Sáng kiến kinh nghiệm: Một số biện pháp nâng cao chất lượng công tác chủ nhiệm lớp 10 ở trường THPT Cao Lãnh 1 năm học 2011 – 2012

Chia sẻ: Thành Thành | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:40

Thêm vào BST

Báo xấu

111
lượt xem 14
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Với mục tiêu nhằm giúp giáo viên chủ nhiệm lớp nâng cao hiệu quả công tác tổ chức, quản lý, giáo dục đạo đức với lý tưởng cách mạng đúng đắn, giúp các em phát triển một cách toàn diện hơn.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm: Một số biện pháp nâng cao chất lượng công tác chủ nhiệm lớp 10 ở trường THPT Cao Lãnh 1 năm học 2011 – 2012

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỒNG THÁP TRƯỜNG THPT CAO LÃNH 1  SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM LỚP 10 Ở TRƯỜNG THPT CAO LÃNH 1 NĂM HỌC 2011 – 2012 Người thực hiện: NGUYỄN VĂN VUI
PHẦN I. NHẬN THỨC VẤN ĐỀ 1. Lý do chọn đề tài Về mặt lý luận Như Bác Hồ đã nói: “Vì lợi ích mười năm trồng cây Vì lợi ích trăm năm trồng người” Ngoài công việc giảng dạy, thì giáo viên còn đảm nhận một nhiệm vụ trọng trách hết sức cao cả đó là việc quản lý, tổ chức và hình thành nhân cách cho HS thông qua công tác chủ nhiệm lớp. Nhằm xây dựng lớp học thành một tập thể đoàn kết, tích cực trong mọi hoạt động, mang tính chất giáo dục toàn diện, phát huy khả năng tự quản, tự giác của HS dưới sự chỉ đạo thống nhất về công tác chủ nhiệm của nhà trường. Cho nên công tác chu nhiêm l ̉ ̣ ơp th ́ ường vân ̃ được coi la v ̀ ưa “kho”, l ̀ ́ ại vưa “khô”. Giáo viên ch ̀ ̉ ủ nhiệm (GVCN) lớp không đơn thuần quản lý học sinh mà phải biết phối hợp với các giáo viên bộ môn (GVBM), ban quản lý học sinh (BQLHS) trong nhà trường, hội cha mẹ học sinh để quản lý theo dõi việc học tập, tinh thần thực hiện nội quy của nhà trường cũng như việc rèn luyện đạo đức của các em là hết sức cần thiết. Về mặt thực tiễn: Nhất là trong tình hình hiện nay Đất nước đang chuyển mình vào xu thế hội nhập toàn cầu, Nhà trường cũng đang tiến đến mục tiêu trường chuẩn quốc gia và khẳng định thương hiệu trong tương lai, đổi mới phương pháp đào tạo nhằm phát huy tính tích cực trong học tập cũng như hoạt động của học sinh (HS) là một trong các phương hướng cải cách giáo dục nhằm tạo ra những con người lao động sáng tạo, làm chủ bản thân, làm chủ đất nước – có cả đức lẫn tài. Song song với việc “dạy chữ” cho các em, chúng ta cần hết sức quan tâm đến việc “dạy người”. Vì đây là sự nghiệp giáo dục của toàn Đảng, toàn dân mà trong đó ngành sư phạm giữ vai trò then chốt. “Tiên học lễ – hậu học văn” chân lí đó được tồn tại từ bao đời nay và không bao giờ phai nhạt. Tuy nhiên trong tình hình hiện nay một bộ phận không nhỏ học sinh lớp 10 chưa ý thức được mục đích của việc học cũng như thái độ ứng xử trong giao tiếp với gia
đình, nhà trường và xã hội. Cho nên vấn đề tu dưỡng và giáo dục đạo đức cho học sinh trong nhà trường là trách nhiệm của tất cả Thầy Cô giáo, đặc biệt là người giáo viên làm công tác chủ nhiệm. Trong công tác chủ nhiệm lớp vẫn còn đâu đó có những giáo viên chủ nhiệm lớp quá dễ dãi, buông lỏng quản lý, thiếu trách nhiệm với lớp, với chức năng được giao, để cho HS tự do hư đốn, hoặc một số GVCN lớp có tính tình nóng nảy, thô bạo hoặc còn tồn tại chuyện HS có những lời lẽ thiếu tôn trọng đối với thầy (cô) giáo chủ nhiệm của mình. Vì thế để nâng cao hiệu quả trong công tác quản lý, tổ chức giáo dục đạo đức và hình thành nhân cách học sinh ở lớp chủ nhiệm là hết sức cần thiết, quan trọng không kém với việc truyền đạt kiến thức chuyên môn, cho nên tôi quyết định chọn đề tài “MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM LỚP 10 Ở TRƯỜNG THPT CAO LÃNH 1 NĂM HỌC 2011 – 2012” với mục tiêu nhằm giúp giáo viên chủ nhiệm lớp nâng cao hiệu quả công tác tổ chức, quản lý, giáo dục đạo đức với lý tưởng cách mạng đúng đắn, giúp các em phát triển một cách toàn diện hơn. 2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 2.1. Đối tượng nghiên cứu: Đề tài tập trung nghiên cứu chủ yếu đối tượng là học sinh ở lớp 10. 2.2. Phạm vi nghiên cứu: Vì điều kiện và thời gian có giới hạn, nên đề tài chỉ tập trung nghiên cứu và ứng dụng vào thực tế ở HS lớp 10CBO4 của trường THPT Cao Lãnh 1. 3. Phương pháp nghiên cứu Phương pháp quan sát: Các hoạt động học tập và sinh hoạt tập thể của HS. Phương pháp điều tra: Trò chuyện, trao đổi với các GVBM, HS, hội cha mẹ học sinh, bạn bè và hàng xóm của HS. Phương pháp tổng kết kinh nghiệm: Tham khảo những bản báo cáo, tổng kết hàng năm của nhà trường. Tham khảo những kinh nghiệm của các giáo viên chủ nhiệm lớp khác trong nhà trường.
4. Thời gian thực hiện đề tài Từ tháng 10 năm 2011 đến tháng 3 năm 2012
PHẦN II. TỔNG QUAN TRƯỜNG THPT CAO LÃNH 1 I. Sơ lược Trường THPT Cao Lãnh 1 Nằm ngay trên cạnh quốc lộ 30 và Trung tâm Thị trấn Mỹ Thọ huyện Cao Lãnh. Trường THPT cao lãnh 1 nổi lên như một điểm sáng của ngành giáo dục huyện nhà. Trường THPT Cao Lãnh 1 chính thức thành lập theo quyết định 124/TCCB của UBND tỉnh Đồng Tháp ngày 01/10/1985. Trải qua hơn 25 năm xây dựng và phát triển, Trường THPT Cao Lãnh 1 mặc dù gặp không ít khó khăn và thách thức nhưng tập thể nhà trường đã chung sức vượt qua từng bước trưởng thành và đạt được nhiều kết quả cao. Từ sự thiếu thốn về cơ sở vật chất và đội ngũ giáo viên, trường Cao Lãnh 1 đã phấn đấu không ngừng để trở thành trường loại 1. Mục tiêu chung là: xây dựng và phát triển nhà trường đáp ứng yêu cầu giáo dục của địa phương, góp phần tạo nguồn nhân lực cho yêu cầu phát triển của đát nước. Nhà trường đang tiến hành thực hiện 5 mục tiêu chiến lược, đó là: . Đổi mới công tác quản lý và lãnh đạo. . Xây dựng và phát triển đội ngũ giáo viên, nhân viên. . Phát triển giáo dục toàn diện cho HS. . Xây dựng văn hoá nhà trường. . Huy động các nguồn lực phát triển. Trong đó trọng tâm nhất là Xây dựng và phát triển đội ngũ giáo viên, nhân viên. Với quyết tâm cao, BGH, tập thể giáo viên và HS trường THPT Cao Lãnh 1 đã gặt hái được nhiều kết quả và đang tiến rất gần đến đích Trường chuẩn quốc gia. II. Về đội ngũ cán bộ, giáo viên Năm học 20112012 trường đã có 104 cán bộ và giáo viên trong đó (nữ 69), trong đó Ban giám hiệu: 04, giáo viên: 93, nhân viên: 07. Gồm 14 tổ chuyên môn với trình độ đào tạo ĐHSP: 89/104 (89,2%), Thạc sĩ: 11/104 (10,5%), đang học Cao học: 4/104 (0.3%). Đáp ứng yêu cầu giảng dạy cho hơn 1137 học sinh ở 30 lớp học, hầu hết các giáo viên đều đạt chuẩn và trên chuẩn quy định. Đây là điều kiện rất thuận lợi để nhà trường thực hiện tốt các yêu cầu nâng cao chất lượng giáo dục. Tất cả đang chung tay, góp sức đẩy tiến độ xây dựng trường chuẩn quốc gia trong thời gian sớm nhất. III. Về cơ sở vật chất
Bên cạnh những thuận lợi về đội ngũ giáo viên thì cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ công tác quản lý, giảng dạy được ưu tiên hàng đầu trong giải pháp nâng cao chất lượng giao dục. Năm học 2011 2012 trường có tổng số 33 phòng, có phòng bộ môn cho 3 môn Lý, Hóa, Sinh; 2 phòng máy vi tính với tổng số máy là 96 máy được nối mạng Internet ADSL phục vụ học tập và nghiên cứu, đáp ứng kịp thời nhu cầu giảng dạy, học tập của HS, theo phương châm “học đi đôi với hành”. Khu hành chính có 1 phòng Hiệu trưởng, 3 phòng Phó hiệu trưởng, 1 phòng Tài vụ, 1 phòng hành chánh chung với Công đoàn, 1 phòng Đoàn thanh niên, 1 phòng UBH LNTN Việt Nam, 1 phòng Tư vấn học đường, 1 phòng cho CLB Sáng tác, 1 phòng cho CLB Tiếng Pháp. Trường có 1 sân khấu rộng khoảng 24m2, hệ thống âm thanh, các trang thiết bị phục vụ hoạt động phong trào, ngoại khóa, văn nghệ,… khá tốt. IV. Chất lượng và hiệu quả đào tạo Kết quả trong năm học 2010 2011: Xếp loại học lực của học sinh có tỷ lệ giỏi, khá: 27%, trung bình 41%, yếu 30%; tỷ lệ tốt nghiệp trên 90%, đỗ đại học, cao đẳng và vào học dự bị đại học đạt trên 50%. Nhiều năm liền có học sinh giỏi cấp tỉnh, đặc biệt năm học này có học sinh giỏi cấp khu vực. Đạo đức HS: nhìn chung, chất lượng giáo dục đạo đức qua các năm đều được nâng lên. Tỷ lệ HS xếp loại hạnh kiểm tốt của các trường năm học 2011 2012 và các năm trước thường xuyên đều đạt trên 95%, HS hạnh kiểm yếu chiếm hơn 2%. V. Công tác chủ nhiệm lớp ở trường Trung học phổ thông Cao Lãnh 1 Số lượng và cơ cấu trong công tác chủ nhiệm Tổng số lớp: 30 lớp, tổng số học sinh: 1137 học sinh. Tổng số giáo viên làm công tác chủ nhiệm lớp: 30 giáo viên, Trong đó khối 12 là 9 lớp, khối 11là 10 lớp và khối 10 là 11 lớp. Khối 10 có 3 lớp A và 8 lớp Cbo, 1 giáo viên được phân công chủ nhiệm một lớp. Tôi được BGH phân công làm công tác chủ nhiệm lớp 10Cbo4. GVCN có độ tuổi dưới 35 là 28 (93%), độ tuổi trên 35 trở lên là 12 (17%). Thực trạng công tác chủ nhiệm lớp của GVCN trong nhà trường GVCN nắm kế hoạch của nhà trường trong từng năm học, xây dựng kế hoạch hoạt động trong cả năm học, trên cơ sở ấy biết vận dụng cụ thể hóa vào tình hình của lớp chủ nhiệm.
Quản ly toàn di ́ ện lớp học, nắm vững đặc điểm HS lớp học (sức khỏe, trình độ nhận thức, năng lực hoạt động …) Cố vấn các tổ chức hoạt động tự quản của tập thể học sinh. Nắm tình hình của lớp về mọi mặt báo cáo cho BGH biết theo định kì hoặc đột xuất những vấn đề cần thiết để nhà trường có hướng giải quyết kịp thời. PHẦN III. GIẢI PHÁP THỰC HIỆN I. Vài nét về nhiệm vụ của GVCN Ngoài công việc giảng dạy chuyên môn thì một số giáo viên còn tham gia làm công tác chủ nhiệm lớp. Điều đầu tiên GVCN lớp phải tìm hiểu và nắm vững học sinh về mọi mặt để có biện pháp tổ chức giáo dục sát đối tượng, nhằm thúc đẩy sự tiến bộ của lớp. Thứ hai là phải cộng tác chặt chẽ với gia đình học sinh, chủ động phối hợp với các GVBM, đoàn thanh niên Cộng Sản Hồ Chí Minh, các tổ chức xã hội liên quan trong các hoạt động giảng dạy và giáo dục học sinh của lớp chủ nhiệm; Thứ ba là phải nhận xét, đánh giá và xếp loại học sinh cuối kì và cuối năm học theo thông tư 58 của Bộ Giáo Dục và Đào Tạo, đề nghị khen thưởng và kỹ luật HS, đề nghị HS được lên lớp thẳng, phải kiểm tra lại, phải rèn luyện thêm về hạnh kiểm trong hè, phải ở lại lớp, hoàn chỉnh việc ghi vào sổ điểm và học bạ học sinh; Thứ tư là phải báo cáo thường kì hoặc đột xuất về tình hình của lớp với hiệu trưởng. Nắm danh sách lớp, xếp tên học sinh theo thứ tự A, B, C… GVCN tiến hành cho HS viết lý lịch đầu năm cần chính xác (phụ lục 1). Dựa trên cơ sở đó, GVCN cần phải chú ý đến: Các em thuộc diện HS nghèo hiếu học có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn. Diện gia đình HS không hạnh phúc: Cha, mẹ li dị, sống không hợp pháp, ly thân… Đây là các em cần được quan tâm nhiều hơn. Lập và phân chia học sinh theo địa bàn cư trú, phân theo từng khu vực. Làm rõ một số chức năng và nhiệm vụ cơ bản của GVCN để thực hiện công tác quản lý HS một cách hiệu quả nhất.
Luôn giữ mối quan hệ gần gũi, thân thiết và tốt đẹp với HS, khuyến khích các em nói ra những gì mình nghĩ để tất cả các tiết sinh hoạt chủ nhiệm cũng như các giờ dạy học đều thoải mái, vui tươi và sôi nổi hơn. II. Đặc điểm lớp 10Cbo4 Giáo viên chủ nhiệm nắm chắc về đặc điểm tình hình của lớp để có cách tổ chức, quản lý, điều phối các hoạt động. Lớp 10Cbo4 tổng số 36 học sinh, trong đó 20 nam, 16 nữ, phần lớn là các học sinh mới tuyển từ lớp chín ở các trường THCS trong huyện. Ngoài ra lớp còn có những học sinh lưu ban từ những năm học trước, nên các em thuộc nhiều dạng đối tượng khác nhau, có nhiều học sinh cá biệt và đa phần các em có học lực trung bình, yếu và kém, cho nên để xây dựng được một tập thể đoàn kết, học giỏi cũng rất khó khăn, các em được học ở ngôi trường nằm ngay trên quốc lộ 30 địa bàn thị trấn nên có nhiều điều kiện thuận lợi để các em học tập, tuy nhiên cũng không ít cám dỗ dễ lôi cuốn các em vào các tệ nạn xã hội, chính vì thế mà lớp cũng có những thuận lợi và khó khăn: * Thuận lợi Các học sinh hầu hết đều lễ phép với thầy cô, biết vâng lời cha mẹ, tích cực tham gia các phong trào của lớp, của trường, đoàn thanh niên, các hoạt động xã hội. Thái độ học tập và rèn luyện của học sinh lớp 10CBo4 khá tốt. Được sự quan tâm chỉ đạo sát sao kịp thời của BGH, và tạo điều kiện tốt về cơ sở vật chất phục vụ cho việc dạy và học được đảm bảo đầy đủ, kể cả có ghế ngồi cho học sinh dự tiết sinh hoạt dưới cờ. Giữa GVCN, phụ huynh học sinh và BGH luôn có sự phối hợp chặt chẽ trong công tác giáo dục cho các em. Công nghệ thông tin phát triển, nên hầu hết phụ huynh học sinh đều có số điện thoại riêng, sự liên lạc giữa gia đình nhà trường và giáo viên chủ nhiệm dễ dàng hơn. * Khó khăn
Có nhiều học sinh cá biệt, tinh thần học tập, ý thức rèn luyện đạo đức cũng như còn thụ động tham gia các phong trào của lớp như em Nguyễn Thành Nhân, Dương Như Ngọc, Nguyễn Ngọc Hân… Học sinh được tuyển từ nhiều trường cấp 2 trong huyện nên các em còn rụt rè, chưa có tình thần đoàn kết. Ý thức tự giác học tập, rèn luyện của HS chưa tốt, còn ỷ lại. Đa số HS hoàn cảnh gia đình khó khăn thuộc diện hộ cận nghèo và hộ nghèo như: Ngọc Hân, Thuỳ Linh, Thiên Lý, Thanh Tuấn, Võ Ngọc Đăng Khoa, Kiều Vân, Chí Bảo, Quốc Anh... Một số học sinh nhà ở xa trường học: Phúc, Xuân Anh, Như ngọc… Một số học sinh thiếu thốn tình cảm chỉ ở với mẹ hoặc bố cũng như một số gia đình lo làm ăn xa không có thời gian quan tâm chăm sóc cho các em như: Q.Anh, Võ Ngọc Đăng Khoa, Mỹ Duyên,…. Cùng với sự phát triển của xã hội thì nhiều tiệm internet, game online mọc lên ngày càng nhiều, nếu các em không nhận thức đúng sẽ dễ bị lôi cuốn vào các tệ nạn xã hội. Một số phụ huynh chưa có trách nhiệm cao, phó thác con em cho GVCN. III. Lập sổ chủ nhiệm Giáo viên chủ nhiệm lập sổ chủ nhiệm theo mẫu qui định của nhà trường. Trong đó, phải thật chú ý đến việc ghi chép hết sức chi tiết, đầy đủ các phần các mục theo yêu cầu. Song cần đặc biệt lưu ý: Theo dõi về mọi mặt HS theo định kì, có nhận xét cụ thể đối với từng em. Ghi rõ, cụ thể số điện thoại liên lạc của gia đình học sinh. Lập danh sách học sinh chia theo tổ (địa chỉ chính xác). Danh sách thầy cô bộ môn (những thay đổi nếu có). Ngoài kế hoạch chủ nhiệm của từng tháng (nếu được giáo viên cho lớp trang trí thêm bảng kế hoạch tuần ngay trong lớp học để học sinh biết mà thực hiện). Căn cứ vào sự sắp xếp thời khóa biểu của nhà trường mà giáo viên ghi thời khóa biểu cho học sinh và ghi vào sổ chủ nhiệm để thông báo đến quí phụ
huynh về ngày, giờ, môn học của các em để phụ huynh biết mà hỗ trợ với nhà trường quản lý giờ giấc của các em. Cập nhật thường xuyên thời khóa biểu thay đổi theo yêu cầu chung của Nhà trường cho học sinh ghi ngay trên gốc bảng riêng. Cần theo dõi HS vi phạm. Ghi rõ: Họ và tên học sinh vi phạm. (Bảng đề nghị xử lý kỹ luật HS hàng tuần của nhà trường) Căn cứ vào mức độ vi phạm dẫn đến mức độ xử lý, theo quy định của nhà trường. Giáo viên cũng cần lưu ý lỗi HS vi phạm, số lần vi phạm, biện pháp xử lý, hiệu quả sau mỗi lần xử lý. Cam kết giữa HS Phụ huynh HS Giáo viên chủ nhiệm. (Có ý kiến và chữ ký của phụ huynh học sinh). IV. Công tác tổ chức Nhận lớp theo sự phân công của BGH và cho HS tiến hành làm bản khai lý lịch trích ngang của các em. (mẫu tham khảo). (Phụ lục 1) 1. Tổ chức tiết sinh hoạt chủ nhiệm đầu năm Tiết sinh hoạt lớp đầu năm học mới là rất quan trọng, làm thế nào để xây dựng lớp học thành đơn vị tập thể gắn bó, có tinh thần đoàn kết, giúp đỡ nhau, phát huy khả năng tự giác, tự quản của học sinh theo đúng tinh thần đổi mới phương pháp giáo dục. Cho nên, ngay tiết sinh hoạt đầu năm giáo viên cần vạch ra, định hướng nhằm giúp các em thể hiện tinh thần trách nhiệm mạnh dạn phê và tự phê giúp đỡ nhau cùng tiến bộ. Do đó, cần phải ổn định nề nếp tổ chức lớp ngay từ tiết sinh hoạt này như sau: 1.1. Lực chọn ban cán sự cho lớp * Cơ cấu của Ban cán sự lớp: Các em có tinh thần trách nhiệm cao về mọi mặt, nghiêm chỉnh chấp hành tốt nội quy của trường của lớp, có năng lực tổ chức các hoạt động phong trào cho lớp. * Cơ sở lựa chọn: Căn cứ vào hồ sơ học bạ của HS. Căn cứ sự tín nhiệm của tập thể lớp qua việc bình bầu dân chủ. 1.2. Phân công nhiệm vụ cho ban cán sự lớp
Ban cán sự lớp đại diện cho lớp, chịu trách nhiệm trước Nhà trường về toàn bộ hoạt động học tập, rèn luyện, đời sống của lớp trong thời gian học. Ban cán sự lớp do tập thể lớp bầu ra, được GVCN quyết định công nhận. Lớp trưởng: Trần Thị Trúc Linh, Nam (nữ): Nữ. Nhiệm vụ: là người đại diện cho lớp nhận các thông báo, lịch học,…phổ biến cho lớp, quản lý tình hình chung của lớp, quản lý sổ đầu bài. Giải quyết các tình hình trong lớp khi không có GVCN, là người trực tiếp tham mưu, đại diện cho lớp đề xuất với GVCN các hoạt động phong trào thi đua do trường lớp tổ chức. Báo cáo khẩn cấp tình hình lớp với GVCN. Chịu sự điều hành, quản lý trực tiếp của GVCN lớp. Lớp phó học tập: Phan Văn Tài. Nam (nữ): Nam. Nhiệm vụ hỗ trợ lớp trưởng trong việc quản lý nhiệm vụ học tập của các thành viên trong lớp. Tra bài các bạn 15 phút đầu giờ. Nhắc các bạn học yếu môn nào thì gặp trực tiếp ban cán sự bộ môn đó để giúp đỡ. Giải quyết các vần đề liên quan với lớp khi không có lớp trưởng. Lớp phó lao động: Võ Đăng Khoa. Nam (nữ): Nam. Làm nhiệm vụ quản lý và phân các tổ trực và bảo quản các dụng cụ đúng theo quy định, nhắc các bạn giữ gìn vệ sinh chung trong, ngoài phòng học xanh sạch đẹp. Nhận thông báo lao động, phân công các tổ đem dụng cụ đúng theo quy định khi nhà trường yêu cầu. Lớp phó văn thể mỹ: Lê Thị Khương Giang, Nam(nữ): Nữ. Tập cho các bạn trong lớp hát đúng quốc ca và các bài hát đoàn đội…Tổ chức cho các bạn tham gia các phong trào văn hoá văn nghệ do lớp và nhà trường tổ chức. Lớp phó trật tự: Trần Quốc Thái. Nam (nữ): Nam. Giữ trật tự trong lớp học, giữ lớp có trật tự trong các hoạt động do trường, lớp tổ chức. Báo cáo với giáo viên chủ nhiệm khi có chuyện đột xuất. Thủ quỹ: Đặng Ngọc Hân. Nam (nữ): Nữ. Làm nhiệm vụ: thu, chi, mua sắm các trang thiết bị cho lớp phải thông qua GVCN và tập thể lớp, đồng thời công khai minh bạch hàng tuần trước tập thể lớp trong giờ sinh hoạt. 1.3. Cán sự bộ môn
Sau khi có kết quả điểm trung bình của tháng đầu tiên, GVCN chọn ra những em có thế mạnh các môn học nào sẽ làm ban cán sự của bộ môn đó để hổ trợ các bạn yếu hơn. STT Môn học Họ và tên cán sự Những thay đổi Ghi chú 1. 1 Toán Trần Thị Liên . 2. 2 Vật lý Phan Văn Tài . 3. 3 Hoá học Nguyễn Văn Ân . 4. 4 Sinh học Nguyễn Thị Thuỳ Linh . 5. 5 Tiếng anh Hoàng Thị Mọng Thu . Theo dõi tình hình học tập của từng giờ học để báo cáo kịp thời đến GVCN. Đồng thời giúp đỡ các bạn yếu học tốt hơn các môn mà mình phụ trách. 1.4. Sắp xếp chỗ ngồi lập sơ đồ tổ chức lớp học và chia tổ, phân công nhiệm vụ tổ trưởng tổ phó Khi sắp chỗ ngồi cho các em giáo viên cần lưu ý như phân bố học sinh namnữ, học sinh khá, giỏi, trung bình, yếu được rãi đều ở các vị trí, sau đó GVCN điều chỉnh dần dần sao cho phù hợp với sự tiến bộ học tập của các em. Tránh không xếp những học sinh cá biệt ngồi cạnh nhau. Lập sơ đồ lớp: + Dựa vào học lực của HS: HS yếu kém, chậm tiến ngồi trước; HS khá giỏi ngồi sau. + Xem tình trạng sức khỏe của HS: HS thấp ngồi trước, cao ng ồi sau; HS mắt yếu, cận thì ngồi gần bảng. + Ban cán sự lớp: ngồi giữa và sau. Sơ đồ lớp 10CBo4. (phụ lục 4) Chia học sinh theo tổ: Tổ 1: gồm có 9 HS. Trong đó số nam: 5, Số hs nữ là 4. Tổ trưởng: Nguyễn Thị Phương Giang, Nam (nữ): Nữ. Tổ phó: Võ Ngọc Đăng Khoa. Nam (nữ): Nam.
Tổ 2: gồm có 9 HS. Trong đó số HS nam là 6, Số HS nữ là 3. Tổ trưởng: Nguyễn Thị Thuỳ Linh. Nam (nữ): Nữ. Tổ phó: Võ Trúc Ngân. Nam (nữ): Nữ. Tổ 3: gồm có 9 HS. Trong đó số HS nam là 5, Số HS nữ là 4. Tổ trưởng: Ngô Thị Thiên Lý. Nam (nữ): Nữ. Tổ phó: Bùi Hồng Lân. Nam (nữ): Nam. Tổ 4: gồm có 9 HS. Trong đó số HS nam là 4, Số HS nữ là 5. Tổ trưởng: Trần Phúc Xuyên. Nam (nữ): Nam. Tổ phó: Dương Như Ngọc. Nam (nữ): Nữ. * Nhiệm vụ tổ trưởng và tổ phó Tổ trưởng động viên nhắc nhở các bạn trong tổ học tập, trực nhật, đồng phục….và chịu trách nhiệm của các thành viên trong tổ mình với lớp, với GVCN. Tổ phó hỗ trợ tổ trưởng trong việc quản lý các thành viên trong tổ, tổ chức thi đua học tập giữa các thành viên trong tổ, cũng như trong lớp học. Giải quyết các vần đề liên quan với tổ mình khi không có tổ trưởng. Các thành viên trong tổ cố gắng phấn đấu học tập tốt và hỗ trợ tổ trưởng, tố phó để tổ đạt được thành tích tốt về mọi mặt. 1.5. Tổ chức cho học sinh học tập nội quy của học sinh, nội quy c ủa nhà trường (Sổ chủ nhiệm lớp 10 CBo4 trang 3). 1.6. Phát thảo nội dung thi đua của lớp dựa trên cơ sở nội dung thi đua của nhà trường (Bảng phụ lục 2). 1.7. Công bố các hình thức khen thưởng của lớp, của trường Căn cứ vào quy định và quyết định khen thưởng của nhà trường đầu năm. 1.8. Công bố các khoản thu đầu năm do trường quy định Đồng thời công bố chế độ miễn, giảm và những thủ tục miễn, giảm cho học sinh. Thời gian hết hạn giải quyết chế độ miễn, giảm và các khoản thu nộp theo quy định của nhà trường đầu năm. 2. Tổ chức họp phụ huynh học sinh đầu năm
Tổ chức phiên họp phụ huynh học sinh đầu năm là vấn đề cần thiết, đó là chìa khóa mở ra cánh cửa của mối liên hệ giữa Gia đình – Nhà trường và Xã hội nhằm giáo dục cho con em mình ngày càng tốt hơn. Để buổi họp được thành công tốt đẹp, giáo viên chủ nhiệm cần tiến hành một số công việc sau: Viết thơ mời (mẫu của trường) và nhờ học sinh gởi về phụ huynh. Yêu cầu các em nhắc nhở phụ huynh đi đầy đủ, đúng giờ, đúng địa điểm trong thơ mời. Tổ chức phiên họp: Trang trí phòng họp, ghi bảng chào mừng, văn nghệ… Giáo viên chủ nhiệm cần tiến hành một số nội dung sau: + Điểm danh: Giáo viên chủ nhiệm thu lại thơ mời từ phụ huynh. Cho phụ huynh kí tên vào danh sách đại diện cho từng em theo danh sách tên HS của lớp, Phụ huynh ghi địa chỉ hoặc số điện thoại để liện lạc nhanh nhất, trong các trường hợp cần thiết. Lưu ý cho các phụ huynh chữ ký là minh chứng cho việc ký xin phép cho con em vắng học khi cần thiết. (phụ lục 3) + Tiết mục văn nghệ ( lớp phó văn thể chuẩn bị 2 tiết mục văn nghệ) + Tuyên bố lý do: Với cơ chế thị trường hiện nay làm thay đổi bộ mặt của đất nước về kinh tế cũng không ít có sự tác động tiêu cực làm sa sút về nhân cách đạo đức của con người mà trong đó có cả học sinh chúng ta. Vâng, trên thực tế cho thấy các em ở lứa tuổi 15–16 có những thay đổi về tâm sinh lý, thích bắt chước, đua đòi, thích chơi hơn là học và cũng dễ bị lôi kéo trước những cám dỗ của bạn bè xấu. Trước tình hình chung như vậy, nhiều bậc phụ huynh rất quan tâm lo lắng cho con em mình. Đây cũng là nỗi băn khoăn, trăn trở của mọi người Thầy từ các cấp trong nhà trường. Cho nên việc tổ chức phiên họp phụ huynh học sinh đầu năm là vấn đề cần thiết, đó là chìa khóa mở ra cánh cửa của mối liên hệ giữa Gia đình – Nhà trường và Xã hội nhằm giáo dục cho con em mình ngày càng tốt hơn. Giới thiệu thành phần tham dự của cuộc hợp Phổ biến bằng văn bản quy định về:
+ Nội quy trường. + Những thuận lợi và khó khăn của lớp. + Thông báo các khoản thu đầu năm. + Phổ biến về nội quy của trường của lớp. Xin ý kiến đóng góp của quý phụ huynh biểu quyết để thống nhất thực hiện. + Thông qua các bậc phụ huynh, GVCN tìm hiểu và thu thập thêm một số thông tin về từng đối tượng HS về tính cách, sở thích, các hoạt động ở nhà của các em nhằm có cách cư xử hợp lý đối với từng cá nhân. Để có những kiến nghị thỏa đáng về tâm tư nguyện vọng của các bậc phụ huynh và ngược lại những thông tin liên lạc cần thiết từ nhà trường gởi đến phụ huynh. + Đề cử 3 phụ huynh vào ban đại diện cha mẹ học sinh của lớp tham gia phiên họp phụ huynh của trường. Anh: Hoàng Văn Lập Trưởng ban Anh: Võ Ngọc Sĩ Phó ban Chị: Đặng Kim Ba – Thành viên + Thư kí ghi vào biên bản, kể cả các ý kiến đóng góp của phụ huynh. 3. Công tác phối hợp giữa giáo viên chủ nhiệm và các đoàn thể cũng như các lực lượng giáo dục khác trong nhà trường Nhà trường, gia đình và xã hội có vai trò giáo dục khác nhau đối với sự hình thành và phát triển phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống của HS. Trong mối quan hệ đó thì nhà trường được xem là trung tâm, chủ động, định hướng trong việc phối hợp với gia đình và xã hội. Nhà trường là môi trường giáo dục toàn diện, là cơ quan nhà nước thực hiện chức năng giáo dục chuyên nghiệp cho nên nhà trường là lực lượng giáo dục có hiệu quả nhất, hội tụ đủ những yếu tố cần thiết để có thể huy động sức mạnh giáo dục từ phía gia đình và xã hội. Có một thực trạng tồn tại là các tệ nạn xã hội như số đề, cờ bạc, nghiện hút chơi game, đá gà… cũng xuất hiện, làm đảo lộn vẩn đục môi trường giáo dục đạo đức, không ngừng ảnh hưởng đến đạo đức, nhân cách và lối sống của HS. Như trung tuần tháng 3 báo chí đưa tin “ Trường tiểu học Phố Mới nơi có hàng chục HS bị dụ dỗ sử dụng chất gây nghiện” ở Bắc Ninh. Đều này cho
thấy nhà trường dù là một pháo đài vững chắc nhưng vẫn có thể bị "tập kích" từ phía ngoài. Nhà trường không tách khỏi xã hội, không tách xa thực tiễn. Thực tiễn cuộc sống, nhất là cuộc sống xã hội đang có các nhân tố kinh tế thị trường tác động đến nhà trường. Xã hội ô nhiễm, luồng văn hoá ngoại lai, đồi truỵ, bạo lực... len lỏi vào các tầng lớp nhân dân ảnh hưởng sâu đậm đối với các em. GVCN biết kết hợp và phát huy nhằm giáo dục về tình hình và nhiệm vụ của đất nước, chủ quyền biển đảo, tình hình thời sự, chính trị trong nước và thế giới (có định hướng chính trị rõ ràng), giáo dục về tổ chức và hoạt động của các tổ chức xã hội chính trị trong hệ thống chính trị ở Việt Nam, về quyền tự do, dân chủ và trách nhiệm công dân. Công tác phối hợp với phụ huynh học sinh GVCN phải thường xuyên liên lạc, trao đổi với phụ huynh về tình hình học tập của các em trong nhà trường (qua số điện thoại hoặc gặp trực tiếp…). Khi đặt mình vào vị trí của người phụ huynh, thì hãy suy nghĩ họ mong muốn điều gì ở người GVCN, thì lúc đó chúng ta sẽ hiểu được sự mong muốn của họ. Vì thế GVCN phải thật sự quan tâm phối hợp chặt chẽ với ban đại diện phụ huynh của lớp đặc biệt là phụ huynh của các em có học lực yếu, kém cũng như những HS cá biệt, để cùng nhau tìm ra phương pháp hiệu quả nhất, nhằm hạn chế những tiêu cực làm sa sút về nhân phẩm, đạo đức con người mà trong đó có con em chúng ta. GVCN có thể đến nhà các em thường xuyên vi phạm để có thể nắm tình hình một cách chính xác nhất, đừng chờ PHHS đến rồi mới phản ánh ý kiến của HS. Phối hợp với giáo viên bộ môn GVCN còn phải phụ trách các bộ môn vì thế việc phối hợp với GVBM là hết sức quan trọng và cần thiết, do đó GVCN phải chủ động phối hợp với các GVBM, để nắm thông tin của các em về học tập, chuyên cần, trật tự, nề nếp, tác phong làm ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục, khi đó giáo dục không đảm bảo được tính chất toàn diện. Đồng thời thông qua giáo viên bộ môn cũng giúp GVCN biết và hiểu sâu sắc hơn về đối tượng học sinh của mình để có cách cư
xử khéo léo, có phương pháp giảng dạy thích hợp cho lớp nhằm đạt hiệu quả cao của tiết dạy giúp cho các em ý thức được việc học là hết sức cần thiết. Phối hợp cùng Đoàn TN Kết hợp với đoàn TN lên kế hoạch hoạt động cụ thể trong tuần, tháng, học kỳ. Tổ chức cho HS tham quan nhằm giúp các em tham gia các cuộc thi do đoàn TN tổ chức thi như: Tìm hiểu Điều Lệ Đoàn, Học tập theo tấm gương Bác Hồ, tìm hiểu Luật Giao Thông, mỗi tuần một câu hỏi, văn nghệ (20/11), hội trại mừng xuân,…. Phối hợp cùng tập thể lớp lựa chọn những Đội viên ưu tú giới thiệu và kết nạp vào hàng ngũ của Đoàn làm hạt nhân, nồng cốt thúc đẩy phong trào lớp đi lên cố gắng phấn đấu đạt tập thể lớp vững mạnh về mọi mặt. Phối hợp cùng Ban giám hiệu nhà trường Ban cán sự lớp Tập thể lớp Căn cứ vào thông tư 58/2011/TTBGDĐT của Bộ trưởng Bộ giáo dục, đánh giá xếp loại hai mặt giáo dục của HS. Căn cứ vào biểu quyết của tập thể lớp, GVCN họp và bình bầu xét thi đua đề nghị nhà trường khen thưởng cho những HS có thành tích trong học tập và trong hoạt động đảm bảo tính công bằng, dân chủ có sức thuyết phục đối với HS. Đồng thời kỷ luật những HS không tiến bộ và mắc phải những sai lầm nghiêm trọng. Khen trước lớp trong giờ sinh hoạt: Những HS có biểu hiện tốt về hành vi đạo đức, học tập và các hoạt động vănthểmỹ. (hội phụ huynh lớp thưởng). Khiển trách trước lớp: Những em vi phạm ở mức độ nhẹ như nói tục, chửi thề, nghỉ học không xin phép… xử lý theo các cấp độ của nhà trường quy định. Khen thưởng trước toàn trường: Do BGH nhà trường, hội khuyến học, ban đại cha mẹ học sinh… biểu dương và tặng giấy khen. Khiển trách trước toàn trường do BGH quyết định: Những học sinh vi phạm nhiều lần, mắc thái độ sai như: đánh nhau trong và ngoài nhà trường, vô lễ với Thầy (cô), có hành vi phá hoại tài sản công, đọc sách báo đồi trụy hoặc có sai phạm khác với mức độ tương đương.
Khen thưởng đặc biệt: Những học sinh có thành tích cao nhất ở hội khoẻ phù đổng vòng trường, các cuộc thi do đoàn trường tổ chức… V. Bài học kinh nghiệm Qua quá trình tìm hiểu và làm công tác chủ nhiệm tôi rút ra được một số kinh nghiệm thực tế sau: GVCN cần xác định rõ vai trò của công tác chủ nhiệm lớp. Hoàn thành và thực hiện đầy đủ quy chế, hồ sơ sổ sách do Ban giám hiệu qui định. Báo cáo trường hợp vượt quá thẩm quyền lên BGH và xin ý kiến các vấn đề có liên quan đến nhà trường để nhà trường có hướng giải quyết kịp thời. GVCN phải là tấm gương sáng cho HS noi theo. Cho nên, người thầy phải thật sự hết sức gương mẫu trước HS, chấp hành tốt mọi điều mà mình đã đề ra, như “Phải tôn trọng kỷ luật”, làm việc đúng giờ, ăn mặc đúng quy định… qua đó sẽ thuận lợi cho việc giáo dục các em. Nhưng nếu các em chứng kiến thầy luôn đi trễ, nghỉ không lí do, vi phạm an toàn giao thông hoặc nói năn thô lỗ thiếu tế nhị… khiến tư cách, phẩm chất của người thầy bị ảnh hưởng, mất uy tín với đồng nghiệp, ảnh hưởng đến uy tín của nhà trường, và trước hết là trong mắt học sinh mất đi niềm tin đối với người thầy. GVCN phải có uy tín với HS, đồng nghiệp về chuyên môn cũng như tư cách đạo đức, tác phong sinh hoạt của người thầy. Có nghệ thuật ứng xử với HS, xử lý mọi việc trên tinh thần gần gũi, kiên trì, tận tình và thấu hiểu tình cảm HS, phương châm giáo dục của tôi là “lạt mềm buộc chặt”, bởi ở lứa tuổi của các em rất hiếu động, sẵn sàng cáo gắt, hơn thua với mọi người kể cả những người lớn tuổi và các em cũng rất dễ bị sốc khi gặp khó khăn mà không thể vượt qua, do đó GVCN phải thực sự là người thân thiện nhất đối với các em. Xem các em như những đứa con yêu quý của chính con em mình, để thương yêu, quan tâm, lo lắng và gần gũi động viên, nhẹ nhàng chia sẻ với các em mọi chuyện vui buồn trong cuộc sống... đồng thời tạo cho các em có niềm tin, có động lực, yêu thích môn học, tích cực trong các hoạt động, từ đó sẽ giáo dục tốt về đạo đức, tư tưởng, lối sống, ý thức rèn luyện mọi mặt cho các em, bởi có đi
học dù ít hay nhiều cũng mở mang tri thức, góp phần xây dựng xã hội ngày càng giàu đẹp văn minh hiện đại. Chúng ta phải nghiêm túc, liên tục thực hiện đúng quy định kế hoạch trong tuần, phải làm một khi đã đề ra cho lớp (phụ lục 2). Đây cũng là một yếu tố giúp GVCN hoàn thành tốt công tác “dạy người” trong nhà trường. Luôn trao đổi kinh nghiệm với các bạn đồng nghiệp, xây dựng phương pháp giáo dục thích hợp, kịp thời uốn nắn, sửa chữa những sai lầm của các em, giúp các em nhận ra lỗi và có hướng khắc phục, nâng cao ý thức tự giác, tự quản của các em. GVCN phải tìm hiểu HS và biết bao dung, tha thứ cho những HS mắc sai lầm, động viên, khuyên bảo, đặc biệt quan tâm, giúp đỡ các em cả vật chất lẫn tinh thần để các em có niềm tin phấn đấu học tập tốt hơn, dân gian có câu “Nhân vô thập toàn”. Từ đó người thầy sẽ cảm hóa các em trở thành người tốt. Dạy các em cách học làm người, cách sống, cách ứng xử với mọi người theo hướng dẫn của BGH ban hành việc ứng xử trong học đường của trường. GVCN phải liên hệ chặt chẽ với phụ huynh HS thông qua số điện thoại, nếu cần thiết GVCN viết thơ mời phụ huynh các em ngay tại lớp, điện thoại báo cáo tình hình của các em nghỉ học không phép, cúp tiết, không đồng phục hay vi phạm nội quy nhà trường,…vì đa phần là các em rất sợ khi GVCN gửi thơ mời phụ huynh hoặc điện thoại báo cáo các lỗi vi phạm đến gia đình của các em, đồng thời cũng thông báo kịp thời tình hình học tập, quá trình rèn luyện của con em họ. Thường xuyên liên hệ, phối hợp với GVBM để nắm tình hình học tập, rèn luyện của từng HS trong lớp. Nên đổi mới nội dung, hình thức sinh hoạt phù hợp với yêu cầu thực tế, không nên lấy giờ chuyên môn để làm công tác chủ nhiệm, làm cho HS bị tâm lý nặng nề trong giờ học, thiếu tập trung trong các giờ học sau. Phải đánh giá xếp loại HS chính xác, phản ánh kịp thời tình hình học tập của các em để có hướng điều chỉnh việc học và việc rèn luyện hạnh kiểm tốt hơn.
Cần tư vấn HS có định hướng ngành nghề cho tương lai ở ngay từ khi bước chân vào học lớp 10. GVCN phải thật sự gắn bó, quan tâm tới lớp mới nắm rõ đặc điểm tâm sinh lý và tình hình học tập của các em. Thường xuyên giáo dục tư tưởng cho các em, biết yêu thương, đoàn kết, tương thân tương ái, giúp đỡ nhau cùng tiến bộ. Luôn hướng tới cuộc sống khỏe, đẹp, có ích cho gia đình và xã hội. Tăng cường tuyên truyền giáo dục đoàn viên thanh niên hiểu rõ và nhận thức đúng đắn về tổ chức Đoàn, làm cho đoàn viên thanh niên thực sự tự hào rằng mình đang được đứng vào hàng ngũ của Đoàn, cánh tay đắc lực của Đảng. GVCN cần nắm chắc địa bàn cư trú của từng HS, chú ý các đối tượng HS giỏi, khá, trung bình, yếu, kém... HS ngoan và chưa ngoan, để giúp các em xác định được mục tiêu học tập và rèn luyện đạo đức tốt hơn. GVCN giải quyết đúng các mối quan hệ giữa các em HS với nhau, giữa HS với giáo viên, giữa GVBM với GVCN, giữa GVCN với Đoàn Thanh niên, với cha mẹ học sinh,…biết động viên, thuyết phục HS. Mỗi GVCN phải có tâm, có tấm lòng vì tình yêu thương con người, có sự độ lượng, bao dung, đồng thời phải giỏi về tâm lý lứa tuổi, có nhiều biện pháp giáo dục tinh tế. GVCN hỗ trợ, định hướng giúp HS bầu chọn được Ban cán sự lớp là những thành viên thực sự thân thiện và tích cực. Đây là một trong những điều kiện quan trọng để làm nên sự thành công của cả tập thể lớp. Ngoài ra, GVCN phải là người có năng lực thực sự để chỉ đạo, dám nghĩ, dám làm trước, mạnh dạng đề xuất được các vấn đề giá trị, tập hợp được sức mạnh tổng hợp, vai trò con chim đầu đàn là yếu tố có phần lớn lao, tạo nên sự thành công hay thất bại ở mỗi HS, mỗi lớp học,…đồng thời am hiểu và biết cách tổ chức giáo dục kỹ năng sống cho HS. VI. Kết quả đạt được Do lớp chủ nhiệm là học sinh lớp 10 CBo 4 nên bước đầu đạt được những kết quả như: Về phong trào thi hàng tuần, từ là một tập thể từng về cuối trong thi đua tuần, đã tiến lên được từ 10 đến 15 bậc cụ thể trung tuần tháng 3 từ thứ hạng 30 tăng lên hạng 18, đồng thời tập thể lớp cũng đạt được nhiều giải