intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Nghiên cứu đặc điểm thiếu máu ở bệnh nhân xơ gan tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Tiệp năm 2022

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

5
lượt xem
2
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết trình bày mô tả đặc điểm của thiếu máu và nhận xét các yếu tố liên quan đến thiếu máu ở bệnh nhân xơ gan điều trị tại khoa nội tiêu hóa bệnh viện Hữu nghị Việt Tiệp năm 2022. Nghiên cứu mô tả một loạt các ca bệnh trên 118 bệnh nhân xơ gan có thiếu máu.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Nghiên cứu đặc điểm thiếu máu ở bệnh nhân xơ gan tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Tiệp năm 2022

  1. TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 529 - THÁNG 8 – SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2023 NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM THIẾU MÁU Ở BỆNH NHÂN XƠ GAN TẠI BỆNH VIỆN HỮU NGHỊ VIỆT TIỆP NĂM 2022 Vũ Thị Thu Trang1, Kê Thị Lan Anh1 TÓM TẮT 29 SUMMARY Mục tiêu: Mô tả đặc điểm của thiếu máu và RESEARCH CHARACTERISTICS OF nhận xét các yếu tố liên quan đến thiếu máu ở ANEMIA IN CIRRHOSIS PATIENTS bệnh nhân xơ gan điều trị tại khoa nội tiêu hóa AT VIET TIEP HOSPITAL IN 2022 bệnh viện Hữu nghị Việt Tiệp năm 2022. Đối Objectives: Describe the characteristics of tượng và phương pháp: Nghiên cứu mô tả một anemia and comment on the factors related to loạt các ca bệnh trên 118 bệnh nhân xơ gan có anemia in patients with cirrhosis treated at the thiếu máu. Kết quả và kết luận: Tuổi trung bình gastroenterology department of Viet Tiep của bệnh nhân xơ gan là 55,7 ± 9,5 tuổi, nam Hospital in 2022. Subjects and methods: Study giới chiếm đa số 94,1%. Nguyên nhân xơ gan described a case series in 118 patients with hay gặp nhất là lạm dụng rượu 78%. Mức độ cirrhosis with anemia. Results and conclusions: thiếu máu nặng chiếm 20,3%, thiếu máu vừa The mean age of patients with cirrhosis was 55.7 39%, thiếu máu nhẹ 40,7%. Mức độ thiếu máu ± 9.5 years old, male accounted for the majority có liên quan với mức độ xơ gan, tình trạng thiếu 94.1%. The most common cause of cirrhosis is sắt và thiếu protein huyết thanh. Thiếu máu hồng alcohol abuse 78%. Severe anemia accounted cầu to chiếm 43,2%, thiếu máu hồng cầu to có was 20.3%, moderate anemia was 39%, mild liên quan với tình trạng lạm dụng rượu, không có anemia was 40.7%. The degree of anemia is bệnh nhân thiếu vitamin B12 và tỷ lệ thiếu acid related to the degree of cirrhosis, iron deficiency folic thấp 7,6%. Thiếu máu hồng cầu bình and serum protein deficiency. Macrocytic anemia thường chiếm 22,9%. Thiếu máu hồng cầu nhỏ accounts was 43.2%, macrocytic anemia is nhược sắc chiếm 33,9%, thiếu máu hồng cầu nhỏ associated with alcohol abuse, there are no có liên quan với tình trang thiếu sắt. Các nguyên patients with vitamin B12 deficiency and the rate nhân thiếu máu hay gặp ở bệnh nhân xơ gan là of folic acid deficiency is 7.6%. Isochromic thiếu sắt 49,2%, thiếu protein 39,8%, lách to normochromic anemia accounts was 22.9%. 28,8%, xuất huyết tiêu hóa cấp tính 18,6%, Hypochromic microcytic anemia accounts for nhiễm khuẩn nặng 24,6%, chảy máu khác 20,3%, 33.9%, microcytic anemia is associated with iron tiền sử xuất huyết tiêu hóa nhiều lần 41,5%. deficiency. Common causes of anemia in patients Từ khóa: xơ gan, thiếu máu with cirrhosis are iron deficiency 49.2%, protein deficiency 39.8%, splenomegaly 28.8%, acute gastrointestinal bleeding 18.6%, severe 1 Trường Đại học Y Dược Hải Phòng infections 24, 6%, other bleeding 20.3%, history Chịu trách nhiệm chính: Vũ Thị Thu Trang of multiple gastrointestinal bleeding 41.5%. Email: vtttrang@hpmu.edu.vn Keywords: Cirrhosis, anemia Ngày nhận bài: 8.5.2023 Ngày phản biện khoa học: 22.5.2023 Ngày duyệt bài: 30.5.2023 209
  2. CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC - TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y DƯỢC HẢI PHÒNG NĂM 2023 I. ĐẶT VẤN ĐỀ nghị Việt Tiệp từ tháng 1/2022 đến tháng Xơ gan là bệnh lý mạn tính, nguyên nhân 10/2022. thường gặp là do rượu và virus viêm gan. Tiêu chuẩn chọn bệnh nhân: Chọn vào Gai đoạn sớm triệu chứng thường nghèo nàn nghiên cứu các bệnh nhân thỏa mãn tiêu nên dễ bỏ qua, đến giai đoạn mất bù bệnh chuẩn sau: nhân thường tử vong bởi các triệu chứng và - Tiêu chuẩn chẩn đoán xơ gan: Có 2 hội biến chứng của xơ gan. Thiếu máu là biến chứng suy tế bào gan và tăng áp lực tính chứng phổ biến nhất của bệnh nhân xơ gan mạch cửa, hoặc Fibroscan F4. gặp ở phần lớn các trường hợp. Theo nghiên - Tiêu chuẩn chẩn đoán thiếu máu: Lâm cứu của Đặng Thị Kim Oanh ở 100 bệnh sàng có hoa mắt chóng mặt, da xanh niêm nhân điều trị xơ gan tại khoa Tiêu hóa Bệnh mạc nhợt. Cận lâm sàng có 2 trong 3 trong 3 viện Bạch Mai, tỷ lệ thiếu máu chiếm 83%. tiêu chuẩn sau: Căn nguyên của thiếu máu trong bệnh gan + Số lượng hồng cầu < 4,2G/l ở nam và rất đa dạng và thường đa yếu tố. Nguyên < 4,0 G/l ở nữ nhân phổ biến bao gồm mất máu cấp tính và + Hemoglobin < 130g/l ở nam và < mãn tính do chảy máu đường tiêu hóa trên, 125g/l ở nữ suy dinh dưỡng, cường lách thứ phát sau + Hematocrit < 0,4 l/l ở nam và < 0,37 l/l tăng áp lực tĩnh mạch cửa, suy giảm chức ở nữ năng đông máu gây chảy máu, mất máu… Ở - Trên 18 tuổi, đồng ý tham gia nghiên bệnh nhân xơ gan, thiếu máu mạn tính ảnh cứu. hưởng nhiều tới quá trình trao đổi chất, Tiêu chuẩn loại trừ bệnh nhân: chuyển hóa, sự phục hồi bệnh lý của người - Có bệnh lý cơ quan tạo máu: suy tủy bệnh. Vì vậy, phát hiện và điều trị sớm thiếu xương, leucemie cấp, leucemie kinh, rối loạn máu mạn tính góp phần cải thiện tiên lượng sinh tủy; ung thư, suy thận mạn. sống cho các bệnh nhân xơ gan. Tình trạng - Tiền sử truyền máu (
  3. TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 529 - THÁNG 8 – SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2023 (MCV 80 - 100 fl), hồng cầu nhỏ (MCV < Xử lý số liệu bằng phương pháp thống kê 80fl). y sinh học sử dụng phần mềm spss 26.0. - Nguyên nhân thiếu máu: xuất huyết tiêu hóa cấp tính, tiền sử xuất huyết tiêu hóa III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU nhiều lần, thiếu sắt, thiếu acid folic và Qua nghiên cứu gồm 118 bệnh nhân vitamin B12, tan máu, lách to, thiếu dinh được chẩn đoán xơ gan có thiếu máu điều trị dưỡng, mất máu khác (chảy máu mũi, răng tại khoa Nội tiêu hóa Bệnh viện Hữu nghị miệng, ỉa máu do giãn tĩnh mạch trực Việt Tiệp từ tháng 1/2022 đến tháng 10/2022 tràng...). chúng tôi thu được một số kết quả sau: Bảng 3.1. Tuổi và giới n % Tuổi cao nhất Tuổi thấp nhất Tuổi trung bình Nam 111 94,1 78 17 55,5 ± 9,7 Nữ 7 5,9 63 52 59,0 ± 4,9 Tổng 118 100 78 18 55,7 ± 9,5 Bảng 3.2. Nguyên nhân xơ gan Nguyên nhân xơ gan Số bệnh nhân Tỷ lệ % Rượu 86 72,9 Viêm gan virus B 15 12,7 Viêm gan virus C 6 5,1 Rượu + viêm gan virus 6 5,1 Khác 5 4,2 Tổng 118 100 Bảng 3.3. Đặc điểm thiếu máu Đặc điểm thiếu máu Số bệnh nhân Tỷ lệ % Nặng 24 20,3 Mức độ thiếu máu Vừa 46 39,0 Nhẹ 48 40,7 Hồng cầu to 51 43,2 Kích thước hồng cầu Hồng cầu bình thường 27 22,9 Hồng cầu nhỏ 40 33,9 Bảng 3.4. Các nguyên nhân và yếu tố liên quan đến thiếu máu ở bệnh nhân xơ gan Các nguyên nhân và yếu tố liên quan thiếu máu Số bệnh nhân Tỷ lệ % Thiếu sắt 58 49,2 Thiếu protein 47 39,8 Thiếu acid folic 9 7,6 Thiếu vitamin B12 0 0 Lách to 34 28,8 Huyết tán cấp tính 4 3,4 Nhiễm khuẩn nặng 29 24,6 Xuất huyêt tiêu hóa cấp tính 22 18,6 Tiền sử xuất huyết tiêu hóa 49 41,5 Chảy máu khác 24 20,3 211
  4. CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC - TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y DƯỢC HẢI PHÒNG NĂM 2023 Bảng 3.5. Mối liên quan giữa các nguyên nhân thiếu máu và đặc điểm thiếu máu Vừa và nặng Nhẹ Tổng OR; 95%CI Thiếu máu n (%) n (%) n (%) p Có 43 15 58 3,50 Thiếu sắt Không 27 33 60 1,61 – 7,6 Tổng 70 48 118 0,001 Có 34 13 35 2,54 Thiếu protein Không 36 35 59 1,15 – 5,6 Tổng 70 48 118 0,019 Hình 3.1. Tương quan giữa nồng độ protein huyết thanh và nồng độ hemoglobin Hình 3.2. Tương quan giữa nồng độ sắt huyết thanh và thể tích trung bình hồng cầu Bảng 3.6. Liên quan giữa lạm dụng rượu và thiếu máu hồng cầu to TM hồng cầu to OR; 95%CI Có Không Tổng Lạm dụng rượu p Có 47 45 92 5,74 Không 4 22 26 1,83 – 17,98 Tổng 51 67 118 0,01 212
  5. TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 529 - THÁNG 8 – SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2023 Bảng 3.7. Liên quan giữa mức độ xơ gan và mức độ thiếu máu Thiếu máu OR; 95%CI Vừa và nặng Nhẹ Tổng Child Pugh p Child Pugh B và C 57 29 86 2,87 Child Pugh A 13 19 32 1,24 – 6,62 Tổng 70 48 118 0,012 IV. BÀN LUẬN nặng chiếm 59,4%, thiếu máu nhẹ chiếm Tuổi trung bình của bệnh nhân xơ gan 40,6%. Kết quả nghiên cứu của chúng tôi trong nghiên cứu là 55,7 ± 9,5 tuổi, trẻ nhất cho thấy tỷ lệ thiếu máu trung bình và nặng ở là 18 tuổi, già nhất là 78 tuổi, tỷ lệ bệnh nhân bệnh nhân xơ gan cao hơn so với một số nam giới chiếm đa số là 94,1%, nữ giới nghiên cứu khác như Trần Thị Vân Anh tại chiếm tỷ lệ là 5,9%. Kết quả này cũng tương Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thái Bình năm 2016 đồng với kết quả nghiên cứu của một số tác cho thấy 80,6% bệnh nhân xơ gan có thiếu giả trong và ngoài nước như kết quả nghiên máu, trong đó 58,8% thiếu máu nhẹ, 18,9% cứu của tác giả Phạm Cẩm Phương và cộng thiếu máu vừa và 2,9% bệnh nhân thiếu máu sự trên 102 bệnh nhân xơ gan tại Bệnh viện nặng; Nguyễn Trọng Hà và cộng sự nghiên Bạch Mai (2019-2021) cho thấy tuổi trung cứu tại Bệnh viện Quân Y 103 năm 2017 cho bình của các bệnh nhân xơ gan là 50 ± 7,6 tỷ thấy thiếu máu mức độ nhẹ và trung bình ở lệ nam giới chiếm đa số là 85,3%, nữ giới bệnh nhân xơ gan chiếm 68,0%, thiếu máu chiếm tỷ lệ là 14,7%. Kết quả nghiên cứu mức độ nặng chiếm tỷ lệ rất thấp 4,9% [1]. của tác giả Võ Duy Thông và Hồ Thị Vân Điều này có lẽ do trong nghiên cứu của Anh tại Bệnh viện Chợ Rẫy (2019-2020) cho chúng tôi tỷ lệ xơ gan nặng có nhiều biến thấy tuổi trung bình của bệnh nhân xơ gan là chứng cao hơn một số nghiên cứu khác. Mức 55,5 tuổi (nhỏ nhất 28 tuổi, lơn nhất là 83 độ thiếu máu cũng liên quan chặt chẽ với tuổi, tỷ lệ nam/nữ là 2,7/1 [3]. mức độ xơ gan, bệnh nhân xơ gan Child B và Trong nghiên cứu của chúng tôi, nguyên C có nguy cơ thiếu máu cao gấp 2,78 lần so nhân gây xơ gan đa số là do rượu (72,9%), với bệnh nhân Child A (95%CI:1,24 – 6,62, viêm gan virus B chiếm 12,7%, viêm gan p=0,012). virus C chỉ chiếm 5,1%, và có 5,1% bệnh Về đặc điểm thiếu máu, trong nghiên cứu nhân phối hợp giữa rượu và viêm gan virus. này thấy tỷ lệ thiếu máu hồng cầu to ở bệnh Kết quả nghiên cứu trên 103 bệnh nhân được nhân xơ gan là 43,2%, thiếu máu hồng cầu chẩn đoán xơ gan và điều trị nội trú tại Khoa bình thường bình sắc chiếm 22,9%, thiếu Nội Tiêu hoá - Bệnh viện Quân Y 103 từ máu hồng cầu nhỏ nhược sắc chiếm 33,9%. tháng 10/2016 đến tháng 5/2017 cho thấy tỷ Trong đó thiếu máu hồng cầu to chủ yếu gặp lệ bệnh nhân xơ gan do rượu đơn thuần là ở các bệnh nhân xơ gan có lạm dụng rượu. 64,1%, xơ gan do vi rút (B,C) gặp ở 21,4% Kết quả nghiên cứu cũng cho thấy có mối bệnh nhân [1]. liên quan giữa thiếu máu hồng cầu to và tình Về mức độ thiếu máu ở bệnh nhân xơ trạng lạm dụng rượu. Các bệnh nhân lạm gan, trong nghiên cứu của chúng tôi, phần dụng rượu có nguy cơ thiếu máu hồng cầu to lớn các bệnh nhân thiếu máu trung bình và cao gấp 5,74 lần so với bệnh nhân không lạm 213
  6. CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC - TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y DƯỢC HẢI PHÒNG NĂM 2023 dụng rượu (với p < 0,01 95%CI:1,83 – cơ thiếu máu nặng cao gấp 2,54 lần so với 17,98). Theo tác giả George và cộng sự [7], bệnh nhân không thiếu protein (95%CI:1,15 bệnh nhân xơ gan nghiện rượu thường có – 5,6, p=0,019), có mối tương quan tuyến thiếu máu do thiếu hụt acid folic, thiếu tính thuận giữa nồng độ protein huyết thanh vitamin B12. Rượu gây cản trở hấp thu và với nồng độ Hemoglobin ở bệnh nhân xơ gan chuyển hoá acid folic, vitamin B12 do đó (r=0,26, p < 0,05). Tiền sử xuất huyết tiêu tình trạng kiệt quệ acid folic, vitamin B12 hóa nhiều lần chiếm 41,5%, xuất huyết tiêu luôn xảy ra trên người nghiện rượu mạn tính hóa cấp tính chiếm 18,6%, nhiễm khuẩn và gây tình trạng thiếu máu hồng cầu to [6]. nặng chiếm 24,6%, lách to chiếm 28,8%, Thiếu máu hồng cầu nhỏ nhược sắc chủ yếu cũng là những nguyên nhân gây thiếu máu gặp ở bệnh nhân xơ gan có thiếu sắt, nghiên khá thường gặp trong nghiên cứu này. Tuy cứu cũng cho thấy có mối tương quan tuyến nhiên tỷ lệ thiếu máu huyết tán cấp tính ở tính thuận giữa nồng độ sắt huyết thanh và bệnh nhân xơ gan ở nghiên cứu này khá thấp thể tích trung bình hồng cầu ở bệnh nhân xơ chỉ có 3,9%. Trong nghiên cứu này, mặc dù gan (với r=0,23, p < 0,05). tỷ lệ lạm dụng rượu, thiếu máu hồng cầu to Về các nguyên nhân và yếu tố liên quan khá lớn song nghiên cứu cho thấy không có đến thiếu máu, nghiên cứu của chúng tôi cho bệnh nhân nào thiếu vitamin B12, tỷ lệ thiếu thấy tỷ lệ thiếu sắt và ferritin khá cao chiếm acid folic chỉ chiếm 7,6%. Kết quả nghiên 49,2%, mặc dù theo y văn kinh điển trong xơ cứu của chúng tôi tương đồng với kết quả gan thường có tình trạng thừa sắt, tuy nhiên nghiên cứu của tác giả Trịnh Thị Minh Liên, trong nghiên cứu của chúng tôi lý giải cho nồng độ vitamin B12 huyết thanh ở bệnh điều này có thể thấy nghiên cứu của chúng nhân xơ gan không bị thiếu thậm chí còn cao tôi có một tỷ lệ lớn 41,5% bệnh nhân xơ gan hơn mức bình thường nhưng các yếu tố vận có tiền sử xuất huyết tiêu hóa nhiều lần chuyển vitamin B12 tham gia vào quá trình chiếm 41,5% và có 20,3% các trường hợp tạo máu lại bị thiếu. mất máu rỉ rả do các nguyên nhân khác như chảy máu răng, mũi, chảy máu tiêu hóa rỉ rả V. KẾT LUẬN do dãn tĩnh mạch thực quản, dãn tĩnh mạch Qua nghiên cứu 118 bệnh nhân xơ gan có trực tràng… kết hợp với tình trạng thiếu dinh thiếu máu tại khoa nội tiêu hóa bệnh viện dưỡng, thiếu nguồn cung cấp và giảm hấp Hữu nghị Việt Tiệp năm 2022, chúng tôi rút thu sắt do bệnh dạ dày tăng áp lực tĩnh mạch ra một số kết luận sau. Tuổi trung bình của cửa. Điều đó chính là nguyên nhân dẫn đến bệnh nhân xơ gan là 55,7 ± 9,5 tuổi, nam thiếu sắt ở các bệnh nhân xơ gan. Thiếu giới chiếm đa số 94,1%. Nguyên nhân xơ protein năng lượng ở những bệnh nhân xơ gan hay gặp nhất là lạm dụng rượu chiếm gan cũng chiếm 39,8%. Tình trang thiếu sắt 78%. Mức độ thiếu máu nặng chiếm 20,3%, và thiếu protein năng lượng có mối liên quan thiếu máu vừa 39%, thiếu máu nhẹ 40,7%. chắt chẽ với mức độ thiếu máu ở bệnh nhân Mức độ thiếu máu có liên quan với mức độ xơ gan. Bệnh nhân thiếu sắt có nguy cơ thiếu xơ gan, tình trạng thiếu sắt và thiếu protein máu vừa và nặng cao gấp 3,5 lần so với bệnh huyết thanh. Thiếu máu hồng cầu to chiếm nhân không thiếu sắt (95%CI:1,61 – 7,6, 43,2%, thiếu máu hồng cầu to có liên quan p=0,001). Bệnh nhân thiếu protein có nguy với tình trạng lạm dụng rượu, không có bệnh 214
  7. TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 529 - THÁNG 8 – SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2023 nhân thiếu vitamin B12 và tỷ lệ thiếu acid 5. Benedikt Simbrunner, Andrea Beer, folic thấp 7,6%. Thiếu máu hồng cầu bình Katharina Wöran et al. Portal hypertensive thường đẳng sắc chiếm 22,9%. Thiếu máu gastropathy is associated with iron hồng cầu nhỏ nhược sắc chiếm 33,9%, thiếu deficiency anemia. Wien Klin Wochenschr máu hồng cầu nhỏ có liên quan với tình trang (2020), p132:1–11 thiếu sắt. Các nguyên nhân thiếu máu hay 6. Bothou C, Ruschenbaum S, Kubesch A, et gặp ở bệnh nhân xơ gan là thiếu sắt 49,2%, al., Anemia and Systemic Inflammation thiếu protein 39,8%, lách to 28,8%, xuất Rather than Arterial Circulatory Dysfunction huyết tiêu hóa cấp tính 18,6%, nhiễm khuẩn Predict Decompensation of Liver Cirrhosis. nặng 24,6%, chảy máu khác 20,3%, tiền sử Journal of Clinical Medicine (2020), 9(5). xuất huyết tiêu hóa nhiều lần 41,5%. 7. Eleana Gkamprela, Melanie Deutsch, Dimitrios Pectasides, Iron deficiency TÀI LIỆU THAM KHẢO anemia in chronic liver disease: 1. Nguyễn Trọng Hà, Đỗ Phương Hường, etiopathogenesis, diagnosis and treatment. Nguyễn Văn Bằng và cộng sự, Nghiên cứu Annals of Gastroenterology (2017), 30, đặc điểm thiếu máu ở bệnh nhân xơ gan. Tạp p405-413. chí Y học Việt Nam (2017), 458 (2): p61-64. 8. Gkamprela E, Deutsch M, Pectasides D, 2. Trần Thị Vân Anh, Nghiên cứu đặc điểm Iron de¦ciency anemia in chronic liver thiếu máu ở bệnh nhân xơ gan điều trị tại disease: etiopathogenesis, diagnosis and Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thái Bình năm treatment. Ann Gastroenterol (2017), 2016. Tạp chí Y học Việt Nam (2018), 472 30(4):405–13 (Số đặc biệt): p465-469. 9. George N, Ioannoke, Kris V and et al, 3. Trịnh Thị Minh Liên, Nghiên cứu sự thay Relationship between transferrin iron đổi số lượng tế bào máu ngoại vi ở bệnh saturation. Alcohol consumption, and the nhân viêm gan và xơ gan có HBsAg dương incidence of cirrhosis and liver cancer tính. Tạp chí Y học thực hành (2003), (2007), 5 (5): p624 - 629. 2003(10) 10. Rosario Gonzalez-Casas, E Anthony 4. Võ Duy Thông, Hồ Thị Vân Anh, Đặc Jones, Ricardo Moreno-Otero, Spectrum of điểm lâm sàng và cận lâm sàng ở bệnh nhân anemia associated with chronic liver disease. xơ gan có biến chứng bệnh não gan. Tạp chí World J Gastroenterol (2009), 15(37): Y học Việt Nam (2021), 498 (2): 93. p4653-4658 215
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
4=>1