Ph©n tÝch biÕn ®éng chØ tiªu GDP<br />
thêi kú 1991-2003 vμ dù ®o¸n ®Õn n¨m 2010<br />
PGS.TS. T¨ng V¨n Khiªn<br />
Ph©n tÝch biÕn ®éng chØ tiªu tæng s¶n 1. Møc ®é t¨ng lªn cña GDP thêi kú<br />
phÈm trong n−íc (viÕt t¾t tiÕng Anh lµ GDP) lµ 1991-2003<br />
mét trong nh÷ng néi dung quan träng cña<br />
ph©n tÝch ®¸nh gi¸ t¨ng tr−ëng kinh tÕ. Qu¸ Theo sè liÖu trong niªn gi¸m thèng kª<br />
tr×nh ph©n tÝch cã thÓ ®−îc tiÕn hµnh theo n¨m 2002 vµ niªn gi¸m thèng kª tãm t¾t<br />
nhiÒu ph−¬ng h−íng kh¸c nhau, víi c¸c gãc 2003 cña Tæng côc Thèng kª, cã thÓ lËp<br />
®é kh¸c nhau. D−íi ®©y chØ ®i s©u ph©n tÝch biÓu tæng hîp vµ tÝnh to¸n tèc ®é t¨ng cña<br />
møc ®é t¨ng lªn vµ xu thÕ biÕn ®éng cña chØ tiªu GDP (theo gi¸ so s¸nh n¨m 1994)<br />
GDP. Trªn c¬ së ®ã tiÕn hµnh dù ®o¸n chØ qua c¸c n¨m xem b¶ng 1:<br />
tiªu nµy cho mét sè n¨m.<br />
<br />
B¶ng 1: chØ tiªu GDP tõ n¨m 1990 ®Õn n¨m 2003<br />
Tæng chung Ph©n theo khu vùc kinh tÕ<br />
N«ng l©m nghiÖp vµ C«ng nghiÖp vµ x©y<br />
DÞch vô<br />
N¨m Sè tuyÖt ®èi Tèc ®é thuû s¶n dùng<br />
(tû ®) t¨ng (%) Sè tuyÖt Tèc ®é Sè tuyÖt Tèc ®é Sè tuyÖt Tèc ®é<br />
®èi (tû ®) t¨ng (%) ®èi (tû ®) t¨ng (%) ®èi (tû ®) t¨ng (%)<br />
1991 139634 5,81 42917 2,18 35783 7,71 60934 7,38<br />
1992 151782 8,70 45869 6,88 40359 12,79 65554 7,58<br />
1993 164043 8,08 47373 3,28 45454 12,62 71216 8,64<br />
1994 178534 8,83 48968 3,37 51540 13,39 78026 9,56<br />
1995 195567 9,54 51319 4,80 58550 13,60 85698 9,83<br />
1996 213833 9,34 53577 4,40 67016 14,46 93240 8,80<br />
1997 231264 8,15 55895 4,33 75474 12,62 99895 7,14<br />
1998 244596 5,76 57866 3,53 81764 8,33 104966 5,08<br />
1999 256272 4,77 60895 5,23 88047 7,68 107330 2,25<br />
2000 273666 6,79 63717 4,63 96913 10,07 113036 5,32<br />
2001 292535 6,89 65618 2,98 106986 10,39 119931 6,10<br />
2002 313135 7,04 68283 4,06 117082 9,44 127770 6,54<br />
2003(1) 335821 7,24 70468 3,20 129185 10,34 136168 6,57<br />
T¨ng b/q n¨m:<br />
91-95 12720 8,18 1863 4,09 5066 12,00 5791 8,60<br />
96-00 15620 6,95 2480 4,42 7673 10,60 5468 5,69<br />
01-03 20718 7,06 2250 3,41 10757 10,06 7711 6,40<br />
91-03 15681 7,45 2190 4,06 7382 11,01 6110 6,97<br />
<br />
<br />
Th«ng tin Khoa häc Thèng kª sè 2/2004 - Trang 1<br />
Tõ kÕt qu¶ tÝnh to¸n trªn thÊy r»ng: thêi t¨ng b×nh qu©n chung 13 n¨m (1991-2003)<br />
kú 1991-2003 GDP ë ph¹m vi chung toµn lµ 0,39% vµ thÊp h¬n møc t¨ng b×nh qu©n<br />
nÒn kinh tÕ quèc d©n t¨ng b×nh qu©n n¨m cña 5 n¨m ®Çu (1991-1995) lµ 1,12%.<br />
lµ: 7,45%/n¨m. NÕu so s¸nh gi÷a c¸c n¨m<br />
Liªn hÖ môc tiªu vÒ tèc ®é t¨ng GDP<br />
ta thÊy GDP t¨ng kh«ng ®ång ®Òu. N¨m cã<br />
b×nh qu©n trong kÕ ho¹ch 5 n¨m (2001 -<br />
tèc ®é t¨ng cao nhÊt lµ 9,54% (1995), thÊp<br />
2005) do §¹i héi IX x¸c ®Þnh lµ 7,5%/n¨m, 3<br />
nhÊt 4,77%(1999). Cã 8 n¨m tèc ®é t¨ng<br />
n¨m qua míi thùc hiÖn ®−îc 7,06% tøc lµ<br />
GDP n¨m sau cao h¬n tèc ®é t¨ng n¨m<br />
thÊp h¬n 0,44% (7,06 – 7,50). V× vËy ®Ó<br />
tr−íc vµ 5 n¨m cã tèc ®é t¨ng GDP n¨m<br />
hoµn thµnh chØ tiªu GDP t¨ng b×nh qu©n<br />
sau thÊp h¬n tèc ®é t¨ng n¨m tr−íc. Tuy<br />
n¨m theo møc 7,5% ®ßi hái 2 n¨m 2004 vµ<br />
nhiªn, nÕu xÐt vÒ gi¸ trÞ tuyÖt ®èi th× kh«ng<br />
2005 ph¶i cã tèc ®é t¨ng b×nh qu©n mçi<br />
cã tr−êng hîp nµo cã GDP n¨m sau thÊp<br />
n¨m ®¹t trªn 8%.<br />
h¬n n¨m tr−íc, tøc lµ cã tèc ®é t¨ng ®¹t "gi¸<br />
trÞ ©m". Tèc ®é t¨ng GDP chung toµn nÒn XÐt tèc ®é t¨ng cña GDP thuéc c¸c<br />
kinh tÕ quèc d©n theo 3 thêi kú nh− sau: khu vùc kinh tÕ n«ng l©m nghiÖp vµ thuû<br />
s¶n, khu vùc c«ng nghiÖp vµ x©y dùng vµ<br />
- Thêi kú 1991-1995 cã tèc ®é t¨ng<br />
khu vùc DÞch vô, ta thÊy so víi tèc ®é t¨ng<br />
GDP b×nh qu©n n¨m ®Æt kh¸ cao (8,18%),<br />
chung cña c¶ 3 khu vùc th× khu vùc c«ng<br />
trong ®ã n¨m 1991 ®¹t 5,81%, c¸c n¨m cßn<br />
nghiÖp vµ x©y dùng c¶ 13 n¨m ®Òu t¨ng<br />
l¹i ®Òu t¨ng h¬n 8%, riªng n¨m 1995 t¨ng<br />
cao h¬n; khu vùc dÞch vô cã 4 n¨m t¨ng cao<br />
9,54%.<br />
h¬n vµ 9 n¨m t¨ng thÊp h¬n; cßn riªng khu<br />
- §Õn thêi kú 1996-2000 chÞu ¶nh vùc n«ng nghiÖp chØ cã 1 n¨m cao h¬n<br />
h−ëng kh¸ nÆng nÒ cña cuéc khñng ho¶ng (1999: 5,23% so víi 4,77%), cßn l¹i 12 n¨m<br />
tµi chÝnh - tiÒn tÖ Ch©u ¸ (1997) ®· lµm cho ®Òu t¨ng thÊp h¬n.<br />
tèc ®é t¨ng GDP trong c¸c n¨m ë thêi kú<br />
B×nh qu©n chung 13 n¨m: khu vùc<br />
nµy gi¶m liªn tôc (tõ 9,34% n¨m 1996<br />
c«ng nghiÖp vµ x©y dùng t¨ng 11,1%, khu<br />
xuèng 8,15% n¨m 1997 råi 5,76% n¨m<br />
vùc dÞch vô t¨ng 6,97%, khu vùc n«ng l©m<br />
1998 vµ 4,77% n¨m 1999). N¨m 2000 tèc<br />
nghiÖp vµ thuû s¶n t¨ng 4,06% (khu vùc<br />
®é t¨ng ®· b¾t ®Çu nhÝch lªn nh−ng vÉn ë<br />
n«ng l©m nghiÖp vµ thuû s¶n cã tèc ®é t¨ng<br />
møc d−íi 7%. B×nh qu©n n¨m thêi kú 1996-<br />
chØ b»ng 36,9% møc t¨ng cña khu vùc c«ng<br />
2000 t¨ng 6,95%, thÊp h¬n tèc ®é t¨ng giai<br />
nghiÖp vµ x©y dùng vµ 58,2% møc t¨ng cña<br />
®o¹n 1991-1995 lµ 1,23%;<br />
khu vùc dÞch vô).<br />
- Thêi kú 2001-2003 ®· chÊm døt ®−îc<br />
XÐt theo møc ®é ®ãng gãp cña tõng<br />
xu thÕ gi¶m m¹nh cña thêi kú tr−íc vµ GDP<br />
khu vùc ®èi víi tèc ®é t¨ng chung cña<br />
®· t¨ng dÇn qua c¸c n¨m, song tèc ®é t¨ng<br />
GDP cho thÊy: Khu vùc c«ng nghiÖp vµ<br />
ë nh÷ng n¨m nµy kh«ng lín, n¨m sau chØ<br />
x©y dùng ®ãng gãp vµo tèc ®é t¨ng b×nh<br />
nhÝch h¬n n¨m tr−íc tõ 0,1 ®Õn 0,2% lµm<br />
qu©n n¨m cña GDP giai ®o¹n 1991-1995<br />
cho tèc ®é t¨ng b×nh qu©n n¨m giai ®o¹n<br />
ë vÞ trÝ thø hai nh−ng giai ®o¹n 1996-<br />
2001-2003 míi ®¹t 7,06%, thÊp h¬n møc<br />
2000 vµ 2001-2003 ®øng vÞ trÝ thø nhÊt;<br />
<br />
<br />
Trang 2 - Th«ng tin Khoa häc Thèng kª sè 2/2004<br />
khu vùc dÞch vô ®ãng gãp ®øng vÞ trÝ thø 2001-2003; cßn khu vùc n«ng l©m vµ<br />
nhÊt giai ®o¹n 1991-1995 vµ ®øng vÞ trÝ thuû s¶n th× ®ãng gãp lu«n ë vÞ trÝ thø ba,<br />
thø hai ë c¸c giai ®o¹n 1996-2000 vµ xem b¶ng 2<br />
<br />
B¶ng 2: KÕt qu¶ ®ãng gãp cña c¸c khu vùc ®èi víi tèc ®é t¨ng GDP<br />
§¬n vÞ: %<br />
Chung thêi kú<br />
Khu vùc Thêi kú 90-95 Thêi kú 95-00 Thêi kú 00-03<br />
91-03<br />
Tèc ®é t¨ng GDP (1+2+3) 8,18 6,95 7,06 7,45<br />
<br />
1. Do n«ng l©m nghiÖp vµ 1,20 1,10 0,77 1,04<br />
thuû s¶n ®ãng gãp<br />
2. Do c«ng nghiÖp vµ x©y 3,25 3,42 3,66 3,51<br />
dùng ®ãng gãp<br />
3. Do dÞch vô ®ãng gãp 3,73 2,43 2,63 2,90<br />
<br />
<br />
<br />
2. Xu thÕ biÕn ®éng vµ dù ®o¸n chØ tiªu Víi t = 0,1,2,...n, (n=13) t−¬ng øng víi<br />
GDP ®Õn n¨m 2010 n¨m 1990, 1991,....2003<br />
<br />
Trªn c¬ së d·y sè thêi gian vÒ chØ tiªu Theo hµm sè 2.a ta cã ®é lÖch b×nh<br />
GDP theo gi¸ so s¸nh n¨m 1994 thêi kú qu©n gi÷a c¸c gi¸ trÞ thùc tÕ vµ gi¸ trÞ lý<br />
1991-2003 ®−îc tr×nh bµy ë b¶ng 1 vµ cã thuyÕt = 5629,7 tû ®ång vµ hÖ sè chªnh<br />
thªm sè liÖu n¨m 1990 (GDP=131968 tû lÖch V(2) = 2,52%.<br />
®ång), cã thÓ sö dông ph−¬ng tr×nh håi quy - Hµm sè mò:<br />
theo mét sè d¹ng hµm sau ®©y ®Ó biÓu hiÖn yˆ t 133325.1,07539t ; (2.b)<br />
xu thÕ ph¸t triÓn c¬ b¶n cña GDP:<br />
Theo hµm sè 2.b ta cã ®é lÖch b×nh<br />
- Hµm tuyÕn tÝnh: yˆ t a0 + a1.t ;(1.a) qu©n gi÷a gi¸ trÞ thùc tÕ vµ gi¸ trÞ lý thuyÕt<br />
- Hµm sè mò: yˆ t a0 .a1t ; (1.b) =5252,5 tû ®ång vµ hÖ sè chªnh lÖch<br />
V=2,35%.<br />
Trong ®ã: yˆ t lµ gi¸ trÞ lý thuyÕt t−¬ng<br />
KÕt qu¶ tÝnh to¸n cho thÊy sè liÖu thùc<br />
øng víi tõng n¨m t, a0, a1 lµ c¸c tham sè<br />
tÕ vÒ GDP qua c¸c n¨m tõ 1990 ®Õn 2003<br />
x¸c ®Þnh ®−îc nhê gi¶i c¸c hÖ ph−¬ng tr×nh<br />
chuÈn t¾c vµ t lµ biÕn thêi gian. cã thÓ biÓu diÔn xu thÕ biÕn ®éng cña chØ<br />
tiªu nµy phï hîp theo c¶ 2 d¹ng hµm trªn v×<br />
KÕt qu¶ tÝnh to¸n cô thÓ nh− sau: ®Òu cã hÖ sè x¸c ®Þnh kh¸ lín (R2>99%) vµ<br />
- Hµm tuyÕn tÝnh: hÖ sè chªnh lÖch kh¸ nhá (V
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
