Nghiên cứu đặc điểm điện sinh lý tim ở bệnh nhân hội chứng Wolff-Parkinson-White

CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM ĐIỆN SINH LÝ TIM Ở<br /> BỆNH NHÂN HỘI CHỨNG WOLLF-PARKINSON-WHITE<br /> <br /> Trương Đình Cẩm1, Lê Minh1<br /> TÓM TẮT<br /> Hội chứng Wolff-Parkinson-White, còn được gọi là hội chứng tiền kích thích, là<br /> một hội chứng đặc trưng bởi những cơn loạn nhịp tim do rối loạn dẫn truyền có tính<br /> chất bẩm sinh. Đặc trưng của hội chứng Wolff-Parkinson-White là hiện tượng kích hoạt<br /> sớm tâm thất thông qua đường dẫn truyền phụ nhĩ thất. Biểu hiện của hội chứng Wolff-<br /> Parkinson-White trên lâm sàng là những cơn nhịp nhanh xảy ra bất kỳ. Thăm dò điện<br /> sinh lý tim nhằm đánh giá chính xác cơ chế của cơn nhịp nhanh, vị trí của đường dẫn<br /> truyền phụ và các thông số điện học bao gồm: thời gian chu kỳ cơn nhịp nhanh, thời<br /> gian chu kỳ tạo nhịp gây blốc dẫn truyền, thời gian trơ hiệu quả đường phụ… nhằm làm<br /> cơ sở áp dụng phương pháp triệt đốt sử dụng năng lượng sóng tần số radio.<br /> EVALUATE ELECTROPHYSIOLOGY IN PATIENTS WITH<br /> WOLFF-PARKINSON-WHITE SYNDROME<br /> SUMMARY<br /> Wolff-Parkinson-White syndrome, also known as pre-stimulatory syndrome,<br /> which was a syndrome characterized by arrhythmias due to congenital conduction<br /> disorders. The hallmark of Wolff-Parkinson-White syndrome is early ventricular<br /> activation through atrioventricular accessory pathways. The clinical manifestation of<br /> Wolff-Parkinson-White syndrome was supra-ventricular tachycardia can occur at any<br /> time. Electrophysiology study could evaluate accurately the mechanism of tachycardia,<br /> location of accessory pathways and electrophysiological parameters including<br /> tachycardia cycle time, pacemaker cycle time caused conductive blockage and inert<br /> 1<br /> Bệnh viện Quân y 175<br /> Người phản hồi (Corresponding): Trương Đình Cẩm (truongcam1967@gmail.com)<br /> Ngày nhận bài: 20/5/2019, ngày phản biện: 25/5/2019<br /> Ngày bài báo được đăng: 30/6/2019<br /> <br /> <br /> 5<br /> TẠP CHÍ Y DƯỢC THỰC HÀNH 175 - SỐ 18 - 6/2019<br /> <br /> time of the accessory pathways… as a basis for application of radio frequency ablation.<br /> 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Kết quả từ một số nghiên cứu trên thế giới<br /> và trong nước đã cho thấy những lợi ích<br /> Hội chứng (HC) Wolff-Parkinson-<br /> vượt trội của thăm dò ĐSLT về mặt chẩn<br /> White (WPW) tập hợp các dấu hiệu điện<br /> đoán và điều trị cũng như triển vọng áp<br /> tâm đồ mô tả hiện tượng kích hoạt sớm<br /> dụng trong thực hành lâm sàng tại các cơ<br /> tâm thất thông qua một đường dẫn truyền<br /> sở y tế ở nước ta. Chúng tôi thực hiện đề<br /> phụ nhĩ thất (atrial-ventricular accessory<br /> tài này nhằm mục tiêu: Khảo sát các thông<br /> pathways). HC WPW lần đầu tiên được<br /> số điện sinh lý tim ở bệnh nhân HC WPW<br /> mô tả vào năm 1930 bởi Louis Wolff, John<br /> điều trị tại bệnh viện quân y 175.<br /> Parkinson và Paul Dudley White. Tỷ lệ<br /> mắc hội chứng này ước tính khoảng 0,1 - 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP<br /> 0,3% dân số chung và tỷ lệ rối loạn nhịp NGHIÊN CỨU<br /> tim (RLNT) trên bệnh nhân có HC WPW<br /> 2.1. Đối tượng nghiên cứu<br /> dao động từ 12 - 80%. Dạng RLNT hay<br /> gặp trong HC WPW là cơn nhịp nhanh Đối tượng nghiên cứu gồm những<br /> vào lại nhĩ thất điển hình kiểu xuôi chiều bệnh nhân nhập viện điều trị tại Bệnh viện<br /> (orthodromic) và thể không điển hình 175 từ tháng 2/2016 đến tháng 6/2017 .<br /> với cơn nhịp nhanh theo chiều ngược Tiêu chuẩn chọn bệnh<br /> (antidromic) chiếm 5%. Rung nhĩ cũng<br /> - Hội chứng Wolff - Parkinson -<br /> là loại rối loạn nhịp thường gặp trong HC<br /> White điển hình<br /> WPW và là một tình huống khá nguy hiểm<br /> do xung động dẫn truyền từ nhĩ xuống thất - Bệnh nhân có cơn nhịp nhanh<br /> đi qua đường phụ đẩy tần số thất lên rất kịch phát trên thất được thăm dò điện sinh<br /> cao và có thể gây ra rung thất. [4][10] lý tim xác định bằng chứng của đường phụ<br /> nhĩ thất<br /> Vai trò của thăm dò điện sinh lý<br /> tim (ĐSLT) trong HC WPW là nhằm đánh Tiêu chuẩn loại trừ:<br /> giá chính xác cơ chế của cơn tim nhanh + Bệnh nhân có các chống chỉ<br /> xuất hiện trên lâm sàng, đặc điểm điện định với thủ thuật thông tim can thiệp như:<br /> sinh lý của đường dẫn truyền phụ cũng Sốt cao, nhiễm trùng tiến triển tại vị trí đặt<br /> như đường dẫn truyền bình thường qua sheath mạch máu, viêm tắc tĩnh mạch chi<br /> nút nhĩ thất, xác định số lượng và vị trí dưới, rối loạn đông máu, suy tim mất bù,<br /> của đường phụ cũng như đánh giá hiệu quả suy thận cấp, suy chức năng gan nặng, đột<br /> của phương pháp cắt đốt bằng sóng năng quỵ não < 1 tháng, phụ nữ có thai.<br /> lượng radio hay điều trị bằng thuốc [7].<br /> 6<br />  CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC<br /> <br /> + Bệnh nhân không hợp tác làm cực thăm dò lập bản đồ điện học nội mạc.<br /> thủ thuật. + Máy phá rung, máy tạo nhịp tim<br /> 2.2. Phương pháp nghiên cứu tạm thời và đầy đủ dụng cụ thuốc men cấp<br /> Thiết kế nghiên cứu: Tiến cứu cứu.<br /> mô tả. Tiêu chuẩn điện sinh lý học chẩn<br /> Các bước tiến hành: đoán HC WPW<br /> <br /> - Khám lâm sàng, xét nghiệm cơ - Nhịp tim nhanh vào lại nhĩ-thất<br /> bản và xét nghiệm phục vụ thủ thuật và lập orthodromic dẫn truyền theo chiều xuôi<br /> bệnh án nghiên cứu theo mẫu riêng. (nhĩ - thất) qua hệ thống nút nhĩ thất/ His-<br /> Purkinje bình thường và dẫn truyền theo<br /> - Giải thích cho bệnh nhân và gia<br /> chiều ngược (thất - nhĩ) qua đường dẫn<br /> đình các vấn đề liên quan đến thủ thuật, ký<br /> truyền phụ:<br /> giấy cam kết đồng ý thực hiện thủ thuật.<br /> + Trong cơn nhịp tim nhanh không<br /> - Tiến hành thủ thuật khảo sát<br /> thấy phức bộ QRS giãn rộng:<br /> ĐSLT, đo đạc các thông số điện học, xác<br /> định bản chất và vị trí đường phụ để lựa + Có thể gây cơn nhịp tim nhanh<br /> chọn phương pháp điều trị thích hợp. bằng kích thích nhĩ và kích thích thất có<br /> chương trình. Trong cơn nhịp tim nhanh sẽ<br /> - Ghi nhận các dấu hiệu lâm sàng,<br /> thấy hình ảnh phức bộ điện thế His-thất-<br /> các thông số kỹ thuật liên quan<br /> nhĩ (H-V-A).<br /> Địa điểm tiến hành: Phòng thông<br /> + Hoạt động nhĩ sớm theo chiều<br /> tim can thiệp thuộc Bệnh viện quân y 175.<br /> ngược theo kiểu lệch tâm.<br /> Trang thiết bị dụng cụ:<br /> + Nếu đường dẫn truyền phụ ở<br /> + Máy kích thích tim có chương phía trước hoặc bên bên trái thì hoạt động<br /> trình Micro-pace nhĩ sớm hơn thường ghi được ở cặp điện<br /> + Hệ thống phân tích dữ liệu cực xoang vành đầu xa. Nếu đường dẫn<br /> ĐSLT của hãng BARD, máy có thể ghi tuyền phụ ở thành sau bên trái thì hoạt<br /> đồng thời 128 chuyển đạo thăm dò khác động nhĩ sớm hơn ghi được thường ở cặp<br /> nhau. điện cực xoang vành đầu gần.<br /> <br /> + Hệ thống chụp tim mạch số hóa + Nếu đường dẫn truyền phụ ở<br /> 1 bình diện. trước vách thì hoạt động nhĩ sớm hơn ghi<br /> được ở vị trí điện thế bó His đầu xa. Nếu<br /> + Ống thông đặt đường vào mạch<br /> đường phụ ở sau vách thường điện thế<br /> máu (sheath introducer), các catheter điện<br /> 7<br /> TẠP CHÍ Y DƯỢC THỰC HÀNH 175 - SỐ 18 - 6/2019<br /> <br /> sớm hơn ghi được ở điện cực xoang vành + Có thể tạo cơn nhịp tim nhanh<br /> đầu gần. bằng kích thích nhĩ và thất có chương trình.<br /> + Nếu đường phụ ở thành tự do + Trong cơn nhịp tim nhanh chỉ<br /> bên phải sẽ thấy hoạt động thất và nhĩ trên thấy điện thế hoạt động thất và nhĩ không<br /> những cặp điện cực xoang vành song song nhìn thấy điện thế hoạt động His vì điện<br /> với nhau. thế hoạt động His ẩn trong điện thế thất.<br /> + Khi trong cơn nhịp nhanh mà - Chẩn đoán xác định vị trí đường<br /> xuất hiện blốc nhánh cùng bên với đường phụ dựa vào lập bản đồ nội mạc.<br /> dẫn truyền phụ thì tần số nhịp tim nhanh Chỉ định áp dụng kỹ thuật<br /> sẽ giảm đi và khoảng VA sẽ kéo dài ra.<br /> - Chỉ định thăm dò điện sinh lý<br /> Nếu xuất hiện blốc trái bên với đường dẫn<br /> học tim dựa trên hướng dẫn của ACC/<br /> truyền phụ thì tần số nhịp tim nhanh không<br /> AHA năm 1995 có nhập nhật hướng dẫn<br /> thay đổi.<br /> của ACC/AHA/ESC năm 2006 và Hội<br /> - Nhịp  nhanh vào lại nhĩ-thất Tim mạch học quốc gia Việt Nam 2006 về<br /> antidrromic dẫn truyền theo chiều xuôi chẩn đoán và xử trí rối loạn nhịp tim. [4]<br /> (nhĩ-thất) qua đường dẫn truyền phụ và<br /> Xử lý số liệu<br /> dẫn truyền theo chiều ngược (thất-nhĩ)<br /> qua đường hệ thống nút nhĩ-thất / His - Số liệu lưu trữ trên máy vi tính<br /> Purkinje bình thường: cá nhân với chương trình phần mềm<br /> Microsoft Excel 2013 và xử lý bằng các<br /> + Trong cơn nhịp tim nhanh thấy<br /> thuật toán thống kê y sinh học SPSS 16.0.<br /> phức bộ QRS giãn rộng.<br /> 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU<br /> 3.1. Đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu<br /> Bảng 3.1. Đặc điểm điện tâm đồ bề mặt ở nhóm bệnh nhân hội chứng W-P-W<br /> Đặc điểm Số lượng (n = 48) Tỷ lệ (%)<br /> W-P-W điển hình 29 60,41<br /> W-P-W dạng ẩn 19 39,59<br /> <br /> Bệnh nhân W-P-W có đường phụ nhĩ thất dạng điển hình chiếm tỷ lệ 60,41%,<br /> bệnh nhân có đường phụ dạng ẩn chiếm tỷ lệ 39,59%.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 8<br />  CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC<br /> <br /> Bảng 3.2. Đặc điểm cơn nhịp nhanh ở bệnh nhân hội chứng W-P-W<br /> Số lượng<br /> Đặc điểm Tỷ lệ (%)<br /> (n = 48)<br /> Xuất hiện cơn tự nhiên hay do thao tác catheter 13 27,08<br /> Gây cơn do kích thích tim theo chương trình 24 50,0<br /> Gây cơn do kích thích tim chương trình + thuốc 11 22,92<br /> Cơn NNVLNT* theo chiều xuôi 43 89,58<br /> Cơn NNVLNT* theo chiều ngược 5 10,42<br /> Rối loạn nhịp phối hợp: rung nhĩ, cuồng nhĩ 4 8,33<br /> <br /> NNVLNT*: nhịp nhanh vào lại nhĩ thất<br /> <br /> Chiếm xấp xỉ 90% số bệnh nhân có cơn nhịp nhanh vào lại nhĩ thất theo chiều<br /> xuôi (orthodromic), khoảng 10% là số bệnh nhân có cơn nhịp nhanh vào lại nhĩ thất theo<br /> chiều ngược (antidromic), 50% số bệnh nhân gây cơn nhịp nhanh do kích thích tim có<br /> chương trình, 22,9% số bệnh nhân gây cơn phải phối hợp thuốc và 27,1% số bệnh nhân<br /> xuất hiện cơn tự nhiên hay do catheter thăm dò kích thích. 8,33% số bệnh nhân có phối<br /> hợp với rung nhĩ, cuồng nhĩ.<br /> Bảng 3.3. Phân bố đường phụ theo đặc tính dẫn truyền và vị trí giải phẫu<br /> Bên phải Bên trái<br /> Đặc điểm<br /> Thành tự do Vùng vách Thành tự do Vùng vách<br /> W-P-W điển hình<br /> 6 9 11 4<br /> (n = 29)<br /> W-P-W dạng ẩn<br /> 3 5 7 7<br /> (n = 19)<br /> 9 14 18 11<br /> Chung (n = 48)<br /> 23 (44,24%) 29 (55,76%)<br /> Tổng số 52 đường dẫn truyền phụ nhĩ thất trên 48 bệnh nhân W-P-W, tỷ lệ đường<br /> phụ bên trái chiếm 55,76% và 44,24% số còn lại thuộc về đường phụ bên phải. Đối với<br /> đường phụ bên phải thì vị trí vùng vách chiếm ưu thế, còn bên trái thì vị trí thành tự do<br /> chiếm ưu thế.<br /> <br /> <br /> 9<br /> TẠP CHÍ Y DƯỢC THỰC HÀNH 175 - SỐ 18 - 6/2019<br /> <br /> 3.2. Đặc điểm điện sinh lý tim ở bệnh nhân hội chứng WPW<br /> Bảng 3.3. Thời gian chu kỳ cơn nhịp nhanh vào lại nhĩ thất<br /> Loại cơn nhịp nhanh TGCK** cơn nhịp nhanh (ms) p<br /> Cơn NNVLNT* chiều xuôi<br /> 337,8 ± 46,2<br /> (n = 43)<br /> < 0,05<br /> Cơn NNVLNT* chiều ngược<br /> 282,7 ± 39,4<br /> ( n = 5)<br /> NNVLNT*: nhịp nhanh vào lại nhĩ thất , TGCK** : Thời gian chu kỳ<br /> <br /> Thời gian chu kỳ cơn nhịp nhanh theo chiều xuôi lớn hơn theo chiều ngược với<br /> sự khác biệt có ý nghĩa thống kê.<br /> Bảng 3.4. Thời gian chu kỳ tạo nhịp gây blốc dẫn truyền nhĩ-thất và dẫn truyền<br /> thất-nhĩ<br /> Nhóm bệnh nhân Thời gian chu kỳ tạo nhịp<br /> gây blốc dẫn truyền p<br /> Nhĩ-thất (ms) Thất-nhĩ (ms)<br /> WPW điển hình < 0,001<br /> 339,0 ± 49,8* 475,6 ± 112,7†<br /> (n = 29)<br /> WPW có đường dẫn < 0,001<br /> 327,0 ± 42,1** 468,5 ± 76,7 ‡<br /> truyền ẩn (n = 19)<br /> Chung 2 nhóm < 0,001<br /> 333,6 ± 48,7 447,9 ± 97,8<br /> (n = 48)<br /> Ghi chú: So sánh : * với **: p < 0,01; † với ‡: p > 0,05<br /> Thời gian chu kỳ tạo nhịp gây blốc dẫn truyền nhĩ thất ngắn hơn so với thời<br /> gian chu kỳ tạo nhịp gây blốc dẫn truyền thất nhĩ ở cả 2 nhóm WPW điển hình và nhóm<br /> WPW đường phụ dạng ẩn với p < 0,001. Thời gian chu kỳ tạo nhịp gây blốc dẫn truyền<br /> nhĩ thất ở bệnh nhân W-P-W đường phụ dạng ẩn ngắn hơn so với nhóm W-P-W điển<br /> hình với p < 0,01. So sánh thời gian chu kỳ tạo nhịp gây blốc dẫn truyền ngược thất nhĩ<br /> giữa 2 nhóm này thì sự khác biệt không có ý nghĩa thống kê.<br /> Bảng 3.5. Thời gian chu kỳ tạo nhịp gây bốc dẫn truyền và giai đoạn trơ có hiệu<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 10<br />  CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC<br /> <br /> quả của đường dẫn truyền bất thường<br /> Thời gian chu kỳ tạo nhịp Thời gian trơ hiệu quả đường<br /> Nhóm gây blốc dẫn truyền dẫn truyền bất thường (ms)<br /> <br /> bệnh nhân đường bất thường (ms)<br /> Chiều xuôi Chiều ngược Chiều xuôi Chiều ngược<br /> <br /> WPW điển hình 268,5 ± 58,3 285,7 ± 94,6* 253,0 ± 52,9 254,4 ± 81,6†<br /> (n = 29)<br /> WPW có DT ẩn 252,3 ± 31,9** 229,7 ± 37,3‡<br /> (n = 19)<br /> Chung 272,8 ± 83,5 241,8 ± 69,2<br /> (n = 48)<br /> Ghi chú: So sánh giữa * và **: p < 0,01 ; giữa † và ‡: p > 0,05<br /> Nhóm WPW đường phụ dạng ẩn nhịp nhanh vào lại nhĩ thất, kết quả cho<br /> có thời gian chu kỳ tạo nhịp gây blốc dẫn thấy có đến 89,58% số trường hợp cơn<br /> truyền đường phụ theo chiều ngược ngắn nhịp nhanh dẫn truyền theo chiều xuôi với<br /> hơn so với nhóm WPW điển hình với p thời gian chu kỳ cơn nhịp nhanh là 337,8<br /> < 0,01, thời gian trơ hiệu quả đường phụ 46,2 ms và chỉ có 10,42% số trường hợp<br /> giữa 2 nhóm này không có sự khác biệt với là dạng cơn nhịp nhanh dẫn truyền theo<br /> p > 0,05. chiều ngược với thời gian chu kỳ cơn nhịp<br /> 4. BÀN LUẬN nhanh là 282,7 39,4 ms. Kết quả này của<br /> chúng tôi tương tự như các tác giả Phạm<br /> 4.1 Về đặc điểm chung của đối Quốc Khánh (2001) và Trần Văn Đồng<br /> tượng nghiên cứu (2004). [1][2]<br /> Nghiên cứu chúng tôi có 48 bệnh Kết quả nghiên cứu của chúng<br /> nhân có HC WPW, trong đó thể điển hình tôi nhận thấy vị trí giải phẫu đường phụ<br /> chiếm 60,41% và 39,59% có dạng đường nhĩ thất cũng tương tự như kết quả nghiên<br /> phụ ẩn. Kết quả khảo sát ĐSLH tim ở cứu của nhiều tác giả khác. Nghiên cứu<br /> nhóm bệnh nhân này cho thấy có 27,08% của Trần văn Đồng cho thấy trong 3 vùng:<br /> có cơn nhịp nhanh xuất hiện tự nhiên hay thành tự do bên phải, vùng vách bên phải<br /> do thao tác catheter, 50% số bệnh nhân và thành tự do bên trái thì số lượng đường<br /> gây được cơn nhịp nhanh do kích thích tim phụ nhĩ thất ở thành tự do bên trái nhiều<br /> có chương trình và 22,92% số trường hợp nhất (56,9%), tiếp theo là vùng vách (gồm<br /> phải gây cơn nhịp nhanh bằng kích thích cả vùng vách bên phải và trái) chiếm tỷ<br /> tim kết hợp với thuốc. Về đặc điểm cơn<br /> <br /> 11<br /> TẠP CHÍ Y DƯỢC THỰC HÀNH 175 - SỐ 18 - 6/2019<br /> <br /> lệ 25%, sau cùng là vùng thành tự do bên nghĩa thống kê (p < 0,01) nhưng thời gian<br /> phải chiếm 18,1% [1]. Trong vùng thành tự chu kỳ tạo nhịp gây blốc dẫn truyền thất<br /> do bên phải thì vùng sau bên phải có nhiều nhĩ không có khác biệt giữa phân nhóm<br /> đường phụ nhĩ thất nhất, còn ở vùng vách này (p > 0,05).<br /> thì đường phụ vùng sau vách bên phải gặp Khảo sát đặc tính dẫn truyền và<br /> nhiều hơn. Còn ở vùng thành tự do bên thời gian trơ đường phụ nhĩ thất, chúng<br /> trái thì đường phụ hay gặp ở thành bên, tôi nhận thấy ở bệnh nhân W-P-W điển<br /> vùng trước và sau bên bên trái có số đường hình thời gian chu kỳ tạo nhịp gây blốc<br /> phụ nhĩ thất xấp xỉ bằng nhau. Chen Y. J dẫn truyền đường phụ theo chiều ngược là<br /> nghiên cứu trên nhóm bệnh nhân có 856 285,7 94,6 cao hơn so với theo chiều xuôi<br /> đường dẫn truyền bất thường ghi nhận vị (268,5 58,3) và so với nhóm bệnh W-P-W<br /> trí đường phụ thành tự do thất trái chiếm có đường phụ ẩn (252,3 31,9) với p < 0,01.<br /> nhiều nhất có 59%, vùng vách có 23% và Trong khi đó, thời gian trơ hiệu quả đường<br /> thành tự do bên phải có 18%. Etheridge dẫn truyền bất thường so sánh giữa chiều<br /> P.S thấy 55% các đường dẫn truyền bất xuôi, chiều ngược và giữa 2 nhóm nói trên<br /> thường ở thành tự do bên trái. Jackman đều không có sự khác biệt có ý nghĩa (p<br /> thấy tỷ lệ các đường dẫn truyền bất thường > 0,05). Nghiên cứu của Trần Văn Đồng<br /> ở thành tự do bên trái chiếm 50%, 31% ở trên bệnh nhân 96 bệnh nhân WPW điển<br /> vùng vách và chỉ có 9% ở thành tự do bên hình, thời gian chu kỳ tạo nhịp nhĩ gây<br /> phải. [6][8] blốc dẫn truyền chiều xuôi qua đường dẫn<br /> 4.2. Về đặc điểm sinh lý tim ở truyền bất thường từ 190ms đến 540ms,<br /> bệnh nhân hội chứng WPW trung bình là 271,4 ± 57,0 ms. Thời gian<br /> Khảo sát đặc tính dẫn truyền nhĩ chu kỳ tạo nhịp thất gây blốc dẫn truyền<br /> thất ở nhóm bệnh nhân W-P-W chúng tôi theo chiều ngược qua đường dẫn truyền<br /> nhận thấy thời gian chu kỳ tạo nhịp gây bất thường thay đổi từ 200 ms đến 680<br /> blốc dẫn truyền thất nhĩ là 517,8 108,5 ms ms, trung bình là 289,2 ± 97,8 ms. Ở 56<br /> cao hơn thời gian chu kỳ tạo nhịp gây blốc bệnh nhân WPW có đường phụ dạng ẩn,<br /> dẫn truyền nhĩ thất là 331,0 48,8 ms với thời gian chu kỳ tạo nhịp thất gây blốc dẫn<br /> p < 0,001. Nhận định đặc điểm tương tự truyền theo chiều ngược qua đường phụ có<br /> đều thấy rõ ở cả 2 nhóm W-P-W điển hình giới hạn từ 210 ms đến 360 ms, trung bình<br /> và W-P-W có đường phụ dạng ẩn. So sánh là 252,5 ± 32,4 ms.<br /> giữa 2 phân nhóm cho thấy bệnh nhân Calkin H. nghiên cứu trên 40 bệnh<br /> W-P-W điển hình có thời gian chu kỳ tạo nhân WPW thấy thời gian chu kỳ tạo nhịp<br /> nhịp gây blốc dẫn truyền nhĩ thất cao hơn gây blốc đường phụ chiều xuôi là 296 ±<br /> so với phân nhóm bệnh nhân W-P-W có 80ms và chiều ngược là 282 ± 76ms. Chen<br /> đường phụ dạng ẩn với sự khác biệt có ý S.A thấy thời gian chu kỳ tạo nhịp gây<br /> <br /> 12<br />  CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC<br /> <br /> blốc đường dẫn truyền bất thường chiều 2 đường phụ và 1,39% số bệnh nhân có<br /> xuôi là 313±87ms, chiều ngược là 274 ± 3 đường phụ. Nghiên cứu của Trần Văn<br /> 61ms [9]. Kết quả một số nghiên cứu cho Đồng trên 152 bệnh nhân W-P-W phát<br /> thấy thời gian trơ có hiệu quả của cơ nhĩ và hiện có 160 đường dẫn truyền phụ nhĩ<br /> cơ thất của bệnh nhân WPW thấp hơn so thất, trong đó 144 bệnh nhân có 1 đường<br /> với người bình thường. Phạm Quốc Khánh phụ nhĩ-thất, chiếm tỷ lệ 94,7%, 8 bệnh<br /> nghiên cứu trên 19 người bình thường thấy nhân có 2 đường phụ nhĩ-thất, chiếm tỷ lệ<br /> thời gian trơ có hiệu quả cơ nhĩ là 209 ± 5,3%. Kết quả của chúng tôi cũng tương<br /> 36ms, và cơ thất là 224 ± 25ms. Joephson tự như kết quả của nhiều tác giả khác [1].<br /> thấy ở người bình thường, thời gian trơ có Jackman điều trị cho 166 bệnh nhân WPW<br /> hiệu quả cơ nhĩ từ 170 - 300ms và cơ thất và phát hiện có 177 đường phụ nhĩ-thất với<br /> từ 170 - 290 ms. Điều này cho thấy ở bệnh 155 bệnh nhân (93,4%) có 1 đường phụ và<br /> nhân WPW thường có hoạt tính giao cảm 11 bệnh nhân (6,6%) có 2 đường phụ nhĩ<br /> cao hơn nên thời gian trơ có hiệu quả cơ thất. Weng K. P nghiên cứu điện sinh lý và<br /> nhĩ, cơ thất ngắn hơn người bình thường, điều trị cho 317 bệnh nhân WPW thấy 28<br /> dễ xuất hiện các ngoại tâm thu nhĩ, ngoại bệnh nhân có nhiều dẫn truyền bất thường,<br /> tâm thất và khởi phát các cơn nhịp nhanh chiếm tỷ lệ 9%. Teo S.W thấy 91,6% bệnh<br /> ở những bệnh nhân này. nhân có 1 đường dẫn truyền bất thường,<br /> Trong nghiên cứu chúng tôi có 44 8,4% có nhiều đường dẫn truyền bất<br /> bệnh nhân có 1 đường dẫn truyền phụ nhĩ thường [8].<br /> thất chiếm tỷ lệ 91,67% và 4 bệnh nhân 5. KẾT LUẬN<br /> có 2 đường dẫn truyền phụ (8,33%) đưa Qua kết quả thăm dò ĐSLT trên<br /> số lượng đường phụ/bệnh nhân lên 52/48. 48 bệnh nhân HC WPW chúng tôi nhận<br /> Trong đó số đường phụ bên trái chiếm ưu thấy:<br /> thế hơn đường phụ bên phải (55,76% và<br /> 44,24%). Khảo sát vị trí đường phụ ở bảng - Thời gian chu kỳ cơn nhịp nhanh<br /> 3.25 cho thấy đối với các đường phụ bên vào lại theo chiều xuôi là 337 46,2 ms,<br /> phải vị trí ở vùng vách chiếm số lượng theo chiều ngược là 282,7 39,4 ms.<br /> nhiều hơn là ở thành tự do (14/23), trong - Thời gian chu kỳ tạo nhịp gây<br /> khi đó đối với đường phụ bên trái thì vị trí blốc dẫn truyền theo chiều ngược thất nhĩ<br /> ở thành tự do chiếm ưu thế hơn là ở vùng lớn hơn thời gian chu kỳ tạo nhịp gây blốc<br /> vách (18/29). Nghiên cứu của Phạm Quốc dẫn truyền theo chiều xuôi nhĩ thất ở cả<br /> Khánh trên 72 bệnh nhân W-P-W xác 2 nhóm bệnh nhân W-P-W điển hình và<br /> định có 80 đường dẫn truyền bất thường W-P-W đường phụ dạng ẩn.<br /> nhĩ thất và hầu hết là có 1 đường phụ nhĩ - Dẫn truyền nhĩ thất theo chiều<br /> thất (92,28%), có 8,33% số bệnh nhân có xuôi ở bệnh nhân W-P-W đường phụ dạng<br /> <br /> 13<br /> TẠP CHÍ Y DƯỢC THỰC HÀNH 175 - SỐ 18 - 6/2019<br /> <br /> ẩn tốt hơn so với W-P-W điển hình (p < for Practice Guidelines”, Europace, 8(9),<br /> 0,01). pp.746 – 837.<br /> <br /> - Dẫn truyền đường phụ theo chiều 5. Bastani H, Schwieler J (2009),<br /> xuôi ở nhóm bệnh nhân W-P-W đường Acute and long-term outcome of cryoablation<br /> phụ dạng ẩn tốt hơn so với W-P-W điển therapy of typical atrioventricular nodal<br /> reentrant tachycardia, Europace (2009), 11,<br /> hình (p < 0,01).<br /> 1077 - 1082.<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO 6. Hoffmann BA, Brachmann J,<br /> 1. Trần Văn Đồng, Phạm Quốc Andresen D, et al. (2011), “Ablation of<br /> Khánh, Trần Song Giang (2004), Nghiên cứu atrioventricular nodal reentrant tachycardia in<br /> điện sinh lý tim và điều trị hội chứng Wollf- the elderly: results from the German Ablation<br /> Parkinson-White bằng năng lượng sóng có tần Registry”, Heart rhythm : the official journal<br /> số radio, Tạp chí Tim mạch học Việt Nam, 38, of the Heart Rhythm Society, 8 (7), pp. 981-7.<br /> tr. 20-26. 7. Kim SS, Knight BP (2017), Long<br /> 2. Phạm Quốc Khánh, Trần Văn term risk of  Wolff-Parkinson-White  pattern<br /> Đồng, Nguyễn Lân Việt, Vũ Đình Hải, Phạm and  syndrome. Trends Cardiovasc Med;<br /> Gia Khải (2001), Điều trị hội chứng tiền kích 27(4):260-268. doi: 10.1016/j.tcm. Epub 2016<br /> thích bằng năng lượng sóng có tần số radio Dec 5.<br /> qua catheter. Tạp chí Tim mạch học Việt nam, 8. Takenaka Sou, Yeh J San, Wen<br /> số 25, Tr: 19-25. S Ming et al (2005): Characteristics and<br /> 3. Tôn Thất Minh, Trương Quang radiofrequency ablation in posteroseptal<br /> Khanh, Trần Văn Kiệt, Trần Thị Kim Nguyên and left free wall subepicardial accessory<br /> (2006), Tổng kết 1000 trường hợp điều trị pathways. J Electrcardiol, 38: 69-76.<br /> loạn nhịp tim bằng năng lượng sóng có tần số 9. Yamabe Hiroshige, Shimasaki<br /> radio qua Catherter, Hội nghị Tim mạch học Yukio et al. (2001): Localization of the<br /> TP.HCM lần thứ 8. ventricular insertion site of concealed left-<br /> 4. Camm A, Zipes P (2006), “ACC/ sided accessory pathways using ventricular<br /> AHA/ESC 2006 guidelines for management pace mapping. PACE. 25: pp 940-950.<br /> of patients with ventricular arrhythmias and Zipes M. (2009), “Clinical<br /> the prevention of sudden cardiac death: A arrhythmology and Electrophysiology”, A<br /> report of the American College of Cardiology/ Companion to Braunwald’s heart disease ,<br /> American Heart Association Task Force and the Saunders Elvevier.<br /> European Society of Cardiology Committee<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 14<br />