Phân tích tính cách cô Hiền trong truyện ngắn "Một người Hà Nội" của nhà văn Nguyễn Khải

Đề bài: Phân tích tính cách cô Hiền trong truyện ngắn Một người Hà Nội của nhà  <br /> văn Nguyễn Khải<br /> <br /> Bài làm<br /> <br /> Nguyễn Khải được coi là cây bút khá nổi tiếng của văn xuôi nước ta từ  sau cách mạng  <br /> tháng Tám. Những sáng tác văn chương của Nguyễn Khải phản ánh sinh động và khát <br /> chân thật quá trình vận động của cả  nền văn học từ  thời chiến tranh sang thời hòa hình. <br /> Trong những sáng tác trước năm 1977, Nguyễn Khải chủ yếu quan tâm đến các vấn đề <br /> mang tính thời sự chính trị. Và những sáng tác của ông từ  năm 1978 về  sau ông lại quan  <br /> tâm nhiều hơn về  cuộc sống đời thường. Ông đi sâu phản ánh và phân tích những diễn  <br /> biến tâm lí khá phức tạp nhưng rất hợp lý của con người trong thời đại sau chiến tranh.  <br /> Một người Hà Nội rút từ tập truyện Hà Nội trong mắt tôi là một tác phẩm tiêu biểu cho  <br /> ngòi bút Nguyễn Khải  ở  giai đoạn sáng tác thứ  hai. Trong truyện Một người Hà Nội <br /> Nguyễn Khải đã xây dựng khá thành công hình tượng nhân vật bà Hiền – một nhân vật  <br /> khá tiêu biểu cho người Hà Nội.<br /> <br /> Một người Hà Nội nói riêng và cả  tập truyện Hà Nội trong mắt tôi nói chung là chứa  <br /> đựng một tình yêu sâu nặng với Hà Nội với những hiểu biết sâu sắc và tinh tế  của <br /> Nguyễn Khải về nét đẹp của cảnh vật và con người Hà Nội.<br /> <br /> Cô Hiền xuất thân từ  một gia đình giàu có, lương thiện, có học thức, yêu thích thơ  văn. <br /> Cô Hiền đẹp, thông minh, được bố  mẹ  cho phép mở  phòng tiếp khách văn chương, vẻ <br /> đẹp của cô Hiền là một vẻ  đẹp khá toàn diện được tác giả  thể  hiện qua nhiều góc độ <br /> khác nhau, từ cách chọn người bạn trăm năm đến việc thu xếp việc nhà, sinh con và răn  <br /> dạy con cái.<br /> <br /> Về  hôn nhân, cô Hiền đã vượt qua thói thường tình của con người, cô không ham danh, <br /> hám lợi, không cơ hội, không tính toán. Cô có một quan điểm rất nghiêm túc đúng đắn về <br /> hôn nhân. Là một phụ  nữ có nhan sắc, yêu văn chương, thời còn con gái tiếp xúc nhiều  <br /> với những văn nhân nghệ sĩ, nhưng cô lại không sống theo lối sống lãng mạn, viển vông. <br /> Cô cũng chả hứa hẹn gì với đám nghệ sĩ, văn nhân, đùa vui một thời son trẻ thế là đủ. Cô  <br /> chọn người bạn đời của cô cũng không phải là một ông quan nào mà là một ông giáo cấp <br /> tiểu học, hiền lành, chăm chỉ, khiến cả  Hà Nội phải kinh ngạc. Cô Hiền luôn đặt trách  <br /> nhiệm làm vợ, làm mẹ lên trên mọi thú vui khác. Cô coi việc phụng dưỡng chồng, chăm <br /> sóc cho chồng con là một niềm vui, là niềm hạnh phúc của cô. Trong việc quản lý gia <br /> đình cô Hiền luôn là người chủ động, tự tin và xác định rõ vai trò quan trọng của người vợ <br /> trong gia đình. Theo cô “Người đàn bà không làm nội tướng thì cái gia đình ấy cũng chả ra <br /> sao”. Vì vậy mà cô Hiền đã phê phán cái thói “bắt nạt vợ” quá đáng của người cháu. Cô là <br /> một người sớm có nhận thức về “bình đẳng nam nữ”.<br /> <br /> Về việc dạy con, cô Hiền dạy con khi chúng còn nhỏ và dạy từ những chuyện sinh hoạt  <br /> hàng ngày trong gia đình như cách ngồi ăn, cách cầm bát, cầm đũa, múc canh … vì cô cho  <br /> đó là một hình thức văn hóa: văn hóa ẩm thực, văn hóa sống … và hơn nữa, đó là văn hóa <br /> của người Hà Nội. Theo cô, người Hà Nội phải sống cho thật chuẩn mực: “Chúng mày là <br /> người Hà Nội thì cách đi đứng nói năng phải có chuẩn, không được sống tùy tiện, buông  <br /> tuồng”.<br /> <br /> Về việc sinh con, cô Hiền cũng có quan điểm rất tiến bộ so với những người đương thời.  <br /> Cái thời mà người ta thích đẻ nhiều để sau này có “con đàn, cháu đống” cho vui cửa, vui <br /> nhà và họ coi đó là niềm hạnh phúc. Họ thích đẻ nhiều mà ít quan tâm đến việc nuôi nấng  <br /> và giáo dục con cái đến nơi đến chôn vì họ cứ theo cái quan niệm cũ: “Trời sinh voi, trời  <br /> sinh cỏ”. Cũng ở vào cái thời đại đó nhưng cô Hiền lại có một nhận thức đúng đắn, tiến  <br /> bộ. Cô không tin vào việc “Trời sinh voi, trời sinh cỏ”, và cô có một quyết định khá dứt  <br /> khoát: chấm dứt việc sinh đẻ  vào năm bốn mươi tuổi, để  có điều kiện nuôi dạy con cái  <br /> một cách chu đáo để  chúng có thể  “sống tự  lập”, không bị  lệ  thuộc, sống có nhân, cách. <br /> Tình yêu thương con của cô Hiền là một thứ  tình cảm sáng suốt của một người mẹ  có  <br /> nhân cách, giàu lòng tự trọng, có suy nghĩ sâu sắc, đúng đắn, có tầm nhìn sâu rộng.<br /> <br /> Một nét đẹp  ở  cô Hiền mà khiến chúng ta phải khâm phục và trân trọng đó là “lòng tự <br /> trọng“ rất cao cả của cô. Lòng tự  trọng không cho phép con người ta sống ích kỉ  và hèn  <br /> nhát. Chính vì có lòng tự trọng cao nên cô Hiền bằng lòng cho đứa con trai lớn của mình là  <br /> Dũng đi chiến đấu mặc dầu lòng cô đau đớn lắm vì cô “không muốn nó sống bám vào sự <br /> hy sinh của bạn bè”. Tiếp đến, cô Hiền cho đứa em Dũng tiếp bước anh mình “bảo nó tìm  <br /> đường sống để  các bạn nó phải chết, cũng là một cách giết chết nó”. Lòng tự  trọng  ấy  <br /> cũng chính là lòng yêu nước, ý thức cộng đồng thâm trầm, sâu sắc mà không cần  ồn ào  <br /> của cô Hiền.<br /> <br /> Cô Hiền là một người sống chuẩn mực có bản lĩnh, tự tin ở chính mình. Cô Hiền có cách  <br /> sống và vẻ  bề ngoài có vẻ  tư sản nhưng không hề  bị  đi học tập cải tạo vì cô chẳng hề <br /> bóc lột ai, cô chỉ sống bằng cái nghề làm hoa giấy. Cô Hiền là một con người mang đậm  <br /> chất Hà Nội. Chất Hà Nội của cô Hiền được thể hiện qua cách sống lịch lãm, sang trọng  <br /> của cô. Điều này được thể hiện rất rõ ngay trong phòng khách của cô. Phòng khách của cô <br /> như lưu giữ cái hồn Hà Nội: cổ  kính, quý phái và tinh tế mà “suốt mấy chục năm không  <br /> hề thay đổi”. Chất Hà Nội của cô Hiền được thể hiện qua thái độ ung dung, tự tại trước  <br /> những biến động của thời cuộc: cô không hề lo sợ trước sự thắng lợi của cách mạng và  <br /> cũng không tỏ ra mừng vui quá mức. Câu trả lời của cô trước câu hỏi hơi nghiệt của đứa  <br /> cháu:<br /> <br /> –  “Tại sao cô không phải học tập cải tạo. Cô giấu cũng tài nhỉ ?”<br /> <br /> –   “Tao có bộ  mặt rất tư sản, một cách sống rất tư  sản, nhưng lại không bóc lột ai cả  <br /> thì làm sao thành tư sản được. ”<br /> <br /> Hoặc:<br /> <br /> –  “Nước độc lập vui quá cô nhỉ”<br /> <br /> –   “Vui hơi nhiều, nói cũng hơi nhiều, phải nghĩ đến làm ăn chứ?”  đã thể  hiện khá rõ <br /> chất ung dung tự tại của cô Hiền.<br /> <br /> Hơn thế nữa, chất Hà Nội ở cô Hiền còn được thể hiện qua sự khôn ngoan, sâu sắc của  <br /> trí tuệ như việc cô nói về lẽ tuần hoàn: “Thiên địa tuần hoàn, cái vào ra của tạo vật không <br /> thể  lường trước được”, hoặc việc cô bộc lộ  niềm tin vào tương lai vào cái đẹp của Hà <br /> Nội vẫn tồn tại vĩnh viễn, dẫu mỗi thời điểm cái đẹp có khác nhau: “Mỗi thế hệ điều có  <br /> thời vàng son của họ. Hà Nội thì không thế. Thời nào nó cũng đẹp, một vẻ đẹp riêng cho  <br /> một lứa tuổi”.<br /> <br /> Nhìn chung lại, ta thấy cô Hiền là một người phụ nữ không những có nhan sắc mà còn có  <br /> một vẻ đẹp tâm hồn rất lớn. Cô Hiền là một người phụ  nữ  mẫu mực rất yêu chồng và  <br /> thương con, có lòng tự trọng cao, có nhiều quan điểm rất tiến bộ như trong việc sinh con,  <br /> giáo dục con, sống chuẩn mực, lịch lãm, điềm đạm, luôn giữ  phong cách của một người <br /> Hà Nội và rất yêu Hà Nội, tin tưởng vẻ  đẹp của Hà Nội không bao giờ  mất đi. Hay nói <br /> một cách khác cô Hiền là một người tiêu biểu cho vẻ đẹp của người Hà Nội.<br />