Nhận xét kết quả điều trị bệnh tiêu chảy cấp do Rotavirus ở trẻ dưới 5 tuổi điều trị tại khoa Tiêu hóa - Máu Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An từ tháng 1/2020 đến tháng 4/2020

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:4

Thêm vào BST

Báo xấu

6
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tại Việt Nam, tỷ lệ mắc tiêu chảy cấp do Rotavirus hằng năm chiếm trên 50% trong số trẻ em bị tiêu chảy cấp dưới 5 tuổi vào điều trị tại một số Bệnh viện Nhi lớn, trong đó có khoảng 5300 – 6800 ca tử vong, chiếm 8 – 11% tỷ lệ tử vong ở trẻ cùng lứa tuổi. Bài viết trình bày nhận xét kết quả điều trị bệnh tiêu chảy cấp do Rotavirus ở trẻ dưới 5 tuổi điều trị tại Khoa Tiêu Hóa – Máu Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An từ tháng 1/2020 đến tháng 4/2020.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Nhận xét kết quả điều trị bệnh tiêu chảy cấp do Rotavirus ở trẻ dưới 5 tuổi điều trị tại khoa Tiêu hóa - Máu Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An từ tháng 1/2020 đến tháng 4/2020

CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KỶ NIỆM 60 NĂM TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y KHOA VINH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NHẬN XÉT KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ BỆNH TIÊU CHẢY CẤP DO ROTAVIRUS Ở TRẺ DƯỚI 5 TUỔI ĐIỀU TRỊ TẠI KHOA TIÊU HÓA - MÁU BỆNH VIỆN SẢN NHI NGHỆ AN TỪ THÁNG 1/2020 ĐẾN THÁNG 4/2020 Bùi Kim Khánh Trình*, Bùi Kim Thuận* TÓM TẮT 85 được điều trị khỏi, số ngày nằm viện trung bình Đặt vấn đề: Tại Việt Nam, tỷ lệ mắc tiêu là 4,97 ± 2,14 ngày chảy cấp do Rotavirus hằng năm chiếm trên 50% Kết luận: 100% Trẻ vào viện vì Tiêu chảy trong số trẻ em bị tiêu chảy cấp dưới 5 tuổi vào cấp do Rotavirus đều được điều trị bằng Oresol điều trị tại một số Bệnh viện Nhi lớn, trong đó và men vi sinh. Chỉ định truyền dịch, sử dụng có khoảng 5300 – 6800 ca tử vong, chiếm 8 – Kẽm, Kháng sinh và nhóm thuốc ức chế tăng tiết 11% tỷ lệ tử vong ở trẻ cùng lứa tuổi [1],[2],[3]. được cân nhắc phù hợp với tình trạng bệnh nhân. Hiện nay, tại Việt Nam đã lưu hành vắc-xin Tất cả bệnh nhân đều điều trị khỏi với thời gian phòng tiêu chảy do Rotavirus tuy nhiên số trẻ nằm viện trung bình là 4,97 ± 2,14 ngày. được tiếp cận với vắc-xin không nhiều, tỷ lệ trẻ Từ khóa: Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An, Tiêu mắc, tử vong còn cao và là một thách thức lớn chảy cấp tính. trong chăm sóc và điều trị ở nước ta. Mục tiêu nghiên cứu: Nhận xét kết quả điều SUMMARY trị bệnh tiêu chảy cấp do Rotavirus ở trẻ dưới 5 REPORT ON TREATMENT RESULTS tuổi điều trị tại Khoa Tiêu Hóa – Máu Bệnh viện OF ACUTE DIARRHEA CAUSED BY Sản Nhi Nghệ An từ tháng 1/2020 đến tháng ROTAVIRUS IN CHILDREN UNDER 5 4/2020 YEARS OLD AT THE DEPARTMENT Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: OF GASTROENTEROLOGY AND Chọn mẫu thuận tiện trẻ dưới 76 tuổi được chẩn HEMATOLOGY NGHE AN đoán Tiêu chảy cấp điều trị tại khoa Tiêu hóa - OBSTETRICS AND PEDIATRICS Máu Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An từ tháng 1/2020 đến tháng 4/2020. Nghiên cứu tiến cứu HOSPITAL FROM JANUARY 2020 TO theo phương pháp mô tả cắt ngang. APRIL 2020 Kết quả: Tỷ lệ nhiễm Rotavirus trong các trẻ In Viet Nam, the incidence of rotavirus- bị tiêu chảy cấp là 30,1%, độ tuổi trung bình induced acute diarrhea counts for over 50% of 16,06 ± 9,33 tháng, tỷ lệ nam/nữ là 1,45/1. Triệu all children with acute diarrhea below the age of chứng lâm sàng hay gặp nhất là tiêu chảy kèm 5 years receiving treatment at large pediatric nôn và sốt. 100% bệnh nhân dùng oresol và men hospitals, including about 5300 - 6800 death vi sinh, 82,9% truyền dịch, 18,4% sử dụng cases, counts for 8 - 11% of mortality in children kháng sinh, 73,7% dùng racecadotril. 100% at the same age [1], [2], [3]. Currently, in Vietnam, rotavirus vaccination is circulated, *Trường Đại học Y khoa Vinh however, the number of children who have been Chịu trách nhiệm chính: Bùi Kim Khánh Trình approached to the vaccine is not high, the rate of Email: khanhtrinh@vmu.edu.vn infection and child mortality is still high and this Ngày nhận bài: 30.8.2020 is a great challenge in caring and treatment in Ngày phản biện khoa học: 15.9.2020 our country. Ngày duyệt bài: 30.9.2020 534
TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 495 - THÁNG 10 - SỐ ĐẶC BIỆT - 2020 Aim: Comment on on the results of đất nước, mỗi năm chi phí để điều trị tiêu rotavirus-induced acute diarrhea treatment in chảy cấp do Rotavirus lên đến 5,3 triệu đô la children less than five years of age at mỹ [1],[2],[3]. Hiện nay, tại Việt Nam đã gastroenterology & hematology department of lưu hành vắc-xin phòng tiêu chảy do nghe an obstetrics & pediatrics hospital since Rotavirus tuy nhiên số trẻ được tiếp cận với january 2020 to april 2020. vắc-xin không nhiều, tỷ lệ trẻ mắc, tử vong Study subjects and methods: This study còn cao và là một thách thức lớn trong chăm conducted randomized children less than 5 years sóc và điều trị ở nước ta. Các biện pháp can of age diagnosed with acute diarrhea at gastroenterology & hematology department of thiệp phòng bệnh, phát hiện, điều trị sớm nghe an obstetrics & pediatrics hospital since nhằm giảm tỷ lệ mắc bệnh, giảm độ nặng january 2020 to april 2020. của bệnh đang được Bộ Y tế khuyến khích This is a prospective study according to the nghiên cứu và thực hiện. method of cross-sectional study. Khoa Tiêu hóa - Máu của Bệnh viện Sản Result: Acute diarrhea due to rotavirus range Nhi Nghệ An hàng năm có một lượng lớn trẻ for 30.1%. The average age is 16.06 ± 9.33 đến khám và điều trị tiêu chảy cấp do months, the male / female ratio is 1.45 / 1. Rotavirus, song chưa có nhiều nghiên cứu Typical symptoms and signs among children nào đánh kết quả điều trị Tiêu chảy cấp do with rotavirus infection include diarrhea, Rotavirus một cách cụ thể và khái quát. Vì vomiting, and fever. 100% of patients used vậy chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài oresol and probiotics, 82.9% of intravenous “Nhận xét kết quả điều trị bệnh tiêu chảy fluids transfusion, 18,4% using antibiotics, cấp do Rotavirus ở trẻ dưới 5 tuổi điều trị 73.7% used racecadotril. 100% were cured, tại Khoa Tiêu Hóa – Máu Bệnh viện Sản Nhi average number of days in hospital was 4.97 ± 2.14 days. Nghệ An từ tháng 1/2020 đến tháng 4/2020” Conclusion:100% of hospitalized admitted patients are used oresol and probiotics. II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU intravenous fluids transfusion, using Zinc and 1.Đối tượng nghiên cứu antibiotics, racecadotril should be 76 trẻ dưới 5 tuổi được chẩn đoán tiêu considered appropriately for the patient's chảy cấp điều trị tại Khoa Tiêu hóa - Máu condition. 100% were cured, average number of Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An trong thời gian days in hospital was 4.97 ± 2.14 days. từ tháng 1/2020 đến tháng 4/2020 với tiêu Key words: Nghe An obstetrics & pediatrics chuẩn: hospital, acute diarrhea . Tiêu chuẩn chọn: - Có test Rotavirus dương tính. I. ĐẶT VẤN ĐỀ - Diễn biến trong vòng 14 ngày trước khi Tại Việt Nam, tỷ lệ mắc tiêu chảy cấp do nhập viện. Rotavirus hằng năm chiếm trên 50% trong Tiêu chuẩn loại trừ số trẻ em bị tiêu chảy cấp dưới 5 tuổi vào Mắc các bệnh lý kèm theo điều trị tại một số Bệnh viện Nhi lớn, trong 2.Phương pháp nghiên cứu đó có khoảng 5300 – 6800 ca tử vong, chiếm Nghiên cứu theo phương pháp mô tả cắt 8 – 11% tỷ lệ tử vong ở trẻ cùng lứa tuổi. ngang tiến cứu. Chọn mẫu theo phương Rotavirus còn gây thiệt hại cho nền kinh tế pháp chọn mẫu thuận tiện ở các bệnh nhân 535
CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KỶ NIỆM 60 NĂM TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y KHOA VINH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN nhi phù hợp với tiêu chuẩn lựa chọn và tiêu không mất nước lựa chọn điều trị tại nhà chuẩn loại trừ trong khoảng thời gian nghiên theo phác đồ A [4], tuy nhiên trong nghiên cứu. Xử lí số liệu bằng phần mềm SPSS cứu chúng tôi có 30.3% số trường hợp 20.0 và Excel 2010. không mất nước được điều trị tại viện. Điều này có thể do trẻ đi ngoài phân lỏng nhiều III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ BÀN LUẬN lần, nôn tái diễn và sốt cản trở việc chăm sóc Theo hướng dẫn Bộ Y tế, đối với trẻ và bù nước tại nhà. Bảng 1. Tỷ lệ bệnh nhân sử dụng oresol và dịch truyền Đặc điểm Số lượng Tỷ lệ (%) Uống (n=76) Oresol 76 100 Truyền dịch Ringer lactat 48 76,2 (n=63) Glucose 5% 15 23,8 Oresol được dùng ở 100% trường hợp, 82,9% trường hợp được truyền tĩnh mạch (76,2% Ringerlactat, 23,8% Glucose 5%). Trên thế giới đã nhiều nghiên cứu chứng tỏ lợi ích của bù nước điện giải bằng oresol là cần thiết. Trong nghiên cứu của Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ (2009) cho thấy bù oresol trẻ ra viện tăng cân, giảm tỷ lệ rối loạn điện giải, rút ngắn thời gian nằm viện tránh mắc các bệnh thứ phát tại bệnh viện và không có sự khác biệt hiệu quả điều trị giữa bù nước bằng đường uống và bù nước bằng đường tĩnh mạch [5]. Bảng 2. Điều trị bằng thuốc Thuốc điều trị Số lượng Tỷ lệ (%) Men vi sinh 76 100 Kẽm 20 26,3 Kháng sinh 14 18,4 Racecadotril 56 73,7 100% trường hợp được điều tri bằng men sớm càng tốt ngay khi tiêu chảy bắt đầu [4], vi sinh, 26,3% trường hợp được bổ sung tuy nhiên tỷ lệ sử dụng kẽm chỉ là 26,3%. kẽm, 73,7% trường hợp dùng Racecadotril, Điều này do 100% trẻ đã được sử dụng chế 18,4% trường hợp sử dụng kháng sinh. phẩm Oresol là oremute 5 có chứa 5mg Tỷ lệ trẻ được uống men vi sinh để hỗ trợ kẽm/gói, 26.3% trẻ được bổ sung thêm kẽm điều trị tiêu chảy cấp do Rotavirus là 100%. do trẻ suy dinh dưỡng, ăn uống kém và trẻ Trên thế giới đã có nhiều nghiên cứu cho nôn nhiều, quấy khóc uống Oresol không thấy men vi sinh có hiệu quả trong điều trị hiệu quả. tiêu chảy. Các kết quả nghiên cứu cho thấy Về sử dụng kháng sinh: Theo hướng dẫn bổ sung men vi sinh trong thời gian 5 – 6 của Bộ Y tế không sử dụng kháng sinh cho ngày có tác dụng làm rút ngắn thời gian mắc những trường hợp tiêu chảy thông thường, tiêu chảy 24 giờ, giảm thời gian nằm viện tới chỉ dùng khi có tiêu chảy phân máu, nghi 20 giờ và giảm nguy cơ tiêu chảy kéo dài ≥4 ngờ tả mất nước nặng, xét nghiệm xác định ngày [6]. nhiễm Gardia duoedenalis, amip hay có Trong phác đồ điều trị tiêu chảy cấp của nhiễm khuẩn kèm theo [4] nhưng trong Bộ Y tế đã khuyến cáo sử dụng kẽm càng nghiên cứu của chúng tôi có 18,4% trường 536
TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 495 - THÁNG 10 - SỐ ĐẶC BIỆT - 2020 hợp có sử dụng kháng sinh cụ thể là nhóm nhu động ruột, không gây táo bón thứ phát cotrimoxazol (trimackit, supertrim). Điều và không ảnh hưởng đến thần kinh trung này do theo kinh nghiệm của y bác sĩ đi ương [4]. Một phân tích cho kết quả sử dụng ngoài phân lẫn nhầy là một biểu hiện của racecadotril có tác dụng giảm thời gian tiêu nhiễm trùng đường tiêu hóa. chảy trung bình khoảng 2 ngày, số lần đi Tỷ lệ sử dụng các nhóm thuốc ức chế ngoài/ngày ít hơn và lượng phân thải ra hàng tăng tiết racecadotril (Hydrasec, Elofan) là ngày thấp hơn. Dựa trên các bằng chứng y 73,7% racecadotril có tác dụng hạn chế bớt học đã có, men vi sinh và racecadotril đã sự bài tiết nước ở đáy các vi nhung mao ruột được khuyến cáo sử dụng kết hợp để điều trị dẫn đến giảm lượng phân bài xuất, giảm tiêu chảy cấp [7]. nguy cơ mất nước mà không ảnh hưởng đến Bảng 3. Kết quả điều trị Kết quả Số lượng Tỷ lệ (%) Khỏi 76 100 Biến chứng 0 0 Tử vong 0 0 Số ngày nằm viện trung bình 4,97 ± 2,14 (ngày) Tổng 76 100 Tất cả các trường hợp đều được điều trị khỏi, số ngày nằm viện trung bình là 4,97 ± 2,14 ngày. V. KẾT LUẬN 4. Bộ y tế (2009), “Tài liệu hướng dẫn xử trí - 100% bệnh nhân dùng oresol và men vi tiêu chảy cấp ở trẻ em”, Ban hành kèm theo sinh, 82,9% truyền dịch, 18,4% sử dụng Quyết đinh số 4121/QĐ – BYT ngày kháng sinh, 73,7% dùng racecadotril. 28/10/2009 của Bộ y tế, Nhà xuất bản y học, - 100% được điều trị khỏi, số ngày nằm tr. 6. 5. Khan AM, Sarker SA, Alam NH, Hossain viện trung bình là 4,97 ± 2,14 ngày MS, Fuchs GJ, Salam MA (2005), “Low osmolar oral rehydration salts solution in the TÀI LIỆU THAM KHẢO treatment of acute watery diarrhoea in 1. Đặng Đức Anh (2010), “Dịch tễ học neonates and young infants”, J Health Popul Rotavirus”, Rotavirus: dịch tễ, miễn dịch và Nutr, 23(1):52 – 7. vắc-xin, NXB Y học, Hà Nội. 6. Allen, Stephen J et al (2010), “Probiotics for 2. Bresee J.S (2004), “Frist Report from the treating acute infectious diarrhea”, The Asian Rotavirus SuRotaviruseillance Cochrane database of systematic reviews vol. Network”, Emerging infections Diseases, 2010,11 CD003048.10. 10(6), pg. 988 – 995. 7. Khoa Tiêu hóa BV Nhi Trung Ương 3. Nelson E.A., Bresee J.S., Parashar U.D., et (2014), “Đồng thuận về chẩn đoán và điều trị al. (2008), “Rotavirus epidemiology: The tiêu chảy cấp ở trẻ em”, Hội Nhi khoa Việt Asian Rotavirrus SuRotaviruseillance Nam Toàn quốc lần thứ XXI, Nhà xuất bản y Network”, Vaccine, 26, pg. 3192 – 3196. học, tr. 4. 537