Nghiên cứu tiềm năng và thực trạng phát triển du lịch sịnh thái dựa vào cộng đồng tại xã Phú An, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Thêm vào BST

Báo xấu

8
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết "Nghiên cứu tiềm năng và thực trạng phát triển du lịch sịnh thái dựa vào cộng đồng tại xã Phú An, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế" nhằm đánh giá những tiềm năng hiện có để phát triển du lịch theo mô hình du lịch sinh thái trên địa bàn xã Phú An. Trên cơ sở đó phân tích thực trạng, làm rõ những vấn đề đang còn tồn tại trong hoạt động du lịch sinh thái của vùng.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Nghiên cứu tiềm năng và thực trạng phát triển du lịch sịnh thái dựa vào cộng đồng tại xã Phú An, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế

640 Taåp chñ KHOA HOÅC - Trûúâng Àaåi hoåc Quöëc tïë Höìng Baâng, Söë Àùåc biïåt 12/2022 NGHIÏN CÛÁU TIÏÌM NÙNG VAÂ THÛÅC TRAÅNG PHAÁT TRIÏÍN DU LÕCH SÕNH THAÁI DÛÅA VAÂO CÖÅNG ÀÖÌNG TAÅI XAÄ PHUÁ AN, HUYÏÅN PHUÁ VANG, TÓNH THÛÂA THIÏN HUÏË .Nguyïîn Thõ Hoaâi Thanh* Trûúâng Àaåi hoåc Ngoaåi Ngûä, Àaåi hoåc Huïë TOÁM TÙÆT Baâi viïët nhùçm àaánh giaá nhûäng tiïìm nùng hiïån coá àïí phaát triïín du lõch theo mö hònh du lõch sinh thaái trïn àõa baân xaä Phuá An. Trïn cú súã àoá phên tñch thûåc traång, laâm roä nhûäng vêën àïì àang coân töìn taåi trong hoaåt àöång du lõch sinh thaái cuãa vuâng. Phûúng phaáp: àiïìn daä dên töåc hoåc vaâ àiïìu tra bùçng baãng hoãi vúái àöëi tûúång laâ khaách du lõch. Kïët quaã: Àaánh giaá àûúåc nhûäng tiïìm nùng vaâ thûåc traång khai thaác du lõch sinh thaái dûåa vaâo cöång àöìng. Kïët luêån: Chó ra àûúåc thûåc traång khai thaác du lõch sinh thaái dûåa vaâo cöång àöìng trïn àõa baân xaä Phuá An vaâ nhûäng khoá khùn àang àùåt ra cho viïåc khai thaác vaâ phaát triïín du lõch trïn àõa baân xaä. Tûâ khoaá: tiïìm nùng, thûåc traång, du lõch sinh thaái dûåa vaâo cöång àöìng RESEARCH ON POTENTIAL AND REALITY OF COMMUNITY-BASED ECOTOURISM DEVELOPMENT IN PHU AN COMMUNE, PHU VANG DISTRICT, THUA THIEN HUE PROVINCE . Nguyen Thi Hoai Thanh ABSTRACT Objective: The article aims to evaluate the existing potential to develop tourism according to the eco-tourism model in Phu An commune. On that basis, analyze the current status and clarify the existing problems in ecotourism activities of the region. Method: survey by questionnaires with tourists. Results: Can be evaluated the potentials and current status of community-based ecotourism exploitation. Conclusion: Build a sustainable ecological model to both effectively promote the potential and advantages of the region while protecting the natural environment and developing tourism. Keywords: potential, reality, community-based ecotourism 1. TÖÍNG QUAN Xaä Phuá An laâ möåt trong nhûäng xaä coá nhiïìu tiïìm nùng àïí phaát triïín du lõch sinh thaái úã huyïån Phuá Vang, tónh Thûâa Thiïn Huïë. Xaä nùçm trong hïå àêìm phaá Tam Giang – Cêìu Hai, laâ núi coá nhiïìu giaá trõ vïì kinh tïë - xaä höåi, lõch sûã - vùn hoáa, àùåc biïåt laâ coá hïå sinh thaái vaâ möi trûúâng rêët àùåc trûng. Ngoaâi ra, xaä Phuá An coân àûúåc biïët àïën vúái nhûäng àiïím àïën hêëp dêîn nhû laâng cöí An Truyïìn, laâng Chuöìn, tham dûå lïî höåi Thu Tïë, thûúãng thûác nhûäng àùåc saãn àõa phûúng nhû baánh xeâo caá kònh, rûúåu laâng Chuöìn; traãi nghiïåm àaánh bùæt thuãy saãn trïn àêìm phaá; tham quan khaám phaá àêìm phaá luác bònh minh vaâ hoaâng hön; v.v. Hiïån nay, chñnh quyïìn àõa phûúng àang àêíy maånh àêìu tû vaâ phaát triïín hïå àêìm phaá * Taác giaã liïn hïå: ThS. Nguyïîn Thõ Hoaâi Thanh; Email: nththanh@hueuni.edu.vn (Ngaây nhêån baâi: 10/10/2022; Ngaây nhêån laåi baãn sûãa: 10/11/2022; Ngaây duyïåt àùng: 25/11/2022) ISSN: 2615-9686 Journal of Science - Hong Bang International University
Taåp chñ KHOA HOÅC - Trûúâng Àaåi hoåc Quöëc tïë Höìng Baâng, Söë Àùåc biïåt 12/2022 641 naây thaânh vuâng du lõch troång àiïím cuãa huyïån. Phaát triïín dõch vuå du lõch sinh thaái dûåa vaâo cöång àöìng goáp phêìn phaát triïín kinh tïë - xaä höåi cuãa xaä Phuá An noái riïng vaâ huyïån Phuá Vang noái chung, taåo viïåc laâm, tùng thu nhêåp cho ngûúâi dên àõa phûúng, goáp phêìn giaãm ngheâo, caãi thiïån vaâ chuyïín àöíi cú cêëu kinh tïë taåi xaä Phuá An theo hûúáng bïìn vûäng, phaát huy àûúåc tiïìm nùng vaâ thïë maånh cuãa caác taâi nguyïn du lõch. Tuy nhiïn, quaá trònh naây laåi laâm naãy sinh nhiïìu vêën àïì tiïu cûåc, aãnh hûúãng trûåc tiïëp àïën caác giaá trõ sinh thaái cuãa vuâng. Chñnh thûåc tïë àoá àaä àùåt ra yïu cêìu cho chñnh quyïìn àõa phûúng, caác Súã, Ban, Ngaânh coá liïn quan phaãi xêy dûång möåt mö hònh sinh thaái bïìn vûäng àïí vûâa phaát huy hiïåu quaã tiïìm nùng vaâ lúåi thïë cuãa vuâng laåi vûâa baão vïå möi trûúâng tûå nhiïn vaâ phaát triïín du lõch. Baâi viïët nhùçm àaánh giaá nhûäng tiïìm nùng hiïån coá àïí phaát triïín du lõch theo mö hònh du lõch sinh thaái trïn àõa baân xaä Phuá An. Trïn cú súã àoá phên tñch thûåc traång, laâm roä nhûäng vêën àïì àang coân töìn taåi trong hoaåt àöång du lõch sinh thaái cuãa vuâng. 2. PHÛÚNG PHAÁP NGHIÏN CÛÁU Baâi viïët àaä aáp duång caác phûúng phaáp nghiïn cûáu nhû: Phûúng phaáp àiïìn daä dên töåc hoåc: Thöng qua àöëi thoaåi vúái ngûúâi cung cêëp thöng tin, thöng qua phoãng vêën sêu, trao àöíi caá nhên, thöng qua quan saát thûåc àõa, chuåp aãnh, ghi êm àïí coá thïm thöng tin phuåc vuå cho àïì taâi. Vúái sûå höî trúå cuãa nhûäng phûúng tiïån noái trïn, thöng tin thu àûúåc tûâ phûúng phaáp naây khaá phong phuá vaâ cho kïët quaã nghiïn cûáu chên thûåc; Phûúng phaáp àiïìu tra baãng hoãi: Àêy laâ phûúng phaáp phoãng vêën thöng qua caác phiïëu àiïìu tra àûúåc thûåc hiïån cuâng möåt luác vúái nhiïìu ngûúâi dûåa trïn möåt baãng khaão saát cho sùén; v.v. 3. KÏËT QUAÃ NGHIÏN CÛÁU VAÂ THAÃO LUÊÅN 3.1. Tiïìm nùng phaát triïín du lõch sinh thaái dûåa vaâo cöång àöìng taåi xaä Phuá An, huyïån Phuá Vang, tónh Thûâa Thiïn Huïë 3.1.1. Taâi nguyïn du lõch tûå nhiïn Phuá An laâ möåt trong nhûäng xaä nùçm trong hïå thöëng àêìm Sam – àêìm Chuöìn (àêìm An Truyïìn) vúái töíng diïån tñch gêìn 2.000 ha, traãi daâi vaâ tiïëp nöëi vúái caác xaä Phuá Myä, Phuá Dûúng vúái thõ trêën Thuêån An. Àêìm Sam – àêìm Chuöìn laâ núi coá nhiïìu loaåi thuãy saãn phong phuá vaâ coá tñnh àa daång sinh hoåc cao vúái thaânh phêìn nguöìn gen phong phuá caã àöång thûåc vêåt trïn caån vaâ dûúái nûúác. Trïn hïå thöëng àêìm naây coá khoaãng hún 1.000 höå dên tham gia saãn xuêët, khai thaác vaâ nuöi tröìng thuãy saãn. Nùçm úã vuâng àêìm Chuöìn, haãi saãn úã vuâng naây àùåc biïåt tûúi, thúm ngon, chêët lûúång cao àûúåc khaách du lõch rêët ûa chuöång khi àïën àêy. Àùåc biïåt úã vuâng àêìm phaá naây nöíi tiïëng vúái caác loaåi caá kònh, caá dòa, caá nêu, töm, cua vaâ gheå. Trong nhûäng nùm gêìn àêy, khu vûåc naây thu huát rêët nhiïìu khaách du lõch àïën tham quan vaâ ùn uöëng. Muâa du lõch thûúâng keáo daâi tûâ thaáng 2 àïën thaáng 9 trong nùm, cao àiïím nhêët laâ caác thaáng muâa heâ. Chñnh sûå àa daång vaâ phong phuá vïì nguöìn lúåi thuãy haãi saãn seä keáo theo nhiïìu nhu cêìu khaác phaát triïín nhû hoaåt àöång nghiïn cûáu tòm hiïíu vïì tûå nhiïn, nhên vùn, v.v. Tiïìm nùng vïì nguöìn lúåi thuãy saãn laâ möåt trong nhûäng nhên töë thuác àêíy hoaåt àöång du lõch sinh thaái phaát triïín. Hïå thöëng àêìm Sam – àêìm Chuöìn trïn àõa baân xaä Phuá An coá phong caãnh àeåp, sûå hoâa quyïån giûäa hïå thöëng noâ saáo vúái phong caãnh tûå nhiïn trúã nïn rêët quyïën ruä vaâo buöíi bònh minh vaâ hoaâng hön trïn àêìm. Chñnh àiïìu naây àaä taåo nïn sûác hêëp dêîn cuãa àêìm Chuöìn àöëi vúái khaách du lõch. Khaách du lõch àïën àêy coá thïí tham gia traãi nghiïåm caác loaåi hònh du lõch nhû àaánh bùæt thuãy saãn trïn àêìm, tham quan khaám phaá àêìm phaá luác bònh minh vaâ hoaâng hön, hoùåc coá thïí ài thuyïìn ra àêìm phaá àïí àûúåc ngöìi trïn caác nhaâ chöì thûúãng thûác haãi saãn tûúi söëng, v.v. 3.1.2. Taâi nguyïn du lõch nhên vùn Àaä tûâ lêu, àêìm Chuöìn àûúåc nhiïìu ngûúâi biïët àïën búãi nhiïìu caãnh àeåp, saãn vêåt ngon, ngûúâi dên thên thiïån, chêët phaác. Ngûúâi ta thûúâng vñ von rùçng: Khaách du lõch àaä khaá quen thuöåc vúái traãi nghiïåm nguã laåi trïn caác nhaâ chöì - neát chêëm phaá núi Journal of Science - Hong Bang International University ISSN: 2615-9686
642 Taåp chñ KHOA HOÅC - Trûúâng Àaåi hoåc Quöëc tïë Höìng Baâng, Söë Àùåc biïåt 12/2022 miïìn söng nûúác àêìm Chuöìn. Nhaâ chöì laâ loaåi nhaâ taåm búå àûúåc xêy dûång ngay trïn àêìm, laâ núi àïí ngû dên nghó chên khi moãi mïåt. Bïn caånh àoá, àêy cuäng laâ àiïím àïën lyá tûúãng cho du khaách muöën thûúãng thûác phong võ êím thûåc àùåc trûng cuãa vuâng àêìm phaá vúái thûåc àún rêët phong phuá vaâ àa daång: nhû chaáo caá dòa, baánh xeâo caá kònh, caá dòa hêëp, caá ong kho, töm rang, cua, gheå, v.v. Bïn caånh hïå thöëng àêìm phaá, xaä Phuá An coân nöíi tiïëng laâ vuâng àêët coá nhiïìu laâng coá lõch sûã vaâ nïìn vùn hoáa lêu àúâi. Àêy cuäng laâ vuâng àêët gùæn liïìn vúái tïn tuöíi cuãa nhiïìu doâng hoå coá con chaáu laâm ùn phaát taâi, àöî àaåt cao, laâm quan lúán nhû laâng Chöìn, laâng An Truyïìn. Trïn àõa baân xaä coân coá nhiïìu cöng trònh vùn hoáa nöíi tiïëng nhû àònh laâng An Truyïìn, àònh laâng Chuöìn. Àêy laâ möåt trong nhûäng tiïu mêîu kiïën truác àöåc àaáo cuãa àònh laâng thúâi nhaâ Nguyïîn, coân lûu giûä khaá nguyïn veån àoâ trang trñ, àöì thúâ tûå vaâ àûúåc xïëp haång laâ di tñch cêëp quöëc gia. Cöång àöìng dên cû trïn àõa baân xaä chuã yïëu söëng dûåa vaâo nghïì nöng vaâ nghïì àaánh bùæt thuãy haãi saãn. Vïì saãn xuêët nöng nghiïåp: töíng diïån tñch gieo cêëy caã nùm laâ 320 ha, saãn lûúång àaåt 2.048 têën, nùng suêët trung bònh àaåt 65 taå/ha [5; tr9]. Vïì nuöi tröìng thuãy saãn: Töíng diïån tñch nuöi tröìng thuãy saãn trïn àõa baân xaä laâ 250 ha vúái caác giöëng thaã chuã yïëu laâ töm P15 900 vaån con, töm 2-3 laâ 900 vaån con, caá kònh 65 vaån con, cua 100 vaån con, töm raão 350 vaån con, caá dòa 65 vaån con,v.v. [5; tr9]. Hoaåt àöång saãn xuêët cuãa ngûúâi dên àõa phûúng àaä goáp phêìn hònh thaânh nhûäng phong tuåc têåp quaán riïng cho cû dên cuãa vuâng. Sûå phong phuá vaâ tinh tïë cuãa caác ngaânh nghïì vaâ cöng cuå khai thaác cuâng vúái nhûäng yïëu töë lêu àúâi àaä goáp phêìn taåo ra nhûäng yïëu töë vùn hoáa, nhên vùn mang tñnh àùåc trûng cuãa khu vûåc. Caác lïî höåi dên gian àûúåc töí chûác haâng nùm úã àêy nhû lïî höåi cêìu ngû, lïî höåi àua thuyïìn, lïî höåi thu tïë, v.v. thûúâng gùæn vúái tñn ngûúäng, tön giaáo, tinh thêìn thûúång voä vaâ khaát khao cuöåc söëng. Hêìu hïët caác lïî höåi truyïìn thöëng úã àêy àûúåc töí chûác vúái tinh thêìn “ly hûúng bêët ly töí” laâ dõp têåp trung con chaáu úã khùæp moåi miïìn àêët nûúác, úã nûúác ngoaâi sum hoåp. Àêy laâ möåt neát vùn hoáa truyïìn thöëng giuáp ngûúâi dên àõa phûúng baão töìn, giûä gòn vaâ phaát huy nhûäng giaá trõ vùn hoáa àöåc àaáo, àêåm àaâ baãn sùæc vùn hoáa dên töåc. Tuy nhiïn, cuäng nhû caác di tñch lõch sûã vùn hoáa khaác, theo thúâi gian, caác lïî höåi naây àang bõ mai möåt hoùåc mêët dêìn. Vò thïë, viïåc xêy dûång vaâ phaát huy caác laâng nghïì, lïî höåi truyïìn thöëng trong du lõch laâ möåt yïu cêìu khaách quan trong viïåc baão töìn caác giaá trõ cöí xûa. 3.1.3. Vïì khaã nùng tiïëp cêån àiïím àïën So vúái caác àiïím du lõch khaác, khaã nùng tiïëp cêån àiïím du lõch úã xaä Phuá An thuêån tiïån hún rêët nhiïìu. Vúái võ trñ nùçm caách trung têm thaânh phöë Huïë khoaãng 12km, du khaách coá thïí di chuyïín dïî daâng àïën àêy bùçng xe ö tö, xe maáy. Du khaách cuäng coân coá thïí tiïëp cêån caác thön ven àêìm Chuöìn bùçng àûúâng thuãy. Trong nhûäng nùm gêìn àêy, nhiïìu hang lûä haânh àaä xêy dûång caác tour du lõch àêìm phaá bùçng thuyïìn. Caác tour naây seä àûa khaách du lõch ài tûâ Huïë àïën Thuêån An theo song Hûúng, sau àoá seä ài vaâo khu vûåc àêìm Sam – àêìm Chuöìn vaâ tiïëp cêån xaä Phuá An. Ngoaâi ra, chñnh quyïìn xaä Phuá An cuäng àaä àêìu tû nêng cêëp hïå thöëng àûúâng saá, giao thöng rêët thuêån tiïån. Hïå thöëng caác tuyïën àûúâng liïn xaä vaâ liïn huyïån àaä àûúåc nhûåa hoáa hoùåc bï töng, àaãm baão ö tö ài laåi thuêån tiïån quanh nùm àaåt 100%; hïå thöëng caác tuyïën àûúâng liïn thön cuäng àaä àûúåc bï töng hoáa àaåt tó lïå 90%, v.v. Tûâ nùm 2011 àïën nùm 2016, UBND xaä àaä àêìu tû xêy dûång 4,5km àûúâng múái vúái kinh phñ àêìu tû 22 tyã àöng. [5; tr11] Sûå àêìu tû nêng cêëp, xêy dûång hïå thöëng cú súã haå têìng, caác tuyïën àûúâng giao thöng thuãy, böå laâ cú súã àïí thuác àêíy sûå phaát triïín du lõch úã khu vûåc naây. 3.2. Hiïån traång phaát triïín du lõch sinh thaái dûåa vaâo cöång àöìng taåi xaä Phuá An, huyïån Phuá Vang, tónh Thûâa Thiïn Huïë 3.2.1. Thûåc traång khai thaác hoaåt àöång du lõch sinh thaái taåi xaä Phuá An, huyïån Phuá Vang, tónh Thûâa Thiïn Huïë Vúái ûu thïë coá nhiïìu àiïìu kiïån thuêån lúåi vïì tûå nhiïn vaâ nhên vùn nhû caãnh quan sinh thaái tûúi ISSN: 2615-9686 Journal of Science - Hong Bang International University
Taåp chñ KHOA HOÅC - Trûúâng Àaåi hoåc Quöëc tïë Höìng Baâng, Söë Àùåc biïåt 12/2022 643 àeåp, nùçm úã võ trñ thuêån lúåi cho viïåc kïët nöëi vúái nhiïìu baäi biïín vaâ khu du lõch khaác trïn àõa baân, laâ núi têåp trung nhiïìu di tñch lõch sûã vùn hoáa coá giaá trõ nïn caác hoaåt àöång du lõch trïn àõa baân xaä Phuá An, huyïån Phuá Vang, tónh Thûâa Thiïn Huïë phaát triïín maånh caã vïì quy mö lêîn chêët lûúång, thu huát àûúåc caác thaânh phêìn kinh tïë tham gia. Nhiïìu àiïím du lõch trïn àõa baân xaä, àùåc biïåt laâ khu vûåc àêìm Chuöìn (àêìm Sam) àaä taåo àûúåc êën tûúång töët àöëi vúái du khaách. Hiïån nay, khaách du lõch tòm àïën vúái àêìm Chuöìn khöng coân chó boá heåp úã ngûúâi dên trong tónh, maâ coân coá caã khaách du lõch ngoaåi tónh vaâ khaách quöëc tïë. Trong khoaãng 5 nùm trúã laåi àêy, caác loaåi hònh dõch vuå ùn uöëng trïn àêìm Chuöìn phaát triïín khaá maånh. Ngûúâi dên àõa phûúng àaä àêìu tû xêy dûång rêët nhiïìu caác haâng quaán, nhaâ nghó, khu vui chúi giaãi trñ àïí phuåc vuå du khaách. Àiïín hònh nhû Àêìm Chuöìn Höåi Quaán, Àêìm Chuöìn Hûúng Quaán, Àêìm Chuöìn Viïåt Quaán, Àêìm Chuöìn Löång Gioá, v.v. Muâa du lõch chuã yïëu diïîn ra tûâ thaáng 2 àïën thaáng 9 haâng nùm, nhûng têåp trung cao nhêët laâ caác thaáng muâa heâ. Vaâo muâa du lõch cao àiïím, úã nhûäng nhaâ haâng lúán nùçm giûäa àêìm Chuöìn trung bònh möîi ngaây àoán tiïëp hún 350 khaách. Möîi quaán khaác trung bònh àoán khoaãng trïn dûúái 100 lûúåt khaách/ ngaây. Cuäng coá nhiïìu ngaây lûúång khaách du lõch àïën àêìm Chuöìn rêët àöng, caác nhaâ haâng trúã nïn quaá taãi, khöng coân chöî ngöìi cho khaách. Qua quaá trònh khaão saát yá kiïën cuãa khaách du lõch cho thêëy, àöëi tûúång khaách du lõch àïën vúái àêìm Chuöìn khaá àa daång. Thaânh phêìn khaách khöng chó laâ ngûúâi dên thaânh phöë Huïë hoùåc laâ ngûúâi dên àïën tûâ caác xaä, huyïån khaác trong tónh maâ coân múã röång ra khaách du lõch ngoaåi tónh vaâ du khaách quöëc tïë. Tuy nhiïn, lûúång khaách quöëc tïë àïën àêy chûa nhiïìu. Phêìn lúán nhûäng du khaách naây àang coân nhoã leã, hoå ài theo nhoám 3-5 ngûúâi. Lûúång khaách àoaân ñt. Baãng 1. Baãng thöëng kï mûác àöå quan têm cuãa khaách du lõch àöëi vúái caác àiïím du lõch sinh thaái trïn àêìm phaá Tam Giang – Cêìu Hai STT Àiïím tham quan YÁ kiïën Tó lïå (%) 1 Phaá Tam Giang 48 68,6 2 Àêìm Sam – Àêìm Chuöìn 65 92,9 3 Àêìm Thuãy Tuá 8 11,4 4 Àêìm Cêìu Hai 12 17,1 Töíng cöång 70 100 (Nguöìn: Thöëng kï àiïìu tra nùm 2019) Theo thöëng kï trïn, so vúái caác àiïím du lõch khaác trong hïå thöëng àêìm phaá Tam Giang – Cêìu Hai, phêìn lúán khaách du lõch sau khi àûúåc khaão saát cho thêëy hoå quan têm nhiïìu hún àïën nhûäng àiïím du lõch nùçm ngay trung têm thaânh phöë, hoùåc nhûäng àiïím coá giao thöng thuêån lúåi. So vúái caác àiïím du lõch khaác thuöåc hïå àêìm phaá Tam Giang – Cêìu Hai, khaã nùng tiïëp cêån àiïím du lõch úã àêìm Chuöìn thuêån tiïån hún rêët nhiïìu. Vúái võ trñ nùçm caách trung têm thaânh phöë Huïë khoaãng 12km, du khaách coá thïí di chuyïín dïî daâng àïën àêy bùçng xe ö tö, xe maáy, v.v. Du khaách cuäng coân coá thïí tiïëp cêån caác thön ven àêìm Chuöìn bùçng àûúâng thuãy. Trong nhûäng nùm gêìn àêy, nhiïìu haäng lûä haânh àaä xêy dûång caác tour du lõch àêìm phaá bùçng thuyïìn. Caác tour naây seä àûa khaách du lõch ài tûâ Huïë àïën Thuêån An theo söng Hûúng, sau àoá seä ài vaâo khu vûåc àêìm Sam – àêìm Chuöìn vaâ tiïëp cêån xaä Phuá An. Ngoaâi ra, chñnh quyïìn xaä Phuá An cuäng àaä àêìu tû nêng cêëp hïå thöëng àûúâng saá, giao thöng rêët thuêån tiïån. Hïå thöëng caác tuyïën àûúâng liïn xaä vaâ liïn huyïån àaä àûúåc nhûåa hoáa hoùåc bï töng, àaãm baão ö tö ài laåi thuêån tiïån quanh nùm àaåt 100%; hïå thöëng caác tuyïën àûúâng liïn thön cuäng àaä àûúåc bï töng Journal of Science - Hong Bang International University ISSN: 2615-9686
644 Taåp chñ KHOA HOÅC - Trûúâng Àaåi hoåc Quöëc tïë Höìng Baâng, Söë Àùåc biïåt 12/2022 hoáa àaåt tó lïå 90%, v.v. Tûâ nùm 2011 àïën nùm 2016, UBND xaä àaä àêìu tû xêy dûång 4,5km àûúâng múái vúái kinh phñ àêìu tû 22 tyã àöng [4; tr11]. Sûå àêìu tû nêng cêëp, xêy dûång hïå thöëng cú súã haå têìng, caác tuyïën àûúâng giao thöng thuãy, böå laâ cú súã àïí thuác àêíy sûå phaát triïín du lõch úã khu vûåc naây. Cuäng theo kïët quaã khaão saát, àiïím hêëp hêîn nhêët cuãa àêìm Chuöìn khi du khaách àïën àêy laâ coá thïí àùæm mònh trong khöng gian thú möång, bònh yïn, nheå nhaâng cuãa caãnh vêåt núi àêy vaâ thûúãng thûác nhûäng moán ùn àùåc saãn cuãa àõa phûúng. Baãng 2. Baãng thöëng kï mûác àöå hêëp dêîn cuãa khu du lõch sinh thaái àêìm Chuöìn STT Tiïu chñ YÁ kiïën Tó lïå (%) 1 Khñ hêåu trong laânh, maát meã 62 88,6 2 Caãnh quan àeåp 65 92,9 3 Möi trûúâng saåch seä 48 68,6 4 Moán ùn ngon 67 95,7 5 Sûå thên thiïån, mïën khaách cuãa ngûúâi dên àõa phûúng 55 78,6 6 Coá nhiïìu lïî höåi àùåc sùæc 6 8,6 7 Nhûäng àiïím khaác 0 0 Töíng cöång 70 100 (Nguöìn: Thöëng kï àiïìu tra nùm 2019) Theo kïët quaã khaão saát, phêìn lúán khaách du lõch khi àïën àêy àïìu àaánh giaá, àêìm Chuöìn laâ möåt àõa àiïím du lõch coá caãnh quan thiïn nhiïn àeåp (92,9%), moán ùn ngon (95,7%), coá khñ hêåu trong laânh, maát meã (chiïëm 88,6%) vaâ sûå àoán tiïëp nhiïåt tònh, thên thiïån cuãa ngûúâi dên àõa phûúng (78,6%). Quaã thêåt, àïën du lõch àêìm Chuöìn maâ baån khöng coá cú höåi thûúãng thûác hûúng võ haãi saãn tûúi ngon laâ möåt thiïëu soát lúán cho caã chuyïën ài. ÚÃ àêy nöíi tiïëng vúái caác loaåi caá tûâ caá nûúác lúå, caá nûúác ngoåt vaâ caá coá nguöìn göëc biïín nhû caá ong, caá kònh, caá dòa, caá muá,…Haãi saãn úã àêy mang hûúng võ ngon ngoåt khaác biïåt vúái núi khaác vò àûúåc söëng trong möi trûúâng nûúác lúå. Khöng chó nöíi tiïëng vúái caác loaåi caá, maâ núi àêy coân nöíi tiïëng vúái caác moán baánh àùåc saãn nhû baánh khoaái caá kònh, baánh teát laâng chuöìn, baánh canh, baánh nêåm, v.v. Bïn caånh àoá, Àêìm Chuöìn Huïë cuäng khöng thiïëu caác loaâi töm, gheå, cua, soâ,..maâ du khaách khöng thïí boã lúä. Du khaách coá thïí mua mang vïì vaâ seä àûúåc ngûúâi dên giaãm giaá ûu àaäi hoùåc coá thïí yïu cêìu hoå tûå tay chïë biïën. Àïí giûä chuát kó niïåm khi àïën àêy, du khaách coá thïí mua nhûäng moán quaâ kyã niïåm nhû töm chua, ruöëc mùæm, mùæm töm, nem-treá Huïë, v.v. nöíi tiïëng àïí vïì laâm quaâ cho baån beâ, ngûúâi thên. Vúái neát àöåc àaáo àêåm chêët söng nûúác, khaách du lõch coá thïí vûâa thûúãng thûác êím thûåc vûâa àùæm mònh trong caãnh quan thiïn nhiïn laäng maån. Thïm vaâo àoá, khaách du lõch àïën àêy coá thïí tham gia traãi nghiïåm caác loaåi hònh du lõch nhû àaánh bùæt thuãy saãn trïn àêìm, tham quan khaám phaá àêìm phaá luác bònh minh vaâ hoaâng hön, hoùåc coá thïí ài thuyïìn ra àêìm phaá àïí àûúåc ngöìi trïn caác nhaâ chöì thûúãng thûác haãi saãn tûúi söëng,… ISSN: 2615-9686 Journal of Science - Hong Bang International University
Taåp chñ KHOA HOÅC - Trûúâng Àaåi hoåc Quöëc tïë Höìng Baâng, Söë Àùåc biïåt 12/2022 645 Baãng 3. Baãng thöëng kï mûác àöå quan têm cuãa du khaách vúái caác hoaåt àöång du lõch taåi àêìm Chuöìn STT Caác hoaåt àöång du lõch YÁ kiïën Tó lïå (%) 1 Tòm hiïíu vùn hoáa baãn àõa 0 0 2 Giao lûu vùn hoáa vúái cöång àöìng 2 2,9 3 Khaám phaá àùåc saãn àõa phûúng 68 97,1 4 Cheâo thuyïìn ngùæm caãnh trïn àêìm phaá luác bònh minh 39 55,7 hoùåc hoaâng hön 5 Nguã laåi trïn caác nhaâ chöì vaâ àoán bònh minh trïn àêìm 26 37,1 6 Traãi nghiïåm àaánh bùæt thuãy saãn trïn àêìm phaá cuâng vúái ngûúâi dên àõa phûúng 13 18,6 7 Tham dûå lïî höåi cuãa cöång àöìng 2 2,9 8 Nghó dûúäng 0 0 9 Caác hoaåt àöång khaác 0 0 Töíng cöång 70 100 (Nguöìn: Thöëng kï àiïìu tra nùm 2019) Nhùçm khai thaác hïët tiïìm nùng taåi khu vûåc àêìm phaá naây, hiïån nay àaä coá rêët nhiïìu doanh nghiïåp du lõch trïn àõa baân tónh àaä xêy dûång caác tour du lõch traãi nghiïåm àêìm phaá. Àêy àûúåc àaánh giaá laâ möåt loaåi hònh du lõch múái laå, hêëp dêîn, thñch húåp vúái caác àöëi tûúång du khaách. Tuy chó múái úã giai àoaån àêìu nhûng caác tour du lõch naây àaä nhanh choáng thu huát àûúåc àöng àaão du khaách. Cuâng vúái viïåc phaát triïín du lõch, dõch vuå, chñnh quyïìn àõa phûúng coân tñch cûåc vêån àöång ngûúâi dên àêìu tû, àêíy maånh hoaåt àöång nuöi tröìng thuãy saãn. Chñnh quyïìn xaä tiïën haânh khoanh vuâng nuöi tröìng, chuã trûúng phaát triïín viïåc phaát triïín viïåc nuöi tröìng thuãy saãn theo hûúáng bïìn vûäng, àa daång caác àöëi tûúång nuöi, giaãm diïån tñch nuöi chuyïn canh, tùng diïån tñch nuöi xen gheáp thên thiïån vúái möi trûúâng, khuyïën khñch phaát triïín caác loaåi giöëng nuöi thûúng phêím, àûa laåi hiïåu quaã vaâ lúåi nhuêån cao,... Hoaåt àöång nuöi tröìng, khai thaác, àaánh bùæt thuãy saãn cuäng laâ möåt loaåi hònh thu huát khaách tham quan. Chñnh quyïìn àõa phûúng àaä xaác àõnh têåp trung phaát triïín toaân diïån trïn têët caã caác lônh vûåc, phêën àêëu trúã thaânh möåt vuäng kinh tïë nùng àöång, hiïåu quaã, taåo àöång lûåc vaâ sûác bêåt múái, thuác àêíy sûå phaát triïín kinh tïë - xaä höåi cuãa xaä noái riïng vaâ huyïån Phuá Vang noái chung. 3.2.2. Thûåc traång khai thaác vaâ hoaåt àöång du lõch trïn àêìm Chuöìn: Möåt söë khoá khùn àang àöëi mùåt Trûúác hïët phaãi kïí àïën àoá laâ tònh traång ö nhiïîm möi trûúâng. Viïåc khai thaác thuãy saãn vaâ du lõch sinh thaái taåi àêìm Sam – àêìm Chuöìn àaä gêy ra tònh traång ö nhiïîm nguöìn nûúác möåt caác nghiïm troång. Xung quanh àêìm, raác thaãi àûúåc chêët àöëng, böëc muâi, traãi daâi haâng trùm meát, tûâ triïìn àï, dûúái nûúác. Xung quanh caác haâng quaán trïn àêìm, vò khöng coá baäi raác, cuäng khöng coá ngûúâi thu gom nïn hêìu nhû toaân böå raác thaãi sinh hoaåt cuãa ngûúâi dên vaâ khaách du lõch àïìu àûúåc àöí thùèng ra àêìm. Hiïån nay mûác àöå ö nhiïîm nguöìn nûúác núi àêy ngaây caâng nghiïm troång. Toaân xaä coá hún 200ha diïån tñch mùåt nûúác nuöi tröìng thuãy saãn, nhûng thûúâng xuyïn xuêët hiïån dõch bïånh, nùng suêët vaâ saãn lûúång thêëp. Nhiïìu diïån tñch mùåt nûúác phaãi boã hoang vò quaá ö nhiïîm. Chñnh àiïìu naây àaä laâm aãnh hûúãng khöng nhoã àïën myä quan cuãa vuâng àêìm phaá, laâm caãn trúã tiïìm nùng phaát triïín du lõch sinh thaái úã àêy. Àïí giaãi quyïët tònh traång trïn, UBND xaä Phuá An àaä thûåc hiïån àïì aán xûã lyá raác thaãi, baão vïå möi Journal of Science - Hong Bang International University ISSN: 2615-9686
646 Taåp chñ KHOA HOÅC - Trûúâng Àaåi hoåc Quöëc tïë Höìng Baâng, Söë Àùåc biïåt 12/2022 trûúâng àêìm Chuöìn bùçng caách thaânh lêåp caác töí thu gom raác. Theo àoá, möîi tuêìn caác töí naây seä thûåc hiïån thu gom raác úã khu dên cû vaâ ven mùåt àêìm phaá 2 lêìn, sau àoá, àûa lïn xe taãi chúã vïì baäi têåp kïët raác cuãa tónh Thûâa Thiïn - Huïë xûã lyá. Thïë nhûng, vêën àïì thu gom raác thaãi khöng àûúåc húåp lyá nïn àaä naãy sinh nhiïìu yá kiïën traái chiïìu. Bïn caånh àoá, chñnh quyïìn àõa phûúng cuäng àaä tuyïn truyïìn, vêån àöång ngûúâi dên khöng nïn xaã raác xuöëng àêìm àïí traánh ö nhiïîm, aãnh hûúãng àïën caãnh quan möi trûúâng, cuäng laâ aãnh hûúãng àïën viïåc nuöi tröìng thuãy saãn. Mùåt khaác, xaä àaä coá àöåi thu gom raác, vêån chuyïín raác têåp kïët vïì baäi raác cuãa tónh nhûng do ngûúâi dên núi àêy cuäng nhû du khaách vêîn chûa yá thûác àûúåc viïåc boã raác àuáng núi quy àõnh, dêîn àïën tònh traång raác thaãi ngöín ngang. Bïn caånh àoá, viïåc thûåc hiïån caác chñnh saách phaát triïín du lõch cuãa chñnh quyïìn xaä coân chêåm vaâ keám hiïåu quaã. Taåi hêìu hïët caác àiïím du lõch chûa coá sûå quy hoaåch vaâ kïë hoaåch phaát triïín du lõch sinh thaái cho toaân vuâng, phêìn lúán chó hoaåt àöång àún leã vaâ dûåa vaâo nhûäng tiïìm nùng du lõch sùén coá cuãa àõa phûúng. Viïåc thiïëu sûå phöëi húåp giûäa caác bïn àaä taác àöång rêët lúán àïën sûå phaát triïín du lõch àêìm phaá noái chung vaâ mö hònh du lõch sinh thaái noái riïng. Caác chñnh saách höî trúå phaát triïín du lõch, àùåc biïåt du lõch sinh thaái chûa àûúåc thûåc hiïån. Ngoaâi ra, trïn àõa baân xaä coân töìn taåi möåt söë khoá khùn khaác vïì cú súã haå têìng phuåc vuå du lõch nhû: àûúâng vaâo àiïím du lõch àêìm Sam – àêìm Chuöìn coân khaá heåp. Vaâo nhûäng dõp cao àiïím, hoùåc vaâo cuöëi tuêìn, lûúång khaách àöng dïî gêy ra tònh traång va queåt, tai naån giao thöng; taåi caác àiïím du lõch lúán trïn àõa baân xaä khöng coá baäi àêåu xe; bïën thuyïìn vaâ cêìu dêîn khaách lïn thuyïìn coân taåm búå, gêy khoá khùn cho khaách khi di chuyïín; thiïëu hïå thöëng biïín baáo, biïín chó dêîn trïn àêìm phaá, do vêåy thuyïìn chúã khaách rêët khoá tòm kiïëm caác luöìng laåch trïn àêìm phaá; thiïëu phûúng tiïån vêån chuyïín (caác thuyïìn, ghe nhoã) àïí àûa khaách tham quan trong àêìm hoùåc thûåc hiïån caác loaåi hònh du lõch khaám phaá àêìm phaá luác bònh minh vaâ hoaâng hön; khöng coá nhaâ vïå sinh vaâ thuâng raác cöång cöång, v.v. Thïm vaâo àoá, caác dõch vuå ùn uöëng, hoaåt àöång kinh doanh nhaâ haâng trïn àêìm phaá cuäng coá möåt söë bêët cêåp nhû: hêìu hïët caác nhaâ haâng àûúåc xêy dûång tûå phaát, khöng coá quy hoaåch vaâ quaãn lyá chung vïì hoaåt àöång kinh doanh trïn àêìm phaá; caác nhaâ vïå sinh trïn caác haâng quaán naây àïìu rêët taåm búå, thaãi trûåc tiïëp ra möi trûúâng gêy ö nhiïîm nguöìn nûúác; nûúác thaãi tûâ caác nhaâ haâng chaãy trûåc tiïëp xuöëng àêìm phaá khöng qua xûã lyá gêy ö nhiïîm vaâ lêy lan dõch bïånh; v.v. Möåt khoá khùn nûäa àang àùåt ra laâ trònh àöå dên trñ vaâ nùng lûåc quaãn lyá du lõch cuãa caán böå vaâ ngûúâi dên àõa phûúng coân nhiïìu haån chïë. Hiïíu biïët vaâ kiïën thûác cú baãn vïì du lõch vaâ nghiïåp vuå du lõch cuãa ngûúâi dên coân thêëp. Do vêåy caác saãn phêím du lõch sinh thaái trïn àõa baân xaä coân quaá ngheâo naân, thiïëu tñnh àùåc trûng, tñnh chuyïn nghiïåp vaâ tûâ àoá chûa coá sûác thu huát khaách du lõch. Bïn caånh nhûäng hoaåt àöång du lõch hiïån coá nhû tham quan nghó dûúäng trïn àêm phaá, di tñch lõch sûã, vùn hoáa, lïî höåi truyïìn thöëng,… trïn àõa baân xaä coá thïí kïët húåp thïm möåt söë hoaåt àöång du lõch trïn àêìm phaá nhû tham gia traãi nghiïåm vaâo cuöåc söëng sinh hoaåt cuâng vúái cû dên vaån àoâ; traãi nghiïåm caác hoaåt àöång khai thaác, àaánh bùæt thuãy saãn cuâng vúái ngûúâi dên. Àiïìu àoá seä taåo ra sûå múái laå vaâ thu huát khaách du lõch hún so vúái caác hoaåt àöång du lõch truyïìn thöëng. Àêy cuäng chñnh laâ nhûäng hoaåt àöång nùçm trong mö hònh du lõch sinh thaái maâ chuáng töi àang nghiïn cûáu vaâ àïì xuêët trïn àõa baân xaä Phuá An. Ûu àiïím cuãa hoaåt àöång du lõch naây laâ vûâa kïë thûâa àûúåc nhûäng hoaåt àöång du lõch mang tñnh truyïìn thöëng úã àõa phûúng vaâ coá thïí khai thaác thïm thïë maånh sùén coá cuãa vuâng. Hún nûäa, lúåi ñch nhêët àöëi vúái mö hònh du lõch sinh thaái naây laâ coá thïí dûåa vaâo cöång àöìng, dûåa vaâo nhûäng giaá trõ tûå nhiïn vaâ nhên vùn sùén coá trïn àõa baân xaä àïí phaát triïín du lõch sinh thaái, goáp phêìn baão vïå nguöìn taâi nguyïn cuäng nhû àem laåi nguöìn sinh kïë cho ngûúâi dên àõa phûúng. 4. KÏËT LUÊÅN Xaä Phuá An laâ möåt trong nhûäng xaä coá nhiïìu tiïìm nùng àïí phaát triïín du lõch sinh thaái úã huyïån Phuá Vang, tónh Thûâa Thiïn Huïë. Xaä nùçm trong hïå àêìm phaá Tam Giang – Cêìu Hai, laâ núi coá nhiïìu giaá trõ ISSN: 2615-9686 Journal of Science - Hong Bang International University
Taåp chñ KHOA HOÅC - Trûúâng Àaåi hoåc Quöëc tïë Höìng Baâng, Söë Àùåc biïåt 12/2022 647 vïì kinh tïë - xaä höåi, lõch sûã - vùn hoáa, àùåc biïåt laâ coá hïå sinh thaái vaâ möi trûúâng rêët àùåc trûng. Ngoaâi ra, xaä Phuá An coân àûúåc biïët àïën vúái nhûäng àiïím àïën hêëp dêîn nhû laâng cöí An Truyïìn, laâng Chuöìn, tham dûå lïî höåi Thu Tïë, thûúãng thûác nhûäng àùåc saãn àõa phûúng nhû baánh xeâo caá kònh, rûúåu laâng Chuöìn; traãi nghiïåm àaánh bùæt thuãy saãn trïn àêìm phaá; tham quan khaám phaá àêìm phaá luác bònh minh vaâ hoaâng hön; v.v. Phaát triïín dõch vuå du lõch sinh thaái dûåa vaâo cöång àöìng goáp phêìn phaát triïín kinh tïë – xaä höåi cuãa xaä Phuá An noái riïng vaâ huyïån Phuá Vang noái chung, taåo viïåc laâm, tùng thu nhêåp cho ngûúâi dên àõa phûúng, goáp phêìn giaãm ngheâo, caãi thiïån vaâ chuyïín àöíi cú cêëu kinh tïë taåi xaä Phuá An theo hûúáng bïìn vûäng, phaát huy àûúåc tiïìm nùng vaâ thïë maånh cuãa caác taâi nguyïn du lõch. Tuy nhiïn, thûåc tïë hiïån nay trïn àõa baân xaä, viïåc khai thaác nguöìn taâi nguyïn möåt caách öì aåt, thiïëu húåp lyá, khai thaác khöng kïët húåp vúái viïåc giûä gòn vaâ baão töìn bïìn vûäng cuäng àaä aãnh hûúãng khöng nhoã àïën chêët lûúång vaâ hiïåu quaã du lõch. Theo quan àiïím chiïën lûúåc phaát triïín du lõch Viïåt Nam àïën nùm 2020, têìm nhòn 2030 thò viïåc phaát triïín du lõch phaãi theo hûúáng chuyïn nghiïåp, hiïån àaåi, coá troång têm, troång àiïím, trong àoá nhêën maånh yïëu töë vùn hoáa vaâ sinh thaái àùåc sùæc cuãa saãn phêím du lõch. Àöëi vúái àõa baân xaä Phuá An noái riïng vaâ hoaåt àöång du lõch àêìm phaá úã tónh Thûâa Thiïn Huïë noái chung, àïí laâm àûúåc àiïìu àoá cêìn xêy dûång caác giaãi phaáp têåp trung chuã yïëu vaâo hïå thöëng saãn phêím, caác loaåi hònh du lõch àùåc trûng vaâ chêët lûúång cao trïn cú súã phaát huy giaá trõ taâi nguyïn du lõch sinh thaái àöåc àaáo, cuäng nhû caác thïë maånh nöíi tröåi cuãa vuâng. Viïåc nghiïn cûáu, tòm hiïíu hïå thöëng taâi nguyïn du lõch, bao göìm taâi nguyïn du lõch tûå nhiïn vaâ du lõch nhên vùn úã xaä Phuá An àaä goáp phêìn nhòn nhêån roä hún vïì võ trñ, vai troâ, thïë maånh trong viïåc xêy dûång vaâ phaát triïín mö hònh du lõch sinh thaái. Àêy laâ cú súã, laâ nïìn taãng àïí àûa ra caác biïån phaáp nhùçm khùæc phuåc nhûäng hïå quaã coân töìn taåi vaâ àûa ra caác phûúng hûúáng phaát triïín du lõch sinh thaái mang tñnh bïìn vûäng, dûåa vaâo cöång àöìng àõa phûúng vaâ caác thïë maånh cuãa vuâng. TAÂI LIÏåU THAM KHAÃO [1] B. T. Taám, “Nhu cêìu tiïìm nùng àöëi vúái du lõch dûåa vaâo cöång àöìng úã vuâng àêìm phaá Tam Giang – Cêìu Hai”, Taåp chñ Nghiïn cûáu vaâ Phaát triïín, söë 2, nùm 2011. [2] B. T. H. Yïën, P. H. Long, Taâi nguyïn du lõch, Haâ Nöåi: NXB Giaáo duåc, nùm 2007. [3] N. Q. Thùæng,”Kinh nghiïåm phaát triïín du lõch sinh thaái, baão vïå möi trûúâng”,Taåp chñ Du lõch Viïåt Nam, söë 9, nùm 2004. [4] UÃy ban nhên dên xaä Phuá An,Baáo caáo kïët quaã thûåc hiïån caác tiïu chñ nöng thön múái nùm 2017 cuãa xaä Phuá An, huyïån Phuá Vang, tónh Thûâa Thiïn Huïë, nùm 2017. [5] UÃy ban nhên dên xaä Phuá An,Baáo caáo thûåc hiïån nhiïåm vuå kinh tïë - xaä höåi, an nhinh – quöëc phoâng nùm 2018. Phûúng hûúáng, nhiïåm vuå nùm 2019, nùm 2018. [6] V V Phuá,”Töíng quan vïì möåt söë yïëu töë möi trûúâng vaâ àa daång sinh hoåc vuâng àêìm phaá Tam Giang . . – Cêìu Hai”, Kyã yïëu Höåi thaão Quöëc gia vïì àêìm phaá Thûâa Thiïn Huïë, Thûâa Thiïn Huïë: nùm 2000. Journal of Science - Hong Bang International University ISSN: 2615-9686