Quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp xã hội theo pháp luật Việt Nam

QUẢN LÝ - KINH TẾ<br /> <br /> <br /> <br /> QUYỀN VÀ NGHĨA VỤ CỦA DOANH NGHIỆP XÃ<br /> HỘI THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM<br /> Nguyễn Thị Ngọc Anh TS Nguyễn Thị Hồng Loan<br /> Đại học Mỏ - Địa Chất Đại học Mỏ - Địa Chất<br /> Email: ngocanh.nt159@gmail.com Email: loanhumg@gmail.com<br /> <br /> <br /> <br /> Tóm tắt: Doanh nghiệp xã hội là một mô hình kinh doanh còn khá mới tại Việt Nam<br /> nhưng đóng góp của những doanh nghiệp này cho xã hội là rất to lớn hướng tới lợi ích<br /> của cộng đồng, xã hội. Tuy nhiên, các quy định về quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp<br /> xã hội còn chưa tạo được điều kiện cho doanh nghiệp xã hội phát triển. Bài viết phân tích<br /> về quyền và nghĩa vụ của DNXH, qua đó đưa ra một số đề xuất kiến nghị để DNXH có thể<br /> phát triển tốt hơn tại Việt Nam<br /> Từ khoá: doanh nghiệp xã hội, quyền và nghĩa vụ, Pháp luật Việt Nam<br /> <br /> I. ĐẶT VẤN ĐỀ NĐ – CP hướng dẫn thi hành với DNXH, với<br /> hệ thống văn bản như vậy việc thúc đẩy, tạo<br /> Doanh nghiệp xã hội (DNXH) là một mô điều kiện cho DNXH phát triển gặp rất nhiều<br /> hình kinh doanh tuy đem lại nhiều lợi ích đóng khó khăn. Trong khuôn khổ bài báo, tác giả<br /> góp cho cộng đồng và xã hội nhưng còn khá đề cập tới quyền và nghĩa vụ của DNXH theo<br /> mới ở Việt nam, lần đầu tiên được quy định cụ luật, thực trạng thực hiện quyền và nghĩa vụ<br /> thể trong Luật Doanh nghiệp năm 2014 (Luật của DNXH tại Việt Nam trong tiếp cận nguồn<br /> số 68/2014/QH13). vốn, đăng ký… Từ đó đưa ra những giải pháp<br /> Theo báo cáo của Trung tâm hỗ trợ sáng giúp DNXH thực hiện quyền và nghĩa vụ của<br /> mình.<br /> kiến vì cộng đồng (CSIP) số lượng doanh<br /> nghiệp và doanh nhân xã hội do Trung tâm II. KHÁI QUÁT QUYỀN VÀ NGHĨA VỤ<br /> hỗ trợ đã giúp tạo việc làm cho hơn 100.000 CHO DOANH NGHIỆP XÃ HỘI<br /> người và cải thiện sinh kế của hơn 600.000<br /> người yếu thế như phụ nữ, trẻ em, đồng bào 2.1. Khái niệm và đặc điểm của DNXH<br /> dân tộc thiểu số, người khuyết tật, lao động Theo điểm a khoản 1 điều 10 Luật Doanh<br /> thu nhập thấp ở các lĩnh vực thiết yếu như nghiệp 2014: DNXH phải đáp ứng các tiêu chí<br /> nông nghiệp, giáo dục, môi trường, sức khoẻ sau: (1)Là doanh nghiệp được đăng ký thành<br /> và công nghệ [1]. Hệ thống văn bản pháp luật lập theo quy định của Luật này; (2)Mục tiêu<br /> hiện nay đề cập về doanh nghiệp xã hội gồm hoạt động nhằm giải quyết vấn đề xã hội, môi<br /> Luật doanh nghiệp 2014 và Nghị định 96/2015/ trường vì lợi ích cộng đồng. (3) Sử dụng ít<br /> <br /> 50 TẠP CHÍ KHOA HỌC<br /> QUẢN LÝ VÀ CÔNG NGHỆ<br /> nhất 51% tổng lợi nhuận hằng năm của doanh quy định tại khoản 2 điều 10 Luật Doanh<br /> nghiệp để tái đầu tư nhằm thực hiện mục tiêu nghiệp 2014.<br /> xã hội, môi trường như đã đăng ký. Vậy theo<br /> a. Quy định về nghĩa vụ của DNXH<br /> những tiêu chí trên thì DNXH trước hết phải<br /> là doanh nghiệp có những đặc điểm, quyền Một là, duy trì mục tiêu hoạt động nhằm<br /> và nghĩa vụ như các loại hình doanh nghiệp giải quyết vấn đề xã hội, môi trường vì lợi ích<br /> được quy đinh tại điều 7 và điều 8 của Luật cộng đồng và sử dụng ít nhất 51% tổng lợi<br /> Doanh Nghiệp năm 2014 nhưng có thêm một nhuận hằng năm của doanh nghiệp để tái đầu<br /> số đặc điểm đó là: tư nhằm thực hiện mục tiêu như đã đăng ký<br /> - Đặt mục tiêu xã hội lên hàng đầu ngay trong suốt quá trình hoạt động, trường hợp<br /> từ khi mới thành lập. Đây chính là một trong doanh nghiệp đang hoạt động muốn chuyển<br /> những yêu cầu cơ bản nhất để phân biệt giữa thành DNXH hoặc DNXH muốn từ bỏ mục<br /> DNXH với các loại hình doanh nghiệp khác. tiêu xã hội môi trường, không muốn sử dụng<br /> Mục tiêu xã hội phải là mục tiêu chính trong lợi nhuận để tái đầu tư thì phải thông báo với<br /> suốt quá trình tồn tại của doanh nghiệp. Theo cơ quan có thẩm quyền để tiến hành các thủ<br /> khoản 1 điều 5 Nghị định 96/2015/NĐ – CP tục theo quy định của pháp luật. Theo quy<br /> cũng đã khẳng định lại mục tiêu của DNXH là định tại điều 5 Nghị định 96/2015/NĐ – CP,<br /> phải thông báo những cam kết thực hiện mục DNXH phải thông báo cam kết thực hiện mục<br /> tiêu xã hội, môi trường cho cơ quan đăng ký tiêu xã hội, môi trường cho cơ quan đăng kí<br /> kinh doanh, công khai các mục tiêu xã hội trên kinh doanh để công khai trên Cổng thông tin<br /> Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh Quốc gia về đăng ký doanh nghiệp khi thành<br /> nghiệp khi thành lập doanh nghiệp hoặc trong lập hoặc trong quá trình hoạt động. Trong quá<br /> quá trình hoạt động. trình hoạt động, nếu DNXH muốn thay đổi<br /> hoặc chấm dứt nội dung Cam kết thực hiện<br /> - Sử dụng hoạt động kinh doanh, cạnh mục tiêu xã hội, môi trường thì DN phải thông<br /> tranh bình đẳng như một phương tiện để đạt báo với Phòng đăng ký kinh doanh về nội<br /> được mục tiêu xã hội. dung thay đổi hoặc chấm dứt Cam kết trong<br /> thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày có quyết<br /> - Tái phân bổ phần lớn lợi nhuận từ hoạt<br /> định thay đổi hoặc chấm dứt để công khai trên<br /> động kinh doanh trở lại cho tổ chức, cộng đồng<br /> Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh<br /> và mục tiêu xã hội. Điều này được quy định<br /> nghiệp. Phòng đăng ký kinh doanh thực hiện<br /> rất rõ tại điều 10 Luật Doanh nghiệp 2104: sử<br /> cập nhật thông tin vào hồ sơ doanh nghiệp<br /> dụng ít nhất 51% tổng lợi nhuận hàng năm để<br /> và công khai trên Cổng thông tin quốc gia về<br /> tái đầu tư cho mục tiêu xã hội, môi trường.<br /> đăng ký doanh nghiệp trong thời hạn 03 ngày<br /> 2.2. Quy định pháp lý về quyền và nghĩa kể từ ngày nhận được thông báo.<br /> vụ của DNXH<br /> Hai là, không được sử dụng các khoản tài<br /> DNXH cũng được lựa chọn các loại hình trợ huy động được cho mục đích khác ngoài<br /> doanh nghiệp như Công ty cổ phần, công ty bù đắp chi phí quản lý và chi phí hoạt động để<br /> TNHH, DNTN, công ty hợp danh, được thành giải quyết các vấn đề môi trường, xã hội mà<br /> lập theo quy định tại Luật Doanh Nghiệp 2014. doanh nghiệp đã đăng ký. Trường hợp DNXH<br /> Vì vậy, DNXH cũng có đầy đủ các loại quyền vi phạm nghĩa vụ này thì sẽ bị xử phạt hành<br /> và nghĩa vụ theo điều 7 và điều 8. Ngoài ra chính theo Nghị định số 50/2016/NĐ – CP<br /> vì những đặc điểm khác biệt nên DNXH còn ngày 01/06/2016 của Chính phủ quy định về<br /> có thêm những quyền và nghĩa vụ khác được xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kế<br /> <br /> TẠP CHÍ KHOA HỌC 51<br /> QUẢN LÝ VÀ CÔNG NGHỆ<br /> hoạch và đầu tư. 2.3. Thực trạng thực hiện quyền và nghĩa<br /> vụ của DNXH tại Việt Nam<br /> Ba là, trường hợp nhận các ưu đãi, DNXH<br /> phải định kỳ hàng năm báo cáo cơ quan có Theo báo cáo Thống kê của Viện nghiên<br /> thẩm quyền về tình hình hoạt động của doanh cứu kinh tế Trung ương CIEM, CSIP & BC<br /> nghiệp. Các báo cáo đánh giá tác động xã hội năm 2012, tính đến năm 2012, Việt Nam có<br /> đối với các hoạt động của doanh nghiệp định khoảng 300 DNXH và hơn 165.000 tổ chức,<br /> kỳ phải được gửi tới Sở Kế hoạch và Đầu tư đơn vị hoạt động dưới hình thức từ thiện phi<br /> hoặc cơ quan quản lý viện trợ, tài trợ thuộc lợi nhuận. Đa số các DNXH tập trung tại Hà<br /> UBND cấp tỉnh nơi DNXH đặt trụ sở chính Nội và thành phố Hồ Chí Minh. Khoảng 70%<br /> trong thời hạn chậm nhất là 90 ngày kể từ DNXH đã và đang hỗ trợ vào việc xoá đói giảm<br /> ngày kết thúc năm tài chính. nghèo, ổn định cuộc sống, nâng cao thu nhập,<br /> đào tạo nghề và tạo cơ hội công ăn việc làm.<br /> b. Quy định về quyền của DNXH Có khoảng 48% DNXH theo đuổi mục tiêu vì<br /> Một là, chủ sở hữu doanh nghiệp, người môi trường như cung cấp các dịch vụ thân<br /> quản lý DNXH được xem xét, tạo điều kiện thiện với môi trường, nâng cao nhận thức<br /> thuận lợi và hỗ trợ trong việc cấp giấy phép, của cộng đồng xã hội về vấn đề môi trường…<br /> chứng chỉ và các giấy chứng nhận có liên Những đóng góp to lớn cho xã hội như vậy<br /> quan theo quy định của pháp luật. Điều này nhưng số lượng DNXH còn quá nhỏ bé về<br /> được khẳng định lại trong điều 2 NĐ 96 về quy mô, mỏng về nguồn lực, các DNXH luôn<br /> những chính sách phát triển đối với DNXH. gặp khó khăn do những quy định chồng chéo,<br /> Nhà nước khuyến khích và tạo điều kiện cho chưa rõ ràng trong các văn bản pháp luật.<br /> các tổ chức, cá nhân thành lập DNXH có mục 2.3.1. Thực trạng thực hiện nghĩa vụ của<br /> tiêu hoạt động nhằm giải quyết các vấn đề xã DNXH<br /> hội, môi trường vì lợi ích công đồng. DNXH<br /> được hưởng các ưu đãi và hỗ trợ đầu tư theo Thứ nhất, DNXH được tiếp nhận các<br /> quy định của pháp luật. khoản tài trợ từ các tổ chức và cá nhân trong<br /> và ngoài nước để tiến hành các hoạt động<br /> Hai là, được huy động và nhận tài trợ xã hội. Theo Nghị định số 93/2009/NĐ – CP<br /> dưới các hình thức khác nhau từ các cá nhân, ngày 22/10/2009 của Chính phủ Ban hành<br /> doanh nghiệp, tổ chức phi chính phủ và các Quy chế quản lý và sử dụng viện trợ phi Chính<br /> tổ chức khác của Việt Nam và nước ngoài để phủ nước ngoài và Thông tư số 07/2010/TT<br /> bù đắp chi phí quản lý và chi phí hoạt động – BKH ngày 30/03/2010 của Bộ Kế hoạch và<br /> của doanh nghiệp. DNXH được tiệp nhận tài Đầu tư hướng dẫn thi hành nghị định số 93<br /> trợ bằng tài sản, tài chính hoặc hỗ trợ kỹ thuật thì đối với mỗi khoản tài trợ phi Chính phủ,<br /> từ các cá nhân, cơ quan, tổ chức trong nước DNXH phải thành lập một ban quản lý dự án<br /> và tổ chức nước ngoài đã đăng ký hoạt động để quản lý nguồn tài trợ. Yêu cầu đối với ban<br /> tại Việt Nam để thực hiện mục tiêu giải quyết quản lý dự án thường gồm các bộ phận như<br /> vấn đề xã hội, môi trường. Việc tiếp nhận các bộ phận hành chính, tổ chức hỗ trợ, bộ phận<br /> khoản tài trợ phải được lập thành văn bản và chức năng như kế hoạch, đấu thầu, …và bộ<br /> thông báo cho Sở Kế hoạch và Đầu tư hoặc phận kỹ thuật, chuyên môn. Các quy định về<br /> cơ quan quản lý viện trợ, tài trợ thuộc Uỷ ban tổ chức thực hiện của ban quản lý dự án rất<br /> nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung cụ thể và chi tiết. Điều này tạo thuận lợi cho<br /> ương nơi DN đặt trụ sở chính về việc tiếp các nhà quản lý có thể dễ dàng theo dõi cũng<br /> nhận tài trợ. như minh bạch trong việc tiếp nhận nguồn tài<br /> <br /> 52 TẠP CHÍ KHOA HỌC<br /> QUẢN LÝ VÀ CÔNG NGHỆ<br /> trợ từ tổ chức phi Chính phủ. Nhưng khi áp sự phát triển của DNXH<br /> dụng với DNXH sẽ khiến cho bộ máy quản<br /> lý của doanh nghiệp trở lên cồng kềnh, phức 2.3.2. Thực trạng thực hiện quyền của<br /> tạp đặc biệt là những DN có nhiều nguồn viện DNXH<br /> trợ khác nhau. Thêm vào đó việc tự chủ trong Thứ nhất, khó tiếp cận được các nguồn<br /> quản lý nguồn vốn của chủ DNXH bị giảm đi hỗ trợ, theo các khảo sát của Viện Nghiên<br /> và phụ thuộc vào ý chí của nhà tài trợ. cứu và quản lý Kinh Tế Trung Ương (CIEM),<br /> Thứ hai, các DNXH gặp rất nhiều khó hầu hết các DNXH tại Việt Nam được thành<br /> khăn, lúng túng trong việc vận hành mô hình lập từ những ý tưởng mang tính cá nhân, nên<br /> kết hợp giữa mục tiêu xã hội và hoạt động vốn đầu tư ban đầu đa phần là vốn tự đóng<br /> kinh doanh trong môi trường pháp lý chưa góp của các thành viên với quy mô nhỏ.<br /> hoàn thiện, đặc biệt là những vấn đề liên quan Các DNXH gặp nhiều khó khăn trong việc<br /> nghĩa vụ nộp thuế của doanh nghiệp. Do đặc tiếp cận, huy động vốn vay của các ngân hàng<br /> thù của DNXH là kết hợp giữa các hoạt động thương mại vì một số lý do như không có tài<br /> xã hội và kinh doanh tạo nguồn thu nên có sản thế chấp đặc biệt với các DNXH mới<br /> rất nhiều khoản chi phí doanh nghiệp không thành lập, quy mô nhỏ, lãi suất cho vay của<br /> được coi là khoản chi phí hợp lý được khấu ngân hàng cao hơn so với khả năng sinh lời<br /> trừ khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp.<br /> của DNXH, thời gian hoàn vốn kéo dài hơn so<br /> Với mục tiêu giải quyết các vấn đề về nhu với các dự án thông thường.<br /> cầu an sinh xã hội trong cộng đồng, DNXH<br /> Kết quả điều tra cấu trúc tài sản của CIEM<br /> đáng lẽ phải được hưởng các ưu đãi đặc biệt<br /> cho thấy “Phần lớn nguồn vốn của DNXH là<br /> về thuế để tạo điều kiện phát triển. Tuy nhiên,<br /> vốn tự có (chiếm 20,3%) và vốn tích luỹ từ<br /> Luật Thuế Thu nhập Doanh nghiệp 2008 đã<br /> các hoạt động sản xuất kinh doanh (45,5%),<br /> đưa ra nhiều chính sách giảm thuế đối với cơ<br /> một phần nhỏ từ các nhà tài trợ (5,3%). Vốn<br /> sở thực hiện xã hội hoá trong các lĩnh vực<br /> vay thương mại chỉ là một phần trong số các<br /> như: giáo dục – đào tạo, dạy nghề, y tế, văn<br /> nguồn vốn khác (vốn vay ngân hàng, vốn vay<br /> hoá, thể thao và môi trường. Điều 19, 20 của<br /> gia đình) với tổng số chiếm 28,8%. Trong khi<br /> Thông tư số 78/2014/TT – BTC ban hành<br /> ngày 18/6/2014 có nêu rõ các doanh nghiệp đối với các doanh nghiệp thương mại, vốn<br /> hoạt động xã hội hoá trong lĩnh vực giáo dục vay thương mại là nguồn vốn lưu động quan<br /> – đào tạo, dạy nghề, môi trường được hưởng trọng thúc đẩy phát triển kinh doanh thì đối<br /> thuế suất ưu đãi 10% trong suốt thời gian hoạt với DNXH nguồn tài chính này không chiếm tỉ<br /> động. Miễn thuế đối với phần thu nhập không trọng chi phối”[2].<br /> chia của cơ sở thực hiện xã hội hóa trong lĩnh Mặc dù đã có những văn bản hướng dẫn,<br /> vực giáo dục - đào tạo, y tế và lĩnh vực xã hội tạo điều kiện cho các DNXH nhưng chưa có<br /> hoá khác để lại để đầu tư phát triển cơ sở đó một quỹ đầu tư xã hội chuyên nghiệp để hỗ<br /> theo quy định của luật chuyên ngành; phần trợ và đầu tư cho DNXH. Điều này dẫn tới<br /> thu nhập hình thành tài sản không chia của việc các DNXH gặp rất nhiều khó khăn trong<br /> hợp tác xã được thành lập và hoạt động theo tiếp cận vốn để thực hiện kinh doanh, đạt mục<br /> quy định của Luật Hợp tác xã. Hiện nay vẫn tiêu duy trì phát triển DN bền vững và vì mục<br /> chưa có những quy định về việc xác định thu tiêu cộng đồng mà DN đặt ra.<br /> nhập không chia hay tính thuế đối với phần<br /> thu nhập không chia của DNXH. Điều này Thứ hai, không có các chính sách hỗ trợ<br /> cũng là một trong những nguyên nhân cản trở về nhân lực. Mặc dù có những chính sách tạo<br /> <br /> TẠP CHÍ KHOA HỌC 53<br /> QUẢN LÝ VÀ CÔNG NGHỆ<br /> điều kiện thuận lợi về vốn, cơ chế tiếp cận DNXH được hưởng các ưu đãi và hỗ trợ đầu<br /> vốn, ưu đãi …cho các DNXH đạt được các tư theo quy định, được tiếp nhận viện trợ phi<br /> mục tiêu xã hội nhưng Nhà nước lại chưa có chính phủ nước ngoài, tiếp nhận tài trợ của<br /> các chính sách cụ thể và hiệu quả để khuyến các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước<br /> khích sử dụng lao động là người khuyết tật. Ví để thực hiện mục tiêu xã hội. Tuy nhiên theo<br /> dụ các DNXH trong lĩnh vực đào tạo nghề gặp quan điểm của tác giả, những quy định đó<br /> rất nhiều khó khăn trong việc thu hút các học còn mang tính chung chung, chưa đầy đủ,<br /> viên đầu vào do học viên gặp những trở ngại các DNXH vẫn còn gặp khó khăn về thủ tục<br /> về việc giáo viên dạy là người khuyết tật hoặc khi tiếp nhận viện trợ, hỗ trợ. Các quy định<br /> các học viên khi ra trường gặp nhiều khó khăn này phải được bao quát trong các lĩnh vực<br /> do bằng cấp, chứng chỉ không được đánh như thuế, đấu thầu, đầu tư, hải quan…Ví dụ<br /> giá cao so với các trường đào tạo nghề, các như quy định miễn thuế đối với phần thu nhập<br /> doanh nghiệp đào tạo nghề thông thường. không chia của DNXH đồng thời bổ sung quy<br /> Ngoài ra rất nhiều DNXH gặp khó khăn trong định rõ nội dung hướng dẫn việc xác định thu<br /> việc tìm giáo viên dạy trẻ em có hoàn cảnh nhập không chia của DNXH. Nhà nước có<br /> đặc biệt, trẻ tự kỷ hoặc người khuyết tật. thể ban hành các chính sách quy định các cơ<br /> quan nhà nước, tổ chức thuộc khu vực công<br /> III. KHUYẾN NGHỊ VÀ ĐỀ XUẤT phải ưu tiên các sản phẩm, dịch vụ của DNXH<br /> DNXH là một mô hình khá mới tại Việt khi thực hiện mua sắm công hoặc thuê ngoài.<br /> Nam nên các DN này phải đối mặt với nhiều 3.2. Thành lập các cơ quan/bộ phận nhằm<br /> khó khăn, thách thức để tồn tại và phát triển, thúc đẩy và hỗ trợ hoạt động của DNXH<br /> thực hiện những mục tiêu xã hội môi trường<br /> như đã cam kết. Những khó khăn đó xuất phát Hoạt động của các DNXH ở nước ta còn<br /> từ nhận thức còn hạn chế của các nhà đầu tư gặp rất nhiều khó khăn vì thế bên cạnh việc<br /> về mô hình mới này, khuôn khổ pháp lý cho đưa các chính sách ưu đãi thì Nhà nước cần<br /> DNXH còn chưa đầy đủ, thiếu hệ thống tiêu thành lập một bộ phận hoặc cơ quan thực hiện<br /> chí, quy chuẩn linh hoạt. Vì vậy, tác giả đưa ra quản lý nhà nước để thúc đẩy, hỗ trợ DNXH.<br /> một số khuyến nghị để góp phần hoàn thiện Theo Nghị định số 96/2015/NĐ – CP, DNXH<br /> hơn địa vị pháp lý của DNXH thực hiện đăng ký kinh doanh theo đúng trình<br /> tự, thủ tục và hồ sơ tương ứng với loại hình<br /> 3.1. Quy định chi tiết về chính sách hỗ trợ doanh nghiệp quy định tại Luật Doanh nghiệp<br /> và ưu đãi phát triển của Nhà nước với DNXH 2014 nhưng bên cạnh đó DNXH còn phải<br /> Đây được coi là một trong những giải thông báo cam kết thực hiện các mục tiêu<br /> pháp quan trọng để khuyến khích, thúc đẩy xã hội, môi trường cho cơ quan đăng ký kinh<br /> các nhà đầu tư thành lập doanh nghiệp với doanh để công khai trên cổng thông tin quốc<br /> mục tiêu xã hội đồng thời giúp các DNXH hiện gia về đăng ký doanh nghiệp. Khi có nhu cầu<br /> nay vượt qua được khó khăn trong quá trình thay đổi về thay đổi hoặc chấm dứt nội dung<br /> hoạt động kinh doanh. cam kết hay các thủ tục chia, tách, hợp nhất<br /> hoặc sáp nhập thì DNXH đều phải thông báo<br /> Nghị định số 96/2015/NĐ – CP của Chính với cơ quan đăng ký kinh doanh theo đúng thủ<br /> phủ đã quy định về chính sách phát triển đối tục quy định như đối với doanh nghiệp thông<br /> với DNXH, theo đó Nhà nước tạo điều kiện thường. Tuy nhiên với những đặc thù riêng<br /> cho các tổ chức, cá nhân thành lập DNXH có biệt của DNXH thì các cơ quan quản lý thông<br /> mục tiêu, hoạt động nhằm giải quyết các vấn thường chưa phù hợp. Vì vậy cần phải có một<br /> đề xã hội, môi trường vì lợi ích cộng đồng. bộ phận quản lý riêng biệt trong cơ quan đăng<br /> <br /> 54 TẠP CHÍ KHOA HỌC<br /> QUẢN LÝ VÀ CÔNG NGHỆ<br /> ký kinh doanh, theo dõi hoạt động kinh doanh - Phát triển các chương trình đào tạo về<br /> của DNXH nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho DNXH ở các cấp đại học nhằm phổ biến kiến<br /> các doanh nghiệp này khi làm thủ tục thành thức về DNXH trong sinh viên để họ có những<br /> lập doanh nghiệp, thay đổi hay chấm dứt các kiến thức, hiểu biết khởi nghiệp bằng DNXH<br /> mục tiêu xã hội đã cam kết. trong tương lai. <br /> Ngoài việc có một cơ quan chuyên trách IV. KẾT LUẬN<br /> trong việc đăng ký thành lập, quản lý đối với<br /> DNXH đã tồn tại và phát triển tại Việt Nam,<br /> DNXH thì cần có những hiệp hội để hỗ trợ cho<br /> được coi là một mô hình kinh doanh mới, sử<br /> DNXH . Hiệp hội này có vai trò phát triển mạng<br /> dụng hoạt động kinh doanh để đạt được các<br /> lưới, tạo điều kiện kết nối các DNXH, tổ chức<br /> mục tiêu xã hội. Các DN này hoạt động không<br /> trung gia, nhà đầu tư trong và ngoài nước,<br /> vì mục đích lợi nhuận mà được coi là những<br /> giúp DNXH giao lưu học hỏi và tiếp cận nguồn<br /> tác nhân tích cực trong việc đáp ứng những<br /> vốn thuận lợi, nguồn nhân lực và cách thức<br /> vấn đề xã hội, môi trường nảy sinh trong quá<br /> quản lý nhằm giúp các DNXH có hành lang<br /> trình phát triển của nền kinh tế, hướng tới tạo<br /> kinh tế, môi trường hoạt động có tính tổ chức<br /> công ăn việc làm của nhóm đối tượng thường<br /> tạo điều kiện phát triển hoạt động kinh doanh<br /> bị bỏ quên, xa lánh trong xã hội. Mặc dù đóng<br /> như những doanh nghiệp thông thường<br /> góp của DNXH là rất lớn nhưng hiện nay chưa<br /> 3.3. Đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến ý có hệ thống pháp luật hoàn chỉnh để điều<br /> nghĩa của DNXH chỉnh. Do vậy các DNXH vẫn tồn tại dưới hình<br /> thức các doanh nghiệp thông thường, các tổ<br /> Cần nâng cao nhận thức của người dân, chức, hiệp hội, trung tâm, hợp tác xã… điều<br /> các nhà đầu tư về những đóng góp to lớn của này làm giảm mất một phần bản chất hướng<br /> các DNXH hiện nay trong việc phát triển xã tới hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp<br /> hội, giải quyết các nhu cầu xã hội cấp bách xã hội. Luật Doanh nghiệp năm 2014 và Nghị<br /> mà đôi khi các doanh nghiệp thông thường định 96/2015/NĐ – CP là hành lang pháp lý<br /> cố tình bỏ quên do không mang lại lợi nhuận. đầu tiên và cơ bản nhất đề cập tới DNXH. Tuy<br /> Các phương thức để tuyên truyền phổ biến về nhiên cần hoàn thiện hệ thống pháp luật cũng<br /> DNXH có thể kể tới như: như những chính sách của Nhà nước để thúc<br /> - Các phương tiện truyền thông đại chúng đẩy các DNXH trong giai đoạn hiện nay.<br /> đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy và<br /> quảng bá về DNXH. Điều đó sẽ dễ dàng thu<br /> hút vốn đầu tư của các nhà đầu tư trong và TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> ngoài nước. [1]. www. http://csip.vn/<br /> - Tổ chức các buổi truyền thông, hội thảo [2]. Nguyễn Đình Cung, Lưu Minh Đức,<br /> về DNXH, các mô hình hoạt động của nó Phạm Kiều Oanh, Trần thị Hồng Gấm – Viện<br /> đang tồn tại và phát triển tại thị trường, tuyên Nghiên cứu Quản lý kinh tế trung ương, Doanh<br /> dương ghi nhận các doanh nhân xã hội xuất nghiệp xã hội tại Việt Nam - Khái niệm, bối<br /> sắc nổi bật.Điều đó góp phần nâng cao nhận cảnh và chính sách, 2012.(trang 65)<br /> thức của người dân về sự đóng góp của các<br /> DNXH trong việc bảo vệ môi trường, lợi ích xã [3]. Luật số 68/2014/QH13.<br /> hội, phát triển xã hội cũng như vận động các<br /> [4]. Nghị định 96/2015/NĐ – CP.<br /> nhà chính sách thấy được vai trò của DNXH<br /> trong nền kinh tế. [5]. Thông tư số 78/2014/TT – BTC<br /> <br /> TẠP CHÍ KHOA HỌC 55<br /> QUẢN LÝ VÀ CÔNG NGHỆ<br />