SKKN: Nâng cao chất lương dạy học nội dung pháp luật trong môn giáo dục công dân lớp 9 ở trường trung học cơ sở

z<br /> Nâng cao chất lương dạy học nội dung pháp luật trong môn giáo dục công dân lớp 9 ở trường trung học cơ <br /> sở<br /> <br /> PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KRÔNG ANA<br /> TRƯỜNG THCS LÊ ĐÌNH CHINH<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM<br /> Đề tài: NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC <br /> NỘI DUNG PHÁP LUẬT TRONG MÔN <br /> GIÁO DỤC CÔNG DÂN LỚP 9 Ở TRƯỜNG <br /> TRUNG HỌC CƠ SỞ<br /> <br /> <br /> Họ và tên: HUỲNH VŨ CHƯƠNG<br /> Đơn vị công tác:  TRƯỜNG THCS LÊ ĐÌNH CHINH<br /> Trình độ đào tạo: ĐẠI HỌC SƯ PHẠM<br /> Môn đào tạo: LỊCH SỬ<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 1<br /> Huỳnh Vũ Chương­ THCS Lê Đình Chinh<br /> Nâng cao chất lương dạy học nội dung pháp luật trong môn giáo dục công dân lớp 9 ở trường trung học cơ <br /> sở<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Quảng Điền, tháng 01 năm 2016<br /> <br /> <br /> <br /> MỤC LỤC<br /> Phần I : MỞ ĐẦU<br /> <br /> Mục Tên đề mục Trang <br /> 1 Lí do chọn đề tài 3­ 4<br /> 2 Mục tiêu nhiệm vụ của đề tài 4<br /> 3 Đối tượng nghiên cứu 5<br /> 4 Phạm vi nghiên cứu 5<br /> 5 Phương pháp nghiên cứu 5<br /> <br /> <br /> Phần II: NỘI DUNG<br /> Mục Tên đề mục Trang<br /> 1 Cơ sở lí luận 6<br /> 2 Thực trạng 7 ­11<br /> 3 Giải pháp biện pháp 11­ 26<br /> 4 Kết quả 27<br /> <br /> <br /> Phần III: KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ<br /> Mục Tên đề mục Trang<br /> 1 Kết luận  28<br /> 2 Kiến nghị  29<br /> <br /> <br /> Phần IV : TƯ LIỆU THAM KHẢO<br /> Mục Tên đề mục Trang<br /> Tư liệu tham khảo 30<br /> <br /> I. MỞ ĐẦU<br /> <br /> 2<br /> Huỳnh Vũ Chương­ THCS Lê Đình Chinh<br /> Nâng cao chất lương dạy học nội dung pháp luật trong môn giáo dục công dân lớp 9 ở trường trung học cơ <br /> sở<br /> <br /> <br /> <br /> 1. Lí do chọn đề tài: <br /> <br /> a. Khách quan: <br /> Hiện nay, Đảng và Nhà nước ta đang tiến hành công cuộc đổi mới sâu <br /> sắc và toàn diện về kinh tế xã hội, xây dựng Nhà nước pháp quyền với mục <br /> tiêu “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”. Công cuộc đổi <br /> mới đòi hỏi đồng thời phải thực hiện nhiều khâu quan trọng, trong đó xây <br /> dựng hoàn thiện hệ thống pháp luật thì vấn đề giáo dục nhận thức pháp luật <br /> cho nhân dân, thanh niên là một quan tâm hàng đầu của quốc gia dân tộc. Con <br /> người ngày nay yêu cầu phải có sự phát triển toàn diện về trí tuệ, thể chất, <br /> tinh thần, đạo đức và ý thức pháp luật. Đó là cả một quá trình giáo dục của <br /> nhà trường, gia đình, xã hội và sự tu dưỡng rèn luyện của bản thân, trong đó <br /> giáo dục pháp luật có ý nghĩa rất quan trọng. Song trong thực tế vấn đề này <br /> chưa được quan tâm đúng mức. Cho nên đó là một trong những nguyên nhân <br /> chủ yếu làm cho tình trạng vi phạm pháp luật, tệ nạn xã hội có xu hướng <br /> ngày càng tăng lên và đang là vấn đề bức xúc, lo âu trong toàn xã hội mà các <br /> cấp, các ngành từ Trung ương đến địa phương phải đặc biệt quan tâm giải <br /> quyết. Nước ta đang trong quá trình xây dựng Nhà nước pháp quyền, quản lý <br /> xã hội bằng pháp luật thì đôi khi việc thi hành, hoàn thiện hệ thống pháp luật <br /> là làm sao cho mọi người hiểu biết pháp luật, sống và làm việc theo pháp <br /> luật. Tức là phải tổ chức giáo dục pháp luật cho nhân dân nói chung và đặc <br /> biệt là các thế hệ thanh thiếu niên học sinh. Đây là nhiệm vụ rất quan trọng <br /> mà các cơ quan Đảng, Nhà nước và các tồ chức đoàn thể phải chăm lo. Trong <br /> đó nhiệm vụ giáo dục và đào tạo của trường phổ thông, trung học cơ sở về <br /> giáo dục pháp luật cho học sinh có ý nghĩa rất lớn và thiết thực góp phần <br /> “tạo sự chuyển biến cơ bản toàn diện trong phát triển giáo dục và đào tạo”. <br /> 3<br /> Huỳnh Vũ Chương­ THCS Lê Đình Chinh<br /> Nâng cao chất lương dạy học nội dung pháp luật trong môn giáo dục công dân lớp 9 ở trường trung học cơ <br /> sở<br /> <br /> Trong nhà trường phổ thông nói chung và trường THCS nói riêng, số học sinh <br /> vi phạm đạo đức, pháp luật có chiều hướng gia tăng, tình trạng học sinh kết <br /> thành băng nhóm bạo hành trong trường học đáng được báo động. Một số <br /> giáo viên chưa thật sự là tấm gương sáng cho học sinh, chỉ lo chú trọng đến <br /> việc dạy tri thức khoa học, xem nhẹ môn GDCD, thờ ơ không chú ý đến việc <br /> giáo dục tình cảm đạo đức, pháp luật cho học sinh<br /> b. Chủ quan: <br /> Trải qua quá trình giảng dạy môn GDCD từ năm học 1997 đến nay và <br /> qua nhiều lần tập huấn thay sách giáo khoa, bồi dưỡng phương pháp dạy học <br /> môn GDCD từ năm 2001 đến nay bản thân tôi đã có nhiều trăn trở để nâng <br /> cao chất lượng môn GDCD ở trường THCS vì vậy xuất phát từ lý luận và <br /> thực tiễn trên, để góp phần vào công tác giáo dục đạo đức, pháp luật cho học <br /> sinh THCS trong giai đoạn hiện nay, và qua thực tiễn công tác quản lý và <br /> giảng dạy học sinh ở trường THCS, tôi nhận thấy việc nắm rõ thực trạng và <br /> đề ra biện pháp về công tác giáo giáo dục đạo đức cho học sinh THCS nói <br /> chung và học sinh lớp 9 nói riêng vì đây là những học sinh cuối cấp về độ <br /> tuổi các em cũng sắp trưởng thành vì vậy đây là một nhiệm vụ hết sức quan <br /> trọng của người giáo viên dạy môn Giáo dục công dân. Đó là lý do tại sao tôi <br /> chọn đề tài này.  <br /> <br /> <br /> 2. Mục tiêu, nhiệm vụ : <br /> <br /> Nội dung pháp luật trong chương trình Giáo dục công dân lớp 9 bao <br /> gồm 7 bài và 11 tiết không kể tiết kiểm tra ngoại khóa từ bài 12 Quyền và <br /> nghĩa vụ của công dân trong hôn nhân đến bài 18 Sống có đạo đức và tuân <br /> theo pháp luật. <br /> <br /> <br /> 4<br /> Huỳnh Vũ Chương­ THCS Lê Đình Chinh<br /> Nâng cao chất lương dạy học nội dung pháp luật trong môn giáo dục công dân lớp 9 ở trường trung học cơ <br /> sở<br /> <br /> Mục tiêu chung của các bài này là cung cấp cho học sinh những hiểu <br /> biết cơ bản về quyền và nghĩa vụ công dân trong các lĩnh vực như hôn nhân <br /> – gia đình, kinh doanh, lao động, tham gia quản lí nhà nước và bảo vệ tổ <br /> quốc cũng như trách nhiệm pháp lí của công dân trước pháp luật. Đặc điểm <br /> của nó là rất gần gũi đối với độ tuổi của học sinh, điều này cũng hết sức cần <br /> thiết đối với ngành giáo dục huyện và tỉnh nhà nói chung.<br /> Nhiệm vụ nghiên cứu Nghiên cứu một số vấn đề về  sơ sở lý luận giáo dục <br /> đạo đức – pháp luật, tiến hành điều tra thực trạng của công tác giáo dục đạo <br /> đức – pháp luật học sinh, phân tích nguyên nhân, tìm ra những yếu tố  liên <br /> quan đến công  tác giáo dục đạo đức – pháp luật học sinh để từ đó đề ra biện <br /> pháp nâng cao chất lượng dạy học nội dung pháp luật trong môn giáo dục <br /> công dân 9 cho học sinh lớp 9 trong giai đoạn hiện nay<br /> Mục đích nghiên cứu  Đánh giá được thực trạng của công tác giáo dục <br /> pháp luật cho học sinh lớp 9 ở trường THCS, thông qua đó đề ra biện pháp <br /> giáo đạo đức – pháp luật  học sinh một cách có hiệu quả giúp cho các em trở <br /> thành những người tốt trong xã hội.  <br /> <br /> <br /> 3. Đối tượng nghiên cứu:<br /> <br /> Là các vấn đề về phương pháp nâng cao chất lượng dạy học nội dung <br /> chương trình pháp luật Môn GDCD lớp 9 ở trường THCS. <br /> <br /> <br /> 4. Phạm vi nghiên cứu: <br /> <br /> .  Giới hạn của đề tài Nghiên cứu giới hạn trong khuôn khổ về thực <br /> trạng và biện pháp giáo dục pháp luật cho học sinh lớp 9 trường THCS  Lê <br /> Đình Chinh, huyện Krông Ana, tỉnh ĐakLak  trong năm học 2014­2015.  <br /> <br /> 5<br /> Huỳnh Vũ Chương­ THCS Lê Đình Chinh<br /> Nâng cao chất lương dạy học nội dung pháp luật trong môn giáo dục công dân lớp 9 ở trường trung học cơ <br /> sở<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 5. Phương pháp nghiên cứu: <br /> ­ Phương pháp nghiên cứu lý luận: Trên cơ sở những kiến thức về tâm lý, <br /> giáo dục học và những quan điểm đường lối của Đảng, các văn bản của Bộ <br /> giáo dục và Đào tạo về đánh giá  xếp loại, khen thưởng và kỷ luật học sinh. <br /> ­ Phương pháp quan sát: Nhìn nhận lại thực trạng của công tác giáo dục đạo <br /> đức – pháp luật học sinh của trường trong năm học. Đưa ra một số giải pháp <br /> về việc thực hiện công tác giáo dục đạo đức – pháp luật  cho học sinh của <br /> trường trong giai đoạn hiện nay.<br /> ­ Phương pháp thực nghiệm: đúc rút kinh nghiệm từ các vấn đề đưa vào thử <br /> nghiệm qua thực tế giảng dạy.  <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> II. NỘI DUNG<br /> <br /> <br /> 1. Cơ sở lí luận:  <br /> <br /> <br /> <br /> Môn GDCD có vai trò, vị trí rất quan trọng trong giáo dục nhân cách <br /> học sinh, đặc biệt trong việc xây dựng tư cách và trách nhiệm công dân cho <br /> học sinh THCS, vì thông qua các bài học người giáo viên sẽ trang bị, hình <br /> thành cho học sinh những phẩm chất, những chuẩn mực, hành vi đạo đức <br /> cần thiết trong cuộc sống một cách có hệ thống, đúng phương pháp, đúng <br /> quy trình. Trong thực tế hiện nay của trường môn GDCD chưa được xem <br /> trọng, chưa có vị trí vai trò xứng đáng cần phải có trong nhà trường. Việc <br /> đưa ra những biện pháp để nâng cao vai trò, vị  trí và chất lượng giảng dạy <br /> <br /> 6<br /> Huỳnh Vũ Chương­ THCS Lê Đình Chinh<br /> Nâng cao chất lương dạy học nội dung pháp luật trong môn giáo dục công dân lớp 9 ở trường trung học cơ <br /> sở<br /> <br /> môn GDCD ở trường THCS  có ý nghĩa đến công tác giáo dục đạo đức – <br /> pháp  luật cho học sinh.  <br /> Một trong những tư tưởng đổi mới của giáo dục – đào tạo hiện nay là <br /> tăng cường giáo dục công dân cho học sinh thể hiện trong nghị quyết của <br /> Đảng, luật giáo dục và các văn bản chỉ đạo của bộ giáo dục và đào tạo trong <br /> tất cả các mặt giáo dục pháp luật giữ một vị trí hết sức quan trọng. Vì Hồ <br /> Chủ Tịch đã nêu: “ dạy cũng như học, phải biết chú trọng cả tài lẫn đức. <br /> Đức là đạo đức Cách mạng, đó là cái gốc rất quan trọng, nếu không có đạo <br /> đức Cách mạng thì có tài cũng vô dụng ” Trong nhà trường THCS, giáo dục <br /> đạo đức là mặt giáo dục phải được đặc biệt coi trọng, nếu công tác này <br /> được coi trọng thì chất lượng giáo dục toàn diện sẽ được nâng lên vì nó có <br /> mối quan hệ mật thiết với các mặt giáo dục khác. Để thực hiện những yêu <br /> cầu về nội dung giáo dục đạo đức – pháp luật  cho học sinh trong trường <br /> THCS thì vai trò của cấu trúc và nội dung chương trình môn giáo dục công <br /> dân cũng góp phần không nhỏ đối với công tác này. <br /> Quá trình  dạy học chủ yếu được tiến hành bằng các giờ học trên lớp; <br /> còn quá trình giáo dục  không chỉ bó hẹp trong giờ lên lớp mà nó được thể <br /> hiện thông qua tất cả các hoạt động có thể có trong nhà trường . Giáo dục <br /> đạo đức – pháp luật là một quá trình lâu dài, phức tạp, đòi hỏi phải có công <br /> phu, kiên trì, liên tục và lặp đi lặp lại nhiều lần. <br /> <br /> <br /> 2. Thực trạng:<br /> <br /> <br /> 2.1 Thuận lợi và khó khăn: <br /> <br /> <br /> <br /> 7<br /> Huỳnh Vũ Chương­ THCS Lê Đình Chinh<br /> Nâng cao chất lương dạy học nội dung pháp luật trong môn giáo dục công dân lớp 9 ở trường trung học cơ <br /> sở<br /> <br /> Thực trạng công tác giảng dạy, phổ biến và giáo dục pháp luật trong <br /> nhà trường THCS hiện nay: Xác định vai trò và tầm quan trọng của môn <br /> GDCD và công tác PBGDPL trong trường học nên trong thời gian qua, trường <br /> Trung học cơ sở Lê Đình Chinh luôn quan tâm chú trọng công tác này, vì vậy <br /> đã thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ nên được một số kết quả nhất định. <br /> Tăng cường phối hợp: Trên cơ sở Kế hoạch phổ biến, giáo dục pháp luật <br /> chung, hàng năm Tổ chức tập huấn các kiến thức pháp luật cho giáo viên dạy <br /> môn Giáo dục công dân, pháp luật, cán bộ quản lý giáo dục. Tổ chức các <br /> cuộc tọa đàm, nói chuyện chuyên đề pháp luật cho học sinh xây dựng và tổ <br /> chức hoạt động khảo sát lấy ý kiến của giáo viên dạy môn Giáo dục công <br /> dân, pháp luật, học sinh, nhằm đánh giá thực trạng cũng như nhu cầu tìm <br /> hiểu pháp luật của các đối tượng trên để xây dựng kế hoạch, tài liệu phổ <br /> biến pháp luật cho phù hợp, thiết thực. Hình thức phổ biến, giáo dục pháp <br /> luật chủ yếu là tập huấn, tuyên truyền miệng, biên soạn cấp phát tài liệu, tổ <br /> chức cuộc thi, hoạt động ngoại khóa, lồng ghép với cuộc họp, phối hợp với <br /> các ngành có liên quan, phát huy hiệu quả khai thác tủ sách pháp luật.  Nội <br /> dung phổ biến, giáo dục pháp luật cho học sinh bao gồm loại văn bản sau: <br /> Các quy định pháp luật về cán bộ, viên chức; các quy định pháp luật về <br /> thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; các quy định pháp luật về hội nhập <br /> quốc tế; các quy định pháp luật về thực hiện quy chế dân chủ; các quy chế <br /> về đào tạo, rèn luyện học sinh; các bộ luật, luật liên quan tới giáo dục ý thức <br /> chấp hành pháp luật của giáo viên, học sinh.            <br />  Do thời gian học tập chính khóa ngắn so với khối lượng kiến thức của <br /> chương trình môn học, song nhà trường đã lựa chọn nội dung và hình thức <br /> thích hợp nhằm chuyển tải kiến thức pháp luật cho học sinh như tổ chức các <br /> <br /> <br /> 8<br /> Huỳnh Vũ Chương­ THCS Lê Đình Chinh<br /> Nâng cao chất lương dạy học nội dung pháp luật trong môn giáo dục công dân lớp 9 ở trường trung học cơ <br /> sở<br /> <br /> cuộc thi tìm hiểu kiến thức pháp luật, các buổi học ngoại khóa, tạo môi <br /> trường cởi mở, thân thiện giúp học sinh dễ dàng tiếp thu các kiến thức pháp <br /> luật, tham gia các câu lạc bộ, xây dựng, bổ sung đầu sách, khai thác tủ sách <br /> pháp luật, thông qua các bản tin, hệ thống loa truyền thanh... <br />             <br /> 2.2. Thành công và hạn chế:  <br /> Trong quá trình giảng dạy bồi dưỡng học sinh qua các năm, tôi nhận <br /> thấy để học sinh thích thú môn GDCD nói chung và pháp luật nói riêng và đạt <br /> được chất lương cao. Giáo viên không chỉ tìm tòi về mặt kiến thức, trau dồi <br /> phương pháp kĩ năng sư phạm mà còn phải làm tốt công tác định hướng tư <br /> tưởng cho học sinh một cách chu đáo, nên trước hết tôi luôn quan tâm đến tư <br /> tưởng tâm lí của học sinh và giúp các em có sự tự tin về vai trò nhiệm vụ của <br /> mình nên luôn thu được những kết quả như mong muốn. Đó cũng là thành <br /> công cả về mặt lí luận cũng như thực tiễn của mình. Nhìn chung việc dạy và <br /> học pháp luật, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật trong trường THCS <br /> trong thời gian qua đã đi vào nề nếp và đạt nhiều kết quả tốt. Đội ngũ giáo <br /> viên giảng dạy môn Giáo dục công dân, pháp luật cơ bản được đào tạo đúng <br /> chuyên ngành, tâm huyết với nghề nên chất lượng giảng dạy trong các tiết <br /> học được nâng cao. Vì vậy ý thức chấp hành pháp luật của giáo viên, học <br /> sinh vi phạm pháp luật được hạn chế ở mức thấp nhất.             <br /> <br /> <br /> <br /> 2.3. Mặt mạnh – mặt yếu: <br /> Mặt mạnh của việc thực hiện đề tài này là luôn gắn được thực tiễn <br /> với lí thuyết, lấy thực tiễn công việc để từ đó đúc kết lí luận và ngược lại lí <br /> luận sẽ được kiểm nghiệm qua thực tế bồi dưỡng. Hệ thống các văn bản <br /> <br /> 9<br /> Huỳnh Vũ Chương­ THCS Lê Đình Chinh<br /> Nâng cao chất lương dạy học nội dung pháp luật trong môn giáo dục công dân lớp 9 ở trường trung học cơ <br /> sở<br /> <br /> qui phạm pháp luật ngày càng hoàn thiện, công tác tuyên truyền phổ biến <br /> pháp luật của nhà nước ngày càng thường xuyên kịp thời, đa dạng hóa về <br /> hình thức.<br /> Trước đây sách giáo khoa thường quá lạc hậu lỗi thời so với thực tiễn, <br /> hiện nay tuy đã có cập nhật song vẫn chưa theo kịp thực tiễn. <br /> Tuy nhiên cũng do vấn đề khá khó khăn nên tôi luôn mò mẫm thử <br /> nghiệm nên cũng không tránh khỏi chủ quan, lúng túng. Bên cạnh những kết <br /> quả đạt được, công tác phổ biến, giáo dục pháp trong trường THCS vẫn còn <br /> những hạn chế và khó khăn đó là sách giáo khoa và nội dung chương trình <br /> chưa cập nhật kịp thời, các số liệu thống kê kèm theo nhanh lỗi thời...<br />  <br /> 2.4. Nguyên nhân: <br /> Có nhiều nguyên nhân từ thực trạng nói trên nhưng có thể chia thành <br /> hai nhóm chính đó là nguyên nhân khách quan và nguyên nhân chủ quan:<br /> ­ Nguyên nhân khách quan là do quan niệm sai lầm của một bộ phận trong xã <br /> hội chưa nhìn nhận đúng vai trò vị trí của Khoa học xã hội nói chung và công <br /> tác giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên đối với sự phát triển của xã hội <br /> nói chung và đối với sự hình thành nhân cách của con người mới nói riêng. <br /> Đó là: Kinh phí để tổ chức cho công tác phổ biến, giáo dục pháp luật trong <br /> nhà trường còn nhiều hạn chế. Sự phối hợp giữa các ngành chức năng chưa <br /> thường xuyên, kịp thời; vai trò của các đoàn thể đối với việc tham gia tuyên <br /> truyền pháp luật cho học sinh chưa cao.<br /> ­ Nguyên nhân chủ quan là còn nhiều người làm công tác giáo dục vẫn còn tư <br /> tưởng phân biệt giữa môn chính môn phụ nên gây tâm lí tự ti cho người học <br /> lẫn người dạy. Nội dung bài giảng bộ môn giáo dục pháp luật ở nhà trường <br /> <br /> <br /> 10<br /> Huỳnh Vũ Chương­ THCS Lê Đình Chinh<br /> Nâng cao chất lương dạy học nội dung pháp luật trong môn giáo dục công dân lớp 9 ở trường trung học cơ <br /> sở<br /> <br /> quá khô khan, biên soạn cứng nhắc trên cơ sở bám sát văn bản pháp quy, <br /> không truyền cảm đối với cả hai đối tượng: người dạy và người học. Mặt <br /> khác một số thầy cô giáo chưa qua đào tạo mộ Giáo dục công dân nhưng vẫn <br /> được phân công để dạy (dạy chéo môn) nên chất lượng tiết học không cao. <br /> Chương trình đào tạo giáo viên dạy môn Giáo dục công dân ở trường sư <br /> phạm còn chậm đổi mới dẫn đến một số ít giáo viên ra trường nhưng rất non <br /> về kiến thức, chưa đam mê, thiếu sáng tạo, thiếu năng lực sư phạm.<br /> <br /> <br /> 2.5. Phân tích đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đặt ra<br /> Trong những năm qua cùng với sự phát triển kinh tế văn hoá xã hội <br /> nền giáo dục trên địa bàn huyện cũng có những tiến bộ khởi sắc. Trong tình <br /> hình đó đời sống nhân dân được cải thiện sự quan tâm của toàn xã hội đến <br /> giáo dục  ngày càng lớn.<br /> Đối với ngành giáo dục việc chú trọng nâng cao chất lượng ngày càng được <br /> quan tâm và đầu tư ngày càng sâu về nhiều mặt<br /> ­ Tình hình kinh tế, văn hóa – xã hội của huyện nhà trong những năm qua <br /> ngày càng phát triển. An ninh – chính trị và trật tự an toàn xã hội được đảm <br /> bảo. <br /> ­ Đời sống của nhân dân ngày càng được cải thiện và nâng cao. <br /> ­ Công tác chăm lo đến chất lượng giáo dục của các cấp, các ngành và nhân <br /> dân có sự chú trọng, đầu tư và hỗ trợ. <br /> ­ Nhu cầu học tập và nâng cao kiến thức của học sinh ngày càng tăng. <br /> ­ Lãnh đạo phòng, lãnh đạo các trường rất chú trọng đến đầu tư chất lượng <br /> mũi nhọn của đơn vị, cá nhân có điều kiện tổ chức tốt công tác bồi dưỡng <br /> học sinh giỏi. <br /> <br /> <br /> 11<br /> Huỳnh Vũ Chương­ THCS Lê Đình Chinh<br /> Nâng cao chất lương dạy học nội dung pháp luật trong môn giáo dục công dân lớp 9 ở trường trung học cơ <br /> sở<br /> <br /> ­ Về phía giáo viên: Đội ngũ giáo viên có chuyên môn nghiệp vụ hàng năm <br /> được tập huấn chuyên môn, bồi dưỡng thường xuyên, tổ chức các chuyên đề <br /> phương pháp dạy học, có kinh nghiệm, có tâm huyết với nghề và trình độ <br /> chuyên môn khá vững vàng.<br /> ­ Về phía học sinh đã được làm quen với phương pháp học tập mới nhu cầu <br /> học tập và tìm hiểu khám phá của cũng ngày càng tăng phương tiện tài liệu <br /> học tập ngày càng phong phú.<br /> Tuy nhiên vẫn còn một bộ phận không nhỏ nhân dân đời sống còn khó <br /> khăn, ý thức chấp hành pháp luật chưa cao nên công tác phối hợp với nhà <br /> trường và xã hội trong việc giáo dục con em còn hạn chế, một số cha mẹ <br /> không quan tâm nhắc nhở việc học tập của con cái mà khoán trắng cho nhà <br /> trường và thầy cô giáo không nhắc nhở con em học bài, chuẩn bị bài, tìm tòi <br /> học tập.<br /> ­ Trường THCS Lê Đình Chinh đóng trên địa bàn nông thôn, đại bộ phận nhân <br /> dân làm kinh tế Nông nghiệp, ít quan tâm tìm hiểu đến Pháp luật nên ý thức <br /> tuân thủ pháp luật còn nhiều hạn chế, để cho con em học sinh vi phạm pháp <br /> luật là một hiện tượng thường xuyên xảy ra nhất là vi phạm luật ATGT. <br /> Nhiều học sinh chưa ý thức được tầm quan trọng của việc học nắm bắt tri <br /> thức toàn diện nhất là các kiến thức pháp luật có liên quan đến quyền và <br /> nghĩa vụ công dân trong bối cảnh hiện nay. <br /> ­ Bộ môn GDCD vẫn còn nhiều em chưa thích học do cho rằng đây là môn <br /> khó học, dài dòng, phải nhớ nhiều, mất nhiều thời gian, đây là môn phụ chỉ <br /> cần đủ điểm là được. <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 12<br /> Huỳnh Vũ Chương­ THCS Lê Đình Chinh<br /> Nâng cao chất lương dạy học nội dung pháp luật trong môn giáo dục công dân lớp 9 ở trường trung học cơ <br /> sở<br /> <br /> ­ Chương trình bộ môn GDCD còn nhiều bất cập nặng nề trong khi đó nhiều <br /> văn bản pháp luật mới không thể cập nhật kịp thời vào chương trình nên khó <br /> có thể tạo được sự hứng thú cao cho học sinh.<br /> Xuất phát từ những vấn đề trên, theo tôi muốn nâng cao chất lượng <br /> dạy học môn GDCD chúng ta phải nổ lực hết sức và thực hiện đổi mới triệt <br /> để tất cả các khâu trong quá trình dạy học. <br /> <br /> <br />  3. Giải pháp, biện pháp:<br /> 3.1. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp <br /> Những nhiệm vụ giải pháp của công tác dạy học nội dung pháp luật <br /> trong môn giáo dục công dân 9 tiếp tục trang bị cho học sinh những hiểu biết <br /> cơ bản cho học sinh về các quyền và nghĩa vụ cơ bản trong các lĩnh vực như <br /> hôn nhân – gia đình, kinh doanh, lao động, trách nhiệm pháp lí, quản lí nhà <br /> nước và xã hội, bảo vệ tổ quốc...Hình thành cho học sinh ý thức và các hành <br /> vi ứng xử của bản thân phải phù hợp với lợi ích xã hội; giúp học sinh lĩnh <br /> hội được một cách đúng mức các qui phạm pháp luật được quy định. Biến <br /> kiến thức  thành niềm tin, nhu cầu của mỗi cá nhân để đảm bảo các hành vi <br /> cá nhân được thực hiện đúng theo các Qui phạm pháp luật. Bồi dưỡng tình <br /> cảm đạo đức, tính tích cực và bền vững, và các phẩm chất ý chí để đảm bảo <br /> cho hành vi luôn theo đúng các yêu cầu để trở thành người công dân trong <br /> tương lai. Giáo dục cho học sinh có ý thức sống và làm việc theo hiến pháp <br /> và pháp luật, truyền thống yêu nước, lòng tự hào dân tộc. Hướng tới xây <br /> dựng nhà nước pháp quyền. <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 13<br /> Huỳnh Vũ Chương­ THCS Lê Đình Chinh<br /> Nâng cao chất lương dạy học nội dung pháp luật trong môn giáo dục công dân lớp 9 ở trường trung học cơ <br /> sở<br /> <br /> ­ Nâng cao chất lượng dạy học bộ môn GDCD nói chung và pháp luật nói <br /> riêng, thúc đẩy nhu cầu, ý thức học tập và tự giác thực hiện rộng rãi trong <br /> học sinh. Góp phần hoàn thành mục tiêu, nhiệm vụ của trường, của ngành. <br /> ­ Giáo viên có điều kiện để nghiên cứu, bồi dưỡng, nâng cao trình độ chuyên <br /> môn nghiệp vụ. <br /> <br /> <br /> 3.2. Nội dung và cách thực hiện giải pháp biện pháp.<br /> Lâu nay công tác giảng dạy GDCD nói chung và giáo dục pháp luật nói <br /> riêng thường ít được quan tâm ở trường phổ thông vì cho rằng đây là môn <br /> phụ nhưng trước thực trạng xã hội hiện nay nhiều vụ án xảy ra nhất là án <br /> hình sự mà đối tượng gây án có liên quan đến công dân ở độ tuổi Thanh thiếu <br /> niên học sinh ngày càng nhiều tới mức báo động. Đến nay vấn đề này cần <br /> được nhìn nhận lại nếu chúng ta muốn tăng cường hiệu quả giáo dục, giảm <br /> tỉ lệ học sinh vị phạm nội qui, pháp luật chúng ta cần phải thực hiện một số <br /> công tác sau:<br /> 3.2.1. Đổi mới phương pháp dạy học pháp luật trong GDCD là một tất <br /> yếu<br /> Cuộc vận động đổi mới PPDH đã có từ lâu, phổ biến ở các nền giáo <br /> dục phương Tây. Đứng trước bối cảnh mới của th ời đại ngày nay, đổi <br /> mới PPDH đã trở thành một xu thế tất yếu. Tính tất yếu đượ c bắt nguồn <br /> từ yêu cầu khách quan sau:<br /> ­ Tác động của cuộc cách mạng khoa học ­ công nghệ hiện đại và kỷ nguyên <br /> bùng nổ thông tin<br /> ­ Tác động của xu thế toàn cầu hóa, quốc tế hóa. <br /> ­ Tác động của xu thế dân chủ hóa và tự khẳng định của mỗi cá nhân.<br /> <br /> <br /> 14<br /> Huỳnh Vũ Chương­ THCS Lê Đình Chinh<br /> Nâng cao chất lương dạy học nội dung pháp luật trong môn giáo dục công dân lớp 9 ở trường trung học cơ <br /> sở<br /> <br /> ­ Tác động từ xu hướng thay đổi nghề nghiệp hiện nay<br /> ­ Tác động từ những đổi thay cơ bản trong đối tượng giáo dục<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 3.2.2.Cần tuân thủ một số định hướng đổi mới PPDH môn GDCD<br /> Định hướng đổi mới phương pháp dạy và học đã được xác định trong <br /> Nghị quyết Trung ương 4 khoá VII (1­1993), Nghị quyết Trung ương 2 khoá <br /> VIII (12­1996), được thể chế hoá trong Luật Giáo dục (2005), được cụ thể <br /> hoá trong các chỉ thị của Bộ Giáo dục và Đào tạo, đặc biệt là Chỉ thị số 15 (4­<br /> 1999). Luật Giáo dục (2005), Điều 28.2 đã quy định: ''Phương pháp giáo dục <br /> phổ thông phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của HS; <br /> phù hợp với đặc điểm của từng lớp học, môn học; bồi dưỡng phương pháp <br /> tự học, khả năng làm việc theo nhóm; rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến thức <br /> vào thực tiễn; tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập <br /> cho HS''.<br /> Có thể nói định hướng chung của việc đổi mới PPDH là tăng cường <br /> vai trò chủ động, tích cực, tự lực và sáng tạo của HS trong quá trình học tập, <br /> khắc phục tình trạng dạy học “thầy thuyết trình, trò thụ động nghe, ghi <br /> chép”. Dạy học phát huy tính tích cực nhận thức cho HS là rất cần thiết và <br /> đối với học sinh lớp 9 điều này càng cần thiết. Đó chính là việc HS hoàn <br /> thành một cách chủ động, tự giác, có nghị lực, có hướng đích rõ rệt, có sáng <br /> kiến với những hoạt động trí óc và chân tay nhằm nắm vững kiến thức, hình <br /> thành kĩ năng và kĩ xảo để vận dụng những nội dung tri thức đã học vào thực <br /> tiễn.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 15<br /> Huỳnh Vũ Chương­ THCS Lê Đình Chinh<br /> Nâng cao chất lương dạy học nội dung pháp luật trong môn giáo dục công dân lớp 9 ở trường trung học cơ <br /> sở<br /> <br /> Từ định hướng chung kể trên, việc đổi mới PPDH môn GDCD ở trường <br /> THCS nói chung và lớp 9 nói riêng được tôi thực hiện theo các định hướng cụ <br /> thể sau đây:<br /> ­ Dạy học thông qua tổ chức các hoạt động nhận thức cho học sinh<br /> ­ Dạy học phải chú trọng rèn luyện phương pháp tự học<br /> ­ Dạy học phải tăng cường học tập độc lập kết hợp chặt chẽ với học tập <br /> hợp tác<br /> ­ Dạy học phải kết hợp đánh giá của thầy với tự đánh giá của trò<br /> ­ Dạy học kết hợp với sự hỗ tr ợ có hiệu quả của phương tiện và thiết bị <br /> dạy học<br /> 3.2.3. Những nguyên tắc giáo dục nội dung pháp luật cho học sinh 9 <br />  Giáo dục học sinh trong thực tiễn sinh động của xã hội  ­ Giáo dục <br /> theo nguyên tắc tập thể. Giáo dục bằng cách thuyết phục và phát huy mạnh <br /> mẽ tính tự giác của học sinh. Giáo dục pháp luật cũng giống như đạo đức <br /> cho học sinh phải lấy việc phát huy ưu điểm là chính để thực hiện nguyên <br /> tắc này đòi hỏi người thầy phải hết sức trân trọng những mặt tốt, những <br /> thành tích của học sinh dù chỉ là những thành tích nhỏ, dùng những gương tốt <br /> của học sinh trong trường và những tấm gương người tốt việc tốt khác để <br /> giáo dục các em.<br />  Thứ nhất phải tôn trọng nhân cách học sinh, đồng thời đề ra yêu cầu <br /> ngày càng cao đối với học sinh. <br /> Thứ hai giáo dục đạo đức phải phối hợp với đặc điểm lứa tuổi học <br /> sinh THCS và đặc điểm hoàn cảnh cá nhân học sinh. <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 16<br /> Huỳnh Vũ Chương­ THCS Lê Đình Chinh<br /> Nâng cao chất lương dạy học nội dung pháp luật trong môn giáo dục công dân lớp 9 ở trường trung học cơ <br /> sở<br /> <br /> Thứ ba trong công tác giáo dục pháp luật, người thầy cần phải có nhân <br /> cách và hành vi thực hiện pháp luật mẫu mực và phải đảm bảo sự thống <br /> nhất giữa các các ảnh hưởng giáo dục đối với học sinh. <br /> <br /> <br />   3.2.4. Đa dạng hóa phương pháp dạy ­ học:<br />  Giáo viên có thể kết hợp nhiều phương pháp trong một tiết dạy như:  <br />   <br />  * Phương pháp thuyết trình<br /> Phương pháp thuyết trình là PPDH trong đó người GV dùng lời nói sinh <br /> động, biểu cảm, thuyết phục để truyền thụ hệ thống tri thức môn GDCD <br /> cho HS theo chủ đích nhất định, nhờ đó HS tiếp thu bài giảng một cách có hệ <br /> thống.<br />   Ví dụ: Khi dạy bài Trách nhiệm của thanh niên trong sự nghiệp CNH – <br /> HĐH đất nước. Giáo viên giảng giải cho học sinh rằng: “Nước ta đi lên xây <br /> dựng và phát triển đất nước từ một nước nghèo nàn và lạc hậu. CNH­HĐH <br /> là nhiệm vụ trung tâm của thời kì quá độ lên CNXH. Thực hiện sự nghiệp <br /> CNH­HĐH là nhiệm vụ khó khăn và phức tạp. Nó đòi hỏi sự đóng góp tích <br /> cực của nhân dân cả nước nói chung và thanh niên nói riêng. CNH­ HĐH đất  <br /> nước là cơ hội đối với thanh niên vì họ là lực lượng nòng cốt, là lựclượng <br /> xung kích góp phần to lớn vào mục tiêu phấn đấu của cả dân tộc”.<br /> ­ Một số yêu cầu sư phạm khi thuyết trình:<br /> + Người GV cần có sự mẫu mực trong tác phong và lối sống đạo đức, <br /> thái độ làm việc nghiêm túc, nhiệt tình, lối ứng xử thân tình, gần gũi HS.<br /> + Lời giảng cần chính xác, rõ ràng và đạt tới sự biểu cảm <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 17<br /> Huỳnh Vũ Chương­ THCS Lê Đình Chinh<br /> Nâng cao chất lương dạy học nội dung pháp luật trong môn giáo dục công dân lớp 9 ở trường trung học cơ <br /> sở<br /> <br /> + Tốc độ và cường độ của lời giảng phải phù hợp với đặc điểm tri <br /> thức của bài học, đối tượng nhận thức.<br /> + Khi sử dụng phương pháp thuyết trình cần phải nghiên cứu kỹ mục <br /> tiêu, chuẩn kiến thức, kỹ năng và nội dung của bài học để xác định kiến thức <br /> cơ bản, trọng tâm và lựa chọn những nội dung thiết thực nhất đưa vào giảng <br /> dạy. Trên cơ sở xác định kiến thức cơ bản, trọng tâm của bài dạy, căn cứ vào <br /> thời gian lên lớp, trình độ của đối tượng, mục tiêu và chuẩn kiến thức của <br /> từng bài, giáo viên sẽ xác định và lựa chọn những nội dung phải nói, cần nói <br /> và nên nói tương ứng với những gì người học phải biết, cần biết và nên biết.<br /> + Sử dụng các thao tác tư duy lôgíc để giúp HS khai thác sâu nội dung <br /> bài học. <br /> + Kết hợp với các PPDH khác một cách linh hoạt và khai thác sự hỗ <br /> trợ của các phương tiện dạy học, đặc biệt là công nghệ thông tin.<br /> <br /> <br />   * Phương pháp vấn đáp (đàm thoại)<br /> Vấn đáp (đàm thoại) là PPDH, trong đó việc truyền thụ và lĩnh hội tri thức <br /> mới giữa GV và HS thông qua việc trả lời những câu hỏi, gợi ý do GV nêu ra.<br />   ­ Các dạng vấn đáp:<br /> + Vấn đáp tái hiện: GV đặt ra những câu hỏi chỉ với yêu cầu HS nhớ <br /> lại kiến thức đã biết để trả lời<br /> + Vấn đáp giải thích ­ minh họa: Loại vấn đáp này được dùng với mục <br /> đích làm sáng tỏ, minh chứng một nội dung tri thức nào đó. <br /> + Vấn đáp tìm tòi: Đây là dạng vấn đáp phổ biến trong dạy học GDCD <br /> và đòi hỏi cao nhất tính chủ động, sáng tạo của HS. <br /> ­  Yêu cầu sư phạm<br /> <br /> <br /> 18<br /> Huỳnh Vũ Chương­ THCS Lê Đình Chinh<br /> Nâng cao chất lương dạy học nội dung pháp luật trong môn giáo dục công dân lớp 9 ở trường trung học cơ <br /> sở<br /> <br /> + Sử dụng các hình thức của phương pháp vấn đáp một cách linh hoạt <br /> sao cho phù hợp với mục tiêu bài dạy, nội dung tri thức và đối tượng tiếp <br /> thu. <br /> + Các câu hỏi đặt ra phải có sự chọn lọc, sắp xếp, theo một hệ thống <br /> xác định, hợp lý, nhất là đối với dạng vấn đáp tìm tòi. Khi chuyển từ câu hỏi <br /> này sang câu hỏi khác cần tạo ra sự liện hệ giữa chúng để kiến thức không <br /> bị cắt rời.<br /> + Câu hỏi trong phương pháp đàm thoại phải ngắn gọn, đơn nghĩa, <br /> tường minh, dễ hiểu, phù hợp với nội dung bài học, năng lực tiếp nhận của <br /> HS. <br /> + Cần khuyến khích HS mạnh dạn đặt ra những câu hỏi, vấn đề liên <br /> quan đến nội dung bài học và thực tiễn đang diễn ra xung quanh.<br /> + Phối hợp với các phương pháp khác nhất là các phương pháp mới để <br /> tăng cường phát huy tính tích cực của HS, đặc biệt là phương pháp thảo luận <br /> nhóm, đóng vai, trò chơi.<br /> + Thiết lập và duy trì mối quan hệ thầy trò gần gũi trong quá trình vận <br /> dụng phương pháp. GV tôn trọng kết quả trả lời của HS, động viên, khen <br /> ngợi những câu trả lời xuất sắc, nhẹ nhàng uốn nắn những câu trả lời sai.<br /> <br /> <br />   * Phương pháp trực quan<br /> Trực quan là PPDH trong đó GV sử dụng các phương tiện tác động <br /> trực tiếp đến cơ quan cảm giác của HS giúp các em tiếp thu tri thức của bài <br /> học một cách nhẹ nhàng, sinh động và hiệu quả.<br /> Nếu căn cứ vào các giác quan mà phương tiện trực quan tác động thì có <br /> thể phân chia thành các dạng trực quan sau đây:<br /> <br /> <br /> 19<br /> Huỳnh Vũ Chương­ THCS Lê Đình Chinh<br /> Nâng cao chất lương dạy học nội dung pháp luật trong môn giáo dục công dân lớp 9 ở trường trung học cơ <br /> sở<br /> <br /> + Phương tiện trực quan tác động vào thị giác, bao gồm tranh, ảnh, sơ <br /> đồ, biểu đồ, đồ thị, hình vẽ của GV trên bảng...<br /> + Phương tiện trực quan tác động vào thính giác bao gồm âm thanh, <br /> + Phương tiện trực quan tác động tổng hợp các giác quan, bao gồm <br /> phim, video, clip, vật thể, sự vật, hiện tượng trong quá trình tham quan thực <br /> tế.<br />   ­ Các bước tiến hành:<br /> + GV đưa ra phương tiện, tài liệu trực quan theo ý đồ giảng dạy<br /> + HS tiếp cận, khai thác thông tin từ phương tiện trực quan theo các <br /> câu hỏi, yêu cầu, gợi ý của GV.<br /> + HS phát biểu, trao đổi, thảo luận về thông tin thu được.<br /> + GV tổng hợp và đưa ra kết luận.<br /> Ví dụ: Khi dạy bài Nghĩa vụ bảo vệ tổ quốc. Giáo viên cho học sinh quan sát <br /> ảnh Chiến sĩ Hải quân canh giữ đảo Trường sa lớn.<br /> Giáo viên đặt câu hỏi: <br /> + Em có suy nghĩ gì về bức ảnh trên?<br /> + Bảo vệ tổ quốc là trách nhiệm của ai?<br /> ­ HS phát biểu, trao đổi, thảo luận về thông tin thu được.<br /> ­ GV tổng hợp và đưa ra kết luận.<br /> ­ Một số yêu cầu sư phạm:<br /> + Phải lựa chọn phương tiện trực quan phù hợp với mục tiêu, yêu cầu của <br /> tiết học.<br /> + Các tài liệu trực quan đưa ra cần đảm bảo tính chính xác, chân thực, <br /> rõ ràng. Cần hết sức tránh sử dụng những tài liệu trực quan chưa được kiểm <br /> tra kĩ càng, không đảm bảo độ tin cậy.<br /> <br /> <br /> 20<br /> Huỳnh Vũ Chương­ THCS Lê Đình Chinh<br /> Nâng cao chất lương dạy học nội dung pháp luật trong môn giáo dục công dân lớp 9 ở trường trung học cơ <br /> sở<br /> <br /> + Phải xác định được thời điểm sử dụng phương tiện sao cho thích <br /> hợp và hiệu quả nhất.<br /> + Sử dụng các phương tiện trực quan cần đúng địa chỉ, đúng chỗ, đúng <br /> thời điểm..<br /> + Phải nắm vững các yêu cầu và cách thức sử dụng đối với từng loại <br /> phương tiện trực quan.<br /> + Nhanh chóng tiếp cận, khai thác các thành tựu mới nhất: các phần <br /> mềm dạy học, internet... vào dạy học trực quan để đạt hiệu quả cao hơn.<br /> + Không được lạm dụng các phương tiện trực quan.<br /> <br /> <br />   * Phương pháp thảo luận nhóm<br /> Thảo luận nhóm là PPDH trong đó lớp học được chia thành những <br /> nhóm nhỏ để bàn bạc, trao đổi, thảo luận về một vấn đề học tập và đưa ra ý <br /> kiến chung của nhóm về vấn đề đó. Thảo luận nhóm được sử dụng rộng rãi <br /> nhằm giúp cho HS tham gia một cách chủ động vào quá trình học tập, tạo cơ <br /> hội cho HS có thể chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm, ý kiến để giải quyết một <br /> vấn đề có liên quan đến nội dung bài học.<br />   ­ Các bước tiến hành<br /> Thảo luận nhóm có thể tiến hành theo các bước sau:<br /> + GV nêu chủ đề thảo luận, chia nhóm, phân công vị trí làm việc, giao <br /> câu hỏi, yêu cầu thảo luận cho mỗi nhóm và quy định thời gian.<br /> + Các nhóm tiến hành thảo luận (trong thời gian quy định).<br /> + Đại diện các nhóm trình bày kết quả thảo luận. <br /> + Các nhóm khác lắng nghe, chất vấn, trao đổi, bổ sung ý kiến.<br /> + GV đánh giá và cung cấp thông tin phản hồi (kết luận).<br /> <br /> <br /> 21<br /> Huỳnh Vũ Chương­ THCS Lê Đình Chinh<br /> Nâng cao chất lương dạy học nội dung pháp luật trong môn giáo dục công dân lớp 9 ở trường trung học cơ <br /> sở<br /> <br /> Ví dụ: Khi dạy bài Quyền và nghĩa vụ lao động của công dân. Giáo <br /> viên nêu vấn đề: Tại sao lao động là quyền và nghĩa vụ của công dân? Cho <br /> các em thảo luận rồi rút ra kết luận.<br />   ­ Yêu cầu sư phạm:<br /> + Có nhiều cách chia nhóm, có thể theo số điểm danh, theo tổ, theo <br /> giới tính, theo vị trí ngồi.<br /> + Quy mô nhóm có thể lớn hơn hoặc nhỏ tùy theo vấn đề thảo luận. <br /> Tuy nhiên nhóm từ 4 ­ 6 HS là tốt nhất bởi lẽ: Số HS như vậy vừa đủ để <br /> đảm bảo tất cả HS có thể tham gia ý kiến nhưng cũng đủ để đảm bảo không <br /> thiếu ý tưởng cho sự tranh luận.<br /> + Nội dung thảo luận của các nhóm có thể giống hoặc khác nhau.<br /> + Cần quy định rõ thời gian thảo luận và thời gian trình bày kết quả thảo <br /> luận cho các nhóm.<br /> + Kết quả thảo luận có thể trình bày dưới nhiều hình thức: Bằng lời, <br /> đóng vai, viết, hoặc vẽ trên giấy khổ to... Có thể do một người thay mặt <br /> nhóm trình bày, có thể nhiều người trình bày, mỗi người mỗi đoạn nối tiếp <br /> nhau.<br /> + Trong thời gian HS thảo luận theo nhóm nhỏ, GV cần di chuyển giữa <br /> các nhóm để bao quát lớp và lắng nghe ý kiến của HS, giúp đỡ, gợi ý cho các <br /> em nếu được yêu cầu.<br /> <br /> <br />   * Phương pháp nêu vấn đề<br />   ­ Phương pháp nêu vấn đề là PPDH, trong đó GV giúp HS xem xét, phân tích <br /> những tình huống có vấn đề và xác định những cách thức giải quyết tình <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 22<br /> Huỳnh Vũ Chương­ THCS Lê Đình Chinh<br /> Nâng cao chất lương dạy học nội dung pháp luật trong môn giáo dục công dân lớp 9 ở trường trung học cơ <br /> sở<br /> <br /> huống đó nhằm tiếp thu tri thức, rèn luyện kỹ năng và hình thành tư tưởng, <br /> thái độ.<br /> ­ Đặt vấn đề, bao gồm:<br /> + Xác định hay phát hiện vấn đề.<br /> + Nêu lên những chi tiết có liên quan đến vấn đề (minh chứng).<br /> + Nêu lên những câu hỏi định hướng, gợi ý, làm cơ sở cho việc giải quyết <br /> vấn đề. <br /> ­ Giải quyết vấn đề:<br /> + Đề xuất cách giải quyết.<br /> + Lập kế hoạch (các bước) giải quyết.<br /> + Thực hiện kế hoạch.<br />  ­ Kết luận:<br /> + Liệt kê tất cả các giải pháp.<br /> + Đánh giá kết quả các giải pháp (tích cực, hạn chế...).<br /> + So sánh kết quả các giải pháp.<br /> + Quyết định chọn giải pháp tốt nhất.<br /> + Khơi gợi, đề xuất vấn đề mới.<br /> Ví dụ: Khi dạy bài Quyền và nghĩa vụ lao động của công dân. <br /> Để tạo thói quen và rèn luyện trong lao động giáo viên có thể gợi ý cho  <br /> các em tham gia các hoạt động lao động sản xuất trong gia đình trên cơ sở <br /> đặc điểm thể chất, sức khỏe phù hợp và coi lao động như là một hoạt động <br /> để cải thiện sức khỏe và thể lực cho mình chứ không giành thời gian rảnh <br /> cho các thú vui như chơi Game hay chát với nhau qua Internet. <br /> ­ Yêu cầu sư phạm<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 23<br /> Huỳnh Vũ Chương­ THCS Lê Đình Chinh<br /> Nâng cao chất lương dạy học nội dung pháp luật trong môn giáo dục công dân lớp 9 ở trường trung học cơ <br /> sở<br /> <br /> + Lực chọn các kiểu dạy học nêu vấn đề ở mức độ khó dễ khác nhau <br /> phù hợp với trình độ nhận thức và khả năng giải quyết của HS. <br /> + Vấn đề được lựa chọn phải phù hợp với nội dung của bài học, có <br /> tính thời sự, tiêu biểu, gắn với thực tiễn cuộc sống của HS và kích thích <br /> được óc tò mò, ham hiểu biết và sự sáng tạo của HS.<br /> + Vấn đề được tạo ra phải chứa đựng mâu thuẫn, phù hợp với nội <br /> dung bài học và tạo được sự hứng khởi trong tiếp nhận và giải quyết từ phía <br /> HS.<br />  + Vấn đề có thể được cả lớp giải quyết hoặc thông qua các nhóm học <br /> tập.<br />   + Khai thác sự hỗ trợ của phương tiện, thiết bị dạy học nhằm tạo ra <br /> tính phong phú, đa dạng của tình huống. <br /> + Chú trọng đến tính độc lập, tự lực của HS trong quá trình tiếp nhận <br /> và giải quyết tình huống dưới sự hướng dẫn của GV.<br /> + Khuyến khích HS trên cơ sở nội dung bài học cần liên hệ để phát <br /> hiện và tham gia giải quyết những vấn đề đang nảy sinh trong cuộc sống.  <br /> <br /> <br />   * Phương pháp xử lý tình huống <br /> Phương pháp xử lý tình huống là một PPDH, trong đó HS tự lực nghiên <br /> cứu một tình huống thực tiễn và giải quyết các vấn đề do tình huống đặt ra <br /> dưới sự hướng dẫn của GV. <br /> Tình huống là một hoàn cảnh thực tế, câu chuyện có thật hoặc được <br /> mô phỏng theo tình huống thường xảy ra trong thực tiễn có chứa đựng những <br /> mâu thuẫn, xung đột. Người học sau khi tiếp nhận phải đưa ra một quyết <br /> định trên cơ sở cân nhắc các phương pháp giải quyết khác nhau. <br /> <br /> <br /> 24<br /> Huỳnh Vũ Chương­ THCS Lê Đình Chinh<br /> Nâng cao chất lương dạy học nội dung pháp luật trong môn giáo dục công dân lớp 9 ở trường trung học cơ <br /> sở<br /> <br />   ­ Các bước tiến hành: <br /> + Giáo viên cung cấp cho HS tình huống kèm theo câu hỏi, yêu cầu <br /> hoặc gợi ý trả lời. Quy định thời gian thảo luận hoặc suy nghĩ để giải quyết <br /> tình huống.<br />   + HS tiếp cận tình huống, thảo luận hoặc suy nghĩ để đưa ra phương <br /> án giải quyết.<br /> + HS đưa ra cách giải quyết tình huống. <br /> + Từ tình huống cụ thể, GV hướng HS đến thảo luận về vấn đề rộng <br /> lớn, khái quát hơn (được đề cập trong nội dung bài học) mà tính huống cụ <br /> thể đó chỉ là một trường hợp tiêu biểu, điển hình.<br /> + GV tổng hợp ý kiến, đánh giá và rút ra kết luận.<br />   ­ Yêu cầu sư phạm<br /> + Tình huống có thể dài hay ngắn với mức độ khó dễ khác nhau tùy <br /> từng nội dung vấn đề song phải phù hợp với nội dung bài học, trình độ HS <br /> và thời lượng giảng dạy.<br /> + Tình huống cần chứa đựng mâu thuẫn, phản ánh tính đa dạng của <br /> cuộc sống hiện thực nên nó phải tương đối phức tạp chứ không phải là một <br /> câu chuyện đơn giản.<br /> + Tình huống có thể đã được người trong cuộc giải quyết, có kết quả <br /> rõ ràng hoặc có thể để mở mà chưa có cách giải quyết.<br /> + Cần phải quy định rõ thời gian HS thảo luận (hoặc suy nghĩ) để giải <br /> quyết, thời gian và hình thức trình bày kết quả giải quyết tình huống.<br /> + Tình huống phải được kết thúc bằng một loạt các vấn đề hoặc câu <br /> hỏi như: Bạn nghĩ điều gì sẽ xảy ra tiếp theo? Bạn sẽ làm gì nếu bạn là <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 25<br /> Huỳnh Vũ Chương­ THCS Lê Đình Chinh<br /> Nâng cao chất lương dạy học nội dung pháp luật trong môn giáo dục công dân lớp 9 ở trường trung học cơ <br /> sở<br /> <br /> nhân vật A (hay nhân vật B)? Vấn đề này có thể được ngăn chặn như thế <br /> nào?...<br /> + Kết quả trả lời các câu hỏi xung quanh tình huống phải được dùng <br /> để giải quyết một tình huống rộng hơn, khái quát hơn.<br /> + Tình huống cần liên hệ với kinh nghiệm hiện tại cũng như thực tiễn <br /> cuộc sống, nghề nghiệp trong tương lai của người học.<br /> + Tình huống có thể diễn giải theo cách nhìn của người đọc và để mở <br /> nhiều hướng giải quyết. Trong việc giải quyết các tình huống thực tiễn, <br /> không phải bao giờ cũng có giải pháp duy nhất đúng.<br /> + Có thể tổ chức cho cả lớp cùng nghiên cứu một tình huống hoặc <br /> phân công mỗi nhóm nghiên cứu một tình huống khác nhau.<br /> <br /> <br />   * Phương pháp đóng vai<br /> Đóng vai là PPDH, trong đó GV tổ chức cho người học thực hành, “làm <br /> thử” một số cách ứng xử nào đó trong một tình huống giả định. Đây là PPDH <br /> nhằm giúp HS suy nghĩ sâu sắc về một vấn đề bằng cách tập trung vào một <br /> sự kiện cụ thể mà người học vừa thực hiện hoặc quan sát. Việc “diễn” <br /> không phải là phần chính của phương pháp này mà điều quan trọng là sự <br /> thảo luận sau phần diễn ấy.<br /> ­ Các bước tiến hành:<br /> + GV nêu chủ đề, chia nhóm và giao tình huống, yêu cầu đóng vai cho <br /> từng nhóm. Trong đó có quy định rõ thời gian chuẩn bị, thời gian đóng vai của <br /> mỗi nhóm.<br /> + Các nhóm thảo luận về công tác chuẩn bị.<br /> + Các nhóm tiến hành đóng vai.<br /> <br /> <br /> 26<br /> Huỳnh Vũ Chương­ THCS Lê Đình Chinh<br /> Nâng cao chất lương dạy học nội dung pháp luật trong môn giáo dục công dân lớp 9 ở trường trung học cơ <br /> sở<br /> <br /> + Lớp thảo luận, nhận xét, thường thì thảo luận bắt đầu về ứng xử <br /> của các nhân vật cụ thể hoặc tình huống trong vở diễn, nhưng sẽ mở rộng <br /> phạm vi sang những vấn đề khái quát hơn gắn với nội dung bài học.<br /> + GV tổng hợp, đánh giá và rút ra kết luận.  <br /> ­ Yêu cầu sư phạm<br /> + Tình huống đóng vai phải phù hợp với nội dung bài học, lứa tuổi, <br /> trình độ HS và điều kiện, hoàn cảnh lớp học. <br /> + Tình huống không nên quá dài và phức tạp có thể vượt thời gian cho <br /> phép. <br /> + Tình huống nên để mở với nhiều cách giải quyết khác nhau, không <br /> cho trước “kịch bản”, lời thoại.<br /> + Phải dành thời gian phù hợp để HS thảo luận, xây dựng kịch bản <br /> chuẩn bị.<br /> + Trong khi HS thảo luận và chuẩn