Những nguyên tắc của công việc biên tập

Chia sẻ: Nguyenhoang Phuonguyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Thêm vào BST

Báo xấu

444
lượt xem 163
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Biên tập bản thảo là hoạt động phức hợp nhất, và cũng có lẽ là hoạt động đòi hỏi trách nhiệm cao nhất của quá trình xuất bản! Một trong những nghịch lý của công việc biên tập là vấn đề trách nhiệm. Về mặt luật pháp, biên tập viên (BTV) không chịu trách nhiệm về nội dung của sản phẩm in. Trách nhiệm ở đây, trước hết thuộc về tác giả, và ở một mức độ nhỏ hơn, nhiều khi chỉ mang tính gián tiếp, thuộc về nhà xuất bản. Tuy nhiên, chính sự khác biệt giữa một BTV trung...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Những nguyên tắc của công việc biên tập

Nh ng nguyên t c c a công vi c biên t p
Trích đo n sau đây d ch t "C m nang c a các BTV và các tác gi " (Gyurcsák János, Nhà xu t b n Osiris, Budapest 1996 - Trang 258-259), m t cu n sách g i đ u giư ng c a nhi u th h BTV và tác gi Hungari, cho th y m t quan đi m khoa h c và h p lý v nh ng nguyên t c biên t p. * Biên t p b n th o là ho t đ ng ph c h p nh t, và cũng có l là ho t đ ng đòi h i trách nhi m cao nh t c a quá trình xu t b n! M t trong nh ng ngh ch lý c a công vi c biên t p là v n đ trách nhi m. V m t lu t pháp, biên t p viên (BTV) không ch u trách nhi m v n i dung c a s n ph m in. Trách nhi m đây, trư c h t thu c v tác gi , và m t m c đ nh hơn, nhi u khi ch mang tính gián ti p, thu c v nhà xu t b n. Tuy nhiên, chính s khác bi t gi a m t BTV trung bình và m t BTV gi i là ch BTV gi i nh t đ nh c n ph i có s can thi p v n i dung b n th o và như th , v n có trách nhi m m t d ng nào đó khi tác ph m đư c in. C nhiên, BTV không bao gi đư c th c hi n nh ng thay đ i, nh ng b sung v n i dung và nh ng ch nh s a n u không đư c s bi t đ n c a tác gi . Nhưng, m t BTV, n u mu n quan tâm đ n
nh ng v n đ n i dung, đòi h i ph i có s hi u bi t trong lĩnh v c mà tác gi đ đ ng t i, cho dù có th không m c như tác gi . Có đi u, m t BTV gi i không ch suy nghĩ đư c trong b n th o, mà còn ph i suy nghĩ đư c trong tác ph m in, nghĩa là sau khi đ c b n th o, trái v i đa s các tác gi , BTV ph i có đư c hình dung v tác ph m in hoàn ch nh. Thông thư ng, các tác gi cũng nh n th c đư c đi u này nên h luôn g n bó v i m t vài BTV có tên tu i. C nhiên, uy tín c a BTV - m i nơi trên th gi i - kém xa uy tín c a tác gi . Và, cũng không th tr l i đư c câu h i t i sao m t BTV xu t s c l i "cam ph n" BTV, mà không tr thành tác gi ... BTV có vai trò môi gi i gi a tác gi và đ c gi , b i l đ ng th i h ph i suy nghĩ đư c b ng cái đ u c a tác gi và đ c gi , nghĩa là, h c n ph i hi u tác gi th c ch t mu n nói gì, m t khác, c n giúp đ ngư i đ c hi u đư c đi u mà tác gi mu n nói. Trên tư cách ngư i đ u tiên đ c b n th o, BTV truy n t i cho tác gi nh ng nguy n v ng c a các đ c gi trong tương lai, vì th , quan h m t thi t gi a tác gi và BTV trong quá trình xu t b n là không th thi u đư c. Công vi c biên t p khó ch BTV như k khiêu vũ mà b trói tay: ch có th xu t phát t d ng ý c a tác gi , s ch nh s a và thay đ i không th vư t quá m t gi i h n nh t đ nh. BTV c n ph i đ ý t i
ch tâm c a tác gi khi tri n khai k t c u c a tác ph m in, các đơn v c u trúc ph i ph c v đi u này. Nh ng gi i h n có th đ n đâu? - không có l i gi i đáp xác quy t cho câu h i này. Trên cơ s nh ng đi u đã nói trên, BTV ph i đ ý đ n nh ng y u t sau: 1. C u trúc, tr t t sáng s a c a b n th o; 2. Ngôn t cô đ ng và phong cách thích h p c a tác ph m (thu t ng , các ch vi t t t, chính t , thư m c...); 3. Th ng nh t các đơn v c u trúc (h t a đ , m c l c...) và lo i tr s trùng l p; 4. G t b nh ng l i logic còn sót l i trong cách di n đ t; 5. G t b nh ng b t h p lý và l i v ngôn t và phong cách (đ c bi t, trong các tác ph m nhi u ngư i vi t); 6. S chính xác và đúng đ n c a nh ng d n ch ng, ghi chép; 7. Ki m tra các tên tu i và t a đ trong tác ph m và trong thư m c; 8. Ki m tra s hi n di n chính xác c a các minh h a và nh ng ph n ph (ph l c, chú gi i các tên h , danh sách các thu t ng chuyên môn, b ng ch d n các đ m c và tên h ...)
BTV không th b t ép tác gi ph i theo quan đi m c a mình. B i l , v n có th là tác gi có lý. Và r t c c, tác ph m v n là c a tác gi , l i cu i cùng luôn ph i thu c v tác gi !