intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Rượu và sức khỏe

Chia sẻ: Tu Tu | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

141
lượt xem
23
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Rượu và các nước giải khát có cồn khi vào cơ thể sẽ được chuyển hóa ở gan thành acetaldehyd và sau đó thành acid acetic làm cho cơ thể dễ bị ngộ độc rượu do thiếu các men chuyển hóa rượu như alcohol dehydrogenase, acetaldehyd dehygrogenase. Rượu còn có thể chứa các tạp chất khác nhau như methanol là 1 tạp chất rất độc đối với hệ thần kinh. Rượu và các nước giải khát có cồn đều có chứa ethanol. Khi vào cơ thể, rượu sẽ được chuyển hóa ở gan thành acetaldehyd và sau đó thành acid...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Rượu và sức khỏe

  1. RÖÔÏU VAØ SÖÙC KHOÛE N gaøy xuaân, nhaø naøo cuõng chuaån bò moät vaøi chai röôïu: röôïu ngaâm thuoác boå, röôïu neáp baùch nhaät, röôïu taây... cho ñeán xoaøng nhaát laø röôïu ñeá thì cuõng phaûi coù tí chuùt, goïi laø cho vui. Taát nhieân laø ngaøy thöôøng, nhieàu ngöôøi cuõng uoáng röôïu, nhöng cheùn röôïu ngaøy xuaân laïi coù yù nghóa khaùc, duø ngöôøi bieát uoáng hay khoâng bieát uoáng cuõng phaûi uoáng vôùi nhau chuùt ñænh, nhö moät thöù taäp tuïc, leã nghi ñaõ laâu ñôøi maø ai ai cuõng tuaân theo. Maø ñaõ laø taäp tuïc laâu ñôøi thì haún laø cuõng coù caùi khía caïnh hay hay cuûa noù. Trong khi nhöõng cuoäc nhaäu li bì roài daãn tôùi “quaäy laøng phaù xoùm” luoân bò taát caû moïi ngöôøi leân aùn, pheâ phaùn, thì ñoâi chuùt “men cay” trong ngaøy vui laïi coù taùc duïng laøm cho tinh thaàn höng phaán hôn, khieán cho cuoäc vui laïi caøng vui hôn. Vaø quaû thaät röôïu cuõng khoâng phaûi hoaøn toaøn “ñaùng gheùt” hay “ñaùng sôï” nhö nhieàu ngöôøi vaãn töôûng. Caùi ñaùng gheùt hay ñaùng sôï laø chính vì coù quaù nhieàu ngöôøi laïm duïng röôïu. Maø ñaõ laø “quaù möùc” thì chaúng coù moùn aên thöùc uoáng naøo laïi khoâng coù haïi. Töø raát xa xöa, y hoïc ñaõ bieát duøng röôïu nhö moät moùn thuoác trò beänh, nhaát laø y hoïc phöông Ñoâng duøng röôïu nhö 230
  2. Dinh döôõng vaø ñieàu trò nghi thöùc toân giaùo, chöõa beänh, giaûi saàu nhaân theá, keát baïn taâm giao... Chaúng bieát caâu chuyeän coù thaät hay khoâng, nhöng söï hieän dieän cuûa röôïu trong cuoäc soáng con ngöôøi töø raát laâu xa vaø coù moät aûnh höôûng quan troïng ñeán neáp soáng cuûa haàu heát caùc daân toäc treân theá giôùi thì quaû laø ñieàu coù thaät. Vì sao ngöôøi ta uoáng röôïu? Coù ngöôøi ngoài nhaâm nhi, nhaám nhaùp ñeå thöôûng thöùc höông vò thôm ngon cuûa röôïu. Ngöôøi saønh röôïu phaûi “tri kyø vò, tri kyø höông, tri kyø aûo, tri kyø linh” cuûa röôïu. Coù ngöôøi uoáng ñeå queân söï ñôøi, giaûi quyeát taâm traïng hoaëc suy ngaãm veà soá phaän cuûa mình. Hoï ngoài uoáng moät mình nhö ñoái thoaïi vôùi chính mình. Hoaëc chuû taïc khaùch thuø, beân chuùc möøng, beân ñaùp laïi. Naâng cheùn röôïu chuùc nhau cuõng coù cung caùch: ngöôøi ít tuoåi khoâng naâng cheùn mình cao hôn cheùn ngöôøi nhieàu tuoåi. Nhöng khi cheùn chuù cheùn anh, ñoàng tueá, ñoàng haïng thì töï do, thoaûi maùi. Töø thöôïng coå, khi tình côø uoáng chaát nöôùc cuûa moät mieáng baùnh boû queân trong ly nöôùc laõ hoaëc chuøm nho leân men, con ngöôøi boãng thaáy saûng khoaùi, leân tinh thaàn, haêng haùi. Roài ñeán khi ñaõ quen vôùi men cay, thaáy thích caùi vò noàng, luùc aáy thì vui cuõng uoáng, maø buoàn cuõng uoáng. Uoáng cho tôùi khi maát caû lyù trí, chaúng coøn bieát mình laø ai, tuùy luùy caøn khoân. Nhö vaäy taát nhieân laø khoâng theå traùnh khoûi voâ soá nhöõng ruûi ro, nguy hieåm vaø taøn haïi söùc khoûe. Vì theá, coù muoán uoáng röôïu thì phaûi uoáng vöøa phaûi, chöøng 232
  3. Dinh döôõng vaø ñieàu trò Ngoaøi röôïu nguyeân chaát, ngöôøi ta coøn uoáng röôïu ngaâm thuoác vôùi nhieàu coâng duïng trò beänh nhö Nhaân saâm töûu, Thaäp toaøn ñaïi boå töûu, Nguõ gia bì töûu, Loäc nhung töûu, Phong thaáp döôïc töûu, Caùp giôùi töûu (röôïu taéc keø)... Caùc nghieân cöùu thöïc nghieäm Ñoâng Taây cuõng neâu ra nhieàu taùc duïng tích cöïc cuûa röôïu ñoái vôùi söùc khoûe, neáu ñöôïc duøng vöøa phaûi, haïn cheá. Chaúng haïn: 1. Kích thích khaåu vò Röôïu khai vò laø röôïu duøng ngay tröôùc böõa aên ñeå kích thích söï ngon mieäng. Vôùi caùc cuï thì thöôøng laø moät chung röôïu thuoác, ngöôøi trung nieân coù theå duøng röôïu maïnh. Nhöng chæ moät ly thaät nhoû thoâi. Ñeå röôïu coù taùc duïng kích thích khaåu vò, chæ caàn moät chuùt “nhaám nhaùp öôùt mieäng” laø ñaõ ñuû ñeå khôi ñoäng nhöõng nuï vò giaùc treân löôõi, taêng hoaït ñoäng cuûa tuyeán nöôùc boït cuõng nhö ñeå daï daøy tieát theâm dòch vò chuaån bò cho söï tieâu hoùa thöùc aên saép ñöa vaøo. Ngoaøi ra, röôïu cuõng laøm taêng caûm giaùc ñoùi, neân trong caùc böõa tieäc coù röôïu ta thöôøng aên nhieàu hôn. Trong y hoïc, caùc vò thaày thuoác thöôøng khuyeân ngöôøi cao tuoåi, ngöôøi môùi bình phuïc sau côn beänh naëng, nhöõng ngöôøi khoâng bò beänh daï daøy, coù theå uoáng moät chuùt röôïu nhö vaäy tröôùc böõa aên ñeå aên ngon hôn. 2. Giaûm cholesterol YÙ kieán veà aûnh höôûng cuûa röôïu caùc loaïi leân chaát beùo cholesterol vaãn chöa ñöôïc hoaøn toaøn thoáng nhaát. Nhöng keát quaû nhieàu nghieân cöùu cho thaáy bia coù theå laøm taêng möùc 234
  4. Dinh döôõng vaø ñieàu trò raèng “söï baûo veä naøy laø do taùc duïng cuûa chaát coàn chöù khoâng phaûi do hoùa chaát naøo khaùc coù trong caùc loaïi röôïu, bia”. Baùc só Arthur Klasky, chuyeân gia veà tim ôû Oakland, California, laø moät trong nhöõng ngöôøi ñaàu tieân löu yù ñeán taùc duïng tích cöïc cuûa röôïu vôùi tim. Caùch ñaây gaàn 30 naêm, khi so saùnh hoà sô beänh lyù cuûa treân 100.000 beänh nhaân, oâng ta thaáy nhöõng ngöôøi khoâng uoáng röôïu ñeàu bò nhoài maùu cô tim nhieàu hôn nhöõng ngöôøi uoáng vöøa phaûi. Ñaïi hoïc Harvard khi theo doõi 85.000 nöõ ñieàu döôõng tuoåi töø 34 ñeán 59 trong thôøi gian 12 naêm, cuõng ñi ñeán keát luaän töông töï. Veà nguyeân nhaân gaây nhoài maùu cô tim, gaàn ñaây ñaõ coù moät khaùm phaù môùi giuùp hieåu roõ hôn ñoâi chuùt veà beänh naøy. Töø tröôùc, nguyeân nhaân cuûa nhoài maùu cô tim ñöôïc giaûi thích nhö sau: nhöõng maûng böïa (plaque) goàm caùc chaát môõ, teá baøo ñoùng vaøo thaønh ñoäng maïch, laøm söï löu thoâng cuûa maùu chaäm laïi. Moät luùc naøo ñoù, ñoät nhieân coù moät cuïc maùu ñoâng xuaát hieän, laøm taéc ngheõn söï löu thoâng cuûa maùu taïi choã coù maûng böïa. Maùu khoâng ñeán tim ñöôïc, teá baøo tim suy nhöôïc vì thieáu dinh döôõng, khoâng hoaït ñoäng, tai naïn tim xaûy ra vaø gaây töû vong. Hieän nay, söï kieän naøy ñöôïc giaûi thích hôi khaùc ñi moät chuùt. Ngöôøi ta nhaän thaáy raèng nhöõng maûng böïa lôùn chæ gaây ra khoaûng 15% tai naïn tim, soá coøn laïi laø do nhöõng böïa nhoû, nhaát laø nhöõng böïa meàm, vì noù deã tan vôõ thaønh nhöõng maûnh vuïn. Nhöõng maûnh naøy gaây moät phaûn öùng hoùa hoïc daây chuyeàn, taïo ra moät cuïc maùu ñoâng. Moät luùc naøo ñoù, cuïc 236
  5. Dinh döôõng vaø ñieàu trò phaûi röôïu moãi ngaøy thì caùc chöùc naêng cuûa naõo boä khaù hôn: hoï ít coù nguy cô bò sa suùt trí tueä. Theo keát quaû nghieân cöùu ôû Netherland, ñaøn oâng uoáng röôïu moät caùch chöøng möïc, ñieàu ñoä ñeàu ít bò giaûm khaû naêng nhaän thöùc. Trong kyø ñaïi hoäi Quoác teá naêm 2000 veà beänh Alzheimer taïi Washington D.C., baùc só Lindsay A. Farrer coù trình baøy laø nhöõng ai uoáng moät, hai ly röôïu vang hoaëc bia moãi ngaøy coù theå giaûm nguy cô maéc beänh Alzheimer tôùi 30%. Theo oâng ta thì röôïu laøm taêng löôïng maùu löu haønh leân naõo vaø röôïu cuõng coù nhöõng chaát choáng oxy hoùa giuùp teá baøo naõo hoaït ñoäng toát hôn. Môùi ñaây, taäp san y hoïc uy tín Lancet ñaêng keát quaû moät nghieân cöùu taïi Haø Lan veà “röôïu vôùi hieän töôïng sa suùt trí tueä”. Theo baùo naøy thì khoaûng 15 – 30ml röôïu moãi ngaøy coù theå ngaên ngöøa beänh Alzheimer. Lyù do ñöôïc ñöa ra ñeå giaûi thích laø moät chuùt röôïu laøm maùu loaõng hôn, laøm giaûm cholesterol, maùu löu thoâng khoâng trôû ngaïi. Nhöng coøn coù moät caùch giaûi thích khaùc laø löôïng röôïu vöøa phaûi kích thích naõo tieát theâm hoùa chaát acetylcholine, moät chaát giuùp cho vieäc hoïc hieåu vaø ghi nhôù toát hôn. 6. Loaïi röôïu laøm giaûm nguy cô ung thö Nghieân cöùu taïi Ñaïi hoïc South Carolina – Columbia cho thaáy laø aên thòt nöôùng quaù chín coù theå ñöa ñeán nguy cô ung thö vuù. Theo nghieân cöùu ôû Nhaät thì chaát gaây ung thö ñoù thuoäc nhoùm heterocyclic amines (HAs), nhöng khi duøng 238
  6. Dinh döôõng vaø ñieàu trò Taùc duïng tieâu cöïc cuûa röôïu 1. Röôïu laø chaát gaây nghieän Ngay caû khi söû duïng röôïu nhö moät loaïi thuoác ñeå trò beänh, röôïu vaãn coù theå gaây nghieän neáu uoáng nhieàu vaø lieân tuïc. Vaø ghieàn röôïu laø moät beänh coù theå ñöa tôùi söï huûy hoaïi cô theå, phaàn xaùc cuõng nhö phaàn hoàn. Ghieàn cuõng keùo theo nhöõng baêng hoaïi trong gia ñình vaø laø gaùnh naëng cho xaõ hoäi. 2. Röôïu coù nhieàu nguy cô gaây ung thö Theo American Cancer Society, ngöôøi uoáng treân 45ml röôïu maïnh moãi ngaøy thì coù nhieàu nguy cô bò ung thö mieäng, cuoáng hoïng, rieâng vôùi phuï nöõ coøn coù theâm khaû naêng taêng nguy cô ung thö vuù. Nghieân cöùu taïi University of Oklahoma cho thaáy laø uoáng nhieàu hôn 525ml bia moãi ngaøy thì coù nhieàu nguy cô bò ung thö tröïc traøng. 3. Röôïu ñöa ñeán suy dinh döôõng Uoáng nhieàu röôïu ñöa ñeán suy dinh döôõng. Nhö ñaõ trình baøy ôû treân, röôïu chæ cung caáp cho cô theå moät soá naêng löôïng, coøn chaát dinh döôõng laïi raát ít. Uoáng moät ít bia coù theå giuùp aên ngon mieäng hôn, nhöng uoáng ñeán vaøi lon thì no caû buïng, trong daï daøy khoâng coøn choã cho thöïc phaåm. Ngoaøi ra, neáu uoáng nhieàu, ñi tieåu nhieàu, laïi theâm oùi möûa, tieâu chaûy thì maát heát vitamin, khoaùng chaát. Theá laø thieáu dinh döôõng vôùi nhieàu haäu quaû nguy haïi khoân löôøng. 4. Röôïu laøm roái loaïn cöông döông Ñaõ coù nhieàu baèng chöùng laø uoáng nhieàu röôïu ñöa ñeán 240
  7. Dinh döôõng vaø ñieàu trò naâng cao cholesterol trong maùu. Coøn môõ ñoùng ôû voøng soá ba khi phuï nöõ leân caân thì ít coù aûnh höôûng xaáu cho söùc khoûe. Gerard Klose, moät nhaø nghieân cöùu ôû Ñöùc cho bieát laø ñaøn oâng coù voøng buïng 94cm ñaõ baét ñaàu coù vaán ñeà, neáu voøng buïng leân treân 102cm thì ngöôøi ñoù coù nhieàu nguy cô maéc beänh tieåu ñöôøng, beänh tim, beänh ung thö. 7. Röôïu gaây khuyeát taät cho thai nhi Hoäi chöùng “meï nghieän röôïu, con khuyeát taät” laø moät haäu quaû ñaùng cheâ traùch khi ngöôøi meï ñang mang thai maø uoáng nhieàu röôïu. Khi mang thai duø uoáng ít röôïu cuõng khoâng toát, coøn neáu uoáng nhieàu vaø keùo daøi, lieân tuïc thì seõ ruùt ngaén thai kyø (sinh non), ñöùa treû coù ñaàu nhoû, maët dò daïng, tim hö, trí tueä ñaàn ñoän... Nhöõng ñöùa con baát haïnh do meï nghieän röôïu laø moät gaùnh naëng veà moïi maët cho caû gia ñình vaø xaõ hoäi. 8. Röôïu gaây maát töï chuû Uoáng nhieàu coù theå ñöa ñeán maát töï chuû, deã noùng giaän, gaây goå vaø hay gaây ra tai naïn nhö ñuïng xe, teù ngaõ. Haøng traêm söï vieäc khoâng mong muoán ñeàu coù theå baét ñaàu töø choã khoâng laøm chuû ñöôïc baûn thaân. Uoáng vaøo luùc naøo Ña soá ñeàu ñoàng yù laø neân uoáng vaøo böõa aên coù côm coù thòt. Thöùc aên taïo lôùp loùt trong loøng daï daøy, röôïu cuõng hoøa laãn trong thöùc aên neân giaûm toác ñoä röôïu ngaám vaøo maùu. Thöùc aên cung caáp chaát dinh döôõng, laøm ta mau no buïng, seõ uoáng 242
  8. Dinh döôõng vaø ñieàu trò 3. Thuoác trò traàm caûm vaø röôïu ñeàu coù taùc duïng laøm dòu thaàn kinh, maø neáu dòu quaù thì laïi coù nhieàu haäu quaû khoâng toát vì seõ coù tai naïn khi laùi xe, giaûm chöùc naêng nhieàu cô quan, ñöa ñeán khoù thôû, buoàn nguû, huyeát aùp thaáp, hoân meâ. Beänh nhaân ñang uoáng loaïi thuoác taâm thaàn Monoamine Oxidase (MAO) ñeàu khoâng ñöôïc uoáng röôïu vì töông taùc maïnh cuûa hai thöù. 4. Taïi caùc trung taâm cai nghieän röôïu, ngöôøi beänh thöôøng ñöôïc cho uoáng thuoác vieân loaïi Disulfam. Ñaây khoâng phaûi laø thuoác trò nghieän, maø laø loaïi thuoác duøng ñeå “raên ñe”, nhaéc nhôû ngöôøi nghieän ñöøng uoáng röôïu. Vì khi ñaõ uoáng Disulfam thì duø chæ uoáng moät tí röôïu laø maët maøy seõ noùng böøng, oùi möûa, choùng maët, huyeát aùp giaûm, taâm thaàn baán loaïn raát khoù chòu. Moãi laàn nghó tôùi phaûn öùng naøy laø ngöôøi nghieän seõ gheâ sôï, khoâng daùm uoáng röôïu nöõa. 5. Ñang uoáng thuoác caàm maùu, ñang coù beänh tieåu ñöôøng thì khoâng neân uoáng röôïu, vì röôïu laøm chuyeån hoùa thuoác caàm maùu, laøm maùu loaõng hôn cuõng nhö laøm giaûm ñöôøng trong maùu khieán coù côn thieáu ñöôøng traàm troïng. 6. Ngöôøi uoáng röôïu maø huùt tôùi moät bao thuoác laù moãi ngaøy thì coù nhieàu nguy cô ung thö phoåi hôn ngöôøi khoâng uoáng röôïu. 7. Bia coù nhieàu purin, tieàn thaân cuûa acid uric, neân ngöôøi 244
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
3=>0