Phân tích lỗi của sinh viên Trung Quốc khi dịch trạng ngữ từ tiếng Trung Quốc sang tiếng Việt

Chia sẻ: ViKakashi2711 ViKakashi2711 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Thêm vào BST

Báo xấu

108
lượt xem 11
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết này dựa trên cơ sở lý thuyết dịch và lý thuyết phân tích lỗi để khảo sát lỗi của sinh viên Trung Quốc khi dịch một số từ, cụm từ làm trạng ngữ từ tiếng Trung sang tiếng Việt, chú trọng vào lỗi lựa chọn từ sai.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Phân tích lỗi của sinh viên Trung Quốc khi dịch trạng ngữ từ tiếng Trung Quốc sang tiếng Việt

v DỊCH THUẬT PHÂN TÍCH LỖI CỦA SINH VIÊN TRUNG QUỐC KHI DỊCH TRẠNG NGỮ TỪ TIẾNG TRUNG QUỐC SANG TIẾNG VIỆT VŨ THỊ NGỌC DUNG*; LÊ VĂN TẤN** * Đại học Hà Nội, ✉ vuthingocdung1983@gmail.com ** Học viện Khoa học Xã hội - Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam, ✉ tanlv0105@gmail.com TÓM TẮT Xã hội Việt Nam đang phát triển trên mọi lĩnh vực, tiếng Việt đã trở nên có sức hút lớn đối với sinh viên nước ngoài, đặc biệt là sinh viên Trung Quốc. Dịch thuật hiện là môn học được các trường đại học, cao đẳng rất coi trọng trong quá trình đào tạo ngoại ngữ. Sự khác biệt giữa tiếng Việt và tiếng Trung Quốc khiến cho nhiều sinh viên Trung Quốc gặp phải không ít khó khăn khi học dịch. Bài viết này dựa trên cơ sở lý thuyết dịch và lý thuyết phân tích lỗi để khảo sát lỗi của sinh viên Trung Quốc khi dịch một số từ, cụm từ làm trạng ngữ từ tiếng Trung sang tiếng Việt, chú trọng vào lỗi lựa chọn từ sai. Từ khóa: dịch trạng ngữ, phân tích lỗi, tiếng Việt, sinh viên Trung Quốc. 一、引言时一些做状语的词和短语的偏误情况，其中 本文将主要分析误用的偏误类型。 在全球信息化热潮冲击着越南社会各个 领域的今天，越南语对外国留学生、尤其是二、理论依据 中国留学生具有较强的吸引力。虽然汉语 和越南语是两种相近的语言，中国留学生在（一）翻译理论 习得越南语的过程中，也免不了与其它二语 习得者一样出现偏误，其原因非常复杂。特翻译活动在人们的政治、经济和社会生 别是在翻译状语成分的过程中，词语使用不活中占有极其重要的地位。翻译不仅是一种 当、语序错序、表达有误等方面的偏误是他艺术、一种文字的再创作，而且也是一门语 们达不到“信、达、雅”这三个翻译标准的言科学。在翻译活动中，语言一直是一个焦 主要原因。点，是影响翻译的重要因素。一般来说，所 谓“语言关系”是指甲语言与乙语言或者其 汉语和越南语的状语在句子里只是一个它语言之间所构成的关系。其关系是在具体 修饰成分，但它占有举足轻重的地位，状语的翻译活动，特别是在语际翻译中，涉及的 出现的频率高，使用的范围广，几乎每个句两种语言，即出发语与目的语之间，必然存 子都少不了它。本文在翻译理论与偏误分析在的亲与疏、远与近的关系，这种关系给翻 理论的基础上进一步分析中国学生在中译越译造成的障碍也必然是不同的。 KHOA HỌC NGOẠI NGỮ QUÂN SỰ 76 Số 08 - 7/2017 DỊCH THUẬT v 翻译能力一是指具体的翻译活动中所涉因而对外语学习过程的认识比较全面。 及的两种语言之间所构成的关系给翻译提供 的可能性，二是指翻译在语言关系所提供的分析过程包括搜集语料、对语用偏误进 可能的翻译空间内，凭借自己对所涉及的两行分类、解释偏误产生的原因、找出偏误发 门语言的驾驭能力，在具体的翻译活动中所生的规律等。通过分析，了解第二语言的习 具备的一种才能。将汉语译成越南语，需要得过程和规律，从而使越南语教学更有针对 汉语的理解能力和越南语的表达能力。性、实效性。因此，语用偏误分析从理论上 说，可以发现语言习得规律并深化我们的认 从理论上讲，世界上的各种语言都具有识；从实践上说，可以帮助我们预测和避免 同等的表达力，在这个意义上，我们也可以偏误，指导教学。 说，世界上的各种语言也都具有同等的翻译 能力。奈达曾经指出，翻译中有些基本问题偏误分析代表人物-英国语言学家S.皮特- 的产生，是由于人们对原语和译语抱有错误科德 (S.Pit Corder) 曾经把语用偏误分析过程 的观点。为了修正传统的观点，他提出了几分成5个步骤，具体如下： 条重要的原则：一是语言各有所长。每一种 a) 搜集供分析的语料。 语言都有独特的词法、词序、造词、造句的 方法、话语标记以及各种特殊的语言形式。 b) 鉴别偏误。 二是各种语言具有同等的表达力，但也必须 看到，语言之间不存在完全一致的对等关系 c) 对偏误进行分类。 和对应关系，因此在翻译之中不可能做到“ 绝对准确”的翻译。三是翻译必须尊重语言 d) 解释产生偏误原因。 各自特征。 e) 评估偏误严重程度、偏误是否影响到 再加上，语言越相近，翻译的可能性就交际。 越大，特别是同属于一个大文化圈的语言之 本文研究的是翻译句子成分——状语， 间的互译，障碍相应来说要少得多。但人们 试图针对河内大学越南语系三、四年级 发现，语言越相近，越容易倾向于采用逐句 的中国留学生在翻译汉语状语时出现的 逐字翻译的方法，那就是被相近语言间大量 偏误进行分析。我们作一份调查试卷，试 的“假朋友”现象磨去翻译者本应始终保持 卷的内容是从单句到片段的翻译练习，在 警觉的差异意思，对它们之间的一些细微但 调查结果的基础上找出中国留学生常出现 却具有区别性特征的差异熟视无睹，导致翻的翻译偏误，然后进行分类并分析其原 译中直接克隆原作而使原作精神在译作中得因。对于一些不具有普遍性的状语翻译 不到全面表达。错误的情况，本文暂不分析。下面我们 列举并分析的是中国学生在中译越时一 （二）语用偏误分析理论 些做状语的词和词组的误用偏误类型。 越南语作为外语习得的研究首先是从 2.1. 副词作状语的翻译 偏误分析开始的。所谓偏误就是学习者 因能力不逮而形成的偏差。语用偏误分 2.1.1. 时间副词将（将要）、快（快要）、 析是以认知心理学为语言学基础的。偏误就（就要): “sẽ”, “sắp” 分析的出现，与对比分析在实践中遇到的 困难与在理论上受到的挑战有直接关系。对于副词作状语来说，中国留学生在 对比分析不能预测和解释的部分，偏误翻译表示动作行为将要或即将发生的时间 分析却能说明一些问题。也就是说，对副词“将（将要）、快（快要）、就（就 外语学习者的偏误和难点，偏误分析比要）”的时候，三、四年级的150个留学生 对比分析具有更强的预测力和解释力，中偏误的出现率为50%。他们都弄不清什么 KHOA HỌC NGOẠI NGỮ QUÂN SỰ Số 08 - 7/2017 77 v DỊCH THUẬT 时候翻译成 “sẽ ”，什么时候翻译成 “sắp”。 (10) 你快要猜中了。 我们将从调查问卷所列出的例子中抽出下面 典型的例子来分析： * Bạn sẽ đoán đúng rồi. 例: 从上面的例子中，我们可以看出,他们都 把 “sẽ ” 和 “sắp” 同样放在这样的句型： (1) 下星期二将要开学。 主语 + sẽ/sắp + 谓词 + 时间状语 * Thứ ba tuần sau sắp khai giảng. 时间状语 +主语 + sẽ/sắp + 谓词 (2) 今晚将要停止供电。 但是越南人如果用 “sắp” 就不用 “thứ ba * Tối nay sắp cắt điện. tuần sau”, “tối nay”, “ngày mai”，那么句子 才是对的。为什么有这样的情况，而且为什 (3) 洽谈完，我就要回去了。么中国留学生又用错的呢？越南语的各类教 材讲到 “sắp” 和 “sẽ” 的时候就解释：“sắp” * Bàn bạc xong, tôi sắp về nước. 表示动作行为发生的时间在将来、离说话的 时间很近，“sẽ” 也表示将来，但是时间比 (4) 天气要冷了，星期天我们要买一些冬 “sắp” 长一点。这样的解释是对的，但用法 天的衣服。方面还不够完整。我们知道 “sẽ ”和 “sắp”最 明显的不同之处是 “sẽ” 可以用于具体的时 * Trời sẽ lạnh rồi, chủ nhật chúng tôi phải đi 间（即可以与时间状语连用），而且“sắp” mua quần áo mùa đông. 不用于具体的时间（即不能与时间状语连 (5) 排球赛快要开始了，我们应该去操场用）。我们可以说：Ngày mai chúng tôi sẽ được nghỉ học” 而不说 “Ngày mai chúng tôi 了。 sắp được nghỉ học”。很多中国留学生弄不清 * Trận thi đấu bóng chuyền sẽ bắt đầu rồi, 这一点，所以他们不能辨别 “sắp” 和 “sẽ” 的 chúng ta phải ra sân vận động thôi. 差异。上面第 1、 2、 3、 6 句状语部分应翻 译为 “sẽ”。其它的第 4、 5、 7、 8、 9、10 (6) 明天我们就要学第三十课了。句状语部分应翻译为 “sắp”。 * Ngày mai chúng tôi sắp học bài 30. 2.1.2. “又” 和 “再”: “lại” (7) 我们很快就要庆祝建厂40 周年了。这两个副词的共同点都表示动作的重复 发生，都翻译成 “lại”。在汉语中，两个词 * Chúng tôi sẽ kỷ niệm 40 năm xây dựng 都放在动词前面，但在越南语中，“lại＋谓 nhà máy rồi. 词” 以及 “谓词＋lại” 的用法又不是容易理 解的。因为对目的语所掌握的语法规则不够 (8) 你再等等，小明就要回来了。齐全，再加上翻译的过程中理解阶段做得不 太好，所以40% 被调查的中国留学生混用了 * Bạn đợi thêm đi, Tiểu Minh sẽ về rồi. 这两个词。我们就分为两种常见的偏误： (9) 别走了。你看，天黑上来了，又打 a) 该用 “lại＋谓词” 而又用 “谓词＋lại” 雷，又打闪，就要下雨了。　 例： * Đừng đi nữa. Bạn nhìn xem, trời tối rồi, vừa có sấm, vừa có sét, sẽ mưa rồi. (11) 他喝了一瓶以后又喝了一瓶。 KHOA HỌC NGOẠI NGỮ QUÂN SỰ 78 Số 08 - 7/2017 DỊCH THUẬT v * Anh ấy uống 1 bình xong uống lại 1 bình nữa. 一种或一类的对象，我们也可以说 “ăn, tiếp, uống tiếp” 。 (12) 刚修好的车又坏掉了。 例：我怕明天没有机会再喝这种酒了。 * Cái xe vừa sửa xong hỏng lại rồi. Tôi sợ ngày mai không có cơ hội uống tiếp (13) 后来，我又发现，他们的宿舍里有 loại rượu này nữa. 很多外国人。 在例(12)中，原文的意思是想强调 “ * Sau đó, tôi phát hiện lại, trong ký túc của 坏”这个动作的重复。像“坏 (hỏng, ôi, các bạn ấy có rất nhiều người nước ngoài. thiu...)、破 (vỡ，tan vỡ...)、熟 (chín...)、断 (gãy...)” 等的谓词一般不能放在 “lại” 前面， (14) 他突然说:“我现在有事得先走,没 因为这些过程都不能重复原有的过程。 说完的明天见面再说”。 在例 (13)、(14)、(15) 中，原文的意思 * Bỗng nhiên anh ấy nói: “Bây giờ tôi có 是强调动作的重复，而不是强调对象，因此 việc phải đi trước, những gì chưa bàn xong ngày 也不应该译成“谓词＋lại”。“他们的宿舍里 mai bàn lại”. 有很多外国人” 是新 “发现” 的问题而不是 (15) 爸爸，下次我再写信给您的。原有的问题。“明天见面再说”是想说别的 问题，而不说今天所 “说” 的。但是明天也 * Bố ơi, lần sau con sẽ viết thư lại cho bố. 是“说” 而不是 “唱” 还是 “炒”。也一样 “ 下次我再写信给您的” 是 “写” 另外一封信， (16) 你如果还有困难，明天再来。而不是重新写已经写了的信。 * Nếu bạn còn có khó khăn gì thì ngày mai 在例 (16) 中，翻译成 “đến lại” 的时候， đến lại. 学习者有可能不知道越南语指向的动词: ra, vào, lên, xuống, đi, qua, sang, về, lại, đến, tới 如 我们知道 “lại＋谓词” 表示动作的重复/ 果表示重复就不能放在 “lại” 前面。因此出 继续而不强调动作的对象。比如：“lại nói” 现了偏误。 （又说）就是重复 “nói”（说）这个动作， 而非重复 “nói”（说）的内容和对象。但是 “ 针对上面的偏误我们认为应该改为 “lại + 谓词＋lại” 表示动作的重复，也表示对象的 uống/hỏng/phát hiện/bàn/viết/đến”。 重复（动作的对象），而关键的是限定那个 对象，即同一个对象。我们说 “hát lại” 就是 b) 该用 “谓词＋lại” 而又用 “lại＋谓词” 把所唱的那首歌重新唱一遍。 例：(17) 见我沉思不回答，老纪又问一 在例 (11)中，一瓶（酒、啤酒、水等）是句：怎么样？ “喝” 的对象。原则上也可以用 “谓词＋lại”表 示对象的重复。因此 “Anh ấy uống một bình * Thấy tôi trầm tư không trả lời, anh Kỷ lại xong uống lại một bình nữa”。但是没有一个 hỏi: Thế nào? 越南人认为那个句子是对的。为何造成这 (18) 我还不懂，请老师再讲一遍。 种情况？不管是一瓶酒、一瓶啤酒还是一瓶 水等等，喝了之后就不能保留原来的物质样 * Em vẫn chưa hiểu, nhờ thầy lại giảng. 子了。也一样我们不能说 “ăn lại” 一种已经 吃过了的食物。因此，学习者应该知道像“ (19) 她不敢再看一看那大庙。 吃、喝” (ăn, uống) 等谓词，如果想表示重 复，应该用 “lại ăn, lại uống”。然而，在讲到 * Cô ấy không dám lại thăm cái chùa ấy nữa. KHOA HỌC NGOẠI NGỮ QUÂN SỰ Số 08 - 7/2017 79 v DỊCH THUẬT (20) 我又找了一次，幸亏我找到了。 nhà máy đều đi đầu. * Tôi lại tìm 1 lần nữa, may mà tìm được rồi. (24) 您的问题，谁都达不上来。 这种情况的出现也是属于“语内偏误”, * Câu hỏi của anh thì ai đều không trả lời được. 即由于对目的语规则掌握不全面或因错误推 断而造成的偏误。在例 (17) 中：“老纪又问 (25) 他回来后，什么都没说。 一句：怎么样？”本来我们既可以译成 “lại hỏi”，也可以译成 “hỏi lại”。但是因为前面有 * Sau khi anh ấy về, cái gì đều không nói. 一份句 “见我沉思不回答” ，所以我们认为之 (26) 我刚来到北京，哪儿都不认识。 前 “老纪” 已经问 “我”了，没见 “我” 回 答才重复同样的问题 “怎么样”。因此这里 * Khi tôi vừa đến Bắc Kinh, chỗ nào đều 选择 “hỏi lại” 会更好一些。(18)、(19) 和的 không biết. 例子，说话人又想强调动作的重复，又想强 调对象的重复了，翻译成 “lại giảng”，“lại Hoàng Phê (黄批) 解释 “cũng” 和“đều” 都 thăm” 就达不到 “信” 的翻译标准了。(20)的表示动作、状态和性质的统一性，但他强调 例子，如果对象有2次以上的重复，应该是 “đều” 强调主体的多数。按照这样的解释， 这样的结构:“（lại）+ 谓词 + lại”（其中，上面的例子，如果想用“đều” 来翻译就应该 放在谓词后面的 “lại” 在保证原文的意义或这样说： 语气色彩方面起着重要作用）。 (21) Những đứa trẻ ở trường mầm non, tất cả 上面的偏误应该改为 “hỏi/giảng/thăm/tìm đều rất khỏe mạnh. + lại” 。 (22) Hàng ngày tôi đều đọc báo. 1.3. “都”： “đều”,“cũng” (23) Cô ấy rất tích cực, nhiệt tình, tất cả mọi việc 副词 “都” 充当状语成分的时候主要表示 trong nhà máy đều đi đầu. 范围，用来总括它前面提到的人或事物，修 饰它后面的动词或形容词，表示 “都” 所限 (24) Câu hỏi của anh thì (tất cả) mọi người 定的失误没有例外地发生动词所表达的行为 đều không trả lời được. 动作或具有形容词所表示的状态。遇到带有 “都” 的句子，90% 被调查的学生都翻译成 (25) Sau khi anh ấy về, (tất cả) mọi thứ đều “đều”。下面是一些例子: không nói. (21) 幼儿园的孩子们，个个都长得很健 (26) Khi tôi vừa đến Bắc Kinh, (tất cả) mọi 壮。 nơi đều không biết. * Những đứa trẻ ở trường mầm non, đứa nào 但是例 (24) 、 (25)、(26) 中使用表示任 đều rất khỏe mạnh. 指的疑问代词 “谁”、“什么”、“哪儿” ，即指任何时间、任何人、任何事情、任何 (22) 我每天都看报。东西或任何情况等，谓语中要用“都”或“ 也”与之呼应。这时“都”是不可缺少的， * Tôi ngày nào đều đọc báo. 因为疑问代词的任指用法表示周遍性的意 (23) 她很积极，热情，在厂里事事都跑思，不是单数。翻译成越南语时如果想保留 在前面。原文的疑问代词，具体是 “ai (người nào)”, “cái gì”, “chỗ nào (ở đâu)” 就要用 “cũng * Cô ấy rất tích cực, nhiệt tình, việc gì trong (đều)” 来翻译的。前面 (21), (22), (23) 的三 KHOA HỌC NGOẠI NGỮ QUÂN SỰ 80 Số 08 - 7/2017 DỊCH THUẬT v 个例子如果翻译成越南语时想用表示任指的疑 (30) 连弟弟都懂得这个道理，你这么大 问代词也必须翻译成 “cũng” 或 “cũng đều” 。了，怎么不懂。 (21) Những đứa trẻ ở trường mầm non, đứa nào * Ngay cả em trai đều hiểu đạo lý này, con cũng rất khỏe mạnh. lớn thế này rồi sao không hiểu? (22) Ngày nào tôi cũng đọc báo. 改：Ngay cả em nó cũng hiểu đạo lý này, con lớn thế rồi (mà) sao không hiểu. (23) Cô ấy rất tích cực, nhiệt tình, việc gì trong nhà máy cũng đi đầu. 2. 名词/名词短语作状语 (24) Câu hỏi của anh thì ai cũng không trả “以前”, “......以前/之前/前”: “trước đây”, lời được. “trước kia”, “trước”, “trước khi” 。 (25) Sau khi anh ấy về, cái gì cũng không nói. “以后”, “......以后/之后/后”: “sau này”, “mai sau”, “sau”, “sau khi”。 (26) Khi tôi vừa đến Bắc Kinh, chỗ nào cũng không biết. 我们上翻译课的时候，每一次遇到这个 结构总是提醒学生要注意翻译方法，但是 在一些其它的情况下，“都”出现于 80% 的中国学生还是把 “trước”，“trước khi” 句子的话题对比焦点后就翻译成“cũng”, 混合使用。原因在于他们对越南语掌握得不 “còn”, “đến… cũng…”, “ngay (đến) cả… 太好，加上表达不通顺，所以才引起了偏 cũng…” 等词或结构、因为这些词或结构在越误： 南语中就有这层意思，而“đều” 没有： (31) 三个月前，我去看了他一次。 例：(27) 这么重要的东西你都不知道。 * Trước 3 tháng, tôi đã đi thăm anh ấy một lần. * Chuyện quan trọng như vậy bạn đều không biết. (32) 以前，我没学过汉语。 改：Chuyện quan trọng như vậy (mà) bạn * Trước, tôi chưa học qua tiếng Trung. cũng không biết. (33) 国庆节以前，我要去下龙湾一趟。 (28) 他为了赶火车，饭都没吃就走了。 * Trước Quốc khánh, tôi phải đi Hạ Long * Để kịp tàu, anh ấy cơm đều không ăn đã 1 chuyến. đi rồi. (34) 你回国以前，我们一定聚会一次。 改：Để kịp chuyến tàu, anh ấy (đến) cơm cũng không ăn, đi luôn rồi. * Trước bạn về nước, chúng ta phải liên hoan một lần. (29) 爷爷、我都不怕那个家伙，您还怕 他！ * Bạn về nước trước, chúng ta phải liên hoan một lần. * Ông nội, cháu đều không sợ thằng đó, ông còn sợ nó. (35) 出发前只给旅行社打了一次电话， 就订好了火车票和饭店。 改：Ông nội, đến cháu cũng không sợ thằng đó mà ông còn sợ nó. * Trước xuất phát chỉ cần gọi điện thoại KHOA HỌC NGOẠI NGỮ QUÂN SỰ Số 08 - 7/2017 81 v DỊCH THUẬT cho công ty du lịch, thì đặt được vé máy bay và sau khi kết hôn, sau khi chết, trước khi làm thí khách sạn. nghiệm, sau khi học xong đại học, trước khi trời sáng, sau khi tôi đi...” 。 (36) 散会后，一组留下。 trước khi/sau khi + 动词（短语）。 * Sau tan họp, tổ 1 ở lại. “其它不是时间的名词（短语）+以前/ (37) 我们饭后去散步。以后” 情况又复杂一些，我们先看例子： * Chúng ta sau cơm đi bộ. (33) 国庆节以前，我要去下龙湾一趟。 (38) 春节前后安全注意事项。 Trước ngày Quốc khánh, tôi phải đi Hạ Long một chuyến. * Tết trước sau những việc chú ý an toàn. (37) 我们饭后去散步。 这类词作状语的时候应该这样翻译： Sau khi ăn cơm xong, chúng ta sẽ đi bộ. 以前/以后：时间名词本身做为状语的时 候，我们把它们翻译成: (38) 春节前后安全注意事项。 以前: trước đây, trước kia. Những điều cần chú ý an toàn trước và sau Tết. 以后: sau này, mai sau. 例 (33) 和 (38) 的名词：“国庆节” 和 “ 春节” 是指具体发生在某一年、月、日的节 (32) Trước đây tôi chưa từng học tiếng Trung. 日。而且名词 “饭” 在句中临时转换为动词 “吃饭”。所以翻译的时候，我们应该理解 “时间名词短语 + 以前/以后” : 时间名词 为“吃饭以后”。这样一来要用前面的 “动 短语放在 “以前/以后”前面构成状语成分 词（短语）+以前/以后” 的翻译方法，把 “ 时，我们翻译成： 饭后”译为 “sau khi ăn cơm (xong)...”。 “时间名词短语 + trước” 或者 “cách đây + 三、结论 时间名词短语”。 上面是我们初步分析中国学生在中译越 “时间名词短语 + sau” 或者 “sau + 时间名 时一些做状语的词和短语的偏误情况。造成 词短语”。 这些偏误的原因主要在于母语的负迁移、 (39) Ba tháng trước (Cách đây ba tháng), tôi 目的语的难度大、学习者的学习方法不恰当 đã đi thăm anh ấy một lần. 和文化因素的影响等四个方面。对于学习越 南语的中国留学生来说，母语的语言规则在 “动词（短语 + 以前/以后”：动词（短他们的脑海里已经根深蒂固了，所以，在学 语/主谓结构放在“以前/以后”前面构成状习越南语的过程中，他们很容易受到母语的 语，学生犯错误的比例最高，占这类偏误的干扰，往往把母语中的语言规则类推到越南 50%。语。因此，翻译汉语状语的过程中，他们同 时会遇到这种情况。中国留学生学习越南语 对于这种情况，像 “毕业前、结婚后、过程可分成两个阶段，基础的阶段和学翻译 死后、做试验前、念完大学后、天亮前、的阶段。在第一个阶段，他们有的是因为采 我走后”等翻译成越南语时，“khi” 是不可用不符合学习外语的方法，比如死板地背熟 缺少的了，即我们把 “以前/以后” 翻译成某些生词，而不懂其用法，不把它放在某个 “trước khi/sau khi...”: “trước khi tốt nghiệp, 语言环境里；有的是因为在国内学习没有语 KHOA HỌC NGOẠI NGỮ QUÂN SỰ 82 Số 08 - 7/2017 DỊCH THUẬT v 言环境，所以越南语的表达听起来还不是通 3. Vũ Thị Ngọc Dung (2009), Thực trạng và một 顺等等。在第二个阶段，因为第一个阶段， số giải pháp trong giảng dạy môn Thực hành Dịch I, 他们没有把握越南语的语言规则，导致翻译 II cho sinh viên Trung Quốc, Kỷ yếu Hội thảo khoa 的时候经常犯错误，或者是误用，或者是错 học lần thứ nhất, Khoa Việt Nam học, ĐH Hà Nội. 序等。同时，越南语的难易在很大程度上影 响了他们翻译的水平，遇到难以理解的词语 4. Vũ Thị Ngọc Dung, Nguyễn Hải Quỳnh Anh 时，他们往往会采取类推的策略，而类推的 (2010), Giáo trình Thực hành Dịch II (lưu hành nội 方法有时候不符合语言环境或文化背景。 bộ), Khoa Việt Nam học, ĐH Hà Nội . 因此，为了适应当今时代对翻译的多种 5. Đỗ Minh Hùng (2005), "Lỗi của người 要求，针对中国留学生汉语状语越译的偏 học trong tiến trình thụ đắc ngôn ngữ thứ hai/ 误，翻译教学实行多元化的教学模式势在必 ngoại ngữ", Tạp chí Ngôn ngữ, số 4, tr. 30-37. 行。我们认为这些教学对策能够以直观性 和实用性来提高学生的学习兴趣,调动学生 6. Lê Văn Tấn, Nguyễn Thị Hồng Ngân 自我学习意识,从而取得良好的教学效果。 (đồng chủ biên), Nguyễn Thị Hưởng (2014), 参考文献: Tiếng Việt thực hành nâng cao dành cho cao học người nước ngoài, Giáo trình Sau đại học, NXB 1. Phạm Đăng Bình (2002), "Thử đề xuất Khoa học Xã hội, Hà Nội. một số cách phân loại lỗi của người học ngoại ngữ nhìn từ góc độ dụng học giao thoa ngôn ngữ 7. 金惠康（2003）,《跨文化交际翻译》， - văn hóa", Tạp chí Ngôn ngữ, số 9, tr. 58-72. 中国对外翻译出版公司。 2. Lê Xảo Bình (2004), Lỗi của người Trung 8. 刘月华、潘文娱、故韡（2004），《实 Quốc học tiếng Việt nhìn từ góc độ xuyên văn 用现代汉语语法》，商务印书馆。 hóa (xét về khía cạnh từ vựng), Luận văn Thạc sĩ Khoa học Ngữ văn, ĐH Khoa học Xã hội và 9. 赵玉兰（2002），《越汉翻译教程》， Nhân văn, ĐHQG Hà Nội. 北京大学出版社。 ANALYZE THE ERROS OF CHINESE STUDENTS IN ADVERBIAL TRANSLATION FROM CHINESE INTO VIETNAMESE VU THI NGOC DUNG, LE VAN TAN Abstract: Vietnamese society is developing in various fields. Vietnamese language is very attractive to foreign students, especially for Chinese students. Translation is currently a major emphasis on foreign language professional courses in colleges and universities. The similarities and differences between the two languages of Chinese and Vietnam have made it difficult for Chinese students to learn translations. This paper analyzes the mistake of Chinese students in translating Chinese adverbial into Vietnamese by using the theory of error analysis and translaion, focusing on the types of erros misselection. Keywords: adverbial translation, erros analysis, Vietnamese language Chinese students. Received: 18/5/2017; Revised: 23/6/2017; Accepted for publication: 28/6/2017 KHOA HỌC NGOẠI NGỮ QUÂN SỰ Số 08 - 7/2017 83