SKKN: Phương pháp rèn luyện học sinh yếu, kém – môn Hóa học THCS

Phương pháp rèn luyện học sinh yếu, kém – môn Hóa học THCS<br /> <br /> I.MỞ ĐẦU:<br /> 1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:<br />     Đối với môn hóa học, đây là môn học “vỡ lòng”, hoàn toàn mới lạ đối với  <br /> các em, sự  tiếp xúc môn học này ít nhiều làm cho các em bỡ  ngỡ, một số  ít  <br /> các em có năng khiếu còn tìm tòi thích thú đối với môn học mới này, còn đa số <br /> các em đều cảm thấy xa lạ  và ngán ngại, nếu không có biện pháp thích hợp  <br /> các em rất dễ chán nản, bỏ học. Các em xem môn học này là một trong những  <br /> môn học khó khăn nhất giống như các môn học tiếng nước ngoài. Vì thực tế <br /> đối với các em, khi học môn học này phải học thuộc lòng các kí hiệu hóa học, <br /> tên gọi, hóa trị,…các em còn lúng túng , mù mờ  việc dự  đoán các sản phẩm  <br /> tạo thành trong  một phương trình phản ứng hóa học, việc củng cố rèn luyện <br /> các em đối với môn học này ở  bậc THCS giúp cho học sinh có kiến thức cơ <br /> bản để làm nền tảng cho bậc học tiếp theo.<br /> Quán triệt quan điểm “dạy thật , học thật”, chống lại “bệnh thành tích” <br /> trong giáo dục, đang là căn bệnh nhức nhối mà riêng tôi cảm thấy bức xúc!  <br /> Trong khuôn khổ chia sẻ  “ kinh nghiệm rèn luyện học sinh yếu, kém môn  <br /> hóa học”, bản thân công tác trong nghành luôn trăn trở  và luôn tìm giải pháp <br /> nâng cao chất lượng học sinh nói chung trong đó quan tâm nhiều đến học sinh <br /> yếu kém nói riêng<br /> 2. MỤC TIÊU, NHIỆM VỤ CỦA ĐỀ TÀI:<br /> ­  Qua nội dung của đề tài giáo viên có phương pháp truyền thụ kiến thức cơ <br /> bản cho học sinh, học sinh nhận biết, thông hiểu, vận dụng kiến thức làm các <br /> bài tập ở nhà, bài tập ở lớp, bài kiểm tra.<br /> ­ Nhằm nâng cao chất lượng dạy và học <br /> ­ Là động lực thúc đẩy các học sinh yếu kém có ý thức hơn trong học tập <br /> ­ Là cơ sở kiến thức cho học sinh  tiếp thu chương trình cấp trung học sơ sở<br /> <br /> <br /> <br /> Người viết: Hoàng Thị Năm ­ Bộ môn Hóa ­Trường THCS Nguyễn Trãi                 1<br /> Trang             <br /> Phương pháp rèn luyện học sinh yếu, kém – môn Hóa học THCS<br /> ­ Nêu ra các bước ngắn gọn với các ví dụ minh họa và có những ví dụ  thông <br /> qua một vài nội dung học ở môn hóa học 8, 9 để từng bước tạo hứng thú cho <br /> các em trong các bài học<br /> 3. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU:<br /> ­ Rèn luyện học sinh yếu kém môn hóa học 8,9 cho học sinh<br /> ­ Nội dung vài bài học trong chương trình SGK Hóa học THCS<br /> ­ Hiện tượng liên quan đến kiến thức hóa học THCS<br /> 4. GIỚI HẠN PHẠM VI NGHIÊN CỨU:<br /> Học sinh lớp 8A6 năm học 2013­ 2014, 9A6 năm học 2014 ­ 2015  ở  trường  <br /> THCS Nguyễn Trãi – Huyện KrôngAna  ­ Tỉnh ĐăkLăk<br /> 5. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU:<br /> Khi nghiên cứu đề tài này tôi sử dụng phối hợp các phương pháp sau:<br /> ­ Quan sát<br /> ­ Nghiên cứu sản phẩm của đối tượng<br /> ­ Khái quát lý luận, phân tích lý luận<br /> ­ Thực nghiệm khoa học<br /> Vận dụng kiến thức đã học trong trường Cao Đẳng và Đại Học, kiến thức  <br /> sách giáo khoa hóa học lớp 8,9 của Bộ Giáo dục và phương pháp cải cách bộ <br /> môn hóa học lớp 8,9<br />  II. NỘI DUNG<br /> 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN THỰC HIỆN ĐỀ TÀI:<br /> Cùng với quan điểm của Đảng luôn xem giáo dục đào tạo là quốc sách hang <br /> đầu có tác dụng to lớn trong công cuộc phát triển kinh tế  ­ xã hội của đất <br /> nước. Những định hướng lớn về  phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội trong  <br /> cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kì quá độ  lên chủ  nghĩa xã hội(bổ <br /> sung và phát triển năm 2011), khẳng định “ giáo dục và đào tạo có sứ  mệnh  <br /> nâng cao dân trí, phát triển nguồn nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, góp phần  <br /> quan trọng phát triển đất nước, xây dựng nền văn hóa và con người Việt  <br /> Người viết: Hoàng Thị Năm ­ Bộ môn Hóa ­Trường THCS Nguyễn Trãi                 2<br /> Trang             <br /> Phương pháp rèn luyện học sinh yếu, kém – môn Hóa học THCS<br /> Nam. Phát triển giáo dục và đào taọ  cùng  với phát triển khoa học và công  <br /> nghệ  là quốc sách hang đầu. đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục và đào  <br /> tạo theo nhu cầu phát triển của xã hội… đẩy mạnh xã hội học tập, tạo cơ  <br /> hội và điều kiện cho mọi công dân được học tập suốt đời”1<br /> Hưởng ứng cuộc vận động của Bộ Giáo dục và đào tạo: “Mỗi thầy cô giáo <br /> có ít nhất một sáng kiến kinh nghiệm” và phong trào “ trường học thân <br /> thiện, học sinh tích cực” nhằm phát huy tích cực và tiềm năng sáng tạo của <br /> giáo viên trong nhà trường, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện!<br /> “Lâu nay chúng ta chỉ khen thưởng cho học sinh khá, giỏi, xuất sắc mà quên  <br /> đi những học sinh yếu kém có tiến bộ. Bên cạnh đó phải nghiên cứu phương  <br /> pháp   phụ   đạo,   bồi   dưỡng   cho   học   sinh   yếu   kém”2.   Thật   vậy,   việc   khen <br /> thưởng kịp thời những học sinh có thành tích xuất sắc trong học tập, động <br /> viên, khích lệ  học sinh yếu kém có tiến bộ  kịp thời mới khuyến khích được <br /> phong trào dạy và học trong nhà trường. sự  đổi mới trong giảng dạy là một <br /> yêu cầu thực tế của xã hội.<br /> 2. THỰC TRẠNG:<br /> 2.1 Thuận lợi – khó khăn:<br /> Thuận lợi:    Nhà nước  và bộ  giáo dục, sở  giáo dục, phòng giáo dục, nhà <br /> trường quan tâm đến công tác bồi dưỡng nghiệp vụ chuyên môn cho giáo viên.  <br /> Cơ sở vật chất trường học và đồ dùng phục vụ công tác dạy và học tương đối  <br /> tốt. Công nghệ  thông tin được cập nhật là điều kiện để  giáo viên dạy tốt và <br /> học sinh học tốt.<br /> Khó khăn:<br /> <br /> *Từ học sinh:<br /> <br /> ­  Học sinh không hứng thú học tập bộ môn: Khác với các môn khác, môn <br /> Hóa Học có nhiều khái niệm trừu tượng, khó, học sinh hạn chế <br /> <br /> <br /> <br /> Người viết: Hoàng Thị Năm ­ Bộ môn Hóa ­Trường THCS Nguyễn Trãi                 3<br /> Trang             <br /> Phương pháp rèn luyện học sinh yếu, kém – môn Hóa học THCS<br /> kiến thức cơ bản, do đó học sinh tiếp thu kiến thức ngày càng khó <br /> khăn và thiếu hụt.<br /> <br /> ­ Chất lượng đầu vào thấp, học sinh học yếu môn Toán, Lý khó có khả năng <br /> tiếp thu kiến thức môn Hóa học do đó sợ môn Hóa và không ham thích <br /> học Hóa. <br /> <br />  ­ Một số  em lười học, thiếu sự  chuẩn bị chu đáo dụng cụ  học tập dẫn tới  <br /> không nắm được các kĩ năng cần thiết trong việc học và vận dụng vào  <br /> việc giải quyết các dạng bài tập Hóa học.<br /> <br /> ­  Một số  em thiếu   tìm tòi, sáng tạo trong học tập, không có sự  phấn đấu  <br /> vươn lên, có thói quen chờ đợi lười suy nghĩ hay dựa vào giáo viên, bạn <br /> bè hoặc xem lời giải sẵn trong sách giải một cách thụ động.<br /> <br /> * Từ giáo viên:<br /> <br /> ­ Chưa thực sự  quan tâm đến tất cả  các đối tượng học sinh trong cả  lớp mà <br /> chỉ chú trọng một số em học khá, giỏi; giáo viên chưa thật tâm lý, chưa  <br /> động viên khéo léo kịp thời đối với những tiến bộ của học sinh dù nhỏ.<br /> <br /> ­  Chưa cân đối giữa việc truyền thụ  kiến thức với rèn luyện kỹ  năng thực  <br /> hành Hóa Học.<br /> <br /> ­ Không nắm chắc đối tượng dẫn tới đề  quá cao hoặc quá thấp đối với học  <br /> sinh.<br /> <br /> ­ Chưa tạo được không khí học tập thân thiện. Giáo viên bộ  môn chưa phối <br /> kết hợp tốt với giáo viên chủ nhiệm và phụ huynh học sinh.<br /> <br /> ­  Phương  pháp dạy học chậm  đổi mới: Nhiều giáo  viên chưa  chú  ý đến  <br /> phương pháp dạy học đặc trưng của bộ môn: không có thí nghiệm trên  <br /> lớp, bỏ giờ thực hành thí nghiệm, phương tiện dạy học nghèo nàn, lạc  <br /> hậu.<br /> <br /> <br /> <br /> Người viết: Hoàng Thị Năm ­ Bộ môn Hóa ­Trường THCS Nguyễn Trãi                 4<br /> Trang             <br /> Phương pháp rèn luyện học sinh yếu, kém – môn Hóa học THCS<br /> ­ Việc kiểm tra, đánh giá chưa nghiêm túc, chưa có tác dụng khích lệ học sinh  <br /> trong học tập, thậm chí còn tạo điều kiện cho học sinh chây lười. <br /> <br /> ­  Chưa tổ chức được các buổi ngoại khóa, những hoạt động ngoài giờ lên lớp  <br /> cho học sinh tham gia. <br /> <br /> * Từ phụ huynh học sinh và xã hội:<br /> <br /> ­ Học sinh là con em nhân dân lao động, nghèo ít có điều kiện đầu tư việc học  <br /> cho con cái. <br /> <br /> ­ Một số  phụ  huynh không quan tâm đến việc học của con em, khoán trắng <br /> việc học tập của con em họ cho nhà trường.<br /> <br /> ­ Sự phát triển bùng nổ của công nghệ thông tin cùng với internet với các dịch <br /> vụ vui chơi, giải trí hấp dẫn đã lôi cuốn các em.<br /> 2.2 Thành công – Hạn chế:<br /> Thành công: Khi áp dụng đề  tài này phần lớn học sinh có hứng thú với môn  <br /> học, siêng năng và có ý thức tự  học. Các em học sinh luôn tích cực qua việc <br /> hoàn thành bài tập ở nhà và nắm được tương đối kiến thức trọng tâm của từng <br /> bài học<br /> Hạn chế: Thời lượng phân phối chương trình lên lớp chưa đủ để cho các em <br /> làm bài tập và trực quan bằng thí nghiệm biểu diễn, một số học sinh chưa có <br /> tinh thần tự giác học tập, không có thói quen tự học ở nhà; một bộ phận phụ <br /> huynh chưa thực sự quan tâm đến việc học tập của con em mình.<br /> 2.3  Mặt mạnh, mặt yếu:<br /> <br /> ­ Đề  tài là tài liệu tham khảo cho giáo viên đang giảng dạy môn hóa học  ở <br /> trường THCS cũng như giáo viên đang giảng dạy ở  nhiều môn học khác tạo <br /> động lực cho học sinh học tập tốt hơn môn học của mình. Học sinh ý thức  <br /> hơn việc tự  học, nhận thấy rằng việc tự  học là rất cần thiết để  nâng cao <br /> kiến thức cho bản thân cũng như  giúp học tốt hơn các môn học trong nhà <br /> trường đặc biệt là môn hóa học.<br /> Người viết: Hoàng Thị Năm ­ Bộ môn Hóa ­Trường THCS Nguyễn Trãi                 5<br /> Trang             <br /> Phương pháp rèn luyện học sinh yếu, kém – môn Hóa học THCS<br /> ­ Với đối tượng học sinh yếu, để các em phát huy tốt khả năng của mình cần <br /> có sự  phối hợp thường xuyên hơn giữa gia đình với nhà trường và giáo viên  <br /> giảng dạy bộ  môn vì với đối tượng học sinh này kỹ  năng tự  học  ở  nhà là  <br /> chưa tốt.<br /> <br /> 2.4 Nguyên nhân, các yếu tố tác động:<br /> Từ thực tế  giảng dạy tôi nhận thấy rằng việc các em học yếu kém môn <br /> hóa học là do nhiều nguyên nhân như: Do đặc điểm lứa tuổi, do hoàn cảnh  <br /> sống và môi trường tác động,  ở  đây vì nhiều gia đình có hoàn cảnh khó khăn  <br /> nên số học sinh bỏ học giữa chừng để làm kinh tế phụ giúp gia đình khá phổ <br /> biến, các em thấy bạn cùng lứa tuổi mình đã có thể kiếm được tiền mà không <br /> cần học tập nhiều cộng với việc tiếp thu các môn học gặp nhiều khó khăn <br /> cũng góp phần làm các em lơ  là việc học nên tự  bản thân học sinh chưa có <br /> động lực để học tập. Ngoài những nguyên nhân khách quan trên cũng còn một <br /> phần là do kiến thức môn hóa học trừu tượng, khó tiếp thu đối với một số học  <br /> sinh, số  lượng bài tập nhiều và khó cũng góp phần tạo nên sự  chán nản nơi <br /> học sinh. <br /> <br /> 2.5  Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đã đặt ra<br /> <br /> ­ Từ các vấn đề mà thực trạng  học sinh yếu kém môn Hóa Học đã nêu ở đây <br /> có 2 nguyên nhân chủ yếu: <br /> <br /> +  Là yếu tố ngoại cảnh, do môi trường sống, bạn bè và gia đình tác động đến <br /> sự  tự học của học sinh nói chung. Với nguyên nhân này giải pháp khắc phục <br /> là cần tăng cường sự  phối hợp tốt hơn nữa giữa nhà trường và gia đình học <br /> sinh, đặc biệt là những em mà gia đình có điều kiện kinh tế  khó khăn, sự <br /> động viên khích lệ của giáo viên dành cho  bản thân các em là cần thiết.<br /> <br /> ­+  Là do đặc điểm môn học và phương pháp giảng dạy của giáo viên. Tâm lý  <br /> chung của học sinh là dễ  chán nản nếu như  các em không hiểu bài. Chẳng <br /> hạn trong chương trình lớp 8 nếu các em không học thuộc bảng 1 – Một số <br /> Người viết: Hoàng Thị Năm ­ Bộ môn Hóa ­Trường THCS Nguyễn Trãi                 6<br /> Trang             <br /> Phương pháp rèn luyện học sinh yếu, kém – môn Hóa học THCS<br /> nguyên tố hóa học SGK/ 42  và bảng 2 – Hóa trị của một số nhóm nguyên tử <br /> SGK/ 43,   những công thức chuyển đổi giữa khối lượng, thể  tích và lượng <br /> chất thì các em khó có thể  có những kiến thức kỹ  năng cơ  bản để  giải bài <br /> tập. Đây là những công thức căn bản có thể áp dụng vào cho cả chương trình  <br /> hóa học mà nếu các em ngay từ đầu không nắm vững thì sẽ rất khó vận dụng  <br /> vào làm bài tập ở những bài học tiếp theo dẫn đến chán nản dẫn đến kết quả <br /> học tập giảm sút.<br /> <br />      Từ  những khó khăn nêu trên mà học sinh khi học môn hóa học 8, 9 mắc <br /> phải, với những kinh nghiệm giảng dạy nhiều năm môn hóa học lớp 8 và 9 <br /> tôi mạnh dạn đề xuất một vài giải pháp nhằm giúp các em khắc phục những <br /> khó khăn trên đồng thời thông qua việc các em nắm được các kiến thức áp  <br /> dụng vào làm bài tập để  từng bước các em biết cách học để  nâng cao kiến  <br /> thức của mình.<br /> <br /> 3. GIẢI PHÁP – BIỆN PHÁP: <br /> <br /> 3.1 Mục tiêu của giải pháp, biện pháp:<br /> <br />   Viết lại những kinh nghiệm đã có trong quá trình giảng dạy nhằm giúp học <br /> sinh từng bước nắm được những kiến thức cơ bản  để cải thiện kết quả học  <br /> tập các môn học nói chung và môn hóa học nói riêng cũng như tạo tiền đề tốt <br /> để phát triển thêm nhiều kỹ năng khác trong môn hóa học như kỹ năng làm thí <br /> nghiệm, kỹ năng viết báo cáo thực hành, kỹ năng giải bài tập……<br /> <br /> 3.2 Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp trên:<br /> <br />     Từ thực tiễn giảng dạy tôi nhận thấy rằng để học sinh không còn yếu kém <br /> đối với môn học này cũng như  từng bước tạo hứng thú say mê với môn học  <br /> của các em, để  ngày càng nâng cao chất lượng môn học thì cần phải trải qua  <br /> những bước làm cụ thể sau:<br />   Phân loại học sinh, giúp đỡ, động viên kịp thời: <br /> <br /> Người viết: Hoàng Thị Năm ­ Bộ môn Hóa ­Trường THCS Nguyễn Trãi                 7<br /> Trang             <br /> Phương pháp rèn luyện học sinh yếu, kém – môn Hóa học THCS<br />      Kiểm tra kiến thức chung của các em từ đầu năm học từ đó phân loại học <br /> sinh yếu kém, trao đổi với giáo viên Chủ nhiệm,giáo viên bộ môn của năm học  <br /> trước để có thể nắm rõ tính cách, hoàn cảnh học lực của những môn học liên  <br /> quan. Giáo viên không chỉ truyền đạt kiến thức mà quan trọng hơn là tổ  chức <br /> những tình huống kích thích sự tò mò, đòi học của các em, hướng dẫn các em <br /> khắc phục khó khan mà học tập để tiến bộ. trang bị cho các em học sinh yếu  <br /> kém những kiến thức cơ bản đã học qua mà các em quên hoặc cưa biết. cần  <br /> thiết ghi  tóm  tắt, cách nhớ, mẹo nhớ…giúp cho các em biết cách học, có <br /> phương pháp học tập phù hợp với bộ môn<br /> ­ Thiết nghĩ làm giáo dục và đào tạo không chỉ  dạy các em kiến thức cơ  bản <br /> trong từng môn học mà còn phải kết hợp giáo dục đạo đức, hiểu rõ tâm lý đối <br /> tượng nghiên cứu để có biên pháp thích hợp và kịp thời.  tùy theo từng học sinh <br /> và từng nguyên nhân cụ thể dẫn đến học yếu, kém. Hóa học là môn tự  nhiên <br /> liên quan mật thiết với môn Toán, Lý nếu các em hỏng kiến thức, thiếu kỹ <br /> năng làm toán thì các em dễ chán nản môn Hóa học.<br /> ­ Điều này bắt nguồn từ bệnh thành tích của nhiều năm trước, có những em đã  <br /> học lớp 9 mà tìm  ẩn x hay áp dụng quy tắc tam suất  để  tìm số  mol trên <br /> phương trình còn chưa nắm vững. Giúp các em lấy lại tự tin, đòi hỏi giáo viên <br /> phải ôn lại những kiến thức căn bản về toán học. <br /> Ví dụ:   Tìm hóa trị  của một nguyên tố  chưa biết, ta cần đặt  ẩn x( là hóa trị <br /> của nguyên tố cần tìm), sau đó áp dụng quy tắc hóa trị để tìm x. chẳng hạn ta  <br /> được 2x = 6 => x = 6/2 =3.Hay, cứ 1 mol sắt tác dụng với 2 mol HCl. Vậy 0,05 <br /> mol sắt tác dụng thì cần bao nhiêu mol HCl phản ứng, mà các em còn lung túng <br /> chưa giải quyết được.<br /> ­ Thường xuyên kiểm tra bài, làm những bài tập đơn giản để động viên, khích <br /> lệ tinh thần,khen tặng những tiến bộ qua từng bài tập nhỏ. Chẳng hạn: “ Hôn <br /> nay em rất tiến bộ, cố gắng thêm”. Ngoài những khen tặng động viên khi các  <br /> em tự  hoàn thành một bài tập hay đã nắm vững một vấn đề  nào đó còn phải  <br /> <br /> Người viết: Hoàng Thị Năm ­ Bộ môn Hóa ­Trường THCS Nguyễn Trãi                 8<br /> Trang             <br /> Phương pháp rèn luyện học sinh yếu, kém – môn Hóa học THCS<br /> tìm những điểm tôt khác của các em để khen ngợi. Chẳng hạn, tính cẩn thận,  <br /> cách trình bày rõ ràng. Khen tặng, khích lệ tinh thần là một nghệ thuật dẫn dụ <br /> con người mà từ xưa đến nay các nhà khoa học lừng danh đã làm nên lịch sử <br /> cững từ đó.<br /> ­ Để  hỗ  trợ  các em trong học tập, cần hướng dẫn các em suy đoán đơn giản  <br /> về sản phẩm tạo thành cho một phản ứng hóa học vô cơ  thông thường: phản <br /> ứng trung hòa, phản ứng trao đổi, phản ứng hóa hợp, phản ứng thế, phản ứng  <br /> nhiệt phân và kể cả phản ứng oxi hóa khử thông thường…. <br /> ­ Đầu tiên phải kiểm tra và giúp cho các em học thuộc kí hiệu và hóa trị  của  <br /> một số nguyên tố thường gặp một cách thành thạo<br /> ­ Hướng dẫn lại cách viết đúng công thức hóa học:<br /> Công thức hóa học dạng chung: <br />                                                      a   b<br />                                              AxBy<br /> Trong đó: A, B là KHHH của nguyên tố ( B có thể là nhóm nguyên tử)<br />           a, b là hóa trị của A,B <br />           x, y là chỉ số của A, B<br /> + Trường hợp I : a = b  x= y= 1( chỉ số 1 không ghi trong CTHH)<br />       I    I<br />  Ví dụ:  Na xCly  CTHH: NaCl<br />        II     II<br />        Mg x OY   CTHH: MgO<br />         II    II<br />       Fex( SO4)y  CTHH : FeSO4 <br /> + Trường hợp II : a # b  x= b, y = a ( x, y tối giản)<br />           III  II<br />  Ví dụ :     Alx Oy      CTHH : Al2O3<br /> <br /> Người viết: Hoàng Thị Năm ­ Bộ môn Hóa ­Trường THCS Nguyễn Trãi                 9<br /> Trang             <br /> Phương pháp rèn luyện học sinh yếu, kém – môn Hóa học THCS<br /> <br /> <br />            IV  II<br />             Sx Oy       CTHH : SO2<br /> <br /> <br />             II     III<br />            Cax ( PO4)y     CTHH: Ca3 ( PO4)2<br />             II       II<br />            Cax ( HPO4)y     CTHH: Ca HPO4<br /> ­ Cách nhanh để lập CTHH :  Hóa trị của nguyên tố  này là chỉ  số  của nguyên  <br /> tố kia( trừ một số trường hợp ngoại lệ )<br /> * Cho các em viết công thức hóa học từ dễ đến khó như sau : <br /> ­ Viết công thức các chất tham gia phản ứng<br /> ­ Dự đoán phản  ứng xảy ra ( dự đoán sản phẩm tạo thành) của oxit bazơ  với  <br /> axit : để viết đúng sản phẩm của phản ứng giữa axit  với oxit bazơ, ta có cách <br /> nhớ  như  sau : ‘‘ Kim loại trong oxit sẽ  kết hợp với gốc axit tạo thành muối, <br /> hidro kết hợp với oxi tạo thành nước’’  hay dễ nhớ nhất là ‘‘ gần với gần, xa <br /> với xa’’<br />  ví dụ : 6HCl + Al2O3 => 2AlCl3  +3 H2O <br /> Quan trọng hơn là học sinh phải thuộc hóa trị để viết đúng công thức hóa học  <br /> và cân bằng đúng phương trình.<br />      Đối với nhiều học sinh lớp 9 bài toán tính theo PTHH đơn giản nhiều em  <br /> vẫn chưa biết làm, chưa biết mình phải bắt đầu từ đâu, giáo viên nên  đưa ra  <br /> phương pháp giải và hướng dẫn học sinh từ từ để học sinh nắm được phương <br /> pháp.<br /> Trước tiên phải ôn tập cho học sinh một số công thức cần vận dụng khi giải <br /> toán tính theo PTHH:<br /> * Công thức chuyển đổi giữa khối lượng và lượng chất:<br /> m = n . M     n = m : M    M = m : n<br /> Người viết: Hoàng Thị Năm ­ Bộ môn Hóa ­Trường THCS Nguyễn Trãi                 10<br /> Trang             <br /> Phương pháp rèn luyện học sinh yếu, kém – môn Hóa học THCS<br /> m: Khối lượng chất( g) , n là số mol chất( mol). M là khối lượng mol( g)<br /> * Công thức chuyển đổi giữa lượng chất và thể tích chất khí:<br /> V ( đktc) = 22,4. n   n= V : 22,4<br /> V ( đkt) = 24. n   n= V : 24<br /> * Công thức tỉ khối của khí A đối với khí B:<br /> d A/B = MA : MB<br /> * Công thức tìm khối lượng dung dịch liên quan đến khối lượng riêng: <br /> m = V. D  V = m : D<br /> m: là khối lượng dung dịch ( g)<br /> D là khối lượng riêng<br /> V là thể tích dung dịch.<br /> * Công thức tính nồng độ mol và nồng độ % của dung dịch:<br /> n<br /> Công thức tính nồng độ mol : CM = <br /> V<br /> <br /> CM : Nồng độ mol<br /> n: số mol<br /> V: thể tích ( l)<br /> Công thức tính nồng độ phần trăm:<br />                mct<br />   C% =          . 100%<br />                mdd<br /> ­ mct là khối lượng chất tan, biểu thị bằng gam <br /> ­ mdd là khối lượng dung dịch, biểu thị bằng gam<br />             mdd = mct + mdm<br /> Từ những công thức trên, học sinh đã vận dụng vào bài tập tính theo PTHH<br /> Dạng cơ bản : Dựa vào lượng 1 chất tính lượng các chất khác theo phản ứng.<br /> Phương pháp giải :<br /> Bước 1 : Đổi khối lượng hoặc thể tích chất khí ra số mol :<br /> <br /> Người viết: Hoàng Thị Năm ­ Bộ môn Hóa ­Trường THCS Nguyễn Trãi                 11<br /> Trang             <br /> Phương pháp rèn luyện học sinh yếu, kém – môn Hóa học THCS<br /> + Nếu đề bài cho khối lượng : n= m/M<br /> + Nếu đề bài cho thể tích chất khí( đktc): n= V/22.4<br /> Bước 2 : Lập PTHH của phản ứng<br /> Bước 3 : Dựa vào PTHH để tìm số mol chất tham gia hoặc tạo thành<br /> Bước 4 : Đổi số mol thành khối lượng hoặc thể tích ( m = n.M, V = n.22,4)<br /> <br /> Lớp 8: <br /> Ví dụ 1 : Bài tập này có thể được vận dụng thi học kì 1 sau khi học tiết 32, <br /> 33 tính theo PTHH.<br /> Đề:  Cho 3,25 gam kẽm tác dụng với dung dịch axit clohiđric ( HCl) vừa đủ, <br /> tạo thành kẽm clorua (ZnCl2) và khí hiđro.<br /> a.Tính khối lượng của axit clohiđric đã dùng?<br /> <br /> b.Tính thể tích khí hiđro thoát ra( đk tc)<br /> <br /> Hướng dẫn:<br /> <br /> m Zn 3.25<br /> n Zn 0,05(mol )<br /> M Zn 65<br /> <br /> Phương trình hóa học<br /> <br /> Zn   +   2HCl     ’   ZnCl2   +    H2’<br /> <br /> 0.05­­­­­­­>0.1­­­­­­­­­­­­­­­­­­>0.05 (mol)<br /> 0,05.2<br /> Theo phương trình hóa học ta có:  n HCl 0,1(mol )  <br /> 1<br /> <br /> m HCl n.M 0,1.36.5 3.65 g<br /> <br /> VH2= n * 22.4 = 0,05 * 22.4 =1.12 (lit)<br /> <br /> Ví dụ 2: Bài tập này có thể được vận dụng thì học kì II sau khi học tiết 62,33 <br /> Nồng độ dung dịch<br /> <br />  Đề: Hòa tan 8,4 gam Fe bằng dd HCl 10,95% ( vừa đủ)<br /> a. Viết PTHH.<br /> b. Tính thể tích khi thu được ( đktc)<br /> Người viết: Hoàng Thị Năm ­ Bộ môn Hóa ­Trường THCS Nguyễn Trãi                 12<br /> Trang             <br /> Phương pháp rèn luyện học sinh yếu, kém – môn Hóa học THCS<br /> c. Tính khối lượng dung dịch axit cần dùng ?<br /> d. Tính nồng độ phần trăm của dung dịch thu được sau phản ứng.<br />                                 Giải:<br /> a. PTHH:  <br />            Fe + 2HCl  FeCl2 +H2       ( 1)<br /> b. nFe = m: M = 8,4: 56 = 0,15 ( mol)<br /> Theo ( 1) ; nH2 = nFeCl2 = nFe = 0.15 ( mol)<br /> VH2( đktc) = 22,4. 0,15 = 3,36 ( l )<br />  c. Theo ( 1 ) nHCl = 2 nFe = 2. 0,15 = 0,3 ( mol)<br />          mHCl = 0,3. 36,5 = 10,95 = 100 ( g)<br />    Khối lượng dung dịch axit HCl 10,95% cần dùng là:<br />           mHCl = ( 10,95.100) / 10,95 = 100 g <br />     d. Dung dịch sau phản ứng có FeCl2.<br />     mFeCl2 = 0,15. 127 = 19,05 ( g)<br />     mH2 = 0,15 . 2 = 0,3 ( g)<br />     mdd sau p/ư = ( 8,4 + 100) – 0,3 = 108,1 gam<br />   C % FeCl2 = ( 19,05 . 100) / 108,1 = 17,62%<br /> Hoặc là, để nhận dạng một bài toán, chẳng hạn dạng toán dư thường gặp ở <br /> bậc THCS.Các em chú ý đến dữ  kiện đề  bài (bài cho đồng thời cả  2 lượng  <br /> chất tham gia phản  ứng  và yêu cầu tính lượng chất tạo thành. Trong số  hai <br /> chất tham gia phản  ứng sẽ  có một chất phản  ứng hết, chất kia có thể  phản  <br /> ứng hết hoặc dư. Lượng chất tạo thành tính theo lượng chất nào phản  ứng  <br /> hết, do đó phải tìm xem trong hai chất cho biết, chất nào phản ứng hết.<br /> Phương pháp giải: Tìm chất dư, chất hết →  Tính theo chất hết.<br />    ­ Bước 1: Tính số mol mỗi chất.<br />    ­ Bước 2: Viết phương trình phản ứng:<br />                  A  +  B   →   C  +  D<br />    ­ Bước 3: Lập tỉ lệ So sánh:<br /> Người viết: Hoàng Thị Năm ­ Bộ môn Hóa ­Trường THCS Nguyễn Trãi                 13<br /> Trang             <br /> Phương pháp rèn luyện học sinh yếu, kém – môn Hóa học THCS<br /> n ( Bàicho) n ( Bàicho)<br />        n A( Ph.trình)   so với   n B( Ph.trình)<br /> A B<br /> <br /> <br />     Tỉ số nào lớn hơn chất đó dư, chất kia hết → Tính theo chất hết.<br /> Ví dụ: Cho 32,5 gam kẽm tác dụng với 47,45 gam axit clohiđric.<br />    a. Tính thể tích khí hiđro sinh ra (đktc) ?<br />    b. Tính khối lượng muối kẽm clorua tạo thành ?<br />  Hướng dẫn:<br />    ­ Số mol các chất tham gia phản ứng:<br /> mZn 32,5 m HCl 47,45<br />           nZn 0,5(mol )        n HCl 1,3(mol )<br /> M Zn 65 M HCl 36,5<br /> <br />    ­ Phương trình phản ứng:<br />         Zn  +  2HCl  →  ZnCl2  +  H2 <br />    ­ Xét tỉ lệ:<br /> n Zn ( Bàicho) 0,5 1,3 n HCl ( Bàicho)<br />           ’<br /> n Zn ( Ph.trình) 1 2 n HCl ( Ph.trình)<br /> <br />    → Axit HCl dư, kim loại Zn hết. → Tính theo Zn.<br /> a.  Theo phương trình phản ứng ta có:<br />           n H 2<br /> n Zn 0,5(mol )<br /> <br />    →  VH 2<br /> n H .22,4<br /> 2<br /> 0,5.22,4 11,2(lít )<br /> <br /> b.  Theo phương trình phản ứng ta có:<br />           nZnCl 2<br /> nZn 0,5(mol )<br /> <br />    →  mZnCl 2<br /> n ZnCl2 .M ZnCl2 0,5.136 68( gam)<br /> <br /> Gây hứng thú từ những ứng dụng hóa học vào thực tế<br /> Ngoài ra làm một số thí nghiệm vui để gợi tính tò mò, thích thú. Tìm tòi và sưu <br /> tầm những đoạn phim video clip thực hành trong phòng thí nghiệm để các em  <br /> quan sát những hiện tượng và các thao tác khi làm thí nghiệm. Đồng thời giải  <br /> thích các hiện tượng bí ẩn trong tự nhiên gây hứng thú, khám phá đối với lứa  <br /> tuổi dễ bị lôi cuốn này, và cho các em hiểu rằng các sự việc, hiện tượng xảy  <br /> <br /> Người viết: Hoàng Thị Năm ­ Bộ môn Hóa ­Trường THCS Nguyễn Trãi                 14<br /> Trang             <br /> Phương pháp rèn luyện học sinh yếu, kém – môn Hóa học THCS<br /> ra xung quanh ta như ăn, uống hay đồ  kim loại bị  hư,…đều có phản  ứng hóa <br /> học xảy ra.<br />  *Ví dụ    : Giải thích hiện tượng ma chơi trong tự nhiên :<br /> ‘‘Ma trơi’’ thường xuất hiện  ở những vùng đầm lầy, nghĩa địa là những đóm <br /> sáng bay bay trong không khí mà người ta đã dệt nên nhiều câu chuyện rùng <br /> rợn về ma quỷ. Tại các nghĩa địa, khi xác chết bị thối rữa do vi sinh vật hoạt  <br /> động,   ở   não   người   chứa   lượng   photpho   được   giải   phóng   dưới   dạng <br /> photphin(PH3) và đi photphin(P2H4). Điphotphin là chất lỏng , dễ bay hơi và tự <br /> bốc cháy trong không khí ở  nhiệt độ thường làm cho PH3 cháy tạo ta P4H10 và <br /> H2O, khi cháy tỏa ra nhiệt lượng lên đến 150oC :<br /> 2 P2H4 + 7 O2 ­­­­­­­­>2P2O5 +4H2O +Q<br /> Nhờ nhiệt lượng Q tỏa ra ở phản ứng trên mà :<br /> 2PH3 + 4O2 ­­­­­­ >P2O5 + 3H2O + Q’ <br /> Từ  hai phản  ứng trên tạo ra năng lượng dưới dạng ánh sáng. Do đó khi hỗn <br /> hợp(PH3, P2H4) có hình ngọn lửa vàng sáng, bay là là di động trên mặt đất, lúc <br /> ẩn, lúc hiện mà người ta gọi đó chơi là ‘‘Ma trơi’’ hiện tượng này thường gặp <br /> ở các nghĩa địa khi có trời mưa có gió nhẹ.<br />  *Ví dụ     phát hi<br /> :  ện dấu vân tay :<br /> Cơ quan điều tra thường rắc bột để phát hiện dấu vân tay của thủ phạm. điều <br /> này các nhà khoa học  ứng dụng phản  ứng hóa học vào công tác điều tra. Trên <br /> da chúng ta có một lớp mỡ, lớp mỡ này sẽ bán vào các vật dụng như con dao,  <br /> thanh gỗ hay súng… Ta dùng cồn iot rắc lên vật đó, cồn iot sẽ hòa tan hết lớp  <br /> mỡ và xuất hiên dấu vân tay, sau đó đối  chiếu với chứng minh thư của những <br /> người tình nghi sẽ dễ dàng phát hiên ra thủ phạm<br />  *Ví dụ    :  Các nhũ thạch được hình thành từ  đá vôi( thành phần chính là <br /> CaCO3) qua 2 giai đoạn :<br /> ­ Sự phá hủy đá vôi CaCO3 do tác dụng của nước mưa có hòa tan khí CO2 tạo <br /> ra muối tan Ca(HCO3)2<br /> Người viết: Hoàng Thị Năm ­ Bộ môn Hóa ­Trường THCS Nguyễn Trãi                 15<br /> Trang             <br />  Phương pháp rèn luyện học sinh yếu, kém – môn Hóa học THCS<br />      PTHH : CaCO3 + CO2 + H2O ­­­­­> Ca(HCO3)2<br /> ­ Sự phân hủy Ca(HCO3)2 : dung dịch Ca(HCO3)2 theo các kẽ  nứt chảy xuống <br /> các vòm hang và bị phân hủy tạo ra nhũ thạch<br /> ­ PTHH : Ca(HCO3)2 ­­­­­ >CaCO3↓ + CO2↑ + H2O<br />   Kết hợp phương pháp ôn­ giảng­ luyện    :         <br />    <br /> Đây là 3 bước chính của một tiết lên lớp được sử dụng liên tục trong quá trình <br /> giảng dạy. Để  sử  dụng phương pháp ôn – giảng – luyện đạt hiệu quả, trước <br /> nhất giáo viên bộ  môn phải xem xét toàn bộ  chương trình giảng dạy của bộ <br /> môn mình phụ trách trong năm học có liên hệ với những kiến thức cơ bnar của <br /> những lớp dưới mà các em đã học. Sau đó lập kế  hoạch ôn tập hệ  thống hóa <br /> kiến thức cơ bản của những lớp học trước vào đầu năm học cho học sinh kết  <br /> hợp với giảng và luyện.<br /> Đối với học sinh yếu, kém thường ít chú ý đến tiết học, việc  học­hiểu­ hành <br /> tại lớp là cần thiết. Ngoài ra cũng phải biết sắp xếp thời gian học tập một cách  <br /> khoa học giữa các môn học và làm bài tập ở nhà. Các em có nhiều lỗ hỏng kiến  <br /> thức và ‘‘ khó nhớ, mau quên’’ nên phương pháp ôn­ giảng­luyện phải được <br /> sử dụng thường xuyên.<br /> Trong bước kiểm tra bài cũ để  ta ‘‘ ôn’’ kiến thức đã học cho học sinh, đồng <br /> thời chuẩn bị cho việc tiếp thu kiến thức mới, ta vẫn ph ải gi ảng và luyện nếu <br /> cần thiết.  ‘‘ giảng’’ nếu đã quên hay chưa hiểu.  ‘‘luyện’’ nếu chưa đủ  để <br /> khắc sâu…Nếu phần câu hỏi kiểm tra liên quan đến bài học mới thì thì việc <br /> luyện ở trong bước này sẽ giúp ích rất nhiều cho việc tiếp thu bài mới của học <br /> sinh<br /> *Ví dụ : Về môn hóa học ở lớp 9 : khi dạy bài bazơ, ta có thể cho học sinh các  <br /> câu hỏi sau đã học ở lớp 8 và ở tiết trước :<br /> 1.Viết CTHH của các hợp chất sau đây : Natri hiđroxit, Canxi hiđroxit, Magie <br /> hiđroxit, Nhôm hiđroxit<br /> 2. Viết các phương trình phản ứng sau :<br /> Người viết: Hoàng Thị Năm ­ Bộ môn Hóa ­Trường THCS Nguyễn Trãi                 16<br /> Trang             <br /> Phương pháp rèn luyện học sinh yếu, kém – môn Hóa học THCS<br /> a. H2SO4  + NaOH ­­­­­ ><br /> b. HCl + Al(OH)3 ­­­­­><br /> c. CO2 + Ca(OH)2 dư­­­­­ ><br /> d. CuSO4 + NaOH­­­­­ ><br /> Sau khi học sinh làm bài tập, ta kết hợp với quả làm bài của các em mà giảng  <br /> hoặc luyện để  cuối cùng nhận xét và vào bài mới  : Thế  nào là Bazơ ? phân <br /> loại Bazơ, Tính chất hóa học của bazơ ?<br /> Trong bước giảng bài mới giáo viên cần phải làm nổi bật kiến thức trọng tâm <br /> của bài. Với phương pháp ôn­ giảng – luyện kết hợp với phương pháp tinh  <br /> giảng, đa luyện, tuy  luyện tập  vẫn kết hợp với giảng, dùng  luyện  để  bớt <br /> giảng. Nhưng đối với học sinh yếu kém vẫn phải thường xuyên  ôn kiến <br /> thức. Muốn như  vậy với từng kiến thức trọng tâm đều cho học sinh lặp lại  <br /> bằng hình thức trả  bài(ôn), sau khi cho học sinh làm bài( luyện) để  rút ra kết  <br /> luận ( giảng). Cứ  như thế khi giảng bài mới vẫn kết hợp nhuần nhuyễn với  <br /> luyện và ôn giúp học sinh tiếp thu dễ dàng bài học mới….<br /> Việc phát hiện học sinh yếu kém, qua đó bổ  sung kiến thức cơ  bản và sử <br /> dụng phương pháp Ôn ­ giảng ­  luyện phù hợp với độ tiếp thu của học sinh <br /> yếu kém để giúp các em học tập tiến bộ.<br />  Rèn kĩ năng giải bài tập    :<br /> Đối với môn hóa học( hay một số môn khác), để  rèn luyện học sinh yếu kém <br /> thì giáo viên cần rèn luyện kỹ năng giải bài tập cho học sinh. Bài tập hóa học  <br /> có tác dụng :<br /> + Phát huy tính tích cực, sáng tạo của học sinh<br /> + Giúp học sinh hiểu rõ và khắc sâu kiến thức<br /> + Hệ thống hóa các kiến thức đã học….<br /> + Rèn luyện kĩ năng, kĩ xảo( sử  dụng ngôn ngữ  hóa học, lập công thức,cân  <br /> bằng phương trình, tính theo công thức và phương trình, các tính toán đại số : <br /> quy tắc tam suất, giải phương trình, hệ phương trình….)<br /> Người viết: Hoàng Thị Năm ­ Bộ môn Hóa ­Trường THCS Nguyễn Trãi                 17<br /> Trang             <br /> Phương pháp rèn luyện học sinh yếu, kém – môn Hóa học THCS<br /> + Giúp giáo viên đánh giá được học sinh, học sinh cũng tự kiểm tra, biết được  <br /> lỗ hỏng kiến thức để kịp thời bổ sung.<br /> + Rèn luyện cho học sinh tính kiên trì, chịu khó, cẩn thận, chính xác, khoa <br /> học…làm cho các em yêu thích bộ môn, say mê khoa học.<br /> ­ Lựa chọn bài tập tiêu biểu, điển hình. Biên soạn hệ thống các bài tập để làm  <br /> tài liệu tiện sử dụng, như : các bài tập cơ bản, điển hình ; sắp xếp theo từng <br /> dạng bài tập ; sắp xếp theo mức độ từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp<br /> ­ Cho các em nắm chắc phương pháp giải các bài tập cơ bản : sửa bài tập mẫu <br /> thật kĩ(giảng chậm, có thể giảng kĩ để các em hiểu thật rõ và nắm chắc)  ; cho <br /> thêm các bài tập tương tự ở mức độ khó dần, ôn luyện thường xuyên. Nếu các <br /> em quên ta cũng kiên trì nhắc lại một cách vui vẻ và tự nhủ với lòng mình  ‘‘  <br /> thế đã tốt lắm rồi, đã chịu học rồi !’’<br /> ­ Thường xuyên kiểm tra bài để các em thuộc bài đã học( có thể hệ thống hóa <br /> kiến thức  ở từng bài). Sau đó rèn kỹ  năng giải bài tập theo sự  phân loại dựa  <br /> vào nội dung mà các em vừa mới học<br /> Ví dụ về bài tập nhận biết các chất :<br />       Cho các em học thuộc các phản ứng hóa học đặc trưng của từng loại nhóm  <br /> chức, ảnh hưởng qua lại của nhóm chức với gốc hóa học, từ đó dựa vào phản  <br /> ứng tạo kết tủa, có màu hoặc sủi bọt khí… mà giúp cho các em phân biệt. Hệ <br /> thống hóa lại cách nhận biết cho các em dễ  nhớ : Các dung dịch muối đồng <br /> thường có màu xanh lam, dùng quỳ  tím để  nhận biết axit( quỳ  tím hóa đỏ), <br /> bazơ( quỳ  tím hóa xanh), các muối =SO3, =CO3  nhận bằng dung dịch HCl, <br /> H2SO4 loãng ­> có khí thoát ra (SO2, CO2), các muối =SO4 nhận biết bằng các <br /> dung dịch muối như : BaCl2, Ba(NO3)2,…hoặc ngược lại­> tạo kết tủa trắng <br /> BaSO4, các muối –Cl nhận bằng dung dịch AgNO3 (hoặc ngược lại)­>tạo kết <br /> tủa trắng (AgCl)…<br /> *Ví dụ  1 : Hãy nhận biết 3 dung dịch không màu đựng trong ba lọ  mất nhãn  <br /> sau bằng phương pháp hóa học : HCl, KOH, Na2SO4( Dùng quỳ tím)<br /> Người viết: Hoàng Thị Năm ­ Bộ môn Hóa ­Trường THCS Nguyễn Trãi                 18<br /> Trang             <br /> Phương pháp rèn luyện học sinh yếu, kém – môn Hóa học THCS<br /> *Ví dụ  2 : Hãy nhận biết 3 dung dịch không màu đựng trong ba lọ  mất nhãn  <br /> sau bằng phương pháp hóa học : Na2SO4, NaCl, NaNO3. Giáo viên cần lưu ý <br /> học sinh giữa gốc  = SO4 và – Cl,  ưu tiên nhận gốc =SO4 trước.( Dùng dung <br /> dịch BaCl2 nhận Na2SO4 có hiện tượng kết tủa trắng đục ; dùng AgNO3 nhận <br /> NaCl xuất hiện kết tủa trắng đục, còn lại NaNO3 không có hiện tượng gì)<br /> PTHH : Na2SO4 + BaCl2 ­­­­ > 2NaCl + BaSO4↓<br />               NaCl   +   AgNO3 ­­­­ >NaNO3 + AgCl↓ <br />  *Tóm lại    :  Để rèn kĩ năng cho học sinh yếu kém, ngoài tình yêu thương dành  <br /> cho học trò, giáo viên cần phải nâng niu soạn giảng từng bài trong hệ  thống  <br /> bài tập từ đơn giản đến phức tạp và có mức độ  nâng dần lên, cho các em làm  <br /> đi,làm lại nhiều bài tập cùng một loại để  khắc sâu cách giải cho các em. Từ <br /> đó giúp các em có tiến bộ, có căn bản, tự tin trong học tập bộ môn.<br /> Bản thân luôn tự nhắc nhở phải hết sức bình tĩnh, luôn nhẹ nhàng hướng dẫn <br /> từng vấn đề, không tỏ ra nóng giận, khó chịu, hay lớn tiếng khi các em làm sai <br /> bài tập, hay chưa hiểu đúng một vấn đề,…Điều đó dễ  làm các em tự ty, mặc <br /> cảm mà thu người lại. Hóa thân thành người bạn của các em để  hiểu rõ các  <br /> em đang nghĩ gì, muốn gì. Quan tâm đến các em, hiểu rõ hoàn cảnh giúp đỡ kịp <br /> thời, có thể  trò chuyện, gần gũi, thăm hỏi. Sự  khích lệ  cuả  người thầy làm  <br /> học sinh tự hào về  mình, tự  tin vào bản thân và có hứng thú học tập thực sự.  <br /> Đây là lứa tuổi các em không còn trẻ  con nữa, nhưng chưa hẳn là người lớn.  <br /> Ở  lứa tuổi này các em dễ  bị  tổn thương, cần được phát huy tính độc lập  <br /> nhưng cũng rất cần đến sự chăm sóc chu đáo và đối xử  tế  nhị. Đó là tình yêu <br /> đích thực của người thầy với tương lai học trò.<br /> <br /> 3.3 Điều kiện để thực hiện giải pháp, biện pháp:<br /> <br />      Để các giải pháp trên có thể áp dụng thành công trong việc rèn luyên học  <br /> sinh yếu kém môn Hóa Học THCS  trước hết cần  ở giáo viên giảng dạy tinh <br /> thần trách nhiệm cao, chịu khó tìm hiểu các sách tham khảo, tài liệu trên <br /> <br /> Người viết: Hoàng Thị Năm ­ Bộ môn Hóa ­Trường THCS Nguyễn Trãi                 19<br /> Trang             <br /> Phương pháp rèn luyện học sinh yếu, kém – môn Hóa học THCS<br /> internet để có thêm kiến thức chuyên môn vừa sâu vừa rộng. Cần có sự  phối  <br /> hợp của gia đình học sinh trong việc nhắc nhở các em trong thời gian học  ở <br /> nhà, có thời gian hợp lý giữa việc học và các công việc phụ giúp gia đình của <br /> các em.<br /> <br /> 3.4 Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp:<br /> <br />     Các biện pháp nêu ra để làm tăng cường khả năng tự học của học sinh phù  <br /> hợp với các giải pháp mà đề  tài đã nêu. Để  các giải pháp được giải quyết <br /> trọn vẹn và hiệu quả  thì các biện pháp cần thiết thực, dễ  thực hiện đối với  <br /> giáo viên kể cả những giáo viên mới ra trường<br /> <br />      Các biện pháp cụ  thể  để  giải quyết vấn đề  đều gắn liền với giải pháp  <br /> được nêu ra trong đề  tài, qua đó giúp các giải pháp nêu ra phát huy hiệu quả <br /> cao nhất đồng thời giúp giải quyết được những mâu thuẫn trong đề tài.<br /> <br /> 3.5 Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu<br />     Qua thời gian giảng dạy và vận dụng phương pháp rèn luyện học sinh yếu  <br /> kém môn hóa học, nhận thấy tiết học sinh  động hơn, không còn cảm giác  <br /> nặng nề như trước đây, nhất là các em học sinh yếu kém tỏ ra có hứng thú với <br /> môn học hơn trước, siêng năng và có ý thức tự học. Các em luôn tích cực qua  <br /> việc hoàn thành bài tập  ở  nhà và nắm được tương đối kiến thức trọng tâm  <br /> từng bài học.<br /> Kết quả thu được sau khi áp dụng SKKN vào giảng dạy:<br /> Bảng kết quả dưới đây qua  năm học : 2013 ­2014 – Lớp 8A6<br /> Lớp Sĩ số Chất lượng kì I Kết quả chất lượng cả năm<br /> 8A6 32 Giỏi Khá TB Yếu Kém Giỏi Khá TB Yếu Kém<br /> 1 3 10 15 2 2 7 20 3 0<br /> Bảng kết quả dưới đây qua  năm học : 2014 – 2015 – Lớp 9A6<br /> Lớp Sĩ số Chất lượng kì I Kết quả chất lượng cả năm<br /> 9A6 32 Giỏi Khá TB Yếu Kém Giỏi Khá TB Yếu Kém<br /> 3 14 15 0 0 3 15 14 0 0<br /> <br /> Người viết: Hoàng Thị Năm ­ Bộ môn Hóa ­Trường THCS Nguyễn Trãi                 20<br /> Trang             <br /> Phương pháp rèn luyện học sinh yếu, kém – môn Hóa học THCS<br /> 4. KẾT QUẢ:<br /> <br />     Qua một thời gian áp dụng vào giảng dạy môn hóa học ở khối lớp 8,9 kết  <br /> quả thu được nổi bật nhất là các học sinh đã biết đặt được mục tiêu học tập <br /> phù hợp với khả  năng của mình từ  đó có ý thức tích cực trong học tập để <br /> mang lại kết quả  cao hơn. Các em đã biết cách tự  học, biết giành thời gian  <br /> thích hợp cho việc học  ở nhà và chuẩn bị bài cho bài học mới. Từ đó mà các  <br /> em cũng dần yêu thích học môn Hóa Học hơn, chịu khó tìm hiểu những kiến <br /> thức liên quan đến môn hóa học đặc biệt là việc vận dụng vào giải thích <br /> những hiện tượng hóa học mà thường gặp trong đời sống.<br /> <br /> III. KẾT LUẬN,  KIẾN NGHỊ:<br /> <br /> 1. Kết luận:<br />     Để đạt kết quả tốt trong giảng dạy người thầy phải có niềm say mê, tình  <br /> yêu thương đối với mọi đối tượng học trò, tính kiên nhẫn, có niềm tin và <br /> không ngại khó, Là giáo viên đứng lớp, tiếp xúc với các em hằng ngày, hiểu  <br /> được tâm lý của lứa tuổi khó bảo,  Luôn tạo cho các em   tin mỗi ngày đến <br /> trường là một niềm vui, khi các em đã yêu thích môn học thì việc hạn chế học <br /> sinh yếu kém là không khó.<br /> ‘‘Phương pháp giáo dục phổ thông là phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ  <br /> động, sáng tạo của học sinh ; phù hợp với đặc điểm của từng lớp học, môn  <br /> học ; bồi dưỡng phương pháp tự  học, khả  năng làm việc theo nhóm ; rèn  <br /> luyện kĩ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn ; tác động đến tình cảm, đem  <br /> lại niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh’’3<br /> * Đối với học sinh<br /> ­ Trong tiết học, phải tập chung tất cả cho việc nghe giảng bài, tự ghi bài đầy  <br /> đủ, tham gia đóng góp với lớp khi có vấn đề được đặt ra.<br /> ­ Học thuộc bài và làm bài tập của thầy, cô cho và sách giáo khoa… chuẩn bị <br /> tốt theo lời dặn của thầy cô cho tiết học tới.<br /> <br /> Người viết: Hoàng Thị Năm ­ Bộ môn Hóa ­Trường THCS Nguyễn Trãi                 21<br /> Trang             <br /> Phương pháp rèn luyện học sinh yếu, kém – môn Hóa học THCS<br /> ­ Tham gia học tổ, học nhóm… mạnh dạn hỏi giáo viên những vấn đề  chưa <br /> nắm rõ<br /> ­ Chủ  động tìm hiểu và học tập những kiến thức mới với ôn­ luyện những <br /> kiến thức cũ và có thể bổ sung, nâng cao.<br /> Để  đạt được kết quả  trong học tập thì bản thân học sinh phải tự  mình tìm <br /> kiếm kiến thức và luôn ôn – luyện để không bị lãng quên kiến thức đã học<br /> ­ Để  đạt được kết quả  trong học tập thì bản thân học sinh phải tự  mình tìm  <br /> kiếm kiến thức và luôn ôn­ luyện để không bị quên kiến thức đã học.<br /> * Đối với giáo viên :<br /> ­ Luôn tìm tòi học hỏi kinh nghiệm từ  đồng nghiệp, họp tổ, nhóm, họp hội  <br /> đồng bộ môn,…đầy đủ.<br /> ­ Sưu tầm tài liệu, tìm những bí quyết để giúp các em dễ nhớ và nhớ lâu kiến <br /> thức cơ bản, hướng dẫn kỹ năng, phương pháp học tập cho học sinh.<br /> ­ Cần phải có tình yêu thương học sinh, tận tụy với nghề nghiệp, luôn động <br /> viên, khen ngợi, khích lệ tinh thần kịp thời và đúng lúc, phải có phương châm <br /> ‘‘ kỷ cương, tình thương, trách nhiệm’’.<br /> <br /> Mặc dù bản thân người viết rất cố gắng cho bài viết được cô đọng, có chiều <br /> sâu về nội dung cũng như cách trình bày logic nhưng vì thời gian có hạn, quá <br /> trình công tác và kinh nghiệm còn ít nên không thể  tránh được những thiếu <br /> sót. Rất mong nhận được những ý kiến đóng góp thiết thực từ  quý thầy cô <br /> nhằm giúp đề tài được hoàn thiện hơn và có thể  triển khai áp dụng vào thực <br /> tiễn.<br /> 2. Kiến nghị :<br /> Để  đề  tài có thể  áp dụng vào thực tế  giảng dạy tôi xin đề  xuất một vài ý  <br /> kiến chủ quan như sau:<br /> <br /> ’ Đối với lãnh đạo nhà trường:<br /> <br /> <br /> <br /> Người viết: Hoàng Thị Năm ­ Bộ môn Hóa ­Trường THCS Nguyễn Trãi                 22<br /> Trang             <br /> Phương pháp rèn luyện học sinh yếu, kém – môn Hóa học THCS<br /> Chỉ đạo đổi mới cách sinh hoạt tổ bộ môn theo hướng tích cực, chú trọng hơn  <br /> đến việc học của học sinh chứ không chỉ nhằm vào cách dạy của giáo viên.<br /> <br /> Kết hợp chặt chẽ  giữa gia đình và nhà trường tạo điều kiện học tập tối đa <br /> cho học sinh đặc biệt là học sinh khối 9.<br /> <br /> Tạo điều kiện thuận lợi hơn cho giáo viên được nâng cao trình độ  chuyên <br /> môn, nghiệp vụ.<br /> <br /> ’ Đối với giáo viên:<br /> <br /> Luôn tìm tòi, sáng tạo trong dạy học nhằm thu hút học sinh tham gia tích cực  <br /> hơn trong học tập.<br /> <br /> Tự  học để  nâng cao trình độ  chuyên môn, nghiệp vụ. Sử  dụng tốt CNTT <br /> trong dạy học nhằm tạo hứng thú cho học sinh<br /> <br /> Luôn động viên gia đình và bản thân học sinh đặc biệt là những em có hoàn <br /> cảnh khó khăn….<br /> <br /> ’ Đối với cha mẹ học sinh:<br /> <br /> Quản lý thời gian học  ở  nhà của con mình tốt hơn, đặc biệt luôn nhắc nhở <br /> các em hoàn thành những bài tập hoặc những nội dung học tập được giao về <br /> nhà.<br /> <br /> Tạo điều kiện tốt hơn để các em có nhiều tài liệu hơn phục vụ cho việc học  <br /> tập như mua thêm sách tham khảo, lên các trang mạng tìm tư liệu học tập.<br /> <br /> Tôi xin chân thành cảm ơn!<br /> <br />                                             Eana, Ngày 20 tháng01 năm 2016<br /> <br />                                                                                     Người viết<br /> <br />  <br /> <br />                                                                                   Hoàng Thị Năm<br /> <br /> Người viết: Hoàng Thị Năm ­ Bộ môn Hóa ­Trường THCS Nguyễn Trãi                 23<br /> Trang             <br /> Phương pháp rèn luyện học sinh yếu, kém – môn Hóa học THCS<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> <br /> STT Tên tài liệu Tác giả<br /> 1 SGK, SBT hóa học 8, 9 Lê Xuân Trọng<br /> 2 Các trang web về hóa học<br /> 3  Những điều kì thú của hóa học Nguyễn Xuân Trường<br /> 4<br /> <br /> <br /> <br />                                                                   <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Người viết: Hoàng Thị Năm ­ Bộ môn Hóa ­Trường THCS Nguyễn Trãi                 24<br /> Trang             <br /> Phương pháp rèn luyện học sinh yếu, kém – môn Hóa học THCS<br /> <br /> NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN<br /> <br /> .................................................................................................................................<br /> .................................................................................................................................<br /> <br /> .................................................................................................................................<br /> .................................................................................................................................<br /> .................................................................................................................................<br /> .................................................................................................................................<br /> .................................................................................................................................<br /> <br /> CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Người viết: Hoàng Thị Năm ­ Bộ môn Hóa ­Trường THCS Nguyễn Trãi                 25<br /> Trang             <br /> Phương pháp rèn luyện học sinh yếu, kém – môn Hóa học THCS<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Người viết: Hoàng Thị Năm ­ Bộ môn Hóa ­Trường THCS Nguyễn Trãi                 26<br /> Trang             <br />