Những điểm chung thú vị giửa Tú Xương và Kim Sat Sat của Hàn Quốc

Chia sẻ: Nguyen Lan | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Thêm vào BST

Báo xấu

70
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nhà thơ Tú Xương tên thật là Trần Tế Xương(陳濟昌), tự Mặc Trai, hiệu Mộng Tích, Tử Thịnh. Tên bố mẹ đặt cho lúc đầu là Trần Duy Uyên. Ông sinh ngày 5 tháng 9 năm 1870 (tức ngày 10 tháng 8 năm Canh Ngọ), ở làng Vị Xuyên, huyện Mỹ Lộc, tỉnh Nam Định (sau đổi thành phố Hàng Nâu, hiện nay là phố Minh Khai, phường Vị Xuyên, thành phố Nam Định). Ông mất ngày 29 tháng 1 năm 1907.[1]

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Những điểm chung thú vị giửa Tú Xương và Kim Sat Sat của Hàn Quốc

N H U N G D I E M CHUNG THU V j GIUA TU X l f f l N G (VIET N A M ) VA K I M S A T K A T ( H A N QUOC) LY XUAN CHUNG* 7V7ghien cuu lich sir van hoc hai nuoc N a m D i n h , la mot n g u d i dam dang, chiu 1 • Viet N a m va H a n Quoc, mot dieu thuong chiu kho, quanh nam buon ban tan khien chiing t o i thay thii v i la hai nha tho noi tao nuoi chong an hoc, d i t h i va 5 diia con tieng vao thai k y can dai ciia hai nuoc: T i i nho dai. X u o n g va K i m Sat K a t co nhieu diem khong Ngheo tiing va hong t h i , bat man v d i thdi hen ma thanh, trong do, noi bat la noi bat cudc den bac, xdt xa phan m i n h , thuong v q , hanh trong cuoc ddi, tho ca mang dam tinh thuong con, t h u o n g cho bao kiep ngudi ciing hien thuc, tinh trao phiing va t r u tinh, co su canh ngd da khien cho nhung van tho chua pha each trong nghe thuat sang tac... X i n chat, sac ben, danh thep trong con ngudi dng duoc gidi thieu so luge de m o i ngudi ciing cii the tudn trao. V d i tai xuat khau thanh tho, tham khao. dng sang tac rat nhieu, nhung thudng la doc 1. S y t r d t r e u cua cuoc d d i cho ban be, ba con nghe ma khdng ghi chep T i i X u o n g sinh ngay 5 - 9 - 1870 (tuc 10 - lai. B d i the, tho ciia dng that lac nhieu, 8 nam Canh N g o ) d lang V i Xuyen, huyen ngudi ddi them bdt cung nhieu. Sd luqng tho M y Loc, tinh N a m D i n h cu, nay la pho Hang con lai den ngay nay la do be ban va con Nau thuoc noi thanh N a m D i n h . Ong hoc chau nha tho n h d duqc ghi lai, con sd cung chu nho tir nho, 15 tuoi da leu chong d i t h i tdi may tram bai. huong nhung khong do. H a i khoa tiep theo K i m Sat K a t (1807 - 1863) ten that la K i m cung di thi, lai khong do. M a i den khoa Giap B y u n g Yeon, v d n con nha ddng doi quy tdc Ngo (1894) ong m d i dau t i i tai. Sau do, ong Yangban, nhung b d i dng ndi b i khep tdi tiep tuc di thi mong sao dugc do Cir nhan de "phan nghich", dau hang nghia quan ndng co viec lam, b d i manh bang T i i tai thdi bay dan" ma ddng hq nha dng gap hoa "tru di gid may lam cung chi co the lam ong do day tam tdc". K h i do, dng m d i 6 tudi, duqc mdt hoc d nha. C i i ba nam mot lan, nam 1897 r o i nha hq K i m ciiu thoat dua ve que nudi nang. 1900, 1903, 1906, n g u d i ta deu thay ong T i i Ong vdn thdng m i n h hieu hoc, n g d rang sau V i Xuyen gop mat ma khoa nao cung trugt. nay t h i cir do dat se ra lam quan, nhung v i Khoa tiep theo t h i khong thay ong nua, ong ddng hq cd van de n h u the nen dng khdng da mat each do hai nam do b i cam nang duqc d u t h i , udc m o ciia dng bdng dung tan trong mot lan ve que ngoai an gio tai lang v d . Ong ngd ra cudc d d i day ray bat cdng rdi De T i i , huyen M y L o c nham ngay ram thang td thai dd phan chi, bd d i phieu bat khap cac chap. T i i X u o n g lay v g sdm, v g ong la ba tinh trong ca nude va sang tac tho ca bay td Pham T h i M a n , hon chong mot tuoi, ngudi ndi phan uat, su mia mai ddi v d i thdi cudc, goc Hai D u o n g nhung sinh ra va l d n len d cham biem thdi h u tat xau ciia xa hdi phong kien Choson t h d i mat van, ddng cam v d i nhung ngudi ngheo khd n h u minh... V d i tai Tien si, Giam ddc Trung tam Nghien ciru Han Qudc, tho trdi cho, K i m Sat Kat sang tac rat nhidu. Vien Nghien cuu Ddng Bde A 60
Nghien citu khoa hoc N h u n g tha ong lam ra thuong doc cho ban X a hqi Viet N a m t h a i T u X u o n g la xa h q i be va cac ba con thon x o m ong tung di qua dang trong buoi giao t h a i tir mot xa h q i nghe nen b i t h i t lac nhieu, them bat cung phong kien suy tan chuyen sang xa hqi thuc nhieu. Viec x u i t ban tap tha cua ong duqc dan nua phong kien. T h i ca cua T i i X u o n g la lam vao nam 1939, tuc hon 70 nam sau k h i nhung net k y hoa mang dam tinh chan thuc ong mat cung chi gom nhung bai duqc ghi va lam noi bat su chuyen hoa cua xa hqi ong lai trong dan gian hoac ba con, be ban ghi dang song. Trong tha ong, co hinh bong chep lai. nhung con n g u d i va sinh hoat ciia xa hqi Chi can doc qua doi net ve hai tac gia, ta phong kien suy tan, dong t h a i , cung co ca nhan ro mot dieu, su tra treu cua cuqc ddi da hinh bong va sinh hoat cua nhung con n g u d i van vao hai nha tha tai hoa cua hai nude. la san pham ciia xa h q i thuc dan. H i n h bong K i m Sat Kat von thuoc dong doi the phiet nhung ten tham quan 6 lai, quan trudng am tram anh bong choc t r d thanh ke co t o i , noi oe, thay doc, thay lang, cau am, co chieu, boi bat hanh cua K i m Sat K a t l d n hon T u X u o n g bep, gai d i , ba dam... va cac sinh hoat che khi khong con chut ca hqi nao de thi tho tai ruau, cao lau, an cac do thit quay, lap nang nai trudng 6c. So v d i K i m Sat Kat, su xudng, mac nhung do quan vdn do xuyen, uu ai cua cuqc ddi doi v d i T u X u o n g la duqc hut thudc la, uong ca phe... deu duqc T i i dem but nghien di t h i , nhung su u u ai do X u o n g dua vao tha cham biem mot each t u nguqc lai con t r d treu han doi v d i ke han sT nhien, tai tinh. thi truqt mai b d i quan trudng dot nat va X a hqi Choson t h a i K i m Sat K a t cung la nhung quy dinh x a cung, ngat ngheo cua che mot xa hqi phong k i e n dang d vao giai doan dq khoa cu thai thuc dan nua phong kien. cuoi ciia thai k y suy tan. L a n song khai hoa Chinh su t r d treu cua cuqc ddi doi v d i hai da tran vao ban dao Han, mau thuan giua hai nha tha da tao ra mot net chung la hq sang the luc bao thii va tien bq da gay nen nhung tac tha cham biem, trao long... rat nhieu. L a i bat on trong xa h q i . H a n nua, anh hudng ciia nua, viec sang tac ay khong phai de dong phong trao k h d i nghTa nong dan B o n g hoc thanh tap l u u truyen hau the, de t r d thanh va phong trao Thuc hoc da khien cho xa h q i nguai noi tieng ma la doc cho nhan dan Choson day ray nhung mau thuan khong co nghe, cho be ban nghe, phan anh ddi song hudng giai quyet. B d i the, quan tren t h i tham hien thuc mang tinh lich su ro net. K i m Sat nhung, dan chiing k h o n cung, su phan biet Kat di khap cac neo dudng cua dat nude, den tren dudi, phai trai, diing sai, ngay gian dau ong cung co tho hai hudc, cham biem xa khong co chuan muc... V a n dan Choson hqi va duqc dong dao nhan dan duong thai cung tir do ma phat trien, soi n o i han han quy men. T u X u o n g khong d i nhieu nhu nhung thai k y trudc. T i e u bieu cho dong van K i m Sat Kat. B u c tranh xa hqi trong tha T u hoc hien thuc phe phan thdi k y nay la K i m Xuong la thanh pho N a m B i n h . Song cung Sat Kat. T u su phan chi ciia ban than, ghet co the hieu rang y nghTa nhung bai tha cua cay ghet dang che do phong kien Choson ong khong bo hep vao mot dia phuang ma thai mat k y thoi nat, ong di thuc te khap co tinh each tieu bieu cho xa hqi duang t h a i . vung nong thon, thanh t h i , lay chat lieu t h i 2. S y gap g d t r o n g t h i ca ca tir ddi song thuc te va sang tac tha ca mia 2.1. Phan anh chan thuc, sau sdc xd hpi mai, gieu cat, vach tran bq mat xau xa cua duang thdi xa hqi duong t h a i . 61
Nghien cicu khoa hoc_ Bay la diem gap gd dang l u u y nhat cua the su duong thai ddi trang thay den chi hai nha tha a hai nuac. D a u van noi rang, trong nhay mat. Su tai tinh trong sir dung tho ca phai phan anh cuoc song nhung duoi ngdn ngu da lam tang them hieu l i n g phe ngoi but cua T i i X u o n g va K i m Sat Kat, phan xa hdi, cham bidm thdi ddi bac beo. cuoc song a day con mang "tinh lich sir cu 2.2. Tir trao long - cdi tdi dac biet cua the" va each phan anh, each phe phan ciia hai tdc gid hai ong co phong each rieng, sac sao ma sau Su ddi den bac, cudc sdng dao dien va cay, quyet liet ma chua chat. G* day, chi x i n phan n i i deo dang hai nha tha suot cudc ddi neu mot cau tho tieu bieu ciia T i i X u o n g va chinh la chat lieu dac biet tao ra mdt net dac K i m Sat Kat phe phan quan lai an tien: biet trong nhung van tha t u trao long, thd Chu "y" chic "chieu" khong phe den, hien cai tdi rat dien hinh ciia hai tac gia. Ong chi quen phe mot chu "tien"! T i i X u o n g la cai ten ma cdng chiing yeu Tii Xuong men nha tha xua nay van goi (ten day dii ciia Doc sdeh mot quyen lai do a? dng la Tran Te X u o n g , t u la Mac Trai, hieu Te ra nghin quyen chdng bang tien! la M d n g T i n h ) , do thi truqt mai, t d i khoa K i m Sat Kat Quy M a o nam 1903, dng ddi ten lay may la D o i v a i xa hqi den bac dao dien, chan gia Cao X u o n g , mong sao dau duqc cai bang cii diing sai, dai khon khon dai khong co ranh nhan. Vay ma, hdng thi van c i i thi hdng, dng giai, hai tac gia deu co nhung van tho cham viet ve chuyen nay: biem, da kich, len an thoi ddi rat sau sac. Te ddi thanh Cao ma chd the, Trong kha nhieu bai tha loai dd, x i n neu hai Kien trdng ra Tiep hdi trdi ai! bai tieu bieu ciia hai tac gia cd nhung net M d t sd nha nghien cuu ve T i i X u o n g d giong nhau: Viet N a m khang dinh rang, cdi tdi trong tha The su dua nhau ndi dai khon, Tit Xuang la mdt dien hinh nghe thudt.^ C) Biet ai la dai biet ai khon. bd phan trao phiing, cai tdi ciia T i i X u o n g la Khon nghe cd bac la khon dai, chua chat, ngdng nghenh, an chai cho quen Dai chon van chuang dy dai khon. su ddi, cho quen ndi sau ciia ke hdng thi. 6" May ke nen khon deu cd dai, bd phan t r u tinh, cai tdi ciia T i i X u o n g la Lam ngudi cd dai mdi nen khon, mdt con n g u d i cd nhieu cam xiic, day dut... Cdi khon ai ciing khon la the, Nha tho K i m Sat Kat cung cd nhieu net Mdi biet trdn gian ke dai khon. tuong t u nhu T i i X u o n g . Neu phien am chu Tii Xuong Han, ten that ciia dng la B i n h Uyen, t u Tinh Thi thi phi phi phi thi t h i , Tham, hieu la L a n Cao. N g o a i ra, dng con cd Thi phi phi thi phi phi t h i . cac biet hieu la Nhi Minh, v d i y nghia bat Thi phi phi thi thi phi p h i , binh v d i xa hdi thdi nat ma len tieng, ndi len Thi thi phi phi thi thi phi. tieng ndi ciia ban than minh, ciia nhirng (Dung dung sai sai sai diing dung, ngudi dan ngheo muon cd su thay ddi cudc Dung sai sai diing sai sai dung. sdng, va Kim Lap, \ {2 bdi suot cudc hanh Diing sai sai diing diing sai sai, trinh ngao du khap dat nude, dng ludn ddi Dung diing sai sai dung diing sai.) chiec ndn la. K i m Sat Kat Tam trang bat kha tri (khdng the biet) da Xem Nguyin Loc, Van hoc Viet Nam nua cu6i thi ky (l) duqc hai tac gia dien ta thanh tho cho thay XIX, Nxb DDH va THCN 1976, tr.306. Lap: co nghTa la non la (2) 62 NGHIEN CUU" DONG BfiC ft SO 1(119) 1-2011
Nghien ctiu khoa hoc The hien cai toi trong tho cua minh, K i m Bay diing la diem giong nhau kha dac biet Sat Kat kheo hoa quyen giua net t r u tinh v o i ciia hai nha tho ngheo mang noi han doi, han chu Han. Bai Tu than cua ong co cau: minh lai viet ve cai toi v d i nghia cu the dac Ba nghin dam lang thang phieu bat, biet nhu vay! Bdn muai nam den sdeh qudng di. 2.3. Trie tinh vd trao phung - net dac sdc V a cuoi ciing, d cau k i t , ong than dai trong tha ciia hai tdc gid chua xot: Trong so nhung van tho ma hai tac gia de Tren dai nay, ai hieu duac ta? lai, ta thay ro co hai loai la t r u tinh va trao K i m Sat Kat phiing. Cong bang ma noi, net t r u tinh trong K i m Sat Kat han su ddi khong cho phep tho ciia hai ong cung dac sac khong kem minh duqc di thi de roi do dat, mang tai nang mot nha tho nao duong thdi. Chang han, mot ra giiip ddi. Con T i i X u o n g han minh thi so bai nhu Thuong vo, Chot giac, Dem he, truqt thi sao co co hqi giiip cho gia dinh, cho Dem ddi... ( T i i X u o n g ) ; Khai thdnh, Bach dat nude thoat ra khoi nghich canh: tudng lau, Phieu Nhien Dinh, Ldn thit hai Mot viec van chuang thoi cung nhdm, qua Hoai Duang... ( K i m Sat Kat) deu duqc Tram nam than the co ra gi. thim nhan la nhung bai tho hay, gay duqc an Tii Xuong tuqng ve mat cam xiic, nhung co dieu, cung 6" bai Vinh non Id, K i m Sat Kat da t u noi nhu moi n g u d i van thua nhan, thanh tuu ve minh va qua day, ta co the hieu duqc con chinh ciia hai nha tho chii yeu d linh vuc trao nguoi hq K i m lang t u ma trong sang nay: phiing, bdi vay ma l i n h vuc t r u tinh b i m d Non Id bong benh tua thuyen khdng, nhat di. Cupc ddi thoang chdc bdn muai thau Nghe thuat trao phiing ciia hai tac gia da (thu). duqc nhieu the he n g u d i V i e t N a m va Han Muc ddng do mong theo trdu miet, Quoc cung nhu cac nha nghien ciiu chuyen Ngu dng vdn thich ban hdi du. sau danh gia la dat den dinh cao. M o t tai tho Say di cho het vdn vuang ddi, thien bam cong v d i cam xiic nhay ben ciia Cao hung len lau ngam trang chai. mot tam hon, mot con t i m co chieu sau lai Tuc tit be ngoai khoe mu do, gap canh t r d treu ciia cuqc ddi da tao ra Ta chdng sau mua gid day trdi. nhung van tho mang net dac sac rieng biet K i m Sat Kat ciia hai tac gia. N o i den nhung cau tho trao Trong bai phii Thay dd day hoc, T i i phiing hay nhat ve cai ngheo, t h i hong hoac Xuong cung t u noi ve ong: khong duqc d u t h i , cham biem bqn quan lai, Con ngudi phong nhd, quy tqc kech com, dot nat, da k i c h nhung O chon thi thdnh. con ngudi xau, thoi h u tat xau ciia xa hqi... Rau ram bang chdi, thi nhan dan hai nude deu ke den ten hai nha Ddu to tdy gianh. tho T i i X u o n g va K i m Sat Kat. Cung lam phen di do di day, that dien bdt Tho trao phiing ciia T i i X u o n g thudng dao, diing the tho B u d n g luat nhung ngon tir Cung nhieu liic chai lieu chai linh, tit ddm trong cau la ciia n g u d i Viet. Hoac noi each tam khoanh. khac, day la tho N o m theo the B u d n g luat. Nhd linh tinh quan; an rat nhitng thit Chinh v i su dung chu N o m , su dung ngon tir quay, lap xudng, Viet ma nhieu t u ngu mang yeu to hai hudc, Mac rat nhung quan vdn do xuyen... cham biem duqc nha tho kheo leo xep dat da Tii Xuong NGHIEN CUU DONG BflC fl. SO 1(119) 1-2011 63
Nghien ciiu khoa hoc_ tao ra mot phong each rieng ciia T u X u o n g . N o i theo T i i X u o n g , d Viet N a m , nhieu nha N o i mot each h o i khac di mot chut, mot sir tho da sang tac tho ca trao phiing, dac biet la pha each trong su dung ngon ngu da xuat d thdi k y chdng Phap, chdng M y . N g a y nay, hien ro net tir T u X u o n g . Nhirng tir ngu dan k i n h nghiem sang tac cua T i i X u o n g cang da, thong tuc, tham chi tuc tru cung duoc sir can duoc hoc h d i de sang tac nhirng bai tho dung rat tai tinh khien cho tinh cham biem. m d i nham phe phan nhung thdi h u tat xau hai hudc dat den trinh do cam xiic cao. trong xa hdi k i n h te t h i trudng. N o i theo K i m Tho trao phiing ciia K i m Sat Kat ciing co Sat Kat, nhieu nha tho H a n Qudc da hoc tap nhieu net tuong t y n h u vay. Tha chu Hdn ldi lam tho trao phiing ciia dng, sir dung ciia Kim Sat Kat cho thay tinh chdt tuang nhieu chu H a n trong tho that ngdn rdi dan trung ciia su bien doi van hoc chu Hdn thai phat trien len lay van Ga N a Da ciia chu cai ky ndy.° D o la t h d i k y tho trao phiing d Han J Han de hiep van, dac biet la d thoi k y chdng Quoc da sir dung xen lan chu Han v d i chu Nhat, da hinh thanh mdt ddng tho da kich Han trong mot cau tho, nhirng ngon tir dan Nhat, phe phan bon tay sai than Nhat... gian chi cac doi t u o n g xuat hien trong ddi song thuong nhat n h u con mudi, con nhen, TAI LIEU THAM KHAO con ran, con chudt... cung duoc dua vao tho mot each tir nhien. T h o trao phiing cua K i m 1. Kim Dong Hue, Qudc vdn hoc su, Nxb Sat Kat duoc coi la dai bieu va sir pha each Nhat Tan, Seoul 1997. trong tho ciia ong duoc danh gia rat cao. 2. V i Hue Thang. Trieu Tien van hoc su, Nxb Day co the coi la sir gap go thii v i trong Dai hoc B i c Kinh, 1985. nghe thuat lam tho trao phiing ciia hai nha 3. L y Xuan Chung va Jeon Hye Kyung dich, tho xuat sac. Hdn Quoc vdn hoc sir, Nxb Dai hoc Qudc gia Doc tho ciia hai ong, chiing t o i con thay Ha Ndi, nam 2006. mot so diem gap go nira giua hai nha tho, v i 4. Nguyen Ldc, Van hoc Viet Nam nua cuoi du nhu sir cam thong v d i nhirng ngudi ngheo the ky XIX, Nxb Dai hoc va Trung hoc chuyen cung canh ngd, cham biem mia mai cac dng nghiep, Ha Ndi 1976. nghe, dng cdng ddt nat, phe phan dao N h o 5. Lai Nguyen A n , Tit dien van hoc Viet Nam suy ddi, phe phan nhung thdi xau, kech com tic nguon gdc den het the ky XIX, Nxb Dai hoc ciia nhung con n g u d i m d i phat len nhd budn Quoc gia Ha Noi. ban hoac theo Tay... 6. Mot sd tuyen tap tha ciia Tran Te Xuong. 3. L d i ket Cd the khang dinh rang T i i X u o n g va K i m Sat Kat khdng hen ma nen, t h i ca ciia hai dng cd nhieu diem gap nhau va deu duoc danh gia cao trong lich sir van hoc hai nude thdi can dai, duoc ddng dao cdng chiing yeu men va tiep nhan. H o n nua, nghe thuat sang tac tho cd tfnh chat trao phiing ciia h?i dng da cd siic anh hudng rd ret ddi v d i ddi sau. Van hoc sii Han Quoc, tu co dai den cuoi the ky XIX, 131 Ly Xuan Chung va Jeon Hye Kvung djch, Nxb Dai hoc Qudc gia Ha Noi 2006, tr.300. 64 NGHIEN CdU DONG BflC fl, SO 1(119) 1-2011