br /> <br /> 10,1<br /> 10,1<br /> 12,5<br /> 10,7<br /> 9,6<br /> <br /> 0,02<br /> <br /> Có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê về điểm <br /> SKTT  ở  những  đối  tượng  có  nghề  nghiệp  khác <br /> nhau (p = 0,004). Đối tượng lao động trí óc và lao <br /> động  chân  tay  có  điểm  SKTT  cao  hơn  những <br /> người đã về hưu/già. Mối liên quan này có thể bị <br /> ảnh hưởng bởi tuổi của đối tượng. <br /> <br /> 78<br /> 241<br /> <br /> 43,7<br /> 37,1<br /> <br /> 11,1<br /> 10,7<br /> <br /> 0,001<br /> <br /> Nhóm bệnh nhân giai đoạn II có điểm SKTT <br /> thấp hơn so với nhóm có giai đoạn III, IV hoặc V <br /> và  sự  khác  biệt  này  có  ý  nghĩa  thống  kê  (p  = <br /> 0,03). <br /> <br /> 215<br /> 104<br /> <br /> 37,7<br /> 40,7<br /> <br /> 10,1<br /> 12,9<br /> <br /> 0,04<br /> <br /> 59<br /> 145<br /> 115<br /> <br /> 41,4<br /> 40,1<br /> 35,5<br /> <br /> 12,5<br /> 11,6<br /> 9,1<br /> <br /> 0,004<br /> <br /> 12<br /> 37<br /> 50<br /> 218<br /> <br /> 30,7<br /> 40,3<br /> 40,8<br /> 38,4<br /> <br /> 2,5<br /> 10,7<br /> 12,7<br /> 11,0<br /> <br /> n<br /> <br /> Mối tương quan giữa điểm chất lượng cuộc <br /> sống với thời gian chẩn đoán bệnh đến điều <br /> trị và các chỉ số xét nghiệm <br /> Bảng 7: Tương quan giữa điểm trung bình sức khoẻ <br /> thể chất với thời gian chẩn đoán bệnh đến điều trị và <br /> các chỉ số xét nghiệm <br /> <br /> 0,03<br /> <br /> Bệnh nhân tham gia nghiên cứu càng lớn tuổi <br /> thì điểm SKTT càng giảm, sự khác biệt này có ý <br /> nghĩa thống kê với p = 0,02. Có thể do các bệnh <br /> nhân lớn tuổi có sức khỏe thể chất kém hơn và họ <br /> đồng thời nhận biết được điều này, ngoài ra việc <br /> tạo ra gánh nặng tài chính cho con cháu cũng có <br /> thể là nguyên nhân khiến đối tượng thuộc nhóm <br /> lớn tuổi hơn dễ bị sa sút về mặt tinh thần. <br /> Điểm SKTT trung bình ở người độc thân (43,7 <br /> ± 11,1) cũng cao hơn những người đã có gia đình <br /> (37,1 ± 10,7) và sự khác biệt này có ý nghĩa thống <br /> kê với p= 0,001. Có thể do những áp lực tâm lý và <br /> vật  chất  đã  gây  ảnh  hưởng  lên  chất  lượng  cuộc <br /> sống của đối tượng này về mặt tinh thần. <br /> Những  bệnh  nhân  ở  tỉnh  có  điểm  sức  khỏe <br /> tinh  thần (37,7 ±  10,1) thấp hơn  những người  ở <br /> thành phố Hồ Chí Minh (40,7 ± 12,9) và sự khác <br /> biệt này có ý nghĩa thống kê với p= 0,04. Kết quả <br /> này phù hợp với hoàn cảnh thực tế, do việc điều <br /> trị  xa  nhà  sẽ  gây  tốn  kém  về  thời  gian,  chi  phí, <br /> đồng thời những bất an khi phải rời khỏi nơi ở <br /> <br /> 478<br /> <br /> trong  thời  gian  dài  sẽ  ảnh  hưởng  đến  cả  sức <br /> khỏe tinh thần và thể chất của đối tượng. <br /> <br /> Các yếu tố<br /> Thời gian chẩn đoán (tháng)<br /> BUN (mg/dl)<br /> Creatinin (mg/dl)<br /> <br /> Hệ số<br /> KTC 95%<br /> p<br /> -0,04 -0,066 – -0,006 0,02<br /> -0,03 -0,064 – -0,005 0,02<br /> -0,19 -0,367 – -0,022 0,03<br /> <br /> Kết quả cho thấy mối tương quan có ý nghĩa <br /> thống  kê  giữa  điểm  sức  khỏe  thể  chất  với  thời <br /> gian chẩn đoán bệnh đến điều trị (p=0,02) và các <br /> chỉ số xét nghiệm: BUN (p=0,02) và Creatinin (p <br /> = 0,03).Khi thời gian chẩn đoán bệnh đến điều trị <br /> tăng  lên  một  tháng  thì  điểm  sức  khỏe  thể  chất <br /> giảm 0,04 điểm. Khi chỉ số xét nghiệm BUN tăng <br /> lên một đơn vị thì điểm sức khỏe thể chất giảm <br /> 0,03  điểm.  Khi  chỉ  số  xét  nghiệm  creatinin  tăng <br /> lên một đơn vị thì điểm sức khỏe thể chất giảm <br /> 0,19 điểm. <br /> Bảng 8: Tương quan giữa điểm trung bình sức khoẻ <br /> tinh thần với thời gian chẩn đoán bệnh đến điều trị và <br /> các chỉ số xét nghiệm <br /> Yếu tố<br /> Thời gian chẩn<br /> đoán (tháng)<br /> BUN (mg/dl)<br /> Creatinin<br /> (mg/dl)<br /> <br /> Hệ số<br /> <br />