intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Sự đảm bảo công lý trong quan hệ giữa nhà nước và công dân - Thẩm quyền xét xử khiếu kiện hành chính của tòa án: Phần 2

Chia sẻ: Lê Na | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:179

Thêm vào BST
Báo xấu
90
lượt xem 16
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Phần 2 Tài liệu Thẩm quyền xét xử khiếu kiện hành chính của tòa án -Sự đảm bảo công lý trong quan hệ giữa nhà nước và công dân của tác giả TS. Nguyễn Thanh Bình trình bày thực tiễn về xét xử khiếu kiện hành chính của tòa án, hoàn thiện thiết chế xét xử khiếu kiện hành chính của tòa án để đảm bảo công lý trong quan hệ giữa nhà nước với công dân.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sự đảm bảo công lý trong quan hệ giữa nhà nước và công dân - Thẩm quyền xét xử khiếu kiện hành chính của tòa án: Phần 2

  1. T h ự c tiể n v ế th ấ m q u y ế n x é t x ử k h iế u k iệ n h à n h c h ỉn h củ a T òa á n Chương II THỰC TIỄN VÉ THẨM QUYỀN XÉT xử K H I Ế U K I Ê N H À N H C H Í N H C Ủ A T Ò A Á N I, C ơ S Ở X Á C L Ậ P T H Ẩ M Q U Y Ề N C Ủ A T Ò A Á N V Ề X É T X Ử K H I Ế U K I Ệ N H À N H C H Í N H ơ n ư ớ c t a , n h ư d ã t r ì n h b à y ở C h ư ơ n g I, t ổ c h ứ c v à h o ạ t đ ộ n g c ủ a c á c cơ q u a n t r o n g b ộ m á y n h à n ư ớ c đ ư ợ c x á c l ậ p t h e o n g u y ê n tắ c t ậ p t r u n g d â n c h ủ t r ê n cơ sở c ủ a c h ê đ ộ t ậ p q u y ề n n h à I iư ớ o x ã h ộ i c h ủ n g h ĩ a . Q u y ề n l ự c n h à n ư ớ c l à t ậ p t r u n g , t h ò n g nhỉV t, k h ô n g p h â n c h i a . T ấ t c ả q u y ể n l ự c n h à n ư ỏ c t h u ộ c v ề n h â n dân''^^*. T u y n h i ê n , q u y ề n l ự c n h à n ư ỏ c l à t h ố n g n h ấ t n h ư n g “c ò sự p h á n công và p h ô i hỢ p g iữ a các cơ q u a n n h à nư ớc tro n g v iệ c th ự c h iệ n quyề n lậ p p h á p , h à n h p h á p , t ư p h á p " ' ’’ * \ V iệ c g ia o m ộ t loại t h ẩ m q u y ề n m ớ i c h o c á c cơ q u a n n h à H i ô n Ị)háp n ư ớ r ('ộ n g h ò a x à h ộ i chú r iỊĩh ìa V i ệ t N a m n ă m 1 9 9 2 S(UỈ. ỉ) ả n K C ộ n g s a n V i ệ i N a m , V ă n k iệ n O ạ i h ộ i d ạ i h iể u t o à n (ỊU ố r lầ n t h ử V I I I . s d iì. Ir . 1 2 9 . 1 0 9
  2. Thẩm q u y ề n x é tx ử k h ế u k iệ n h à n h c h in h cù a T òa á n - s ự b ả o đ ả m c ô n g lý ... n ư ớ c n ó i c h u n g v à c h o T ò a á n n ó i r i ê n g l à m ộ t v ấ n đ ề râ"t q u a n tr ọ n g , p h ả i x u ấ t p h á t t ừ n h ữ n g cơ sở k h o a h ọ c v à th ự c tiễn . 0 nước ta h iệ n n ay , tại sa o p h ả i g iao t h ẩ m q u y ề n xét x ử k h iế u k iệ n h à n h c h ín h cho T ò a á n ? V iệc g ia o t h ẩ m q u v ể n đ ó p h ả i x u ấ t p h á t t ừ n h ữ n g cơ s ỏ n à o ? Đ â y l à m ộ t v ấ n đ ể liê n q u a n đ ế n t h ự c - t r ạ n g giải q u y ế t k h iế u k iệ n h à n h c h ín h c ầ n p h ả i đ ư ợ c l à m rõ. Cơ sở x á c lậ p t h ẩ m q u y ề n x ét xử k h iếu k iệ n h à n h c h ín h được th ể h iệ n ở q u a n đ iể m lãn h đạo của Đ ả n g C ộ n g s ả n V iệt N a m về th ẩ m q u y ê n x é t x ử k h iế u k iện h à n h c h í n h c ủ a T ò a á n . T h e o đó, việc x á c l ậ p t h ẩ m q u y ể n x é t x ử k h i ế u k i ệ n h à n h c h í n h c ủ a T ò a á n d ự a v à o c á c cơ s ở s a u ; T h ứ n h ấ t, p h ả i x u ấ t p h á t từ các q u a n đ iểm của chủ n g h ĩa M á c - L ê n in vê n h à n ư ớ c v à p h á p lu ậ t, v ề tổ ch ứ c tư p h á p x ã hội c h ủ n g h ĩa, ớ n ư ó c ta . việc x â y d ự n g bộ m á y n h à nước nói c h u n g và xác lập th ẩ m quyền của Tòa án (tr o n g đó có t h ẩ m q u y ể n tà i p h á n h à n h c h ín h ) nói riên g d ự a t r ê n q u a n đ i ể m , đ ư ò n g lối c h ủ t r ư ơ n g c h í n h s á c h c ủ a Đ ả n g C ộ n g s ả n V iệt N a m . Đ ặ c b iệt, trư ớ c y ê u c ầ u tă n g c ư ờ n g h i ệ u lự c q u ả n lý n h à n ư ớ c , t ă n g c ư ờ n g v a i t r ò b ả o vệ c ủ a n h à n ư ớ c đ ố i với x ã h ộ i. đ ố i vỏi c ô n g d â n , Đ ả n g t a đ ã có c h ủ t r ư ơ n g ; “X ú c tiế n th à n h lậ p T òa h à n h c h ín h tro n g Toà á n n h â n d à n , bô s u n g th ê chê là m că n c ứ c h o v iệ c x é t x ử . X á c đ ịn h m ô h ìn h tổ chứ c ưà th ủ tụ c tố tụ n g p h ù hợ p với đ ă c đ iê m của các vu k iê n h à n h c h í n h " ''^ . Đ á n g C ộ n g s ả n V i ệ t N a m . V f tn k iệ n D .ạ i h ộ i đ ạ i b iê u t o à n (Ịuôr lầ n t h ử V I I I . s d d , t r . 2 4 3 . 1 1 0
  3. T h ự c tiễ n v ề th â m q u y ề n x é t x ừ k h iế u k iệ n h à n h c h /n h c ủ a T òa á n K h ô n g c h ỉ x á c đ ịn h và g iao th â m q u y ể n x ét x ử k h iêu k iệ n h à n h c h ín h cho T òa án, Đ á n g ta còn c h ủ trư ơ n g m ở r ộ n g t h ẩ m q u v ể n đó. N g h ị q u y ế t s ố 08 ngày 0 2 /0 1 / 2 0 0 2 của B ộ C h í n h t r ị đ ã c h ỉ rõ: '" n g h iê n cứ u m ở rộ n g th á m q u yể n xét x ử củ a T ò a á n tro n g v iệ c g i ả i quyế t các k h iê u k iệ n h à n h c h in h đè g ó p p h ầ n k h ắ c p h ụ c tin h trạ n g trì trệ tro n g công tá c g iã i q u y ế t k h iế u k iệ n h à n h c h ín h h iệ n n a y ". C á c q u a n đ i ể m t r ê n là n h ữ n g t ư t ư ơ n g c h ỉ đ ạ o c h o việc x á c lậ p v à m ở r ộ n g t h ẩ m q u y ề n c ủ a T ò a á n tro n g v iệc x é t x ử các k h iế u k iệ n h à n h ch ín h . N g o à i r a , v iệ c t h à n h hập t h i ế t c h ế t à i p h á n h à n h c h í n h c ủ n g n h ư x á c lậ p th ẩ m q u y ề n x é t xử k h iế u k iện h à n h c h ín h còn c ầ n th iế t p h ả i học tậ p k in h n g h iệm c ủ a các nước trê n t h ế giớ i đ ể đ ả m b ả o t í n h có c ă n c ử k h o a h ọ c ( p h ư ơ n g p h á p so sá n h ). T h ứ h a i, cơ sở p h á p lý : th e o H iến p h á p nưóc C ộ n g hòa x ã hội c h ủ n g h ĩa V iệt N a m n ă m 1992 t h ì ở n ư ớ c t a c h ỉ có m ộ t h ệ t h ô n g T ò a á n th ự c h iệ n ch ứ c n ă n g x é t xử. Đ iề u 127 H iế n p h á p q u y đ ịn h : "T o à á n n h á n d â n tô i cao, cá c T oà á n n h â n d â n đ ịa p h ư ơ n g , các T òa án q u â n sự ưà các T òa án k h á c ỉà n h ữ n g cơ q u a n xét x ử của nước C ộ n g hòa xã h ộ i chủ n g h ĩa V iệ t N a m " . T r ê n cơ sở c ủ a H iê n p h á p , h à n g lo ạ t các q u y đ ịn h mới tro n g các v ă n b ả n p h á p lu ậ t q u a n trọ n g được b a n h à n h , q u y đ ị n h c h ứ c n ă n g , n h i ệ m v ụ , q u y ể n h ạ n , cơ c ấ u t ổ c h ứ c , 111
  4. T hấm q u y ế n x é t x ử k h iế u k iệ n h à n h c h ín h c ủ a T òa á n - s ự b à o đ ả m c ô n g /ý ... tr ìn h tự tô tụ n g , p h ạ m vi x é t x ử k h i ế u k iệ n h à n h c h ín h ... cho T oà á n n h ư L u ậ t tổ chứ c T oà á n n h â n dân; L u ậ t k h iếu n ạ i, tô cáo ; đ ặ c b iệ t là P h á p l ệ n h t h ủ tụ c g iải q u v ế t cá c v ụ á n h à n h c h í n h ( s ử a đổi, b ổ s u n g n ă m 1 9 9 8 )... l à n h ữ n g c ơ sở p h á p lý v ữ n g c h ắ c c h o v iệ c x á c l ậ p v à s ử d ụ n g t h ẩ m q u y ển x ét xử k h iế u k iện h à n h c h ín h c ủ a T oà án. T h ứ ha, cơ sở có t í n h b ứ c x ú c h i ệ n n a y là t ừ n h u c ầ u v à th ự c tiễ n k h iế u n ạ i v à g iải q u y ế t k h iế u n ạ i. T ì n h h ì n h k h i ế u k i ệ n c h ủ y ế u t ậ p t r u n g Vtào c á c v ấ n đ ê : đ ấ t đ ai, n h à c ử a , g iả i p h ó n g m ặ t b ằ n g , các c h ín h s á c h x ã h ội, v iệc là m . D o v ê u c ầ u n â n g c a o c h â t lư ợ n g , h i ệ u q u ả . h i ệ u lự c c ủ a h o ạ t đ ộ n g h à n h p h á p d ẫ n đ ế n v iệc p h ả i c ả i c á c h n ề n h à n h c h ín h n h à nư ỏc m à q u a n trọ n g n h ấ t là cải cách th ủ tụ c h à n h c h ín h ( k h â u đ ộ t p h á ) đòi h ỏ i p h ả i x â y ciự ng h à n g lo ạ t b i ệ n p h á p đ ồ n g bộ đ ả m b ả o c h o m ụ c tiê u t r ê n đ â y . Vói ý n g h ĩa dó. v iệ c t h i ế t l ậ p th ể chê tà i p h á n h à n h c h ín h sẽ g ó p p h ầ n cực k ỳ q u a n trọ n g tro n g v iệ c lo ạ i bỏ d ầ n các h à n h vi cô n g vụ ui p h ạ m p h á p lu ậ t g á y th iệ t h ạ i c h o x ã h ộ i, x á m p h ạ m quyề n, lợ i íc h hỢ p p h á p củ a cô n g d á n ... tiê n tớ i x á y d ự n g m ộ t N h à nư ớc p h á p q u yề n th ự c s ự c ủ a d á n , d o d á n và ưì d á n . T h a n h I r a n h à n ư ớ c , T h ự c t r ạ n g v iệ c c h ấ p h à n h c h í n h s á c h p h á p lu ậ t v ổ v iệ c g iả i q u y ế t k h i ế u n ạ i. t ố r á o r ủ a r á c r ơ q u a n q u ả n lý h à n h c h í n h n h à n ư ớ c . C h u y ê n đ ề k h o a h ọ r . H à N ộ i. 1 1 2
  5. T h ự c tiể n v ề th â m q u y ế n x é t x ử k h iế u là ệ n h à n h c h ín h củ a T òa ấ n Đ ặ c b iệt, v ấ n đ ê k h i ế u n ạ i, t ố c á o c ủ a c ô n g d â n , t ổ c h ử c c ù n g đ a n g có c h i ề u h ư ớ n g g i a t ă n g v à d i ễ n b i ế n p h ứ c t ạ p . C á c C(J c h ế h i ệ n t h ờ i t h ự c t h i n h i ệ m v ụ g i ả i q u y ế t k h i ế u n ạ i , tô c á o v ừ a k é m h i ệ u q u ả , v ừ a t h i ế u k h á c h q u a n c ũ n g là m ộ t n h u c ầ u có t í n h b ứ c x ú c đ ò i h ỏ i p h ả i c ó s ự t h a m g i a c ủ a T o à á n đ ể g iai q u y ế t cá c k h i ế u k iệ n h à n h c h ín h . V iệc x á c lậ p th ẩm q u y ê n x é t x ử k h i ế u k i ệ n h à n h c h í n h c ủ a T o à á n là th êm m ộ t t h i ế t c h ế “đ ố ì ứ n g ” vớ i c á c cơ q u a n h à n h c h í n h n h à n ư ó c t r o n g v iệc g iả i q u y ế t k h i ế u k i ệ n h à n h c h í n h , b ả o đ à m c h o việc g iả i q u y ế t đ ư ợ c k h á c h q u a n , đ ú n g p h á p l u ậ t và có h iệ u q u ả . T h eo quy đ ịn h c ủ a p h á p lu ậ t h iệ n h à n h (H iế n p h áp ; L u ật tổ chức T oà á n nhân dân; L u ậ t k h iếu n ạ i, tô cáo; P h á p lệ n h th ủ tụ c g iả i q u y ế t các v ụ á n h à n h c h ín h ...) th ì bắt đ ầ u từ n g ày 0 1 /7 / 1 9 9 6 , T o à á n được g iao th ê m th ẩm q u y ề n x é t xử k h iế u k iệ n h à n h c h ín h , tứ c là q u y ề n x e m x ét tín h có c ă n cứ p h á p l u ậ t c ủ a các q u y ế t đ ịn h h à n h c h ín h , h à n h vi h à n h c h í n h c ủ a cơ q u a n h à n h c h í n h n h à n ư ó c v à c á c c á n bộ, c ô n g c h ứ c t r o n g c á c cơ q u a n đ ó b ị k h ở i k i ệ n v ụ á n h à n h c h ín h tạ i T o à án . II. Q U Y Ế T Đ Ị N H H À N H C H Í N H , H À N H V I H À N H C H Í N H , Đ Ố I T Ư Ợ N G X É T X Ử K H I Ế U K I Ệ N H À N H C H Í N H C Ủ A T Ò A Á N T h eo quy đ ịn h tạ i Đ iều 11 P h á p lệ n h t h ủ tụ c giải q u y ế t các v ụ á n h à n h c h í n h t h ì T o à á n có t h ẩ m q u y ề n g iả i q u y ế t các 1 1 3
  6. T hâm q u y ể n x é t x ử k h iê u k iệ n h à n h c h in h củ a T òa á n - s ự b ả o d à m c ô n g lý . . . v ụ á n v ê k h i ê u k i ệ n q u y ế t đ ị n h h à n h c h í n h , h à n h VI h c à n h c h ín h , q u y ế t đ ịn h k ỷ l u ậ t b u ộ c th ò i việc c á n bộ. c ô n g chứ c. 1 . Q u y ế t đ ị n h h à n h c h í n h Q u v ế t đ ịn h h à n h ch ín h là m ộ t p h ạ m trù q u a n trọ n g t r o n g k h o a h o c p h á p lý n ó i c h u n g v à t r o n g n h i ê u n g à n h k h o a học k h ác n h a u n h ư n g q u a n trọ n g n h ấ t và dược dê c ậ p n h i ề u h ơ n c ả l à t r o n g n g à n h k h o a h ọ c q u á n lý, n g à n h lu ậ t h à n h c h ín h và tố tụ n g h à n h ch ín h . T h e o q u a n n iệ m c h u n g , q u y ế t đ ịn h h à n h c h ín h là m ộ t d ạ n g (loại) c ụ t h ể c ủ a q u y ế t đ ị n h . K h á i n i ệ m q u y ế t đ ị n h b á t n g u ồ n t ừ t h u ậ t n g ữ t i ế n g L a t i n h l à “a c t u s " n g h í a l à h à n h đ ộ n g , h à n h v i. N h ư v ậ y , q u y ế t đ ị n h h à n h c h ín h c ũ n g là n h ữ n g h à n h vi, h à n h đ ộ n g t h u ộ c q u y ề n h à n h p h á p . T h e o G iá o s ư P r o s p e r W ell th u ộ c tr ư ờ n g Đ ạ i học L u ậ t , K in h tê v à K h o a học xã hội P aris, q u y ế t đ ịn h h à n h c h ín h (quyết đ ịn h p h ả i được c h ấ p h à n h ) là s ự b iể u th ị ý c h í c ủ a p h á p lu ậ t. C ò n t h e o ô n g PV acois L a m i e - t h à n h v iên H ội đ ồ n g n h à nưốc nước C ộ n g h ò a P h á p , g iả n g v iên T rư ờ n g H à n h c h ín h Q uốc g ia P h á p t h ì coi q u y ế t đ ị n h h à n h c h í n h là m ộ t v ă n b ả n p h á p lý đ ơ n p h ư ơ n g ( k h á c với h ợ p đ ồ n g h à n h c h í n h ) d o m ộ t cờ q u a n h à n h ch ín h đ ư a ra và c h ú n g k h ô n g b ao gồm các h à n h vi c h í n h t r ị ( n h ư s ắ c l ệ n h b ổ n h i ệ m T h ủ t ư ỏ n g , q u y ế t đ ị n h g iả i t á n Q u ố c h ộ i, đ ệ t r ì n h d ự á n l u ậ t lê n Q u ố c hội...). ở nướ c ta, q u y ế t đ ịn h h à n h c h ín h dược q u a n n iệ m k h á t h ô V i g n h ấ t v à đ ư ợ c đ ề c ậ p đ ế n t r o n g n h i ề u t à i l i ệ u p h á p lý , 1 1 4
  7. T h ự c tiễ n v ế th ẩ m q u y ế n x é t x ừ k h ié u k iệ n h à n h c h ín h củ a T òa á n n h á t là s á c h b á o c h u v ê n k h ả o , các sá c h g iáo k h o a , L u ậ t h à n h c h ín h ... T h e o n g h ĩa c h u n g n h ấ t th ì q u y ế t đ ịn h h à n h c h in h là kết q u ả củ a s ự th ê h iệ n Vc h i q u y ề n lự c đ ơ n p h ư ơ n g củ a các ch ủ th ê q u â n lý h à n h c h in h n h à nước, đư ợc b iê u h iệ n d ư ớ i n h ữ n g h in h th ứ c n h á t đ ịn h tá c đ ộ n g đến các đ ố i tư ợ n g n h ấ t đ ịn h tro n g q u á trin h h à n h p h á p . Với ý n g h ĩ a n h ư v ạ y , q u y ế t clịnh h à n h c h í n h có t h ể là m ộ t h í i n h cfộng h o ặ c m ộ t q u y ế t d ị n h b ằ n g v ă n b ả n . C ác q u y ế t đ ịn h h à n h c h ín h có n h ữ n g d ấ u h iệ u sau đ â y : ■ Đ ư ợ c b a n h à n h , đ ư ợ c t h ế h i ệ n t r ê n cơ sở l u ậ t v à đ ể t h i h à n h l u ậ t ( tín h d ư ớ i lu ật); - Đ ê t á c đ ộ n g ( q u y đ ị n h , đ i ề u c h ỉ n h , b ả o vệ...) c á c q u a n hệ xã hội h o ặ c h à n h vi x ử s ự c ủ a c o n n g ư ờ i (đ ô ì t ư ợ n g ) tro n g q u á trìn h h à n h pháp; - [)o c á c c h ủ t h ể q u á n lý h à n h c h í n h n h à n ư ớ c có t h ẩ m q u y ề n b a n h à n h h o ặ c th ự c h iệ n th e o q uy đ ịn h c ủ a p h á p lu ật. T ro n g các h ìn h th ứ c q u y ế t đ ịn h h à n h c h in h , q u y ế t đ ịn h h à n h c h in h h ằ n g vă n b ả n th ô n g th ư ờ n g có h a i lo ạ i: - Q u y ế t đ ị n h q u y p h ạ m (còn gọi là q u y p h ạ m p h á p lu ậ t) ; - ( ^ u y ê t đ ị n h c á b i ệ t (còn gọi là v ã n b ả n á p d ụ n g q u y p h ạ m p h á p lu ật). a ) Q u y ế t đ ịn h q u y p h ạ m T r o n g p h á p lUiật h à n h c h í n h V i ệ t N a m , q u y ế t đ ị n h q u y p h ạ m h à n h c h ín h được th ê h iệ n dưới h ìn h th ứ c các v ă n b ả n llõ
  8. T hẩm q u y ề n x é tx ử M iế u k iệ n h à n h c h ín h c ủ a T òa á n - s ự b ả o đ à m c ô n g lý ... q u y p h ạ m p h á p lu ậ t h à n h ch ín h . V ă n b ả n q u y p h ạ m p h á p lu ậ t h à n h c h ín h là vă n b ả n do cơ q u a n n h à nư ớc có th ẩ m q u yề n b a n h à n h th e o tr in h tự , th ủ tụ c lu ậ t đ ịn h , tro n g đ ó có cá c q u y tắ c x ừ s ự c h u n g , đư ợc n h à nư ớ c b ả o đ ả m th ự c h iệ n n h ằ m đ iề u c h ỉn h các q u a n hệ x ã h ộ i th e o đ ịn h h ư ớ n g x ã h ộ i c h ủ n g h ĩa . V ăn b ả n quy p h ạ m p h á p lu ậ t h à n h c h ín h p h ả i h ộ i đ ủ các y ế u tô s a u đ â y : ■ V ă n b ả n d o cơ q u a n n h à n ư ớ c c ó t h ẩ m q u y ề n b a n h à n h b ằ n g h ìn h th ứ c lu ậ t đ ịn h ; - V ă n b ả n đ ư ợ c cơ q u a n n h à n ư ó c có t h ẩ m q u y ề n ỏ t r u n g ư ơ n g b a n h à n h th e o đ ú n g tr ìn h tự , t h ủ tụ c do p h á p lu ậ t q u y đ ịn h ; - V ă n b ả n có c h ứ a q u y tắ c x ử s ự c h u n g đ ư ợ c á p d ụ n g n h i ê u lầ n , đ ố ì với m ọ i đ ốỉ tư ợ n g h o ặ c m ộ t n h ó m đối tư ợ n g , có h i ệ u lự c t r o n g p h ạ m vi t o à n q u ố c h o ặ c t ừ n g đ ị a p h ư ớ n g . Q u y t ắ c x ử s ự c h u n g l à n h ủ n g c h u ẩ n m ự c m à m ọ i cơ q u a n , tổ chức, cá n h â n p h ả i tu â n th e o k h i th a m g ia q u a n h ệ x ã hội được q u y tắc đó đ iê u c h ỉn h ; - V ă n b ả n đ ư ợ c cơ q u a n n h à n ư ó c b ả o đ ả m th i h à n h b ằ n g các b iệ n p h á p như tu y ên tru y ề n , g iáo dục. th u y ế t phục, các b iệ n p h á p về tổ chức, h à n h c h ín h , k in h tê hoặc c ư ỡ n g c h ê k h i c ầ n th iết. Như vậy, th eo quan n iệm chung, quyết đ ịn h hành 1 1 6
  9. T h ự c tiễ n v ế th ả m q u y ế n x é t x ừ k h iê u k iệ n h à n h c h in h củ a T òa ẩ n c h ín h dược sử d ụ n g để th ự c h iện q u v ề n h à n h p h á p c ủ a các c h ủ t h ể q u a n lý h à n h c h í n h n h à nước. C h ú n g có k h á i n i ệ m r ộ n g , d ư ợ c b i ể u h i ệ n d ư ớ i n h i ề u h ìiih t h ứ c v à c h ủ n g loại k h á c n h a u v à đ ề u tá c đ ộ n g đ ế n đối t ư ợ n g đ a d ạ n g , p h ứ c t ạ p t r ê n n h iề u lĩn h vực. T in h hợ p h iê n , hỢ p p h á p và tin h th ô n g n h ấ t của hệ th ố n g vă n b ả n q u y p h ạ m p h á p lu ậ t h à n h c h ín h đưỢ c th ể h iệ n ở n h ữ n g n ộ i d u n g sa u : H i ế n p h á p là l u ậ t cơ b ả n c ủ a n h à n ư ớ c , có h i ệ u lự c p h á p lý c a o n h ấ t . V ă n b ả n q u y p h ạ m p h á p lu.ật d ư ợ c b a n h à n h p h ả i p h ù h ợ p với H i ế n p h á p , bỉìo đ ả m t í n h t h ố n g n h ấ t , t h ứ b ậ c h i ệ u lự c p h á p lý c ủ a v ă n b ả n t r o n g h ệ t h ố n g p h á p l u ậ t . V ă n b à n q u y p h ạ m p h á p l u ậ t do c á c cơ q u a n n h à n ư ớ c c â p d ư ớ i b a n h à n h p h ả i p h ù hỢp vỏi v ã n b ả n q u y p h ạ m p h á p l u ậ t c ủ a cơ q u a n n h à n ư ớ c c ấ p t r ê n . T ín h h ợ p h i ế n , hỢp p h á p v à t í n h t h ô n g n h â t c ủ a h ệ th ô n g các v ă n b ả n quy p h ạ m p h á p lu ậ t c ủ a C h ín h p h ủ , T h ủ t ư ỏ n g C h í n h p h ủ , c á c bộ. cơ q u a n n g a n g bộ, v ă n b ả n liê n t ị c h c ủ a c á c c ơ q u a n n h à n ư ỏ c c ó t h ẩ m q u y ề n , g i ữ a c á c cơ q u a n n h à n ư ớ c có t h ẩ m q u y ể n với tố c h ứ c c h í n h t r ị - x ã hội. v ă n b á n q u y p h ạ m p h á p lu ậ t c ủ a Hội đ ồ n g n h â n d â n và ư ỷ b a n n h â n c l â n c á c câ"p đ ư ợ c t h ể h i ệ n n h ư s a u : - N ghị q u y ế t, N ghị đ ịn h do C h ín h p h ủ b a n h à n h ph ải p h ù hỢ p với H i ế n p h á p , L u ậ t , N g h ị q u y ế t c ủ a Q u ố c hội; 1 1 7
  10. T hẩm q u y ế n x é t x ứ k h iế u k iệ n h à n h c h in h củ a T òa á n - s ự b ả o d à m c ô n g tỳ ... P h á p l ệ n h , N g h ị q u y ế t c ủ a ư ỷ b a n t h ư ờ n g v ụ Quô*c h ộ i : L ệ n h . Q u y ế t đ ịn h c ủ a C h ủ tịch nước; - Q u y ế t đ ịn h , C h ỉ th ị do T h ủ tư ớ n g C h ín h phủ ban h à n h p h ả i p h ù h ợ p với H iế n p h á p , L u ậ t , N g h ị q u y ế t c ủ a Q u ố c hội; P h á p lệ n h , N g h ị q u y ế t c ủ a u ỷ b a n t h ư ờ n g v ụ Q u ố c hội; L ệ n h , Q u y ế t đ ịn h c ủ a C h ủ tịc h n ư ớ c; N g h ị q u y ế t, N ghị đ ịn h củ a C h ín h phủ; - Q u y ế t đ ịn h , C h ỉ th ị, T h ô n g tư do Bộ trư ở n g , T h ủ t r ư ở n g cơ q u a n n g a n g b ộ b a n h à n h p h ả i p h ù hỢ p với H i ế n pháp, L u ậ t , N g h ị q u y ế t c ủ a Q u ố ic h ộ i ; P h á p lện h . N ghị q u y ế t c ủ a ư ỷ b a n th ư ờ n g v ụ Q u ố c h ội; L ệ n h . Q u y ế t đ ị n h c ủ a C h ủ tịch nước; N g h ị q u y ế t, N g h ị đ ịn h c ủ a C h ín h p h ủ ; Q u y ế t đ ịn h , C h ỉ th ị c ủ a T h ủ tư ớ n g C h ín h p h ủ ; các v á n b ả n q u y p h ạ m p h á p l u ậ t c ủ a c á c bộ, cơ q u a n n g a n g b ộ v ề q u ả n lý n g à n h , l ĩ n h v ự c d o bộ, cơ q u a n n g a n g b ộ p h ụ t r á c h ; - N g h ị q u y ế t, T h ô n g t ư liê n tịc h d o c á c cơ q u a n n h à n ư ớ c có t h ẩ m q u y ề n ở t r u n g ư ơ n g h o ặ c d o cơ q u a n n h à n ư ớ c có t h ẩ m q u y ề n ở t r u n g ư ơ n g với t ổ c h ứ c c h í n h t r ị - x ã h ộ i b a n h à n h p h ả i p h ù hỢp với H i ế n p h á p , L u ậ t , N g h ị q u y ế t c ủ a Q u ố c hội; P h á p lệ n h , N g h ị q u y ế t c ủ a u ỷ b a n t h ư ờ n g v ụ Q u ố c hội; L ệ n h , Q u y ế t đ ịn h c ủ a C h ủ tịc h n ư ớ c; N g h ị q u v ế t, N g h ị đ ịn h c ủ a C h ín h p h ủ ; Q u y ế t đ ịn h , C hỉ th ị củ a T h ủ tư ớ n g C h ín h p hủ; - N g h ị q u y ế t do Hội đ ồ n g n h â n d â n ; Q u y ế t đ ịn h , C h ỉ th ị d o ư ỷ b a n n h â n d â n c á c c ấ p b a n h à n h p h ả i p h ù h ợ p với H i ế n p h á p , L u ậ t , N g h ị q u y ế t c ủ a Q u ố c hội; P h á p lện h . 1 1 8
  11. T h ự c tiế n v é th â m q u y ề n x é t x ừ k h iế u k iệ n h à n h c h ín h c ù a T òa á n N g h ị q u v ế t c ủ a u ỷ b a n t h ư ờ n g v ụ Q u ố c h ội; L ệ n h , Q u y ế t d ịn h c ủ a C h ủ tịc h nước; N g h ị q u y ô t, N g h ị đ ịn h c ủ a C h ín h p h ủ ; Q u y ế t đ ịn h , C hỉ th ị củ a T h ư tư ớ n g C h ín h p h ủ ; các v ă n b ã n c ủ a cơ q u a n n h à n ư ớ c c ấ p tr ô n . V ăn bản quy phạm pháp lu ật củ a C h ín h phủ, Thủ t ư ớ n g C h í n h p h ủ . c ác bộ. cơ q u a n n g a n g bộ, N g h ị q u y ế t, T hông tư liê n t ị c h g i ữ a c á c cơ q u a n nhà n ư ớ c có t h ẩ m q u y ể n ở t r u n g ư ơ n g với n h a u , g i ữ a cơ q u a n n h à n ư ớ c có t h ẩ m q u y ể n ở t r u n g ư ơ n g với tố c h ứ c c h í n h t r ị - x ã h ộ i; v ă n b ả n quy p h ạ m p h á p lu ậ t củ a Hội đồng n h â n d ân , ư ỷ b a n n h â n d â n c á c c ấ p t r á i với H i ế n p h á p , L u ậ t , P h á p l ệ n h , v ă n b ả n c ủ a c ơ q u a n n h à n ư ớ c c.np t r ê n p h ả i b ị c ơ q u a n n h à n ư ớ c có t h ẩ m q u v ề n đ ìn h chỉ, b ã i bỏ th e o q u y đ ị n h c ủ a p h á p lu ậ t h iệ n h à n h . h) Q u y ế t đ ịn h h à n h c h in h cá b iệ t Q u y ế t đ ị n h h à n h c h í n h c á b i ệ t c ò n gọi là v ă n b ả n á p d ụ n g q u v p h ạ m p h á p lu ậ t tro n g các v ă n b á n p h á p lu ậ t th ự c đ ị n h ( L u ậ t k h iế u n ại, t ố cáo; P h á p lệ n h t h ủ tụ c g iải q u y ế t c á c v ụ á n h à n h c h í n h .. .) gọi là q u y ê t đ ị n h h à n h c h í n h . T h e o L u ậ t k h i ế u n ạ i, tô c áo th ì; q u y ế t đ ịn h h à n h c h í n h là q u y ế t đ ị n h b ằ n g v ă n b ả n c ủ a cơ q u a n h à n h c h í n h n h à n ư ó c h o ặ c c ủ a n g ư ò i có t h ẩ m q u y ề n t r o n g cơ q u a n h à n h c h í n h n h à n ư ớ c đ ư ợ c á p d ụ n g m ộ t lầ n đối với m ộ t h o ặ c m ộ t s ố đối t ư ợ n g c ụ t h ể v ề m ộ t v â n đ ể c ụ t h ê t r o n g h o ạ t đ ộ n g q u ả n lý h à n h ch ín h . T h ứ n h á t, th e o đ ịn h n g h ĩa trê n , q u y ế t đ ịn h h à n h ch ín h 1 1 9
  12. Thẩm q u y ể n x ó t x ử k h iế u k iệ n h à n h c h ín h cù a T òa á n - s ự b à o d à m c ô n g lý ... c á b iệ t p h ả i là lo ạ i q u y ế t đ ịn h b ằ n g v ă n b ả n . T h ô n g th ư ờ n g , c á c q u y ế t đ ị n h b ằ n g v ă n b ả n n à y c ó h ì n h t h ứ c , bô" c ụ c d o p h á p l u ậ t q u y đ ị n h t h e o t ừ n g lo ạ i m ẫ u thôV ig n h ấ t . N g o à i r a , c ò n có n h ữ n g q u y ế t đ ịn h b ằ n g v ă n b ả n n h ư n g k h ô n g t h u ộ c p h ạ m v i t r ê n ; v í d ụ : m ộ t lò i p h ê d u y ệ t c ó t í n h q u y ế t đ ịn h tr o n g m ộ t tò đ ơ n c ủ a cá n h â n h o ặ c tổ c h ứ c h a y m ộ t c ô n g v ă n , m ộ t t h ô n g b á o , tr o n g đó có n ộ i d u n g q u y ế t đ ịn h ... N h ư vậy, q u y ế t đ ịn h h à n h c h ín h cá b iệ t th e o p h á p lu ậ t h à n h c h í n h V iệ t N a m c h ỉ là c á c q u v ế t đ ị n h b ằ n g v ă n b ả n m à k h ô n g bao h à m các q u y ế t đ ịn h b ằ n g các h ìn h th ứ c h o ạ t động, h à n h đ ộ n g c ụ th ể (q u y ế t đ ịn h k h ô n g t h à n h văn). T h ứ h a i, q u y ế t đ ị n h h à n h c h í n h c á b i ệ t p h ả i d o c á c cơ q u a n h à n h c h í n h n h à n ư ố c h o ặ c n g ư ò i có t h ẩ m q u y ề n tr o n g cơ q u a n h à n h c h í n h n h à n ư ó c b a n h à n h . T h ứ ba, q u y ế t đ ịn h h à n h ch ín h cá b iệt th e o p h á p lu ật hành c h í n h V i ệ• t N a m được b a n h à n h n h• i ề u l o ạ i v ớ i sô* lư ợ n g lớ n đ ể đ iề u c h ỉn h h ầ u h ế t m ọi q u a n h ệ x ã hội th u ộ c q u á trìn h h à n h pháp. T h ứ tư , q u y ế t đ ịn h h à n h ch ín h cá b iệt th e o p h á p lu ậ t h à n h c h ín h V iệ t N a m p h ả i là n h ữ n g q u y ế t đ ị n h chỉ đư ợ c áp d ụ n g m ộ t lầ n đổi vối m ộ t h o ặ c m ộ t sô đối tư Ợ n g cụ th ê hoặc h o ạ t đ ộ n g q u ả n lý h à n h c h í n h . Q u y ế t đ ị n h n à y c ò n đ ư ợ c gọi l à q u y ế t đ ị n h á p d ụ n g p h á p l u ậ t , đưỢc b a n h à n h t r ê n cơ sở q u y ế t đ ị n h q u y p h ạ m c ủ a cơ q u a n n h à n ư ớ c c ó t h ẩ m q u y ề n , có n h ữ n g t r ư ờ n g hỢp đư ợc b a n h à n h t r ê n cơ sở q u y ế t đ ịn h 1 20
  13. T h ự c tiế n v ế tíìà m q u y ể n x é t x ừ k h iế u k iệ n h à n h c h /n h củ a T òa á n c á b iệt củ a cấp trê n . Đ ôi tư ợ n g á p d ụ n g c ủ a q u y ê t đ ị n h là c á n h á n h o ặ c t ổ c h ứ c c ó q u y ể n , lợ i í c h h Ợ p p h á | ) l i ê n q u a n t r ự c t i ế p v à đ ư Ợ c g h i n h tận t r o n g n ộ i d u n g c ủ a q u y ế t đ ịn h . D ư ớ i g i á c đ ộ c ủ a L u ậ t tô' t ụ n g h à n h c h í n h v à k h o a h ọ c l u ậ t t ô ”t ụ n g h à n h c h í n h , q u y ế t đ ị n h h à n h c h í n h - đ ố ì t ư ợ n g x é t x ử k h i ế u k iệ n h à n h c h ín h - có k h á i n iệ m k h á c với k h á i n iệ m q u y ế t đ ịn h h à n h c h ín h th e o L u ậ t h à n h ch ín h . N g a y c ả n h ữ n g nước có L u ậ t h à n h c h in h Ịih át triể n (P h á p , C ộ n g h o à L iê n b a n g Đ ứ c ..), ở đó L u ậ t t ố t ụ n g h à n h c h í n h c h ỉ đ ư ợ c coi là m ộ t b ộ p h ậ n c ủ a L u ậ t h à n h c h ín h , v ẫ n coi k h á i n i ệ m q u y ế t đ ị n h h à n h c h í n h t h e o L u ậ t tô" t ụ n g h à n h c h í n h có s ự p h â n b iệ t với k h á i n iệ m q u y ế t đ ịn h h à n h c h ín h th e o L u ậ t h à n h ch ín h . N h ì n c h u n g t r ê n t h ê g i ớ i, k h á i n i ệ m q u v ế t đ ị n h h à n h c h í n h t h e o L u ậ t tô" t ụ n g h à n h c h í n h k h ô n g đ ồ n g n h ấ t v ớ i n h a u , T ù y t h u ộ c v à o t í n h c h â 't n ề n t à i p h á n v à đ ặ c b i ệ t là đ ô i tư Ợ n g x é t x ử c ủ a q u y ể n tài p h á n m à các nước có q u a n n iệ m q u y ế t đ ịn h h à n h c h ín h th e o L u ậ t tố tụ n g h à n h c h ín h t ư ơ n g ứ n g với p h ạ m vi v à đ ặ c t í n h c ủ a đ ô ì t ư ợ n g đó. C h ẳ n g h ạ n ở P h á p , q u y ế t đ ị n h h à n h c h ín h th u ộ c đổì tư ợ n g x é t x ử h à n h c h í n h k h ô n g c h ỉ là các q u y ế t đ ịn h h à n h c h ín h c á b iệ t m à còn ca m ộ t sò q u y ế t d ịn h h à n h ch íiih q u y p h ạ m . C ó nước r h ỉ c o i q u y ế t đ ị n h h à n h c h í n h t r o n g tô^ t ụ n g h à n h c h í n h l à q u v ế t đ ịn h h .àn h c h í n h c á b iệ t (gồm q u y ế t đ ịn h b à n g v ă n b à n v à q u y ế t d ị n h b à n g h à n h động). N h ư n g c ũ n g có nước 121
  14. T hẩm q u y ể n x é t x ử k h iê u k iệ n h à n h c h ín h c ù a T òa á n - s ự b à o đ à m c ô n g lý ... x e m q u y ế t đ ị n h h à n h c h ín h th u ộ c đốỉ tư Ợ n g x é t x ứ h à n h c h ín h ch ỉ là n h ữ n g q u y ế t đ ịn h h à n h c h ín h cá b iệ t b ằ n g v ă n b ả n , t h ậ m c h í ch ỉ m ộ t sô q u v ế t đ ịn h h à n h c h ín h b ằ n g v ã n b ả n n h ư n g c h ỉ tr o n g m ộ t s ố lĩn h vự c n h ấ t đ ịn h c h ứ k h ô n g p h á i tro n g m ọi lĩn h vực c ủ a q u á t r ìn h h à n h p h áp . T h e o p h á p l u ậ t tô t ụ n g h à n h c h í n h V iệ t N a m , q u y ế t đ ịn h h à n h c h í n h th u ộ c đối tư ợ n g x é t x ử h à n h c h í n h đ ư ợ c x á c đ ị n h t r ê n cơ sở p h ư ơ n g p h á p l i ệ t k ê , n g h ĩ a là c h ỉ n h ữ n g loại q u y ế t đ ị n h h à n h c h ín h n à o liên q u a n trự c tiế p đ ế n q u y ề n , lợi í c h h ợ p p h á p c ủ a c ô n g d â n , t ổ c h ứ c v à đ ư ợ c q u a n tâm chú ý n h iều h ơ n , h a y bị k h i ế u k i ệ n với k h õ ì lư ợ n g n h iề u . N h ư vậy, trư ớ c h ế t c h ú n g ta th ấ y p h ạ m vi q u y ế t đ ị n h h à n h c h í n h t h e o p h á p l u ậ t tô' t ụ n g h à n h c h í n h h ẹ p v à c ụ t h ể h ơ n râ 't n h i ề u so vói p h ạ m vi q u y ế t đ ị n h h à n h c h í n h th e o p h á p lu ậ t h à n h ch ín h . Với ý n g h ĩa n h ư v ậy , p h á p lu ậ t tô t ụ n g h à n h c h ín h V iệt N a m đ ịn h n g h ĩa q u y ế t đ ịn h h à n h c h ín h là q u y ế t đ ịn h b ằ n g vă n b ả n củ a cơ q u a n h à n h c h ín h n h à nư ớc h o ặ c của n g ư ờ i có th ẩ m q u y ề n tro n g cơ q u a n h à n h c h in h n h à nư ớ c đư ợ c á p d ụ n g m ộ t lầ n đ ố i v ớ i m ộ t h o ặ c m ộ t s ô 'đ ố i t ư ip ig c ụ th ê về m ộ t v ấ n đ ề cụ th ể tro n g h o ạ t đ ộ n g q u ả n lý h à n h c h ín h b ị cá n h â n h o ặ c tổ chứ c k h ở i k iệ n đến T oà á n có th ấ m quyề n. Theo đ ịn h n g h ĩa trên , q u y èt đ ịn h hành c h ín h - đôì tư ợ n g x é t x ử k h iế u k iệ n h à n h c h ín h - có các đ ặc đ iể m sa u : T h ứ n h ấ t, q u y ế t đ ịn h h à n h c h in h p h ả i d o các cơ q u a n 1 2 2
  15. T h ự c tiễ n v ế tíià m q u y ế n x é t x ừ k h iê u k iệ n h à n h c h in h củ a T òa á n h à n h c h in h n h á nư ớc hoặ c n ịiư ơ i có th á m quyé n tro n g cơ q u a n h a n h c h in h n h à nư ớc hon h a n h . Cơ q u a n h à n h ch ín h n h à n ư ớ c ở đ â y , nô*u h i ể u t h p o n g h ĩ a “c ứ n g ” l à c á c c ơ q u a n n h à n ư ớ c c ó c h ứ c n ă n g q u á n lý h à i i h c h í n h n h à n ư ớ c t h ô n g q u a h o ạ t đ ộ n g c h ấ p h à n h , diều h à n h n h ư C h ín h p h ủ , các b ộ , c ơ q u a n n g a n g b ộ (ở t r u n g u d n í í ) . ư ỷ b a n n h â n d â n c á c CỉVp, c á c s ở , p h ò n g , b a n (ó đ ị a p h i í d n g ) . N h ư n g t r o n g t h ự c tiễ n tổ chứ c và h o ạ t d ộ n g c ủ a cáo c tí q u a n n h à nước khác ( n h ư V ã n p h ò n g ( ịu ố c h ộ i, V ãii ị)h ò n g C h ủ tịc h n ư ớ c, T o à á n n h â n d â n , V i ệ n k i ể m s á t I i h â n clân). d o y ê u c ầ u đ ả m b ả o c h ử c n ă n g h o ạ t đ ộ n g h o ặ c lý d o t h u ộ c v ề t ổ c h ứ c n ộ i b ộ cd q u n n hoặc được tr a o th ự c h iện m ộ t q u y ề n n ă n g q u ả n lý h à n h r h í n h c ụ t h ế n à o đ ó . c á c ('d q u a n n à y c ũ n g c ó t h ể b a n h à n h m ộ t sô' q u y ế t đ ị n h h à n h c h í n h , c h ẳ n g h ạ n n h ư T ò a á n r a q u y ế t đ ị n h x ử p h ạ t h à n h c h í n h t r o n g t r ư ờ n g h Ợ p c ó vi p h ạ m h à n h c h íiih c a n t r d h o ạ t (iộng x é t x ử c ủ a T ò a á n . C h o Iiêii, cơ q u a n h à n h c h í n h ỏ đ â y c ấ n h i ể u t h e o n g h ĩ a r ộ n g , k h ô i ì ị ĩ o h ỉ g ồ m c á c cờ q u a n có c h ứ c n ă n g cơ b ả n l à q u ả n lý h à n h ch ín h m à c ã c á c cơ q u a n n h à nướo có t h ẩ m quyền q u â n lý h à n h c h í n h t r o n g m ộ t Aố lĩn h vực hoặc từ n g trư ờ n g h ợ p n h ấ t d ịn h (q u y ề n tu y ể n d ụ n g , bô n h iệ m c á n bộ, còng ch ứ c, q u y ể n q u y ế t đ ịn h d ự to án , q u y ế t to á n k in h p h í h o ạ t đ ộ n g . . . ) . C h í n h vì v ậ y , p h á p l u ậ t t ỏ t ụ n g h à n h c h í n h q u a n n i ệ m c á c q u y ế t tlỊn h h à n h c h i n h c ù a bộ. cổ q u a n n g a n g bộ, V ãn p h ò n g ( ị u ố c hội, V ă n p h ò n g ( ' h ủ tịc h n ư ớ c , T o à á n n h â n d â n , V iện k iểm s á t n h â n d â n n ế u bị khỏi k iệ n vụ á n h à n h c h i n h , đ ư ợ c co i l à đ ô ì t ư ợ i i f ỉ x é t x ứ k h i ế u k i ệ n h à n h 1 2 3
  16. T hẩm q u y ề n x é tx ử k h ế u k iệ n h à n h c h ín h cù a Tòa á n - s ự b à o đ à m c ô n g lý ... ch ín h c ủ a T oà án. T h ứ h a i, q u y ế t đ ịn h h à n h c h ín h - đ ố i tư ợ n g x é t x ử k h iế u k iệ n h à n h c h ín h - th e o p h á p lu ậ t tô ' tụ n g h à n h c h ín h V iệ t N a m c h ỉ g iớ i h ạ n tro n g m ộ t s ố lĩn h vự c n h á t đ ịn h th u ộ c q u á trin h h à n h p h á p (loại việc th u ộ c t h ẩ m q u y ề n g iả i q u y ế t c ủ a T ò a á n do lu ậ t đ ịn h ), cụ th ể ở các lĩn h vực sau : - Q u y ế t đ ị n h x ử p h ạ t vi p h ạ m h à n h c h ín h ; - Q u y ế t đ ị n h h à n h c h í n h t r o n g việc á p d ụ n g b iệ n p h á p b u ộ c t h á o d ỡ n h à ở, c ô n g t r ì n h v ậ t k i ế n t r ú c k i ê n c ô k h á c ; - Q u y ế t đ ị n h h à n h c h í n h t r o n g việc á p d ụ n g h o ặ c th i h à n h b i ệ n p h á p x ử lý h à n h c h í n h với m ộ t t r o n g c á c h ì n h th ứ c : g iáo d ụ c tạ i xã, p h ư ờ n g , th ị tr â n ; d ư a v ào tr ư ờ n g g iá o d ư ỡ n g ; đ ư a v à o cơ sở g iá o d ụ c; đ ư a v à o cđ sở c h ữ a b ệ n h ; q u ả n ch ê h à n h ch ín h ; - Q u y ế t đ ị n h k ỷ l u ậ t b u ộ c th ô i việc c á n bộ, c ô n g c h ứ c g iữ chứ c v ụ từ V ụ trư ở n g và tư ơ n g đươ ng trỏ xuống; - Q u y ế t đ ị n h h à n h c h í n h t r o n g l ĩ n h v ự c q u ả n l ý iiâ*t đ a i ; - Q u y ế t đ ị n h h à n h c h í n h t r o n g v i ệ c câ"p g i ấ y p h é p , t h u h ồ i g iấ y p h é p v ề x â y d ự n g cơ b ả n , s ả n x u ấ t , k i n h d o a n h : - Q u v ế t đ ịn h h à n h c h ín h tr o n g v iệc t r ư n g d ụ n p . t r ư n g m u a , tịch th u tà i sả n ; - Q u y ế t đ ị n h h à n h c h í n h t r o n g v iệc t h u t h u ế , t r u y t h u th u ế; 1 2 4
  17. T h ự c tiể n v è th ẩ m q u y ề n x é t x ử k h iê u k iệ n h à n h c h in h c ủ a T òa á n ■ Q u y ế t đ ị n h h à n h c h í n h t r o n g việc t h u p h í, lệ p h í; - C ác q u y ế t đ ịn h k h á c th e o q uy đ ịn h củ a p h á p lu ật. N h ư vậy, n h ừ n g q u y ết đ ịn h h à n h ch ín h m à p h á p lu ậ t k h ô n g q u y đ ị n h t h u ộ c l ĩ n h v ự c (đốì tư ợ n g ) x é t x ử h à n h c h í n h t h ì k h ô n g d ư ợ c coi là đôì t ư ợ n g x é t x ử k h i ế u k i ệ n h à n h ch ín h củ a Tòa án. T h ứ ha, q u y ế t đ ịn h h à n h c h ín h - đ ố i tư ợ n g x é t x ử k h iế u k iệ n h à n h c h ín h - p h ả i là n h ữ n g q u y ế t đ ịn h c á b iệ t, n g h ĩ a là c h ỉ đ ư ợ c á p d ụ n g m ộ t l ầ n đ ố i với m ộ t h o ặ c m ộ t s ố đ ố i t ư ợ n g c ụ t h ể t r o n g h o ạ t d ộ n g q u ả n lý h à n h c h í n h (còn đ ư ợ c gọi là q u y ế t đ ịn h á p d ụ n g p h á p luật). Đ ặc đ iểm n à y cho th ấ y , q u y ế t đ ị n h h à n h c h í n h t h e o p h á p l u ậ t tô" t ụ n g h à n h c h í n h c ũ n g fnông n h ư q u y ô t d ịn h h à n h c h ín h cá b iệt tro n g p h á p lu ậ t h à n h c h í n h . T u y n h iê n , đ ó p h ả i là n h ữ n g q u y ế t đ ị n h có liê n q u a n t r ự c t i ế p đ ế n q u v ể n , lợi í c h h Ợ p p h á p c ủ a n g ư ò i k h ở i k iệ n . N g o à i r a , có m ộ t đ iể m k h á c c ầ n p h ả i lư u ý là n g ư ò i k h ở i k i ệ n c ó t h ể k h á c với đ ố i t ư ợ n g á p d ụ n g c ủ a q u v ế t đ ị n h . Đ ối tư ợ n g á p d ụ n g c ủ a q u y ế t đ ịn h là cá n h â n h o ặ c tổ c h ứ c c ó q u v ề n , lợi í c h h Ợ p p h á p l i ê n q u a n t r ự c t i ế p v à đ ư Ợ c ghi n h ậ n tro n g nội d u n g c ủ a q u v ế t đ ịn h . Đốỉ tư ợ n g á p d ụ n g c ủ a q u y ê t đ ịn h có t h ể là n g ư ò i k h ở i k iệ n v ụ á n h à n h c h ín h đối với q u y ế t đ ị n h h à n h c h í n h đó. V í d ụ : M ộ t n g ư ờ i bị th u hồi g iấ y p h é p s ã n x u ấ t k in h d o a n h có th ể k h ở i k iệ n v ê u c ầ u T ò a á n h ủ y bỏ q u y ế t đ ịn h th u hồi giấy p h é p c ủ a m ìn h : trá i lại. k h ô n g p h ả i b ấ t c ứ n g ư ờ i k h ỏ i k iệ n n à o c ũ n g đ ể u là đối 1 2 5
  18. T hẩm q u y ế n x é t x ừ k h é u k iệ n h à n h c h ín h c ù a T òa á n - s ự b ả o đàm c ô n g tý ... t ư ợ n g á p d ụ n g c ủ a q u y ế t đ ị n h . C h ẳ n g h ạ n . c â ”p c ó t h ẩ m q u y ề n q u y ế t đ ị n h c â 'p g i â V c h ử n g n h ậ n q u y ề n s ử d ụ n g đ â 't ở cho m ộ t ngưòi n h ư n g n ế u th ự c h iện q u y ế t đ ịn h n à y sẽ gây t h i ệ t h ạ i đ ế n q u y ề n lợi c ủ a n g ư ờ i k h á c ( q u y ề n s ử d ụ n g đ ấ t hỢp p h á p ) , d o đ ó n g ư ò i n à y có t h ể k iệ n đ ò i h ủ y bỏ q u y ế t đ ị n h c h o p h é p s ử d ụ n g đ â 't t r ê n c h ứ k h ô n g p h ả i là n g ư ờ i được c ấ p g iấ y c h ứ n g n h ậ n q u y ề n s ử d ụ n g đ ấ t (đối tư ợ n g á p d ụ n g c ủ a q u y ế t đ ịn h ) k h ỏ i kiện . N h ư vậy, đ ố i ưới đ ố i tư ợ n g á p d ụ n g , q u y ế t đ ịn h h à n h c h in h sẽ d ẫ n tớ i tin h trạ n g là m p h á t s in h , th a y đ ô i h a y c h ấ m d ứ t q u y ể n , n g h ĩa vụ cụ th ể n h ư : - Đ ư ợ c h ư ở n g q u y ề n , lợi íc h ; - G á n h vác m ột n g h ĩa v ụ bổ sung; - T ư ớ c b ỏ h o ặ c h ạ n c h ê m ộ t h o ặ c m ộ t s ô ” q u y ề n , lợi í c h ; - B uộc th ự c h iện hoặc cấm h a y h ạ n ch ê th ự c h iện m ột s ố h à n h vi n h ấ t đ ịn h . - BỊ á p d ụ n g m ộ t t r á c h n h i ệ m h à n h c h ín h hay trách n h iệ m k ỷ lu ậ t hoặc m ột b iện p h á p cưỡng c h ế ... R i ê n g đối với n g ư ờ i k h ở i k iệ n n h ư n g k h ô n g th u ộ c đôi t ư ợ n g á p d ụ n g c ủ a q u y ế t đ ị n h t h ì t h ô n g t h ư ờ n g h ọ p h ả i bị t h i ệ t h ạ i v ề q u y ề n h o ặ c lợi íc h h ợ p p h á p d o q u y ê t đ ị n h h à n h c h ín h tr ê n g â y ra. T h ứ tư , q u y ế t đ ịn h h à n h c h ín h - đ ố i tư ợ n g x é t x ử k h iế u k iệ n h à n h c h in h ■ p h ả i là q u y ế t đ ịn h h à n h c h ín h lầ n đ ầ u . 1 2 6
  19. T h ụ t tiễ n v ế th ấ m q u y ế n x é t x ử k N é u k iệ n h à n h c h in h c ủ a T òa á n V ấ n cfé n à y h i ệ n c h ư a đ ư ợ c q u y đ ị n h c ụ t h ê t r o n g v ă n b ả n p h á p l u ậ t v ề tô" t ụ n g h à n h c h í n h . S o n g c ó t h ể c ă n c ứ v à o h ư ớ n g d ẫ n c ủ a T o à á n n h â n clâii t ô ì c a o đ ể x á c đ ị n h c á c q u v ế t đ ịn h h à n h c h í n h t r o n g c á c t r ư ờ n g hỢp s a u đ â v là q u y ế t d ịn h h à n h c h ín h lần đầu: T heo Nghị quyết số 03 /2 0 0 3 /N Q -H Đ T P n g ày 1 8 -4 - 2 0 0 3 c ủ a H ộ i đ ồ n g T h ẩ m p h á n T o à á n nh
  20. T hẩm q u y ể n x é t x ừ k h iế u k iệ n h à n h c h in h c ù a T òa á n - s ự b é o d a im c ó n g lỷ ... m ộ t q u y ế t đ ị n h h à n h c h í n h k h á c s ử a đ ổ i, b ổ s u n g m ộ t sô' đ iể m c ủ a q u y ế t đ ịn h h à n h c h ín h trư ớ c, th ì p h ầ n c ủ a q u y ế t đ ị n h h à n h c h í n h tr ư ớ c k h ô n g b ị s ử a đổi, h u ỷ b ỏ v h quyết đ ị n h s ử a đ ổ i , b ô s u n g m ộ t sô" đ i ể m c ủ a q u y ế t đ ị n h h à n h c h í n h trư ớ c đ ê u là q u y ế t đ ị n h h à n h c h í n h l ầ n đ ầ u : C ầ n lư u ý là đối vói h a i t r ư ờ n g hỢp t r ê n đ á y , n ế u c á c q u y ế t đ ịn h s a u được b a n h à n h s a u k h i cơ q u a n h à n h c h ín h n h à nước hoặc ngưòi có th ẩ m q u y ề n t r o n g cơ q u a n h à n h ch ín h n h à nước đã n h ậ n được đơn k h iế u n ại và các q u y ết đ ịn h đó là k ế t q u ả g iải q u y ế t k h iế u n ạ i th ì các q u y ế t đ ịn h s a u là q u y ế t đ ịn h giải q u y ế t k h iế u n ạ i lầ n đ ầ u m à k h ô n g p h ả i là q u y ế t đ ịn h h à n h c h ín h lầ n đ ầ u ; - S a u k h i n g ư ờ i có th ẩ m q u y ề n g iả i q u y ế t k h iế u n ạ i tiế p th e o h o ặ c T o à á n n h ă n d â n có th ẩ m q u y ề n g iả i q u y ế t vụ á n h à n h c h ín h ra quyết đ ịn h h u ỷ m ộ t p h ầ n hoặc to àn bộ q u y ết đ ị n h h à n h c h í n h bị k h i ế u n ạ i h o ặ c b ị k h ở i k iệ n ; g ia o c h o cơ q u a n h à n h c h í n h n h à n ư ớ c h o ặ c n g ư ò i có t h ẩ m q u y ề n t r o n g cơ q u a n h à n h c h ín h n h à n ư ớ c g iả i q u y ế t lạ i v ụ v iệ c đ ổ i với m ộ t p h ầ n h o ặc to à n bộ q u y ế t đ ịn h h à n h c h ín h đ ã bị h u ỷ và k ế t q u ả g iả i q u y ế t lạ i l à cơ q u a n h à n h c h í n h n h à n ư ớ c h o ặ c n g ư ò i có t h ẩ m q u y ề n t r o n g cơ q u a n h à n h c h í n h n h à n ư ớ c đ ã r a q u y ế t đ ịn h h à n h c h í n h m ớ i, t h ì q u y ế t đ ị n h m ớ i n à v là q u y ế t đ ịn h h à n h c h ín h lầ n đ ầ u ; - N g ư ờ i có th ẩ m q u yề n g iả i q u y ế t k h iế u n ạ i tiế p th e o n g o à i v iệ c g iả i quyế t k h iế u n ạ i đ ố i với q u y ế t đ ịn h h à n h c h ín h b ị k h iế u n ạ i, c ò n q u y ế t đ ị n h v ê m ộ t h o ặ c m ộ t sô" v ấ n 1 2 8
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2