Sáng kiến kinh nghiệm: Một số biện pháp quản lý thư viện, thiết bị dạy học ở trường tiểu học Quyết Thắng, huyện Đông Triều

Chia sẻ: Huynh Thi Thuy | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:19

Thêm vào BST

Báo xấu

436
lượt xem 95
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Thư viện, thiết bị dạy học trong nhà trường có một vai trò rất quan trọng. Nó là một bộ phận cơ sở vật chất trọng yếu, trung tâm sinh hoạt văn hóa và khoa học của nhà trường. Vậy làm cách nào để bảo vệ, quản lý thư viện hiệu quả. Nhằm giúp các bạn giải đáp thắc mắc trên, mời các bạn cùng tham khảo sáng kiến kinh nghiệm "Một số biện pháp quản lý thư viện, thiết bị dạy học ở trường tiểu học Quyết Thắng, huyện Đông Triều" dưới đây. Hy vọng đây là tài liệu tham khảo hữu ích cho các bạn.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm: Một số biện pháp quản lý thư viện, thiết bị dạy học ở trường tiểu học Quyết Thắng, huyện Đông Triều

T Phßng gd& ®t huyÖn §«ng TriÒu Trêng tiÓu häc quyÕt th¾ng ===***=== Sáng kiến kinh nghiệm: "MỘT SỐ BIỆN PHÁP QUẢN LÝ THƯ VIỆN, THIẾT BỊ DẠY HỌC Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC QUYẾT THẮNG, HUYỆN ĐÔNG TRIỀU". Họ và tên: Bùi Thị Hải Thu Chức vụ: Hiệu trưởng Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Quyết Thắng Năm học: 20142015 I. PHẦN MỞ ĐẦU: 1
1. Lý do chọn đề tài. Thư viện, thiết bị dạy học trong nhà trường có một vai trò rất quan trọng. Nó là một bộ phận cơ sở vật chất trọng yếu, trung tâm sinh hoạt văn hóa và khoa học của nhà trường. Thư viện, thiết bị dạy học góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy của giáo viên, bồi dưỡng kiến thức cơ bản về khoa học, xây dựng thói quen tự học, tự nghiên cứu của giáo viên, đọc sách của học sinh và xây dựng nếp sống văn hóa mới cho các thành viên của nhà trường. Thư viện là nơi cung cấp cho giáo viên và học sinh đầy đủ các loại sách giáo khoa, sách tham khảo, sách nghiệp vụ, các loại từ điển để tra cứu, các loại sách báo, tạp chí các loại tài liệu cần thiết của Đảng, Nhà nước và của các cấp, các ngành phục vụ giảng dạy, học tập, nghiên cứu khoa học giáo dục, bổ sung kiến thức các môn khoa học, góp phần vào vieecjang cao chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường. Giáo dục và đào tạo muốn phát triển tốt thì đòi hỏi phải phát triển CSVC nói chung và Thư viện TBDH nói riêng cả về chất là lượng. Trong báo cáo của ban chấp hành Trung ương Đảng khoá VIII được trình bày tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX có đoạn: "Tăng cường CSVC và từng bước hiện đại hoá nhà trường, lớp học, sân chơi, bãi tập, máy tính nối mạng internet, thiết bị học tập và giảng dạy hiện đại…" và "Đổi mới phương pháp dạy học, phát huy tư duy sáng tạo của người học, coi trọng thực hành, thực nghiệm, ngoại khoá, làm chủ kiến thức, tránh nhồi nhét, học vẹt, học chay…". Hiện nay, một số trường vẫn còn xem nhẹ công tác thư viện, thiết bị dạy học. Chưa có sự quan tâm đúng mức về các hoạt động của thư viện nhà trường. Cán bộ thư viện kiêm nhiệm quá nhiều việc, Cán bộ quản lý còn thiếu sự chỉ đạo và quản lý sát sao về công tác này, hoặc quản lý còn lỏng lẻo dẫn đến hiệu quả công tác thư viện chưa đạt hiệu quả cao. Vì vậy, cần phải làm thế nào để xây dựng thư viện trường học đạt hiệu quả chủ động khai thác vốn sách, tổ chức các hoạt động của thư viện, quản lý 2
thư viện, để kịp thời bổ sung các loại sách, tài liệu mới, sử dụng và quản lý chặt chẽ kinh phí đầu tư cho thư viện nhà trường đúng mục đích. Đó là điều mà tôi băn khoăn, trăn trở trong vai trò công tác quản lý của mình. Chính vì vậy tôi chọn đề tài về “Một số biện pháp quản lý thư viện, thiết bị dạy học ở trường tiểu học Quyết Thắng” để nghiên cứu. 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài: 2.1. Mục tiêu: Trên cơ sở đánh giá thực trạng công tác thư viện, thiết bị dạy học ở trường Tiểu học Quyết Thắng, huyện Đông Triều, những vấn đề đặt ra trước mắt, đề ra những giải pháp nhằm chỉ đạo, quản lý công tác thư viện, thiết bị dạy học trong nhà trường đạt hiệu quả. 2.2. Nhiệm vụ: Qua khảo sát tình hình thực tế, đánh giá thực trạng công tác thư viện, thiết bị dạy học của nhà trường. Nêu ra những giải pháp tích cực để chỉ đạo, quản lý công tác thư viện nhà trường qua các việc làm cụ thể hàng tuần, hàng tháng. Nêu được kết quả thực hiện trong 02 năm học, năm học 20132014 và năm học 20142015. 3. Đối tượng nghiên cứu: Công tác thư viện, thiết bị của trường Tiểu học Quyết Thắng huyện Đông Triều từ năm học 20132014 và năm học 20142015. 4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu: Thời gian nghiên cứu: Từ tháng 9/2013 đến tháng 4/2015. 5. Phương pháp nghiên cứu: Để thực hiện đề tài này tôi đã sử dụng những phương pháp sau: Phương pháp điều tra, khảo sát thực tế. Phương pháp nghiên cứu tài liệu, các văn bản pháp qui về thư viện, thiết bị. Phương pháp khảo sát, điều tra biểu mẫu, số liệu. 3
II. PHẦN NỘI DUNG: 1. Cơ sở lý luận: Năm học 20142015, toàn ngành tập trung kế hoạch hành động thực hiện Nghị quyết số 29/NQTW về "Đổi mới căn bản toàn diện giáo dục và Đào tạo, đáp ứng yêu cầu, công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế". Mục tiêu trong giai đoạn hiện nay là phải tăng cường tính thực tiễn, kỹ năng thực hành, năng lực tự học coi trọng kiến thức khoa học xã hội và nhân văn, bổ sung những thành tựu khoa học công nghệ hiện đại phù hợp với khả năng tiếp thu của học sinh. Trong Điều 2. Chương 1, Quyết định số 61/1998/QĐ/BGD&ĐT ngày 06 tháng 11 năm 1998 về qui chế tổ chức và hoạt động thư viện trường phổ thông đã nêu: “Thư viện có nhiệm vụ cung cấp cho giáo viên và học sinh đầy đủ các loại SGK, sách tham khảo, sách nghiệp vụ, các loại từ điển, tác phẩm kinh điển để tra cứu, các loại sách báo cần thiết khác, góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy, học tập và tự bồi dưỡng thường xuyên của giáo viên và học sinh”. Sưu tầm và giới thiệu rộng rãi trong cán bộ, giáo viên và học sinh những sách báo cần thiết của Đảng, Nhà nước và của ngành giáo dục Đào tạo, phục vụ giảng dạy, học tập, nghiên cứu khoa học giáo dục, bổ sung kiến thức của các bộ phận khoa học, góp phần vào việc nâng cao chất lượng giảng dạy toàn diện “Công tác tổ chức và hoạt động của thư viện phải là một nội dung quan trọng trong đánh giá để công nhận trường chuẩn quốc gia và Danh hiệu thi đua hàng năm” (Quyết định số 61/1998/QĐ – BGD&ĐT). Trong sự nghiệp đổi mới của đất nước, giáo dục là quốc sách hàng đầu của quốc gia trong việc đào tạo con người mới phát triển toàn diện ... Không thể nào 4
hình dung được một chiến lược phát triển giáo dục phổ thông mà không có sự tham gia tích cực của thư viện trường học cũng như các cơ quan thông tin. Thư viện còn giúp cho cán bộ giáo viên – nhân viên – học sinh xây dựng phương pháp học tập, phong các làm việc khoa học, biết kỹ năng sử dụng sách, báo, tài liệu... 2. Cơ sở thực tiễn: Công tác quản lý giáo dục trong giai đoạn hiện nay, người cán bộ quản lý không chỉ nắm vững pháp luật mà còn phải có các kỹ năng quản lý. Vì vậy, việc nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện là nhiệm vụ của nhà trường. Xây dựng thư viện, đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị, tổ chức thu hút mọi thành viên trong nhà trường tham gia hoạt động thư viện nhằm khai thác triệt để kho sách, nhất là sách nghiệp vụ và sách tham khảo là góp phần để nâng cao chất lượng giáo dục của nhà trường. Thực tiễn hoạt động thư viện của những năm trước đây: cơ sở vật chất tương đối đầy đủ, có phòng đọc, có trang thiết bị tối thiểu, nhưng sách, tài liệu tham khảo, báo chí còn hết sức nghèo nàn... còn rất nhiều hạn chế trong công tác thư viện trường học. Nhận thức công tác thư viên trường học đóng một vai trò quan trọng, trong công tác chỉ đạo, quản lý tôi đã có những cách làm, những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động thư viện nhà trường. 3. Thực trạng: 3.1. Đặc điểm chung: Trường Tiểu học Quyết Thắng là trường hạng I nằm trên địa bàn thị trấn Mạo Khê, huyện Đông Triều. Được tách ra từ trường THCS Mạo khê I từ năm 1992 và mang tên là trường Tiểu học Quyết Thắng. Đến nay trường đã trải qua gần 23 năm xây dựng và trưởng thành. Ngay từ những ngày đầu thành lập trường đã gặp không ít những khó khăn. Số lượng học sinh đông, CSVC của nhà trường chưa đầy đủ, đời sống kinh tế của nhân dân địa phương nơi 5
trường đóng đang gặp nhiều khó khăn nên đã phần nào ảnh hưởng đến nhà trường. Chính vì vậy trong một thời gian dài trường chúng tôi gặp không ít khó khăn, nhưng với lòng nhiệt tình của sức trẻ và tinh thần đoàn kết của CB,GV, NV nhà trường đã từng bước khắc phục khó khăn, nâng cao chất lượng dạy và học của nhà trường. Và sau gần 23 năm phát triển và trưởng thành hiện nay trường Tiểu học Quyết Thắng không chỉ có CSVC phát triển ngày càng đáp ứng nhu cầu học tập nghiên cứu của giáo viên cũng như học sinh mà nhà trường đã xây dựng thành công trường đạt chuẩn Quốc gia mức độ II. Từ những năm học, trước được sự hỗ trợ của Nhà nước, cùng với nguồn huy động đóng góp của nhân dân đã xây dựng được phòng học và các phòng chức năng khá khang trang, cảnh quan, môi trường xanh sạch đẹp. Hiện nay, nhà trường có 20 lớp với 674 học sinh, đội ngũ cán bộ quản lí, giáo viên, nhân viên trong nhà trường có 38 người. 3.2.Thuận lợi: Trường Tiểu học Quyết Thắng có đội ngũ giáo viên nhiệt tình, nhiều giáo viên giảng dạy lâu năm có kinh nghiệm; đội ngũ giáo viên trẻ giàu nhiệt huyết, chuẩn về trình độ chuyên môn. Nhà trường được sự quan tâm chỉ đạo sâu sát của Đảng uỷ, của chính quyền thị trấn Mạo Khê và của phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Đông Triều. Ban lãnh đạo nhà trường đã tạo được một khối đoàn kết nhất trí cao trong tập thể sư phạm. Chi bộ nhà trường chỉ đạo kịp thời, sâu sát. Chính quyền, công đoàn, đoàn thanh niên phối hợp với nhau nhịp nhàng, chặt chẽ, trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau, đã góp phần thúc đẩy nhà trường thực hiện tốt kế hoạch năm học do hội nghị cán bộ, viên chức đề ra. Hội Khuyến học, Ban đại diện cha mẹ học sinh hoạt động có hiệu quả góp phần thúc đẩy nhà trường không ngừng phát triển. 6
Nhân viên thư viện có trình độ Đại học thư viện và đã nhiều năm làm công tác thư viện và giữ thiết bị dạy học. Cơ sở vật chất nhà trường đến nay tương đối hoàn thiện, đây cũng là một trong những điều kiện thuận lợi để nhà trường thực hiện nhiệm vụ giảng dạy và học tập đạt kết quả tốt trong những năm gần đây. 3.3. Khó khăn: Mét sè gia ®×nh cha quan t©m ®Õn viÖc häc tËp cña con em m×nh. V× vËy viÖc huy ®éng, ®Çu t cho sù nghiÖp gi¸o dôc cha cao do ®ã phÇn nµo còng ¶nh hëng viÖc häc tËp cña häc sinh. Trường nằm trên Quốc lộ 18A và một số học sinh ở xa trường, nên việc đi lại của học sinh nhỏ tuổi còn gặp nhiều khó khăn khi đến trường. Nhân viên thư viện còn làm công tác kiêm nhiệm giữa giữ thư viện và giữ thiết bị dạy học. (vì là trường Tiểu học hạng I nên được biên chế 01 nhân viên làm công tác thư viện, 01 nhân viên giữ TBDH). Phòng TBDH diện tích nhỏ chưa đủ để các thiết bị dạy học trong nhà trường. Ban giám hiệu chưa có sự quan tâm đúng mức, nhận thức về công tác thư viện chưa đầy đủ nên trong công tác chỉ đạo và quản lý chưa sát sao. 3.4. Nguyên nhân của thực trạng: Chưa huy động được các nguồn lực trong nhà trường, các tổ chức đoàn thể địa phương để tham gia xây dựng thư viện vững mạnh. Ban giám hiệu chưa có sự quan tâm đúng mức, nhận thức về công tác thư viện chưa đầy đủ nên trong công tác chỉ đạo và quản lý chưa sát sao. Trong những năm học gần đây, trường Tiểu học Quyết Thắng đã có cơ sở vật chất tương đối đầy đủ và đồng bộ. Tuy nhiên, công tác quản lý thư viện, TBDH của cán bộ quản lí, nhân viên còn gặp khó khăn. Mặc dù nhân viên làm công tác quản lý TBDH có lòng nhiệt tình với công việc nhưng do phải kiêm nhiệm vừa làm Thư viện lại vừa làm TBDH vì vậy mà hiệu quả chưa cao. Khi nhà trường phát động phong trào làm đồ dùng dạy học thì hầu hết giáo viên đều hưởng ứng tham gia, nhưng chất lượng các đồ dùng dạy học chưa 7
cao. Khi có tiết thao giảng thì giáo viên mới sử dụng thiết bị dạy học, phần lớn những tiết còn lại là dạy chay hoặc do giáo viên đã sử dụng CNTT vào trong giảng dạy. Hiện nay nhằm nâng cao chất lượng dạy và học, tiếp tục hưởng ứng phương pháp dạy học lấy học sinh làm trung tâm, thực hiện tốt đường lối chủ trương của Đảng và nhà nước “Học phải đi đôi với hành, lí luận phải gắn liền với thực tiễn”, một vấn đề cấp thiết đặt ra cho lãnh đạo nhà trường là phải xây dựng CSVC, thư viện, thiết bị đủ số lượng, đảm bảo chất lượng; đề ra một số biện pháp quản lí thư viện, TBDH hữu hiệu để công tác dạy và học của trường thực sự đi vào chiều sâu, có hiệu quả, thiết thực, góp phần đưa giáo dục của địa phương lên tầm cao mới, góp phần vào công cuộc đổi mới đất nước, đưa đất nước từng bước đi lên theo xu hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá. Từ thực trạng công tác thư viện, nhận thức được tầm quan trọng của thư viện trong trường học là góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường. Đặc biệt sự quan tâm chỉ đạo, quản lý của người Hiệu trưởng với công tác thư viện là vô cùng quan trọng nó quyết định sự thành công hay thất bại trong nhà trường. Do đó tôi chọn đề tài về “Một số biện pháp quản lý thư viện, thiết bị dạy học ở trường Tiểu học Quyết Thắng” để nghiên cứu. 4. Giải pháp, biện pháp: 4.1. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp. Quản lí CSVC, TBDH là một nội dung lớn trong những nội dung quản lí ở trường. Nội dung này bao gồm: quản lí, sử dụng và bảo quản. Tuy nhiên, trong phạm vi nghiên cứu của đề tài, xuất phát từ tình hình thực tiễn của địa phương, của nhà trường chủ yếu đi sâu vào phân tích, lí giải thực trạng về công tác quản lí thư viện, TBDH tại trường. Từ đó đề ra một số biện pháp thích hợp để có thể áp dụng vào quản lí trong trường, từng bước đưa thư viện 8
vào quy củ và nề nếp hơn; TBDH được bảo quản tốt, ngăn nắp, khoa học, để thuận lợi trong việc sử dụng, góp phần nâng cao chất lượng dạy và học của nhà trường. Cụ thể tập trung vào các giải pháp chính như sau: Thứ nhất: Cần phải nâng cao nhận thức cho cán bộ, giáo viên, nhân viên về công tác quản lí thư viện, TBDH ở trường Tiểu học. Thứ hai: Bồi dưỡng, nâng cao trình độ, kĩ năng nghiệp vụ cho cán bộ, giáo viên, nhân viên phụ trách thư viện, TBDH. Thứ ba: Tổ chức quản lí thư viện, TBDH hiệu quả, khoa học, qui củ, nề nếp, có kế hoạch. 4.2. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp. 4.2.1. Nâng cao nhận thức cho cán bộ, giáo viên, nhân viên Như tôi đã trình bày ở trên, cán bộ làm công tác thư viện, TBDH ở trường Tiểu học Quyết Thắng phải kiêm nhiệm nên việc thực hiện công việc của mình còn nhiều hạn chế. Một thói quen đã trở thành cố hữu, người quản lí, nhiều giáo viên, nhân viên đã xem nhẹ vai trò của thư viện, xem thường tác dụng của TBDH trong công việc dạy và học. Vì vậy, việc nâng cao nhận thức cho cán bộ, giáo viên, nhân viên phụ trách thư viện, TBDH là một một vấn đề cấp thiết. Cần làm cho họ ý thức được sự cần thiết và có nhu cầu sử dụng thường xuyên các thiết bị này. Phát huy hiệu quả sử dụng chúng trong các giờ học là điều cần thiết. Ý thức được vai trò của sách báo trong thư viện sẽ góp phần bồi dưỡng cho họ về kiến thức chuyên môn, kĩ năng sư phạm phục vụ tốt cho công tác giảng dạy. Để nâng cao nhận thức cho cán bộ, giáo viên, nhân viên, nhà trường cần phải thực hiện được những công việc sau: Thường xuyên triển khai các văn bản pháp luật, các quyết định, chỉ thị, hướng dẫn... của các cấp liên quan đến vấn đề cơ sở vật chất, thư viện, TBDH để cán bộ, giáo viên, nhân viên học tập, nhận thức đầy đủ, đúng đắn, kịp thời. 9
Kịp thời giới thiệu được các loại sách báo có trong thư viện, các danh mục, các TBDH mà trường hiện có hoặc mới được cung cấp. Tập huấn các phương pháp dạy học cải tiến có hiệu quả, trong đó phải sử dụng TBDH. Biểu diễn các tính năng đưa lại hiệu quả dạy học đối với các TBDH đang có. Trong kế hoạch năm học, nhà trường phải đưa ra những qui định về sử dụng, bảo quản sách báo thư viện; kế hoạch sử dụng, bảo quản TBDH. Đây là một việc làm rất cần thiết cho công tác quản lí, vừa bắt buộc, vừa khích lệ giáo viên phải sử dụng TBDH trong các giờ lên lớp. Đầu năm học cho các tổ chuyên môn họp lại, kiểm tra và tổng hợp những tiết trong chương trình môn học cần sử dụng TBDH để từ đó cán bộ phụ trách thiết bị dựa vào đó để chuẩn bị thì hiệu quả sử dụng sẽ cao hơn. Đây cũng là cơ sở để Ban giám hiệu nhà trường giám sát tốt hơn việc giáo viên có sử dụng TBDH trong tiết dạy hay không. Tổ chức hội thảo thường xuyên công tác đổi mới phương pháp dạy học, trao đổi kinh nghiệm, học hỏi lẫn nhau về cách khai thác sách báo trong thư viện, việc sử dụng TBDH có hiệu quả trong công tác dạy và học. Tổ chức các đợt tham quan học hỏi về lĩnh vực này tại các đơn vị có kinh nghiệm, có thành tích trong huyện, tỉnh, ngoại tỉnh. 4.2.2. Bồi dưỡng, nâng cao trình độ, kĩ năng nghiệp vụ cho cán bộ, giáo viên, nhân viên phụ trách thư viện, TBDH. a. Đối với cán bộ quản lí Nắm vững cơ sở pháp lí, cơ sở khoa học để chỉ đạo công tác thư viện, TBDH. Lập ra kế hoạch, biện pháp quản lí thư viện, TBDH khoa học và có hiệu quả. 10
Lập hồ sơ, sổ sách theo dõi thư viên, TBDH trên các mặt: xây dựng, bảo quản, sử dụng. Chỉ đạo, tổ chức thực hiện những kế hoach đã đề ra theo tuần, tháng, quí, kì, năm. Kiểm tra việc thực hiện kế hoạch của nhân viên thư viện, TBDH, của giáo viên để kịp thời uốn nắn, sửa chữa. Đánh giá việc triển khai, thực hiện kế hoạch. Rút ra kinh nghiệm để quản lý tốt hơn các năm học kế tiếp. b. Đối với nhân viên phụ trách thư viện, TBDH. Nhân viên thư viện vừa là người quản lý trực tiếp thư viện, TBDH vừa là người phụ tá giúp việc cho giáo viên thực hiện tốt bài giảng với việc sử dụng, khai thác tốt thư viện, TBDH. Vì vậy, để đáp ứng nhu cầu dạy và học hiện nay, điều cấp thiết là phải đào tạo, bồi dưỡng kĩ năng, nghiệp vụ cho nhân viên, giáo viên phụ trách thư viện, TBDH. 4.2.3. Tổ chức quản lí thư viện, TBDH hiệu quả, khoa học, quy củ, nề nếp, có kế hoạch. a. Quản lí thư viện Xây dựng, củng cố thư viện: Phải làm được những việc sau: + Từ đầu năm học, nhà trường phải có kế hoach mua sắm các loại tủ, bàn ghế thư viện, kệ đựng sách báo… + Huy động những nguồn vốn khác nhau: ngân sách nhà nước, ngân sách từ công tác xã hội hoá giáo dục, từ những nguồn thu hợp pháp trong trường để xây dựng thư viện. + Phát động cho giáo viên, phụ huynh học sinh trong nhà trường... ủng hộ sách, báo, truyện cho thư viện nhà trường. Bảo quản và sử dụng: + Thư viện phải đảm bảo an toàn, mưa, bão không ướt. + Hệ thông điện phải đủ ánh sáng, đảm bảo cho việc đọc sách báo… 11
+ Khoảng cách các tủ, giá sách, bàn ghế phải hợp lí, khoa học đảm bảo cho việc đi lại, tìm sách thuận lợi… + Xây dựng nội qui thư viện. + Rà soát, kiểm kê tất cả các loại sách báo có trong thư viện. Xử lý kỹ thuật như đăng ký, đóng dấu, phân loại sách, mô tả, sắp xếp sách... Loại bỏ những sách báo cũ không còn giá trị. Phân loại sách báo. Có thể phân loại thành sách giáo khoa, sách giáo viên, sách tham khảo… Từ đó có thể phân loại theo bộ môn, theo khối lớp. Báo có thể phân loại thành: Báo Nhân dân, Tuổi trẻ, Thanh niên, nhi đồng ...và được sắp xếp theo từng loại để người đọc dễ tìm. + Xây dựng thư mục sách của thư viện. + Xây dựng các loại sổ sách theo dõi của thư viện: Sổ tổng hợp các loại sách báo có trong thư viện, sổ theo dõi giáo viên, học sinh mượn sách, các loại sổ cần thiết khác. + Lập bảng giới thiệu sách, báo mới . + Làm thẻ thư viện cho người mượn, đọc sách. Những công việc trên, người cán bộ quản lí lên kế hoạch, chỉ đạo nhân viên thư viện phải thực hiện. Hàng tuần, hàng tháng người quản lí phải kiểm tra các loại sổ mà thư viện có, nhân viên phải báo cáo việc quản lí thư viện cho cán bộ quản lí. Nếu như nhân viên thực hiện chưa tốt thì cán bộ quản lí phải thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, nhắc nhở. Nếu người đọc, người mượn làm rách hoặc mất sách... thì nhân viên thư viện căn cứ vào nội qui thư viện mà xử phạt thích đáng. b. Quản lí TBDH * Sắp xếp, phân loại TBDH. Từ đầu năm học, nhà trường có kế hoạch để nhân viên TBDH phân loại TBDH: Thiết bị dạy học của từng bộ môn, thiết bị dùng chung, bàn ghế thí nghiệm..., sau đó sắp xếp khoa hoc, ngăn nắp. Việc sắp xếp phân loại này giúp nhân viên thiết bị dễ quản lí, giáo viên sử dụng TBDH trong giờ dạy của mình cũng dễ tìm, mỗi phòng thực hành sẽ do một giáo viên bộ môn đó quản lí. 12
* Lên kế hoạch sử dụng TBDH theo khung phân phối chương trình của Bộ Giáo dục và Đào tạo do tổ chuyên môn xây dựng, các tổ chuyên môn thảo luận và lên kế hoạch sử dụng TBDH của bộ môn mình dạy cho từng tiết, từng bài, từng chương cụ thể. Trong kế hoạch này tổ chuyên môn phải nêu được: + Sẽ sử dụng thiết bị gì cho tiết nào, bài nào, chương nào. + Thiết bị dạy học đó sẽ khai thác ở đâu? (Thiết bị hiện có của trường hay tự làm). + Những kiến nghị, đề xuất với trường. Dựa vào kế hoạch của từng tổ chuyên môn nhà trường sẽ có kế hoạch chung về việc sử dụng TBDH cho toàn trường. * Tổ chức chỉ đạo thực hiện + Lập sổ theo dõi Để quản lí TBDH hiệu quả, việc cần thiết đầu tiên là phải lập sổ theo dõi. Dựa vào sổ theo dõi trên, người cán bộ quản lí dễ dàng biết được hiện tại trường có bao nhiêu TBDH của từng bộ môn, từng khối lớp. Căn cứ vào kế hoạch sử dụng TBDH được xây dựng, dựa vào sổ theo dõi mượn TBDH của nhân viên TBDH đối với từng giáo viên, người quản lí biết được tiết nào, bài nào, thuộc bộ môn nào, giáo viên có sử dụng TBDH; tiết nào giáo viên không sử dụng. Người quản lí dễ dàng thống kê được tổng số lượt mượn TBDH của mỗi giáo viên trong tháng, học kì. Theo cách này, có thể thống kê tổng lượt mượn, sử dụng TBDH của toàn trường trong học kì, năm học. * Kiểm tra, đánh giá, rút kinh nghiệm: + Trong quá trình tổ chức, chỉ đạo thực hiện việc sử dụng TBDH trong giảng dạy, người quản lí thường xuyên kiểm tra, nhắc nhở nhân viên TBDH thực hiện đúng những qui trình, thủ tục nêu trên. 13
+ Thường xuyên nhắc nhở, động viên những giáo viên chưa hoặc sử dụng chưa đều TBDH vào trong giờ dạy. Khuyến khích, tuyên dương những giáo viên sử dụng tốt TBDH. + Tổng kết kết quả sử dụng TBDH theo tháng, theo kì, từ đó có kế hoạch khen thưởng, kỉ luật kịp thời, đúng mức đối với từng giáo viên. 4.3 Điều kiện thực hiện giải pháp, biện pháp. Để thực hiện tốt các vấn đề đã được đề cập trong nội dung sáng kiến kinh nghiệm. Với cương vị là người quản lí, bản thân tôi luôn xác định cho mình những điều kiện thực hiện giải pháp, biện pháp sau đây: * Về cơ sở vật chất: Phòng Thư viện TBDH phải đủ rộng, đảm bảo đủ ánh sáng, các trang thiết bị và sách giáo khoa và các tài liệu tham khảo đầy đủ để phục vụ cho việc giảng dạy. * Đối với cán bộ làm công tác Thư viện TBDH: Cần xác định được tầm quan trọng của cán bộ làm công tác Thư viện TBDH trong nhà trường để có kế hoạch cụ thể, xây dựng được một thư viện xuất sắc. * Đối với cán bộ quản lí: Nắm vững cơ sở pháp lí, cơ sở khoa học để chỉ đạo công tác thư viện, TBDH. Lập ra kế hoạch, biện pháp quản lí thư viện, TBDH khoa học và có hiệu quả. Chỉ đạo, tổ chức thực hiện những kế hoach đã đề ra theo tuần, tháng, quí, kì, năm. Lập hồ sơ, sổ sách theo dõi thư viên, TBDH trên các mặt: xây dựng, bảo quản, sử dụng. Kiểm tra việc thực hiện kế hoạch của nhân viên thư viện, TBDH, của giáo viên để kịp thời uốn nắn, sửa chữa. 14
4.4. Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu. Từ thực trạng công tác thư viện, TBDH, có sự chỉ đạo, quản lý của Hiệu trưởng đặc biệt là đề ra các giải pháp nên hiệu quả đạt được như sau: 4.4.1. Về đầu tư kinh phí cho thư viện (ngàn đồng). Năm học Kinh phí mua sách Kinh phí mua Ghi chú báo, tài liệu, tạp sắm CSVC chí 20132014 35.056.000 45.059.000 Trường tiết kiệm từ nguồn chi thường xuyên 20142015 16.069.000 11.369.000 Trường tiết kiệm từ nguồn chi thường xuyên Phân tích số liệu: Năm học 20132014 là năm tiếp theo xây dựng thư viện nên kinh phí đầu tư ban đầu khá lớn. Năm học 20142015 tiếp tục đầu tư bổ sung thêm về CSVC và mua sách, báo, tài liệu nên nguồn kinh phí giảm đi. 4.4.2. Tình hình bạn đọc của thư viện và số lần mượn ĐDDH: Số lượt bạn Số lượt sách đưa ra phục vụ đọc đến thư TS TS Ghi Năm học viện/ mượn GV HS trong năm chú ĐDDH GV HS GV HS GV HS GV HS 20132014 36 612 3280/253 6236 658 1256 1203 0 125 2689 20142015 38 674 4052/212 7253 721 1320 1324 0 325 3256 4.4.3. Công tác tuyên truyền giới thiệu sách: Năm học Số lần Kể chuyện Điểm Thi vui đọc Đọc to nghe Ghi chú giới thiệu theo sách sách sách (lần) chung (lần) 15
sách (lần) (lần) 20132014 8 4 1 3 3 20142015 6 3 1 2 2 Tính đến tháng 3/2015 4.4.4. Danh hiệu thư viện đạt được qua 2 năm trở lại đây: Năm học Danh hiệu thư viện 20132014 Đạt xuất sắc 20142015 Đạt xuất sắc III. PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ: 1. Kết luận: Thư viện là nơi cung cấp nền tảng kiến thức cho công tác giáo dục. Nhìn vào phòng thư viện, phòng TBDH của nhà trường có thể đánh giá được sự quan tâm của người Hiệu trưởng đối với chất lượng giảng dạy của giáo viên và học tập của học sinh trong nhà trường. Quan tâm đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, sách, tài liệu cho thư viện, tổ chức khai thác nguồn sách để phục vụ giảng dạy và học tập trong nhà trường là những vấn đề đang được các nhà trường quan tâm. Xuất phát từ cở sở lí luận, cơ sở thực tiễn, sau khi phân tích thực trạng công tác quản lí CSVC nói chung, quản lí thư viện, TBDH nói riêng tại trường Tiểu học Quyết Thắng, huyện Đông Triều. Qua thực tiễn làm công tác quản lý nhà trường, nhận thức được tầm quan trọng của công tác thư viện, TBDH bản thân tôi đã có những giải pháp để chỉ đạo, quản lý thư viện của nhà trường đạt được hiệu quả cao, đó là: Thứ nhất: Nâng cao nhận thức cho cán bộ, giáo viên, nhân viên trong nhà trường. 16
Thứ hai: Bồi dưỡng nâng cao trình độ, kĩ năng, nghiệp vụ cho cán bộ quản lí, giáo viên, nhân viên phụ trách thư viện, TBDH. Thứ ba: Tổ chức quản lí thư viện, TBDH hiệu quả, khoa học, quy củ, nề nếp, có kế hoạch khoa học cụ thể. Thứ tư: Hàng năm tiết kiệm được nguồn chi thường xuyên của nhà trường để mua sắm thêm trang thiết bị, sách tham khảo, sách nghiệp vụ, tạp chí...để đầu tư cho thư viện. 2. Kiến nghị: Hàng năm Phòng GD&ĐT cần tư vấn, hỗ trợ cho nhà trường một phần kinh phí để mua sắm thêm trang thiết bị và tài liệu cho thư viện nhà trường. Tổ chức các hoạt động tuyên truyền, giới thiệu sách bằng nhiều hình thức khác nhau để cán bộ thư viện tham gia, rút kinh nghiệm học hỏi lẫn nhau. Nhân điển hình cán bộ thư viện giỏi, cho cán bộ thư viện đi học ở những trường xuất sắc trong và ngoài tỉnh. Trên đây là "Một số biện pháp quản lý thư viện, thiết bị dạy học ở trường Tiểu học Quyết Thắng, huyện Đông Triều", rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của các đồng nghiệp. Mạo Khê, ngày 20 tháng 3 năm 2015 Người viết sáng kiến TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Quyết định số 01/2003/QĐ/BGD&ĐT ngày 03 tháng 01 năm 2003 của Bộ trưởng Bộ giáo dục và Đào tạo ban hành quy định tiêu chuẩn thư viện trường phổ thông. 2. Thông tư 35/2006/TTLTBGD&ĐTBNV ngày 23 tháng 8 năm 2006 của Bộ giáo dục và Đào tạo Bộ nội vụ Hướng dẫn định mức biên chế viên chức ở cơ sở giáo dục phổ thông công lập. 3. Hướng dẫn số 11185/GDTH ngày 17 tháng 12 năm 2004 của Bộ GD&ĐT về việc hướng dẫn thực hiện tiêu chuẩn thư viện trường phổ thông. 17
4. Quyết định số 61/1998/QĐ/BGD&ĐT ngày 06 tháng 11 năm 1998 của Bộ GD&ĐT về việc Ban hành qui chế về tổ chức hoạt động thư viện trường phổ thông. PHỤ LỤC PHỤ LỤC Trang I. PHẦN MỞ ĐẦU 12 1. Lý do chọn đề tài 1 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài 2 3. Đối tượng nghiên cứu 2 4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu 2 5. Phương pháp nghiên cứu 2 II. PHẦN NỘI DUNG 313 1. Cơ sở lý luận 3 2. Cơ sở thực tiễn 4 3. Thực trạng 47 18
4. Giải pháp, biện pháp 7 4.1. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp 78 4.2. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp 7 4.2.1. Nâng cao nhận thức cho CBGV, NV 7 4.2.2. Bồi dưỡng, nâng cao trình độ, kĩ năng nghiệp vụ 8 cho CB,GV,NV phụ trách thiết bị, Thư viện 4.2.3. Tổ chức quản lý thư viện, TBDH hiệu quả, khoa 9 học, quy củ, nề nếp có kế hoạch 4.3. Điều kiện thực hiện giải pháp, biện pháp 1112 4.4. Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị khoa học của 1213 vấn đề nghiên cứu 4.4.1. Đầu tư kinh phí cho thư viện 13 4.4.2. Tình hình bạn đọc của thư viện và số lần mượn 13 ĐDDH 4.4.3. Công tác tuyên truyền giới thiệu sách 13 4.4.4. Danh hiệu thư viện đạt được 13 III. PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ 14 1. Kết luận 14 2. Kiến nghị 14 TÀI LIỆU THAM KHẢO 15 PHỤ LỤC 19