intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Quá trình hình thành và phương pháp phát triển khoa học công nghệ có tính quyết định trong sự phát triển quốc gia p3

Chia sẻ: Vanthi Bichtram | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:10

86
lượt xem
11
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Năm là: Công nghiệp hoá-Hiện đại hoá không phải là mục đích tự thân mà là một phương thức có tính phổ biến để thực hiện mục tiêu phát triển của mỗi nước. Bản thân công nghiệp hoá, hiện đại hoá là một hiện tượng có tính phổ biến, nghĩa là từ kém phát triển trở thành phát triển, từ lạc hậu trở thành tiên tiến hiện đại, các nước đều phải tiến hành Công nghiệp hoá - Hiện đại hoá với những nét chung là quá trình trang bị kỹ thuật hiện đại cho các ngành kinh tế, xây...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Quá trình hình thành và phương pháp phát triển khoa học công nghệ có tính quyết định trong sự phát triển quốc gia p3

  1. víi viÖc x©y dùng hÖ thèng kinh tÕ më, t¨ng c­êng quan hÖ th­¬ng m¹i, tÝch cùc liªn kÕt kinh tÕ quèc tÕ . N¨m lµ: C«ng nghiÖp ho¸ -HiÖn ®¹i ho¸ kh«ng ph¶i lµ môc ®Ých tù th©n mµ lµ mét ph­¬ng thøc cã tÝnh phæ biÕn ®Ó thùc hiÖn môc tiªu ph¸t triÓn cña mçi n­íc. B¶n th©n c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ lµ mét hiÖn t­îng cã tÝnh phæ biÕn, nghÜa lµ tõ kÐm ph¸t triÓn trë thµnh ph¸t triÓn, tõ l¹c hËu trë thµnh tiªn tiÕn hiÖn ®¹i, c¸c n­íc ®Òu ph¶i tiÕn hµnh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ víi nh÷ng nÐt chung lµ qu¸ tr×nh trang bÞ kü thuËt hiÖn ®¹i cho c¸c ngµnh kinh tÕ, x©y dùng c¬ së vËt chÊt -kü thuËt hiÖn ®¹i, khai th¸c cã hiÖu qu¶ c¸c nguån lùc cña ®Êt n­íc t¹o ra n¨ng suÊt lao ®éng x· héi cao, b¶o ®¶m nhÞp ®é ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi nhanh vµ bÒn v÷ng. Cã thÓ nãi r»ng, C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ ë n­íc ta hiÖn nay lµ mét cuéc c¸ch m¹ng toµn diÖn vµ s©u s¾c trong tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc cña ®êi sèng cña x· héi, mµ nhiªm vô lín lao cña cuéc c¸ch m¹ng ®ã lµ" t¹o ra nh÷ng ®iÒu kiÖn thiÕt yÕu vÒ vËt chÊt-kü thuËt, vÒ con ng­êi vµ khoa häc-c«ng nghÖ. Thóc ®Èy chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, nh»m huy ®éng vµ sö dông cã hiÖu qu¶ mäi nguån lùc, kh«ng ngõng t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng x· héi, lµm t¨ng hiÖu qu¶ thùc hiÖn c«ng b»ng vµ tiÕn bé x· héi, b¶o vÖ vµ c¶i thiÖn m«i tr­êng sinh th¸i. 2: TÝnh ®Æc thï cña C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ ë n­íc ta. Trong nh÷ng n¨m qua sù nghiÖp C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ vÒ c¬ b¶n ®· lµm thay ®æi bé mÆt ®Êt n­íc vµ cuéc sèng nh©n d©n, còng cè v÷ng ch¾c ®éc lËp d©n téc vµ chÕ ®é XHCN, n©ng cao vÞ thÕ vµ uy tÝn cña n­íc ta trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. Nh­ng bªn c¹nh ®ã ,nÒn kinh tÕ n­íc ta vÉn ch­a cã sù ph¸t triÓn v÷ng ch¾c,hiÖu qu¶ vµ søc c¹nh tranh thÊp, c¸c vÊn ®Ò vÒ v¨n ho¸-x· héi ngµy cµng trë nªn bøc xóc, gay g¾t, c¬ chÕ chÝnh s¸ch kh«ng ®ång bé vµ ch­a t¹o ®­îc ®éng lùc m¹nh mÏ ®Ó ph¸t triÓn Trong hoµn c¶nh ®ã, §¶ng ta vÉn kiªn 20
  2. ®Þnh thùc hiÖn ®­êng cèi ®Èy m¹nh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸, x©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ ®Ó nhanh chãng ®­a n­íc ta c¬ b¶n trë thµnh mét n­íc c«ng nghiÖp theo h­íng hiÖn ®¹i . NhËn ®Þnh vÒ t×nh h×nh ph¸t triÓn cña thÕ giíi trong thÕ kØ XXI. NghÞ quyÕt ®¹i héi cña §¶ng ®· nªu râ: "ThÕ kØ XXI sÏ tiÕp tôc cã nhiÒu biÕn ®æi ,khoa häc vµ c«ng nghÖ sÏ cã b­íc nh¶y vät. Kinh tÕ tri thøc cã vai trß ngµy cµng nçi bËt trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt. Toµn cÇu ho¸ kinh tÕ lµ mét xu thÕ kh¸ch quan". Nh÷ng nÐt míi Êy trong t×nh h×nh thÕ giíi vµ khu vùc t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn t×nh h×nh n­íc ta. Tr­íc m¾t nh©n d©n ta cã c¶ c¬ héi lÉn th¸ch thøc lín. MÆc dï chóng ta cßn nhiÒu thiÕu sãt trong thùc tiÔn tiÕn hµnh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ mµ chóng ta cÇn kh¾c phôc vµ s÷a ch÷a nh­ng nh×n chung, c¶ thÕ vµ lùc cña n­íc ta ®Òu cã sù biÕn ®æi râ rÖt vÒ chÊt. Chóng ta ®· tho¸t khái c¸c cuéc khñng kho¶ng nghiªm träng kÐo dµi, t¹o ra ®­îc tiÒn ®Ò cÇn thiÕt ®Ó chuyÓn sang giai ®o¹n míi, ®Èy m¹nh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Kh«ng nh÷ng vËy ®Êt n­íc cßn cã nhiÒu tiÒm n¨ng lín vÒ tµi nguyªn còng nh­ nguån lùc con ng­êi, t×nh h×nh chÝnh trÞ x· héi c¬ b¶n æn ®Þnh, nh©n d©n ®Æt niÒm tin vµo sù l·nh ®¹o cña §¶ng, m«i tr­êng hoµ b×nh sù hîp t¸c quèc tÕ vµ nh÷ng xu thÕ tÝch cùc trªn thÕ giíi t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó chóng ta tiÕp tôc ph¸t huy néi lùc vµ lîi thÕ so s¸nh, tranh thñ ngo¹i lùc, nguån vèn, c«ng nghÖ míi, kinh nghiÖm qu¶n lý, më réng thÞ tr­êng. Bªn c¹nh ®ã lµ nh÷ng th¸ch thøc mµ c¸c n­íc ®ang tiÕn hµnh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ nh­ n­íc ta ph¶i tÝnh ®Õn lµ ­u thÕ vÒ nguån lao ®éng vµ nguyªn liÖu ngµy cµng gi¶m so víi sù ph¸t triÓn cña c«ng nghÖ tù ®éng ho¸, chÊt l­îng lao ®éng æn ®Þnh ®ang lµm gi¶m ­u thÕ vÒ viÖc xuÊt khÈu lao ®éng sang c¸c n­íc ph¸t triÓn .MÆt kh¸c, c«ng nghÖ tiªn tiÕn ®· n©ng tû träng chÊt x¸m trong gi¸ thµnh s¶n phÈm khiÕn cho gi¸ thµnh cña c¸c nguån nguyªn liÖu th« vµ nguyªn liÖu s¬ chÕ cã kÌm theo l­îng chÊt x¸m thÊp gi¶m ®i nhanh chãng. §iÒu nµy ®· vµ ®ang ®e do¹ nghiªm träng tíi xu h­íng xuÊt khÈu nguyªn liÖu ë c¸c n­íc, trong ®ã cã ViÖt Nam .V× vËy viÖc lùa chän ®i theo con ®­êng C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ tÊt yÕu ph¶i gi¶i 21
  3. quyÕt nh÷ng th¸ch thøc ®ã. Tr­íc hÕt, khã kh¨n trong viÖc gi¶i quyÕt nh÷ng th¸ch thøc nµy lµ do ®éi ngò c¸n bé chuyªn m«n nghiÖp vô cña chóng ta cßn thiÕu vµ yÕu, bÊt cËp víi sù ph¸t triÓn cña khoa häc -c«ng nghÖ. Ngoµi ra §¶ng ta cßn ph¶i x©y dùng c¬ vËt chÊt kü thuËt v÷ng m¹nh, kÕt cÊu h¹ tÇng t­¬ng xøng ®Ó tiÕn hµnh c¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu thùc nghiÖm, sö dông c«ng nghÖ vµ mét hÖ thèng th«ng tin cho viÖc ®Þnh h­íng, lùa chän c«ng nghÖ. ViÖc nµy cÇn rÊt nhiÒu vèn trong khi ®ã t×nh h×nh ng©n s¸ch n­íc ta hÕt søc h¹n hÑp, t×nh tr¹ng thiÕu vèn lµ phæ biÕn. V× vËy trong ®iÒu kiÖn: "ThuËn lîi vµ khã kh¨n, thêi c¬ vµ nguy c¬ ®an xen nhau. Chóng ta ph¶i chñ ®éng n¾m thêi c¬, v­¬n lªn ph¸t triÓn m¹nh vµ v÷ng m¹nh, t¹o ra c¸c thÕ lùc míi, ®ång thêi lu«n lu«n tØnh t¸o, kiªn quyÕt ®Èy lïi vµ kh¾c phôc c¸c nguy c¬, kÓ c¶ nh÷nh nguy c¬ míi n¶y sinh, ®¶m b¶o ph¸t triÓn ®óng h­íng.ViÖc n¾m b¾t c¬ héi, v­ît qua th¸ch thøc, ph¸t triÓn m¹nh mÏ trong thêi kú míi,®ã lµ vÊn cã ý nghÜa sèng cßn ®èi víi §¶ng vµ nh©n d©n ta".(V¨n kiÖn ®¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VII, NXB chÝnh trÞ quèc giaHµ Néi n¨m 1996 , trang 79-80 vµ v¨n kiÖn ®ai héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn IX,. NXB chÝnh trÞ quèc gia Hµ Néi n¨m 2001 trang 67-68) Nh­ vËy, ®èi víi ®Êt n­íc ta hiÖn nay, vÊn ®Ò ®Æt ra lµ cÇn tiÕn hµ nh C«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ nh­ thÕ nµo cho thÝch hîp? Trong bèi c¶nh mµ cuéc c¸ch m¹ng khoa häc vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®ang ph¸t triÓn m¹nh mÏ trªn ph¹m vi toµn cÇu vµ xu thÕ quèc tÕ ho¸ ®êi sèng kinh tÕ ngµy cµng s©u réng, m« h×nh c«ng nghiÖp ho¸ hçn hîp (kÕt hîp gi÷a thay thÕ nhËp khÈu víi ®Èy m¹nh xuÊt khÈu) theo h­íng héi nhËp quèc tÕ lµ xu h­íng cã triÓn väng rÊt lín ë n­íc ta, vÒ c¬ b¶n C«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc còng vËn ®éng theo h­íng ®ã. Nh­ng xÐt theo cô thÓ, víi ph­¬ng ch© m "rót ng¾n kho¶ng c¸ch, võa cã nh÷ng b­íc tuÇn tù võa cã nh÷ng b­íc nh¶y vät" c«ng cuéc C«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ë n­íc ta kh«ng nh÷ng kh¸c c¸c n­íc kh¸c vÒ néi dung, h×nh thøc, quy m«, c¸ch thøc tiÕn hµnh mµ kh¸c c¶ vÒ môc tiªu chiÕn l­îc. ChÝnh sù k h¸c biÖt nµy ®· lµm nªn tÝnh ®Æc thï cña sù nghiÖp C«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ë n­íc ta : 22
  4. Thø nhÊt: C«ng nghiÖp ho¸ g¾n liÒn víi hiÖn ®¹i ho¸. KÕt hîp c«ng nghÖ truyÒn thèng víi c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, tranh thñ ®i s©u vµo hiÖn ®¹i ho¸ ë nh÷ng kh©u quyÕt ®Þnh. Trong ®iÒu kiÖn c¸ch m¹ng khoa häc-c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®ang cã nh÷ng b­íc ph¸t triÓn nhanh chãng víi xu thÕ quèc tÕ ho¸ nÒn kinh tÕ hiÖn nay, c«ng nghiÖp ho¸ ph¶i g¾n liÒn víi hiÖn ®¹i ho¸. Thùc chÊt cña qu¸ tr×nh hiÖn ®¹i ho¸ nÒn kinh tÕ lµ kh«ng ngõng n©ng cao tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt theo tiÕn tr×nh ph¸t triÓn cña khoa häc vµ c«ng nghÖ trªn thÕ giíi. Tuy nhiªn, nÕu ta kh«ng kÞp thêi sö dông c¸c kü thuËt vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®Ó hiÖn ®¹i ho¸ nÒn kinh tÕ th× nguy c¬ tôt hËu sÏ rÊt cao. Nh­ng nÕu dån mäi sù ®Çu t­ cho viÖc trang bÞ kü thuËt vµ c«ng nghÖ th× l¹i cã nguy c¬ l·ng phÝ vÒ tiÒn n¨ng vµ n¶y sinh nhiÒu vÊn ®Ò x· héi kh¸c. §Ó kh¾c phôc nghÞch lý nµy, chóng ta cÇn ¸p dông ®ång thêi nhiÒu tr×nh ®é khoa häc vµ c«ng nghÖ mµ c¸c n­íc ®i tr­íc ®· thùc hiÖn ë nh÷ng thêi ®iÓm kh¸c nhau. Cã nh­ vËy chóng ta míi cã thÓ tõng b­íc hiÖn ®¹i ho¸ nÒn kinh tÕ võa khai th¸c ®­îc c¸c nguån lùc vµ lîi thÕ cña ®Êt n­íc. Cô thÓ h¬n, chóng ta cÇn biÕt kÕt hîp gi÷a nh¶y vät thñ c«ng lªn hiªn ® ¹i, víi b­íc ®i tuÇn tù tõ thñ c«ng: Nöa c¬ khÝ, c¬ khÝ, tù ®éng ho¸ ®ång thêi ph¸t huy tÝnh ­u viÖt, hiÖn ®¹i ho¸ nÒn c«ng nghÖ truyÒn thèng, gi÷ g×n b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc. ë n ­íc ta viÖc tiÕp nhËn chuyÓn giao vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ cho qu¸ tr×nh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ lµ hÕt søc cÇn thiÕt song quan träng h¬n lµ ph¶i cã c¬ chÕ chÝnh s¸ch hîp lý ®Ó viÖc chuyÓn giao c«ng nghÖ ®¹t ®­îc môc tiªu khai th¸c vµ sö dông cã hiÖu qu¶ kinh tÕ, võa b¶o vÖ m«i tr­êng sinh th¸i. Cã nh­ vËy, chóng ta míi cã ®­îc c«ng nghÖ míi, hiÖn ®¹i cã hµm l­îng chÊt x¸m cao, c«ng nghÖ s¹ch kÕt hîp ®­îc c¸c môc tiªu kinh tÕ vµ sinh th¸i. Thø hai: C«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®­îc thùc hiÖn trong bèi c¶nh nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng XHCN lÊy hiÖu qu¶ kinh tÕ -x· héi lµm tiªu chuÈn c¬ b¶n. Tr­íc ®©y, c«ng nghiÖp ho¸ ®­îc tiÕn hµnh theo c¬ chÕ tËp trung, quan liªu bao cÊp kÕ ho¹ch ho¸ cao ®é th× giê ®©y, c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®­îc thùc hiÖn theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña nhµ 23
  5. n­íc. C¬ chÕ thÞ tr­êng t¹o ra c¬ héi vµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho con ng­êi tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ -x· héi ®a d¹ng, cho sù dÞch chuyÓn c¬ cÊu lao ®éng, t¹o cho con ng­êi cã thÓ chñ ®éng lùa chän lao ®éng vµ viÖc lµm Nãi mét c¸ch kh¸i qu¸t, c¬ chÕ thÞ tr­êng cã t¸c dông lµm chñ thÓ cña qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ - h iÖn ®¹i ho¸ n¨ng ®éng, biÕt tÝnh to¸n vµ lu«n ®Ò cao tÝnh hiÖu qu¶. Tuy nhiªn, c¬ chÕ thÞ tr­êng còng cã nhiÒu h¹n chÕ cña nã mµ nÕu kh«ng ®­îc chñ ®éng kh¾c phôc, ®iÒu tiÕt th× qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ® ¹i ho¸ sÏ kh«ng ®¹t ®­îc môc tiªu æn ®Þnh x· héi vµ bÒn v÷ng cña m«i tr­êng. Thùc tÕ, kh¸ch quan nµy ®ßi hái ph¶i cã sù qu¶n lý cña nhµ n­íc th«ng qua hÖ thèng ph¸p luËt vµ c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ -x· héi . C«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ theo ®Þnh h ­íng XHCN ph¶i h­íng vµo viÖc ­u tiªn ph¸t triÓn sù t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn cña c¸c nghµnh, c¸c lÜnh vùc, c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ... cã kh¶ n¨ng ®em l¹i tÝch luü nhanh, lín vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ cao ®Ó ®¹t ®­îc môc tiªu d©n giµu n­íc m¹nh. MÆt kh¸c, c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ cßn ph¶i ®¶m b¶o môc tiªu x· héi c«ng b»ng, d©n chñ, v¨n minh, ®¶m b¶o an ninh quèc gia vµ sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng. Khi hiÖu qu¶ ®¹t ®­îc sÏ kÐo theo hiÖu qu¶ x· héi vµ ng­îc l¹i ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ x· héi sÏ t¹o nªn ®éng lùc thóc ®Èy h iÖu qu¶ kinh tÕ. Tuy nhiªn, kh«ng ph¶i mäi lóc mäi n¬i hiÖu qu¶ kinh tÕ vµ hiÖu qu¶ x· héi ®Òu tû lÖ vµ song hµnh víi nhau mµ ta ph¶i lÊy hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi lµm th­íc ®o chñ yÕu quyÕt ®Þnh chÝnh s¸ch, ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn, ph­¬ng h­íng ®Çu t­ vµ trang bÞ c«ng nghÖ cho tõng ngµnh tõng thµnh phÇn kinh tÕ, tõng doanh nghiÖp . Thø ba: C«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ lµ sù nghiÖp cña toµn d©n, tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, trong ®ã kinh tÕ nhµ n­íc gi÷ vai trß chñ ®¹o. Quan ®iÓm nµy thÓ hiÖn ë chç, tr­íc hÕt c«ng nghiÖp ho¸ - h iÖn ®¹i ho¸ ph¶i xuÊt ph¸t tõ lîi Ých, nguyÖn väng cña nh©n d©n, ®ã lµ thùc hiÖn môc tiªu d©n giµu n­íc m¹nh, x· héi c«ng b»ng, d©n chñ, v¨n minh. Bªn c¹nh ®ã sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ lµ do nh©n d©n thùc hiÖn b»ng søc lao ®éng, 24
  6. tµi n¨ng, sù s¸ng t¹o, b»ng c¶ tµi s¶n toµn d©n, ph¸t huy søc m¹nh vµ lîi thÕ so s¸nh cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ víi vai trß chñ ®¹o cña kinh tÕ nhµ n­íc. Vµ, c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ chØ thùc sù lµ sù nghiÖp cña nh©n d©n vµ do nh©n d©n khi x©y dùng ®­îc vµ thùc hiÖn tèt c¬ chÕ ph¸t huy quyÒn lµm chñ cña nh©n d©n, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó nh©n d©n tham gia x©y dùng ®­êng lèi c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ vµ kiÓm tra qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®­êng lèi ®ã. Cã thÓ nãi r»ng viÖc huy ®éng mäi nguån lùc trong nh©n d©n vµo qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi lµ biÖn ph¸p quan träng b¶o ®¶m sù thµnh c«ng cña c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc . Thø t­ : C«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ g¾n liÒn víi viÖc " x©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ ®i ®«i víi chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ". Më cöa nÒn kinh tÕ lµ sù ®æi míi mang tÝnh b­íc ngoÆt trong t­ duy vµ quan ®iÓm cña §¶ng vµ nhµ n­íc. Më cöa c¶ bªn trong lÉn bªn ngoµi lµ ®iÒu kiÖn ®Ó kÕt hîp sø mÖnh cña d©n téc víi sø mÖnh cña thêi ®¹i, khai th¸c tæng hîp nguån lùc bªn trong vµ nguån lùc bªn ngoµi cho c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸. T¹i ®¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VIII §¶ng ta ®· kh¼ng ®Þnh: “ gi÷ v÷ng ®éc lËp tù chñ ®i ®«i víi më réng hîp t¸c quèc tÕ, ®a ph­¬ng ho¸, ®a d¹ng ho¸ quan hÖ ®èi ngo¹i. Dùa vµo nguån lùc trong n­íc lµ chÝnh ®i ®«i víi tranh thñ tèi ®a nguån lùc bªn ngoµi. X©y dùng mét nÒn kinh tÕ më réng, héi nhËp víi khu vùc vµ thÕ giíi". X©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ tøc lµ x©y dùng nÒn kinh tÕ më dùa trªn c¬ së ph¸t triÓn hîp t¸c ®a ph­¬ng h­íng m¹nh vµo xuÊt khÈu vµ thay thÕ nhËp khÈu nh»m t¹o ra nguån vèn cho c«ng nghiÖp ho¸ - h iÖn ®¹i ho¸ . Thø n¨m : k hoa häc vµ c«ng nghÖ ®­îc x¸c ®Þnh lµ nÒn t¶ng vµ ®éng lùc cña c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i h o¸. VÒ thùc chÊt, c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ lµ qu¸ tr×nh c¶i biÕn lao ®éng thñ c«ng, l¹c hËu thµnh lao ®éng sö dông kü thuËt, c«ng nghÖ hiÖn ®¹i nh»m t¹o ra n¨ng suÊt lao ®éng x· héi ngµy cµng cao. Do ®ã, nãi ®Õn c«ng nghiÖp ho¸ - h iÖn ®¹i ho¸ lµ nãi ®Õn viÖc ¸p dông 25
  7. nh÷ng tiÕn bé khoa häc vµ c«ng nghÖ vµo c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh, dÞch vô vµ qu¶n lý kinh tÕ x· héi. Trong thêi ®¹i ngµy nay, khoa häc vµ c«ng nghÖ thùc sù lµ nÒn t¶ng vµ lµ ®éng lùc cña qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸. Ph¸t triÓn khoa häc vµ c«ng nghÖ, g¾n khoa häc vµ c«ng nghÖ víi s¶n xuÊt vµ ®êi sèng chÝnh lµ mÉu chèt ®¶m b¶o sù thµnh c«ng cña c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸. NhËn thøc ®­îc ®iÒu ®ã, §¶ng ta ®· cã nhiÒu nghÞ quyÕt quan träng vÒ khoa häc vµ c«ng nghÖ nh­: T ¹i héi nghÞ lÇn thø VII, ban chÊp hµnh TW kho¸ VII ®· kh¼ng ®Þnh : “Khoa häc c«ng nghÖ lµ nÒn t¶ng cña c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ”: Héi nghÞ lÇn thø II ban chÊp hµnh TW kho¸ VIII mét lÇn n÷a nhÊn m¹nh: “Cïng víi gi¸o dôc -®µo t¹o, khoa häc vµ c«ng nghÖ lµ quèc s¸ch hµng ®Çu, lµ ®éng lùc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó gi÷ v÷ng ®éc lËp d©n téc vµ x©y dùng thµnh c«ng XHCN. C«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc ph¶i b»ng vµ dùa vµo khoa häc -c«ng nghÖ”; Vµ t¹i ®¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX quan ®iÓm: Coi ph¸t triÓn khoa häc vµ c«ng nghÖ lµ quèc s¸ch hµng ®Çu lµ nÒn t¶ng, lµ ®éng lùc ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸ - h iÖn ®¹i ho¸. Muèn vËy chóng ta ph¶i g¾n ho¹t ®éng nghiªp cøu khoa häc vµ c«ng nghÖ víi thùc tiÔn, víi qu¸ tr×nh c«ng nghi Öp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸, ph¶i t¨ng c­êng vèn ®Çu t­ vµ t×m ra ®éng lùc cho sù ph¸t triÓn cña b¶n th©n nã. §éng lùc ®ã chÝnh lµ lîi Ých cña nh÷ng nhµ nghiªn cøu, ph¸t minh, øng dông cã hiÖu qu¶ cña khoa häc vµ c«ng nghÖ . Thø s¸u : C«ng nghiÖp ho¸ - h iÖn ®¹i ho¸ ph¶i lÊy viÖc ph¸t huy nguån lùc con ng­êi lµm yÕu tè c¬ b¶n cho sù ph¸t triÓn nhanh vµ bÒn v÷ng. S ù ph¸t triÓn nh­ vò b·o cña khoa häc vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ngµy nay ®ang lµm thay ®æi c¨n b¶n nÒn s¶n xuÊt x· héi. NÕu tr­íc ®©y qu¸ tr×nh c«ng nghi Öp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ tËp trung khai th¸c tµi nguyªn thiªn nhiªn th× b©y giê c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ l¹i h­íng vµo viÖc khai th¸c con ng­êi, ®Æc biÖt lµ tiÒm n¨ng trÝ tuÖ cña con ng­êi lµm yÕu tè c¬ b¶n. MÆt kh¸c, c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ kh«n g chØ ®¬n thuÇn lµ ®¹t ®­îc môc tiªu t¨ng tr­ëng ph¸t triÓn nhanh bÒn v÷ng vÒ l­îng mµ cßn lµ vÒ chÊt, tr­íc hÕt lµ phóc lîi nh©n d©n. 26
  8. Do ®ã, qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ngµy nay ®ßi hái ph¶i biÕt nu«i d­ìng, ph¸t triÓn vµ khai th¸c cã hiÖu qu ¶ nguån lùc con ng­êi. Nh­ vËy ®èi víi n­íc ta, thùc hiÖn ®­êng lèi c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®ßi hái ph¶i nç lùc ph¸t huy mäi lîi thÕ so s¸nh vèn cã cña ®Êt n­íc, tËn dông mäi c¬ héi ®Ó cã thÓ nhanh chãng ®¹t ®­îc tr×nh ®é c«ng nghÖ tiªn tiÕn, tranh thñ øng dông ë møc cao h¬n, phæ biÕn h¬n c¸c thµnh tùu míi vÒ khoa häc vµ c«ng nghÖ; tõng b­íc ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ tri thøc, lÊy ph¸t triÓn gi¸o dôc vµ ®µo t¹o, khoa häc vµ c«ng nghÖ lµm nÒn t¶ng vµ ®éng lùc cña sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ . 3.Khoa häc vµ c«ng nghÖ lµ lùc l­îng s¶n xuÊt hµng ®Çu. 3.1> Khoa häc vµ c«ng nghÖ lµ nÒn t¶ng vµ ®éng lùc cña sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸. Trong thêi ®¹i ngµy nay, c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc vµ ®êi sèng x· héi kh«ng thÓ kh«ng dùa trªn nÒn t¶ng v÷ng ch¾c cña khoa häc vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. Khi chóng ta nãi ®Õn vai trß nÒn t¶ng vµ ®éng lùc cña khoa häc vµ c«ng nghÖ trong tiÕn tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ còng lµ nãi ®Õn c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ dùa trªn c¬ së khoa häc vµ c«ng nghÖ. Quan ®iÓm nµy h¬n mét tr¨m n¨m tr­íc CacM¸c ®· tõng dù b¸o: “ Theo ®µ ph¸t triÓn cña ®¹i c«ng nghiÖp, viÖc t¹o ra cña c¶i thùc tÕ trë nªn Ýt phô thuéc vµo thêi gian lao ®éng vµ sè l­îng lao ®éng ®· chi phÝ h¬n lµ vµo søc m¹nh cña nh÷ng t¸c nh©n ®­îc khëi ®éng trong thêi gian lao ®éng, vµ b¶n th©n nh÷ng t¸c nh©n, ®Õn l­ît chóng (hiÖu qu¶ to lín cña chóng) tuyÖt ®èi kh«ng t­¬ng øng víi thêi gian lao ®éng trùc tiÕp cÇn thiÕt ®Ó s¶n xuÊt ra chóng, mµ ®óng ra, chóng phô thuéc vµo tr×nh ®é chung cña khoa häc vµ vµo sù tiÕn bé cña kü thuËt, hay lµ phô thuéc vµo sù øng dông khoa häc Êy vµo s¶n xuÊt”,vµ ngµy nay còng ®­îc §¶ng vµ nhµ n­íc ta kh¼ng ®Þnh râ trong c¸c v¨n kiÖn cña §¶ng, ®Æc biÖt lµ trong nghÞ quyÕt c¸c héi nghÞ TW VII ( kho¸ VII), héi nghÞ TW II (kho¸ VIII) vµ kÕt luËn Héi 27
  9. nghÞ TW VI (kho¸ IX) vÒ ph¸t triÓn khoa häc c«ng nghÖ. NhËn ®Þnh ®ã cña CacM¸c ngµy cµng ®­îc thùc tiÔn ph¸t triÓn khoa häc vµ c«ng nghÖ x¸c nhËn. Khoa häc vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i kh«ng chØ lµ yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu trong ®êi sèng kinh tÕ x· héi cña mét quèc gia mµ cßn lµ yÕu tè then chèt trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc, lµ yÕu tè “quyÕt ®Þnh lîi thÕ c¹nh tranh vµ tèc ®é ph¸t triÓn cña c¸c quèc gia”. §èi víi n­íc ta hiÖn nay, vai trß cña khoa häc vµ c«ng nghÖ l¹i cµng trë lªn ®Æc biÖt quan träng khi mµ chóng ta ®ang trªn con ®­êng rót ng¾n giai ®o¹n ph¸t triÓn ®Ó sím trë thµnh mét x· héi hiÖn ®¹i. Ngay tõ khi míi b¾t ®Çu tiÕn hµnh c«ng cuéc ®æi míi ®Êt n­íc , §¶ng ta ®· x¸c ®Þnh: khoa häc vµ c«ng nghÖ lµ lùc l­îng s¶n xuÊt trùc tiÕp quan träng hµng ®Çu cho x· héi. C«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc v× môc tiªu d©n giµu n­íc m¹nh,x· héi c«ng b»ng,d©n chñ,v¨n minh ph¶i dùa trªn nÒn t¶ng vµ ®éng lùc cña khoa häc – c«ng nghÖ. Vai trß nÒn t¶ng chØ ®­îc ph¸t huy khi ®Êt n­íc cã mét nÒn khoa häc c«ng nghÖ ph¸t triÓn, ®ñ kh¶ n¨ng gi¶i quyÕt ®­îc nh÷ng nhiÖm vô chñ yÕu vÒ khoa häc vµ c«ng nghÖ do yªu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi cña quèc gia ®Æt ra.Vai trß ®éng lùc cña khoa häc vµ c«ng nghÖ ®­îc thÓ hiÖn th«ng qua sù ®æi míi kh«ng ngõng cña c«ng nghÖ vµ s¶n phÈm,t¹o ra n¨ng suÊt, chÊt l­îng,vµ søc c¹nh tranh cao cña nÒn kinh tÕ trong bèi c¶nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ vµ toµn cÇu ho¸ ®ang lµ xu h­íng cña toµn nh©n lo¹i. ChØ khi nµo khoa häc vµ c«ng nghÖ thùc sù trë thµnh lùc l­îng s¶n xuÊt hµng ®Çu th× vai trß nÒn t¶ng vµ ®éng lùc cña nã míi trë nªn v÷ng ch¾c vµ m¹nh mÏ. §èi víi c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn nãi chung vµ ViÖt Nam nãi riªng, muèn ®Èy nhanh tiÕn tr×nh ®æi míi ®Êt n­íc th× ®iÒu tÊt yÕu lµ ph¶i tiÕn hµnh song song c¶ hai qóa tr×nh: võa thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ võa x©y dùng vµ ph¸t triÓn nÒn khoa häc c«ng nghÖ trong hoµn c¶nh tiÒm lùc kinh tÕ ®Êt n­îc cßn rÊt h¹n hÑp vµ nhá bÐ. §iÒu nµy chØ cã thÓ thùc hiÖn ®­îc mét khi ho¹t ®éng khoa häc vµ c«ng nghÖ g¾n liÒn víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh, dÞch vô vµ qu¶n lý kinh tÕ x· héi. Trong thÕ kû XX , chøng kiÕn nh÷ng thµnh tùu to lín cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®· vµ ®ang ®Èy nhanh sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng 28
  10. s¶n xuÊt, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, lµm chuyÓn biÕn m¹nh mÏ c¬ cÊu kinh tÕ cña c¸c quèc gia, vµ lµm thay ®æi s©u s¾c mäi mÆt cña ®êi sèng x· héi loµi ng­êi . MÆt kh¸c, trªn b¶n ®å kinh tÕ thÕ giíi, xuÊt hiÖn nhãm c¸c n­íc míi c«ng nghiÖp ho¸ (NIC) sau chiÕn tranh thÕ giíi thø hai còng kh«ng n»m ngoµi sù ¶nh h­ëng vµ lan to¶ cña c¸c thµnh tùu khoa häc vµ c«ng nghÖ th«ng qua qu¸ tr×nh chuyÓn giao vµ tiÕp thu tri thøc khoa häc vµ c«ng nghÖ tiªn tiÕn. B»ng viÖc thùc hiÖn ®­êng lèi c«ng nghiÖp ho¸ dùa vµo khoa häc vµ c«ng nghÖ, biÕt tËn dông c¸c c¬ héi ®Ó tiÕp nhËn vµ lµm chñ nhanh chãng c¸c c«ng nghÖ míi, thay ®æi ph­¬ng thøc s¶n xuÊt dùa trªn lao ®éng thñ c«ng vµ khai th¸c tµi nguyªn thiªn nhiªn sang øng dông c¸c kü thuËt c¬ khÝ ho¸, tù ®éng ho¸ theo h­íng t¹o ra gi¸ trÞ gia t¨ng cao,®Èy nhanh tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ mµ c¸c n­íc nµy nhanh chãng rót ng¾n thêi gian tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸ ®Êt n­íc,t¨ng nhanh thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi, ®ång thêi kh¼ng ®Þnh tiÒm n¨ng, vÞ thÕ cña m×nh trªn tr­êng quèc tÕ. B­íc vµo thÕ kû XXI, c¶ thÕ giíi ®ang cuèn theo xu thÕ ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ tri thøc. C¸c n­íc ph¸t triÓn ®ang chuyÓn dÇn sang nÒn kinh tÕ tri thøc víi ®Æc ®iÓm lµ nÒn kinh tÕ biÕt khai th¸c, biÕt ph¸t huy triÖt ®Ó tiÒm n¨ng cña chÊt x¸m, cña nh÷ng ý t­ëng s¸ng t¹o vµ ®Æc biÖt lµ tri thøc vÒ khoa häc vµ c«ng nghÖ phôc vô cho c¸c môc tiªu chiÕn l­îc cña x· héi. Xu thÕ nµy më ra nhiÒu c¬ héi míi cho c¸c nÒn kinh tÕ ®ang ph¸t triÓn víi ®iÓm xuÊt ph¸t thÊp nh»m ®Þnh h­íng chiÕn l­îc ph¸t triÓn phï hîp víi xu thÕ chung lµ thu hót vµ sö dông tri thøc khoa häc vµ c«ng nghÖ ®Ó tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. §iÒu nµy ®ång nghÜa víi viÖc quèc gia nµo x©y dùng ®­îc khoa häc vµ c«ng nghÖ ®ñ kh¶ n¨ng tiÕp thu, lµm chñ, thÝch nghi, s¸ng t¹o vµ sö dông nhiÒu tri thøc, nhÊt lµ tri thøc khoa häc vµ c«ng nghÖ, t¹o ra m«i tr­êng thÓ chÕ n¨ng ®éng th× míi cã thÓ thu hót ®­îc nhiÒu vèn ®Çu t­, c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµ lao ®éng cã tr×nh ®é cao tõ c¸c quèc gia kh¸c v× môc tiªu ph¸t triÓn toµn diÖn. 29
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
4=>1