Tác động của yếu tố văn hoá xã hội đến việc chọn ngành và việc học của sinh viên năm thứ nhất (thuộc) khoa ngoại ngữ, trường Đại học Quảng Nam

TÁC ĐỘNG CỦA YẾU TỐ VĂN HOÁ XÃ HỘI ĐẾN VIỆC<br /> CHỌN NGÀNH VÀ VIỆC HỌC CỦA SINH VIÊN<br /> NĂM THỨ NHẤT (THUỘC) KHOA NGOẠI NGỮ,<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC QUẢNG NAM<br /> Nguyễn Thị Minh Hạnh1<br /> Tóm tắt: Trở thành sinh viên đại học là một bước tiến lớn đồng thời cũng đem đến<br /> nhiều thay đổi và thách thức lớn đối với người học. Quá trình chọn ngành của sinh<br /> viên cũng bị tác động bởi nhiều yếu tố. Trong đó, yếu tố văn hóa xã hội đóng vai trò<br /> rất lớn. Bài viết dựa trên kết quả phát phiếu điều tra thực tế đối với 100 sinh viên Đại<br /> học K14 của khoa Ngoại ngữ, từ đó nêu ra các tác động của các yếu tố văn hóa xã<br /> hội đến việc chọn ngành của sinh viên năm thứ nhất thuộc khoa Ngoại ngữ đồng thời<br /> cũng xem xét các yếu tố này có ảnh hưởng như thế nào đến quá trình học tiếng Anh<br /> của sinh viên. Trên cơ sở này, bài viết nêu ra một số giải pháp nhằm giúp sinh viên<br /> đạt hiệu quả học tập tốt hơn.<br /> 1. Đặt vấn đề<br /> Nhu cầu xã hội về công việc là một trong những yếu tố quyết định đến việc<br /> chọn ngành của học sinh khi bước vào kỳ thi đại học. Tại Trường Đại học Quảng<br /> Nam trong những năm gần đây, số lượng sinh viên năm thứ nhất ngành tiếng Anh<br /> luôn ổn định và có chiều hướng tăng. Cụ thể, những năm đầu tuyển sinh (từ 2007 đến<br /> năm 2010), lớp Đại học tiếng Anh của trường chỉ có 01 lớp. Trong đó, có năm học<br /> chỉ tuyển được 01 lớp với số lượng dưới 30 sinh viên. Từ năm 2011 đến nay, hằng<br /> năm các khoá tuyển sinh đều được 02 lớp với số lượng trên 100 sinh viên, chưa kể<br /> các lớp cao đẳng cũng luôn ổn định và phát triển về số lượng. Đây là một trong những<br /> bằng chứng cho thấy xu hướng ngành nghề có ưu thế quyết định đến sự lựa chọn<br /> ngành học của sinh viên. Với ngành tiếng Anh, sinh viên năm nhất đã phải đối mặt<br /> với những môn kỹ năng mà trước đây họ chưa hề được cọ xát. Khả năng ngôn ngữ ở<br /> những kỹ năng này trong mỗi sinh viên có liên quan đến các yếu tố văn hoá xã hội. Vì<br /> vậy, để giúp cho việc học tiếng Anh của sinh viên được tốt hơn thì cần biết được<br /> những yếu tố văn hóa xã hội nào có ảnh hưởng đến khả năng học tập. Từ đó tìm ra<br /> những giải pháp thích hợp cho người dạy và người học.<br />                                                             <br /> 1<br /> <br />  ThS, GV khoa Ngoại Ngữ, trường Đại học Quảng Nam <br /> <br /> NGUYỄN THỊ MINH HẠNH<br /> 2. Yếu tố văn hoá xã hội tác động đến việc chọn ngành và việc học của sinh<br /> viên năm thứ nhất<br /> 2.1. Yếu tố văn hóa<br /> Quảng Nam vốn được xem là mảnh đất có bề dày truyền thống văn hóa, được<br /> xem là vùng đất mở từ thế kỷ 17. Đất và người Quảng Nam đã trải qua hơn 300 năm<br /> hình thành, phát triển trong quá trình tiếp biến văn hóa. Nơi đây là nơi giao lưu, hội tụ<br /> của rất nhiều nền văn hóa, mà thương cảng Hội An xưa là minh chứng rõ nhất cho<br /> quá trình tiếp biến văn hóa này. Rất nhiều thương thuyền của Trung Quốc, Nhật Bản<br /> và cư dân Tây phương đã đến Hội An để làm ăn sinh sống. Điều đó, đòi hỏi cư dân<br /> Hội An, cư dân Quảng Nam từ lâu đã hun đúc nên truyền thống trọng thị, mến khách,<br /> cởi mở, chia sẻ. Mà việc tiếp thu các ngôn ngữ đã trở thành yêu cầu tất yếu trong quá<br /> trình giao lưu tiếp biến văn hóa, giao lưu, hợp tác phát triển kinh tế.<br /> Cùng với nền văn hóa mở, tư duy mở, thì con người miền Trung nói chung,<br /> người Quảng Nam nói riêng trong cuộc đấu tranh với thiên nhiên, với cuộc mưu sinh<br /> ở mảnh đất khắc nghiệt này đã hình thành nên chí khí kiên cường, chịu khó, chịu khổ<br /> để vươn lên, để tồn tại và hội nhập. Bởi vậy, đất miền Trung cũng như Quảng Nam<br /> luôn được xem là mảnh đất học, từ trong lịch sử đã xuất hiện những hiền tài kiệt xuất,<br /> những danh nhân nổi tiếng với các kiến thức Đông – Tây, kim – cổ. Có không ít<br /> những người ít có điều kiện học tập ngoại ngữ nhưng am hiểu rộng, sử dụng được<br /> nhiều thứ tiếng nước ngoài như: Phạm Phú Thứ, Phan Chu Trinh, Huỳnh Thúc<br /> Kháng...Điều đó cũng là niềm tự hào, là động lực cho thế hệ trẻ ngày nay tiếp bước<br /> học tập.<br /> 2.2 . Yếu tố xã hội<br /> Trong tiến trình phát triển của đất nước, cũng như ở từng địa phương thì yêu<br /> cầu hội nhập gắn liền với đòi hỏi phải biết ngoại ngữ. Thực tế cho thấy, việc sử dụng<br /> thành thạo tiếng Anh đang là niềm khao khát của hầu hết sinh viên, học sinh. Trên<br /> các phương tiện thông tin đại chúng, trong giao tiếp thường ngày thì việc sử dụng<br /> tiếng Anh đang dần dần trở nên phổ biến. Tại Quảng Nam, nơi được xem là trung tâm<br /> du lịch lớn của đất nước và trên khu vực thì yêu cầu sử dụng tiếng Anh trở nên rất cần<br /> thiết và người biết sử dụng thành thạo tiếng Anh có lợi thế hơn hẳn về cơ hội việc<br /> làm sau khi ra trường, nhất là việc tiếp cận với các lĩnh vực có liên quan như du lịch,<br /> dịch vụ.... Tốc độ phát triển du lịch của Quảng Nam hiện nay cũng mở ra rất nhiều cơ<br /> hội việc làm cho sinh viên học các ngành liên quan đến lĩnh vực này. Theo số liệu<br /> thống kê, tính đến ngày 10/9/2014, toàn tỉnh Quảng Nam có 235 cơ sở lưu trú du lịch<br /> với 5777 phòng. Trong đó có 135 khách sạn, với 5351 phòng ( có 4 khách sạn 5 sao<br /> 42  <br /> <br /> TÁC ĐỘNG CỦA YẾU TỐ VĂN HOÁ XÃ HỘI ĐẾN VIỆC CHỌN NGÀNH…<br /> với 786 phòng, 13 khách sạn 4 sao với 1403 phòng, 11 khách sạn 3 sao với 662<br /> phòng, 25 khách sạn 2 sao với 769 phòng, 18 khách sạn 1 sao với 428 phòng, 30<br /> khách sạn đạt tiêu chuẩn với 445 phòng, 35 khách sạn chưa xếp hạng với 858 phòng),<br /> 105 homestay với 426 phòng. Trong 9 tháng đầu năm 2014, tổng lượt khách tham<br /> quan lưu trú ước tính đạt 3 triệu lượt khách, tăng 7% so với cùng kỳ năm 2013, doanh<br /> thu du lịch 9 tháng đầu năm 2014 ước tính đạt 1.500 tỷ đồng, và thu nhập xã hội từ du<br /> lịch ước tính đạt 3.500 tỷ đồng. Điều đó cho thấy, tiềm năng và thế mạnh của du lịch<br /> Quảng Nam là rất lớn. Triển vọng của ngành nghề này rõ ràng đã tác động không nhỏ<br /> đến cộng đồng, đến mỗi gia đình và bản thân mỗi sinh viên khi chọn học tiếng Anh<br /> để tham gia vào lĩnh vực du lịch.<br /> 3. Kết quả khảo sát các yếu tố văn hoá xã hội tác động đến việc chọn ngành<br /> và việc học của sinh viên khoa Ngoại ngữ năm thứ nhất tại trường (kết quả khảo<br /> sát dựa trên kết quả phát trực tiếp phiếu điều tra cho 100 sinh viên K14 sau hai tuần<br /> sinh viên học tại trường vào ngày 29 tháng 9 năm 2014).<br /> 3.1. Yếu tố xã hội<br /> 3.1.1. Quyết định chọn ngành<br /> Có đến 83% sinh viên cho rằng môn tiếng Anh ở trường phổ thông là thú vị và<br /> phù hợp với mục đích học tập, vì vậy chỉ có 29% sinh viên được khảo sát cho biết đã<br /> từng có thi vào ngành khác, còn lại trên 70% các em đều chọn tiếng Anh cho nguyện<br /> vọng 01 của mình.<br /> Quyết định chọn ngành<br /> 71<br /> <br /> 80<br /> 60<br /> <br /> 29<br /> <br /> 40<br /> 20<br /> 0<br /> <br /> Đã từng thi ngành khác<br /> <br /> Ngành tiếng Anh là<br /> nguyện vọng 1<br /> <br /> 3.1.2. Thuận lợi địa hình<br /> Bảng khảo sát cho thấy có đến 96 sinh viên được sinh ra và lớn lên tại Quảng<br /> Nam, như vậy trường đại học gần nhà là một trong những yếu tố quyết định đến việc<br /> chọn trường của sinh viên<br />  <br /> <br /> 43<br /> <br /> NGUYỄN THỊ MINH HẠNH<br /> <br /> Yếu tố địa hình<br /> 120<br /> <br /> 96<br /> <br /> 100<br /> 80<br /> 60<br /> 40<br /> <br /> 4<br /> <br /> 20<br /> 0<br /> Quê quán Quảng Nam<br /> <br /> Các tỉnh khác<br /> <br /> 3.1.3. Lý do thi vào trường<br /> Lý do thi vào trường<br /> 60<br /> <br /> 55<br /> <br /> 50<br /> 38<br /> <br /> 40<br /> 30<br /> <br /> 23<br /> <br /> 25<br /> <br /> Dễ được trúng<br /> tuyển<br /> <br /> Lý do khác<br /> <br /> 20<br /> 10<br /> 0<br /> Gần nhà<br /> <br /> Mức sống rẻ<br /> <br /> 3.1.4. Lý do chọn ngành tiếng Anh<br /> Lý do chọn ngành tiếng Anh<br /> 70<br /> 60<br /> 50<br /> 40<br /> 30<br /> 20<br /> 10<br /> 0<br /> <br /> 61<br /> 30<br /> <br /> Xu hướng công<br /> việc<br /> <br /> 44  <br /> <br /> Có khiếu môn tiếng<br /> Anh<br /> <br /> 20<br /> <br /> Lý do khác<br /> <br /> TÁC ĐỘNG CỦA YẾU TỐ VĂN HOÁ XÃ HỘI ĐẾN VIỆC CHỌN NGÀNH…<br /> 3.1.5. Công việc mong muốn sau khi tốt nghiệp<br /> Công việc mong muốn sau khi tốt nghiệp<br /> <br /> 70<br /> 60<br /> 50<br /> 40<br /> 30<br /> 20<br /> 10<br /> 0<br /> <br /> 60<br /> <br /> 58<br /> <br /> 7<br /> Giáo viên tiếng Anh<br /> <br /> Các nghề liên quan<br /> đến tiếng Anh<br /> <br /> Chưa xác định nghề<br /> <br /> Bảng điều tra cho thấy các em đã có ý thức vai trò quan trọng và nhu cầu công<br /> việc sử dụng tiếng Anh từ lúc phổ thông. Các em cũng nhận ra được sự đa dạng nghề<br /> nghiệp trên địa bàn tỉnh cũng như trong nước nên rất nhiều sinh viên có đến 02 lựa<br /> chọn nghề nghiệp, trong đó làm nghề liên quan đến lĩnh vực du lịch chiếm tỷ lệ cao<br /> nhất trong các công việc khác có liên quan đến sử dụng tiếng Anh. Điều này cho thấy<br /> sinh viên biết được tiềm năng du lịch tỉnh nhà và cơ hội việc làm trong lĩnh vực này.<br /> Qua bảng thống kê cho thấy yếu tố xu hướng công việc chiếm trên 60% trong<br /> các lý do chọn ngành của sinh viên. Gần nhà và mức sống rẻ là yếu tố tiếp theo quyết<br /> định việc sinh viên chọn học ngành tiếng Anh tại trường Đại học Quảng Nam.<br /> 3.2. Yếu tố văn hoá<br /> Theo khảo sát chỉ có 30 sinh viên theo học ngành tiếng Anh vì có khiếu với<br /> môn học này. Vậy các em đã học tập như thế nào và các yếu tố văn hoá tác động đến<br /> quá trình học của sinh viên ra sao, kết quả điều tra sẽ hé mở cho chúng ta được một<br /> số điều còn băn khoăn.<br /> 3.2.1. Phương pháp dạy và học<br /> Phương pháp dạy của giảng viên<br /> 120<br /> 100<br /> <br /> 98<br /> <br /> 80<br /> 60<br /> 40<br /> 20<br /> <br /> 2<br /> <br /> 0<br /> <br /> Khác<br /> <br />  <br /> <br /> Ít khác<br /> <br /> 45<br /> <br />