intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Chất lượng cuộc sống của bệnh nhân điều trị Methadone tại Trung tâm kiểm soát bệnh tật tỉnh Nghệ An

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

3
lượt xem
2
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Chất lượng cuộc sống của bệnh nhân là một trong các chỉ số đầu ra phản ánh rõ nhất chất lượng dịch vụ và tác động của chương trình điều trị Methadone. Nghiên cứu chất lượng cuộc sống của 338 bệnh nhân đang điều trị Methadone tại CDC Nghệ An bằng bộ câu hỏi WHOQOLBREF cho thấy: Trung bình điểm CLCS ở 4 lĩnh vực thể chất tâm lý cao nhất về tâm lý 61,2 và thấp nhất về mặt xã hội với 50,3.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Chất lượng cuộc sống của bệnh nhân điều trị Methadone tại Trung tâm kiểm soát bệnh tật tỉnh Nghệ An

  1. CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KỶ NIỆM 60 NĂM TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y KHOA VINH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN nguy cơ liên quan đến viêm phổi sơ sinh". and risk factors of neonatal pneumonia in Luận án tiến sỹ y học, Đại học y Hà Nội. China" A longitudinal clinical study, 7. Nguyễn Thị Kim Anh, Phạm Thị Minh Biomedical Research, 57 - 60. Hồng (2007), "Đặc điểm viêm phổi ở trẻ sơ 10. Nguyễn Hữu Sơn và cộng sự (2019), "Nhận sinh tại bệnh viện nhi đồng 2 từ tháng xét đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và các 03/2007 đến tháng 10/2007". Y học TP.HCM yếu tố liên quan đến viêm phổi sơ sinh tại số 1/2009 khoa sơ sinh bệnh viện Sản Nhi Nghệ An". 8. Nguyễn Phương Hạnh (2011), "Nhận xét vi 11. Nguyễn Tiến Dũng (1995), "Một số dặc khuẩn phân bố gây viêm phổi so sinh tại điểm lâm sàng và sử dụng kháng sinh trong bệnh viện Saint Paul Hà Nội". Luận văn thạc điều trị viêm phổi ở trẻ < 1 tuổi". Luận án sỹ y học. phó tiến sĩ Y dược, Trường Đại học Y Hà 9. Lihong Yang and et.al (2018), "Prevalence Nội. CHẤT LƯỢNG CUỘC SỐNG CỦA BỆNH NHÂN ĐIỀU TRỊ METHADONE TẠI TRUNG TÂM KIỂM SOÁT BỆNH TẬT TỈNH NGHỆ AN Bùi Thị Thanh Hoa1, Nguyễn Thị Hồng Duyên2 Lê Thị Trang1, Trần Thị Thanh Tâm1, TÓM TẮT121 SUMMARY Chất lượng cuộc sống của bệnh nhân là một QUALITY OF LIFE OF METHADONE trong các chỉ số đầu ra phản ánh rõ nhất chất PATIENTS AT THE NGHE AN lượng dịch vụ và tác động của chương trình điều PROVINCIAL DISEASE trị Methadone. Nghiên cứu chất lượng cuộc sống CONTROL CENTER của 338 bệnh nhân đang điều trị Methadone tại Patient's quality of life is one of the outcome CDC Nghệ An bằng bộ câu hỏi WHOQOL- indicators that best reflect the service quality and BREF cho thấy: Trung bình điểm CLCS ở 4 lĩnh impact of the Methadone treatment program. The vực thể chất tâm lý cao nhất về tâm lý 61,2 và quality-of-life study of 338 patients on thấp nhất về mặt xã hội với 50,3. Điểm CLCS về methadone treatment at CDC Nghe An using the mặt thể chất và môi trường không khác biệt WHOQOL-BREF questionnaire showed that: nhiều là 58,8 và 60,6. Đa số bệnh nhân tự đánh Average quality of life scores in the 4 highest giá chất lượng cuộc sống tổng thể là trung bình psychological physical and psychological 63,9%, chỉ có 27,8% tự đánh giá tốt. domains 61, 2 and the lowest socially with 50.3. Từ khóa: Chất lượng cuộc sống, Methadone, The physical and environmental quality of life CDC Nghệ An. scores that don't differ much are 58.8 and 60.6. The majority of patients self-rated their overall 1 Trường Đại học Y khoa Vinh quality of life as an average of 63.9%, with only 2 Trung tâm kiểm soát bệnh tật Nghệ An 27.8% rated themselves as good. Chịu trách nhiệm chính : Bùi Thị Thanh Hoa Keywords: Quality of life, Methadone, CDC Email : thanhhoa@vmu.edu.vn Nghe An. Ngày nhận bài : 22/8/2020 I. ĐẶT VẤN ĐỀ Ngày phản biện khoa học 22/9/2020 Methadone, một chất ma túy tổng hợp, Ngày duyệt bài : 30/92020 762
  2. TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 495 - THÁNG 10 - SỐ ĐẶC BIỆT - 2020 được sử dụng phổ biến trong điều trị y học thuốc phiện bằng methadone tại Trung tâm cho các trường hợp bị lệ thuộc vào ma túy. kiểm soát bệnh tật Nghệ An. Khi lồng ghép cùng với tư vấn và các dịch 2.2. Thời gian và địa điểm nghiên cứu vụ hỗ trợ, chương trình điều trị nghiện các - Từ tháng 1/2020 - 8/2020 chất thuốc phiện bằng Methadone sẽ làm - Địa điểm: Phòng khám methadone tại giảm tỷ lệ lạm dụng sử dụng ma túy, dùng Trung tâm kiểm soát bệnh tật Nghệ An. chung bơm kim tiêm và nhiễm HIV. Điều trị 2.3. Thiết kế nghiên cứu methadone giúp người bệnh giảm và ngừng Nghiên cứu mô tả cắt ngang có phân tích. sử dụng chất gây nghiện dạng thuốc phiện [1]. Bệnh nhân giảm lệ thuộc vào ma túy sẽ 2.4. Mẫu và phương pháp chọn mẫu phục hồi sức khỏe, ổn định tâm lý, ổn định Tính theo công thức cuộc sống, tái hòa nhập cộng đồng làm tăng 2  p  (1 − p) (1 −  / 2) chất lượng cuộc sống (CLCS) sẽ góp phần n= d2 tăng tuân thủ và tăng hiệu quả điều trị n: là cỡ mẫu nghiên cứu methadone. Nghệ An là tỉnh trọng điểm của cả nước Z(1-/2) Hệ số tin cây ở mức 95% = 1,96 về dịch HIV/AIDS, tuy nhiên vẫn chưa đạt d: độ tin cậy sai lệch đến mức mong chỉ tiêu về điều trị Methadone. CLCS của muốn, d=0,05 bệnh nhân là một trong các chỉ số đầu ra p: Tỷ lệ ĐTNC đánh giá chất lượng cuộc phản ánh rõ nhất chất lượng dịch vụ và tác sống từ mức tốt trở lên. Căn cứ vào nghiên động của chương trình điều trị Methadone. cứu của Phạm Đức Mạnh và cộng sự (2014), Đo lường CLCS của bệnh nhân giúp nhận tỷ lệ ĐTNC đánh giá CLCS từ mức tốt trở biết chất lượng điều trị methadone đang áp lên là 22,9% , lấy p= 0,229 [2]. dụng trên cơ sở đó cung cấp các bằng chứng Thay vào công thức trên ta có n=271 để cải thiện và mở rộng mô hình điều trị trên 2.5. Công cụ và phương pháp thu thập địa bàn tỉnh Nghệ An. thông tin Sử dụng bộ câu hỏi cấu trúc được thiết kế II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU sẵn, bao gồm hai phần chính: (i) các thông 2.1 Đối tượng nghiên cứu. Bệnh nhân tin chung có liên quan đến chất lượng cuộc hiện điều trị thay thế nghiện các chất dạng sống của bệnh nhân và (ii) bộ công cụ đánh giá chất lượng cuộc sống WHOQOL-BREF. III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU Chất lượng cuộc sống của bệnh nhân điều trị methadone Bảng1: Mức độ hài lòng với tình trạng sức khỏe hiện tại của bệnh nhân Mức độ hài lòng Số lượng Tỷ lệ (%) Rất không hài lòng 2 0,6 Không hài lòng 36 10,6 Bình thường 192 56,8 Hài lòng 98 29,0 Rất hài lòng 10 3,0 Đánh giá của bệnh nhân về mức độ hài lòng với tình trạng sức khỏe hiện tại tỷ lệ bình thường chiếm 56,8%, 29% hài lòng và 3% rất hài lòng; chỉ có 10,6% không hài lòng. 763
  3. CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KỶ NIỆM 60 NĂM TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y KHOA VINH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN Bảng 2: Tự đánh giá chất lượng cuộc sống tổng thể của bệnh nhân Chất lượng cuộc sống Số lượng Tỷ lệ (%) Rất xấu 1 0,3 Xấu 17 5,0 Trung bình 216 63,9 Tốt 94 27,8 Rất tốt 10 3,0 Đa số bệnh nhân tự đánh giá chất lượng cuộc sống tổng thể là trung bình 63,9%, chỉ có 27,8% tự đánh giá tốt. Bảng 3. Điểm trung bình chất lượng cuộc sống trong 4 lĩnh vực Điểm thực tế Điểm quy đổi về 100 Điểm chất lượng Min- cuộc sống X SD Min-Max X SD Max Điểm thể chất 23,4 2,9 15-32 58,8 10,3 31-88 Điểm tâm lý 20,7 2,7 10-29 61,2 11,4 19-94 Điểm xã hội 9,0 1,4 3-13 50,3 11,3 0-81 Điểm môi trường 26,8 3,2 13-36 60,6 10,1 19-88 Điểm thực tế về CLCS của bệnh nhân ở 4 lĩnh vực thể chất tâm lý khác biệt lớn, cao nhất về môi trường 26,8 thể chất 23,4 tâm lý là 20,7 và thấp nhất về mặt xã hội đạt 9 điểm. Hình 1. Điểm trung bình các cấu phần chất lượng cuộc sống của bệnh nhân Trung bình điểm CLCS của ĐTNC sau qui đổi ở 4 lĩnh vực thể chất tâm lý cao nhất về tâm lý 61,2 và thấp nhất về mặt xã hội với 50,3. Điểm CLCS về mặt thể chất và môi trường không khác biệt nhiều là 58,8 và 60,6. 764
  4. TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 495 - THÁNG 10 - SỐ ĐẶC BIỆT - 2020 Hình 2. Thay đổi điểm 4 cấu phần của CLCS theo thời gian điều trị methadone Điểm CLCS khía cạnh xã hội tâm lý không có sự thay đổi đáng kể đối với nhóm bệnh nhân có thời gian điều trị khác nhau. Trong khi đó điểm CLCS về mặt thể chất và môi trường tăng dần từ 3 tháng đến 20 tháng sau đó lại giảm dần ở nhóm bệnh nhân có thời gian điều trị dài hơn. IV. BÀN LUẬN điều trị methadone là 51,6% và 60,8%. Sự Chất lượng cuộc sống của bệnh nhân khác biệt vể tỷ lệ này có thể do khác biệt về điều trị methadone thời gian điều trị methadone của đối tượng Tự đánh giá của bệnh nhân về mức độ hài nghiên cứu. Trong nghiên cứu này đánh giá lòng với tình trạng sức khỏe hiện tại tỷ lệ tất cả bệnh nhân đang điều trị nên thời gian bình thường chiếm 56,8%, Chỉ có 29% hài đã điều trị từ 3 tháng đến trên 5 năm, trong lòng và 3% rất hài lòng tỷ lệ này tương khi đó bệnh nhân đã điều trị như tại Hải đương với bệnh nhân tại Đống Đa 28% [3], Phòng là 24 tháng, theo nghiên cứu của FHI thấp hơn so với mức độ hài lòng của bệnh 360 là 0 và 3 tháng. nhân tại Hải Phòng 40,9%; đồng thời cũng Đa số bệnh nhân tự đánh giá chất lượng thấp hơn so với nghiên cứu của FHI360 tỷ lệ cuộc sống tổng thể là trung bình 63,9%, chỉ hài lòng tại thời điểm 0 tháng và 3 tháng có 27,8% tự đánh giá tốt . Trong khi đó bệnh 765
  5. CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KỶ NIỆM 60 NĂM TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y KHOA VINH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN nhân tại tại 3 tỉnh miền núi Lai Châu, Điện Lan Hương là 70,4 điểm, nhưng cao hơn so Biên, Yên Bái, tỷ lệ bệnh nhân đánh giá với nghiên cứu của Phạm Đức Mạnh là 59,8 cuộc sống tốt chỉ có 22,9% [2]. Tuy nhiên, điểm [3]. Bệnh nhân điều trị Methadone kết quả này lại thấp hơn so với nghiên cứu không bị lệ thuộc vào ma túy, giảm các triệu tại Hải Phòng và Hồ Chí Minh (2012) của chứng do thiếu ma túy, giải phóng cho bệnh FHI là 45% và trên 50% [4]. Sự khác biệt nhân khỏi áp lực lớn nhất là chi phí cho mua này có thể được giải thích do các đặc điểm ma túy do vậy tinh thần thoải mái hơn. khác nhau về địa điểm nghiên cứu và thời Lĩnh vực môi trường đề cập đến gồm: gian nghiên cứu. Nghiên cứu của Phạm Đức môi trường tự nhiên, môi trường xã hội, Mạnh tiến hành tại 3 tỉnh miền núi phía Bắc chăm sóc y tế, tiếp cận thông tin để có kỹ nơi có có điều kiện kinh tế, mức sống thấp năng mới, tham giá các hoạt động vui chơi hơn bình quân chung cả nước, nhưng nghiên giải trí,... Điểm CLCS lĩnh vực môi trường là cứu của FHI thực hiện tại Hải Phòng và Hồ 60,6 điểm, đứng thứ 2 trong số 4 lĩnh vực Chí Minh là 2 thành phố trực thuộc trung thấp hơn so với bệnh nhân Hải Phòng 61,5 ương có điều kiện kinh tế nhất cả nước. điểm, tại 3 tỉnh miền núi phía bắc là 69,1 Điểm trung bình CLCS chung của bệnh điểm, tại Hà Nội là 70,5 điểm. Sự khác biệt nhân đang điều trị Methadone tại Nghệ An trên do môi trường tự nhiên của các địa điểm khi qui đổi về thang điểm 100 ở 4 lĩnh vực nghiên cứu phân bố ở những vùng khác nhau nhận: lĩnh vực cao nhất là về tâm lý 61,2 và của đất nước. Nghệ An là vùng có khí hậu tự thấp nhất về mặt xã hội với 50,3, về mặt thể nhiên khắc nghiệt nhất so với các vùng trên. chất và môi trường không khác biệt nhiều là Tại Nghệ An chưa có nhiều các dự án, 58,8 và 60,6. chương trình hỗ trợ người sử dụng ma túy các Lĩnh vực tâm lý đề cập về các khía cạnh kỹ năng để tái hòa nhập cộng đồng. Tất cả ngoại hình, cảm xúc tích cực/tiêu cực, cảm các yếu tố trên góp phần làm cho CLCS lĩnh nhận cá nhân về cuộc sống, tâm trạng lo âu, vực môi trường chưa cao như các nơi khác. stress, lòng tự trọng, tín ngưỡng cá nhân... Lĩnh vực thể chất đề cập về tình trạng sức Điểm CLCS lĩnh vực tâm lý là 61,2 cao nhất khỏe, vận động, giấc ngủ, khả năng làm việc, trong 4 lĩnh vực, có sự khác biệt với điểm các cơn đau và bệnh, phụ thuộc vào thuốc.. CLCS các nghiên cứu khác ở trong và ngoài Khác biệt so với các nghiên cứu khác trong nước: tại Hải Phòng và Hà Nội lĩnh vực cao cả nước lĩnh vực thể chất có điểm CLCS cao nhất là thể chất 72,2 điểm và 71,8 điểm [4]; nhất nhưng ở nghiên cứu này chỉ đứng thứ 3. tương tự tại các nước Đài Loan và Ấn Độ thể Điểm CLCS lĩnh vực thể chất là 58,8 thấp chất cũng là lĩnh vực điểm CLCS cao nhất. hơn rất nhiều so với bệnh nhân tại Hải Bệnh nhân có điểm tâm lý cao nhất cho thấy Phòng theo nghiên cứu của Nguyễn Thị Lan chính bản thân đã có được sự thoải mái cảm Hương là 72,2 điểm, bệnh nhân tại Đống Đa nhận cuộc sống, cảm xúc tích cực đây là nền là 71,8 điểm, bệnh nhân tại 3 tỉnh miền núi tảng tốt để bệnh nhân có thêm ý chí và động phía Bắc theo nghiên cứu của Phạm Đức lực để hoàn thành liệu trình điều trị. Điểm Mạnh là 64,7 điểm. Theo các nghiên cứu CLCS khía cạnh tâm lý đạt này là 61,2 điểm, khác chỉ ra sau khi điều trị methadone bệnh thấp hơn nghiên cứu của Lê Văn Quân là nhân có cải thiện tốt nhất là về thể chất do 65,0 điểm và nghiên cứu của Nguyễn Thị vậy tuy nhiên bệnh nhân ở Nghệ An chưa cải 766
  6. TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 495 - THÁNG 10 - SỐ ĐẶC BIỆT - 2020 thiện được nhiều. Song song với điều trị không kỳ thị. Chương trình cũng cần tập bệnh nhân cần được tư vấn các hoạt động thể trung hỗ trợ bệnh nhân hòa nhập xã hội, dục thể thao phù hợp với tình trạng sức khỏe tránh tự kỳ thị bản thân, hỗ trợ nâng cao để nâng cao thể chất. CLCS cho bệnh nhân. Lĩnh vực xã hội bao gồm: các mối quan hệ cá nhân, mức độ hỗ trợ của người xung V. KẾT LUẬN quanh, hỗ trợ xã hội, hoạt động tình dục.. Điểm trung bình CLCS của bệnh nhân Đây là lĩnh vực có điểm CLCS thấp nhất điều trị methadone theo 4 lĩnh vực: tâm lý 50,3 điểm. Điểm xã hội thấp hơn rất nhiều so 61,2 môi trường 60,6 thể chất 58,8 xã hội với các nghiên cứu khác tuy nhiên có điểm 50,3 tương đồng đây là lĩnh vực thấp điểm nhất 63,9% bệnh nhân tự đánh giá chất lượng trong 4 lĩnh vực. Theo nghiên cứu của Vũ cuộc sống tổng thể là trung bình, 27,8% tốt. Thị Huyền Trang tại Đống Đa lĩnh vực xã 29% hài lòng và 3% rất hài lòng với tình hội có điểm CLCS thấp nhất với 64,2 điểm. trạng sức khỏe hiện tại, 56,8% bình thường, Nghiên cứu của Nguyễn Thị Lan Hương và 10,6% không hài lòng. cũng cho thấy điểm CLCS khía cạnh xã hội là thấp nhất trong 4 nhóm với 55,5 điểm. TÀI LIỆU THAM KHẢO Điều này có thể giải thích do nhóm người 1. Mahdi Najafi, Mehrdad Sheikhvatan, Ali nghiện ma túy thường có nhiều mối quan hệ Montazeri, Factor Structure of the World với nhiều đối tượng phức tạp trong xã hội. Heath Organization’s Quality of Life Đồng thời sự kỳ thị xã hội, phân biệt đối xử Questionnaire-BREF in Patients with với người sử dụng ma túy vẫn còn rất nặng Coronary Artery Disease. Int J Prev Med, 2013. 4(9): p. 1052-8. nề. Ngay cả khi họ tham gia chương trình 2. Phạm Đức Mạnh Lê Thị Hương (2014), Methadone, cũng chưa được sự tin tưởng Điều tra ban đầu bệnh nhân điều trị nghiện hoàn toàn là không sử dụng heroin. các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Nhận thấy, điểm CLCS của bệnh nhân Methadone tại một số tỉnh miền núi phía Bắc đang điều trị Methadone trong nghiên cứu Việt Nam 2014, , Báo cáo nghiên cứu khoa này thấp hơn các nghiên cứu khác ở tất cả học cấp cơ sở, Cục Phòng chống HIV/AIDS các lĩnh vực. Sự khác biệt này có thể xuất Hà Nội. phát từ việc chấm điểm trong nghiên cứu 3. Vũ Thị Huyền Trang (2016), Chất lượng này chặt chẽ hơn so với các nghiên cứu cuộc sống và một số yếu tố liên quan trên khác. Trong 4 lĩnh vực điểm CLCS tâm lý nhóm bệnh nhân tại cơ sở methadone Đống cao nhất và xã hội là thấp nhất. Điều này cho Đa, Hà Nội 2016, Thạc sĩ Y tế Cộng cộng, thấy bệnh nhân có một tinh thần quyết tâm Trường Đại học Y tế Công cộng, Hà Nội. vững vàng khi tham gia điều trị, đây là một 4. Lê Minh Giang Nguyễn Thị Lan Hương, cơ sở vững chắc để duy trì điều trị. Đồng Nguyễn Tố Như, Vương Thị Hương Thu, (2015), " "Chất lượng cuộc sống và một số thời nêu lên bằng chứng các hoạt động can yếu tố liên quan của bệnh nhân được điều trị thiệp nên chú trọng phát triển thể chất và tái methadone tại Hải Phòng"," Tạp chí nghiên hào nhập xã hội cho bệnh nhân và tập trung cứu Y học, 94(4). vào truyền thông, thay đổi thái độ của xã hội 767
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2