Báo cáo " Những điểm chung giữa vi phạm hành chính và tội phạm"

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

112
lượt xem 13
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Yêu cầu của quá trình xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam đòi hỏi phải thiết lập chế độ trách nhiệm qua lại giữa Nhà nước và công dân. Để làm được điều này, trên phương diện khoa học pháp lý, trước hết cần phải làm rõ tính chất đặc thù của các loại vi phạm pháp luật. Vi phạm pháp luật hiện nay xảy ra trên nhiều lĩnh vực: hành chính, dân sự, hình sự, kinh tế, lao động, môi trường... giữa các loại vi phạm pháp luật việc phân biệt chúng dựa vào đặc điểm và các yếu tố cấu thành của từng loại vi phạm....

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo " Những điểm chung giữa vi phạm hành chính và tội phạm"

Nh÷ng ®iÓm chung gi÷a vi ph¹m hµnh chÝnh vµ téi ph¹m TrÇn Thu H¹nh ng−êi vi ph¹m, tøc chñ thÓ cña hµnh vi. Yªu cÇu cña qu¸ tr×nh x©y dùng nhµ M©u thuÉn ®ã mang tÝnh chÊt x· héi, bëi n−íc ph¸p quyÒn x· héi chñ nghÜa ViÖt v× c¶ qui ph¹m ph¸p luËt vµ chñ thÓ hµnh Nam ®ßi hái ph¶i thiÕt lËp chÕ ®é tr¸ch vi ®Òu cã tÝnh x· héi. nhiÖm qua l¹i gi÷a Nhµ n−íc vµ c«ng d©n. §Ó lµm ®−îc ®iÒu nµy, trªn ph−¬ng diÖn C¸c hµnh vi vi ph¹m ph¸p luËt tuy cã khoa häc ph¸p lý, tr−íc hÕt cÇn ph¶i lµm thÓ kh¸c nhau vÒ møc ®é vi ph¹m vµ møc râ tÝnh chÊt ®Æc thï cña c¸c lo¹i vi ph¹m ®é cña hËu qu¶ do hµnh vi g©y ra, nh−ng ph¸p luËt. chóng cã ®iÓm chung nhÊt ®ã lµ tÝnh chÊt x· héi - lµ nh÷ng thiÖt h¹i, tæn thÊt vÒ Vi ph¹m ph¸p luËt hiÖn nay x¶y ra nh÷ng mÆt kh¸c nhau ®èi víi lîi Ých cña trªn nhiÒu lÜnh vùc: hµnh chÝnh, d©n sù, giai cÊp, nhãm x· héi nãi riªng vµ cña c¶ h×nh sù, kinh tÕ, lao ®éng, m«i tr−êng... x· héi nãi chung. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng lîi gi÷a c¸c lo¹i vi ph¹m ph¸p luËt viÖc ph©n Ých cña m×nh mµ Nhµ n−íc ®· ®Þnh ra biÖt chóng dùa vµo ®Æc ®iÓm vµ c¸c yÕu tè nh÷ng qui ph¹m ph¸p luËt. cÊu thµnh cña tõng lo¹i vi ph¹m. Trong c¸c lo¹i vi ph¹m ph¸p luËt nµy th× vi ph¹m C¬ së cña vi ph¹m ph¸p luËt lµ hµnh vi hµnh chÝnh vµ téi ph¹m lµ 2 d¹ng phæ biÕn tr¸i ph¸p luËt, x©m h¹i tíi c¸c quan hÖ x· nhÊt cña vi ph¹m ph¸p luËt, gi÷a chóng cã héi ®−îc ph¸p luËt b¶o vÖ. Song nÕu chØ mèi quan hÖ mËt thiÕt, trong nhiÒu tr−êng dõng l¹i ë ®ã th× ch−a ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ hîp cã thÓ chuyÓn ho¸ cho nhau. ®−îc kh¸i niÖm vi ph¹m ph¸p luËt, bëi kh«ng ph¶i bÊt cø hµnh vi tr¸i ph¸p luËt LuËt hµnh chÝnh vµ luËt h×nh sù n−íc nµo còng lµ hµnh vi vi ph¹m ph¸p luËt mµ ta quy ®Þnh vÒ vi ph¹m hµnh chÝnh vµ téi chØ nh÷ng hµnh vi tr¸i ph¸p luËt ®−îc chñ ph¹m. MÆc dï lµ 2 lo¹i vi ph¹m ph¸p luËt thÓ cã ®Çy ®ñ n¨ng lùc ph¸p luËt vµ n¨ng kh¸c nhau, nh−ng vÉn cã nh÷ng ®iÓm lùc hµnh vi thùc hiÖn mét c¸ch cè ý hoÆc v« chung. ViÖc nghiªn cøu nh÷ng ®iÓm chung ý míi lµ hµnh vi vi ph¹m ph¸p luËt. cña hai lo¹i vi ph¹m nµy cã ý nghÜa trong Vi ph¹m hµnh chÝnh lµ hµnh vi do c¸ viÖc x©y dùng, hoµn thiÖn ph¸p luËt còng nh©n hay tæ chøc thùc hiÖn mét c¸ch cè ý nh− gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ ¸p dông hoÆc v« ý, x©m ph¹m tíi c¸c quy t¾c qu¶n ph¸p luËt trong thùc tiÔn. lý Nhµ n−íc, lµm mÊt trËt tù, æn ®Þnh ®èi Theo chóng t«i, vi ph¹m hµnh chÝnh vµ víi c¸c quan hÖ x· héi trong c¸c lÜnh vùc téi ph¹m cã nh÷ng ®iÓm chung sau ®©y: trËt tù nhµ n−íc vµ x· héi; së h÷u toµn 1. Vi ph¹m hµnh chÝnh vµ téi ph¹m d©n, së h÷u tËp thÓ, së h÷u t− nh©n; quyÒn, ®Òu lµ vi ph¹m ph¸p luËt tù do, lîi Ých hîp ph¸p cña c«ng d©n, trËt tù qu¶n lý nhµ n−íc vµ x· héi, ch−a ®Õn C¬ së cña vi ph¹m ph¸p luËt lµ hµnh vi møc truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù vµ ph¶i tr¸i ph¸p luËt cña c¸c chñ thÓ. Nguyªn chÞu xö ph¹t vi ph¹m hµnh chÝnh [4, tr. nh©n chñ yÕu cña vi ph¹m ph¸p luËt lµ sù 363-364]. m©u thuÉn gi÷a yªu cÇu cña quy ph¹m ph¸p luËt do nhµ n−íc ®Æt ra víi lîi Ých cña
mét c¸ch cè ý hoÆc v« ý, x©m ph¹m ®éc lËp, Tõ ®Þnh nghÜa nµy, vi ph¹m hµnh chñ quyÒn, thèng nhÊt, toµn vÑn l·nh thæ chÝnh cã c¸c dÊu hiÖu c¬ b¶n sau: cña Tæ quèc, x©m ph¹m chÕ ®é chÝnh trÞ, + Lµ hµnh vi thÓ hiÖn b»ng hµnh ®éng chÕ ®é kinh tÕ, nÒn v¨n ho¸, quèc phßng, hoÆc kh«ng hµnh ®éng; an ninh, trËt tù, an toµn x· héi, quyÒn vµ + Lµ hµnh vi tr¸i ph¸p luËt; lîi Ých hîp ph¸p cña tæ chøc, x©m ph¹m tÝnh m¹ng, søc khoÎ, danh dù, nh©n phÈm, + Lµ hµnh vi cã lçi ( cè ý hoÆc v« ý); tù do tµi s¶n, c¸c quyÒn, lîi Ých hîp ph¸p + Lµ hµnh vi mµ theo quy ®Þnh cña kh¸c cña c«ng d©n, x©m ph¹m nh÷ng lÜnh ph¸p luËt ph¶i bÞ xö ph¹t hµnh chÝnh, tøc vùc kh¸c cña trËt tù ph¸p luËt x· héi chñ lµ bÞ ¸p dông chÕ tµi theo quy ®Þnh cña nghÜa". Theo kh¸i niÖm nµy, téi ph¹m ®−îc luËt hµnh chÝnh. §©y lµ mét ®Æc ®iÓm ®−a ra víi ®Çy ®ñ c¸c dÊu hiÖu cña nã lµ: riªng cã cña vi ph¹m hµnh chÝnh. - Lµ hµnh vi nguy hiÓm cho x· héi; Ph¸p luËt hµnh chÝnh kh«ng quy ®Þnh - Do ng−êi cã n¨ng lùc, tr¸ch nhiÖm mét hµnh vi thùc tÕ lµ hµnh vi vi ph¹m h×nh sù vµ ®¹t ®Õn mét ®é tuæi nhÊt ®Þnh hµnh chÝnh th× ng−êi thùc hiÖn hµnh vi ®ã thùc hiÖn; kh«ng thÓ bÞ xö ph¹t hµnh chÝnh. Hay nãi c¸ch kh¸c, mét vi ph¹m nµo ®ã xÐt vÒ h×nh - §−îc thùc hiÖn do cè ý hoÆc v« ý (cã lçi); thøc tuy cã ®Çy ®ñ dÊu hiÖn cña vi ph¹m - Téi ph¹m ®−îc qui ®Þnh trong Bé luËt hµnh chÝnh nh−ng ph¸p luËt hµnh chÝnh h×nh sù; ch−a quy ®Þnh ®ã lµ hµnh vi vi ph¹m hµnh chÝnh th× vÒ mÆt ph¸p lý nã ch−a ph¶i lµ vi - Ng−êi ph¹m téi ph¶i bÞ xö ph¹t theo ph¹m hµnh chÝnh. quy ®Þnh cña luËt h×nh sù. Nh− vËy, ®Þnh nghÜa t¹i kho¶n 1 §iÒu DÊu hiÖu b¾t buéc trªn cã ý nghÜa thùc 8 Bé luËt h×nh sù ViÖt Nam x¸c ®Þnh téi tiÔn, nã ®ßi hái ng−êi cã quyÒn xö lý vi ph¹m theo kh¸i niÖm ®Çy ®ñ. Téi ph¹m ph¹m hµnh chÝnh chØ ®−îc c¨n cø vµo quy ®−îc qui ®Þnh lµ hµnh vi nguy hiÓm cho x· ®Þnh cña ph¸p luËt, kh«ng ®−îc ¸p dông héi, tøc hµnh vi g©y thiÖt h¹i hoÆc cã nguy theo nguyªn t¾c t−¬ng tù. Cã nh− vËy míi c¬ g©y thiÖt h¹i (tøc lµ x©m h¹i) cho c¸c tr¸nh ®−îc sù xö lý tuú tiÖn, b¶o ®¶m quan hÖ x· héi nhÊt ®Þnh. H¬n n÷a, tÝnh ph¸p chÕ. nguy hiÓm cña hµnh vi mang tÝnh x· héi Tãm l¹i, vi ph¹m hµnh chÝnh lµ hµnh hay kh«ng lu«n lu«n ph¶i ®−îc xem trong vi ph¶i héi ®ñ bèn dÊu hiÖu c¬ b¶n kÓ trªn, tr¹ng th¸i ®éng cña nã, tuú theo sù biÕn thiÕu mét trong nh÷ng dÊu hiÖu ®ã th× ®æi cña c¬ së kinh tÕ - x· héi. Bëi v×, mét ch−a thÓ nãi tíi vi ph¹m hµnh chÝnh. hµnh vi cã thÓ trong giai ®o¹n ph¸t triÓn x· héi nµy lµ nguy hiÓm nh−ng ë giai ®o¹n §èi víi téi ph¹m, mçi hµnh vi vi ph¹m kh¸c th× ng−îc l¹i. ViÖc ®¸nh gi¸ hµnh vi ph¸p luËt h×nh sù ®Òu ®−îc qui ®Þnh trong nµy hay hµnh vi kh¸c cã nguy hiÓm hay Bé luËt h×nh sù. Téi ph¹m ®−îc qui ®Þnh kh«ng, cã ph¶i lµ téi ph¹m hay kh«ng, trong §iÒu 8 Bé luËt h×nh sù 1999: “lµ ®−îc thùc hiÖn b»ng hai qu¸ tr×nh song hµnh vi nguy hiÓm cho x· héi ®−îc qui song: téi ph¹m ho¸ vµ phi téi ph¹m ho¸ ®Þnh trong Bé luËt h×nh sù, do ng−êi cã b»ng c¸ch söa ®æi, bæ sung luËt h×nh sù. n¨ng lùc tr¸ch nhiÖm h×nh sù thùc hiÖn
Tãm l¹i, xuÊt ph¸t tõ c¬ së ®Òu lµ c¸c luËt hµnh chÝnh vµ h×nh sù, ®Òu ®−îc miÔn d¹ng kh¸c nhau cña vi ph¹m ph¸p luËt, vi truy cøu tr¸ch nhiÖm ph¸p lý ®èi víi ph¹m hµnh chÝnh vµ téi ph¹m cã nh÷ng nh÷ng ng−êi thùc hiÖn hµnh vi vi ph¹m ®ã. ®iÓm chung sau: 2. Vi ph¹m hµnh chÝnh vµ téi ph¹m cã nh÷ng kh¸ch thÓ chung a) Vi ph¹m hµnh chÝnh vµ téi ph¹m ®Òu lµ hµnh vi, nã chØ ®−îc thùc hiÖn bëi Gi÷a vi ph¹m hµnh chÝnh vµ téi ph¹m hµnh vi cña con ng−êi. Suy nghÜ, t− t−ëng gièng nhau ë chç cã nh÷ng kh¸ch thÓ khi ch−a thÓ hiÖn thµnh hµnh vi th× dï chung. Kh¸ch thÓ vi ph¹m ph¸p luËt lµ xÊu ®Õn ®©u còng ch−a ph¶i lµ vi ph¹m nh÷ng quan hÖ x· héi ®−îc ph¸p luËt ®iÒu ph¸p luËt nãi chung, vi ph¹m hµnh chÝnh chØnh vµ b¶o vÖ. §iÒu ®ã cã nghÜa chØ cã vµ téi ph¹m nãi riªng. nh÷ng quan hÖ x· héi ®−îc ph¸p luËt b¶o b) Vi ph¹m hµnh chÝnh vµ téi ph¹m vÖ míi lµ kh¸ch thÓ cña vi ph¹m ph¸p luËt, ®Òu lµ hµnh vi tr¸i ph¸p luËt, tøc lµ tr¸i kh«ng ®−îc quy ph¹m ph¸p luËt ®iÒu víi yªu cÇu cô thÓ cña ph¸p luËt hay tr¸i chØnh th× quan hÖ x· héi t−¬ng øng kh«ng víi tinh thÇn cña ph¸p luËt. §· lµ hµnh vi thÓ trë thµnh kh¸ch thÓ cña vi ph¹m tr¸i ph¸p luËt th× dï lµ vi ph¹m hµnh ph¸p luËt. chÝnh hay téi ph¹m ®Òu lµ hµnh vi nguy Nh÷ng quan hÖ x· héi ®−îc ph¸p luËt hiÓm cho x· héi. Sù kh¸c nhau gi÷a chóng hµnh chÝnh b¶o vÖ nh−ng bÞ x©m ph¹m tíi, chØ lµ ë møc ®é nguy hiÓm cho x· héi cña g©y ra thiÖt h¹i hoÆc ®e do¹ g©y ra thiÖt hµnh vi. h¹i lµ kh¸ch thÓ cña vi ph¹m hµnh chÝnh. c) Vi ph¹m hµnh chÝnh vµ téi ph¹m ®Òu Nh÷ng quan hÖ x· héi ®ã kh«ng chØ lµ ®−îc thùc hiÖn bëi hµnh vi cã lçi cña c¸c quan hÖ hµnh chÝnh mµ cßn nhiÒu quan hÖ chñ thÓ. ph¸p luËt thuéc ngµnh luËt kh¸c b¶o vÖ nh−ng vÉn bÞ xö lý hµnh chÝnh. Nãi mét d) Vi ph¹m hµnh chÝnh vµ téi ph¹m c¸ch kh¸i qu¸t h¬n, kh¸ch thÓ cña vi ph¹m ®Òu lµ nh÷ng hµnh vi nguy hiÓm cho x· héi hµnh chÝnh lµ c¸i mµ vi ph¹m hµnh chÝnh ®−îc ph¸p luËt quy ®Þnh chÆt chÏ bëi c¬ x©m h¹i tíi, lµ c¸i mµ ph¸p luËt h−íng tíi quan nhµ n−íc cã thÈm quyÒn (vi ph¹m ®Ó b¶o vÖ khái sù x©m ph¹m. C¸i ®ã lµ hµnh chÝnh vµ téi ph¹m kh¸c víi c¸c vi nh÷ng quan hÖ x· héi kh¸ch quan chø ph¹m ®¹o ®øc vµ vi ph¹m t«n gi¸o ë chç vi kh«ng ph¶i lµ c¸c quy t¾c ®−îc ®Æt ra. ph¹m ®¹o ®øc vµ vi ph¹m t«n gi¸o kh«ng d−îc ph¸p luËt quy ®Þnh). Chñ thÓ thùc Vi ph¹m hµnh chÝnh diÔn ra ë mäi lÜnh hiÖn vi ph¹m hµnh chÝnh vµ téi ph¹m ®Òu vùc cña ®êi sèng x· héi, cho nªn kh¸ch thÓ bÞ ¸p dông c¸c biÖn ph¸p c−ìng chÕ nhµ cña vi ph¹m hµnh chÝnh rÊt ®a d¹ng, phøc n−íc, viÖc ¸p dông c¸c biÖn ph¸p c−ìng chÕ t¹p, ®−îc quy ®Þnh trong rÊt nhiÒu v¨n b¶n ®Òu dùa trªn c¬ së, tr×nh tù do ph¸p luËt ph¸p luËt. Kh¸ch thÓ ®ã lµ c¸c quan hÖ x· quy ®Þnh. héi trong c¸c lÜnh vùc: An ninh quèc gia, trËt tù nhµ n−íc vµ x· héi, së h÷u nhµ ®) Nh÷ng vi ph¹m hµnh chÝnh vµ téi n−íc, së h÷u tËp thÓ, së h÷u c¸ nh©n, søc ph¹m ®−îc thùc hiÖn trong ®iÒu kiÖn: kháe, danh dù, nh©n phÈm, tù do, c¸c phßng vÖ chÝnh ®¸ng, t×nh thÕ cÊp thiÕt vµ quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña c«ng d©n vµ sù kiÖn bÊt ngê, theo quy ®Þnh cña ph¸p
nh÷ng lÜnh vùc kh¸c cña trËt tù qu¶n lý Kh¸ch thÓ cña téi ph¹m lµ yÕu tè nhµ n−íc. VÝ dô, c¸c quan hÖ x· héi trong kh«ng t¸ch rêi cña téi ph¹m, téi ph¹m bao lÜnh vùc b¶o vÖ an toµn giao th«ng ®−êng giê còng x©m h¹i ®Õn mét lo¹i hoÆc mét sè bé, ®−êng thuû, ®−êng s¾t, ®−êng hµng quan hÖ x· héi ®−îc Nhµ n−íc x¸c ®Þnh kh«ng; b¶o vÖ m«i tr−êng, tµi nguyªn, b¶o vÖ b»ng luËt h×nh sù. Kh¸i niÖm kh¸ch thiªn nhiªn, kho¸ng s¶n; b¶o vÖ søc kháe thÓ cña téi ph¹m chØ râ b¶n chÊt giai cÊp cña con ng−êi tr¸nh c¸c bÖnh truyÒn cña luËt h×nh sù, bÊt cø nhµ n−íc nµo còng nhiÔm tõ ng−êi, ®éng vËt, thùc vËt; trong sö dông luËt h×nh sù ®Ó b¶o vÖ nh÷ng kinh doanh nh− phßng chèng bu«n lËu, quan hÖ x· héi phï hîp víi lîi Ých vµ nÒn lµm hµng gi¶, kinh doanh tr¸i phÐp, sö thèng trÞ cña giai cÊp cÇm quyÒn, nh÷ng dông nh·n hiÖu hµng gi¶ v.v.. hµnh vi x©m h¹i ®Õn c¸c quan hÖ Êy bÞ nhµ n−íc tuyªn bè lµ téi ph¹m. Kh¸ch thÓ cña Nh− vËy, kh«ng ph¶i mäi quan hÖ x· téi ph¹m cßn lµ mét c¨n cø ph©n biÖt téi héi ®Òu cã thÓ lµ kh¸ch thÓ cña vi ph¹m ph¹m víi nh÷ng hµnh vi kh«ng ph¶i lµ téi hµnh chÝnh, mµ chØ nh÷ng quan hÖ x· héi ph¹m. Nghiªn cøu kh¸ch thÓ cña téi ph¹m nµo ®−îc ph¸p luËt hµnh chÝnh b¶o vÖ chóng ta nhËn thøc ®Çy ®ñ vµ s©u s¾c b»ng c¸c biÖn ph¸p tr¸ch nhiÖm hµnh nhiÖm vô cña luËt h×nh sù, b¶n chÊt cña chÝnh. Nh÷ng quan hÖ x· héi nµo kh«ng téi ph¹m,gióp chóng ta nhËn thøc ®Çy ®ñ ®−îc luËt hµnh chÝnh b¶o vÖ th× kh«ng trë vµ s©u s¾c nhiÖm vô cña luËt h×nh sù, b¶n thµnh kh¸ch thÓ cña vi ph¹m hµnh chÝnh chÊt cña téi ph¹m. Trong phÇn c¸c téi mµ cã thÓ lµ kh¸ch thÓ cña téi ph¹m hoÆc ph¹m cña luËt h×nh sù, kh¸ch thÓ cña téi vi ph¹m ph¸p luËt kh¸c. ph¹m lµ c¨n cø quan träng nhÊt ®Ó ph©n Nhµ n−íc x· héi chñ nghÜa ban hµnh lo¹i téi ph¹m, hÖ thèng c¸c quy ph¹m quy luËt h×nh sù nh»m b¶o vÖ nh÷ng quan hÖ ®Þnh c¸c téi ph¹m thµnh c¸c ch−¬ng, môc. x· héi cã ý nghÜa quan träng ®èi víi sù tån Nh− vËy, kh¸ch thÓ cña vi ph¹m hµnh t¹i vµ ph¸t triÓn cña chÕ ®é x· héi chñ chÝnh vµ téi ph¹m ®−îc c¸c v¨n b¶n ph¸p nghÜa, quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña c«ng luËt hµnh chÝnh vµ h×nh sù quy ®Þnh mét d©n vµ trËt tù x· héi. Nh÷ng quan hÖ x· c¸ch cô thÓ, chÆt chÏ. Nãi ®Õn kh¸ch thÓ héi ®−îc Nhµ n−íc x¸c ®Þnh b¶o vÖ b»ng cña vi ph¹m hµnh chÝnh vµ téi ph¹m lµ c¸c quy ph¹m ph¸p luËt h×nh sù lµ kh¸ch chóng ta nãi ®Õn c¸c quan hÖ x· héi ®−îc thÓ cña téi ph¹m. hai ngµnh luËt hµnh chÝnh vµ h×nh sù b¶o Nh÷ng hµnh vi nhÊt ®Þnh cña con vÖ. Bªn c¹nh, nh÷ng kh¸ch thÓ ®Æc thï ng−êi bÞ Nhµ n−íc coi lµ téi ph¹m v× chóng gi÷a vi ph¹m hµnh chÝnh vµ téi ph¹m cßn g©y ra thiÖt h¹i hoÆc ®e däa g©y thiÖt h¹i cã nh÷ng kh¸ch thÓ chung, kh¸ch thÓ ®¸ng kÓ cho c¸c quan hÖ x· héi ®−îc luËt chung còng lµ mét tiªu chÝ chøng tá sù h×nh sù b¶o vÖ. Mét quan hÖ x· héi nµo ®ã gièng nhau cña hai lo¹i vi ph¹m. bÞ x©m h¹i nh−ng kh«ng ®−îc nhµ n−íc Tõ nhËn thøc chung vÒ kh¸ch thÓ cña x¸c ®Þnh b¶o vÖ b»ng c¸c quy ph¹m ph¸p vi ph¹m hµnh chÝnh vµ téi ph¹m. Trªn c¬ luËt h×nh sù th× kh«ng ph¶i lµ kh¸ch thÓ së nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p luËt hµnh cña téi ph¹m vµ hµnh vi x©m h¹i nã kh«ng chÝnh vµ luËt h×nh sù chóng ta cã thÓ nhËn bÞ coi lµ téi ph¹m. thÊy r»ng, gi÷a vi ph¹m hµnh chÝnh vµ téi
T−¬ng tù nh− vËy, Bé luËt h×nh sù ph¹m cã nh÷ng kh¸ch thÓ chung. Ch¼ng n¨m 1999 cña n−íc ta còng quy ®Þnh vÒ ®é h¹n, an ninh quèc gia, chÕ ®é kinh tÕ, së tuæi chÞu tr¸ch nhiÖm h×nh sù t¹i §iÒu 12 h÷u, tÝnh m¹ng, tù do, danh dù, nh©n nh− sau: phÈm, trËt tù qu¶n lý Nhµ n−íc vµ x· héi... ®Òu lµ kh¸ch thÓ chung cña vi ph¹m hµnh “1. Ng−êi tõ ®ñ 16 tuæi trë lªn ph¶i chÝnh vµ téi ph¹m. ChÝnh v× ®iÒu ®ã, trong chÞu tr¸ch nhiÖm h×nh sù vÒ mäi téi ph¹m. ho¹t ®éng ¸p dông ph¸p luËt, ®Ó x¸c ®Þnh 2. Ng−êi tõ ®ñ 14 tuæi trë lªn, nh−ng mét hµnh vi vi ph¹m ph¸p luËt cã chung ch−a ®ñ 16 tuæi ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm cïng mét kh¸ch thÓ lµ vi ph¹m hµnh chÝnh h×nh sù vÒ téi ph¹m rÊt nghiªm träng do cè hay téi ph¹m, th× ph¶i c¨n cø vµo møc ®é ý hoÆc téi ph¹m ®Æc biÖt nghiªm träng”. nguy hiÓm cho x· héi cña hµnh vi. Tõ nh÷ng vÊn ®Ò tr×nh bµy ë trªn, 3. VÒ chñ thÓ chóng ta cã thÓ nhËn thÊy chñ thÓ - c¸ nh©n vi ph¹m hµnh chÝnh vµ téi ph¹m cã Chñ thÓ cña vi ph¹m hµnh chÝnh vµ téi chung ®é tuæi chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ hµnh vi ph¹m cã thÓ cïng lµ c¸ nh©n thùc hiÖn vi do m×nh g©y ra. ViÖc quy ®Þnh ®é tuæi chÞu ph¹m ph¸p luËt. Hµnh vi tr¸i ph¸p luËt cã tr¸ch nhiÖm hµnh chÝnh vµ h×nh sù thÓ lçi míi lµ vi ph¹m ph¸p luËt, v× vËy, chñ hiÖn chÝnh s¸ch hµnh chÝnh vµ h×nh sù thÓ cña vi ph¹m ph¸p luËt ph¶i lµ ng−êi cã nh©n ®¹o cña nhµ n−íc ta ®èi víi ng−êi n¨ng lùc hµnh vi. N¨ng lùc hµnh vi lµ kh¶ ph¹m téi ë tuæi ch−a thµnh niªn. n¨ng cña chñ thÓ, kh¶ n¨ng nµy ®−îc nhµ 4. VÒ quan hÖ tr¸ch nhiÖm n−íc thõa nhËn, b»ng c¸c hµnh vi cña m×nh thùc hiÖn trªn thùc tÕ c¸c quyÒn chñ §©y kh«ng ph¶i lµ ®iÓm chung cña vi thÓ vµ nghÜa vô ph¸p lý, tøc lµ tham gia ph¹m hµnh chÝnh vµ téi ph¹m, mµ lµ ®iÓm vµo c¸c quan hÖ ph¸p luËt [2, tr.104]. N¨ng chung cña tr¸ch nhiÖm hµnh chÝnh vµ lùc hµnh vi tr¸ch nhiÖm ph¸p lý cña con tr¸ch nhiÖm h×nh sù, nh−ng cã liªn quan ng−êi phô thuéc vµo ®é tuæi, t×nh tr¹ng søc mËt thiÕt ®Õn ®iÓm chung gi÷a vi ph¹m khoÎ (cã bÞ bÖnh lµm mÊt hoÆc h¹n chÕ kh¶ hµnh chÝnh vµ téi ph¹m, nªn còng ®−îc n¨ng nhËn thøc vÒ hµnh vi cña m×nh hay xem xÐt. kh«ng) vµ tuú theo tõng lo¹i tr¸ch nhiÖm Nghiªn cøu vÒ tr¸ch nhiÖm hµnh chÝnh ph¸p lý mµ ®−îc ph¸p luËt qui ®Þnh cô thÓ. vµ tr¸ch nhiÖm h×nh sù, chóng ta thÊy Theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt hµnh chÝnh r»ng chñ thÓ thùc hiÖn vi ph¹m hµnh vµ h×nh sù n−íc ta, chñ thÓ vi ph¹m hµnh chÝnh hoÆc téi ph¹m ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm chÝnh vµ téi ph¹m ®Òu ph¶i ®¹t ®é tuæi tõ tr−íc nhµ n−íc chø kh«ng ph¶i tr−íc phÝa ®ñ 14 tuæi trë lªn mµ trÝ tuÖ ph¸t triÓn bªn kia nh− trong vi ph¹m d©n sù, lao b×nh th−êng. ®éng, kinh tÕ... Theo quy ®Þnh t¹i §iÒu 6 Ph¸p lÖnh xö Tr¸ch nhiÖm hµnh chÝnh vµ h×nh sù lý vi ph¹m hµnh chÝnh n¨m 2002 th× ng−êi ®Òu lµ sù ¸p dông chÕ tµi cña nhµ n−íc ®èi tõ ®ñ 14 tuæi ®Õn d−íi 16 tuæi chØ bÞ xö víi ng−êi vi ph¹m. ViÖc xö lý vi ph¹m ph¹t ®èi víi nh÷ng vi ph¹m hµnh chÝnh hµnh chÝnh vµ téi ph¹m cã ®iÓm næi bËt ë thùc hiÖn do cè ý. Ng−êi tõ ®ñ 16 tuæi trë chç gi÷a ng−êi xö lý vµ ng−êi bÞ xö lý lªn ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ mäi vi ph¹m kh«ng cã quan hÖ trùc thuéc vÒ mÆt c«ng hµnh chÝnh do m×nh g©y ra. vô, ch¼ng h¹n gi÷a ng−êi ®i xe m¸y vµo
®−êng ng−îc chiÒu víi chiÕn sÜ c¶nh s¸t hoÆc tr¸ch nhiÖm kû luËt vµ vËt chÊt, cã giao th«ng gi¶i quyÕt vô viÖc vi ph¹m trªn; thÓ gi¶i thÝch r»ng v× trong tr−êng hîp ®ã hoÆc gi÷a thÈm ph¸n chñ to¹ phiªn toµ víi vi ph¹m hµnh chÝnh hoÆc téi ph¹m ®· g©y bÞ c¸o ph¹m téi giÕt ng−êi, kh«ng cã quan ra mét vi ph¹m míi trong quan hÖ kh¸c: hÖ trùc thuéc. Vi ph¹m hµnh chÝnh vµ téi quan hÖ d©n sù hoÆc quan hÖ c«ng vô. ph¹m kh«ng gièng víi vi ph¹m kû luËt ë Ph¸p luËt hµnh chÝnh vµ h×nh sù n−íc chç gi÷a ng−êi vi ph¹m kû luËt vµ ng−êi xö ta còng quy ®Þnh vÒ thêi hiÖu xö lý vi lý vi ph¹m cã quan hÖ trùc thuéc vÒ mÆt ph¹m hµnh chÝnh (§iÒu 10 Ph¸p lÖnh xö lý c«ng vô, vÝ dô gi÷a HiÖu tr−ëng tr−êng ®¹i vi ph¹m hµnh chÝnh n¨m 2002) vµ thêi häc víi gi¸o viªn cña tr−êng thùc hiÖn vi hiÖu truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù (§iÒu ph¹m kû luËt cã quan hÖ trùc thuéc vÒ 23 Bé luËt h×nh sù n¨m 1999). Tuy quy c«ng vô. ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ thêi hiÖu xö lý vi Tr¸ch nhiÖm hµnh chÝnh vµ h×nh sù ph¹m hµnh chÝnh vµ h×nh sù cã kh¸c nhau, ®Òu kh«ng ¸p dông ®ång thêi víi nhau ®èi song ®Òu ®ã cho chóng ta thÊy gi÷a vi víi cïng mét hµnh vi vi ph¹m. §iÒu ®ã cã ph¹m hµnh chÝnh vµ téi ph¹m cã ®iÓm nghÜa mét ng−êi thùc hiÖn mét hµnh vi vi chung ë chç ng−êi thùc hiÖn hµnh vi vi ph¹m hµnh chÝnh hoÆc téi ph¹m, th× ng−êi ph¹m sÏ kh«ng bÞ truy cøu tr¸ch nhiÖm cã thÈm quyÒn xö lý vi ph¹m chØ cã quyÒn ph¸p lý khi thêi hiÖu truy cøu ®èi víi mçi ¸p dông mét trong hai h×nh thøc tr¸ch lo¹i vi ph¹m Êy kh«ng cßn. nhiÖm ph¸p lý hoÆc lµ hµnh chÝnh hoÆc lµ Tãm l¹i vi ph¹m hµnh chÝnh vµ téi h×nh sù mµ th«i. Nh−ng c¶ kÌm theo tr¸ch ph¹m lµ c¸c d¹ng cña vi ph¹m ph¸p luËt nhiÖm hµnh chÝnh hoÆc tr¸ch nhiÖm d©n nãi chung. Tuy chóng cã nh÷ng nÐt ®Æc thï sù, hoÆc tr¸ch nhiÖm kû luËt vµ tr¸ch riªng nh−ng bªn c¹nh ®ã chóng cã nh÷ng nhiÖm vËt chÊt. ®iÓm chung nhÊt ®Þnh dÉn ®Õn viÖc ph©n biÖt mét sè lo¹i vi ph¹m ph¸p luËt liªn §©y còng lµ nÐt chung ®éc ®¸o cña hai quan ®ång thêi ®Õn vi ph¹m hµnh chÝnh vµ d¹ng tr¸ch nhiÖm hµnh chÝnh vµ h×nh sù. téi ph¹m hÕt søc khã kh¨n ®ßi hái chóng Chóng ®−îc ¸p dông ®éc lËp víi nhau, lo¹i ta ph¶i hoµn thiÖn ph¸p luËt còng nh− trõ nhau ®Ó ®¶m b¶o mét nguyªn t¾c nh©n n©ng cao chÊt l−îng c¸n bé. ®¹o cña ph¸p luËt: Mét hµnh vi vi ph¹m chØ cã thÓ bÞ xö ph¹t mét lÇn. §èi víi viÖc ¸p dông kÌm theo c¸c tr¸ch nhiÖm d©n sù Tµi liÖu tham kh¶o 1. Bé luËt h×nh sù ViÖt Nam n¨m 1999. 2. C−ìng chÕ hµnh chÝnh Nhµ n−íc, Häc viÖn Hµnh chÝnh Quèc gia, Hµ Néi, 1996. 3. Gi¸o tr×nh LuËt hµnh chÝnh ViÖt Nam, Khoa LuËt Tr−êng §¹i häc Khoa häc X· héi vµ Nh©n v¨n, NXB §¹i häc Quèc gia Hµ Néi, 1997. 4. Gi¸o tr×nh Lý luËn chung vÒ nhµ n−íc vµ ph¸p luËt, NXB §¹i häc Quèc gia Hµ Néi, 2001. 5. Ph¸p lÖnh xö lý vi ph¹m hµnh chÝnh n¨m 2002.