Quan hệ hợp tác toàn diện giữa tỉnh Sơn La (Việt Nam) với các tỉnh Bắc Lào trong quá trình phát triển
lượt xem 2
download
Với việc phân tích mối quan hệ hợp tác toàn diện giữa tỉnh Sơn La với các tỉnh Bắc Lào, bài viết góp phần làm rõ nét thêm mối quan hệ truyền thống gắn bó đặc biệt của hai đất nước Việt – Lào anh em trong truyền thống và hiện tại.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Quan hệ hợp tác toàn diện giữa tỉnh Sơn La (Việt Nam) với các tỉnh Bắc Lào trong quá trình phát triển
- KINH NGHIỆM THỰC TIỄN QUAN HỆ HỢP TÁC TOÀN DIỆN GIỮA TỈNH SƠN LA (VIỆT NAM) VỚI CÁC TỈNH BẮC LÀO TRONG QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN Lường Văn Yệu Sở Khoa học và Công nghệ Sơn La Email: luongyeu99@gmail.com H ai nước Việt Nam – Lào luôn có truyền thống đoàn kết trong đấu tranh chống giặc ngoại xâm, dựng nước và giữ nước. Hai dân tộc đã gắn bó và giúp đỡ lẫn nhau trong hai cuộc kháng Ngày nhận bài: 24/7/2020 chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, giành lại độc lập dân tộc. Ngày phản biện: 06/11/2020 Sau khi Việt Nam thống nhất đất nước ngày 30/4/1975 và Lào giành Ngày tác giả sửa: 12/11/2020 độc lập dân tộc ngày 2/12/1975, hai nước đã đặt quan hệ ngoại giao hữu nghị đặc biệt. Từ đó, sự hợp tác toàn diện, giúp đỡ lẫn nhau về Ngày duyệt đăng: 14/11/2020 kinh tế, văn hóa, y tế, giáo dục, an ninh quốc phòng… giữa hai nước Ngày phát hành: 20/11/2020 tiếp tục đơm hoa kết trái. Đây chính là nền tảng, khởi nguồn cho quan hệ hợp tác toàn diện giữa các dân tộc của tỉnh Sơn La (Việt DOI: Nam) với các tỉnh Bắc Lào trong quá trình phát triển sau này. https://doi.org/10.25073/0866-773X/435 Với việc phân tích mối quan hệ hợp tác toàn diện giữa tỉnh Sơn La với các tỉnh Bắc Lào, bài viết góp phần làm rõ nét thêm mối quan hệ truyền thống gắn bó đặc biệt của hai đất nước Việt – Lào anh em trong truyền thống và hiện tại. Từ khóa: Tỉnh Sơn La; Tỉnh Hủa Phăn; Các tỉnh Bắc Lào; Quan hệ hợp tác toàn diện. 1. Đặt vấn đề nhiều nhà nghiên cứu trong và ngoài tỉnh nghiên Với nhiệm vụ xây dựng đường biên giới hòa cứu một cách hệ thống bằng đề tài khoa học cấp tỉnh bình hữu nghị, hợp tác toàn diện về bảo vệ đường hoặc cấp quốc gia. Tài liệu chính dùng trong nghiên biên giới hữu nghị, phát triển kinh tế, xây dựng cứu này là báo cáo định kỳ hằng năm của tỉnh Sơn hạ tầng kiến thiết cơ bản, phát triển kinh tế nông La và các tỉnh Bắc Lào về kết quả thực hiện hợp tác nghiệp, thương mại, giáo dục đào tạo, y tế, văn hóa, toàn diện. khoa học công nghệ…, hơn 40 năm qua, mối quan Bên cạnh đó, cũng có một số hội thảo khoa học hệ hợp tác giữa tỉnh Sơn La với các tỉnh Bắc Lào cấp quốc gia được tổ chức tại Sơn La và một số tỉnh đã đạt được những kết quả nhất định, góp phần xây thành khác như Thanh Hóa, Nghệ An, Sơn La… đã dựng quan hệ hữu nghị đặc biệt và phát triển kinh nêu bật một số thành tựu đạt được trong quan hệ tế - xã hội theo hướng bền vững của 2 nước Việt – hợp tác giữa tỉnh Sơn La và các tỉnh Bắc Lào. Điển Lào. Trong quá trình hợp tác hữu nghị, các ngành hình là Hội thảo Thái học lần thứ VI tại tỉnh Thanh các cấp và nhân dân tỉnh Sơn La cùng các tỉnh Bắc Hóa (năm 2012) với cuốn kỷ yếu “Cộng đồng các Lào luôn thấm nhuần lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí tộc người ngữ hệ Thái - Kadai ở Việt Nam: Truyền Minh về mối quan hệ thủy chung son sắt này. thống, phát triển và hội nhập” do Ủy ban nhân dân Trong phạm vi bài viết, tác giả nghiên cứu về tỉnh Thanh Hóa và Viện Nghiên cứu Việt Nam học điều kiện tự nhiên, truyền thống đoàn kết yêu nước và Khoa học phát triển - Đại học quốc gia Hà Nội chống ngoại xâm, sự hợp tác phát triển kinh tế, xã ấn hành năm 2012. Trong kỷ yếu này có hai bài nói hội, văn hóa, y tế, giáo dục, khoa học công nghệ và về nguồn gốc và lịch sử mối quan hệ người Thái một số hoạt động khác trong quá trình hợp tác giữa Việt Nam (trong đó có Sơn La) với các tộc người các tỉnh nhằm làm sáng rõ thêm mối quan hệ hợp Thái, Lào và các tộc người sống tại Hủa Phăn (Lào). tác toàn diện trên tinh thần hữu nghị đặc biệt, đảm Tham luận “Người Thái xứ Thanh trong bức tranh bảo thống nhất phát triển chung theo hướng lâu dài, chung của người Thái Việt Nam” (Lê Sỹ Giáo, gắn bó và đoàn kết. Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội) nói về mối quan hệ các nhóm 2. Tổng quan nghiên cứu Thái Thanh Hóa và các nhóm tại tỉnh Sơn La, Điện Mối quan hệ hợp tác toàn diện giữa Việt Nam - Biên, Hòa Bình, Nghệ An. Bài viết “Quan hệ nguồn Lào đã có từ lâu đời. Sự hợp tác giữa tỉnh Sơn La gốc giữa người Thái Thanh - Nghệ với các nhóm với các tỉnh Bắc Lào được thực hiện theo phân công Thái ở Lào” (An, 2012) trình bày một cách hệ thống của hai Đảng và hai Nhà nước. Tuy nhiên, mối quan các vấn đề lịch sử, mối quan hệ thân tộc, truyền hệ đặc biệt của các tỉnh hơn 40 năm qua chưa được thống, nét đặc trưng văn hóa các nhóm Thái ở Lào 140 JOURNAL OF ETHNIC MINORITIES RESEARCH
- KINH NGHIỆM THỰC TIỄN gồm các tỉnh Bò Kẹo, U Đom Xay, Hủa Phăn… Sơn La dài 210km thuộc 4 huyện: Xiềng Khọ, Xốp có nhiều nét tương đồng với một số nhóm Thái Xứ Bau, Viêng Xay, Mường Ét tiếp giáp với các huyện Thanh và nhóm Thái tỉnh Sơn La. Đây là cơ sở khoa Sông Mã, Mai Sơn, Yên Châu, Mộc Châu và Vân học nêu những nét tương đồng về truyền thống văn Hồ, tỉnh Sơn La. hóa, kinh tế các nhóm Thái ở tỉnh Sơn La và các Dân cư hai tỉnh Sơn La – Hủa Phăn có cơ cấu dân nhóm Thái ở các tỉnh Bắc Lào. tộc thuộc nhóm Lào, bộ tộc Lào Loum đông nhất, Trong kỷ yếu Hội thảo quốc gia kỷ niệm 40 năm chiếm trên 63% dân số ở vùng thấp. Tại ven vùng Ngày ký Hiệp ước Hữu nghị và Hợp tác Việt Nam cao biên giới chủ yếu là các dân tộc: Mông, Dao, - Lào (18/7/1977-18/7/2017) do Nxb. Đại học Huế Shan, hay còn gọi là Lào Soung. Khoảng giữa vùng xuất bản năm 2017 có trên 50 tham luận về truyền thấp và vùng cao là nhóm Lào nói tiếng Môn Khơ thống lịch sử quan hệ hợp tác, hợp tác giáo dục đào Me còn gọi là Lào Theung, gồm dân tộc Khơ Mú, tạo, văn hóa - lịch sử, kinh tế, an ninh quốc phòng Xinh Mun. Giáp với biên giới Sơn La về phía Hủa và định hướng hoạt động hợp tác trong những năm Phăn có các tộc Mông, Lào Theung và Lào Loum. tới của các trường đại học Việt Nam, các tỉnh Việt Trong lịch sử, hai dân tộc Việt - Lào đã gắn bó, Nam (trong đó có Sơn La). Trong đó, tỉnh Sơn La cùng nhau đánh đuổi giặc Pháp đem lại độc lập cho có nhiều bài nghiên cứu khoa học như tham luận: dân tộc. Bản Lao Khô, xã Phiêng Khoài, huyện “Tình đoàn kết, hữu nghị giữa Sơn La và các tỉnh Yên Châu là nơi đào tạo bồi dưỡng cán bộ cho cách Bắc Lào trong đấu tranh giải phóng dân tộc” (Hạnh, mạng Lào, chuẩn bị điều kiện cho Ban xung phong 2017); “Quan hệ “đặc biệt”, “toàn diện” Lào - Việt Lào - Bắc phát triển các căn cứ cách mạng trên đất Nam qua trường hợp hai tỉnh Hủa Phăn - Sơn La nước Lào 1948 - 1950, giành độc lập dân tộc. Trong (1975-2012)” (Liên, 2017); “Căn cứ Lao Khô - Biểu kháng chiến chống Mỹ cứu nước, hàng nghìn thanh tượng cao đẹp của tình hữu nghị Việt Nam – Lào” niên Sơn La đã xung phong tuyển quân tình nguyện (Thanh & Liên, 2017) và nhiều tham luận khác đã sang Lào, cùng quân đội cách mạng Lào chiến đấu nêu tình hợp tác toàn diện giữa tỉnh Sơn La với các anh dũng, thống nhất đất nước Lào. tỉnh Bắc Lào trong thời gian qua. Địa hình Hủa Phăn chủ yếu là rừng núi cao, có Bản dự thảo cuốn sách “Lịch sử hợp tác hữu nhiều thung lũng và các khe suối nhỏ và vừa, có nghị đặc biệt 65 năm giữa tỉnh Sơn La - Hủa Phăn dòng sông Mã chảy từ huyện Sông Mã (Sơn La) qua - Luông Pha Bang (1945-2010)” thuộc đề tài khoa Hủa Phăn, chảy về tỉnh Thanh Hoá của Việt Nam. học cấp tỉnh Sơn La thực hiện năm 2009-2011; gồm Hủa Phăn có các cánh đồng tương đối bằng phẳng, 4 chương (chưa kể mở đầu và kết luận) đã trình bày phù hợp cho trồng trọt như: cánh đồng Thông Phào nguồn gốc các tộc người vùng biên giới Sơn La - - Mương Pơn rộng 1.500ha, cánh đồng Noong Hủa Phăn, truyền thống lịch sử, kinh tế, văn hóa và Khạng - Sầm Nưa 1.800ha, cánh đồng Na Năng - môi sinh của các tộc người vùng biên giới hai tỉnh, Xăm Tạy 1.065ha, cánh đồng Dăng Dao - Xăm Tạy từ đó trình bày quá trình hình thành tự nhiên, truyền 1.065ha… Ngoài ra, diện tích rừng và đất đồi núi thống lịch sử, kinh tế, văn hóa của hai tỉnh. Các có rừng che phủ là điều kiện tốt để phát triển nghề chương trình bày rõ các phân kỳ lịch sử thực hiện khai thác lâm sản. đoàn kết hữu nghị đặc biệt toàn diện của hai tỉnh theo từng giai đoạn lịch sử (hiện bản thảo đã dịch Địa hình Sơn La có hai cao nguyên lớn là Mộc sang tiếng Việt - Lào, chưa xuất bản). Châu và Nà Sản, vùng biên giới của tỉnh chủ yếu là đất đồi, thung lũng nhỏ ven suối, khe lạch là nơi 3. Phương pháp nghiên cứu đồng bào canh tác nông nghiệp và chăn nuôi. Dọc Tác giả sử dụng các cách tiếp cận của liên biên giới giáp với tỉnh Hủa Phăn, dân tộc Thái, Khơ ngành xã hội học, nhân học, dân tộc học, văn hóa Mú, Xinh Mun, Mông, Lào… chủ yếu canh tác học, khu vực học, sử học... để thực hiện mục tiêu nương rẫy (Trồng lúa, ngô, đậu, trồng cây ăn quả) nghiên cứu của bài viết. Trên cơ sở đó, tiếp cận đối và chăn nuôi gia súc, gia cầm ở qui mô hộ gia đình, tượng nghiên cứu một cách hệ thống, logic, tiếp cận vừa tự cấp tự túc lương thực thực phẩm tại chỗ, vừa địa lý về không gian tỉnh Sơn La với các tỉnh Bắc sản xuất hàng hóa để bán ra thị trường. Lào để làm rõ nội dung bài viết bằng phương pháp Qua tài liệu nghiên cứu và công bố tại Kỷ yếu tổng hợp, thống kê, phân tích các số liệu, dữ liệu Hội thảo Thái học toàn quốc năm 2012 tại Thanh tài liệu đã xuất bản, các tài liệu thứ cấp khác phục Hóa và các tài liệu nghiên cứu khác cho thấy một số vụ nghiên cứu. Ngoài ra, bài viết sử dụng kết quả nét tương đồng giữa các tộc người vùng biên giới những chuyến điền dã tại các tỉnh Bắc Lào để làm tỉnh Sơn La và tỉnh Hủa Phăn, như sau: căn cứ nghiên cứu. - Có chung đường biên giới hữu nghị mà trước 4. Kết quả nghiên cứu đây chưa phân mốc rõ rệt. Các tộc người vùng biên 4.1. Đặc điểm kinh tế, xã hội, văn hóa, môi giới có mối quan hệ thân tộc, họ hàng qua lại thường trường của các dân tộc sống dọc biên giới của tỉnh xuyên, uống chung dòng suối, dòng sông, cùng chia Sơn La và các tỉnh Bắc Lào sẻ khai thác lâm sản từ rừng. Quan hệ đó đã có từ Tỉnh Hủa Phăn là một tỉnh đại diện trong các lâu trong lịch sử một cách tự nhiên như vốn có của tỉnh thuộc Bắc Lào, có đường biên giới giáp tỉnh đồng bào các dân tộc vùng biên giới. Họ đoàn kết, Volume 9, Issue 4 141
- KINH NGHIỆM THỰC TIỄN chung sức chung lòng xây dựng cuộc sống. Địa xây dựng tình hữu nghị hợp tác bằng Hiệp ước hữu hình, điều kiện tự nhiên, khí hậu tương đồng, nên nghị và hợp tác Việt Nam – Lào (18/7/1977). Đây họ có môi trường sống tương đối giống nhau. là mốc lịch sử quan trọng của tình đoàn kết hữu - Các nhóm Thái Việt Nam, trong đó có các nghị giữa hai nước nhằm không ngừng hợp tác gắn nhóm Thái tỉnh Sơn La và các tộc người như Khơ bó giữa hai dân tộc, hai Đảng và nhân dân hai nước Mú, Xinh Mun, Mông, Lào đều có nguồn gốc lịch trên cơ sở tôn trọng nền độc lập, tự chủ của mỗi sử gần gũi nhau. nước. Cũng từ sau năm 1975, khi cuộc kháng chiến chống Mỹ thắng lợi, Chính phủ hai nước đã ký kết - Cơ bản họ đều là cư dân lúa nước, lúa cạn và văn bản hoạch định biên giới tại Viêng Chăn đến trồng các loại màu trên địa hình thung lũng làm ngày 17/8/1977. Năm 1982, công tác phân giới biên ruộng, đồi úp chân núi. Vì nằm ở địa hình núi cao, giới Sơn La - Hủa Phăn đã hoàn thành trên thực địa. đường giao thông đi lại khó khăn, nên hạn chế trong Và đến hết năm 2018, hai tỉnh Sơn La - Hủa Phăn lưu thông hàng hóa. đã hoàn thành định vị 255 vị trí cột cắm mốc giới - Các dân tộc cư trú trong cấu trúc bản, hộ gia trên đường biên giới Sơn La - Hủa Phăn. Đồng thời, đình và quan hệ thân tộc dòng họ rất chặt chẽ. Cấu các đồn biên phòng hai bên thường xuyên giao ban, trúc gia đình, dòng họ, cộng đồng bản, xã, chiềng trao đổi hợp tác trong việc bảo vệ biên giới an toàn, là mô hình tồn tại chung về tổ chức xã hội của các đoàn kết, xây dựng mô hình kết nghĩa giữa các bản tộc người. hai bên biên giới để cùng nhau bảo vệ biên cương. - Các dân tộc vùng biên giới gồm nhóm Thái - Về các lĩnh vực phát triển kinh tế, xã hội, văn Lào có cùng hệ ngôn ngữ Tày - Thái; Các tộc người hóa, y tế, giáo dục, khoa học công nghệ và thiết kế Khơ Mú, Xinh Mun cùng nhóm ngôn ngữ Môn hạ tầng, từ ngày 4/9/2007, Sơn La đã ký văn bản Khơ Me và nhóm dân tộc Mông cũng đều có ngôn hợp tác toàn diện với 6 tỉnh Bắc Lào: Hủa Phăn, ngữ tập quán giống nhau. Nếu như dân tộc Lào có Luông Pha Bang, Luông Nậm Thà, Bò Kẹo, U Đôm chữ viết thì dân tộc Thái cũng có chữ viết từ lâu Xay, Phông Xa Lỳ, trên cơ sở các nội dung văn bản đời. Riêng chữ cổ dân tộc Thái có thanh điệu giống đã ký kết giữa Sơn La và các tỉnh Bắc Lào. Từ 2015 chữ Lào và cấu trúc câu, từ trong câu liền nhau, chỉ - 2018, nối tiếp truyền thống hợp tác hữu nghị với những người thông thạo mới phân biệt được các từ các tỉnh Bắc Lào, nhiều đoàn công tác của Sơn La trong câu văn cổ của người Thái. thường xuyên sang thăm, làm việc và đón các đoàn - Những tập quán, lễ nghi nông nghiệp liên quan công tác của các tỉnh thuộc Lào sang Sơn La gặp trồng trọt như Tết té nước, lễ cầu mưa, lễ cơm mới, gỡ, trao đổi, nhằm tăng cường, hợp tác về các lĩnh cưới xin…, thì nhóm Thái - Lào có nhiều nét tương vực nông nghiệp, xây dựng kết cấu hạ tầng, thương đồng. Điều khác nhau là dân tộc Lào theo đạo Phật mại, giáo dục đào tạo, y tế, khoa học công nghệ… còn dân tộc Thái, tuy đã có chùa, nhưng số lượng Theo báo cáo của UBND tỉnh Sơn La các năm ít. Các lễ nghi thờ cúng tổ tiên của đồng bào Khơ 2015, 2016, 2017, 2018, hàng năm Sơn La cử trên Mú, Xinh Mun, Mông và Lào cũng có nhiều nét 60 đoàn công tác sang nước bạn Lào và đón trên 50 giống nhau. Trò chơi dân gian, nghệ thuật dân gian, đoàn công tác các tỉnh bạn thường xuyên đến làm sử thi, dân ca… của các tộc người biên giới đều có việc tại Sơn La. Công tác quản lý biên giới được những trò diễn tương tự nhau. “Ngày hội văn hóa quán triệt, thống nhất thực hiện các nhiệm vụ liên giữa tỉnh Sơn La - Hủa Phăn” tổ chức năm 2018, quan đến tôn giáo, cắm mốc giới, các vấn đề khác. 2019 tại Hủa Phăn với chương trình biểu diễn nghệ Ngành văn hóa tỉnh Sơn La cũng tích cực phối thuật múa, khèn, trò chơi dân gian, hội thảo, các hợp với các ban, ngành, đoàn thể và UBND các gian hàng trưng bày y phục, trang phục, các di sản huyện biên giới tổ chức các hoạt động tuyên truyền văn hóa vật thể các tộc người cho thấy nhiều nét văn tại các bản, xã vùng biên; Tổ chức Ngày hội văn hóa đặc sắc và tương đồng. hóa, thể thao và du lịch vùng biên giới Việt Nam - 4.2. Hợp tác hữu nghị giữa Sơn La, Hủa Phăn Lào lần thứ II tại tỉnh Sơn La (tháng 7/2017); Phối và các tỉnh Bắc Lào hợp với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch khánh Từ khi thành lập Đảng Cộng sản Đông Dương thành Khu Di tích lịch sử cách mạng Việt Nam - năm 1930 (nay là Đảng cộng sản Việt Nam) đến Lào tại bản Lao Khô I, xã Phiêng Khoài, huyện Yên năm 1945, giai đoạn kháng chiến chống Pháp 1945 Châu, tỉnh Sơn La; Phối hợp với tỉnh Hủa Phăn tổ – 1954, giai đoạn kháng chiến chống Mỹ cứu nước chức thành công sự kiện “Những ngày văn hóa - du và sau giải phóng năm 1975 đến nay, Việt Nam và lịch Sơn La và Hủa Phăn” lần thứ II tại tỉnh Hủa Lào không ngừng vun đắp, xây dựng, củng cố tình Phăn năm 2018 và tiếp tục tổ chức sự kiện “Những hữu nghị Việt - Lào ngày càng tốt đẹp, bền vững. ngày văn hóa - du lịch Sơn La và Hủa Phăn” lần thứ Tình hữu nghị giữa hai Đảng và nhân dân hai III năm 2019. nước Việt Nam - Lào vốn có từ lâu đời, sau khi hoàn Ngành y tế cũng phối hợp với các huyện, xã thành cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm biên giới quan tâm, tạo điều kiện thuận lợi để nhân lược, hai nước chính thức thiết lập quan hệ ngoại dân khu vực biên giới được khám chữa bệnh tại các giao Việt Nam - Lào (5/9/1962). Sau khi đánh thắng bệnh viện, trạm y tế xã, huyện và tỉnh của Sơn La; đế quốc Mỹ xâm lược, hai nước tiếp tục củng cố khám và điều trị cho hàng trăm bệnh nhân từ các 142 JOURNAL OF ETHNIC MINORITIES RESEARCH
- KINH NGHIỆM THỰC TIỄN tỉnh Bắc Lào chuyển sang các cơ sở y tế trên địa Châu chuyển giao giống và kỹ thuật trồng chanh leo bàn; tăng cường phòng chống dịch bệnh và trao đổi cho huyện Sốp Bau tỉnh Hủa Phăn. Mặt khác, các kỹ thuật chuyên môn của y bác sĩ hai tỉnh, đào tạo xã vùng biên giới được sự hướng dẫn của các đồn nhân viên y tế cho các tỉnh Bắc Lào. biên phòng hai bên đã chủ động hợp tác trồng trọt, Năm học 2014 – 2015, 2015 - 2016, 2016 - 2017 chăn nuôi, trao đổi buôn bán nông sản và sản phẩm và 2017 - 2018, tỉnh Sơn La thường xuyên quản lý, công nghiệp khác. Đó là mô hình “kết nghĩa” giữa đào tạo trên 1.000 lưu học sinh Lào tại Đại học Tây các bản hai bên để phát triển kinh tế, trao đổi văn Bắc, Cao đẳng Y Sơn La, Cao đẳng Sơn La, Trung hóa, thắm tình hữu nghị đoàn kết keo sơn của chính cấp Văn hóa, Nghệ thuật và Du lịch. Tỉnh cũng người dân hai bên biên giới. Các đồn biên phòng hợp tác đào tạo tiếng Việt và tiếng Lào cho cán bộ, thuộc tỉnh Sơn La phối hợp với Bội đội Biên phòng chiến sĩ các tỉnh Bắc Lào. Cùng với ngành giáo dục tỉnh bạn trao đổi nghiệp vụ, đồng thời cùng hỗ trợ tỉnh Sơn La, Bộ đội Biên phòng Sơn La thực hiện tặng bò giống cho đồng bào các xã biên giới, tặng Chương trình “Nâng bước em tới trường” không chỉ quà cho học sinh thuộc đường biên giới hai bên. đối với học sinh có hoàn cảnh khó khăn của Sơn La, Hợp tác về các dự án xây dựng hạ tầng biên giới, mà còn tiếp sức giúp đỡ các em có hoàn cảnh khó năm 2016, tỉnh Sơn La đã hỗ trợ cho tỉnh Hủa Phăn khăn bên phía nước bạn. Tiêu biểu là Đồn biên phòng xây dựng một số cơ sở hạ tầng thiết yếu, trong đó, cửa khẩu Chiềng Khương bằng nguồn kinh phí từ xây dựng 6 chợ thuộc 5 xã biên giới. Chợ chính là đóng góp ngày lương của cán bộ, chiến sĩ, tiền tiết trung tâm trao đổi kinh tế, giao lưu văn hóa, là đầu kiệm và nguồn thu từ tăng gia sản xuất của đơn vị đã mối tiêu thụ nông sản, lâm sản, dược liệu và các sản đến trường Tiểu học Bản Đán huyện Mường Ét (Lào) phẩm thiết yếu cho người dân, góp phần phát triển giúp đỡ em Thạo Phe có hoàn cảnh khó khăn được đi kinh tế, ổn định trật tự an ninh xã hội vùng biên giới học (Báo Bộ đội biên phòng Sơn La). hai nước. Từ năm 2008 – 2012, tỉnh Sơn La đã hỗ trợ 02 Hợp tác hỗ trợ thiết yếu hạ tầng cơ sở từ năm dự án sản xuất thử nghiệm về chuyển giao công 2015, 2016, 2017, 2018, tỉnh Sơn La hỗ trợ mỗi nghệ sản xuất giống và nấm thương phẩm cho tỉnh năm hàng chục tỷ đồng từ ngân sách giúp tỉnh bạn Hủa Phăn và U Đom Xay, chuyển giao xây dựng xây dựng và hoàn thiện một số công trình kết cấu nhà máy sản xuất gạch lò đứng tại huyện Viêng Xay hạ tầng cho các tỉnh Luông Pha Bang, Hủa Phăn, tỉnh Hủa Phăn. Hàng năm, Sở Khoa học và Công Luông Nặm Thà, U Đôm Xay, Xay Xổm Bun, nghệ một số tỉnh Bắc Lào thường xuyên sang trao Phông Sa Lỳ, tỉnh Bò Kẹo. đổi, hợp tác chuyên môn với Sở Khoa học và Công Có thể khẳng định, tỉnh Sơn La đã cùng các tỉnh nghệ tỉnh Sơn La. Bắc Lào thực hiện tốt đường lối đối ngoại của hai Ngành nông nghiệp tỉnh Sơn La và ngành nông Chính phủ về hợp tác hỗ trợ phát triển toàn diện nghiệp các tỉnh Bắc Lào thường xuyên trao đổi kỹ chính trị an ninh quốc phòng, phát triển kinh tế, thuật về lĩnh vực nông nghiệp như: chăm sóc và chế xã hội, văn hóa, y tế, giáo dục… Thông qua đó, biến cà phê, chăn nuôi gia súc, gia cầm; làm việc người dân thuộc các tộc người dọc biên giới Sơn với đoàn cán bộ các tỉnh đến tìm hiểu về kỹ thuật La - Hủa Phăn được hưởng lợi từ các chương trình chăn nuôi gia súc, gia cầm của Sơn La. Đồng thời, để từng bước phát triển kinh tế - xã hội theo hướng cử đoàn công tác của Sở Nông nghiệp và Phát triển bền vững. nông thôn tỉnh Sơn La thăm, làm việc tại các tỉnh 5. Thảo luận Bắc Lào. Từ những năm 1980, Sơn La đã hỗ trợ trại ương nuôi cá giống tại Sầm Nưa, tỉnh Hủa Phăn. Trên cơ sở thỏa thuận chung giữa hai Đảng, hai Năm 2017, ngành Nông nghiệp và Phát triển nông Chính phủ Việt Nam - Lào, tỉnh Sơn La và các tỉnh thôn tỉnh Sơn La đi công tác tại U Đôm Xay phối Bắc Lào luôn nỗ lực đưa mối quan hệ hợp tác toàn hợp triển khai Kế hoạch thực hiện chương trình hỗ diện đi vào chiều sâu, ngày càng hiệu quả, góp phần trợ phát triển trồng cây ăn quả, trồng cỏ và chăn tăng cường mối quan hệ hợp tác hữu nghị, giữ vững nuôi bò thịt tại U Đôm Xay, hướng dẫn kỹ thuật môi trường hòa bình, ổn định, đảm bảo quốc phòng nuôi trồng và chăm sóc, phòng trừ bệnh cho cây an ninh, tập trung phát triển kinh tế bền vững. trồng, vật nuôi; hỗ trợ cho mô hình tại tỉnh U Đôm Về chủ trương, cần duy trì thường xuyên công Xay 22 con bò giống và vật tư nông nghiệp; hỗ trợ tác giao ban của các đoàn công tác cấp cao giữa các cây xoài giống GL4 diện tích 02ha, giống nhãn chín tỉnh nhằm trao đổi thông tin kịp thời về chủ trương, muộn 02ha, cỏ giống VA06 02ha, thức ăn hỗ trợ đường lối, chính sách, biện pháp phối hợp giữa hai chăn nuôi; Công ty Cổ phần nông nghiệp Chiềng Đảng và hai Chính phủ. Đánh giá kết quả triển khai Sung (Sơn La) cung ứng ngô giống cho các tỉnh các nội dung thỏa thuận hợp tác của tỉnh Sơn La với Xay Nha Bu Ly, Xiêng Khoảng và U Đôm Xay, các tỉnh Bắc Lào nói chung, giữa Sơn La với hai Hủa Phăn... Năm 2018 - 2019, Hợp tác xã hoa quả tỉnh Hủa Phăn và Luông Pha Bang nói riêng; qua Ngọc Lan huyện Mai Sơn đã hợp tác cung cấp trên đó không ngừng nâng cao chất lượng công tác phối 7 vạn giống cây ăn quả cho ba huyện Xiềng Khọ, hợp thực hiện các nội dung hợp tác. Sốp Bau và Viêng Xay thuộc tỉnh Hủa Phăn. Năm Phối hợp xây dựng khu vực biên giới và nội địa 2019, Trung tâm Kỹ thuật dịch vụ nông nghiệp Mộc ổn định về an ninh quốc phòng, phát triển toàn diện Volume 9, Issue 4 143
- KINH NGHIỆM THỰC TIỄN về kinh tế - xã hội, chú trọng các vấn đề hai nước phẩm đến các siêu thị tại Việt Nam và các tỉnh Bắc đặc biệt quan tâm và nội dung hợp tác để nhân dân Lào. Hợp tác đào tạo bồi dưỡng chuyên môn quản ổn định đời sống, bảo vệ môi trường sinh thái và lý về khoa học công nghệ và sáng tạo, đổi mới. phát triển kinh tế. Về phát triển kinh tế, cần chú trọng phát triển Về văn hóa, ngành văn hóa tỉnh Sơn La đã tích nông nghiệp giữa tỉnh Sơn La và các tỉnh Bắc Lào cực phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể các tỉnh thông qua trao đổi chuyên gia, chuyển giao kỹ thuật và UBND các huyện biên giới tổ chức các hoạt nông nghiệp, chế biến, chăn nuôi. Tăng cường kiểm động chiếu bóng và tổ chức các hội diễn văn hóa soát dịch bệnh và hỗ trợ bằng công nghệ, đầu tư cho văn nghệ tại các bản, xã vùng biên theo cụm và các sản xuất nông nghiệp, tạo điều kiện cho các tỉnh hoạt động biểu diễn có sự phối hợp của các cấp ủy Bắc Lào, cũng như các huyện biên giới chuyển đổi đảng, chính quyền, bộ đội biên phòng và đảm bảo cơ cấu cây trồng (nhãn, xoài, chanh leo, dược liệu, sự tham gia tích cực của người dân, nhằm phát huy lâm sản ngoài gỗ...) theo hướng sản xuất hàng hóa các nghệ thuật truyền thống của từng dân tộc Thái, đem lại hiệu quả kinh tế xã hội theo hướng phát Lào, Khơ Mú, Mông, Xinh Mun, Mường… Hằng triển bền vững. Đồng thời, cần tập trung chỉ đạo bảo năm định kỳ tổ chức Ngày hội Văn hóa, thể thao và vệ vốn rừng và tài nguyên rừng đặc dụng, rừng kinh du lịch vùng biên giới Việt Nam - Lào tại tỉnh Sơn tế, rừng bảo tồn. Tích cực đầu tư và nâng cấp hạ La hoặc Hủa Phăn. Nội dung hội diễn phải đúng với tầng giao thông đến các xã thuận lợi. Đây là nhiệm qui mô tổ chức của hai tỉnh. Điều quan trọng phải vụ chung của các cấp ngành, nhất là giao thông đến phối hợp hài hòa các tiết mục nghệ thuật của các các bản, xã, huyện vùng biên giới. dân tộc Việt – Lào, khơi dậy và nâng cao giá trị các 6. Kết luận di sản văn hóa. Thời gian qua, tỉnh Sơn La đã thực hiện đúng Bên cạnh đó, cần trưng bày tranh ảnh về văn chủ trương của Đảng và Chính phủ giao là hợp tác hóa truyền thống, di sản văn hóa, di tích lịch sử và phát triển kinh tế - xã hội và thực hiện đường lối đối đặc biệt chú trọng trưng bày hình ảnh về Khu Di ngoại tốt với các tỉnh Bắc Lào. tích lịch sử cách mạng Việt Nam - Lào tại bản Lao Khô I, xã Phiêng Khoài, huyện Yên Châu, tỉnh Sơn Trong những năm tới, để phát triển kinh tế, xã La, giới thiệu về các hang di tích lịch sử cách mạng hội, văn hóa và môi trường, các dân tộc vùng biên tại huyện Viêng Xay, tỉnh Hủa Phăn gồm hang Cay giới Sơn La và các tỉnh Bắc Lào cần tập trung giải Sỏn Phôm Vi Hản, hang Xu Pha Na Vông, hang quyết các vấn đề hạ tầng kiến thiết như đường giao đồng chí Su Hắc. thông, chuyển đổi tập quán canh tác trong nông nghiệp, tạo được nông sản giá trị hàng hóa, khuyến Tỉnh Sơn La và các tỉnh Bắc Lào tiếp tục hợp tác khích doanh nghiệp tỉnh Sơn La đến các tỉnh Bắc về y tế, chăm sóc sức khỏe của nhân dân, tổ chức Lào đầu tư, xây dựng, chuỗi giá trị hàng hóa cho các khám chữa bệnh tại các bệnh viện tuyến tỉnh, tuyến sản phẩm nông sản; đồng thời, tích cực xây dựng huyện cho nhân dân. Cùng với đó, chú trọng trao mối đoàn kết bản làng hai bên biên giới ở hình thức đổi chuyên gia ngành y tế giữa hai tỉnh Sơn La- Hủa bản làng kết nghĩa đoàn kết xây dựng đời sống văn Phăn và các tỉnh Bắc Lào. hóa, bảo vệ biên cương an toàn, hữu nghị. Về văn Về hợp tác giáo dục và đào tạo, những năm tới, hóa, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống các tỉnh Sơn La duy trì hướng đào tạo các mã ngành cho dân tộc để phát triển toàn diện, không chỉ duy trì đời lưu học sinh các tỉnh Bắc Lào theo chỉ tiêu đào tạo sống văn hóa mà còn phát huy lan toả văn hóa theo của tỉnh Sơn La về các ngành học sư phạm, nông hướng bền vững thắm đượm tình hữu nghị với sự lâm, y tế, văn hóa nghệ thuật và thường xuyên đào đa dạng về loại hình văn hóa nghệ thuật. Giáo dục tạo bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ chiến sĩ biên đào tạo và khoa học công nghệ cần được tiếp tục phòng, cán bộ chủ chốt của các tỉnh. duy trì và phát huy trên cơ sở có kế hoạch hợp tác Công tác khoa học và công nghệ, từ năm 2020- cụ thể, nhằm góp phần thúc đẩy giáo dục, đào tạo 2025 cần tiếp tục hướng tới chuyển giao công nghệ, được nguồn nhân lực phục vụ các huyện biên giới, kỹ thuật trồng cây ăn quả có giá trị kinh tế như xoài, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, giữ gìn đường nhãn, bơ, bưởi, cam… theo hướng nông nghiệp hữu biên giới hữu nghị bền vững. cơ trên cơ sở xây dựng các chuỗi giá trị tiêu thụ sản Tài liệu tham khảo An, V. V. (2012). Quan hệ nguồn gốc giữa người Giáo, L. S. (2012). Người Thái xứ Thanh trong Thái Thanh - Nghệ với các nhóm Thái ở Lào. bức tranh chung của người Thái Việt Nam. Trong Đại học Quốc gia Hà Nội & Ủy ban Trong Đại học Quốc gia Hà Nội & Ủy ban nhân dân tỉnh Thanh Hóa, Hội thảo Thái nhân dân tỉnh Thanh Hóa, Hội thảo Thái học toàn quốc lần thứ VI:“ Cộng đồng các học toàn quốc lần thứ VI:“ Cộng đồng các tộc người ngữ hệ THÁI- KADAI ở Việt Nam tộc người ngữ hệ THÁI- KADAI ở Việt Nam truyền thống, hội nhập và phát triển. Nxb. truyền thống, hội nhập và phát triển. Nxb. Thế giới. Thế giới. 144 JOURNAL OF ETHNIC MINORITIES RESEARCH
- KINH NGHIỆM THỰC TIỄN Hạnh, C. T. (2017). Tình đoàn kết, hữu nghị giữa Sở Ngoại vụ Sơn La. (2016). Báo cáo tình hình Sơn La và các tỉnh Bắc Lào trong đấu tranh quan hệ hợp tác với Cộng hòa Dân chủ Nhân giải phóng dân tộc. Kỷ Yếu Hội Thảo Quốc dân Lào năm 2015, phương hướng hợp tác Gia Kỷ Niệm 40 Năm Ngày Ký Hiệp Ước Hữu năm 2016. Nghị và Hợp Tác Việt Nam - Lào 18.7.1977- Sở Ngoại vụ Sơn La. (2017). Báo cáo kết quả 18.7.2017. Huế: Nxb. Đại học Huế. thực hiện nhiệm vụ hợp tác giữa Sơn La và Liên, Đ. T. H. (2017). Quan hệ “đặc biêt”, “toàn các tỉnh Bắc Lào năm 2017. diện” Lào - Việt Nam qua trường hợp hai Sở Ngoại vụ Sơn La. (2019). Báo cáo kết quả tỉnh Hủa Phăn - Sơn La(1975-2012). Kỷ Yếu thực hiện nhiệm vụ hợp tác giữa Sơn La với Hội Thảo Quốc Gia Kỷ Niệm 40 Năm Ngày các tỉnh Bắc Lào năm 2018, phương hướng Ký Hiệp Ước Hữu Nghị và Hợp Tác Việt hợp tác năm 2019. Nam- Lào 18.7.1977-18.7.2017. Huế: Nxb. Thanh, L. T. H., & Liên, Đ. T. H. (2017). Căn cứ Đại học Huế. Lao Khô - Biểu tượng cao đẹp của tình hữu Nga, N. (2018). Những ngày văn hóa - du lịch nghị Việt Nam - Lào. Kỷ Yếu Hội Thảo Quốc Sơn La và Hủa Phăn 2018. Truy cập từ Báo Gia Kỷ Niệm 40 Năm Ngày Ký Hiệp Ước Hữu Sơn La, website: http://baosonla.org.vn/vi/ Nghị và Hợp Tác Việt Nam - Lào 18.7.1977- bai-viet/nhung-ngay-van-hoa--du-lich-son- 18.7.2017. Huế: Nxb. Đại học Huế. la-va-hua-phan-nam-2018-18592 Thư viện tỉnh Sơn La. (2012). Thông tin khoa Sở Khoa học và Công nghệ Sơn La. (2011). Báo học chuyên đề “Sâu lắng nghĩa tình, tương cáo tổng kết Đề tài “Lịch sử 65 năm quan lai phát triển.” số 9. hệ đặc biệt Sơn La - Hủa Phăn, Luông Pha Bang giai đoạn 1945- 2010.” RELATIONSHIP OF COMPREHENSIVE COOPERATION BETWEE SON LA PROVINCE (VIETNAM) AND THE NORTHERN PROVINCES OF LAOS IN DEVELOPMENT PROCESS Luong Van Yeu Son La Department of Science and Abstract Technology The two countries Vietnam - Laos always have a tradition Email: luongyeu99@gmail.com of solidarity fight against foreign invaders, build up and defend the country. The two peoples have bonded and helped each other Received: 24/7/2020 in the two resistance wars war against French colonialism and Reviewed: 06/11/2020 American imperialism, to regain national independence. After Revised: 12/11/2020 Vietnam unified the country on April 30, 1975 and Laos won Accepted: 14/11/2020 National independence on December 2, 1975, the two countries Released: 20/11/2020 established special friendship diplomatic relations. Since then, the comprehensive cooperation, helping each other about economy, DOI: culture, health, education, security and defense ... between the two https://doi.org/10.25073/0866-773X/435 countries continue to bear fruit. This is the foundation, the source for comprehensive cooperation between ethnic groups in Son La province (Vietnam South) to the Northern provinces of Laos in future development. With the analysis of comprehensive cooperation relationship between Son La province with Northern provinces of Laos, the article contributes to clarify the special traditional close relationship between the two countries - Vietnam and Laos in the tradition and present. Keywords Son La province; Hua Phan province; The Northern provinces of Laos; Comprehensive cooperation relationship. Volume 9, Issue 4 145
- KINH NGHIỆM THỰC TIỄN gồm các tỉnh Bò Kẹo, U Đom Xay, Hủa Phăn… Sơn La dài 210km thuộc 4 huyện: Xiềng Khọ, Xốp có nhiều nét tương đồng với một số nhóm Thái Xứ Bau, Viêng Xay, Mường Ét tiếp giáp với các huyện Thanh và nhóm Thái tỉnh Sơn La. Đây là cơ sở khoa Sông Mã, Mai Sơn, Yên Châu, Mộc Châu và Vân học nêu những nét tương đồng về truyền thống văn Hồ, tỉnh Sơn La. hóa, kinh tế các nhóm Thái ở tỉnh Sơn La và các Dân cư hai tỉnh Sơn La – Hủa Phăn có cơ cấu dân nhóm Thái ở các tỉnh Bắc Lào. tộc thuộc nhóm Lào, bộ tộc Lào Loum đông nhất, Trong kỷ yếu Hội thảo quốc gia kỷ niệm 40 năm chiếm trên 63% dân số ở vùng thấp. Tại ven vùng Ngày ký Hiệp ước Hữu nghị và Hợp tác Việt Nam cao biên giới chủ yếu là các dân tộc: Mông, Dao, - Lào (18/7/1977-18/7/2017) do Nxb. Đại học Huế Shan, hay còn gọi là Lào Soung. Khoảng giữa vùng xuất bản năm 2017 có trên 50 tham luận về truyền thấp và vùng cao là nhóm Lào nói tiếng Môn Khơ thống lịch sử quan hệ hợp tác, hợp tác giáo dục đào Me còn gọi là Lào Theung, gồm dân tộc Khơ Mú, tạo, văn hóa - lịch sử, kinh tế, an ninh quốc phòng Xinh Mun. Giáp với biên giới Sơn La về phía Hủa và định hướng hoạt động hợp tác trong những năm Phăn có các tộc Mông, Lào Theung và Lào Loum. tới của các trường đại học Việt Nam, các tỉnh Việt Trong lịch sử, hai dân tộc Việt - Lào đã gắn bó, Nam (trong đó có Sơn La). Trong đó, tỉnh Sơn La cùng nhau đánh đuổi giặc Pháp đem lại độc lập cho có nhiều bài nghiên cứu khoa học như tham luận: dân tộc. Bản Lao Khô, xã Phiêng Khoài, huyện “Tình đoàn kết, hữu nghị giữa Sơn La và các tỉnh Yên Châu là nơi đào tạo bồi dưỡng cán bộ cho cách Bắc Lào trong đấu tranh giải phóng dân tộc” (Hạnh, mạng Lào, chuẩn bị điều kiện cho Ban xung phong 2017); “Quan hệ “đặc biệt”, “toàn diện” Lào - Việt Lào - Bắc phát triển các căn cứ cách mạng trên đất Nam qua trường hợp hai tỉnh Hủa Phăn - Sơn La nước Lào 1948 - 1950, giành độc lập dân tộc. Trong (1975-2012)” (Liên, 2017); “Căn cứ Lao Khô - Biểu kháng chiến chống Mỹ cứu nước, hàng nghìn thanh tượng cao đẹp của tình hữu nghị Việt Nam – Lào” niên Sơn La đã xung phong tuyển quân tình nguyện (Thanh & Liên, 2017) và nhiều tham luận khác đã sang Lào, cùng quân đội cách mạng Lào chiến đấu nêu tình hợp tác toàn diện giữa tỉnh Sơn La với các anh dũng, thống nhất đất nước Lào. tỉnh Bắc Lào trong thời gian qua. Địa hình Hủa Phăn chủ yếu là rừng núi cao, có Bản dự thảo cuốn sách “Lịch sử hợp tác hữu nhiều thung lũng và các khe suối nhỏ và vừa, có nghị đặc biệt 65 năm giữa tỉnh Sơn La - Hủa Phăn dòng sông Mã chảy từ huyện Sông Mã (Sơn La) qua - Luông Pha Bang (1945-2010)” thuộc đề tài khoa Hủa Phăn, chảy về tỉnh Thanh Hoá của Việt Nam. học cấp tỉnh Sơn La thực hiện năm 2009-2011; gồm Hủa Phăn có các cánh đồng tương đối bằng phẳng, 4 chương (chưa kể mở đầu và kết luận) đã trình bày phù hợp cho trồng trọt như: cánh đồng Thông Phào nguồn gốc các tộc người vùng biên giới Sơn La - - Mương Pơn rộng 1.500ha, cánh đồng Noong Hủa Phăn, truyền thống lịch sử, kinh tế, văn hóa và Khạng - Sầm Nưa 1.800ha, cánh đồng Na Năng - môi sinh của các tộc người vùng biên giới hai tỉnh, Xăm Tạy 1.065ha, cánh đồng Dăng Dao - Xăm Tạy từ đó trình bày quá trình hình thành tự nhiên, truyền 1.065ha… Ngoài ra, diện tích rừng và đất đồi núi thống lịch sử, kinh tế, văn hóa của hai tỉnh. Các có rừng che phủ là điều kiện tốt để phát triển nghề chương trình bày rõ các phân kỳ lịch sử thực hiện khai thác lâm sản. đoàn kết hữu nghị đặc biệt toàn diện của hai tỉnh theo từng giai đoạn lịch sử (hiện bản thảo đã dịch Địa hình Sơn La có hai cao nguyên lớn là Mộc sang tiếng Việt - Lào, chưa xuất bản). Châu và Nà Sản, vùng biên giới của tỉnh chủ yếu là đất đồi, thung lũng nhỏ ven suối, khe lạch là nơi 3. Phương pháp nghiên cứu đồng bào canh tác nông nghiệp và chăn nuôi. Dọc Tác giả sử dụng các cách tiếp cận của liên biên giới giáp với tỉnh Hủa Phăn, dân tộc Thái, Khơ ngành xã hội học, nhân học, dân tộc học, văn hóa Mú, Xinh Mun, Mông, Lào… chủ yếu canh tác học, khu vực học, sử học... để thực hiện mục tiêu nương rẫy (Trồng lúa, ngô, đậu, trồng cây ăn quả) nghiên cứu của bài viết. Trên cơ sở đó, tiếp cận đối và chăn nuôi gia súc, gia cầm ở qui mô hộ gia đình, tượng nghiên cứu một cách hệ thống, logic, tiếp cận vừa tự cấp tự túc lương thực thực phẩm tại chỗ, vừa địa lý về không gian tỉnh Sơn La với các tỉnh Bắc sản xuất hàng hóa để bán ra thị trường. Lào để làm rõ nội dung bài viết bằng phương pháp Qua tài liệu nghiên cứu và công bố tại Kỷ yếu tổng hợp, thống kê, phân tích các số liệu, dữ liệu Hội thảo Thái học toàn quốc năm 2012 tại Thanh tài liệu đã xuất bản, các tài liệu thứ cấp khác phục Hóa và các tài liệu nghiên cứu khác cho thấy một số vụ nghiên cứu. Ngoài ra, bài viết sử dụng kết quả nét tương đồng giữa các tộc người vùng biên giới những chuyến điền dã tại các tỉnh Bắc Lào để làm tỉnh Sơn La và tỉnh Hủa Phăn, như sau: căn cứ nghiên cứu. - Có chung đường biên giới hữu nghị mà trước 4. Kết quả nghiên cứu đây chưa phân mốc rõ rệt. Các tộc người vùng biên 4.1. Đặc điểm kinh tế, xã hội, văn hóa, môi giới có mối quan hệ thân tộc, họ hàng qua lại thường trường của các dân tộc sống dọc biên giới của tỉnh xuyên, uống chung dòng suối, dòng sông, cùng chia Sơn La và các tỉnh Bắc Lào sẻ khai thác lâm sản từ rừng. Quan hệ đó đã có từ Tỉnh Hủa Phăn là một tỉnh đại diện trong các lâu trong lịch sử một cách tự nhiên như vốn có của tỉnh thuộc Bắc Lào, có đường biên giới giáp tỉnh đồng bào các dân tộc vùng biên giới. Họ đoàn kết, Volume 9, Issue 4 141
- KINH NGHIỆM THỰC TIỄN chung sức chung lòng xây dựng cuộc sống. Địa xây dựng tình hữu nghị hợp tác bằng Hiệp ước hữu hình, điều kiện tự nhiên, khí hậu tương đồng, nên nghị và hợp tác Việt Nam – Lào (18/7/1977). Đây họ có môi trường sống tương đối giống nhau. là mốc lịch sử quan trọng của tình đoàn kết hữu - Các nhóm Thái Việt Nam, trong đó có các nghị giữa hai nước nhằm không ngừng hợp tác gắn nhóm Thái tỉnh Sơn La và các tộc người như Khơ bó giữa hai dân tộc, hai Đảng và nhân dân hai nước Mú, Xinh Mun, Mông, Lào đều có nguồn gốc lịch trên cơ sở tôn trọng nền độc lập, tự chủ của mỗi sử gần gũi nhau. nước. Cũng từ sau năm 1975, khi cuộc kháng chiến chống Mỹ thắng lợi, Chính phủ hai nước đã ký kết - Cơ bản họ đều là cư dân lúa nước, lúa cạn và văn bản hoạch định biên giới tại Viêng Chăn đến trồng các loại màu trên địa hình thung lũng làm ngày 17/8/1977. Năm 1982, công tác phân giới biên ruộng, đồi úp chân núi. Vì nằm ở địa hình núi cao, giới Sơn La - Hủa Phăn đã hoàn thành trên thực địa. đường giao thông đi lại khó khăn, nên hạn chế trong Và đến hết năm 2018, hai tỉnh Sơn La - Hủa Phăn lưu thông hàng hóa. đã hoàn thành định vị 255 vị trí cột cắm mốc giới - Các dân tộc cư trú trong cấu trúc bản, hộ gia trên đường biên giới Sơn La - Hủa Phăn. Đồng thời, đình và quan hệ thân tộc dòng họ rất chặt chẽ. Cấu các đồn biên phòng hai bên thường xuyên giao ban, trúc gia đình, dòng họ, cộng đồng bản, xã, chiềng trao đổi hợp tác trong việc bảo vệ biên giới an toàn, là mô hình tồn tại chung về tổ chức xã hội của các đoàn kết, xây dựng mô hình kết nghĩa giữa các bản tộc người. hai bên biên giới để cùng nhau bảo vệ biên cương. - Các dân tộc vùng biên giới gồm nhóm Thái - Về các lĩnh vực phát triển kinh tế, xã hội, văn Lào có cùng hệ ngôn ngữ Tày - Thái; Các tộc người hóa, y tế, giáo dục, khoa học công nghệ và thiết kế Khơ Mú, Xinh Mun cùng nhóm ngôn ngữ Môn hạ tầng, từ ngày 4/9/2007, Sơn La đã ký văn bản Khơ Me và nhóm dân tộc Mông cũng đều có ngôn hợp tác toàn diện với 6 tỉnh Bắc Lào: Hủa Phăn, ngữ tập quán giống nhau. Nếu như dân tộc Lào có Luông Pha Bang, Luông Nậm Thà, Bò Kẹo, U Đôm chữ viết thì dân tộc Thái cũng có chữ viết từ lâu Xay, Phông Xa Lỳ, trên cơ sở các nội dung văn bản đời. Riêng chữ cổ dân tộc Thái có thanh điệu giống đã ký kết giữa Sơn La và các tỉnh Bắc Lào. Từ 2015 chữ Lào và cấu trúc câu, từ trong câu liền nhau, chỉ - 2018, nối tiếp truyền thống hợp tác hữu nghị với những người thông thạo mới phân biệt được các từ các tỉnh Bắc Lào, nhiều đoàn công tác của Sơn La trong câu văn cổ của người Thái. thường xuyên sang thăm, làm việc và đón các đoàn - Những tập quán, lễ nghi nông nghiệp liên quan công tác của các tỉnh thuộc Lào sang Sơn La gặp trồng trọt như Tết té nước, lễ cầu mưa, lễ cơm mới, gỡ, trao đổi, nhằm tăng cường, hợp tác về các lĩnh cưới xin…, thì nhóm Thái - Lào có nhiều nét tương vực nông nghiệp, xây dựng kết cấu hạ tầng, thương đồng. Điều khác nhau là dân tộc Lào theo đạo Phật mại, giáo dục đào tạo, y tế, khoa học công nghệ… còn dân tộc Thái, tuy đã có chùa, nhưng số lượng Theo báo cáo của UBND tỉnh Sơn La các năm ít. Các lễ nghi thờ cúng tổ tiên của đồng bào Khơ 2015, 2016, 2017, 2018, hàng năm Sơn La cử trên Mú, Xinh Mun, Mông và Lào cũng có nhiều nét 60 đoàn công tác sang nước bạn Lào và đón trên 50 giống nhau. Trò chơi dân gian, nghệ thuật dân gian, đoàn công tác các tỉnh bạn thường xuyên đến làm sử thi, dân ca… của các tộc người biên giới đều có việc tại Sơn La. Công tác quản lý biên giới được những trò diễn tương tự nhau. “Ngày hội văn hóa quán triệt, thống nhất thực hiện các nhiệm vụ liên giữa tỉnh Sơn La - Hủa Phăn” tổ chức năm 2018, quan đến tôn giáo, cắm mốc giới, các vấn đề khác. 2019 tại Hủa Phăn với chương trình biểu diễn nghệ Ngành văn hóa tỉnh Sơn La cũng tích cực phối thuật múa, khèn, trò chơi dân gian, hội thảo, các hợp với các ban, ngành, đoàn thể và UBND các gian hàng trưng bày y phục, trang phục, các di sản huyện biên giới tổ chức các hoạt động tuyên truyền văn hóa vật thể các tộc người cho thấy nhiều nét văn tại các bản, xã vùng biên; Tổ chức Ngày hội văn hóa đặc sắc và tương đồng. hóa, thể thao và du lịch vùng biên giới Việt Nam - 4.2. Hợp tác hữu nghị giữa Sơn La, Hủa Phăn Lào lần thứ II tại tỉnh Sơn La (tháng 7/2017); Phối và các tỉnh Bắc Lào hợp với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch khánh Từ khi thành lập Đảng Cộng sản Đông Dương thành Khu Di tích lịch sử cách mạng Việt Nam - năm 1930 (nay là Đảng cộng sản Việt Nam) đến Lào tại bản Lao Khô I, xã Phiêng Khoài, huyện Yên năm 1945, giai đoạn kháng chiến chống Pháp 1945 Châu, tỉnh Sơn La; Phối hợp với tỉnh Hủa Phăn tổ – 1954, giai đoạn kháng chiến chống Mỹ cứu nước chức thành công sự kiện “Những ngày văn hóa - du và sau giải phóng năm 1975 đến nay, Việt Nam và lịch Sơn La và Hủa Phăn” lần thứ II tại tỉnh Hủa Lào không ngừng vun đắp, xây dựng, củng cố tình Phăn năm 2018 và tiếp tục tổ chức sự kiện “Những hữu nghị Việt - Lào ngày càng tốt đẹp, bền vững. ngày văn hóa - du lịch Sơn La và Hủa Phăn” lần thứ Tình hữu nghị giữa hai Đảng và nhân dân hai III năm 2019. nước Việt Nam - Lào vốn có từ lâu đời, sau khi hoàn Ngành y tế cũng phối hợp với các huyện, xã thành cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm biên giới quan tâm, tạo điều kiện thuận lợi để nhân lược, hai nước chính thức thiết lập quan hệ ngoại dân khu vực biên giới được khám chữa bệnh tại các giao Việt Nam - Lào (5/9/1962). Sau khi đánh thắng bệnh viện, trạm y tế xã, huyện và tỉnh của Sơn La; đế quốc Mỹ xâm lược, hai nước tiếp tục củng cố khám và điều trị cho hàng trăm bệnh nhân từ các 142 JOURNAL OF ETHNIC MINORITIES RESEARCH
- KINH NGHIỆM THỰC TIỄN tỉnh Bắc Lào chuyển sang các cơ sở y tế trên địa Châu chuyển giao giống và kỹ thuật trồng chanh leo bàn; tăng cường phòng chống dịch bệnh và trao đổi cho huyện Sốp Bau tỉnh Hủa Phăn. Mặt khác, các kỹ thuật chuyên môn của y bác sĩ hai tỉnh, đào tạo xã vùng biên giới được sự hướng dẫn của các đồn nhân viên y tế cho các tỉnh Bắc Lào. biên phòng hai bên đã chủ động hợp tác trồng trọt, Năm học 2014 – 2015, 2015 - 2016, 2016 - 2017 chăn nuôi, trao đổi buôn bán nông sản và sản phẩm và 2017 - 2018, tỉnh Sơn La thường xuyên quản lý, công nghiệp khác. Đó là mô hình “kết nghĩa” giữa đào tạo trên 1.000 lưu học sinh Lào tại Đại học Tây các bản hai bên để phát triển kinh tế, trao đổi văn Bắc, Cao đẳng Y Sơn La, Cao đẳng Sơn La, Trung hóa, thắm tình hữu nghị đoàn kết keo sơn của chính cấp Văn hóa, Nghệ thuật và Du lịch. Tỉnh cũng người dân hai bên biên giới. Các đồn biên phòng hợp tác đào tạo tiếng Việt và tiếng Lào cho cán bộ, thuộc tỉnh Sơn La phối hợp với Bội đội Biên phòng chiến sĩ các tỉnh Bắc Lào. Cùng với ngành giáo dục tỉnh bạn trao đổi nghiệp vụ, đồng thời cùng hỗ trợ tỉnh Sơn La, Bộ đội Biên phòng Sơn La thực hiện tặng bò giống cho đồng bào các xã biên giới, tặng Chương trình “Nâng bước em tới trường” không chỉ quà cho học sinh thuộc đường biên giới hai bên. đối với học sinh có hoàn cảnh khó khăn của Sơn La, Hợp tác về các dự án xây dựng hạ tầng biên giới, mà còn tiếp sức giúp đỡ các em có hoàn cảnh khó năm 2016, tỉnh Sơn La đã hỗ trợ cho tỉnh Hủa Phăn khăn bên phía nước bạn. Tiêu biểu là Đồn biên phòng xây dựng một số cơ sở hạ tầng thiết yếu, trong đó, cửa khẩu Chiềng Khương bằng nguồn kinh phí từ xây dựng 6 chợ thuộc 5 xã biên giới. Chợ chính là đóng góp ngày lương của cán bộ, chiến sĩ, tiền tiết trung tâm trao đổi kinh tế, giao lưu văn hóa, là đầu kiệm và nguồn thu từ tăng gia sản xuất của đơn vị đã mối tiêu thụ nông sản, lâm sản, dược liệu và các sản đến trường Tiểu học Bản Đán huyện Mường Ét (Lào) phẩm thiết yếu cho người dân, góp phần phát triển giúp đỡ em Thạo Phe có hoàn cảnh khó khăn được đi kinh tế, ổn định trật tự an ninh xã hội vùng biên giới học (Báo Bộ đội biên phòng Sơn La). hai nước. Từ năm 2008 – 2012, tỉnh Sơn La đã hỗ trợ 02 Hợp tác hỗ trợ thiết yếu hạ tầng cơ sở từ năm dự án sản xuất thử nghiệm về chuyển giao công 2015, 2016, 2017, 2018, tỉnh Sơn La hỗ trợ mỗi nghệ sản xuất giống và nấm thương phẩm cho tỉnh năm hàng chục tỷ đồng từ ngân sách giúp tỉnh bạn Hủa Phăn và U Đom Xay, chuyển giao xây dựng xây dựng và hoàn thiện một số công trình kết cấu nhà máy sản xuất gạch lò đứng tại huyện Viêng Xay hạ tầng cho các tỉnh Luông Pha Bang, Hủa Phăn, tỉnh Hủa Phăn. Hàng năm, Sở Khoa học và Công Luông Nặm Thà, U Đôm Xay, Xay Xổm Bun, nghệ một số tỉnh Bắc Lào thường xuyên sang trao Phông Sa Lỳ, tỉnh Bò Kẹo. đổi, hợp tác chuyên môn với Sở Khoa học và Công Có thể khẳng định, tỉnh Sơn La đã cùng các tỉnh nghệ tỉnh Sơn La. Bắc Lào thực hiện tốt đường lối đối ngoại của hai Ngành nông nghiệp tỉnh Sơn La và ngành nông Chính phủ về hợp tác hỗ trợ phát triển toàn diện nghiệp các tỉnh Bắc Lào thường xuyên trao đổi kỹ chính trị an ninh quốc phòng, phát triển kinh tế, thuật về lĩnh vực nông nghiệp như: chăm sóc và chế xã hội, văn hóa, y tế, giáo dục… Thông qua đó, biến cà phê, chăn nuôi gia súc, gia cầm; làm việc người dân thuộc các tộc người dọc biên giới Sơn với đoàn cán bộ các tỉnh đến tìm hiểu về kỹ thuật La - Hủa Phăn được hưởng lợi từ các chương trình chăn nuôi gia súc, gia cầm của Sơn La. Đồng thời, để từng bước phát triển kinh tế - xã hội theo hướng cử đoàn công tác của Sở Nông nghiệp và Phát triển bền vững. nông thôn tỉnh Sơn La thăm, làm việc tại các tỉnh 5. Thảo luận Bắc Lào. Từ những năm 1980, Sơn La đã hỗ trợ trại ương nuôi cá giống tại Sầm Nưa, tỉnh Hủa Phăn. Trên cơ sở thỏa thuận chung giữa hai Đảng, hai Năm 2017, ngành Nông nghiệp và Phát triển nông Chính phủ Việt Nam - Lào, tỉnh Sơn La và các tỉnh thôn tỉnh Sơn La đi công tác tại U Đôm Xay phối Bắc Lào luôn nỗ lực đưa mối quan hệ hợp tác toàn hợp triển khai Kế hoạch thực hiện chương trình hỗ diện đi vào chiều sâu, ngày càng hiệu quả, góp phần trợ phát triển trồng cây ăn quả, trồng cỏ và chăn tăng cường mối quan hệ hợp tác hữu nghị, giữ vững nuôi bò thịt tại U Đôm Xay, hướng dẫn kỹ thuật môi trường hòa bình, ổn định, đảm bảo quốc phòng nuôi trồng và chăm sóc, phòng trừ bệnh cho cây an ninh, tập trung phát triển kinh tế bền vững. trồng, vật nuôi; hỗ trợ cho mô hình tại tỉnh U Đôm Về chủ trương, cần duy trì thường xuyên công Xay 22 con bò giống và vật tư nông nghiệp; hỗ trợ tác giao ban của các đoàn công tác cấp cao giữa các cây xoài giống GL4 diện tích 02ha, giống nhãn chín tỉnh nhằm trao đổi thông tin kịp thời về chủ trương, muộn 02ha, cỏ giống VA06 02ha, thức ăn hỗ trợ đường lối, chính sách, biện pháp phối hợp giữa hai chăn nuôi; Công ty Cổ phần nông nghiệp Chiềng Đảng và hai Chính phủ. Đánh giá kết quả triển khai Sung (Sơn La) cung ứng ngô giống cho các tỉnh các nội dung thỏa thuận hợp tác của tỉnh Sơn La với Xay Nha Bu Ly, Xiêng Khoảng và U Đôm Xay, các tỉnh Bắc Lào nói chung, giữa Sơn La với hai Hủa Phăn... Năm 2018 - 2019, Hợp tác xã hoa quả tỉnh Hủa Phăn và Luông Pha Bang nói riêng; qua Ngọc Lan huyện Mai Sơn đã hợp tác cung cấp trên đó không ngừng nâng cao chất lượng công tác phối 7 vạn giống cây ăn quả cho ba huyện Xiềng Khọ, hợp thực hiện các nội dung hợp tác. Sốp Bau và Viêng Xay thuộc tỉnh Hủa Phăn. Năm Phối hợp xây dựng khu vực biên giới và nội địa 2019, Trung tâm Kỹ thuật dịch vụ nông nghiệp Mộc ổn định về an ninh quốc phòng, phát triển toàn diện Volume 9, Issue 4 143
- KINH NGHIỆM THỰC TIỄN về kinh tế - xã hội, chú trọng các vấn đề hai nước phẩm đến các siêu thị tại Việt Nam và các tỉnh Bắc đặc biệt quan tâm và nội dung hợp tác để nhân dân Lào. Hợp tác đào tạo bồi dưỡng chuyên môn quản ổn định đời sống, bảo vệ môi trường sinh thái và lý về khoa học công nghệ và sáng tạo, đổi mới. phát triển kinh tế. Về phát triển kinh tế, cần chú trọng phát triển Về văn hóa, ngành văn hóa tỉnh Sơn La đã tích nông nghiệp giữa tỉnh Sơn La và các tỉnh Bắc Lào cực phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể các tỉnh thông qua trao đổi chuyên gia, chuyển giao kỹ thuật và UBND các huyện biên giới tổ chức các hoạt nông nghiệp, chế biến, chăn nuôi. Tăng cường kiểm động chiếu bóng và tổ chức các hội diễn văn hóa soát dịch bệnh và hỗ trợ bằng công nghệ, đầu tư cho văn nghệ tại các bản, xã vùng biên theo cụm và các sản xuất nông nghiệp, tạo điều kiện cho các tỉnh hoạt động biểu diễn có sự phối hợp của các cấp ủy Bắc Lào, cũng như các huyện biên giới chuyển đổi đảng, chính quyền, bộ đội biên phòng và đảm bảo cơ cấu cây trồng (nhãn, xoài, chanh leo, dược liệu, sự tham gia tích cực của người dân, nhằm phát huy lâm sản ngoài gỗ...) theo hướng sản xuất hàng hóa các nghệ thuật truyền thống của từng dân tộc Thái, đem lại hiệu quả kinh tế xã hội theo hướng phát Lào, Khơ Mú, Mông, Xinh Mun, Mường… Hằng triển bền vững. Đồng thời, cần tập trung chỉ đạo bảo năm định kỳ tổ chức Ngày hội Văn hóa, thể thao và vệ vốn rừng và tài nguyên rừng đặc dụng, rừng kinh du lịch vùng biên giới Việt Nam - Lào tại tỉnh Sơn tế, rừng bảo tồn. Tích cực đầu tư và nâng cấp hạ La hoặc Hủa Phăn. Nội dung hội diễn phải đúng với tầng giao thông đến các xã thuận lợi. Đây là nhiệm qui mô tổ chức của hai tỉnh. Điều quan trọng phải vụ chung của các cấp ngành, nhất là giao thông đến phối hợp hài hòa các tiết mục nghệ thuật của các các bản, xã, huyện vùng biên giới. dân tộc Việt – Lào, khơi dậy và nâng cao giá trị các 6. Kết luận di sản văn hóa. Thời gian qua, tỉnh Sơn La đã thực hiện đúng Bên cạnh đó, cần trưng bày tranh ảnh về văn chủ trương của Đảng và Chính phủ giao là hợp tác hóa truyền thống, di sản văn hóa, di tích lịch sử và phát triển kinh tế - xã hội và thực hiện đường lối đối đặc biệt chú trọng trưng bày hình ảnh về Khu Di ngoại tốt với các tỉnh Bắc Lào. tích lịch sử cách mạng Việt Nam - Lào tại bản Lao Khô I, xã Phiêng Khoài, huyện Yên Châu, tỉnh Sơn Trong những năm tới, để phát triển kinh tế, xã La, giới thiệu về các hang di tích lịch sử cách mạng hội, văn hóa và môi trường, các dân tộc vùng biên tại huyện Viêng Xay, tỉnh Hủa Phăn gồm hang Cay giới Sơn La và các tỉnh Bắc Lào cần tập trung giải Sỏn Phôm Vi Hản, hang Xu Pha Na Vông, hang quyết các vấn đề hạ tầng kiến thiết như đường giao đồng chí Su Hắc. thông, chuyển đổi tập quán canh tác trong nông nghiệp, tạo được nông sản giá trị hàng hóa, khuyến Tỉnh Sơn La và các tỉnh Bắc Lào tiếp tục hợp tác khích doanh nghiệp tỉnh Sơn La đến các tỉnh Bắc về y tế, chăm sóc sức khỏe của nhân dân, tổ chức Lào đầu tư, xây dựng, chuỗi giá trị hàng hóa cho các khám chữa bệnh tại các bệnh viện tuyến tỉnh, tuyến sản phẩm nông sản; đồng thời, tích cực xây dựng huyện cho nhân dân. Cùng với đó, chú trọng trao mối đoàn kết bản làng hai bên biên giới ở hình thức đổi chuyên gia ngành y tế giữa hai tỉnh Sơn La- Hủa bản làng kết nghĩa đoàn kết xây dựng đời sống văn Phăn và các tỉnh Bắc Lào. hóa, bảo vệ biên cương an toàn, hữu nghị. Về văn Về hợp tác giáo dục và đào tạo, những năm tới, hóa, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống các tỉnh Sơn La duy trì hướng đào tạo các mã ngành cho dân tộc để phát triển toàn diện, không chỉ duy trì đời lưu học sinh các tỉnh Bắc Lào theo chỉ tiêu đào tạo sống văn hóa mà còn phát huy lan toả văn hóa theo của tỉnh Sơn La về các ngành học sư phạm, nông hướng bền vững thắm đượm tình hữu nghị với sự lâm, y tế, văn hóa nghệ thuật và thường xuyên đào đa dạng về loại hình văn hóa nghệ thuật. Giáo dục tạo bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ chiến sĩ biên đào tạo và khoa học công nghệ cần được tiếp tục phòng, cán bộ chủ chốt của các tỉnh. duy trì và phát huy trên cơ sở có kế hoạch hợp tác Công tác khoa học và công nghệ, từ năm 2020- cụ thể, nhằm góp phần thúc đẩy giáo dục, đào tạo 2025 cần tiếp tục hướng tới chuyển giao công nghệ, được nguồn nhân lực phục vụ các huyện biên giới, kỹ thuật trồng cây ăn quả có giá trị kinh tế như xoài, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, giữ gìn đường nhãn, bơ, bưởi, cam… theo hướng nông nghiệp hữu biên giới hữu nghị bền vững. cơ trên cơ sở xây dựng các chuỗi giá trị tiêu thụ sản Tài liệu tham khảo An, V. V. (2012). Quan hệ nguồn gốc giữa người Giáo, L. S. (2012). Người Thái xứ Thanh trong Thái Thanh - Nghệ với các nhóm Thái ở Lào. bức tranh chung của người Thái Việt Nam. Trong Đại học Quốc gia Hà Nội & Ủy ban Trong Đại học Quốc gia Hà Nội & Ủy ban nhân dân tỉnh Thanh Hóa, Hội thảo Thái nhân dân tỉnh Thanh Hóa, Hội thảo Thái học toàn quốc lần thứ VI:“ Cộng đồng các học toàn quốc lần thứ VI:“ Cộng đồng các tộc người ngữ hệ THÁI- KADAI ở Việt Nam tộc người ngữ hệ THÁI- KADAI ở Việt Nam truyền thống, hội nhập và phát triển. Nxb. truyền thống, hội nhập và phát triển. Nxb. Thế giới. Thế giới. 144 JOURNAL OF ETHNIC MINORITIES RESEARCH
- KINH NGHIỆM THỰC TIỄN Hạnh, C. T. (2017). Tình đoàn kết, hữu nghị giữa Sở Ngoại vụ Sơn La. (2016). Báo cáo tình hình Sơn La và các tỉnh Bắc Lào trong đấu tranh quan hệ hợp tác với Cộng hòa Dân chủ Nhân giải phóng dân tộc. Kỷ Yếu Hội Thảo Quốc dân Lào năm 2015, phương hướng hợp tác Gia Kỷ Niệm 40 Năm Ngày Ký Hiệp Ước Hữu năm 2016. Nghị và Hợp Tác Việt Nam - Lào 18.7.1977- Sở Ngoại vụ Sơn La. (2017). Báo cáo kết quả 18.7.2017. Huế: Nxb. Đại học Huế. thực hiện nhiệm vụ hợp tác giữa Sơn La và Liên, Đ. T. H. (2017). Quan hệ “đặc biêt”, “toàn các tỉnh Bắc Lào năm 2017. diện” Lào - Việt Nam qua trường hợp hai Sở Ngoại vụ Sơn La. (2019). Báo cáo kết quả tỉnh Hủa Phăn - Sơn La(1975-2012). Kỷ Yếu thực hiện nhiệm vụ hợp tác giữa Sơn La với Hội Thảo Quốc Gia Kỷ Niệm 40 Năm Ngày các tỉnh Bắc Lào năm 2018, phương hướng Ký Hiệp Ước Hữu Nghị và Hợp Tác Việt hợp tác năm 2019. Nam- Lào 18.7.1977-18.7.2017. Huế: Nxb. Thanh, L. T. H., & Liên, Đ. T. H. (2017). Căn cứ Đại học Huế. Lao Khô - Biểu tượng cao đẹp của tình hữu Nga, N. (2018). Những ngày văn hóa - du lịch nghị Việt Nam - Lào. Kỷ Yếu Hội Thảo Quốc Sơn La và Hủa Phăn 2018. Truy cập từ Báo Gia Kỷ Niệm 40 Năm Ngày Ký Hiệp Ước Hữu Sơn La, website: http://baosonla.org.vn/vi/ Nghị và Hợp Tác Việt Nam - Lào 18.7.1977- bai-viet/nhung-ngay-van-hoa--du-lich-son- 18.7.2017. Huế: Nxb. Đại học Huế. la-va-hua-phan-nam-2018-18592 Thư viện tỉnh Sơn La. (2012). Thông tin khoa Sở Khoa học và Công nghệ Sơn La. (2011). Báo học chuyên đề “Sâu lắng nghĩa tình, tương cáo tổng kết Đề tài “Lịch sử 65 năm quan lai phát triển.” số 9. hệ đặc biệt Sơn La - Hủa Phăn, Luông Pha Bang giai đoạn 1945- 2010.” RELATIONSHIP OF COMPREHENSIVE COOPERATION BETWEE SON LA PROVINCE (VIETNAM) AND THE NORTHERN PROVINCES OF LAOS IN DEVELOPMENT PROCESS Luong Van Yeu Son La Department of Science and Abstract Technology The two countries Vietnam - Laos always have a tradition Email: luongyeu99@gmail.com of solidarity fight against foreign invaders, build up and defend the country. The two peoples have bonded and helped each other Received: 24/7/2020 in the two resistance wars war against French colonialism and Reviewed: 06/11/2020 American imperialism, to regain national independence. After Revised: 12/11/2020 Vietnam unified the country on April 30, 1975 and Laos won Accepted: 14/11/2020 National independence on December 2, 1975, the two countries Released: 20/11/2020 established special friendship diplomatic relations. Since then, the comprehensive cooperation, helping each other about economy, DOI: culture, health, education, security and defense ... between the two https://doi.org/10.25073/0866-773X/435 countries continue to bear fruit. This is the foundation, the source for comprehensive cooperation between ethnic groups in Son La province (Vietnam South) to the Northern provinces of Laos in future development. With the analysis of comprehensive cooperation relationship between Son La province with Northern provinces of Laos, the article contributes to clarify the special traditional close relationship between the two countries - Vietnam and Laos in the tradition and present. Keywords Son La province; Hua Phan province; The Northern provinces of Laos; Comprehensive cooperation relationship. Volume 9, Issue 4 145
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Việt Nam tiến tới cách tiếp cận toàn diện về phát triển - báo cáo cập nhật về quan hệ đối tác
57 p | 79 | 16
-
Hợp đồng thương mại quốc tế và các biện pháp giải quyết tranh chấp: Phần 1
173 p | 140 | 15
-
Ebook Hướng tới xây dựng quan hệ đối tác chiến lược Việt Nam - Hoa Kỳ: Phần 2
230 p | 22 | 12
-
Nhận thức quy luật quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất trong bối cảnh nền kinh tế tri thức hiện nay
8 p | 96 | 11
-
Hoàn thiện pháp luật lao động Việt Nam trong bối cảnh thực thi Hiệp định đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP)
16 p | 66 | 9
-
Tăng trưởng xanh tại Việt Nam - Góc nhìn từ tác động năng lượng và tăng trưởng kinh tế đến khí thải các bon bằng chứng toàn diện từ phương pháp ARDL
8 p | 77 | 7
-
Hợp tác Nhà nước - DN: Phải có lợi cho số đông
3 p | 99 | 7
-
Hiệp định khung về đối tác và hợp tác toàn diện giữa một bên là nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt nam và một bên là Liên minh Châu Âu và các quốc gia thành viên
86 p | 81 | 6
-
Thúc đẩy mối quan hệ hợp tác giữa trường đại học và doanh nghiệp
17 p | 85 | 6
-
Quan hệ Việt Nam - Nhật Bản: Những chặng đường phát triển
11 p | 44 | 6
-
Xây dựng quan hệ hợp tác giữa các doanh nghiệp và trường đại học - từ lý luận đến thực tiễn ở Việt Nam
18 p | 60 | 4
-
Giáo trình về phân tích lý luận nền kinh tế thị trường từ nhu cầu cần thiết phải phát triển khoa học công nghệ p10
7 p | 70 | 4
-
Báo Pháp luật Việt Nam – Số 325 năm 2019
20 p | 43 | 3
-
Phát triển mô hình dữ liệu TPS trong GIS 3D quản lý dữ liệu dân cư
10 p | 42 | 3
-
Hướng tới Apec 2017: Bàn về mở rộng diện bao phủ nhằm phát triển bền vững bảo hiểm xã hội Việt Nam giai đoạn 2020–2030
7 p | 68 | 3
-
Một số vấn đề về khu vực kinh tế chưa được quan sát
4 p | 61 | 2
-
Báo Pháp luật Việt Nam - Số 270 năm 2020
20 p | 24 | 2
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn