Nghiên cứu tác dụng kích thích sinh tinh của bài thuốc y học cổ truyền VTT trên thực nghiệm

TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 2-2016<br /> <br /> NGHIÊN CỨU TÁC DỤNG KÍCH THÍCH SINH TINH CỦA<br /> BÀI THUỐC Y HỌC CỔ TRUYỀN VTT TRÊN THỰC NGHIỆM<br /> Vũ Văn<br /> <br /> m* và CS<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: nghiên cứu tác dụng kích thích sinh tinh của bài thuốc y học cổ truyền VTT trên<br /> thực nghiệm. Đối tượng và phương pháp: 120 chuột đực được chia lô và sử dụng các nhóm<br /> thuốc kích thích sinh tinh khác nhau, sau đó đánh giá so sánh cấu trúc ống sinh tinh và chất<br /> lượng tinh trùng ở mỗi nhóm nghiên cứu. Kết quả và kết luận: thuốc VTT có tác dụng kích thích<br /> sinh tinh tương đương với provironum và mediphylamin trên thực nghiệm và làm tăng số lượng<br /> tinh trùng di động nhanh và tỷ lệ sống của tinh trùng, giảm số lượng tinh trùng di động chậm có<br /> ý nghĩa thống kê.<br /> * Từ khóa: Bài thuốc VTT; Tác dụng kích thích sinh tinh; Thực nghiệm.<br /> <br /> Study of Effect of Traditional Medicine VTT on Stimulation of<br /> Spermatogenesis in Experiment<br /> Summary<br /> Objectives: To study the effect of stimulation of traditional medicine VTT on spermatogenesis<br /> in experiment. Materials and methods: 120 male rats were divided into plots group and use<br /> different drugs, then be evaluated to compare the structure of seminiferous tubules and quality<br /> sperm in each team. Results and conclusion: The drug VTT stimulates spermatogenesis<br /> equivalent with mediphylamin provironum on experiment and increases the number of mobile<br /> sperm and survival of sperm, decreased slow sperm count with significantly statistics.<br /> * Key words: Traditional medicine VTT; Stimulation of spermatogenesis; Experiment.<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> Theo định nghĩa của Tổ chức Y tế Thế<br /> giới (WHO): một cặp vợ chồng sau 12<br /> tháng chung sống, không sử dụng bất kỳ<br /> biện pháp tránh thai nào mà không có<br /> con, được xếp loại vào nhóm bị mắc bệnh<br /> vô sinh. Nhiều cặp vợ chồng không có con<br /> có thể do chồng hoặc do vợ hay do cả hai,<br /> cũng có nhiều trường hợp chưa rõ nguyên<br /> <br /> nhân. Theo WHO, tỷ lệ vô sinh chiếm khoảng<br /> 10% các cặp vợ chồng [9]. Tại Việt Nam,<br /> theo Nguyễn Viết Tiến và CS (2012), tỷ lệ<br /> vô sinh trong cộng đồng chiếm 7,5%.<br /> Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến vô sinh,<br /> một số nguyên nhân dẫn đến vô sinh như:<br /> ô nhiễm môi trường, các hóa chất độc<br /> hại, bệnh lây truyền qua đường tình dục,<br /> dị tật bẩm sinh, yếu tố di truyền, lối sống<br /> thiếu lành mạnh của người dân….<br /> <br /> * Bệnh viện Phụ sản Hải Phòng<br /> Người phản hồi (Corresponding): Vũ Văn m (drvuvantam@gmail.com)<br /> Ngày nhận bài: 20/08/2015; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 12/01/2016<br /> Ngày bài báo được đăng: 20/01/2016<br /> <br /> 53<br /> <br /> TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 2-2016<br /> <br /> Việc chữa bệnh vô sinh không chỉ<br /> mang lại hạnh phúc cho những người<br /> được làm cha, làm mẹ mà còn mang lại<br /> hạnh phúc cho người thân trong gia đình,<br /> bạn bè của họ, góp phần làm xã hội ổn<br /> định và ngày càng phát triển hơn. Vì vậy,<br /> vô sinh là một bệnh mang tính xã hội.<br /> Hiện nay, vấn đề vô sinh rất được<br /> quan tâm, đặc biệt là vô sinh ở nam giới.<br /> Nguyên nhân dẫn đến vô sinh ở nam là<br /> không có tinh trùng hoặc có tinh trùng<br /> nhưng số lượng tinh trùng ít, yếu và dị<br /> dạng. Có nhiều phương pháp hỗ trợ sinh<br /> sản, điều trị vô sinh, trong đó có các thuốc<br /> kích thích sự phát triển của dòng tinh,<br /> ngoài các hormon như FSH, testosteron,<br /> có nhiều bài thuốc đã được lưu truyền<br /> trong dân gian có hoạt tính kích thích sinh<br /> tinh song chưa được nghiên cứu một cách<br /> cơ bản và chưa được áp dụng rộng rãi.<br /> <br /> - Lô 1: nhóm động vật thực nghiệm uống<br /> nước cất (nhóm chứng).<br /> - Lô 2: nhóm động vật thực nghiệm uống<br /> thuốc provironum.<br /> - Lô 3: nhóm động vật thực nghiệm uống<br /> thuốc mediphylamin.<br /> - Lô 4: nhóm động vật thực nghiệm uống<br /> thuốc VTT.<br /> - Tất cả chuột được nuôi trong cùng<br /> một điều kiện môi trường.<br /> Động vật thực nghiệm được uống thuốc<br /> với liều lượng cân đối theo cân nặng và<br /> sử dụng tương đương với liều lượng thuốc<br /> sử dụng trên người.<br /> Bảng 1: Liều lượng thuốc cho chuột<br /> uống.<br /> Thuốc<br /> Provironum<br /> <br /> ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP<br /> NGHIÊN CỨU<br /> 1. Đối tƣợng nghiên cứu.<br /> Chuột nhắt trắng thuần chủng BALB/c<br /> có độ tuổi 6 tuần, trọng lượng trung bình<br /> 30 ± 0,5 g/con, được chia lô và sử dụng<br /> nhóm thuốc kích thích sinh tinh khác<br /> nhau, sau đó đánh giá so sánh cấu trúc<br /> ống sinh tinh và chất lượng tinh trùng ở<br /> mỗi nhóm nghiên cứu.<br /> 2. Phƣơng pháp nghiên cứu.<br /> Sử dụng nghiên cứu thống kê, mô tả<br /> cắt ngang và có đối chứng.<br /> * Phân lô nghiên cứu:<br /> Theo nội dung, mục đích nghiên cứu,<br /> 120 chuột được chia ngẫu nhiên làm 4<br /> nhóm, mỗi nhóm 30 con, đánh số ở mỗi<br /> nhóm để tránh nhầm lẫn.<br /> 54<br /> <br /> Cân<br /> Liều<br /> Lƣợng<br /> thuốc<br /> Liều ngƣời thuốc/kg nặng<br /> chuột cho chuột<br /> 50 mg/ngày 1 mg/kg<br /> <br /> 30 g<br /> <br /> 0,3 mg<br /> <br /> Mediphylamin 500 mg/ngày 10 mg/kg<br /> <br /> 30 g<br /> <br /> 3 mg<br /> <br /> Thuốc nam<br /> <br /> 30 g<br /> <br /> 0,3 ml<br /> <br /> 50 ml/ngày<br /> <br /> 1 ml/kg<br /> <br /> * Thời gian tiến hành:<br /> Sử dụng thuốc kích thích sinh tinh trên<br /> chuột theo từng đợt kéo dài 15 - 20 ngày.<br /> * Thu thập số liệu:<br /> Hết thời gian sử dụng thuốc, mổ chuột<br /> thu thập tinh trùng từ ống dẫn tinh và tinh<br /> hoàn theo từng lô nghiên cứu khác nhau.<br /> Dùng bộ phẫu tích nhỏ cắt lọc lấy ống<br /> dẫn tinh chuột 2,5 cm đều cho mỗi chuột<br /> nghiên cứu từ sát mào tinh hoàn tới túi<br /> tinh. Rửa bỏ mỡ, mạch máu ống dẫn tinh<br /> bằng nước muối sinh lý, sau đó nặn ép<br /> lấy tinh trùng qua kính hiển vi soi nổi.<br /> Đánh giá lượng tinh trùng thu được theo<br /> các chỉ tiêu nghiên cứu. Làm tiêu bản mô<br /> học đối với phần mô tinh hoàn thu được<br /> <br /> TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 2-2016<br /> <br /> để so sánh đánh giá theo các chỉ tiêu<br /> nghiên cứu: cố định tinh hoàn trong dung<br /> dịch Bouin, chuyển đúc tinh hoàn, cắt và<br /> nhuộm làm ba tiêu bản HE/1 tinh hoàn.<br /> * Chỉ tiêu nghiên cứu:<br /> - Một số chỉ tiêu về hình thái cấu trúc<br /> tinh hoàn:<br /> + Thay đổi về số lượng TNB/1 thiết diện<br /> cắt ngang.<br /> + Thay đổi về số lượng TBI/1 thiết diện<br /> cắt ngang.<br /> + Thay đổi về số lượng tế bào Sertoli/<br /> 1 thiết diện cắt ngang.<br /> + Đánh giá những biến đổi về đường<br /> kính ống sinh tinh.<br /> + Đánh giá những biến đổi về độ dày<br /> biểu mô ống sinh tinh.<br /> - Một số chỉ tiêu về mặt chức năng tinh<br /> hoàn:<br /> + Số lượng tinh trùng (triệu/ml).<br /> + Tỷ lệ tiến tới nhanh (%).<br /> + Tỷ lệ tiến tới chậm (%).<br /> + Tỷ lệ di động tại chỗ (%).<br /> + Tỷ lệ bất động (%).<br /> + Tỷ lệ sống/chết (%).<br /> + Tỷ lệ các loại dị dạng (đầu, cổ, đuôi)<br /> (%) (theo hướng dẫn của WHO, 2010).<br /> * Phương pháp xử lý kết quả:<br /> Số liệu nghiên cứu được thu thập và<br /> phân tích bằng phần mềm SPSS.13.<br /> KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ<br /> BÀN LUẬN<br /> Trên cơ sở đối tượng và phương pháp<br /> nghiên cứu nêu trên, chúng tôi tiến hành<br /> thực nghiệm và thu được kết quả sau:<br /> <br /> 1. Một số chỉ tiêu (th y đổi) về hình<br /> thái, cấu trúc tinh hoàn chuột.<br /> * Số lượng trung bình tinh nguyên bào:<br /> Bảng 2: Số lượng trung bình tinh nguyên<br /> bào/1 thiết diện ngang ống sinh tinh.<br /> Nhóm<br /> <br /> n<br /> <br /> X ± SD<br /> <br /> p<br /> <br /> Chứng (1)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 49,50 ± 4,52<br /> <br /> p1.3 < 0,05<br /> <br /> Uống provironum (2)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 52,52 ± 4,76<br /> <br /> Uống medyphilamin (3)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 50,35 ± 4,62<br /> <br /> Uống VTT (4)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 51,38 ± 4,55<br /> <br /> p2.4 > 0,05<br /> p3.4 > 0,05<br /> p1.4 > 0,05<br /> <br /> - Tất cả chuột uống thuốc đều tăng số<br /> lượng tinh nguyên bào so với nhóm chứng<br /> có nghĩa, tăng số lượng tinh nguyên bào<br /> sẽ tăng số lượng tinh bào và số lượng<br /> tinh trùng. Như vậy, thuốc đã ảnh hưởng<br /> tốt tới số lượng tinh trùng.<br /> - Số lượng tinh nguyên bào của chuột<br /> uống VTT cũng tăng hơn so với nhóm<br /> chứng và nhóm chuột uống mediphylamin<br /> (p > 0,05) nhưng khác biệt không có ý nghĩa<br /> thống kê.<br /> * Số lượng trung bình tinh bào I:<br /> Bảng 3: Bảng tính tinh bào I/1 thiết diện<br /> ngang ống sinh tinh (quan sát dưới vật<br /> kính phóng đại 400 lần).<br /> n<br /> <br /> X ± SD (µm)<br /> <br /> p<br /> <br /> Chứng (1)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 42,34 ± 3,98<br /> <br /> p1.3 < 0,05<br /> <br /> Uống provironum (2)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 45,91 ± 4,38<br /> <br /> Uống mediphylamin (3)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 43,59 ± 4,52<br /> <br /> Uống VTT (4)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 44,16 ± 4,50<br /> <br /> Nhóm<br /> <br /> p2.4 > 0,05<br /> p3.4 > 0,05<br /> p1.4 > 0,05<br /> <br /> - Tương tự như thay đổi số lượng tinh<br /> nguyên bào/1 thiết diện ngang của ống<br /> sinh tinh, số lượng tinh bào I/1 thiết diện<br /> ngang của ống sinh tinh các nhóm uống<br /> thuốc lớn hơn nhóm chứng uống nước cất.<br /> 55<br /> <br /> TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 2-2016<br /> <br /> - Tương tự, nhóm uống thuốc VTT cũng<br /> tăng nhẹ so với nhóm chứng và nhóm<br /> chuột uống mediphylamin, nhưng không có<br /> ý nghĩa thống kê.<br /> * Kết quả số lượng tế bào Sertoli:<br /> Bảng 4: Số lượng trung bình tế bào<br /> Sertoli/1 thiết diện ngang ống sinh tinh<br /> (quan sát dưới vật kính phóng đại 400 lần).<br /> Nhóm<br /> <br /> provironum có kết quả khả quan nhất, sau<br /> đó đến nhóm uống VTT và mediphylamin,<br /> khác biệt không có ý nghĩa thống kê.<br /> * Bề dày biểu mô ống sinh tinh giữa<br /> các nhóm (µm) (quan sát dưới vật kính<br /> phóng đại 400 lần):<br /> Bảng 6: Độ dày của lớp biểu mô tinh/1<br /> thiết diện ngang ống sinh tinh.<br /> <br /> n<br /> <br /> X ± SD<br /> <br /> p<br /> <br /> Chứng (1)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 5,63 ± 0,92<br /> <br /> p1.3 < 0,05<br /> <br /> Chứng (1)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 39,98 ± 3,56 p1.3 < 0,05<br /> <br /> Uống provironum (2)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 6,12 ± 0,98<br /> <br /> p2.4 > 0,05<br /> <br /> Uống provironum (2)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 65,76 ± 3,85 p2.4 > 0,05<br /> <br /> Uống mediphylamin (3)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 5,83 ± 0,96<br /> <br /> p3.4 > 0,05<br /> <br /> Uống mediphylamin (3)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 46,81 ± 3,97 p3.4 > 0,05<br /> <br /> Uống VTT (4)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 5,86 ± 1,10<br /> <br /> p1.4 > 0,05<br /> <br /> Uống VTT (4)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 56,78 ± 3,92 p1.4 > 0,05<br /> <br /> - Số lượng tế bào Sertoli thay đổi giữa<br /> các nhóm với nhóm chứng và giữa các<br /> nhóm với nhau. Cụ thể, nhóm uống<br /> provironum, số lượng tế bào Sertoli nhiều<br /> nhất, sau đó đến nhóm uống VTT và nhóm<br /> uống mediphylamin.<br /> - Việc uống VTT có cải thiện số lượng<br /> tế bào Sertoli hơn so với nhóm chứng<br /> và nhóm uống mediphylamin (p > 0,05),<br /> khác biệt không có ý nghĩa thống kê.<br /> * Đường kính ống sinh tinh giữa các<br /> nhóm (micromet) (quan sát dưới vật kính<br /> phóng đại 400 lần):<br /> Bảng 5: Đường kính ngang trung bình<br /> một ống sinh tinh.<br /> Nhóm<br /> <br /> n<br /> <br /> X ± SD<br /> <br /> p<br /> <br /> Chứng (1)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 145,3 ± 7,15<br /> <br /> p1.3 < 0,05<br /> <br /> Uống provironum (2)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 148,7 ± 6,98<br /> <br /> p2.4 > 0,05<br /> <br /> Uống mediphylamin (3)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 146,3 ± 7,25<br /> <br /> p3.4 > 0,05<br /> <br /> Uống VTT (4)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 147,1 ± 7,05<br /> <br /> p1.4 > 0,05<br /> <br /> Đường kính ngang ống sinh tinh đã cải<br /> thiện sau uống thuốc. Cụ thể, nhóm uống<br /> 56<br /> <br /> Nhóm<br /> <br /> n<br /> <br /> X ± SD<br /> <br /> p<br /> <br /> - Đo độ dày lớp biểu mô tinh cho thấy<br /> nhóm chuột uống VTT, thành biểu mô tinh<br /> được bảo vệ đáng kể so với nhóm chứng<br /> (46,81 so với 39,98).<br /> - So với nhóm chuột uống provironum<br /> và VTT, độ dày biểu mô tinh chênh lệch<br /> đáng kể so với nhóm uống mediphylamin.<br /> 2. Một số chỉ tiêu về chức năng tinh<br /> hoàn.<br /> * Đánh giá về số lượng tinh trùng<br /> (triệu/ml):<br /> Bảng 7: Kết quả đếm số lượng tinh<br /> trùng giữa các nhóm.<br /> n<br /> <br /> X ± SD<br /> <br /> p<br /> <br /> Chứng (1)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 84,92 ± 7,50<br /> <br /> p1.3 < 0,05<br /> <br /> Uống provironum (2)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 87,35 ± 7,40<br /> <br /> p2.4 > 0,05<br /> <br /> Uống mediphylamin (3)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 85,23 ± 7,90<br /> <br /> p3.4 > 0,05<br /> <br /> Uống VTT (4)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 86,88 ± 7,60<br /> <br /> p1.4 > 0,05<br /> <br /> Nhóm<br /> <br /> Số lượng tinh trùng của nhóm uống VTT<br /> tương đương với nhóm uống provironum<br /> và mediphylamin (p > 0,05) nhưng khác biệt<br /> không có ý nghĩa thống kê.<br /> <br /> TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 2-2016<br /> <br /> * Tỷ lệ tinh trùng di động nhanh:<br /> <br /> - Giảm tỷ lệ % tinh trùng tại chỗ ở nhóm<br /> <br /> Bảng 8: Tỷ lệ % tinh trùng tiến tới nhanh.<br /> Nhóm<br /> <br /> n<br /> <br /> p<br /> <br /> X ± SD<br /> <br /> Chứng (1)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 29,86 ± 3,64 p1.3 < 0,05<br /> <br /> Uống provironum (2)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 32,97 ± 4,60 p2.4 > 0,05<br /> <br /> Uống mediphylamin (3)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 30,38 ± 4,60 p3.4 < 0,05<br /> <br /> Uống VTT (4)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 31,68 ± 4,16 p1.4 < 0,01<br /> <br /> Tỷ lệ % tinh trùng di động nhanh ở<br /> nhóm uống VTT tăng rõ rệt so với nhóm<br /> nước cất và nhóm uống mediphylamin có<br /> ý nghĩa thống kê, p3.4 < 0,05 và p1.4 < 0,01.<br /> * Tỷ lệ tinh trùng di động chậm:<br /> Bảng 9: Tỷ lệ % tinh trùng tiến tới chậm.<br /> Nhóm<br /> <br /> uống TT so với nhóm uống nước cất không<br /> có ý nghĩa thống kê.<br /> - Tỷ lệ % tinh trùng tại chỗ nhóm uống<br /> provironum giảm so với nhóm uống VTT<br /> không có ý nghĩa thống kê (p < 0,05).<br /> * Tỷ lệ tinh trùng bất động:<br /> Bảng 11: Tỷ lệ % tinh trùng bất động.<br /> Nhóm<br /> <br /> n<br /> <br /> X ± SD<br /> <br /> p<br /> <br /> Chứng (1)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 36,01 ± 3,29<br /> <br /> p1.3 < 0,05<br /> <br /> Uống provironum (2)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 34,68 ± 3,48<br /> <br /> p2.4 > 0,05<br /> <br /> Uống mediphylamin (3) 30<br /> <br /> 36,00 ± 3,18<br /> <br /> p3.4 > 0,05<br /> <br /> Uống VTT (4)<br /> <br /> 35,72 ± 3,19<br /> <br /> p1.4 > 0,05<br /> <br /> 30<br /> <br /> n<br /> <br /> X ± SD<br /> <br /> p<br /> <br /> Chứng (1)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 21,31 ± 4,10<br /> <br /> p1.3 < 0,05<br /> <br /> Uống provironum (2)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 17,34 ± 3,29<br /> <br /> p2.4 > 0,05<br /> <br /> Uống mediphylamin (3) 30<br /> <br /> 19,82 ± 3,28<br /> <br /> p3.4 < 0,05<br /> <br /> - Mức giảm tỷ lệ này ở nhóm uống VTT<br /> <br /> Uống VTT (4)<br /> <br /> 18,76 ± 3,56<br /> <br /> p1.4 < 0,05<br /> <br /> so với nhóm uống mediphylamin không có ý<br /> <br /> 30<br /> <br /> - Giảm tỷ lệ % tinh trùng di động chậm<br /> ở nhóm uống VTT so với nhóm uống nước<br /> cất và mediphylamin có ý nghĩa thống kê,<br /> p1.4 < 0,05 và p3.4 < 0,05.<br /> - Tỷ lệ % tinh trùng di động chậm ở<br /> nhóm uống provironum thấp nhất.<br /> <br /> - Giảm tỷ lệ % tinh trùng bất động ở<br /> nhóm uống provinorum so với nhóm uống<br /> VTT không có ý nghĩa thống kê.<br /> <br /> nghĩa thống kê (p > 0,05).<br /> * Tỷ lệ tinh trùng dị dạng giữa các nhóm:<br /> Bảng 12: So sánh tỷ lệ % tinh trùng dị<br /> dạng giữa các nhóm.<br /> Nhóm<br /> <br /> n<br /> <br /> X ± SD<br /> <br /> p<br /> <br /> * Tỷ lệ tinh trùng tại chỗ:<br /> <br /> Chứng (1)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 13,36 ± 3,29<br /> <br /> p1.3 < 0,05<br /> <br /> Bảng 10: Tỷ lệ % tinh trùng tại chỗ.<br /> <br /> Uống provironum (2)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 10.,9 ± 4,27<br /> <br /> p2.4 > 0,05<br /> <br /> Uống mediphylamin (3) 30<br /> <br /> 12,55 ± 3,92<br /> <br /> p3.4 > 0,05<br /> <br /> Uống VTT (4)<br /> <br /> 11,79 ± 3,77<br /> <br /> p1.4 > 0,05<br /> <br /> Nhóm<br /> <br /> n<br /> <br /> X ± SD<br /> <br /> p<br /> <br /> Chứng (1)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 16,80 ± 3,26<br /> <br /> p1.3 < 0,05<br /> <br /> Uống provironum (2)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 11,04 ± 2,76<br /> <br /> p2.4 > 0,05<br /> <br /> Tỷ lệ % tinh trùng dị dạng ở nhóm<br /> <br /> Uống mediphylamin (3)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 14,28 ± 2,98<br /> <br /> p3.4 > 0,05<br /> <br /> uống VTT giảm đi đáng kể (p < 0,05) so với<br /> <br /> Uống VTT (4)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 14,12 ± 3,01<br /> <br /> p1.4 > 0,05<br /> <br /> nhóm uống nước cất và mediphylamin.<br /> <br /> 30<br /> <br /> 57<br /> <br />