So sánh một số chỉ số béo phì trong tiên đoán hội chứng chuyển hóa của người dân huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế

Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 5 * 2019<br /> <br /> <br /> SO SÁNH MỘT SỐ CHỈ SỐ BÉO PHÌ TRONG TIÊN ĐOÁN<br /> HỘI CHỨNG CHUYỂN HÓA CỦA NGƯỜI DÂN HUYỆN QUẢNG ĐIỀN,<br /> TỈNH THỪA THIÊN HUẾ<br /> Nguyễn Thị Hường*, Đoàn Phước Thuộc*, Lê Văn Chi*<br /> TÓM TẮT<br /> Đặt vấn đề: Hội chứng chuyển hóa là một nhóm các biểu hiện rối loạn chuyển hóa như: béo phì trung tâm,<br /> tăng đường máu, tăng huyết áp, tăng triglyceride và giảm HDL-cholesterol. Hội chứng chuyển hóa có liên quan<br /> chặt chẽ đến tỷ lệ mắc bệnh và tỷ lệ tử vong của các bệnh lý tim mạch, đái tháo đường týp 2. Hiện nay, tỷ lệ hiện<br /> mắc hội chứng chuyển hóa ngày càng gia tăng ở các quốc gia phát triển và đang phát triển. Vì vậy, chẩn đoán và<br /> điều trị sớm người dân mắc hội chứng chuyển hóa là cần thiết để phòng ngừa các hậu quả liên quan đến bệnh.<br /> Tuy nhiên, tiêu chí chẩn đoán hội chứng chuyển hóa khá phức tạp và xác định sớm người dân mắc hội chứng<br /> chuyển hóa vẫn còn nhiều thách thức. Trong các thành tố của hội chứng chuyển hóa thì béo phì trung tâm là<br /> thành tố quan trọng nhất. Để đo lường gián tiếp mỡ nội tạng, vòng bụng và tỷ vòng bụng/vòng mông là những<br /> chỉ số có thể thực hiện dễ dàng, hiệu quả và không xâm lấn, thường sử dụng để xác định béo phì trung tâm và có<br /> thể dự báo tốt về nguy cơ mắc hội chứng chuyển hóa. Tuy nhiên, các chỉ số nhân trắc không thể phân biệt được<br /> mỡ dưới da và mỡ nội tạng. Một vài nghiên cứu đã cho thấy béo phì nội tạng không bao gồm mỡ dưới da mà chỉ<br /> mỡ nội tạng có liên quan chặt chẽ với những bất thường về chuyển hóa và mỡ nội tạng có liên quan chặt chẽ với<br /> hội chứng chuyển hóa hơn so với mỡ dưới da. Chỉ số mỡ nội tạng (VAI) và sản phẩm tích lũy lipd (LAP) là<br /> những chỉ số đáng tin cậy của béo phì nội tạng.<br /> Mục tiêu: So sánh một số chỉ số béo phì trung tâm và béo phì nội tạng trong tiên đoán hội chứng chuyển hóa<br /> của người dân huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế.<br /> Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả cắt ngang, lựa chọn ngẫu nhiên 386 người dân từ 25 tuổi trở<br /> lên ở hai xã của huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế. Hội chứng chuyển hóa được chẩn đoán theo tiêu chí<br /> đồng thuận của các tổ chức IDF, NHLBI, AHA, WHF, IAS, IASO (2009). Một vài chỉ số béo phì được thu thập<br /> và tính toán bao gồm vòng bụng, tỷ vòng bụng/vòng mông, chỉ số mỡ nội tạng và chỉ số tích tụ lipid. Phân tích<br /> ROC được sử dụng để xác định chỉ số tốt nhất trong tiên đoán hội chứng chuyển hóa.<br /> Kết quả: Kết quả phân tích ROC cho thấy 4 chỉ số đều có giá trị tốt trong tiên đoán hội chứng chuyển hóa<br /> (Với AUC>0,8, p0.8, p 0,9 Rất tốt<br /> thở ra bình thường, đọc số đo đến 0,5 cm. 0,8 đến 0,9 Tốt<br /> 0,7 đến 0,8 Trung bình<br /> Đo vòng mông 0,6 đến 0,7 Không tốt<br /> Đo ngang qua hai lồi cầu xương đùi hai bên, 0,5 đến 0,6 Không thể áp dụng<br /> đảm bảo rằng thước đo ở vị trí nằm ngang, đọc Xử lý và phân tích số liệu<br /> số đo đến 0,5 cm. Sử dụng phần mềm MedCalc 11.0.1, phân<br /> Phương pháp đánh giá tích đường cong ROC để có giá trị ngưỡng<br /> Chẩn đoán HCCH dựa theo tuyên bố đồng LAP và VAI nhằm tiên đoán được hội chứng<br /> thuận của IDF, NHLBI, AHA, WHF, IAS, IASO chuyển hoá(9).<br /> năm 2009(7): KẾT QUẢ<br /> Vòng bụng ≥90 cm đối với nam và ≥80 cm Đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu<br /> đối với nữ.<br /> Nghiên cứu được tiến hành ở 386 người dân<br /> Tăng triglycerid: ≥1,7mmol/l (150 mg/dl), từ 2 xã của huyện Quảng Điền, trong đó nam<br /> hoặc đang điều trị thuốc giảm triglycerid. chiếm 37,3% và nữ chiếm 62,7%. Tuổi trung bình<br /> Giảm HDL cholesterol: 36,66; >2,1. Vòng bụng và tỷ vòng nữ giới<br /> bụng/vòng mông có giá trị tốt trong tiên đoán<br /> Bảng 3: Giá trị của một số số béo phì trong tiên đoán hội chứng chuyển hóa ở nữ giới<br /> Chỉ số Điểm cắt Độ nhạy (95%CI) Độ đặc hiệu(95% C I) AUC (95% CI) p<br /> Vòng bụng >76 85 (73,4-92,9) 74,73 (67,8-80,9) 0,871 (0,822-0,910) 0,86 80 (67,7-89,2) 66,48 (59,1-73,3) 0,801 (0,746-0,850) 36,66 91,7 (81,6-97,2) 88,98 (82,4-92,3) 0,951 (0,915-0,974) 2,1 95,0 (86,1-99,0) 84,2 (78,0-89,1) 0,935 (0,896-0,962)