intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Sự truyền ánh sáng, sự phản xạ ánh sáng, gương phẳng

Chia sẻ: Phan Thi Ngoc Giau | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:13

Thêm vào BST
Báo xấu
87
lượt xem 5
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'sự truyền ánh sáng, sự phản xạ ánh sáng, gương phẳng', tài liệu phổ thông, vật lý phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sự truyền ánh sáng, sự phản xạ ánh sáng, gương phẳng

  1. Nguyeãn Thanh Hieàn Tröôøng THPT Ñoàng Xoaøi A. LYÙ THUYEÁT Baøi 22 : SÖÏ TRUYEÀN AÙNH SAÙNG. SÖÏ PHAÛN XAÏ AÙNH SAÙNG. GÖÔNG PHAÚNG 1. Söï truyeàn aùnh saùng. a. Nguoàn saùng – vaät saùng – Nguoàn saùng : laø nhöõng vaät töï phaùt ra aùnh saùng. VD : maët trôøi, boøng ñeøn . . . – Vaät saùng : goàm nguoàn saùng vaø caùc vaät ñöôïc chieáu saùng. VD : b. Vaät chaén saùng – vaät trong suoát – Vaät chaén saùng : vaät khoâng cho aùnh saùng truyeàn qua. VD : – Vaät trong suoát : vaät cho aùnh saùng truyeàn qua gaàn nhö hoaøn toaøn. VD : c. Ñònh luaät truyeàn thaúng aùnh saùng – Trong moät moâi tröôøng trong suoát vaø ñoàng tính aùnh saùng truyeàn theo ñöôøng thaúng. d. Tia saùng – Chuøm saùng – Tia saùng : laø ñöôøng truyeàn cuûa aùnh saùng. Trong moät moâi tröôøng trong suoát vaø ñoàng tính thì tia saùng laø nhöõng ñöôøng thaúng coù muõi teân chæ chieàu truyeàn aùnh saùng. – Chuøm saùng : + Quan saùt : aùnh saùng cuûa ñeøn pin, ñeøn oâtoâ trong ñeâm. Ta töôûng töôïng chuøm saùng goàm voâ soá tia saùng phaùt ra töø nguoàn saùng. + Phaân loaïi chuøm tia saùng : Chuøm tia phaân kyø : tia saùng phaùt ra töø moät ñieåm. Ví duï : aùnh saùng phaùt ra töø ñeøn pin, ñeøn oâtoâ . Veõ hình : Chuøm tia hoäi tuï : caùc tia saùng giao nhau taïi moät ñieåm. Veõ hình : A Chuøm tia song song : caùc tia saùng ñi song song vôùi nhau. Veõ hình : e. Nguyeân lyù veà tính thuaän nghòch cuûa chieàu truyeàn aùnh saùng – AB laø ñöôøng truyeàn aùnh saùng, neáu aùnh saùng ñi töø B ñeán A thì aùnh saùng ñi ñöôïc töø B ñeán A. B 2. Söï phaûn xaï aùnh saùng a. Hieän töôïng : Hieän töôïng tia saùng bò ñoåi höôùng, trôû laïi moâi tröôøng cuõ khi gaëp moät beà maët nhaün goïi laø hieän töôïng phaûn xaï. b. Ñònh luaät phaûn xaï aùnh saùng – Tia phaûn xaï naèm trong maët phaúng tôùi vaø ôû phía beân kia phaùp tuyeán so vôùi tia tôùi. – Goùc phaûn xaï i’ baèng goùc tôùi i – Maët phaúng tôùi laø maët phaúng taïo bôûi tia tôùi vaø phaùp tuyeán vôùi maët phaûn xaï ôû ñieåm tôùi. xy : maët phaûn xaï N SI : tia tôùi, tia IR : tia phaûn xaï S IN : phaùp tuyeán R (SIN) : maët phaúng tôùi i i’ i : goùc tôùi, i’ : goùc phaûn xaï 3. Göông phaúng y x I a. Ñònh nghóa – Göông phaúng laø moät phaàn maët phaúng (nhaün) phaûn xaï ñöôïc haàu nhö hoaøn toaøn aùnh saùng chieáu tôùi noù. S R – Ví duï : Göông soi, Maët phaúng kim loaïi nhaün boùng, maët thoaùng chaát loûng yeân tónh. b. AÛnh cuûa moät vaät cho bôûi göông phaúng H – Vôùi göông phaúng thì vaät luoân cho aûnh ñoái xöùng vôùi vaät qua göông vaø coù J I ñoä lôùn baèng vaät. – Tính chaát cuûa vaät vaø aûnh ngöôïc nhau :Vaät thaät cho aûnh aûo, vaät aûo cho aûnh thaät. S – AÛnh cuûa vaät qua göông laø taäp hôïp aûnh cuûa caùc ñieåm treân vaät. c. Caùch veõ tia phaûn xaï : Tia phaûn xaï coù phöông ñi qua S’. d. Thò tröôøng cuûa göông phaúng : Thò tröôøng cuûa moät göông laø vuøng khoâng gian ôû tröôùc göông maø maét moät ngöôøi quan saùt ñöôïc aûnh cuûa vaät ñaët trong vuøng khoâng gian ñoù. Trang 46
  2. Tröôøng THPT Ñoàng Xoaøi Nguyeãn Thanh Hieàn Baøi 23 : GÖÔNG CAÀU 1. Caùc ñònh nghóa Göông caàu laø moät phaàn maët caàu (daïng choûm caàu) phaûn xaï ñöôïc haàu nhö hoaøn toaøn aùnh saùng chieáu tôùi noù. – Taâm göông C : laø taâm cuûa maët caàu – Ñænh göông O : laø ñænh choûm caàu ( – Baùn kính göông R : baùn kính cong cuûa göông. O ϕ C – Truïc chính OC : laø ñöôøng noái taâm vôùi ñænh göông. – Truïc phuï : caùc ñöôøng thaúng khaùc qua taâm göông goïi laø truïc phuï. – Goùc môû ϕ cuûa göông : goùc taïo bôûi 2 truïc phuï ñi qua meùp göông vaø naèm trong cuøng moät thieát dieän thaúng. * Göông caàu loõm coù maët phaûn xaï höôùng veà taâm göông * Göông caàu loài coù maët phaûn xaï höôùng ra xa taâm göông 2. Söï phaûn xaï cuûa moät tia saùng treân göông caàu – Neáu tia tôùi gaëp göông taïi 1 ñieåm I baát kyø, tia phaûn xaï ñoái xöùng qua truïc phuï IC. – Neáu tia tôùi ñi qua taâm C thì tia phaûn xaï truøng vôùi phöông cuûa tia tôùi. – Neáu tia tôùi ñi qua ñænh göông thì tia phaûn xaï nhaän truïc chính OC laøm truïc ñoái xöùng. 3. Tieâu ñieåm vaø tieâu dieän a. Tieâu ñieåm chính : Neáu chuøm tia tôùi song song vôùi truïc chính cuûa göông caàu thì chuøm tia phaûn xaï (hoaëc ñöôøng keùo daøi cuûa tia phaûn xaï) seõ ñoàng quy taïi moät ñieåm F treân truïc chính, ñieåm F goïi laø tieâu ñieåm chính. b. Tieâu ñieåm phuï : Neáu chuøm tia tôùi song song vôùi truïc phuï cuûa göông caàu thì chuøm tia phaûn xaï (hoaëc ñöôøng keùo daøi cuûa tia phaûn xaï) seõ ñoàng quy taïi moät ñieåm FP treân truïc phuï, ñieåm FP goïi laø tieâu ñieåm phuï. c. Tieâu dieän : laø maët phaúng vuoâng goùc vôùi truïc chính taïi tieâu ñieåm. d. Ñaëc ñieåm vaø vò trí cuûa tieâu ñieåm S I – Neáu tia tôùi (hoaëc ñöôøng keùo daøi cuûa noù) ñi qua F thì tia phaûn xaï song song vôùi truïc chính. O F C – Göông caàu loõm : tieâu ñieåm thaät, tröôùc göông. – Göông caàu loài : tieâu ñieåm aûo, sau göông. – F naèm treân truïc chính vaø caùch ñeàu C vaø O. I S – FP naèm treân tieâu dieän vaø laø giao ñieåm cuûa truïc phuï vôùi tieâu dieän. 4. Ñieàu kieän töông ñieåm (ñieàu kieän cho aûnh roõ neùt) C O F – Goùc môû ϕ raát nhoû. – Goùc tôùi i cuûa tia saùng raát nhoû (tia saùng gaàn nhö song song truïc chính). R 5. Tieâu cöï : Khoaûng caùch f töø ñænh göông O ñeán tieâu ñieåm chính F goïi laø tieâu cöï cuûa göông : f = OF hay f = 2 6. Caùch veõ aûnh cuûa moät ñieåm (vaät) taïo bôûi göông caàu – AÛnh thaät : Tröôùc göông ; höùng ñöôïc treân maøn aûnh. – AÛnh aûo : Sau göông ; khoâng höùng ñöôïc treân maøn aûnh. – Ñeå veõ aûnh cuûa moät ñieåm (vaät) qua göông caàu ta caàn veõ 2 trong 4 tia sau : + Tia qua taâm göông (hoaëc ñöôøng keùo daøi ñi qua taâm), cho tia phaûn xaï ngöôïc laïi, qua taâm. + Tia song song với trục chính, cho tia phản xạ (hoaëc ñöôøng keùo daøi cuûa tia phaûn xaï) ñi qua tieâu ñieåm chính F. + Tia qua tieâu ñieåm chính (hoaëc coù ñöôøng keùo daøi qua tieâu ñieåm chính), cho tia phaûn xaï song song vôùi truïc chính. + Tia ñi qua ñænh göông, cho tia phaûn xaï ñoái xöùng vôùi tia tôùi qua truïc chính . 7. Tính chaát aûnh cuûa vaät taïo bôûi göông caàu a. Göông caàu loõm + Vaät thaät trong khoaûng OF : cho aûnh aûo, cuøng chieàu, lôùn hôn vaät. + Vaät thaät ôû tieâu ñieåm F : cho aûnh ôû voâ cöïc. + Vaät thaät ôû trong khoaûng FC : cho aûnh thaät, ngöôïc chieàu, lôùn hôn vaät. + Vaät thaät ôû C : cho aûnh thaät, ngöôïc chieàu, baèng vaät. + Vaät thaät ôû ngoaøi OC : cho aûnh thaät, ngöôïc chieàu, nhoû hôn vaät. Trang 47
  3. Nguyeãn Thanh Hieàn Tröôøng THPT Ñoàng Xoaøi + Vaät ôû voâ cöïc : cho aûnh thaät raát nhoû naèm taïi F. + Vaät aûo luoân cho aûnh thaät cuøng chieàu, nhoû hôn vaät. B b. Göông caàu loài A + Vaät thaät luoân cho aûnh aûo, cuøng chieàu, nhoû hôn vaät. A’ O F C + Vaät aûo trong khoaûng OF : cho aûnh thaät, cuøng chieàu, lôùn hôn vaät. B’ + Vaät aûo trong khoaûng FC : cho aûnh aûo, ngöôïc chieàu, lôùn hôn vaät. + Vaät aûo ngoaøi khoaûng OC : cho aûnh aûo, ngöôïc chieàu, nhoû hôn vaät. 8. Coâng thöùc göông caàu vaø ñoä phoùng ñaïi cuûa aûnh a. Quy öôùc veà daáu : Choïn goác toaï ñoä laø ñænh O, chieàu döông treân truïc chính laø chieàu tia phaûn xaï, chieàu döông theo phöông thaúng ñöùng höôùng leân. Ñaët : B d = OA ; d ' = OA' ; f = OF ; h = AB ; h ' = A ' B ' B’ Göông caàu loõm : f > 0 ; Göông caàu loài : f < 0 A d > 0 : vaät thaät ; d < 0 : vaät aûo C A’ O d’ > 0 : aûnh thaät ; d’ < 0 : aûnh aûo h, h’ traùi daáu : aûnh vaø vaät ngöôïc chieàu h, h’ cuøng daáu : aûnh vaø vaät cuøng chieàu 1 1 1 + = b. Coâng thöùc vaø ñoä phoùng ñaïi : d d' f B A' B ' d' A =− – Ñoä phoùng ñaïi cuûa aûnh : k = A’ O d AB C B’ + k > 0 : aûnh vaø vaät cuøng chieàu + k < 0 : aûnh vaø vaät ngöôïc chieàu. – Khoaûng caùch giöõa vaät vaø aûnh : L = ⎢d – d’⎢ – Dòch chuyeån vaät vaø aûnh + AÛnh vaø vaät luoân di chuyeån ngöôïc chieàu nhau + Goïi a, b laø khoaûng di chuyeån cuûa vaät vaø aûnh (d ∓ a) f d'±b = d ∓a− f 9. ÖÙng duïng cuûa göông caàu a. Thò tröôøng göông caàu : laø phaàn khoâng gian tröôùc göông chöùa vaät maø aûnh cuûa chuùng maø maét nhìn thaáy trong göông b. Göông caàu loõm : Loø maët trôøi, kính thieân vaên phaûn xaï, ñeøn chieáu . . . c. Göông caàu loài : Göông chieáu haäu ôû xe oâtoâ, xe maùy . . . Baøi 24 : SÖÏ KHUÙC XAÏ AÙNH SAÙNG 1. Hieän töôïng khuùc xaï aùnh saùng S a. Thí nghieäm N b. Ñònh nghóa i ( 1) Hieän töôïng khi aùnh saùng truyeàn qua maët phaân caùch giöõa hai moâi tröôøng trong suoát, tia saùng I bò gaõy khuùc (ñoåi höôùng ñoät ngoät) ôû maët phaân caùch goïi laø hieän töôïng khuùc xaï aùnh saùng. ( 2) 2. Ñònh luaät khuùc xaï aùnh saùng r K a. Thí nghieäm b. Ñònh luaät khuùc xaï aùnh saùng – Tia khuùc xaï naèm trong maët phaúng tôùi vaø ôû beân kia phaùp tuyeán so vôùi tia tôùi – Ñoái vôùi moät caëp moâi tröôøng trong suoát nhaát ñònh thì tæ soá giöõa sin cuûa goùc tôùi (sin i) vôùi sin cuûa goùc khuùc xaï (sin r) luoân luoân laø moät soá khoâng ñoái. Soá khoâng ñoåi naøy phuï thuoäc vaøo baûn chaát cuûa hai moâi tröôøng vaø ñöôïc goïi laø chieát suaát tæ ñoái cuûa moâi tröôøng chöùa tia khuùc xaï (2) ñoái vôùi moâi tröôøng tia tôùi (1). Kí hieäu n21 sin i = n21 sin r * Chuù yù : Trang 48
  4. Tröôøng THPT Ñoàng Xoaøi Nguyeãn Thanh Hieàn Neáu n21 > 1 : r < i , ta noùi moâi tröôøng 2 chieát quang hôn moâi tröôøng 1. + Neáu n21 < 1 : r > i , ta noùi moâi tröôøng 2 chieát quang keùm moâi tröôøng 1. + Neáu tia tôùi vuoâng goùc vôùi maët phaân caùch hai moâi tröôøng trong suoát : i = 0 thì r = 0. + Neáu hai moâi tröôøng chieát quang nhö nhau : n21 = 1 (n2 = n1) thì i = r. + Theo nguyeân lí thuaän nghòch cuûa chieàu truyeàn aùnh saùng thì tia tôùi vaø tia khuùc xaï coù theå ñoåi vai troø cho nhau, + 1 ta coù : n21 = n12 3. Chieát suaát tæ ñoái vaø chieát suaát tuyeät ñoái tuyeät ñoái a. Ñònh nghóa – Chieát suaát cuûa moät moâi tröôøng trong suoát naøy ñoái vôùi moät moâi tröôøng trong suoát khaùc laø chieát suaát tæ ñoái. – Chieát suaát cuûa moät moâi tröôøng trong suoát ñoái vôùi chaân khoâng laø chieát suaát tuyeät ñoái cuûa moâi tröôøng ñoù. – Khoâng khí, chaân khoâng coù n21 = n = 1. n2 b. Lieân heä giöõa chieát suaát tuyeät ñoái vaø chieát suaát tæ ñoái : n21 = n1 n1 : chieát suaát tuyeät ñoái cuûa moâi tröôøng (1) n2 : chieát suaát tuyeät ñoái cuûa moâi tröôøng (2) c. Lieân heä giöõa chieát suaát tuyeät ñoái vaø vaän toác aùnh saùng – Döïa vaøo thuyeát soùng aùnh saùng do Huyghen ñeà ra, ngöôøi ta chöùng minh ñöôïc : + Chieát suaát tuyeät ñoái cuûa caùc moâi tröôøng trong suoát tæ leä nghòch vôùi vaän toác truyeàn aùnh saùng trong caùc moâi n2 v1 = tröôøng ñoù : n1 v 2 c c Neáu moâi tröôøng 1 laø chaân khoâng thì n1 = 1 vaø v1 = c = 3.108m/s thì n2 = hay n = vì v < c neân n > 1 + v v2 – Chieát suaát cuûa moâi tröôøng cho bieát vaän toác truyeàn aùnh saùng trong moâi tröôøng ñoù nhoû hôn vaän toác truyeàn aùnh saùng trong chaân khoâng bao nhieâu laàn. Baøi 25 : HIEÄN TÖÔÏNG PHAÛN XAÏ TOAØN PHAÀN 1. Hieän töôïng phaûn xaï toaøn phaàn a. Thí nghieäm : Chieáu moät chuøm tia saùng heïp töø moâi tröôøng chieát quang hôn sang moâi tröôøng chieát keùm hôn. Ví duï : töø nöôùc ra khoâng khí. b. Keát quaû – Goùc i nhoû tia khuùc xaï JK raát saùng, tia phaûn xaï JR raát môø. – Taêng i, r cuõng taêng vaø luoân lôùn hôn i. Ñoàng thôøi tia phaûn xaï saùng daàn leân, coøn tia khuùc xaï môø daàn ñi. – Khi i = igh , r = 900 tia khuùc xaï laø laø maët phaân caùch, tia phaûn xaï raát saùng. – i > igh : tia khuùc xaï bieán maát chæ coøn tia phaûn xaï saùng nhö tia tôùi. Ñoù laø hieän töôïng phaûn xaï toaøn phaàn. Vaäy, hieän töôïng phaûn xaï toaøn phaàn laø hieän töôïng phaûn xaï trong ñoù chæ coù tia phaûn xaï maø khoâng coù tia khuùc xaï. 2. Ñieàu kieän ñeå coù phaûn xaï toaøn phaàn – Tia saùng truyeàn töø moâi tröôøng chieát quang hôn (coù chieát suaát lôùn hôn) sang moâi tröôøng chieát quang keùm (coù chieát suaát nhoû hôn) (n1 > n2) – Goùc tôùi lôùn hôn hoaëc baèng goùc giôùi haïn phaûn xaï toaøn phaàn (i ≥ igh) 3. Goùc giôùi haïn phaûn xaï toaøn phaàn – Goùc giôùi haïn laø goùc tôùi öùng vôùi goùc khuùc xaï baèng 900. sin i n n – Khi i = igh, thì r = 900 neân : = n21 = 2 (n2 < n1 ) ⇒ sin i gh = 2 0 sin 90 n1 n1 1 n ≈ 0,66 ⇒ igh = 420. – Ví duï : goùc giôùi haïn cuûa thuyû tinh – khoâng khí : sinigh = kk = ntt 1,5 4. So saùnh hieän töôïng phaûn xaï toaøn phaàn vaø hieän töôïng phaûn xaï thoâng thöôøng Trang 49
  5. Nguyeãn Thanh Hieàn Tröôøng THPT Ñoàng Xoaøi * Gioáng nhau : + Cuõng laø hieän töôïng phaûn xaï, tia saùng bò haét trôû laïi moâi tröôøng cuõ. + Cuøng tuaân theo ñònh luaät phaûn xaï aùnh saùng. * Khaùc nhau : + Hieän töôïng phaûn xaï thoâng thöôøng xaûy ra khi tia saùng gaëp 1 maët nhaün phaân caùch 2 moâi tröôøng vaø khoâng caàn theâm ñieàu kieän gì. + Hieän töôïng phaûn xaï toaøn phaàn xaûy ra vôùi 2 ñieàu kieän treân ñöôïc thoaû. + Trong phaûn xaï toaøn phaàn cöôøng ñoä chuøm tia phaûn xaï baèng cöôøng ñoä chuøm tia tôùi, trong phaûn xaï thoâng thöôøng cöôøng ñoä chuøm tia phaûn xaï yeáu hôn chuøm tia tôùi. 5. Moät soá öùng duïng – Laêng kính phaûn xaï toaøn phaàn trong moät soá duïng cuï quang hoïc. – Caùc aûo töôïng. – Sôïi quang hoïc duøng trong quaân söï, trong y hoïc . . . Baøi 26 : LAÊNG KÍNH 1. Ñònh nghóa a. Ñònh nghóa Laêng kính laø moät khoái chaát trong suoát (thuyû tinh, thaïch anh, nöôùc . . .) hình laêng truï ñöùng, coù tieát dieän thaúng laø moät hình tam giaùc. C A b. Caùc khaùi nieäm B – ABB’A’ vaø ACC’A’ ñöôïc maøi nhaün laø hai maët beân, BCC’B’ laø maët ñaùy. – A laø goùc chieát quang cuûa laêng kính. C1 A1 – Giao tuyeán AA’ laø caïnh cuûa laêng kính. – Maët phaúng vuoâng goùc vôùi caùc caïnh caét laêng kính theo tieát dieän thaúng A1B1C1. B1 C’ – Laêng kính coù chieát suaát laø n. A’ 2. Ñöôøng ñi cuûa moät tia saùng ñôn saéc qua laêng kính. Goùc leäch B’ a. Ñöôøng ñi cuûa tia saùng ñôn saéc qua laêng kính – Tia saùng tôùi SI ñeán gaëp maët AB taïi I döôùi goùc tôùi i1 do r1 < i1 tia khuùc xaï IJ bò leäch veà phía ñaùy laêng kính. – ÔÛ maët sau AC tia IJ taïo AC goùc r2, neáu r2 < igh cuûa chaát laøm laêng kính thì tia IJ seõ khuùc xaï ra khoâng khí, do r2 < i2 tia loù JR bò leäch veà phía ñaùy laêng kính so vôùi IJ. – Vaäy, so vôùi tia tôùi SI, tia loù JR bò leäch veà phía ñaùy. b. Goùc leäch : Goùc leäch D giöõa tia tôùi vaø tia loù laø goùc phaûi quay tia tôùi ñeå noù truøng vôùi tia loù veà phöông vaø chieàu. 3. Caùc coâng thöùc veà laêng kính A * Toång quaùt Taïi I : sini1 = n sinr1 Taïi J : sini2 = nsinr2 D I J Xeùt ΔINJ : N = r1 + r2 i1 i2 Töù giaùc AINJ noäi tieáp : N = A = r1 + r2 r1 r2 S R Xeùt ΔIDJ : D = i1 + i2 – (r1 + r2) = i1 + i2 – A N * Neáu i1, A ñeàu nhoû thì r1, r2, i2 ñeàu nhoû : i1 = nr1 ; i2 = nr2 ; A = r1 + r2 ; D = (n – 1)A 4. Goùc leäch cöïc tieåu C B a. Thí nghieäm : – Ñaët 1 laêng kính baèng thuyû tinh leân 1 baøn quay. Caïnh laêng kính doïc E theo truïc baøn quay. – Chieáu 1 chuøm tia saùng ñôn saéc song song heïp vaøo caïnh laêng kính sao cho 1 phaàn cuûa chuøm tia saùng khoâng qua laêng kính vaø taïo 1 veát saùng H treân maøn. Phaàn tia saùng qua laêng kính bò leäch vaø taïo 1 veát M treân maøn. S AD H Goùc HAM chính laø goùc leäch D cuûa tia loù. – Quay töø töø baøn quay theo chieàu muõi teân, veát M dòch chuyeån töø töø laïi M gaàn H (D giaûm). Ñeán 1 luùc naøo ñoù veát M döøng laïi (goùc leäch D cöïc tieåu) roài dòch chuyeån ngöôïc laïi ra xa H (D taêng). Trang 50
  6. Tröôøng THPT Ñoàng Xoaøi Nguyeãn Thanh Hieàn b. Nhaän xeùt Trong ñieàu kieän goùc leäch cöïc tieåu, ñöôøng ñi cuûa tia saùng ñoái xöùng qua maët phaân giaùc cuûa goùc chieát quang A. A Do ñoù : i1 = i2 ⇒ r1 = r2 = vaø Dmin = 2i – A. 2 ⎛ Dmin + A ⎞ A ⎟ = n. sin AÙp duïng coâng thöùc ñònh luaät khuùc xaï, ta coù : sin ⎜ 2 2 ⎝ ⎠ Baøi 27 : THAÁU KÍNH MOÛNG 1. Ñònh nghóa – TK laø moät khoái chaát trong suoát giôùi haïn bôûi hai maët cong, thöôøng laø hai maët caàu. Moät trong hai maët coù theå laø maët phaúng. + R1, R2 : baùn kính caùc maët giôùi haïn TK(maët phaúng R = ∞) + r : baùn kính thaáu kính (baùn kính môû) + Ñöôøng thaúng noái taâm 2 choûm caàu laø truïc chính cuûa TK. – Thaáu kính moûng : O1O2 0 ; Thaáu kính phaân kì : f < 0 F’ O 3. Caùc tieâu ñieåm phuï. Tieâu dieän cuûa thaáu kính – Truïc phuï laø ñöôøng thaúng ñi qua quang taâm vaø khoâng truøng vôùi truïc chính. – Tieâu ñieåm vaät phuï FP : laø 1 ñieåm naèm treân truïc phuï maø khi tia tôùi coù phöông qua noù thì tia loù song song vôùi truïc phuï. – Tieâu ñieåm aûnh phuï F’P : laø 1 ñieåm naèm treân truïc phuï maø khi tia tôùi song song vôùi truïc phuï ñoù thì tia loù coù phöông qua noù. – Tieâu dieän laø maët phaúng vuoâng goùc vôùi truïc chính taïi tieâu ñieåm chính. Moãi thaáu kính coù 2 tieâu dieän ñoái xöùng nhau qua quang taâm. – Tieâu ñieän cuûa thaáu kính chöùa taát caû caùc tieâu ñieåm phuï. 4. Ñoä tuï cuûa thaáu kính 1 – Ñoä tuï cuûa thaáu kính laø ñaïi löôïng ño baèng nghòch ñaûo cuûa tieâu cöï cuûa noù : D = (ñioáp) f + Thaáu kính hoäi tuï : f > 0, D > 0 + Thaáu kính phaân kyø : f < 0, D < 0. Trang 51
  7. Nguyeãn Thanh Hieàn Tröôøng THPT Ñoàng Xoaøi ⎛1 1⎞ 1 n2 – Ñoái vôùi thaáu kính moûng : D = = (n − 1) ⎜ + ⎟ ;n= ⎝ R1 R2 ⎠ f n1 n : Chieát suaát tæ ñoái cuûa chaát laøm TK vôùi mt chöùa TK + n2 : chieát suaát tuyeät ñoái cuûa chaát laøm thaáu kính. + n1 : Chieát suaát tuyeät ñoái cuûa moâi tröôøng ñaët thaáu kính. + Maët loài : R > 0 ; Maët loõm : R < 0 ; Maët phaúng : R = ∞ + Baøi 28 : AÛNH CUÛA MOÄT VAÄT QUA THAÁU KÍNH. COÂNG THÖÙC THAÁU KÍNH 1. Quan saùt aûnh cuûa moät vaät qua thaáu kính a. TKPK : Ñaët vaät thaät tröôùc TKPK, ñaët maét sau kính luoân thaáy 1 aûnh cuøng chieàu, nhoû hôn vaät (aûnh aûo). b. TKHT : Vaät ôû xa TK, aûnh ngöôïc chieàu, nhoû hôn vaät höùng ñöôïc treân maøn. Vaät ôû raát gaàn TK thaáy aûnh cuøng chieàu, lôùn hôn vaät, khoâng höùng ñöôïc treân maøn. 2. Caùch veõ aûnh cuûa moät vaät qua thaáu kính – Veõ ñöôøng ñi cuûa 2 trong 3 tia ñaëc bieät : ∞ + Tia ñi qua quang taâm thì truyeàn thaúng. B + Tia tôùi song song vôùi truïc chính cho tia loù ñi qua tieâu ñieåm aûnh F’. + Tia tôùi ñi qua tieâu ñieåm vaät F cho tia loù song song vôùi truïc chính. A O – AÛnh laø giao ñieåm cuûa 2 tia saùng noùi treân. F + AÛnh thaät laø giao ñieåm cuûa chuøm tia loù hoäi tuï sau thaáu kính. + AÛnh aûo laø giao ñieåm cuûa chuøm tia loù keùo daøi tröôùc thaáu kính. a. Ñieåm saùng naèm ngoaøi truïc chính (Hình veõ) b. AÛnh cuûa vaät nhoû AB vuoâng goùc vôùi truïc chính (Hình) I B B’ 3. Coâng thöùc thaáu kính a. Quy öôùc veà daáu F O A F’ A’ – AB laø Vaät thaät (naèm tröôùc TK) ; d = OA > 0 – A’B’ laø aûnh + Neáu A’B’ laø aûnh thaät (naèm sau thaáu kính) ; d ' = OA' > 0. B I + Neáu A’B’ laø aûnh aûo (naèm tröôùc thaáu kính) ; d ' = OA' < 0. O F’ A’ – Tieâu cöï A F + f = OF = OF ' > 0 : neáu thaáu kính hoäi tuï B’ + f = OF = OF ' < 0 : neáu thaáu kính phaân kyø. B’ – Neáu aûnh cuøng chieàu vaät thì A' B ' ; AB cuøng daáu. B – Neáu aûnh ngöôïc chieàu vaät thì A' B ' ; AB traùi daáu. O 1 1 1 A’ A F + = b. Coâng thöùc thaáu kính : d d' f c. Ñoä phoùng ñaïi cuûa aûnh : Ñoä phoùng ñaïi cuûa aûnh laø tæ soá giöõa chieàu d' cao cuûa aûnh vôùi chieàu cao cuûa vaät : k = − d + k > 0 : A’B’ cuøng chieàu vôùi AB ; traùi baûn chaát + k < 0 : A’B’ ngöôïc chieàu AB ; cuøng baûn chaát – Khoaûng caùch vaät aûnh : L = ⎢d + d’⎢ (d ± a ) f – AÛnh vaø vaät di chuyeån cuøng chieàu : d ' ∓ b = (a, b > 0) d ±a− f – Ñieàu kieän thu ñöôïc aûnh roõ neùt treân maøn : L ≥ 4f. – AÛnh vaø vaät cuøng chieàu : TK naèm ngoaøi khoaûng AA’. AÛnh gaàn TK hôn vaät thì nhoû hôn vaät vaø ngöôïc laïi. – AÛnh vaø vaät ngöôïc chieàu : TK naèm trong khoaûng AA’. AÛnh gaàn TK hôn vaät thì nhoû hôn vaät vaø ngöôïc laïi. Trang 52
  8. Tröôøng THPT Ñoàng Xoaøi Nguyeãn Thanh Hieàn B. CAÂU HOÛI TRAÉC NGHIEÄM 263. Phaùt bieåu naøo ñuùng veà ñònh luaät truyeàn thaúng aùnh saùng : A. Trong moät moâi tröôøng trong suoát, aùnh saùng truyeàn theo ñöôøng thaúng. B. Trong moät moâi tröôøng trong suoát vaø ñoàng tính, aùnh saùng truyeàn theo ñöôøng thaúng. C. Trong moät moâi tröôøng ñoàng tính, aùnh saùng truyeàn theo ñöôøng thaúng. D. Cuøng moät moâi tröôøng thì aùnh saùng truyeàn theo ñöôøng thaúng. 264. Choïn phaùt bieåu ñuùng veà ñònh luaät phaûn xaï aùnh saùng : A. Phaûn xaï laø hieän töôïng aùnh saùng haét trôû laïi moâi tröôøng cuõ khi gaëp moät beà maët nhaün B. Tia phaûn xaï naèm trong maët phaúng tôùi vaø ôû phía beân kia phaùp tuyeán so vôùi tia tôùi C. Goùc phaûn xaï baèng goùc tôùi. D. B, C ñeàu ñuùng 265. Caâu naøo ñuùng khi noùi veà tia phaûn xaï vaø tia tôùi : A. Tia phaûn xaï ôû trong cuøng maët phaúng tôùi vôùi tia tôùi. B. Tia phaûn xaï ñoái xöùng vôùi tia tôùi qua phaùp tuyeán cuûa maët phaûn xaï ôû ñieåm tôùi. C. Tia phaûn xaï vaø tia tôùi hôïp vôùi maët phaûn xaï nhöõng goùc baèng nhau. D. A, B, C ñeàu ñuùng 266. Caâu naøo sai khi noùi veà vaät vaø aûnh qua göông phaúng : A. Vaät vaø aûnh luoân ñoái xöùng nhau qua göông C. Vaät vaø aûnh luoân cuøng moät phía vôùi göông B. Vaät vaø aûnh coù kích thöôùc baèng nhau D. Vaät thaät cho aûnh aûo vaø ngöôïc laïi 267. Duøng moät göông phaúng ñeå chieáu tia saùng töø Maët Trôøi xuoáng ñaùy gieáng saâu, thaúng ñöùng. Bieát caùc tia saùng töø Maët Trôøi nghieâng 300 so vôùi maët ñaát. Goùc α giöõa göông vaø maët phaúng naèm ngang laø : A. 300 B. 600 C. 700 D. 450 268. Tia saùng Maët trôøi chieáu xuoáng so vôùi maët ñaát goùc 300. Duøng moät göông phaúng ñeå coù tia phaûn xaï thaúng ñöùng, höôùng leân treân so vôùi maët ñaát thì göông phaûi nghieâng so vôùi phöông ngang laø : A. 250. B. 450. C. 900. D. 300 269. Tìm phaùt bieåu sai veà GC : A. GC laø moät phaàn maët caàu phaûn xaï toát aùnh saùng B. GC loõm coù quang taâm naèm phía tröôùc maët phaûn xaï C. GC laø tröôøng hôïp ñaëc bieät cuûa göông phaúng khi baùn kính cong khoâng coøn laø ∞ D. GC loài coù quang taâm naèm phía sau maët phaûn xaï 270. Ñieàu naøo sai khi noùi veà söï phaûn xaï cuûa tia saùng treân GC : A. Tia tôùi song song truïc chính cho tia phaûn xaï ñi qua tieâu ñieåm chính F B. Tia tôùi ñænh O cho tia phaûn xaï ñoái xöùng vôùi tia tôùi qua truïc chính. C. Tia tôùi coù phöông ñi qua taâm C cho tia phaûn xaï ngöôïc trôû laïi. D. Tia tôùi qua tieâu ñieåm chính F cho tia phaûn xaï song song truïc chính. 271. AÛnh cuûa vaät thaät qua GC loõm : A. luoân cho aûnh thaät cuøng chieàu vaø lôùn hôn vaät B. luoân cho aûnh thaät ngöôïc chieàu vaø nhoû hôn vaät C. luoân cho aûnh aûo cuøng chieàu vaø lôùn hôn vaät D. coù theå cho aûnh thaät ngöôïc chieàu, lôùn hôn hay nhoû hôn vaät hoaëc aûnh aûo cuøng chieàu, lôùn hôn vaät 272. AÛnh cuûa moät vaät aûo qua GC loõm : A. luoân cho aûnh thaät, cuøng chieàu nhoû hôn vaät B. luoân cho aûnh thaät, ngöôïc chieàu nhoû hôn vaät C. luoân cho aûnh aûo, ngöôïc chieàu lôùn hôn vaät D. coù theå cho aûnh thaät, ngöôïc chieàu lôùn hôn hay nhoû hôn vaät hoaëc aûnh aûo, cuøng chieàu nhoû hôn vaät 273. Vaät thaät naèm trong khoaûng naøo tröôùc GC loõm ñeå cho aûnh thaät, nhoû hôn vaät : A. 0 ≤ d ≤ f B. f < d ≤ ∞ C. f < d < 2f D. 2f ≤ d ≤ ∞ 274. Phaûi ñaët vaät trong khoaûng naøo cuûa GC loõm ñeå thu ñöôïc aûnh aûo, nhoû hôn vaät : Trang 53
  9. Nguyeãn Thanh Hieàn Tröôøng THPT Ñoàng Xoaøi A. OC B. OF C. FC D. Ngoaøi OC 275. Trong hình veõ, G laø GC, xy laø truïc chính cuûa göông, S laø vaät vaø S’ laø aûnh. Keát luaän naøo sai : S A. S laø vaät thaät G B. S’ laø aûnh thaät. M C. M laø taâm cuûa göông x y D. M laø tieâu ñieåm chính cuûa göông. S’ 276. AÛnh cuûa vaät thaät qua GC loài : A. luoân cho aûnh thaät, cuøng chieàu lôùn hôn vaät B. luoân cho aûnh thaät, ngöôïc chieàu nhoû hôn vaät C. luoân cho aûnh aûo, cuøng chieàu nhoû hôn vaät D. coù theå cho aûnh thaät, ngöôïc chieàu lôùn hôn hoaëc nhoû hôn vaät, hoaëc aûnh aûo cuøng chieàu lôùn hôn vaät. 277. AÛnh cuûa moät vaät aûo qua GC loài : A. luoân cho aûnh thaät, cuøng chieàu nhoû hôn vaät B. luoân cho aûnh thaät, ngöôïc chieàu nhoû hôn vaät C. luoân cho aûnh aûo, cuøng chieàu lôùn hôn vaät D. coù theå cho aûnh thaät, cuøng chieàu lôùn hôn hoaëc aûnh aûo ngöôïc chieàu lôùn hôn hay nhoû hôn vaät 278. Ñoä phoùng ñaïi cuûa aûnh moät vaät taïo bôûi GC ñöôïc xaùc ñònh : d' f −d' A. k = – C. k = d f f D. A, B, C ñeàu ñuùng B. k = f −d 279. Vaät AB coù aûnh A’B’ taïo bôûi GC loài coù tieâu ñieåm F. Hình naøo ñuùng : A. Hình a B’ B’ B’ B’ B B. Hình b B B B A’ A’ C. Hình c A’ A A A A A’ D. Hình d Hình a Hình b Hình c Hình d 280. Moät GC loõm tieâu cöï f = 20cm. Vaät saùng AB ñaët tröôùc göông cho aûnh cuøng chieàu caùch vaät 75cm. Khoaûng caùch töø vaät ñeán göông baèng : A. 75cm B. 30cm C. 15cm D. 60cm 281. Vaät saùng AB = 2cm ñaët vuoâng goùc vôùi truïc chính cuûa moät GC loõm f = 30cm cho moät aûnh tröôùc göông A’B’ = 6cm. Vaät ñaët caùch göông : A. 40cm B. 50cm C. 25cm D. 30cm 282. Vaät saùng AB ñaët tröôùc GC cho aûnh cuøng chieàu nhoû hôn vaät 4 laàn vaø caùch vaät 75cm. Tieâu cöï f cuûa göông laø : A. – 20cm B. +40cm C. +30cm D. – 30cm 1 283. Vaät saùng AB ñaët tröôùc GC 40cm cho aûnh aûo cao baèng vaät. Tieâu cöï f cuûa göông laø : 3 A. –20cm B. 30cm C. –30cm D. 20cm 284. Moät ngöôøi phaûi ñöùng caùch GC loõm baùn kính 2m moät khoaûng bao nhieâu ñeå thaáy aûnh cuûa mình qua göông cuøng chieàu vaø cao gaáp ñoâi : A. 1 m B. 75cm C. 40m D. 50cm 285. Moät GC loài baùn kính 50cm, ñieåm saùng S naèm treân truïc chính caùch göông 25cm thì aûnh cuûa noù laø : A. AÛnh thaät, caùch göông 25cm C. AÛnh aûo, caùch göông 12,5cm B. AÛnh aûo, caùch göông 25cm D. AÛnh thaät, caùch göông 12,5cm 286. Choïn caâu sai : A. Hieän töôïng khuùc xaï laø hieän töôïng tia saùng bò ñoåi höôùng ñoät ngoät khi gaëp maët phaân caùch giöõa 2 moâi tröôøng trong suoát B. Hieän töôïng khuùc xaï chæ xaûy ra khi aùnh saùng truyeàn töø moâi tröôøng chieát quang keùm sang moâi tröôøng chieát quang hôn Trang 54
  10. Tröôøng THPT Ñoàng Xoaøi Nguyeãn Thanh Hieàn C. Tia khuùc xaï naèm trong maët phaúng tôùi vaø ôû beân kia phaùp tuyeán so vôùi tia tôùi D. Goùc khuùc xaï coù theå lôùn hôn, nhoû hôn hoaëc baèng goùc tôùi 287. Choïn caâu sai : A. Chieáu tia saùng töø moâi tröôøng chieát quang hôn sang moâi tröôøng chieát quang keùm thì goùc khuùc xaï luoân lôùn hôn goùc tôùi vaø ngöôïc laïi B. Goïi n21 laø chieát suaát tæ ñoái cuûa moâi tröôøng 2 so vôùi moâi tröôøng 1, neáu n21 > 1 ta noùi moâi tröôøng 2 chieát quang hôn moâi tröôøng 1 C. Tia khuùc xaï naèm trong maët phaúng tôùi vaø ôû phía beân kia phaùp so vôùi tia tôùi D. Goùc tôùi vaø goùc khuùc xaï lieân heä vôùi chieát suaát n1, n2 cuûa 2 moâi tröôøng luoân baèng : n1sini = n2sinr 288. Hieän töôïng khuùc xaï khoâng xaûy ra khi : A. Tia tôùi vuoâng goùc vôùi maët phaân caùch giöõa 2 moâi tröôøng trong suoát B. Tia tôùi doïc theo phaùp tuyeán cuûa maët phaân caùch taïi ñieåm tôùi C. Hai moâi tröôøng coù chieát quang nhö nhau D. A, B, C ñeàu ñuùng 289. Tìm phaùt bieåu sai veà chieát suaát : A. Chieát suaát tuyeät ñoái cuûa moâi tröôøng trong suoát cho bieát vaän toác aùnh saùng trong moâi tröôøng ñoù nhoû hôn vaän toác aùnh saùng trong chaân khoâng bao nhieâu laàn B. Chieát suaát tuyeät ñoái cuûa caùc moâi tröôøng luoân luoân lôùn hôn 1 vì vaän toác aùnh saùng truyeàn trong caùc moâi tröôøng ñeàu nhoû hôn c = 3.108 m/s C. Chieát suaát tuyeät ñoái cuûa caùc moâi tröôøng trong suoát tæ leä nghòch vôùi vaän toác truyeàn aùnh saùng trong caùc moâi c tröôøng ñoù n = v 1 n2 D. Chieát suaát tæ ñoái n12 cuûa moâi tröôøng 1 ñoái vôùi moâi tröôøng 2 vaø caùc chieát n1, n2 lieân heä : n12 = = n 21 n1 290. Choïn caâu sai. Chieáu tia saùng töø moâi tröôøng 2 vaøo moâi tröôøng 1 thì : A. Neáu moâi tröôøng 2 chieát quang hôn moâi tröôøng 1 thì v1 > v2 B. Neáu moâi tröôøng 1 chieát quang hôn moâi tröôøng 2 thì goùc khuùc xaï lôùn nhaát baèng 900 vaø goùc tôùi luoân nhoû hôn 1 goùc giôùi haïn C. Neáu moâi tröôøng 2 chieát quang hôn moâi tröôøng 1 thì goùc khuùc xaï nhoû hôn goùc tôùi D. A, B, C ñeàu ñuùng 291. Chieát tia saùng töø moâi tröôøng A sang moâi tröôøng B döôùi goùc tôùi 300 thì goùc khuùc xaï baèng 250. Vaän toác truyeàn aùnh saùng trong moâi tröôøng B : A. vB < vA B. vB = vA C. vB > vA D. vB ≤ vA 292. Cho hình veõ beân, moái lieân heä ñuùng veà vaän toác, taàn soá vaø böôùc soùng aùnh saùng trong 2 moâi tröôøng 1 vaø 2 laø : A. v1 < v2 ; f1 = f2 ; λ1 > λ2 1 B. v1 = v2 ; f1 < f2 ; λ1 > λ2 C. v1 > v2 ; f1 < f2 ; λ1 < λ2 2 D. v1 < v2 ; f1 = f2 ; λ1 < λ2 293. Chieáu tia saùng töø khoâng khí vaøo nöôùc coù chieát suaát n, sao cho tia saùng khuùc xaï vuoâng goùc vôùi tia phaûn xaï. Giaù trò cuûa gôùi tôùi i laø : A. tgi = n B. sini = 1/n C. sini = n D. tgi = 1/n 294. Bieát nnöôùc = 4/3 ; nthuyû tinh = 1,5. Vaän toác aùnh saùng laàn löôït trong nöôùc vaø trong thuyû tinh laø : A. 225000km/s ; 200000km/s C. 450000km/s ; 400000km/s B. 225000km/h ; 200000km/h D. 200000km/s ; 225000km/s 3 cho tia khuùc xaï vuoâng goùc tôùi 295. Moät chuøm saùng heïp ñi töø khoâng khí ñeán maët moät taám thuyû tinh chieát suaát n = tia phaûn xaï. Goùc tôùi i laø : A. 450 B. 600 C. 36052’ D. 41048’ Trang 55
  11. Nguyeãn Thanh Hieàn Tröôøng THPT Ñoàng Xoaøi 296. Chieáu tia saùng töø khoâng khí vaøo nöôùc coù chieát suaát n = 4/3, goùc khuùc xaï ño ñöôïc baèng 450. Giöõ nguyeân tia tôùi vaø cho ñöôøng vaøo nöôùc thì goùc khuùc xaï laø 350. Bieát sin350 = 0,5735. Chieát suaát cuûa nöôùc ñöôøng laø : A. n = 1,64 B. n = 1,46 C. n = 1,33 D. n = 1,66 297. Choïn caâu sai veà hieän töôïng phaûn xaï toaøn phaàn : A. Ñeå xaûy ra phaûn xaï toaøn phaàn tia saùng phaûi truyeàn töø moâi tröôøng chieát quang hôn sang moâi tröôøng chieát quang keùm B. Goùc tôùi lôùn hôn goùc giôùi haïn phaûn xaï toaøn phaàn nhöng khoâng quaù 900 C. Khi taêng goùc tôùi thì goùc khuùc xaï cuõng taêng vaø luoân lôùn hôn goùc tôùi D. Trong hieän töôïng phaûn xaï toaøn phaàn coù caû tia phaûn xaï vaø tia khuùc xaï 298. Choïn caâu sai. Khi aùnh saùng truyeàn töø moâi tröôøng chieát suaát lôùn n1 sang moâi tröôøng chieát suaát nhoû hôn n2 thì : A. taêng daàn goùc tôùi thì tia phaûn xaï yeáu daàn, tia khuùc xaï saùng daàn leân B. goùc tôùi i = igh thì tia khuùc xaï ñi laø laø maët phaân caùch C. goùc tôùi i > igh thì khoâng coøn tia khuùc xaï n2 D. sinigh = n1 299. Nhìn treân maët ñöôøng nhöïa nhöõng buoåi tröa noùng phía xa nhö moät chaûo daàu ñang soâi. Ñoù laø hieän töôïng gì : A. Phaûn xaï aùnh saùng xaûy ra treân maët ñöôøng nhaün boùng B. Phaûn xaï toaøn phaàn do aùnh saùng phaûn xaï töø maët ñöôøng vôùi lôùp khoâng khí naèm saùt maët ñöôøng bò ñoát noùng C. Phaûn xaï toaøn phaàn do aùnh saùng chieáu vaøo lôùp khoâng khí bò ñoát noùng saùt maët ñöôøng D. Khuùc xaï aùnh saùng cuûa aùnh saùng chieáu vaøo lôùp khoâng khí bò ñoát noùng saùt maët ñöôøng 300. Chieáu tia saùng töø khoâng khí vaøo chaát loûng trong suoát vôùi goùc tôùi 450 thì goùc khuùc xaï laø 300. Goùc giôùi haïn phaûn xaï toaøn phaàn khi chieáu tia saùng treân theo chieàu ngöôïc laïi laø : A. 300 B. 600 C. 450 D. 48,50 301. Chieáu tia saùng töø moâi tröôøng 1 chieát suaát n1 = 3 vaøo moâi tröôøng 2 chieát suaát n2. Phaûn xaï toaøn phaàn xaûy ra khi goùc tôùi i ≤ 600. Giaù trò cuûa n2 thoaû : B. n2 ≤ 1,5 D. n2 ≥ 1,5 3 3 A. n2 ≤ C. n2 ≥ 2 2 302. Tìm phaùt bieåu sai veà laêng kính : A. Laêng kính laø moät khoái chaát trong suoát (thuyû tinh, thaïnh anh, nöôùc . . .) hình laêng truï ñöùng, coù tieát dieän thaúng laø moät hình tam giaùc B. Tia saùng ñôn saéc sau khi qua laêng kính, höôùng cuûa tia loù bò leäch veà ñaùy laêng kính so vôùi höôùng cuûa tia tôùi C. Goùc leäch D giöõa tia tôùi vaø tia loù laø goùc phaûi quay tia tôùi ñeå noù cuøng phöông vôùi tia loù D. Goïi n2 laø chieát suaát cuûa chaát laøm laêng kính, n1 laø chieát suaát cuûa moâi tröôøng ñaët laêng khí. Khi ñoù chieát suaát tæ n2 ñoái cuûa chaát laøm laêng kính vôùi moâi tröôøng ñaët laêng kính laø n = n1 303. Moät tia saùng tôùi maët beân cuûa laêng kính chieát suaát n, goùc chieát quang A döôùi goùc tôùi i1 cho tia loù ra khoûi maët beân thöù 2 cuûa laêng kính döôùi goùc loù i2. Goùc leäch giöõa tia tôùi vaø tia loù ñaït cöïc tieåu Dmin. Choïn caâu sai : A. sini1 = nsinr1 hoaëc i1 = nr1 neáu i1, r1, A ñeàu nhoû B. sini2 = nsinr2 hoaëc i2 = nr2 neáu i2, r2, A ñeàu nhoû C. A = r1 + r2 vaø D = i1 + i2 – A D −A A D. i1 = i2 vaø Dmin = 2i1 – A hay sin min = n sin 2 2 304. Laêng kính phaûn xaï toaøn phaàn laø moät khoái thuyû tinh hình laêng truï ñöùng, coù tieát dieän thaúng laø : A. tam giaùc ñeàu C. tam giaùc vuoâng B. tam giaùc vuoâng caân D. tam giaùc caân 305. Chieáu tia saùng ñôn saéc töø khoâng khí thaúng goùc vôùi maët beân cuûa laêng kính goùc chieát quang A = 300 vaø thì goùc leäch D = 300. Chieát suaát cuûa laêng kính laø : Trang 56
  12. Tröôøng THPT Ñoàng Xoaøi Nguyeãn Thanh Hieàn 3 2 3 D. n = A. n = C. n = 2 2 B. n = 2 306. Chieáu tia saùng vuoâng goùc vôùi maët beân cuûa laêng kính thuyû tinh chieát suaát n = 1,5 ; goùc chieát quang A ; goùc leäch D = 300. Giaù trò cuûa goùc chieát quang A baèng : A. 41010’ B. 66025’ C. 38015’ D. 24036’ 307. Chieáu tia saùng thaúng goùc tôùi maët beân cuûa laêng kính tam giaùc ñeàu chieát suaát n = 1,5. Goùc leäch D coù giaùtrò : A. 300 B. 450 C. 600 D. 750 308. Chieáu tia saùng tôùi maët beân cuûa laêng kính tam giaùc vuoâng döôùi goùc tôùi 450. Ñeå khoâng coù tia loù ra maët beân kia thì chieát suaát nhoû nhaát cuûa laêng kính laø : 1 D. 2 +1 2 +1 3 C. A. B. 2 2 2 309. Ñoái vôùi TKHT, vaät thaät luoân cho : A. aûnh thaät, cuøng chieàu vaø lôùn hôn vaät B. aûnh thaät, ngöôïc chieàu vaø nhoû hôn vaät C. aûnh aûo, cuøng chieàu vaø nhoû hôn vaät D. aûnh thaät, lôùn hôn hay nhoû hôn vaät hoaëc aûnh aûo, lôùn hôn vaät 310. Ñoái vôùi TKHT, vaät aûo luoân cho : A. aûnh thaät, cuøng chieàu vaø lôùn hôn vaät B. aûnh thaät, ngöôïc chieàu vaø nhoû hôn vaät C. aûnh aûo, cuøng chieàu vaø nhoû hôn vaät D. aûnh thaät, lôùn hôn vaät hoaëc aûnh aûo, lôùn hôn hay nhoû hôn vaät 311. Ñoái vôùi TKPK, vaät aûo luoân cho : A. aûnh thaät, cuøng chieàu vaø lôùn hôn vaät B. aûnh thaät, ngöôïc chieàu vaø nhoû hôn vaät C. aûnh aûo, cuøng chieàu vaø nhoû hôn vaät D. aûnh thaät, lôùn hôn vaät hoaëc aûnh aûo, lôùn hôn hay nhoû hôn vaät 312. Ñoái vôùi TKPK, vaät thaät luoân cho : A. aûnh thaät, cuøng chieàu vaø lôùn hôn vaät B. aûnh thaät, ngöôïc chieàu vaø nhoû hôn vaät C. aûnh aûo, cuøng chieàu vaø nhoû hôn vaät D. aûnh aûo, cuøng chieàu, lôùn hôn hay nhoû hôn vaät 313. Ñaët moät vaät vuoâng goùc vôùi truïc chính cuûa moät TKHT trong khoaûng f < d < 2f thì aûnh cuûa cuûa noù laø : A. AÛnh thaät, nhoû hôn vaät C. AÛnh aûo, cuøng chieàu vaät B. AÛnh thaät, lôùn hôn vaät D. AÛnh aûo, nhoû hôn vaät 314. Ñaët moät vaät vuoâng goùc vôùi truïc chính cuûa TKHT. Duøng moät maøn aûnh ñeå thu aûnh cuûa vaät treân maøn. Ñeå aûnh hieän roõ treân maøn thì khoaûng caùch L giöõa vaät vaø maøn thoaû ñieàu kieän : A. L ≥ 2f C. L ≥ 4f B. L ≥ 3f D. 2f ≤ L ≤ 4f 315. Ñeå thu ñöôïc aûnh cuûa moät vaät saùng treân truïc chính laø aûnh thaät, cao baèng vaät thì vaät ñoù phaûi ñaët caùch TK : A. d > 4f B. d = 2f C. d < 2f D. d = 4f 316. Ñaët vaät saùng treân truïc chính cuûa moät TK cho aûnh roõ neùt treân maøn cao gaáp 3 laàn vaät. Bieát maøn aûnh caùch vaät laø 4m. Ñoä tuï cuûa TK laø : 3 4 2 3 A. D = B. D = C. D = D. D = ñioáp ñioáp ñioáp ñioáp 4 3 3 2 317. Ñaët moät vaät cao 2cm treân truïc chính caùch TK rìa moûng 16cm cho aûnh cao 8cm. AÛnh caùch thaáu kính : A. 8cm B. 16cm C. 64cm D. 72cm Trang 57
  13. Nguyeãn Thanh Hieàn Tröôøng THPT Ñoàng Xoaøi 318. Ñaët vaät AB treân truïc chính cuûa moät TK coù tieâu cöï f = 5cm thu ñöôïc moät aûnh thaät cao gaáp 5 laàn vaät . Vaät AB ñaët caùch TK moät ñoaïn baèng : A. 4cm B. 25cm C. 6cm D. 12cm 319. Moät TK neáu coù chieát suaát n = 1,5 vaø ñoä tuï D = +10ñioáp thì baùn kính cuûa hai maët cong gioáng nhau baèng : A. 0,05m B. –0,10m C. 0,20m D. 0,10m 320. Ñieåm saùng S treân truïc chính cuûa moät TK coù tieâu cöï f = 20cm cho aûnh S’ caùch S moät khoaûng 18cm. AÛnh S’ laø : A. aûnh thaät, caùch TK 30cm C. aûnh aûo, caùch TK 30cm B. aûnh aûo, caùch TK 12cm D. aûnh thaät, caùch TK 12cm 321. Vaät saùng nhoû AB treân truïc chính cuûa moät TK coù f = 20cm cho aûnh ngöôïc chieàu, lôùn hôn vaät, caùch vaät 90cm. Vò trí vaät vaø aûnh laø : A. d = –24cm ; d’ = 48cm C. d = –30cm ; d’ = 60cm B. d = 24cm ; d’ = 48cm D. d = 30cm ; d’ = 60cm 322. Vaät saùng AB = 2cm qua TK coù tieâu cöï f = 20cm cho aûnh thaät A’B’ = 4cm. Vò trí cuûa vaät vaø aûnh laø : A. d = 10cm ; d’ = –20cm C. d = 20cm ; d’ = –40cm B. d = 30cm ; d’ = 60cm D. d = 15cm ; d’ = 30cm 323. Vaät AB treân truïc chính cuûa moät TK coù f = –30cm cho aûnh ngöôïc chieàu A’B’ = 3AB. Vaät AB laø : A. Vaät thaät caùch 10cm C. Vaät aûo caùch 30cm B. Vaät thaät caùch 30cm D. Vaät aûo caùch 15cm 324. Moät TK baèng thuyû tinh coù hai maët loài cuøng baùn kính laø 20cm ; chieát suaát 1,5. Ñaët vaät ôû ñaâu ñeå thu ñöôïc aûnh aûo, cao gaáp 2 laàn vaät : A. d = 10cm B. d = 30cm C. d = 15cm D. d = 20cm 325. Vaät AB vuoâng goùc vôùi truïc chính cuûa moät TK coù f = – 30cm cho aûnh thaät caùch vaät 15cm. AÛnh A’B’ laø : A. AÛnh aûo caùch TK 10cm C. AÛnh aûo caùch TK 15cm B. AÛnh thaät caùch TK 15cm D. AÛnh aûo caùch TK 25cm 326. Moät TK thuyû tinh maët loài baùn kính 10cm vaø maët loõm baùn kính 30cm ; chieát suaát n = 1,5. Tieâu cöï cuûa TK laø : A. f = 10cm B. f = 20cm C. f = 30cm D. f = 40cm 327. Ñaët vaät saùng AB vuoâng goùc vôùi truïc chính vaø caùch TK moät khoaûng d = 20cm thu ñöôïc aûnh thaät cao gaáp 3 laàn vaät. Tieâu cöï cuûa TK laø : A. f = 15cm B. f = 30cm C. f = –15cm D. f = –30cm 328. Moät ñieåm saùng A treân truïc chính cuûa moät TK cho aûnh thaät A’. Neáu A xa TK gaáp 4 laàn A’ thì AA’ = 125cm. Tieâu cöï cuûa TK laø: A. f = 10cm B. f = 20cm C. f = 30cm D. f = 40cm 329. Moät vaät saùng AB ñaët vuoâng goùc vôùi truïc chính cuûa moät TK coù aûnh ngöôïc chieàu, nhoû hôn vaät hai laàn. Dòch chuyeån vaät laïi gaàn TK moät ñoaïn 10cm thì cho aûnh thaät nhoû hôn vaät 1,5 laàn. Tieâu cöï f cuûa TK laø : A. f = – 20cm B. f = 20cm C. f = 25cm D. f = 7,5cm 330. Vaät thaät AB ñöôïc TKPK cho aûnh A’B’ nhoû hôn vaät 3 laàn. Khi dòch chuyeån vaät ra xa TK theâm 30cm thì aûnh dôøi ñöôïc 2,5cm. Tieâu cöï cuûa TK laø : A. f = 30cm B. f = – 30cm C. f = 15cm D. f = –20cm 331. Cho 3 ñieåm A, B, C treân truïc chính cuûa moät TK. Neáu ñaët ñieåm saùng taïi A cho aûnh ôû B. Ñaët ñieåm saùng ôû B thu ñöôïc aûnh ôû C. Bieát AB = 2cm vaø AC = 6cm. Tieâu cöï cuûa TK laø : A. f = – 16cm B. f = 24cm C. f = 15cm D. f = 12cm C. ÑAÙP AÙN 263B 268D 273D 278D 283A 288D 293A 298A 303D 308B 313B 318C 323C 328B 264D 269C 274B 279A 284D 289D 294A 299C 304B 309D 314C 319D 324A 329B 265D 270C 275D 280C 285C 290D 295B 300C 305D 310D 315B 320C 325C 330B 266C 271D 276C 281A 286B 291A 296A 301B 306C 311D 316A 321D 326C 331B 267B 272A 277D 282A 287D 292D 297D 302C 307C 312C 317C 322B 327A Trang 58
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2