zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Y Tế - Sức Khoẻ

» Y khoa - Dược

Stress và các yếu tố liên quan ở người bệnh đái tháo đường type 2 tại Bệnh viện quận 10, thành phố Hồ Chí Minh

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

Báo xấu

1
lượt xem 0
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Stress tiêu cực (Distress) ở người bệnh đái tháo đường là cảm xúc do tác động bởi việc sống chung với bệnh đái tháo đường gây ra. Do đó, đánh giá thường xuyên về stress ở người bệnh đái tháo đường là cần thiết và đã được khuyến nghị trong hướng dẫn của Hiệp hội đái tháo đường Hoa kỳ và Canada. Bài viết trình bày xác định tỷ lệ stress và các yếu tố liên quan ở người bệnh đái tháo đường type 2 tại bệnh viện Quận 10, thành phố Hồ Chí Minh.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Stress và các yếu tố liên quan ở người bệnh đái tháo đường type 2 tại Bệnh viện quận 10, thành phố Hồ Chí Minh

Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 24 * Số 1 * 2020 STRESS VÀ CÁC YẾU TỐ LIÊN QUAN Ở NGƯỜI BỆNH ĐÁI THÁO ĐƯỜNG TYPE 2 TẠI BỆNH VIỆN QUẬN 10, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Đoàn Nguyễn Kim Đạt*, Đỗ Thị Hoài Thương*, Phan Thị Hoài Yến*, Huỳnh Giao* TÓM TẮT Đặt vấn đề: Stress tiêu cực (Distress) ở người bệnh đái tháo đường là cảm xúc do tác động bởi việc sống chung với bệnh đái tháo đường gây ra. Do đó, đánh giá thường xuyên về stress ở người bệnh đái tháo đường là cần thiết và đã được khuyến nghị trong hướng dẫn của Hiệp hội đái tháo đường Hoa kỳ và Canada. Mục tiêu: Xác định tỷ lệ stress và các yếu tố liên quan ở người bệnh đái tháo đường type 2 tại bệnh viện Quận 10, thành phố Hồ Chí Minh. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu cắt ngang mô tả trên 290 người bệnh đái tháo đường type 2 điều trị ngoại trú tại Bệnh viện Quận 10 thành phố Hồ Chí Minh từ 27/08/2019 đến 14/09/2019. Tỷ lệ và mức độ stress được đánh giá bằng thang đo stress ở người bệnh tiểu đường (Diabetes Distress Scale: DDS) phiên bản tiếng việt đã được chuẩn hóa. Kết quả: Tỷ lệ stress ở người bệnh đái tháo đường là 30%. Trong đó, 24.1% stress mức độ trung bình và 5.9% mức độ nặng. Có mối liên quan có ý nghĩa thống kê giữa stress tiêu cực ở người bệnh đái tháo đường với tình trạng kinh tế (PR=2,3; KTC 95%: 1,3 – 4,1; p
Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 24 * Số 1 * 2020 Nghiên cứu Y học Conclusions: Diabetes should be evaluated well-rounded in order to enhance the effective treatment and improve their quality of life. Keywords: diabetes distress, type 2 diabetes, diabetes distress scale (DDS) ĐẶTVẤNĐỀ Phương pháp nghiên cứu Đái tháo đường là một trong những bệnh Thiết kế nghiên cứu mạn tính không lây phổ biến hàng đầu trên thế Nghiên cứu cắt ngang mô tả. giới, được xem là nỗi ám ảnh đối với nhiều Phương pháp chọn mẫu người và là một gánh nặng cho hệ thống chăm Chọn mẫu thuận tiện những người bệnh từ sóc sức khỏe các nước(1). 18 tuổi trở lên đã được chẩn đoán đái tháo Stress tiêu cực ở người bệnh đái tháo đường type 2 ít nhất 6 tháng tính đến thời điểm đường (Diabetes Distress) là một khái niệm đã nghiên cứu đến khám và điều trị ngoại trú tại xuất hiện trên thế giới từ năm 1995, nhằm bệnh viện Quận 10, TP. Hồ Chí Minh. dùng để mô tả khía cạnh tâm lý cần được quan Phương pháp thu thập số liệu tâm của các người bệnh đái tháo đường(2). Phỏng vấn trực tiếp với bộ câu hỏi soạn sẵn Hiện nay, đo lường stress tiêu cực ở người và đối chiếu với hồ sơ khám bệnh của các người bệnh đái tháo đường đã trở thành một phương bệnh một số thông tin như: chỉ số HbA1c gần pháp tiếp cận mang tính toàn cầu, được dùng nhất, các bệnh kèm theo, biến chứng, phương để đánh giá và sàng lọc các vấn đề tâm lý ở pháp điều trị. người bệnh đái tháo đường(3). Hiệp hội Đái Công cụ thu thập số liệu Tháo Đường Canada (CA) và Hoa Kỳ (ADA) Bộ câu hỏi cấu trúc gồm 3 phần bao gồm đặc khuyến cáo nên sàng lọc stress tiêu cực ở điểm dân số – xã hội của bệnh nhân, thang đo người bệnh đái tháo đường thường xuyên DDS đã được chuẩn hóa cho đối tượng người bằng một thang đo được chuẩn hóa(4,5). bệnh đái tháo đường type 2 tại Việt Nam với 3 Vì vậy chúng tôi thực hiện nghiên cứu nhằm ngưỡng điểm để xác định và phân loại mức độ xác định tỷ lệ stress và các yếu tố liên quan ở stress“
Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 24 * Số 1 * 2020 Độ lớn mối liên quan được tính bằng tỷ số đa số (53%) (Bảng 1). tỷ lệ hiện mắc PR (prevalence ratio) với Phần lớn các người bệnh đều không còn đi khoảng tin cậy 95% (KTC 95%) có ý nghĩa làm, hoặc chỉ ở nhà phụ giúp việc nhà, với tổng thống kê ở mức p
Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 24 * Số 1 * 2020 Nghiên cứu Y học ngắn nhất là dưới 1 năm, còn dài nhất là 24 nặng là 5,9% (Bảng 3). năm. Trong đó thời gian mắc bệnh từ 1 đến 5 Bảng 3: Tỷ lệ và mức độ Stress tiêu cực ở người bệnh năm chiếm tỷ lệ cao nhất, với 41,7%, và dưới 1 đái tháo đường (n=290) năm chiếm ít nhất, với 7,6%. Tỷ lệ người bệnh Tỷ lệ và mức độ stress Tần số Tỷ lệ (%) tự đánh giá tình trạng đái tháo đường type 2 Tỷ lệ 87 30,0 của bản thân là “Bình thường” chiếm tỷ lệ cao Mức độ Không hoặc ít Stress (3 điểm) 17 5,9 đường type 2 của bản thân, 15,9% người bệnh Bảng 4: Phân loại Stress tiêu cực ở người bệnh đái tự đánh giá là “Nhẹ”, 12,4% người bệnh tự tháo đường theo thang đo DDS (n=290) đánh giá là “Nặng”, và không có người bệnh Đặc tính Tần số Tỉ lệ (%) nào tự đánh giá mình “Rất nặng”. Hầu hết các Gánh nặng cảm xúc người bệnh đều sử dụng thuốc theo đường Không hoặc ít Stress 144 49,7 uống, chiếm 72,4%. Có 26,9% người bệnh được Stress mức độ Trung bình 62 21,4 chỉ định tiêm Insulin, và có 2 người bệnh Stress mức độ Nặng 84 29 không điều trị thuốc. Dựa trên chỉ số xét Stress liên quan đến bác sĩ nghiệm HbA1c gần nhất, nghiên cứu cho thấy Không hoặc ít Stress 246 84,8 Stress mức độ Trung bình 29 10 đa số người bệnh vẫn chưa đạt được mục tiêu Stress mức độ Nặng 15 5,2 điều trị là chỉ số HbA1c
Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 24 * Số 1 * 2020 Stress tiêu cực PR Đặc tính p Có n (%) Không n (%) (KTC 95%) Thuốc điều trị Chỉ dùng thuốc viên 54 (25,71) 156 (74,29) - 1 Có tiêm Insulin 33 (42,31) 45 (57,69) 0,006 1,7 (1,2-2,3) Nghiên cứu ghi nhận được mối liên quan có Phúc Thịnh năm 2018 tại bệnh viện Trưng ý nghĩa thống kê giữa tỷ lệ stress tiêu cực ở Vương(6), nghiên cứu của Võ Thị Xuân Hạnh và người bệnh đái tháo đường với các đặc tính gồm cộng sự tại Quận 10 năm 2016(8). Kết quả nghiên tình trạng kinh tế, tình trạng bệnh đái tháo cứu cũng phù hợp với báo cáo của liên đoàn đái đường và thuốc điều trị (Bảng 5). Cụ thể sau: tháo đường thế giới năm 2017 ghi nhận nhóm - Người bệnh tự đánh giá tình trạng kinh tế tuổi mắc bệnh đái tháo đường type 2 chủ yếu khá giả có tỷ lệ stress tiêu cực cao gấp 2,3 lần so hiện nay vẫn là nhóm trên 60 tuổi(1). với người bệnh tự đánh giá tình trạng kinh tế đủ Đặc điểm tình trạng bệnh lý và điều trị đái sống (p=0,005; KTC 95%: 1,3 – 4,1). tháo đường type 2 của mẫu nghiên cứu - Người bệnh tự đánh giá tình trạng bệnh là Theo liên đoàn Đái thào đường thế giới ghi nặng có tỷ lệ stress tiêu cực cao gấp 2,7 lần so với nhận, tỷ lệ hiện mắc đái tháo đường type 2 đang người bệnh tự đánh giá tình trạng bệnh là bình có xu hướng gia tăng ngày càng cao trong thường (p
Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 24 * Số 1 * 2020 Nghiên cứu Y học Kết quả nghiên cứu cũng cho thấy hầu hết như phương pháp nghiên cứu. Nhưng nhìn người bệnh đái tháo đường type 2 tham gia chung, tỷ lệ stress tiêu cực ở người bệnh đái tháo nghiên cứu đều chưa phát hiện biến chứng đường thường mức cao, xấp xỉ 1/3 số tổng số (89,3%) và phần lớn có đồng mắc kèm thêm các người bệnh. bệnh khác (80%), nổi bật nhất là bệnh tăng huyết Dựa trên các lĩnh vực được phân chia trong áp (62,5%). Nguyên nhân có thể là vì hầu hết các thang đo DDS, kết quả nghiên cứu cũng ghi người bệnh đều trên 60 tuổi (53,01%), cũng như nhận có sự khác biệt lớn về tỷ lệ stress tiêu cực ở giữa tăng huyết áp với bệnh đái tháo đường người bệnh đái tháo đường trong từng lĩnh vực. type 2 có mối liên hệ chặt chẽ và tỷ lệ song hành Cụ thể là có hơn phân nửa tổng số người bệnh cao như ghi nhận của nhiều tài liệu về đái tháo đái tháo đường type 2 tham gia nghiên cứu bị đường type 2 tại Việt Nam và trên thế giới. stress do gánh nặng cảm xúc từ bệnh đái tháo Tỷ lệ và mức độ stress tiêu cực ở người bệnh đường (50,4%), hơn 1/3 người bệnh bị stress liên đái tháo đường quan đến điều trị (37,6%), trong khi các lĩnh vực Kết quả nghiên cứu của chúng tôi cho thấy khác như stress liên quan đến bác sĩ, stress trong có 30% người bệnh đái tháo đường type 2 điều các mối quan hệ chỉ chiếm các tỷ lệ thấp lần lượt trị ngoại trú tại bệnh viện quận 10 có stress tiêu là 15,2% và 12,4%. Điều này cho thấy phần lớn cực. Trong đó, 24,1% là stress ở mức độ trung stress tiêu cực ở người bệnh đái tháo đường là vì bình và 5,9% là stress ở mức độ nặng. Còn trong những cảm xúc tiêu cực do sống chung với bệnh từng lĩnh vực được phân chia theo thang đo đái tháo đường mang lại và vì những yêu cầu về DDS, lĩnh vực có stress tiêu cực ở người bệnh đái điều trị cần phải tuân theo gây ra. Do đó, cần tháo đường được ghi nhận nhiều nhất là “Gánh quan tâm hơn đến những lo ngại của người nặng cảm xúc” (50,4%). bệnh khi khám bệnh để có thể giải thích kịp thời, động viên tạo tâm lý lạc quan cho người bệnh, Kết quả nghiên cứu này cao hơn so với cũng như tăng cường giáo dục sức khỏe về kiến nghiên cứu cùng sử dụng thang đo DDS để thức bệnh đái tháo đường, giúp người bệnh hiểu đánh giá stress tiêu cực ở người bệnh đái tháo rõ hơn về bệnh và các sống chung với bệnh đái đường được thực hiện tại Saudi Arabia năm tháo đường. 2018 trên 509 người bệnh đái tháo đường type 2 ghi nhận tỷ lệ stress tiêu cực ở người bệnh đái Các yếu tố liên quan đến stress tiêu cực ở tháo đường chỉ là 25% với lĩnh vực stress nhiều người bệnh đái tháo đường nhất cũng là gánh nặng cảm xúc từ bệnh đái Nghiên cứu ghi nhận người có kinh tế khá tháo đường (54%)(9). giả thì có tỷ lệ stress tiêu cực cao gấp 2,3 lần so Kết quả nghiên cứu này thấp hơn so với với người có tình trạng kinh tế đủ sống (p
Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 24 * Số 1 * 2020 lớn stress tiêu cực ở người bệnh đái tháo stress ở người bệnh đái tháo đường nhằm góp đường là do gánh nặng cảm xúc nên khi người phần nâng cao hiệu quả điều trị và cải thiện bệnh nghĩ tình trạng bệnh là nặng thì người chất lượng cuộc sống cho người bệnh. Trong bệnh đã và đang có tâm lý bi quan, khiến cho đó cần chú ý hỗ trợ người bệnh đối với việc tăng nguy cơ bị stress tiêu cực. kiểm soát cảm xúc, đặc biệt là những người Nghiên cứu ghi nhận người có sử dụng bệnh có tình trạng bệnh nghiêm trọng hay thuốc tiêm Insulin thì có tỷ lệ stress tiêu cực cao phải sử dụng thuốc tiêm insulin. gấp 1,7 lần so với những người bệnh chỉ sử dụng TÀI LIỆU THAM KHẢO thuốc viên (p

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.