Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm tích hợp liên môn trong Tin học 9 tại trường THCS Nguyễn Trãi trong năm học 2018 - 2019
lượt xem 6
download
Đề tài được thực hiện nhằm tích hợp các kiến thức của các môn học khác, như giáo dục công dân, âm nhạc, mỹ thuật… Những nội dung giáo dục có liên quan vào quá trình dạy học như: tích hợp giáo dục đạo đức, lối sống; giáo dục kỹ năng sống, bảo vệ môi trường… có liên quan đến nội dung bài học, nhằm giúp học sinh ghi nhớ và tái hiện những kiến thức đã học một cách dễ dàng hơn, áp dụng vào thực tiễn cuộc sống, giúp các em có cái nhìn tổng thể hơn về các vấn đề mà mạng máy tính nói chung và internet nói riêng.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm tích hợp liên môn trong Tin học 9 tại trường THCS Nguyễn Trãi trong năm học 2018 - 2019
- UBND HUYỆN KRÔNG ANA PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO Tên đề tài: MỘT SỐ KINH NGHIỆM TÍCH HỢP LIÊN MÔN TRONG TIN HỌC 9 Lĩnh vực: Giáo viên bộ môn Họ và tên tác giả: Phạm Thị Ngọc Anh Đơn vị: Trường THCS Nguyễn Trãi
- MỤC LỤC Mục lục Trang PHẦN MỞ ĐẦU ................................................................................................................................... 1 I.ĐẶT VẤN ĐỀ: ................................................................................................................................... 1 II.MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU: ................................................................................................................................... 2 1. Đối tượng nghiên cứu: ................................................................................................................................... 2 2. Giới hạn của đề tài: ................................................................................................................................... 3 3. Phương pháp nghiên cứu: ................................................................................................................................... 3 PHẦN NỘI DUNG ................................................................................................................................... 3 I.CƠ SỞ LÍ LUẬN:
- ................................................................................................................................... 3 II. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ: ................................................................................................................................... 3 III. CÁC GIẢI PHÁP ĐÃ TIẾN HÀNH ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ: ................................................................................................................................... 4 1. Mục tiêu của giải pháp: ................................................................................................................................... 5 2. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp: ................................................................................................................................... 5 Ví dụ tích hợp cụ thể ................................................................................................................................... 5 IV. TÍNH MỚI CỦA GIẢI PHÁP: ................................................................................................................................... 5 V. HIỆU QUẢ SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM:...............................................15 PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ ..............................................................16
- I. KẾT LUẬN: ..................................................................................................16 II. KIẾN NGHỊ:................................................................................................16 TÀI LIỆU THAM KHẢO:............................................................................19
- Một số kinh nghiệm tích hợp liên môn trong Tin học 9 PHẦN MỞ ĐẦU I. ĐẶT VẤN ĐỀ Ngay từ những ngày đầu khi bướ c vào ngành giáo dục, bản thân tôi luôn tự nhủ với lòng mình sẽ cố gắng hết lòng, quyết tâm hết sức với nhiệm vụ mà ngành đã giao phó, cố gắng hoàn thành tốt nhiệm vụ của bản thân để góp phần hoàn thành mục tiêu chung của giáo dục là đào tạo các em học sinh phát triển toàn diện, có đạo đức, tri thức, sức khỏe, thẩm mĩ; hình thành và bồi dưỡ ng nhân cách, phẩm chất và năng lực để đáp ứng yêu cầu của sự nghi ệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc. Trong giai đoạn hiện nay, n ướ c ta đã và đang hội nhập với th ế giới. Thời đại công nghệ đòi hỏi đất nướ c, đặ c biệt là thế hệ trẻ phải có những kiến thức nhất định về tin học và ngoại ngữ; tuy nhiên trong những năm gần đây, việc sử dụng ki ến th ức các môn học khác nhau trong chươ ng trình để giải quyết một số tình huống thực tiễn trong bài học là vấn đề mà đòi hỏi ngườ i dạy và ngườ i học phải có sự hiểu biết tươ ng đối rộng, nhận bi ết đượ c những kiến thức liên quan nhất đị nh, biết áp dụng kiến thức liên quan đó vào một số tình huống để giải quyết nhằm mang l ại cho ng ười h ọc v ề cách, tiếp nhận tri thức, gi ải quyết vấn đề một cách “đa chiều”, có sự logic gi ữa các môn học… Chính vì thế, ngườ i giáo viên trung học cơ sở Vi ệt Nam đang đứ ng trướ c những nhi ệm vụ và thử thách to lớn, đầy trách nhiệm là: Xây dựng một bậc trung học c ơ s ở v ững ch ắc, đả m bảo cho tất cả trẻ em hoàn thành có chất lượ ng cao ở b ậc trung h ọc c ơ s ở để có thể tiếp tục học tập tốt ở bậc học ti ếp theo đồ ng thời giáo dụ c các em phát huy đượ c toàn bộ năng lực của mình. Nhằm đáp ứng yêu cầu đổ i mớ i sách giáo khoa trên tinh th ần Ngh ị quy ết 29 NQ/TW v ề đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, trong đó tăng cườ ng năng lực dạy học theo hướ ng “tích hợp, liên môn” là một trong nh ững v ấn đề cần ưu tiên. Thực tế, dạy học tích hợp (DHTH) không phải là những vấn đề mới. Bất cứ một ng ười giáo viên phổ thông nào cũng đã từng sử dụng các kỹ thuật này ở một chừng mực nào đó trong quá trình dạy học để hoàn thành mục tiêu giúp cho học sinh bi ết đượ c những điều hữu ích và thú vị của cuộc sống, chu ẩn b ị cho các em hành trang cần thiết để bướ c vào đời. Các ví dụ đơn giản nhất thườ ng th ấy là, khi giáo viên liên hệ tới kiến thức môn học khác, kiến thức thực t ế ở ngoài đời số ng... vào trong bài giảng môn của mình để khắc sâu kiến thức cho học sinh, cũng như làm phong phú hơn nội dung bài học, đó chính là dạy học tích hợp . Tích hợp đượ c hiểu là sự kết hợp, tổ hợp các nội dung từ các môn học, lĩnh vực học tập khác nhau, có nghĩa là đưa những nội dung giáo dục có liên quan vào quá trình dạy học các môn học như: tích hợp giáo 1
- Một số kinh nghiệm tích hợp liên môn trong Tin học 9 dục đạo đức, lối sống; giáo dục pháp luật; giáo dục chủ quyền quốc gia về biên giới, biển, đảo; giáo dục sử dụng năng lượ ng tiết kiệm và hiệu quả, bảo v ệ môi trườ ng, an toàn giao thông... nhằm phát huy tối đa nhất hiệu quả n ội dung bài dạy, cũng như tính sáng tạo của học sinh. Tuy nhiên, việc tích hợp kiến thức liên môn trong dạy học còn tươ ng đối mới mẻ. Vì thế, để khai thác tối đa hiệu quả bài dạ y thì đòi hỏ i mỗi giáo viên chúng ta phải tìm hiểu sâu hơn những ki ến th ức thu ộc các môn học khác để lồng ghép, xâu chuỗi các kiến thức có liên quan vào bài dạy nhằm giúp học sinh ghi nh ớ ki ến th ức m ột cách tổng thể nhất. Điều đó đòi hỏi chúng ta phải đầu tư khá nhiều thời gian và công sức, tuy nhiên việc tích hợp kiến thức đòi hỏi phải mang tính chất đúng trọng tâm, phù hợp với nội dung bài dạy, nếu không sẽ làm cho bài dạy lan man, làm loảng ki ến thức tr ọng tâm cần truyền thụ. Là giáo viên trực tiếp gi ảng d ạy b ộ môn tin học đã nhiều năm, từng soạn một số bài tích hợp kiến thức liên môn, bản thân tôi xin mạnh dạn trao đổi một số ý ki ến cũng như kinh nghi ệm c ủa mình thông qua đề tài “Một số kinh nghi ệm tích hợp liên môn trong Tin h ọc 9 tại trườ ng THCS Nguy ễn Trãi trong năm học 2018 2019 ”. Rất mong nhận đượ c sự góp ý, giúp đ ỡ của quý thầy cô, để đề tài đượ c hoàn thiện hơn, nhằm phát huy cao hơn hi ệu qu ả d ạy h ọc. II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU Đề tài đượ c thực hiện nhằm tích hợp các kiến thức của các môn học khác, như giáo dục công dân, âm nhạc, mỹ thuật… Nh ững n ội dung giáo dục có liên quan vào quá trình dạy học như: tích hợp giáo dục đạo đức, lối sống; giáo dục kỹ năng sống, bảo vệ môi trườ ng… có liên quan đến nội dung bài học, nhằm giúp học sinh ghi nh ớ và tái hiện những kiến thức đã học một cách dễ dàng hơn, áp dụng vào thực tiễn cuộc sống, giúp các em có cái nhìn tổng thể hơn v ề các vấn đề mà mạng máy tính nói chung và internet nói riêng. 1. Đối tượ ng nghiên cứu: Đối tượ ng nghiên cứu là các kiến thức của các môn học khác có liên quan đến môn Tin học áp dụng cho một số bài dạy, nhằm khai thác tối đa hiệu quả dạy học, đượ c thực hiện ở các lớ p 9 (năm họ c 2018 2019) tr ườ ng trung h ọc c ơ s ở Nguy ễn Trãi, Xã Eana, Huyện Krông Ana, Tỉnh Đăk Lăk theo hướ ng phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo của học sinh. 2. Giới h ạn c ủa đề tài: Đề tài nghiên cứu với nhi ều đối tượ ng học sinh khác nhau trong nhà trườ ng. Tuy nhiên, đối với đối tượ ng học sinh mất kiến th ức c ơ 2
- Một số kinh nghiệm tích hợp liên môn trong Tin học 9 bản (hoặc đối tượ ng chưa học tin h ọc mới chuy ển đế n) thì chư a đượ c nghiên cứu sâu và kĩ. Đề tài đượ c ấp ủ và nghiên cứu trong thời gian nhi ều năm, chủ yếu là học sinh lớp 9, năm học 20182019 t ại tr ườ ng THCS Nguy ễn Trãi. 3. Phươ ng pháp nghiên cứu: Nghiên cứu các tài liệu, các nghị quyết, các hướ ng dẫn về tích hợp liên môn. Nghiên cứu các kiến thức các môn học khác có liên quan thông qua sách giáo khoa, các thông tin trên sách, báo, trên mạng. Phươ ng pháp tổng kết kinh nghi ệm d ạy h ọc. Phươ ng pháp điều tra, phân tích, so sánh và tổng hợp. Phươ ng pháp trò chuyện đúc, rút kinh nghi ệm t ừ đồng nghiệp và học sinh. So sánh chất lượ ng học sinh qua các bài kiểm tra sau ti ết d ạy. PHẦN GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ I. CƠ SỞ LÍ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ Theo kỉ yếu của h ướ ng dẫn d ạy h ọc tích hợp liên môn “tích hợp đượ c hiểu là sự kết hợp, tổ hợp các nội dung từ các môn họ c, lĩnh vự c học tập khác nhau (theo cách hiểu truyền thống t ừ tr ướ c t ới nay) thành một “môn học” mới hoặc lồng ghép các nội dung cần thi ết vào các nội dung vốn có của môn học (như: lồng ghép nội dung giáo dục dân số, môi trườ ng, an toàn giao thông… xây dựng môn học tích hợp từ các môn truyền thống”. Dạy học tích hợp ở môn tin học giúp phát triển các năng lực, đặc biệt là trí tưở ng tượ ng khoa h ọc và năng lực tư duy của h ọc sinh, vì nó luôn tạo ra các tình huống để học sinh vận d ụng ki ến th ức g ần v ới cuộc sống, t ạo hứng thú học tập cũng có thể đượ c xem như một biện pháp giảm tải tâm lí học tập có hiệu quả và rất có ý nghĩa. Làm cho học sinh th ấu hi ểu ý nghĩa của các kiến thức cần tiếp thu, tích hợp một cách hợp lí, có ý nghĩa các nội dung gần v ới cuộc sống hàng ngày vào môn học, từ đó tạo sự xúc cảm nhận thức, cũng sẽ làm cho học sinh nh ẹ nhàng vượ t qua các khó khăn nhận thức và việc học tập khi đó mới trở thành niềm vui, h ứng thú của học sinh. II. THỰC TRẠNG V ẤN ĐỀ: Đượ c sự quan tâm, chỉ đạ o, tạo điề u kiện về mọi mặt của Ban Giám Hiệu nhà trườ ng và sự hỗ trợ, quan tâm của Tổ bộ môn Toán Tin và sự kết hợp, ph ối hợp nh ịp nhàng, đồ ng bộ của các thầ y cô trong tổ 3
- Một số kinh nghiệm tích hợp liên môn trong Tin học 9 bộ môn, các đồng nghiệp trong và ngoài nhà trườ ng để thực hiện đề tài cũng như áp dụng đề tài trong quá trình giảng dạy. Mặc dù bộ Tin học là môn học khoa học t ự nhiên, là cơ sở, là nền tảng của nhi ều lĩnh vực khoa học. Tuy v ậy tin h ọc là bộ môn khá mới và vẫn là môn học tự chọn nên học sinh vẫn chưa th ật sự xem trọng, rất ít học sinh đam mê và đa số các em còn rất thụ độ ng trong quá trình tiếp thu ki ến th ức. C ụ th ể là: Trong năm học 20182019 t ại tr ường THCS Nguyễn Trãi qua làm bài kiểm tra của kh ối l ớp 9 g ồm các lớp 9A1, 9A2, 9A3, t ỷ l ệ h ọc sinh khá giỏi còn khá thấp, trong khi t ỷ l ệ h ọc sinh yếu kém còn cao so v ới quy định chung: Sĩ số Giỏi Khá T.bình Yếu Kém 9A1 37 12 11 13 0 0 9A2 32 07 10 12 3 1 9A3 28 07 5 11 3 2 Tổng 97 26 26 36 6 3 Tỉ lệ: Giỏi: 26 ( 26,8%). Khá: 26 (26,80%). Trung bình 36 (37,12%). Y ếu: 6 (6,18%). Kém: 3 (3,09%). Giỏi + khá: 53.60%. Trung bình: 37,13%. Yếu + kém: 9,27%. Trong bối cảnh n ền giáo dục đang dần tiếp cận với ch ươ ng trình dạy học đổi mới giáo dục, các cấp quản lý giáo dục đang phát độ ng cuộc thi tích hợp kiến th ức liên môn. Dạy học tích hợp, liên môn xuất phát từ yêu cầu của mục tiêu dạy học phát triển năng lực học sinh , đòi hỏi phải tăng cườ ng yêu cầu học sinh vận d ụng ki ến th ức vào giả i quyết những vấn đề thực tiễn. Khi gi ải quy ết m ột v ấn đề trong thực tiễn, bao gồm cả tự nhiên và xã hội, đòi hỏi học sinh phải vận dụng kiến thức tổng h ợp, liên quan đến nhiều môn học. Việc kết hợp ki ến thức của nhiều môn học để giải giải quyết một vấn đề củ a bộ môn làm cho học sinh h ứng thú hơn trong ti ết h ọc. Giúp học sinh tiếp thu bài tốt hơn, ghi nh ớ tốt h ơn và đặc biệt là học sinh ngày càng có niềm đam mê hơn với bộ môn tin học. Tuy nhiên, một số giáo viên vẫn còn rất lúng túng trong vi ệc tích hợp kiến thức liên môn, dẫn đến tiết học còn rời rạc, nhàm chán. Xuất phát từ thực tr ạng nói trên, tôi đã mạnh dạn đề ra một số phươ ng pháp nhằm giúp cho việc tích hợp kiến thức liên môn vào bộ môn tin học 9 t ại tr ường THCS Nguy ễn Trãi năm học 2018 – 2019 đượ c thực hiện một cách hiệu quả, mục đích cuối cùng là nâng cao chất 4
- Một số kinh nghiệm tích hợp liên môn trong Tin học 9 lượ ng tiết học, giúp học sinh đam mê, tiếp thu bài tốt và nâng kết quả học tập cuối kì, cuối năm. III. CÁC GIẢI PHÁP ĐÃ TIẾN HÀNH ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1. Mục tiêu của giải pháp : Hiện nay, các cấp quản lý giáo dục đang phát động cuộc thi tích hợp kiến thức liên môn, nhằm giúp cho giáo viên làm quen dần với chươ ng trình dạy học đổi mới giáo dục. Qua kinh nghi ệm nhi ều năm giảng dạy ở tr ườ ng trung h ọc c ơ s ở, m ặt khác bả n thân đã từ ng soạn một số bài dạy về tích hợp kiến thức liên môn, cũng như từng có cơ hội thẩm định bài dạy tích hợp kiến thức liên môn của các thầy cô môn tin học trong ngành, tôi nhận thấy: rất nhi ều th ầy cô có nhiều ý tưở ng hay, tích hợp nội dung ki ến th ức r ất phù hợp, khoa học, qua đó khai thác tối đa hiệu quả dạy học, giúp học sinh có cái nhìn tổng quát về vấn đề cầ n nghiên cứu… Tuy nhiên, vẫn còn một số ít thầy cô chưa khai thác tốt nội dung tích hợp, còn lúng túng khi tích hợp kiến thức làm cho bài dạy lan man, ch ưa nổi b ật tr ọng tâm cần nghiên cứu… do vấn đề tích hợp kiến thức liên môn còn tươ ng đối mới mẻ và đòi hỏi giáo viên phải nắm vững ki ến th ức nhi ều b ộ môn. Xuất phát từ vấn đề đó, bản thân tôi xin mạnh dạn đượ c chia sẻ suy nghĩ của mình cùng các đồng nghiệp về vấn đề tích hợp kiến thức liên môn, qua đó đưa ra một số “ý tưở ng” tích hợp trong m ột vài bài dạy trong chươ ng trình Tin Học 9. V ậy mục tiêu của đề tài là tìm ra hướ ng đi phù hợp nhất khi lồng ghép kiến thức tích hợp đạ t hiệu quả nhất, bền vững nhất. 2. Nội dung và cách thức th ực hi ện gi ải pháp, biện pháp: Khi nghiên cứu và áp dụng đề tài này, bản thân tôi với khả năng kiến thức còn hạn chế, vẫn mạnh dạn, xin đượ c nêu ra ý tưở ng của mình, không dám để các thầy cô áp dụng, rập khuôn theo đề tài của cá nhân tôi mà mong ướ c đây sẽ là “một ý tưở ng” để các thầy cô cùng nghiên cứu, sáng tạo… để những bài học tin học khô khan, không còn là trở ngại, khó khăn cho học sinh trong quá trình học tập. Đó là điều hạnh phúc nhất cho các em học sinh cũng như bản thân ngườ i giáo viên như tôi, vì chất lượ ng học tập c ủa các em sẽ đượ c nâng lên vượ t bậc… NỘI DUNG CỤ TH Ể Ví dụ 1: Áp dụng bài “TIN HỌC VÀ XÃ HỘI” – Tiết 1 Ph ần 1 (sgk) Bướ c 1: Nắm t ổng quát kiến thức trọng tâm bài học: Lợi ích của ứng d ụng tin h ọc . Tác hại của tin học đối với xã hội Giáo viên khai thác nội dung và các hình ảnh trong sách giáo khoa, khai thác thêm các video để thấy đượ c tin học đượ c ứ ng dụng mạnh 5
- Một số kinh nghiệm tích hợp liên môn trong Tin học 9 mẽ trong đời sống xã hội hiện đại. Bên cạnh những lợi ích to lớn mà tin học mang lại còn có những tác động về mặc tích cực và tiêu cực mà chúng ta cần tìm hiểu. Bướ c 2: Thu th ập các kiến thức liên quan ở các bộ môn có liên quan đến nội dung bài học, cụ thể nh ư: Môn ngoại ngữ ti ếng Anh: Vai trò của tin học và ngoại ngữ là rất quan tr ọng và có mối quan hệ gần gũi với nhau. N ếu b ạn gi ỏi v ề ngo ại ng ữ thì sẽ sử dụng tốt các phần mềm ứng d ụng ph ức t ạp. Ng ược l ại, n ếu b ạn rành về tin học thì bạn có thể học ngo ại ng ữ qua các phần mềm hỗ trợ… HS vận dụng ki ến th ức môn tiếng Anh đượ c học để sử dụng máy tính cũng như tìm hiểu các trang wed liên quan Môn Âm nhạc 7: Tình yêu thiên nhiên, đất nướ c. Ca ngợi Tổ qu ốc. Ca ngợi th ầy cô, bạn bè. Môn Giáo dục công dân 9 bài 11 và 13: Trách nhiệm của thanh niên trong sự nghi ệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nướ c. Nêu thế nào là tệ nạn xã hội và cách đề phòng, chống. Thế nào là tự chủ? Trườ ng hợp 2 b ạn học sinh l ớp 8 nêu trong hình đã là tệ nạn xã hội chưa? 2 b ạn đó có tính tự chủ chưa?... Môn Ngữ văn: Vận dụng tích hợp kiến thức môn Ngữ văn tìm và sưu tầm các câu ca dao, tục ng ữ, danh ngôn về lời khuyên của thầy cô, cha mẹ, bạn bè khuyên bảo, rèn luyện tính cách, phẩm chất đạo đức… của con ngườ i đặc biệt là lứa tuổi đang cắp sách đến trườ ng (bạn bè vớ i bạn bè) Môn lịch sử: Nêu những thành tựu khoa h ọc đạt đượ c trong các cuộc cách mạng công nghiệp trong l ịch s ử và hiện tại? Bướ c 3: Sưu tập các thông tin, hình ảnh, video clip v ề l ợi ích, tác hại, cách ứng dụng lợi ích và phòng tránh, giảm thiểu tác hại…, của các vấn đề liên quan đến nội dung bài học Sưu tập các thông tin liên quan tích cực đến lợi ích mà tin học mang lại, các tác động tốt đến mọi mặt của đời số ng con ngườ i. Sưu tập các hình ảnh, video clip liên quan tích cực đến lợi ích mà tin học mang lại, các tác động tốt, tác động tiêu cực đến của đờ i sống con ng ười. 6
- Một số kinh nghiệm tích hợp liên môn trong Tin học 9 Sưu tập các video, clip v ề các bài hát ca ngợi tình yêu quê hươ ng đất nướ c, ca ng ợi th ầy cô, tuổi học trò… Bướ c 4: Soạn bài, lồng ghép tích hợp nội dung kiến thức vào bài học phù hợp với kiến thức t ừng b ộ môn ở từng khâu, từng phần của bài học. Sau khi thu th ập đầy đủ các thông tin, hình ảnh, video clip... liên quan đến bài học, chúng ta cần soạn 1 giáo án bài dạy như bình thườ ng, sau đó có thể tích hợp nội dung ki ến th ức vào bài dạy bằng một trong hai cách như sau: + Tích hợp từng n ội dung liên quan vào từng phần của bài học như một sự liên hệ thực tế, mở rộng ki ến th ức t ừng ph ần c ủa bài họ c. +Tích hợp kiến thức vào cuối bài học để củng cố, mở rộng, đào sâu kiến thức cho học sinh. Bướ c 5: Hệ thống kiến th ức bài học, yêu cầu học sinh đư a ra cảm nhận của mình về vấn đề nghiên cứu, qua đó xác định đượ c vai trò trách nhiệm của b ản thân về thực trạng c ủa v ấn đề đặt ra: Khi kết thúc bài học, giáo viên củng cố ki ến th ức bài học, đồ ng thời nêu một số câu hỏi yêu cầu học sinh rút ra câu trả lời như: + Kể thêm các lợi ích mà tin học mang l ại tr ực ti ếp ho ặc gián tiếp cho b ản thân em hoặc m ọi ng ườ i xung quanh? + Lợi ích ta cần phát huy, tác hại ta cần hạn chế, kh ắc ph ục. Vậy để góp phần ngăn chặn các tác hại đó, chúng ta cần phải làm gì? Ứng với từng ph ần c ủa bài học, khi tích hợp giáo viên chèn vào các hình ảnh minh h ọa, các video, clip phù hợp với nội dung cần tích hợp và đưa ra hệ thống câu hỏi giúp học sinh nắm ki ến th ức một cách tổng quát nhất. Ví dụ 2: Áp dụng bài “ BẢO VỆ THÔNG TIN MÁY TÍNH” phần 2 (sgk) Bướ c 1: Nắm t ổng quát kiến thức trọng tâm bài học. Vì sao cần ph ải b ảo v ệ thông tin máy tính. Có những lí do nào làm cho thông tin máy tính bị mất. Đề phòng máy tính mất thông tin ta phải th ực hi ện các biện pháp đề phòng nào? Bướ c 2: Thu th ập các kiến thức liên quan ở các bộ môn khác có liên quan đến nội dung bài học Môn giáo dục công dân 6 bài 18: Giáo dục đạo đức học sinh sử dụng công nghệ thông tin và tài năng của mình nhưng tuy ệt đối không đượ c vi phạm pháp luật. Môn công nghệ 8: Chi ti ết máy + Kết hợp với đoạn video giải thích về yếu tố ngẫu nhiên trong quá trình sản xuất. 7
- Một số kinh nghiệm tích hợp liên môn trong Tin học 9 + Trong khi s ản xu ất các chi tiết máy, có phải 100% sản ph ẩm sản xuất ra đều dùng đượ c hết và không có sản phẩm nào hư hỏng không? Vì sao? + Tuổi thọ của vật d ụng hoặc đồ vật có phải dùng đượ c một một ngày, một tháng, một năm hoặc vĩnh cửu hay không? Khi nào nên bổ sung ho ặc thay th ế? Môn sinh học 8 – bài 13: + Liên hệ giải thích yếu tố tuổi th ọ của các thiết bị máy tính + Tác hại của ánh sáng chiếu trực tiếp vào các bộ phận của máy tính. Môn vật lí lớp 7: Giải thích vì sao cần phải b ảo qu ản máy móc tránh nơi ẩm ướ t Bướ c 3: Sưu tập các thông tin, hình ảnh, video clip v ề l ợi ích, tác hại, cách ứng dụng lợi ích và phòng tránh, giảm thiểu tác hại…, của các vấn đề liên quan đến nội dung bài học + Sưu tập các thông tin liên quan đến các yếu tố công nghệ vật lí, yếu tố bảo qu ản – s ử d ụng. + Sưu tập các hình ảnh, video clip v ề hi ện t ượng tia h ồng ngo ại chiếu trực ti ếp vào các vật liệu và bị oxi hóa, ăn mòn. Bướ c 4: Tích hợp nội dung ki ến th ức vào bài học: Tươ ng tự như các bài học có tích hợp liên môn khác. Sau khi thu thật đầy đủ các thông tin, hình ảnh, video clip... liên quan đến bài học, chúng ta cần soạn 1 giáo án bài dạy như bình thườ ng, sau đó có thể tích hợp nội dung ki ến th ức vào bài dạy cũng bằng một trong 2 cách như trên đó là: + Tích hợp từng n ội dung liên quan vào từng phần của bài học như một sự liên hệ thực tế, mở rộng ki ến th ức t ừng ph ần c ủa bài họ c. + Tích hợp kiến thức vào cuối bài học để củng cố, mở rộng, đào sâu kiến thức cho học sinh. Bướ c 5: Hệ thống kiến th ức bài học, yêu cầu học sinh đư a ra cảm nhận của mình về vấn đề nghiên cứu, qua đó xác định đượ c vai trò trách nhiệm của b ản thân về thực trạng c ủa v ấn đề đặt ra: Khi kết thúc bài học, giáo viên củng cố kiến thức bài học, đồ ng thời nêu một số câu hỏi yêu cầu học sinh rút ra câu trả lời như: + Hiện tượ ng ăn mòn kim loại di ễn ra nh ư th ế nào? + Vì sao tắt máy vi tính (thực hi ện b ằng các lệnh) khác với tắt tivi (rút điện hoặc bấm công tắc nguồn ở màn hình). Ứng với từng ph ần c ủa bài học, khi tích hợp giáo viên chèn vào các hình ảnh minh h ọa, các video clip phù hợp với nội dung c ần tích hợp và đưa ra hệ thống câu hỏi giúp học sinh nắm ki ến th ức một cách tổng quát nhất. VÍ DỤ TÍCH HỢP CỤ THỂ 8
- Một số kinh nghiệm tích hợp liên môn trong Tin học 9 Do cấu trúc của một sáng kiến dung l ượng không đượ c nhiều, vì thế không thể mô tả đầy đủ cấu trúc của một bài tích hợp. Vậy tôi xin nêu ra ví dụ cụ thể của một giáo án tin học 9: Bài 7: Tin học và xã hộ i – phần 1. Hoạt động của Thầy và Trò Nội dung cần đạt Gv: Gọi HS đọc phần a) L ợi ích của ứng 1. Tin học trong xã dụng tin h ọc. hội hiện đại: HS: đọc (SGK/70) a) Ứng dụng tin học Gv: Phát phiếu học tập cho h ọc sinh và yêu ngày càng phong cầu học sinh th ảo lu ận r ồi điền vào bảng sau: phú và phát triển (thời gian th ảo lu ận 34 phút) Em hãy chọn các ứng dụng thích hợp để điền Kết quả tươ ng ứng vào các lĩnh vực mà em cho là đúng: Máy siêu là: âm, học tin học, nghe nh ạc, thi gi ải toán trên + Giáo dục: Học tin mạng, bài hát ca ngợi Tổ qu ốc (l ớp 7), dây học, thi gi ải toán chuyền sản xuất lắp ráp ô tô tự động, máy chụp trên mạng, bài hát ca phim X Quang, games, h ệ th ống ánh sáng và vòi ngợi tổ quốc (lớp 7) phun nướ c t ự động. St Lĩnh vực Ứng dụng + Y tế: Máy siêu t âm, máy chụp phim 1 Giáo dục X Quang 2 Y tế 3 Tự động hóa + Tự động hóa và và điều khiển điều khiển: Dây 4 Giải trí chuyền sản xu ất lắp Gv: Trình chiếu b ảng và các đáp án lên màn hình ráp ô tô tự động, hệ cho học sinh xem và đối chiếu kết qu ả. thống ánh sáng và Vận dụng môn Âm nhạc lớp 7: Giáo viên vòi phun nướ c t ự trình chiếu cho h ọc sinh xem và nghe bài hát “C a động. ngợi Tổ quốc” của nhạc sĩ Hoàng Vân qua đó giáo dục lòng yêu nướ c, yêu tổ quốc, yêu quê hươ ng mà nhạc sĩ Hoàng Vân đã gửi gắm vào đó. Gv: Chia lớp ra thành 4 nhóm và thực hiện theo các yêu cầu sau: (35 phút) + Giải trí: Nghe + Nhóm 1: Rôbốt thám hiểm dướ i đáy biển. nhạc, (có thể) nghe + Nhóm 2: Tìm địa chỉ trang Web h ỗ tr ợ h ọc bài hát ca ngợi T ổ quốc (lớp 7), games tiếng Anh tr ực tuy ến. + Nhóm 3: Tìm một số Clip về điều khiển tự động hóa + Nhóm 4: Em hãy kể tên một số hoạt động 9
- Một số kinh nghiệm tích hợp liên môn trong Tin học 9 có ứng dụng tin học trong nhà trườ ng? Gv: Thu th ập k ết quả c ủa các nhóm, trình chiếu cho học sinh quan sát kết quả và cho nhận xét. (kết quả tươ ng t ự nh ư sau) Nhóm 1: https://www.youtube.com/watch? v=PyQtxxmd3nQ https://www.youtube.com/watch? v=5riPKdpuoiI Tin học đã đượ c Nhóm 2: ứng dụng trong mọi http://www.tienganhonline.net.vn lĩnh vực của xã hội http://www.mshoatoeic.com/ như: Giáo dục, y tế, Nhóm 3: kinh doanh, qu ản lý, https://www.youtube.com/watch?v=Lj9qg điều hành... MGypg https://www.youtube.com/watch?v=W H7917eG0 Sự phát triển của Nhóm 4: mạng máy tính, đặc + Thi “Rung chuông vàng” biệt là Internet làm + Thi “Theo dòng lịch sử” cho ứng dụng tin + Xem phim tr ực tuy ến “Đỉnh cao chiến học ngày càng phổ thắng” nhân ngày thành lập Quân đội Nhân dân biến. Việt Nam 22/12 10
- Một số kinh nghiệm tích hợp liên môn trong Tin học 9 Gv: Trình chiếu những hình ảnh ứng dụng của tin học trong xã hội ngày nay Gv: Từ các kết quả trên, ta thấy tin h ọc ứng dụng trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Ở nướ c ta, Tin h ọc đã đượ c ứng dụng như vậy chưa? Hình ảnh Robot Vận dụng môn GDCD lớp 9 bài Trách nhiệm điều dưỡ ng của thanh niên trong sự nghi ệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nướ c giải thích câu hỏi sau: Ta đã biết, năm 2020 nướ c ta c ơ b ản tr ở Hình ảnh hội ngh ị trực tuyến thành một nướ c công nghiệp. Vậy trách nhiệm Hình ảnh chuẩn đoán và chữa bệnh từ xa của thanh niên trong sự nghi ệp công nghiệp hóa, Bán hàng qua m ạng hiện đại hóa đất nướ c như thế nào? 11
- Một số kinh nghiệm tích hợp liên môn trong Tin học 9 (Trách nhiệm của thanh niên là ra sức học tập văn hóa, khoa học kỹ thu ật, tu d ưỡng đạo đức, tư tưở ng chính trị, có lối sống lành mạnh… tích cực tham gia các hoạt động chính trị xã hội, lao động sản xuất) Gv: Trình chiếu 6 hình ảnh Học sinh xem và trả lời câu hỏi: Từ các hình ảnh trên, Theo em, ứng dụng của Tin h ọc có giúp tăng hiệu quả sản xuất và công tác quản lí không? Kết hợp xem và giải thích hình 58 sgk giáo dục kỹ năng sống cho học sinh : Hiện nay với sự phát triển bùng nổ của Internet, vi ệc mua bán không còn diễn ra nh ư tr ướ c, nghĩa là đến tận nơi bán mua và phải mang hàng về. Ngày nay ta chỉ cần máy tính hoặc điện thoại thông minh kết nối với internet là ta có thể mua hàng trực tuyến với nhi ều m ẫu mã đa dạng, hình ảnh b) Tác động của tin phong phú ta có thể lựa chọn và đặt mua mà học đối với xã hội không cần phải đến cửa hàng như trướ c nữa. * Tác động tích cực: Tuy nhiên, với sự phát triển như vũ bão của các Ứng dụng tin học trang bán hàng trực tuy ến chúng ta cũng cần giúp tăng hiệu quả phải biết lựa ch ọn các trang web có uy tín, chất sản xuất, cung c ấp lượ ng để mua chẳng hạn: lazada.vn, các dịch vụ và quản amazon.com… để tránh mua hàng kém chất lí. lượ ng và hàng giả… Gv: Cho gọi h ọc sinh đọc phần b) Sgk/tr 71 Thay đổi nhận Trình chiếu hình ảnh cho h ọc sinh quan sát. thức và cách thức tổ Gv: Trình chiếu và giải thích ý nghĩa của các chức, vận hành các hình. Xen với đó là gọi học sinh l ấy ví dụ về hoạt động xã hội. “thay đổi nhận thức và cách thức tổ chức, v ận Thay đổi phong hành các hoạt động xã hội.” cách sống của con Gv: Vì sao lại thay đổi phong cách sống? ngườ i Vận dụng kỹ năng sống giáo dục việc lạm Tin học và máy dụng công nghệ và tin học: Việc thay đổi phong tính ngày nay đã cách sống mang l ại r ất nhiêu lợi ích. Tuy nhiên, thật sự trở thành nhiều ngườ i ho ặc nhi ều c ơ quan hi ện nay n ếu động lực và lực máy vi tính hỏng (vì quá phụ thuộc và ỷ lại) nên lượ ng sản xuất, góp 12
- Một số kinh nghiệm tích hợp liên môn trong Tin học 9 công việc của họ có thể chậm lại hoặc không phần phát triển kinh làm việc đượ c hoặc hiệu suất công việc rất tế và xã hội. thấp. Bên cạnh đó giới trẻ hiện nay vi ệc l ạm * Tác động tiêu cực: dụng điện thoại và mạng xã hội nên dẫn đến cuộc sống ảo, xem và tìm hiểu thông tin trên mạng không có chọn lọc nên đã để lại nhiều hệ lụy cho xã hội Lợi ích và tác động tích cực của tin học mang lại cho chúng ta r ất nhi ều. Song bên cạnh đó Nghiện games, cá vẫn có nhiều tiêu cực để cho chúng ta đáng phải độ, truy cập các suy nghĩ. trang web không Gv trình chiếu các trườ ng hợp vi ph ạm pháp lành lạnh... luật do tin học để lại. Không làm chủ bản thân, dễ dẫn đến các tệ nạn xã hội như: Bạo lực, trộm cắp, giết ngườ i.... Vận dụng kiến thức môn GDCD lớp 8 bài Phòng, chống t ệ n ạn xã hội nhắc lại: Thế nào là tệ nạn xã hội? Để phòng, chống tệ nạn xã hội Pháp luật nướ c ta quy định như thế nào? ( Tệ nạn xã hội là bao gồm những hành vi sai lệch chu ẩn m ực xã hội, vi phạm đạo đức và 13
- Một số kinh nghiệm tích hợp liên môn trong Tin học 9 pháp luật, gây hậu quả xấu về mọi m ặt đố i với đời sống xã hội Pháp luật quy định: Cấm đánh bạc dướ i bất cứ hình thức nào, nghiêm cấm tổ chức đánh bạc; nghiêm cấm đồ chơi hoặc trò chơi có hại cho sự phát triển lành mạnh của trẻ…) Vận dụng kiến thức môn GDCD lớp 9 bài 2 giải thích: 2 học sinh l ớp 8 trong tr ường h ợp trên có tính tự chủ chưa? (Tự chủ là làm chủ bản thân, là ngườ i làm chủ đượ c những suy nghĩ, tình cảm và hành vi của mình trong mọi hoàn cảnh…) Xử lí tình huống: Nếu 2 b ạn trên là bạn hoặc ngườ i thân của em thì em xử lý như thế nào? (Gợi ý: Tìm hiểu hoàn cảnh của bản thân và gia đình bạn đó như thế nào, nhờ thầy cô, bạn Hiệp sĩ công nghệ bè khuyên bảo, giải thích tác hại của việc thông tin Nguy ễn nghiện games…) Công Hùng GV: Nêu một số tấm gương ứng dụng công nghệ thông tin có hiệu quả, tác động tối đối với xã hội. Lễ trao giải hội thi tin học trẻ toàn quốc lần thứ XXIV năm 2018 Ví dụ: Mẹ cha công đức sinh thành 14
- Một số kinh nghiệm tích hợp liên môn trong Tin học 9 Ra trườ ng thầy dạy học hành cho hay. Ăn chọn nơi, ch ơi chọn bạn. Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng Vận dụng kiến thức môn Ngữ văn tìm các câu ca dao, t ục ng ữ, danh ngôn nói về lời khuyên của thầy cô, gia đình và bạn bè. * Th ực hành, luyện t ập : Tìm các ca khúc hát về tình yêu quê hươ ng, đất nướ c Tìm các video v ề thu ho ạch nông nghiệp công nghệ cao. Vận dụng Tích hợp môn lịch sử 8 : Nói đến cách mạng công nghiệp là nói đến sự thay đổi lớn lao mà nó mang lại trong các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, và xã hội. Nhìn lại lịch sử, con ngườ i đã trải qua nhi ều cu ộc cách mạng khoa học kỹ thuật lớn. Mỗi cu ộc cách mạng đều đặ c trưng bằng sự thay đổi về bản chất của sản xuất và sự thay đổi này đượ c tạo ra bởi các độ t phá của khoa học và công nghệ. HS cho biết các thành tựu mà khoa học công nghệ đạt đượ c trong các cuộc cách mạng công nghiệp tr ướ c đây và sự đột phá về công nghệ số trong cuộc cách mạng lần thứ 4. Đó là cuộc cách mạng công nghiệp 4.0(Internet of things) Internet k ết nối v ạn v ật. Công nghiệp 4.0 v ới các thành tựu của Trí tuệ Nhân tạo, với máy móc tự động và thông minh như ôtô tự lái, in ấn 3 chiều, k ết nối v ạn v ật (IoT), công nghệ sinh học và công nghệ nano,… Vận dụng tích hợp môn ngoại ngữ: ( Tiếng Anh) Ngoại ngữ và tin học có vai trò vô cùng quan tr ọng trong t ất c ả các lĩnh vực hoạt độ ng 15
- Một số kinh nghiệm tích hợp liên môn trong Tin học 9 và ảnh hưở ng trực ti ếp đến sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế đối với tất cả các quốc gia . Gv:Vậy “làm thế nào để có thể đi tắt, đón đầu, để những thế hệ h ọc sinh, sinh viên Việt Nam có thể vươ n lên tầm cao trí tuệ thế giới? Câu trả lời đó là: phải đầu tư, phát triển giáo dục, đặc biệt “ phải biết, phải giỏi ngo ại ng ữ và tin học” * Vận dụng: Tích hợp môn Mỹ thuật : GV yêu cầu HS về nhà em hãy vẽ một bức tranh mô tả ứng dụng của tin học trong t ương lai ho ặc v ẽ v ề n ước ta năm 2020... IV.TÍNH MỚI CỦA GIẢI PHÁP: Khi áp dụng gi ải pháp mới, đúc kết kinh nghi ệm qua nhi ều năm và trong quá trình thực hi ện đề tài, tôi nhận thấy các em rất hào hứng khi đượ c học các bài học có tích hợp kiến thức liên môn. Vì như thế, các em sẽ khám phá và tiếp nhận kiến thức m ột cách sâu sắc nhất, tổng thể nhất. Không còn sợ sệt, khó khăn khi ghi nhớ các kiến thức đã học. Bởi vì các em không chỉ học thuộc lòng theo yêu cầu của sách giáo khoa, mà các em có thể ghi nh ớ ki ến th ức theo cách cảm nhận của mình miễn là nắm vững nội dung bài học, các em cũng có thể tự tìm tòi nghiên cứu thêm kiến thức những lúc rảnh rỗi, có thể giới thiệu các cách tiếp nhận ki ến th ức khoa h ọc nh ất c ủa mình trướ c lớp, vì thế hầ u hết các em rất hào hứng, đua nhau sáng tạo, làm cho tiết học môn tin học sôi nổi hơn, sinh động hơn, khí thế hơn và đặ c biệt là làm cho kiến thức liên môn có mối liên hệ chặt chẽ hơn, rút ngắn khoảng cách, giúp môn tin học với các môn học khác trở nên gần gũi hơn, gắn bó mậ t thiết hơn. Thực tế cho thấy gi ảng d ạy tích hợp liên môn đem lại lợi ích là kích thích giáo viên tư duy và không ngừng trau d ồi ki ến th ức ở nhi ều lĩnh vực, bộ môn khác nhau để có một phông kiến thức sâu, rộng đủ để đáp ứng với những đòi hỏi ngày càng cao của dạy học hi ện nay. Bên cạnh đó học sinh hứng thú với những tiết học hơn, d ễ hi ểu và hiểu sâu nội dung bài học. Đặc biệt các em sẽ có những chuyển bi ến rõ rệt trong khả năng vận dụng ki ến th ức, k ỹ năng vào thực tiễn. Chúng ta cần tích cực dạy học theo h ướng tích hợp liên môn nhằm nâng cao chất l ượng d ạy h ọc. T ừ đó khuyến khích học sinh vận dụng kiến thức của các môn học khác nhau để giải quyết các tình huống thực tiễn, tăng cườ ng khả năng vận dụng tổng hợp, khả năng tự 16
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm khi soạn câu hỏi trắc nghiệm Vật lý
13 p | 3115 | 1746
-
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm nâng cao công tác chủ nhiệm học sinh lớp 5
14 p | 2596 | 686
-
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số biện pháp giúp học sinh lớp 1 viết đúng chính tả
55 p | 2378 | 450
-
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số biện pháp giúp học sinh lớp 2 học tốt môn tập làm văn
10 p | 2126 | 376
-
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 5 tuổi thông qua các câu truyện cổ tích Việt Nam
10 p | 1802 | 336
-
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số biện pháp giúp trẻ học tốt môn làm quen văn học
24 p | 1890 | 327
-
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số biện pháp luyện đọc khi dạy tập đọc lớp 2
9 p | 1566 | 305
-
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số biện pháp rèn kĩ năng học tốt môn tập làm văn ở lớp 5
11 p | 1177 | 281
-
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số biện pháp chỉ đạo giáo dục kỹ năng sống cho học sinh đầu cấp
28 p | 779 | 213
-
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số biện pháp quản lý hoạt động dạy và học môn Tiếng Việt lớp 2 phân môn kể chuyện
20 p | 590 | 112
-
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm rèn kỹ năng kể chuyện cho học sinh lớp 2 trong phân môn Tiếng Việt
11 p | 599 | 100
-
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số giải pháp quản lý công tác giáo dục đạo đức học sinh trường tiểu học
9 p | 440 | 80
-
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm giúp giáo viên khối 1 nâng cao chất lượng dạy môn Tiếng Việt
15 p | 615 | 74
-
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm khai thác triệt để mô hình để giảng dạy môn Sinh học lớp 7
17 p | 385 | 69
-
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số biện pháp rèn kỹ năng học tốt môn tập làm văn ở lớp 5
13 p | 360 | 66
-
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm giúp học sinh lớp 1 học tốt phân môn vẽ tranh môn Mĩ thuật
23 p | 365 | 59
-
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số phương pháp giải phương trình mũ – phương trình Logarit
29 p | 353 | 42
-
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số sai lầm thường gặp của học sinh khi giải phương trình lượng giác cơ bản
13 p | 302 | 29
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn