Tiểu luận: Tìm hiểu sự tác động của môi trường đến sự hình thành và phát triển nhân cách học sinh THPT

TL: Giáo D c H c 1 ụ ọ

A. Ph n m đ u ở ầ ầ

ọ ề ườ ớ ổ ầ ể 1. Lý do ch n đ tài M i con ng ạ ộ ơ ấ ạ ư ấ ị ủ t ng xung quanh chúng ta_n i ch a đ ng toàn b nh ng y u t ơ ữ ơ ả ứ ự ụ ụ i sinh ra và l n lên ai cũng c n m t không gian nh t đ nh đ ph c v ộ cho các ho t đ ng s ng nh sinh ho t, vui ch i, ngh ng i, s n xu t… c a mình. Không ỉ ố gian đó chính là môi tr ế ố ự nhiên và y u t ườ ế ố ờ ố m i giai đo n phát tri n c a con ng ườ ườ ế ủ Ở ổ ườ xã h i nh h ộ ả ạ ị ứ ộ i. ộ ổ i thì môi tr ầ ổ ạ ế ẽ ứ ườ

ứ ưở ưỡ ng cho t ướ ạ ứ ể ủ ươ ố ề ặ ộ ố ủ ng xung quanh cho các em nh ng đi u ki n t ườ t làm ch suy nghĩ và hành đ ng c a mình. ấ ể ng đ n đ i s ng và nhân cách con ng ưở ng tác đ ng đ n nhân cách ế ể ộ thông qua nh ng giá tr v t ch t và giá tr tinh th n khác nhau. L a tu i ch u s tác đ ng ị ự ữ ấ ị ậ ng đ n nhân cách là l a tu i h c sinh Trung h c ph thông. m nh m nh t c a môi tr ọ ổ ọ ấ ủ Đây là giai đo n mà các em đã phát tri n t ng đ i v m t tâm lý, đang trong th i kỳ tích ể ươ ạ lũy ki n th c, tu d ng thành, ph n l n các em ng đ o đ c đ chu n b cho cu c s ng tr ế ị ẩ ng lai c a mình, bi t đ nh h đã bi ế ế ị Môi tr ữ ờ ầ ớ ủ ể ề ể ệ ố ừ ố ồ ớ ớ ộ ng t ườ khi còn bé đã bi nhiên và xã h i d n d n nhân cách các em đ ầ ổ ậ ườ ớ ệ ộ ộ ầ ọ ế ệ ổ

ể ổ ồ Trong s phát tri n ngu n nhân l c cho đ t n ấ ướ ườ ớ ạ ạ ộ i m i, con ng ườ ữ ng ng ớ ng lai c a đ t n ủ ấ ướ ươ ể ố ổ c đang đ i m i hi n nay, rõ ràng n i ệ i lao đ ng, đào t o nhân tài, đào t o con ườ i ớ ườ c… vì v y chúng ta c n t o cho các ầ ạ ộ c s phát tri n c a cu c ể ủ ng đ n s phát tri n nhân cách ể ậ t nh t cho các em phát tri n. Tuy nhiên, tr ướ ự ế ự ữ ng t ữ ộ ả ưở

th c th c t ộ t nh t đ phát tri n, đ hòa t giao l u v i nh p và chung s ng v i c ng đ ng, v i xã h i. Ngay t ớ ế ư ệ c hoàn thi n. ng i l n, v i môi tr ự ượ ớ Vi c quan tâm đ n các em l a tu i Trung h c ph thông là trách nhi m không ch c a gia ỉ ủ ở ứ ng mà còn c a toàn xã h i. đình, nhà tr ộ ủ ườ ự ự lên yêu c u c p bách là nâng cao ch t l ấ ượ ầ ấ i có nhân cách phù h p v i xã h i m i. Các em là nh ng con ng ng ộ ớ ợ c a th i đ i, là nh ng ch nhân t ờ ạ ủ ủ em m t môi tr ấ ườ ộ s ng hi n đ i, nh ng tác đ ng tiêu c c c a xã h i nh h ự ủ ộ ạ ệ ố c a các em cũng là m t đi u đáng lo ng i. ạ ộ ủ ừ ự ề ự ế ể ự ủ ề Xu t phát t ọ ấ ng đ n s hình thành và phát tri n nhân cách h c sinh Trung h c ph thông” ế ự “Tìm hi u s tác đ ng c a môi để ọ đó nên tôi ch n đ tài ọ ộ ổ ườ ể

ứ tr nghiên c u.ứ ụ ề 2. M c đích nghiên c u Đ tài nghiên c u v nh ng tác đ ng c a môi tr ữ ứ ề ủ ộ ườ ấ ề ọ ọ ể ng đ n s hình thành và phát tri n i pháp đ t o m t môi ể ạ ộ ế ự nhân cách h c sinh Trung h c ph thông. T đó đ xu t m t s gi ộ ố ả ổ tr ừ t cho các em hoàn thi n nhân cách. ng t ườ ố

môi ệ 3. Nhi m v nghiên c u ứ ụ Xác đ nh c s khoa h c đ kh o sát, đánh giá s tác đ ng c a các y u t ọ ơ ở ự ả ế ố tr ườ ọ ộ ọ ủ ổ ể ể ệ ị ế ự 4. Đ i t ng đ n s hình thành và phát tri n nhân cách h c sinh Trung h c ph thông. ứ ạ

Qua nghiên c u lý lu n và th c ti n c a y u t môi tr ng và ph m vi nghiên c u ố ượ 4.1. Đ i t ng nghiên c u ố ượ ứ ứ ự ậ ệ ng, đ tài đ su t các bi n ề ấ ề pháp góp ph n vào vi c hình thành nhân cách h c sinh Trung h c ph thông. ể ủ ế ố ọ ườ ọ ầ ổ ạ ứ ọ ổ ứ ứ ng pháp nghiên c u ươ ng pháp nghiên c u lý lu n ậ ng pháp tìm ki m và t ng h p thông tin ổ ợ ế ủ ề ệ 4.2. Ph m vi nghiên c u H c sinh Trung h c ph thông. ọ 5. Ph Ph ươ Ph ươ 6. Đóng góp c a đ tài Thông qua đ tài này, các sinh viên trong ngành s ph m có th bi ề ng gi ng d y trong t ng lai c a mình đ truy n đ t ki n th c t ề ố t rõ h n v đ i ể ế ơ t và giúp các em phát ả ạ ươ ứ ố ủ ể ề ư ạ ạ ế t ượ tri n.ể

7. K t c u bài ti u lu n Ngoài ph n m đ u, k t lu n và danh m c tài li u tài li u tham kh o, ph n n i dung ể ở ầ ậ ế ụ ệ ệ ậ ả ầ ộ

ế ấ ầ ng: ươ ơ ở g m có 3 ch ồ -Ch ươ ng 1: C s lý thuy t và lý lu n ậ ế

GVHD: T.S Nguy n Th Kim Liên SVTH: Ngô Th Ph ng ễ ị ị ươ

TL: Giáo D c H c 1 ụ ọ

ng tác đ ng đ n s hình thành và phát tri n nhân cách h c sinh Trung ươ ế ự ườ ể ộ ọ

ng 2: Môi tr -Ch h c ph thông ổ ọ ng 3: Nh ng đ xu t nh m giúp h c sinh Trung h c ph thông hoàn thi n nhân cách -Ch ươ ữ ề ệ ấ ằ ọ ọ ổ

GVHD: T.S Nguy n Th Kim Liên SVTH: Ngô Th Ph ng ễ ị ị ươ

TL: Giáo D c H c 1 ụ ọ

ng 1: C s lý thuy t và lý lu n ế ơ ở ậ ể 1.1.1. ộ ộ ể B. N i dung ộ Ch ươ 1.1. Nhân cách và s phát tri n nhân cách ự ệ -Nhân cách là toàn th nh ng thu c tính đ c bi ệ ặ ạ ộ ằ ệ ố c có đ ượ ế t mà m t cá th có đ ư Khái ni m nhân cách ữ ộ ữ ộ ề ơ ở ộ ể ấ ữ i v i th gi ộ nhiên, th gi ế ớ ồ ậ ặ ế ớ ự ớ ườ quan h i đ ườ ượ ừ ườ ườ ộ ượ c ể trong h th ng các quan h xã h i, trên c s ho t đ ng và giao l u nh m chi m lĩnh các ệ giá tr v t ch t và tinh th n. Nh ng thu c tính đó bao hàm các thu c tính v trí tu , đ o ệ ạ ị ậ ầ ấ đ c, th m m , th ch t… ỹ ẩ ứ h p các thái đ , nh ng đ c đi m, nh ng thu c tính tâm lý riêng -Nhân cách là t ể ổ ợ ữ ộ trong quan h hành đ ng c a t ng ng i đ v t do loài i t ủ ừ ệ ườ ớ ộ i sáng t o, v i xã h i và b n thân. ng ả ạ -Nhân cách là h th ng nh ng ph m giá c a m t ng ủ ữ ộ i khác, v i t p th , v i xã h i và c th gi i c a ng ể ớ ạ ủ ọ ứ ị ượ ư ặ c đánh giá t ả ế ớ ng lai. Nó là m t th giá tr đ ứ ộ i t n t ườ ồ ạ i, th hi n nh ng ph m ch t bên trong con ng ộ ờ ẩ ườ ữ ấ

i là nhân cách do nó xác đ nh đ i, con ng ệ i xung quanh c xây i trong xã h i, nó đ c tr ng cho ộ ộ i nh ng l i mang tính xã h i ạ ư ườ i là cá tính do nó có ế X.L.Rubinstein cho r ngằ : “Con ng ườ c quan ườ ậ ạ ượ ị ộ ệ ố ẩ i đó v i ng qua l ớ ậ ớ trong m i cái nhìn xuyên su t quá kh , hi n t i, t ệ ạ ươ ố d ng và hình thành trong toàn b th i gian con ng ự m i con ng ổ ể ệ sâu s cắ . Nhà tâm lý h c Xô Vi ọ nh ng thu c tính đ c bi ệ ộ ữ h c a mình v i nh ng ng ệ ủ t, t không l p l ườ ặ ữ ứ ớ ộ ể ệ ở ượ ứ ấ ặ c th hi n ạ ộ ứ ệ i xung quanh m t cách có ý th c”. Theo Bách khoa Toàn th Liên Xô, nhân cách đ ư i v i t ủ ể ườ ớ ư ị ộ ộ ặ ấ ứ ụ ấ ợ hai m t: th nh t là cách là ch th các m i quan h và ho t đ ng có ý th c, th hai là m t con ng ộ ố ứ h th ng giá tr có ý nghĩa xã h i đ c tr ng cho cá th tr thành m t nhân cách. ể ở ư ệ ố ộ ố ố ứ ạ ệ ấ ạ ả ộ ế ớ ộ ữ ả ồ ộ ộ ộ ộ ố ộ ộ ườ ng Do c u trúc nhân cách r t ph c h p nên m t s nhà nghiên c u giáo d c th ủ nh n m nh đ n các thu c tính liên cá nhân (ph n ánh m i quan h đa d ng, phong phú c a cá nhân v i c ng đ ng, xã h i) các thu c tính n i cá nhân (ph n ánh nh ng nét tính cách tính cách riêng, đ c đáo trong cu c s ng n i tâm); các thu c tính siêu cá nhân (ph n ánh ộ nh ng ph m ch t, năng l c sáng chói có ý nghĩa xã h i, tr thành m t nhân cách b t t ). ả ấ ử ữ ẩ ấ ộ ở ộ M t dù các quan đi m, đ nh nghĩa trên có khác nhau, xu t phát t m c đích nghiên ặ ấ ị ừ ụ ự ể ư ấ c u riêng, nh ng nhìn chung có s th ng nh t khi xem xét nhân cách, đó là: ứ -Nh ng ph m ch t và năng l c có giá tr đ i v i cá nhân và xã h i đ c hình thành ữ ộ ượ b ng hai con đ ằ ự ố ị ố ớ ự ẩ ng ch y u là ho t đ ng và giao l u. ư ạ ộ ườ -M i cá nhân có m t nhân cách riêng bao g m hai m t: M t t ổ ặ ự ặ ặ ặ ộ ọ ộ nhiên và m t xã h i, ồ t, th hi n đ c thù v nhân cách m i con ề ệ ặ ể ệ ặ ổ ấ ủ ế ộ trong đó m t xã h i có ý nghĩa quan tr ng đ c bi ng i.ườ ế ủ ự ẩ ấ ợ ấ gìn, b o v mà còn ph i rèn luy n, b i d ổ ng xuyên gi -Nhân cách là t ng h p nh ng ph m ch t, năng l c không thành b t bi n c a cá nhân ng đ nhân cách ngày ả ồ ưỡ ữ ả ữ ệ ệ ể mà nó th ườ càng hoàn thiên h n.ơ

Khái ni m s phát tri n nhân cách ệ ự ể ư ố ườ ủ ể ằ i. 1.1.2. Con ng ườ l u… mà con ng ư h i: Lĩnh h i các di s n văn hóa v t ch t và tinh th n c a loài ng ộ ườ ậ ấ ộ i sinh ra ch a có nhân cách. Chính trong quá trình s ng, ho t đ ng, giao ạ ộ hình thành và phát tri n nhân cách c a mình b ng con đ i t ng xã ườ ự ầ ủ ả ứ c hi u là: ể ể ượ ự ể 1.1.2.1. Theo quan đi m duy v t bi n ch ng, s phát tri n đ ậ ng d n đ n s thay đ i v ch t. ệ ổ ề ấ ề ượ ế ự ệ ớ -Là s tích lũy v l -S ph đ nh cái cũ và xu t hi n cái m i. -Đ ng l c c a s phát tri n là gi ế ự ự ủ ị ộ ự ủ ự ẫ ấ ể ả ệ i quy t các mâu thu n bên trong c a s v t hi n ủ ự ậ ẩ ng. t ượ 1.1.2.2. S phát tri n nhân cách khác v i s phát tri n cá nhân ự ể ặ ự ự ượ ề ề ấ ọ ớ ự ể S phát tri n cá nhân bao g m các m t phát tri n sau: ể ồ -S phát tri n v m t th ch t: Đó là s tăng tr ể ự ng v chi u cao, tr ng l ộ ưở ố ợ ề ặ ứ ể ể ệ ự ự ứ ậ ng, c ơ b p, s hoàn thi n các ch c năng giác quan, s ph i h p các ch c năng v n đ ng c a c ủ ơ ắ th .ể

GVHD: T.S Nguy n Th Kim Liên SVTH: Ngô Th Ph ng ễ ị ị ươ

TL: Giáo D c H c 1 ụ ọ

ự ể ệ ự ế ổ ơ ả ậ ả ứ ử ộ ể xúc c m, tình c m, nhu c u, ý chí… ể ườ thái đ , hành vi ng x trong các m i quan ả tính tích c c nh n th c tham gia vào các ho t đ ng c i ể ệ ở ự ố ạ ộ ứ ậ ở -S phát tri n v m t tâm lý: Th hi n s bi n đ i c b n trong quá trình nh n th c, ứ ề ặ ầ ả -S phát tri n v m t xã h i: Th hi n ộ ề ặ i xung quanh, ộ ự h v i nh ng ng ệ ớ ữ bi n, phát tri n xã h i. ế ể ự ể ả ấ ộ ạ ộ ấ S phát tri n cá nhân là quá trình c i bi n toàn b các s c m nh th ch t và tinh ứ ế ổ i. Vì nhân cách là b m t xã h i – tâm lý c a m i ộ ặ c hi u s phát tri n m t tâm lý xã h i c a con ặ ể ườ ả i nên s phát tri n nhân cách ph i đ ả ượ ể ủ ộ ủ ể ự ứ ự

ể th n, các s c m nh b n ch t con ng ầ ạ ng ườ i.ườ ng Trong các sách giáo d c h c tr ế ẫ ộ ả ể có s hi u bi ự ể ệ ướ ể ư ệ ệ ư ậ ệ S phát tri n nhân cách là quá trình bi n đ i không ch v l ỉ ề ượ ự ể ế ữ ự c đây, m t s tác gi t l n l n gi a s ộ ố ụ ọ phát tri n nhân cách và s phát tri n cá nhân. N u quan ni m nh v y thì có th hi u khái ế ự ể ể , hai khái ni m này không ph i là m t. ni m cá nhân là khái ni m nhân cách. Nh ng th c t ộ ự ế ả ế ng mà c nh ng bi n ữ ả ổ t cái cũ. ủ đ i v ch t trong m i nhân cách. Đó là quá trình nãy sinh cái m i và h y di ổ ề ấ ệ ổ ớ

1.1.2.3. S hình thành và phát tri n nhân cách ch u nh h ị ả ự ể ưở ề ng c a nhi u ủ nhân tố ị ự ữ sinh th , y u t là y u t Nhân cách hình thành và phát tri n ch u s tác đ ng c a nhi u y u t ể ế ố ủ ạ ề ủ môi tr ườ ộ ể ế ố vai nh ng gi ế ố ư ạ ng, giáo d c và ho t ụ ế ố trò ch đ o trong đó là y u t đ ng cá nhân. ộ ế ố bên ngoài m t con ng i b ng x ừ ượ sinh th ể ươ ộ ở ườ ụ ể ố ộ ườ ằ ộ ụ ể ủ ẻ ộ ể ữ ừ ộ ọ

ể ộ ữ i cho con cái và đ ằ ng, b ng ng i c th s ng trong m t xã h i c th . Ngay t lúc ừ ộ i bao ườ ờ ẻ lúc đ a tr ặ ứ ọ c g i là nh ng thu c tính b m sinh. Nh ng đ c đi m, nh ng thu c tính sinh h c ữ c g i là di ủ ộ i trong h th ng gen truy n l ạ ặ ề ạ ượ ọ Y u t ể Không th có nhân cách tr u t th t mà là nhân cách c a m t con ng ủ ị tr em ra đ i, m i đ a tr đã có nh ng đ c đi m hình thái – sinh lý c a m t con ng ặ ữ ỗ ứ ẻ g m các đ c đi m b m sinh và di truy n. Nh ng thu c tính sinh h c có ngay t ẩ ề ể ồ ra đ i đ ẩ ữ ờ ượ ọ c ghi l c a cha, c a m đ ệ ố ẹ ượ ủ truy n.ề -Y u t ặ ư ấ sinh th bao g m các đ c đi m hình th nh c u trúc gi ể ặ i ph u sinh lý, đ c ả ẫ đi m c th , đ c đi m c a h th n kinh và các t ể ể ch t. ư ấ ồ ủ ệ ầ ế ố ơ ể ặ Nh ng y u t ọ ữ ư ế ự ớ ể ề ể ọ ư ớ ạ ủ ề ướ ế ị ặ ể ế ể ả ườ ữ ặ ứ ể ả ấ ầ ỏ . ể ể ể sinh h c này có vai trò nh th nào trong s hình thành và phát tri n ế ố ọ nhân cách ? Theo quan đi m c a tâm lý h c Mácxít thì di truy n v i các đ c đi m sinh h c ặ i h n phát tri n c a nhân cách con ng cũng nh gi nêu trên không quy t đ nh chi u h ủ i. M c dù nh ng đ c đi m sinh h c có th nh h ng ng m nh đ n quá trình hình thành ưở ọ ể tài năng, xúc c m, s c kh e th ch t,...trong giai đo n đ u c a quá trình phát tri n con ạ ng ự ạ ủ ể ể ạ ề ỉ đóng vai trò t o nên ti n đ cho s phát tri n nhân cách ề ng ườ . Y u t ả ệ ố ề ộ nhiên và xã h i i. Có th phân thành ể ủ ệ ự ườ ể ng là h th ng các hoàn c nh bên ngoài, các đi u ki n t t cho ho t đ ng s ng và phát tri n c a con ng ự ố ườ ạ ụ ệ ạ ộ ế ng xã h i. nhiên và môi tr ng t ộ nhiên: bao g m các đi u ki n t ệ ự ề ồ i. Hoàn c nh đ a lý, n ả ủ ườ ị nhiên_ h sinh thái ph c v cho các ự c, không khí đ t đai, đ ng v t, th c ướ ụ ộ ấ ậ ạ ộ i nh ng nó ch ư môi tr ế ố ườ Môi tr ườ xung quanh c n thi ầ i là môi tr hai l ườ -Nhân t t ố ự ho t đ ng s ng c a con ng ố v t, khí h u… ậ ậ ự ệ ộ ng nh t đ nh. Hoàn c nh t nhiên v n có s tác đ ng t ả ự ườ ể ố Vai trò: S hình thành và phát tri n nhân cách ch có th th c hi n trong m t môi ỉ ể ự ể i s hình thành và phát tri n ớ ự ộ ự c in đ m d u n trong tâm lý thông ậ ấ ấ ượ ố tr ấ ị nhân cách c a con ng ườ ủ qua khâu trung gian là ph ế ố ộ ị -Nhân t văn hóa, giáo d c đ này. , xã h i-l ch s , ử ộ ị ố ệ ớ ậ Vai trò: Nhân t xã h i: Bao g m c m t h th ng quan h chính tr , kinh t ụ ượ ố ườ ưở i, chính hoàn c nh s ng đã đ ả ng th c s ng. ứ ố ươ ồ ả ộ ệ ố t l p. Con ng c thi ế ậ xã h i có có nh h ọ ộ nhân cách. Rõ ràng là không có s ti p xúc v i con ng ườ i hòa nh p v i xã h i thông qua nhân t ộ ng quan tr ng đ n s hình thành và phát tri n ể ế ự ạ i thì cá nhân l n lên trong tr ng ả ự ế ớ ớ

GVHD: T.S Nguy n Th Kim Liên SVTH: Ngô Th Ph ng ễ ị ị ươ

TL: Giáo D c H c 1 ụ ọ

ộ ể ở ậ ộ ườ ộ ả i, m t nhân cách. Nhân cách đó là m t s n ộ thái đ ng v t, không th tr thành m t con ng ph m c a xã h i. ủ ẩ ộ

ế ố ự ự ủ ẩ ấ ẩ giáo d c Y u t ụ giác (có h th ng, có m c đích, có k ho ch, có s Giáo d c là nh ng tác đ ng t ữ ạ ụ ế ệ ố ụ c đ n th ng nh t đ nh có năng l c, có ph m ch t..) c a th h tr ế ế ệ ướ ị ộ ự ượ ẩ ự ộ ế ấ ị ầ th h sau nh ng ph m ch t, nh ng năng l c,…theo yêu c u ở ế ệ ữ ữ ự ấ chu n b m t l c l h sau, nh m hình thành ằ ệ c a xã h i. ủ ộ Giáo d c là ho t đ ng chuyên môn c a xã h i nh m hình thành và phát tri n nhân ộ ằ cách con ng i theo nh ng yêu c u c a xã h i trong nh ng giai đo n l ch s nh t đ nh. ữ ụ ườ ể ử ấ ị Vai trò: Giáo d c v ch ra ph ể ữ ụ ệ ự ế ệ ậ ầ ủ i cho con ng ạ ng h ề ạ ẩ ữ ấ ế ố ẩ ề i nh ng cái mà các y u t i đ ạ ượ ố

ạ sinh th ắ ư ụ ể c và nó có th phát huy t ể ể hoàn c nh s ng, y u t ế ố ả ế ố ẩ ẩ ữ ườ ụ ế ủ ế ạ ị ặ ự ẩ ớ c, đón đ u s ố ủ ể ươ ụ ể ạ ạ ộ ủ ữ ầ ủ ộ ạ ị ng cho s hình thành và phát tri n nhân cách, ụ ạ ươ ướ c truy n l i cho th h sau nh ng kinh nghi m xã h i - l ch thông qua giáo d c, th h tr ế ệ ướ ị ộ ạ Giáo s đã đ c k t tinh trong các s n ph m văn hóa v t ch t và tinh th n c a nhân lo i. ả ế ượ ử b m sinh – di truy n hay môi d c có th đem l ụ ể ườ i đa các m t m nh c a ng t nhiên không th đem l tr ủ ặ ự ườ ể ể các y u t khác chi ph i s hình thành và phát tri n nhân cách nh các y u t ế ố ế ố ố ự xã h i. Giáo d c có th bù đ p cho (b m sinh di truy n), y u t ể ộ ố ế ố ng, hoàn b m sinh – di truy n không bình th nh ng thi u h t, h n ch do các y u t ề ế ạ ề c nh b tai n n hay chi n tranh gây nên, giáo d c u n n n nh ng sai l ch c a nhân cách v ệ ữ ụ ố ả ắ ng gây nên và làm phát c a môi tr m t m t nào đó so v i các chu n m c, do tác đ ng t ườ ủ ự ộ ộ ầ ự cho nó phát tri n theo h ộ giáo d c có th đi tr ng mong mu n c a xã h i. ướ ể ướ ụ phát tri n, giáo d c có th “ho ch đ nh nhân cách trong t ng lai” đ tác đ ng hình thành ộ ể ể và phát tri n phù h p v i s phát tri n c a xã h i. ớ ự ị ể ủ ộ ho t đ ng cá nhân ợ ạ ộ ể Y u t ế ố Ho t đ ng là ph i c a con ng ứ ồ ạ ủ ươ ườ ộ ộ i. Ho t đ ng c a con ng ồ i là ho t ạ ữ c th c hi n b ng nh ng ạ ộ ượ ườ ằ ủ ự ệ ng th c t n t đ ng có m c đích, mang tính xã h i, mang tính c ng đ ng và đ ộ thao tác nh t đ nh v i nh ng công c nh t đ nh. ụ ấ ị ữ ớ ầ ạ ỏ ở ườ i i hình ữ ạ ộ ấ ị con ng ườ ạ ộ ụ ấ ị ậ ẩ ữ ế ỗ ấ ẩ ế ị ế Vì v y, m i lo i ho t đ ng có nh ng yêu c u nh t đ nh và đòi h i ấ ị ữ nh ng ph m ch t tâm lý nh t đ nh. Quá trình tham gia ho t đ ng làm cho con ng ạ ộ thành nh ng ph m ch t đó. Vì th , nhân cách c a h đ c hình thành và phát tri n. ể ủ i ườ , thông qua quá trình đ i t c b c l ộ ộ ể ạ ủ ể ữ ằ ườ và hình thành. Ho t đ ng đ l ạ ộ ầ ạ ộ ỏ ề ủ ọ ượ Vai trò: Ho t đ ng c a cá nhân quy t đ nh tr c ti p đ n quá trình hình thành và phát ế ự ạ ng hóa và ch th hóa trong ho t ố ượ i nh ng d u n lên chính ấ ấ ạ ộ c hình thành và phát tri n trong ho t đ ng và b ng ho t đ ng. M i ỗ ể ườ i nh ng yêu c u nh t đ nh, đòi h i con ng i ấ ị ề i th c hi n các yêu c u đó nên m i cá nhân ầ ề i, tâm lý đ ạ ộ ạ ữ ự ệ ệ ệ ổ ấ ạ ộ tri n nhân cách con ng ể đ ng mà nhân cách đ ượ ộ con ng ượ m t d ng ho t đ ng đ u đ ra cho con ng ộ ạ th c hi n nó và t o đi u ki n cho con ng ự c n rèn luy n phát huy nh ng tài năng c a b n thân. ữ ầ ệ ệ ệ ố ạ ộ ộ ệ ữ ấ ạ ộ ể ề ự ố ộ ệ ứ ứ ạ ẽ ộ ề ệ ạ ườ ườ ủ ả ự ủ ở ậ ợ ạ ộ ể ể ặ ớ ự ả ố ộ này tác đ ng t ặ ằ ậ ố ậ ự ế ự ể ẩ ầ ả ứ M i quan h gi a ho t đ ng và s phát tri n nhân cách là m i quan h bi n ch ng. ể Tuỳ thu c vào tính ch t và n i dung c a ho t đ ng khác nhau, mà ho t đ ng có th t o ể ạ ạ ộ nh ng m c đ khác nhau. Nói chung, ho t đ ng ạ ộ đi u ki n cho s phát tri n nhân cách ữ ơ càng phong phú, ph c t p s càng thu n l i và t o đi u ki n cho cá nhân phát tri n h n. ể M t khác, cá nhân càng phát tri n thì càng có th tham gia vào các ho t đ ng ph c t p h n. ơ ứ ạ i s hình thành và phát tri n nhân cách, không ph i có *Các nhân t ể ệ ữ giá tr song song ho c b ng nhau ho c đ i l p nhau. Vì v y, khi xem xét m i quan h gi a ị ặ ố ậ các y u t thúc đ y đ n s hình thành và phát tri n nhân cách c n ph i th t s khách quan, ế ố đúng đ n và khoa h c. ắ ọ 1.1.3. ể ọ ọ ổ Đ c đi m phát tri n nhân cách h c sinh Trung h c ph thông ặ ự S t ý th c ứ ổ ự ự ứ ậ ủ phát tri n nhân cách c a ể phát tri n ự ể ớ ự ớ ọ ố ể 1.1.3.1.S phát tri n c a t ể ủ ự ý th c là m t đ c đi m n i b t trong s ể ặ ộ h c sinh trung h c ph thông, nó có ý nghĩa to l n đ i v i s ổ ọ tâm lý c a l a tu i này. ủ ứ ổ

GVHD: T.S Nguy n Th Kim Liên SVTH: Ngô Th Ph ng ễ ị ị ươ

TL: Giáo D c H c 1 ụ ọ

S t c bi u hi n ầ ể ượ ự ự ệ ở ể ủ ặ ứ ữ ẩ ộ ề ụ ạ ế ề ộ ữ ấ ờ ớ ắ cũng nh đánh giá kh ố t ẩ ả ư ứ ủ ề ọ ị ủ ự ả ọ ườ ướ ủ ệ ộ ng lai. Xu t hi n khuynh h ấ ộ ậ ộ c m i ng ọ ặ ườ ề ề ế nhu c u tìm hi u và ý th c c a h c sinh THPT đ ọ ứ t đánh giá nh ng đ c đi m tâm lý c a mình theo các chu n m c đ o đ c ể ự ủ ự ọ c a xã h i, theo quan đi m v m c đích cu c s ng. Đi u này khi n h c ố ể ủ i đ i s ng tâm lý, nh ng ph m ch t nhân cách và sinh quan tâm sâu s c t l c riêng, năng năng c a mình. ủ ự ự ý th c v cái tôi c a mình mà Giai đo n này, h c sinh không ch t ỉ ự ạ ướ còn nh n th c v trí c a mình trong t ng ệ ươ ứ ậ đánh giá b n thân mình m t cách đ c l p. H c sinh THPT phân tích và t ộ có nguy n v ng th hi n cá tính c a mình tr i m t cách đ c ệ ể ọ đáo, tìm cách đ ng ổ i khác quan tâm đ n mình ho c làm đi u gì đó n i b t.ậ 1.1.3.2. S hình thành th gi i quan ế ớ ự ủ ế ể ổ ớ ng v s ự S hình thành th gi ế ớ ầ ữ ề ế ớ ọ ế gi ườ ơ ọ i. Vi c hình thành th tr c h c ọ ầ ầ ứ ấ ấ ứ ị i quan là nét ch y u trong tâm lý h c sinh Trung h c ph thông ọ i quan vì các em đang có nhu c u khám phá, tìm hi u v th gi ệ ề nh ng tri th c mà h c sinh đ d a trên c ự ượ ở ứ ở ứ c cái đ p, cái t nh ng thói quen đ o đ c, th y đ t, x u…d n d n ý th c ố ẹ ượ ạ ữ và quy vào các hình th c, tiêu chu n nguyên t c hành vi xác đ nh theo ắ ẩ m t h th ng hoàn ch nh. ộ ệ ố ỉ ng s ng cho mình, bi ưở ự ứ i lý t ế t sinh ho t hàng H c sinh THPT đã có ý th c xây d ng lý t ố ọ ng g n v i th c t ớ ự ườ ưở ự ế ả ầ ạ xây d ng hình nh con ng ngày. Nh ng thay đ i trong v th xã h i, trình đ phát tri n c a t ơ ộ ộ ổ ị ế ộ ậ ươ ứ ớ ng đã giúp các em th y đ ế ể ủ ư ng pháp lu n v các quy lu t c a t ề ấ

ng tri th c l n mang tính ph ườ ầ ủ i v i nhau đ t o nên m t bi u t ể ạ ng chung v th gi ữ l ẽ ạ ớ ể ượ ậ ậ ủ ự ố ượ i. Nh đó các em b t đ u bi ắ ầ ờ ề ế ớ ể ượ ấ ộ ộ ộ ộ ế ỗ ứ ộ ướ ề ế ộ ự ị ố ớ ề ớ ộ ư ậ ể ủ ề ơ ở ủ ự ồ ạ ề ố ữ duy lý lu n và h n n a nhiên và c m i liên h gi a các ệ ữ ế t liên k t ế ớ ế i cho mình. ng chung v th gi ộ ắ i có m t ý nghĩa nhân cách r t r ng, nó g n ng đi, i ế ớ ệ ữ i v m i liên h gi a ng giá tr c b n… đ c hình thành. i nói chung, v c s c a s t n t ượ ữ m t kh i l ố ượ xã h i mà các em ti p thu trong nhà tr ộ tri th c khác nhau, gi a các thành ph n c a th gi ứ các tri th c riêng l ứ Đ i v i các em, bi u t ề ế ớ li n v i nhu c u tìm ki m m t ch đ ng riêng mình trong xã h i, tìm ki m m t h ầ m t ngh nghi p, m t d đ nh cho cu c s ng c a chính các em sau này. Nh v y th gi ộ ố ệ quan t c là quan đi m v th gi ứ ề ế ớ nhiên, v nh ng đ nh h i v i t con ng ề ữ ườ ớ ự 1.1.3.3. ướ ờ ị ướ ề Xu h ấ ự ọ ọ ị ộ ộ ấ ọ ớ ị ươ ụ ỗ ộ t l a ch n ngh nghi p m t cách đúng đ n không. ị ơ ả ng đ i và ngh nghi p ệ ả H c sinh THPT đã xu t hi n nhu c u l a ch n v trí xã h i cho b n ệ ầ ng lai và các ph i v trí xã h i y. H đã ng th c đ t t ạ ứ ươ ng lai ph thu c vào ch mình c r ng cu c s ng trong t ộ ố ắ ộ ằ ề

ẹ ạ ọ

ườ ổ ỏ ớ ớ ổ

ế

ẳ ạ ầ ộ ố ọ

l p v hành vi, tình c m và đ o đ c, giá tr . M i quan h v i cha m ấ ở ả i l n tu i ho c nh tu i ổ ặ ệ ư l p: ự ậ ẹ ố ệ ớ ứ ề ố ị

thân trong t ươ nh n th c đ ượ ứ ậ có bi ệ ọ ế ự 1.1.3.4. Ho t đ ng giao ti p ế ạ ộ i l n: -Giao ti p v i ng ườ ớ ớ ế Quan h v i b n bè và cha m . Tình b n là c m tình quan tr ng nh t ạ ệ ớ l a tu i THPT. tu i này giao ti p v i ng Ở ổ ế ứ chi m v trí nh . Đi u này là do các em khát khao có nh ng quan h ề ớ ị bình đ ng trong cu c s ng. Giai đo n này h đã có nhu c u s ng t t ạ ự ậ trong giai đo n này tr nên ph c t p nh ng cũng d n bình đ ng h n. ư ầ ẳ ở ơ

ạ ế

-Giao ti p trong nhóm b n: Ở ổ ả ứ ạ ạ ệ ượ ị

ọ ầ ở ộ ứ ế ể ớ ớ ạ ạ ạ

tu i này, quan h v i b n bè đ ế ạ ổ ọ ạ ấ ọ

ự ư ả ọ

c m r ng và chi m v trí quan tr ng. Nhu c u giao ti p v i b n bè cùng l a tu i phát tri n m nh m . ẽ ạ Tình b n trong giai đo n này có ý nghĩa r t quan tr ng, h c sinh giai đo n này có khát v ng t khám phá b n thân mình nh ng vì ch a có kh năng ư ng b n thân mình nên thanh niên mu n ki m tra hi n th c hóa bi u t ể ả ể ượ ự ệ ả ố

GVHD: T.S Nguy n Th Kim Liên SVTH: Ngô Th Ph ng ễ ị ị ươ

TL: Giáo D c H c 1 ụ ọ

t giúp ằ ạ ế

mình b ng cách so so sánh v i ng h đ i chi u đ ướ ọ ố c nh ng tr i nghi m, ả ế ượ ớ ệ ữ i khác. Chính tình b n thân thi ườ c m … ơ

i: ế ớ

ớ ạ ọ ặ ả ạ ấ ệ ệ

-Giao ti p v i b n khác gi Ở ổ ữ ạ

ỉ ổ ố ứ ộ ớ ớ

ả ủ nhi u phía. ề

t - tình tu i h c sinh THPT đã xu t hi n m t lo i tình c m đ c bi yêu nam n . Đây là tr ng thái hoàn toàn m i trong đ i s ng tình c m c a ủ ả ờ ạ m c yêu đ ng b n l a tu i này. Tuy nhiên tình c m này ch m i dùng ươ ở ả ứ bè, do l a tu i này ít b c l ộ tình c m c a mình. Nhìn chung đây là m t ộ ộ ổ v n đ ph c t p nó đòi h i s nghiên c u t ỏ ự ấ ả

ấ

ủ ọ ủ ớ ứ ế ắ ờ

ưở ườ ả

i l nh lùng, lo i ng ứ ề ứ ạ ứ ừ -Đ i s ng tình c m c a h c sinh THPT: ờ ố Đ i s ng tính c m c a l a tu i này r t đa d ng phong phú, mang tính ả ạ ố ờ ng, ngh nghi p…Th i kỳ ề ệ ề ắ i theo đ c đi m c m xúc ể ặ i d g n… ườ ề ầ ạ chúng d nầ ườ ạ ạ ọ

b n thân và xã h i. ổ i quan, lý t sâu s c. Nó g n li n v i th gi ớ này, các nhà tâm lý đã phân chia các lo i ng ạ c a h nh : lo i ng ư ủ đ ượ ả c hình thành b i nhi u y u t ở

i đa c m, lo i ng ạ ườ ề ộ ế ố ả 1.1.3.5. S hình thành cái tôi cá nhân ự ọ ổ ứ ặ ệ ổ ướ ổ ớ ứ ệ ị ế ề ở ộ ổ ộ ủ ố ẹ ề ỏ ư ữ ộ ể ả ầ ườ ớ

ộ ử ổ ố ệ ọ ổ ườ ớ ị ế ủ ứ ướ ộ ướ ộ ổ ứ ng đi sau khi t ữ ấ ế ị ế ữ ự ộ ự ầ i, hi u mình và t t xã h i và các chu n m c ng ớ ẩ ẳ ườ t th ị ề ể ự ộ ậ ộ ố ế l a tu i này nh ng nhu c u v hi u bi ổ i v i ng ể ườ ớ

ứ ườ ả ệ ủ ư

ạ ộ ậ ả ạ duy lí lu n li n quan ch t ch v i kh năng sáng t o. Nh ể ủ ư ệ ạ ạ ặ ả ậ ệ ớ ể ự i quy t các v n đ đ ấ ấ ư ẽ ớ ữ ứ ấ ả ạ ấ ữ ề ầ ế ạ ế ứ ọ i quy t. Các em có xu h c gi ướ ả ng pháp d y tích c c, tôn tr ng nhũng suy nghĩ đ c l p c a các b n, phê phán s ươ ạ ạ V th xã h i c a l a tu i thanh niên nói chung và l a tu i Trung h c ph thông nói ộ ủ ứ riêng có nhi u thay đ i so v i l a tu i tr c đó. M t m t các quan h xã h i c a các em ổ c m r ng. Trong các quan h đó ng đ i l n k c th y cô giáo và b m đ u nhìn ượ ườ ớ i “chu n b thành ng nh n các em nh nh ng ng i l n” và đòi h i các em có các cách ị ẩ ậ i h c sinh trung ng x phù h p v i v th c a mình. M t khác, khác v i h c sinh l p d ớ ớ ọ ặ ứ ợ ướ ọ c m t thách th c quan tr ng c a cu c s ng: ph i chu n b l a h c ph thông đ ng tr ị ự ộ ố ọ ẩ ả ủ ứ ộ ch n cho mình m t h t nghi p ph thông, ph i xây d ng cho mình m t ọ ả cu c s ng đ c l p trong xã h i… Nh ng thay đ i trong v th xã h i, s thách th c khách ộ ố ế quan c a cu c s ng d n đ n làm xu t hi n ệ ở ứ ủ ẫ ế gi kh ng đ nh i, hi u bi ự ộ ể mình trong xã h i…ộ B c sang giai đo n này các ch c năng tâm lý c a con ng ướ t là trong lĩnh v c phát tri n trí tu , kh năng t đ c bi ể ệ ặ cho r ng ho t đ ng t ằ ủ l p, t ư ậ đ . S phát tri n m nh c a t ề ự ể kh năng khái quát, các em có th t ả quan tr ng là cách th c gi đ ượ có ph gò ép, máy móc trong ph ươ ọ ữ ề ậ ỉ ổ i cũng có nhi u thay đ i, ạ ề duy. Các nghiên c u các tâm lý h c ọ ự ứ duy c a thanh niên trong giai đo n này r t tích c c và có tính đ c ộ ự ạ ư ấ duy lý lu n phát tri n m nh. Các em có kh năng và r t a thích khái quát các v n ờ ề mình phát hi n ra nh ng cái m i.V i các em đi u ớ c đ t ra ch không ph i lo i v n đ nào ả ề ượ ặ ng đánh giá nh ng b n bè thông minh và nh ng th y cô ư ự ọ ự ộ ậ ủ ng pháp s ph m. ư ạ ấ ằ ế ụ ể ấ ả ố ờ ữ ế ẩ ầ ơ ư ệ ộ ể i khác trong xã h i… T ch nhìn nh n đ ặ ữ ệ ớ ả ỗ ượ ườ ừ ữ ủ ẽ ầ i n i tâm c a mình. Các em c m nh n đ ậ ộ i xung quanh d n d n các em s phát hi n ra th ủ ả ườ ậ ượ ự ẩ ệ ể ằ ớ ộ ọ ả ầ ộ ủ ủ ng v “cái tôi” trong giai đo n này th Bi u t ư ạ ậ

Nhi u nhà tâm lý h c nh n th y r ng khi đánh giá các em mà ch nêu lên nh ng đ c ặ ệ ố đi m mang tính nh t th i liên quan đ n nh ng hoàn c nh c th trong các m i quan h b ể ữ m ho c th y cô giáo, thì các em chú ý nhi u h n đ n nh ng ph m ch t nhân cách có tính ấ ề ẹ b n v ng nh các đ c đi m trí tu , năng l c, tình c m, ý chí, thái đ đ i v i lao đ ng, ộ ố ớ ự ặ ề ấ c nh ng ph m ch t quan h v i nh ng ng ữ ế mang tính khái quát chung c a m i ng gi c s rung đ ng c a b n thân và hi u r ng đó là “cái tôi” c a mình. ề ể ượ ổ ặ ườ ề ồ ứ ế ệ ế ể ầ ạ ng ch a th t rõ nét. Do đó đánh giá v b n thân không n đ nh và có tính mâu thu n, nhi u khi các em còn nghi ng đi u đó. ờ ề ẩ ị ề ả ạ t là giao ti p v i b n bè đ ng l a phát tri n m nh Nhu c u giao ti p, đ c bi giai đo n ở ớ ạ này đã th c hi n m t ch c năng quan tr ng là giúp các em d n hi u mình rõ h n, đánh giá ơ ứ ự ệ ể ầ ộ ọ

GVHD: T.S Nguy n Th Kim Liên SVTH: Ngô Th Ph ng ễ ị ị ươ

TL: Giáo D c H c 1 ụ ọ

ữ ề ổ ổ ơ ng mà các em quan tâm. b n thân chính xác h n thông qua nh ng cu c trao đ i thông tin, trao đ i đánh giá v các ả ộ hi n t ệ ượ ệ Thông th ườ ướ ộ ặ ớ ớ ặ ể ng r t th ấ ộ ầ ế ặ ệ ố ụ ự ệ ố ư ả ộ ố c hình thành theo h ng các thu c tính tâm lý ng bi u hi n v cái tôi đ ộ ề ượ ườ ể t s m h n các thu c tính nhân cách. Các em c nh n bi i nh m t cá th đ c a con ng ơ ế ớ ư ộ ậ ể ượ ủ ườ i r t nh y c m v i nh ng đ c đi m c a hình th c thân th , các em so sánh mình v i ng ứ ủ ữ ể ạ ả ấ ạ ng g p là h c sinh giai đo n khác qua các đ c đi m bên ngoài. M t hi n t ệ ượ ườ ộ ể ọ ặ i m u lý t này th c th y cô giáo mà h yêu quý hay m t ng ng nào đó mà ng b t ch ưở ọ ướ ẩ ườ ắ ườ h ch n cho mình t cách ăn m c, c ch , dáng đi. Trong giai đo n phát tri n ti p theo các ử ỉ ọ ể ạ ừ ọ đ c đi m nhân cách nh ý chí, tình c m, trí tu , năng l c, m c đích s ng… ngày càng ý ả ể ặ nghĩa t o nên m t hình nh “cái tôi” có chi u sâu, có h th ng, chính xác và s ng đ ng ộ ề ạ h n.ơ ứ ề ự ả ọ Ý th c v cái tôi rõ ràng và đ y đ h n đã làm cho các em có kh năng l a ch n con ầ ộ kh ng đ nh và tìm ki m v trí cho riêng mình trong cu c ng ti p theo, đ t ra v n đ t ặ ủ ơ ị ề ự ế ế ấ ẳ ị đ ườ s ng chung. ố ng tác đ ng đ n s hình thành và phát tri n nhân cách h c sinh ườ ế ự ộ ọ ể Trung h c ph thông

Môi tr ng bao g m các y u t ng nhiên và y u t 1.2. Môi tr ổ ọ 1.2.1. ườ ồ ng t ệ ậ v t ch t nhân t o quan h m t ạ i, phát i đ i s ng, s n xu t, s t n t ưở ế ố ậ ớ ờ ố ấ ự ồ ạ ấ ả ế ớ ể ủ t v i nhau, bao quanh con ng ườ ng t ố ọ i, nh ng cũng ít nhi u ch u tác đ ng c a con ng ư ề ị ườ c... Môi tr ủ ướ ặ ờ ộ ư ậ ộ ấ ấ ể ở ấ ể ự ậ ồ ử ụ ả ầ ườ ọ thiên nhiên nh v t lý, hoá h c, sinh h c, i. Đó ườ ng ấ nhiên cho ta không khí đ th , đ t đ xây d ng nhà c a, tr ng c y, chăn nuôi, cung c p ự ứ i các lo i tài nguyên khoáng s n c n cho s n xu t, tiêu th và là n i ch a ấ i trí, làm cho cu c s ng con ơ ộ ố ả ể ả ẹ ả ấ ả ồ Khái ni m môi tr ườ ệ t ế ố ự i, có nh h thi ườ ả . i và thiên nhiên tri n c a con ng nhiên: bao g m các nhân t -Môi tr ự ồ ườ t n t i ngoài ý mu n c a con ng ườ ồ ạ ố ủ là ánh sáng m t tr i, núi sông, bi n c , không khí, đ ng, th c v t, đ t, n ể ả t ự cho con ng đ ng, đ ng hoá các ch t th i, cung c p cho ta c nh đ p đ gi ự ng ườ i v i ng ộ ườ ớ ườ ị ệ ữ ấ ạ ấ i thêm phong phú. -Môi tr ườ ể ế ở c, qu c gia, t nh, huy n, c quan, làng xã, h t c, gia đình, t ỉ ướ ng xã h i: là t ng th các quan h gi a ng ể c đ nh... ướ ị ệ ọ ộ ướ ể i. Đó là nh ng lu t ậ ữ các c p khác nhau nh : Liên H p Qu c, Hi p ệ ợ ố ư ổ nhóm, các t ổ ườ i ủ ạ ộ i cho s phát tri n, làm ng ho t đ ng c a con ng ự ậ ợ ng xã h i đ nh h ộ ị ậ ể ể ạ ế ơ ố ch c đoàn th ,... Môi tr ườ ổ ứ ứ ổ i khác v i các sinh v t khác. ấ ị ườ ủ ổ , th ch , cam k t, quy đ nh, l ệ h i các n ộ ch c tôn giáo, t ứ theo m t khuôn kh nh t đ nh, t o nên s c m nh t p th thu n l ộ ạ cho cu c s ng c a con ng ộ ố Ngoài ra, ng ớ i ta còn phân bi ng nhân t o, bao g m t ậ t khái ni m môi tr ệ ườ ườ ệ ấ ả t c i t o nên, làm thành nh ng ti n nghi trong cu c s ng, nh ôtô, máy ạ ộ ố ườ ạ ồ ư ữ ệ do con ng các nhân t ố , công s , các khu v c đô th , công viên nhân t o... bay, nhà ở ở ị 1.2.2. ng trong s hình thành và phát tri n nhân ự Vai trò c a môi tr ủ ạ ự ườ ể cách ự ườ ộ ch t có tính ng ộ ữ ng là h th ng các hoàn c nh bên ngoài, các đi u ki n t ng xã h i có t m quan tr ng ọ ầ ể nhiên t cho ho t đ ng s ng và phát tri n c a các em. ế ượ ườ ng xã h i xung quanh c n thi ế c. Môi tr ộ ộ - Trong s hình thành và phát tri n nhân cách, môi tr ể t vì n u không có xã h i loài ng đ c bi ư ấ ườ ệ ặ phát tri n đ ệ ố ể và môi tr ầ ườ ự ể ấ ị ố - S hình thành và phát tri n nhân cách ch có th đ ể ượ ộ ầ ạ ụ ườ ệ ng nh t đ nh. Môi tr ạ ộ i cũng không th ườ ệ ự ề ể ủ c th c hi n trong m t môi ệ ề ng ti n và đi u ệ ươ c các kinh ượ ự ơ ế ủ ể ệ ể i thì nh ng t ả ạ ộ ỉ ng góp ph n t o nên m c đích, đ ng c , ph tr ườ ki n cho ho t đ ng giao l u c a cá nhân, nh đó giúp các em chi m lĩnh đ ư nghi m đ hình thành và phát tri n nhân cách c a mình. - Tuy nhiên, tính ch t và m c đ nh h ủ ấ ứ ộ ả ố ớ ự ộ ủ ể ậ ộ ứ ộ ư ự ả ng. Nói v m i quan h này, C.Mác đã vi ườ ả ả ờ ủ ng c a môi tr ườ ưở và phát tri n nhân cách còn tùy thu c vào l p tr ể ườ ng đó, cũng nh tùy thu c vào xu h v i các nh h ưở ớ tham gia c i bi n môi tr ế sáng t o ra con ng i, trong ch ng m c mà con ng i đã sáng t o ra hoàn c nh”. ng đ i v i s hình thành ố ng, quan đi m, thái đ c a cá nhân đ i ng và năng l c, vào m c đ cá nhân ướ ế “Hoàn c nh đã t : ệ ườ ộ ề ố ự ườ ừ ạ ạ ả

GVHD: T.S Nguy n Th Kim Liên SVTH: Ngô Th Ph ng ễ ị ị ươ

TL: Giáo D c H c 1 ụ ọ

Ch ng 2: Th c tr ng môi tr ng tác đ ng t i s hình thành t i s hình thành ộ ớ ự ớ ự ườ ự và phát tri n nhân cách h c sinh THPT ươ ể ng tác đ ng đ n s hình thành và phát tri n nhân ế ự ộ ể ườ cách h c sinh Trung h c ph thông 2.1. Các y u t ế ố ọ ọ ạ ọ môi tr ổ ọ 2.1.1. Gia đình tác đ ng đ n s hình thành nhân cách h c sinh Trung h c ế ự ọ ộ ph thông ổ -Gia đình là m t t ườ ế ộ ch c đ i s ng c ng đ ng c a con ng ả ượ ỏ ộ ổ ứ ờ ố ộ ệ i, m t thi ộ ủ c hình thành, t n t ồ ạ ưỡ ộ ệ t ch văn hóa- ế i và phát tri n trên ể ữ ng và giáo d c… gi a ụ ế ệ ố ồ xã h i đ c thù, m t hình nh “xã h i thu nh ”, đ ộ ặ c s c a quan h hôn nhân, quan h huy t th ng, quan h nuôi d ơ ở ủ các thành viên. bào c a xã h i, là c u n i gi a cá nhân v i xã h i. là t ế ữ ộ ố m mang l t, nhi u gia đình t ớ t thì xã h i t -Gia đình là t ị ạ ộ ộ ố ổ ấ ề ầ ộ ố i thì làm cho xã h i t i ạ ố t t h n”. Trong gia đình ngoài m i quan h c a cha m v i con ố ẹ ớ ệ ủ ạ ủ các giá tr h nh phúc cho cá nhân và xã h i, “gia đình t c ng l ộ ố ơ ộ cái còn có quan h gi a ông bà v i con cháu và quan h anh ch em. ớ ệ ữ ị ệ ế ự ộ ạ ể ườ ề ể ủ ọ ẫ Gia đình là môi tr ủ ọ ễ ọ ự ữ ướ ộ các môi tr ở ầ ớ ắ ị ủ ọ ệ ng có tác đ ng r t m nh đ n s hình thành và phát tri n nhân ấ cách c a h c sinh b i nhi u lý do: quá trình hình thành và phát tri n nhân cách c a h c sinh i l n trong gia đình là m u hình nhân ng này, ng THPT di n ra ph n l n trong môi tr ườ ớ ườ khi còn nh và ngay c khi h c THPT, s hình c theo ngay t cách mà h c sinh b t ch ả ỏ ọ ừ thành nhân cách ch u tác đ ng m nh v i nh ng tình c m con ng ạ i c th , th i gian ho t ờ ườ ụ ể ả ớ ạ gia đình c a h c sinh THPT dài g p nhi u l n ng khác...vv. đ ng ề ầ ở ộ ị ườ ọ ố ấ ố ẹ ẳ ủ ị ị tình c m gia đình có ý nghĩa đ i v i h c sinh giai đo n này, đó là quan h ố ớ ọ ế ủ ạ ố ử ủ ả ị ữ ọ

ề ổ ợ ứ ẹ ắ ề ầ ớ ổ ứ ầ ọ ế ủ ệ ề ạ ố ở Trong quan h gia đình (ông bà, b m , anh ch em v.v...), h c sinh THPT luôn mong mu n kh ng đ nh cái Tôi c a mình, kh ng đ nh vai trò và v th c a mình trong gia ẳ ị ệ đình. Y u t ế ố gi a cha m , anh ch em, ông bà, h hàng… và cách đ i x c a các thành viên trong gia ẹ đình v i nhau. ớ i và trách nhi m Trong gia đình, l a tu i THPT đã có nhi u quy n l ệ ề ộ l a tu i này v m t i l n. Cha m b t đ u trao đ i v i con cái nh ng ư ở ứ ườ ớ ổ v n đ quan tr ng trong gia đình. H c sinh l a tu i này b t đ u quan s ắ ổ ề ấ ố ọ tâm đ n n n p, l c a gia đình. Đây i s ng, sinh ho t và đi u ki n kinh t ố ề ế ế là l a tu i v a h c t p v a lao đ ng. ổ ừ ọ ậ ừ ứ ộ

- ấ ả Ở ấ ả ấ ấ ệ ố ể ệ gia đình các em đ ấ ủ ọ ậ ị ộ ề ẽ ả ế ế ệ ẹ ề ẩ ươ ạ ấ i s ng lành m nh, hòa nh p, s ng thi n, s ng t ế ủ ứ ề ủ N u các em đ ượ ố ờ ề ệ ấ ạ ẻ ẽ ạ ứ ủ ố ố ệ ố ố ẹ ạ ườ ế ớ t quan tâm giúp đ m i ng ẩ ỡ ọ ữ ọ ậ ự ẹ ầ

2.1.1.1. Tác đ ng tích c c ộ ự ớ c chăm sóc trên c 2 m t v t ch t và tinh th n. Gia đình v i ầ ặ ậ ượ t nh t cho th ch t và trí tu , kh năng cao nh t c a mình là cung c p nh ng đi u ki n t ệ ể ữ t o đi u ki n h c t p và phát tri n theo kh năng c a các em. Có gia đình các em giai đo n ạ ạ ề c s ng trong m t gia đình có đi u này s phát tri n n đ nh v nhân cách. ể ổ ề ng và quan , cha m có đi u ki n và th i gian chăm sóc, yêu th ki n phát tri n v kinh t ươ ề ể t. Bên c nh đi u ki n tâm đ n vi c nuôi d y con cái thì tr ệ s có ph m ch t đ o đ c t ứ ố ạ ệ ụ ng đ o đ c c a cha m cũng là ng n đu c soi sáng và giáo d c s ng c a gia đình, t m g ố ọ ố t, có đ o đ c cho con cái. Cha m có l ố ậ ẹ ạ i xung quanh, hi u th o v i ông bà cha lòng nhân nghĩa và bi ả ế m ,… thì con cái cũng h c t p và có nh ng ph m ch t t t đ p c a cha m vì “g n m c thì ẹ ấ ố ẹ ủ đen, g n đèn thì sáng” ầ -N u các em đ c nuôi d ưỡ ế ề ộ ươ ứ ố ườ ế ớ

đó s có nh h ộ ọ ấ ơ ể ậ ự ưở ở ố ượ th n yêu quê h c, yêu con ng ng đ t n ữ ớ ầ ấ ướ t đ p cho mình. khi còn bé, các em đã hình thành th gi t Gia đình trí th c, bứ ố ẹ ừ m có trình đ h c v n, có văn hoá, gia đình hoà thu n, đ m m và h nh phúc và đ c bi ạ ầ ấ ậ ẹ gia đình là n i đ các con c m th y th t s an toàn khi s ng ẽ ố cách tích c c đ n đ nh h ả ng giá tr nhân cách c a các em. Các em s có đ nh h ng trong m t gia đình có truy n tr ng văn hóa, có tinh t ngay i… thì các em s m có nh ng đ c tính t ố i quan t ệ t ặ ng m t ộ ị ng giá tr ự ế ả ị ấ ị ướ ướ ủ ẽ ị

GVHD: T.S Nguy n Th Kim Liên SVTH: Ngô Th Ph ng ễ ị ị ươ

TL: Giáo D c H c 1 ụ ọ

ự ị ướ ng c a b m và phát tri n nhân cách c a mình đúng ể ủ ố ẹ ủ ộ nhân cách đúng đ n theo s đ nh h ắ v i mong mu n c a xã h i. ố ủ ớ ẹ ậ ế ữ t giai đo n này các em c n đ ặ i g n gũi m t thi -Cha m và nh ng thành viên trong gia đình là nh ng ng ườ ầ ượ ầ ệ ở ề ự t th ề ồ ạ ả ả ề ộ ả ầ ề ủ ẽ ừ ở ậ ơ ữ ủ ả ữ ẹ ệ ố ượ ố ng ườ ữ c quan tâm nhi u h n. xuyên ơ bên c nh các em, đ c bi ạ Gia đình ph i đ m b o cho các em th c hi n các quy n và nghĩa v c a mình, đ ng th i ờ ả ụ ủ ệ ậ c pháp lu t t thòi, không xâm h i đ n các quy n c a các em đã đ không đ các em thi ể ượ ạ ế ệ n n xã h i… th a nh n. B o v các em là không đ các em r i vào hoàn c nh khó khăn, t ệ ệ ạ ơ ể ậ c s ng trong gia đình đ y đ s có nh ng đi u ki n t B i v y, các em đ t cho s hình ự ượ ố c s ng trong mái thành và phát tri n nhân cách h n nh ng em m côi cha m , không đ ồ ể m v i các thành viên gia đình. ấ ớ -Cha m , anh ch em trong gia đình s chia s nh ng tâm t ị ả ẽ ẹ ữ ữ ặ ự ủ ẽ ữ ư ể ả ộ ả ướ c m t thành công nh ữ t hay đ t đ ượ ưở ế ự ộ ự ụ ụ ộ ố l p cho cu c s ng sau này. Đ c tâm s , chia s v i b m nh ượ ng d n t ả ẫ ự ụ ụ ệ tình c m, nh ng nguy n v ng chính đáng c a các em, ngăn ch n nh ng tiêu c c có th x y ra cho các em. Gia đình ọ ng, làm nh ng vi c có ích cho xã h i, gia đ nh h ng khuyên b o cho các em đi đúng h ị ệ ướ ỏ Khi các em làm đ đình và b n thân… c nh ng vi c t ữ ả ạ ượ ệ ố ng; nh c nh , phê bình đúng m c khi các em m c nào đó… bố mẹ s đ ng viên, khen th ắ ẽ ộ ở ắ ph c v nhu c u c a quy t đ nh và làm m t s công vi c t khuy t đi m; cho các em t ầ ủ ệ ự ế ị ể ộ ố ư b n thân và tăng tính t ẻ ớ ố ẹ ự ự ậ ả m t ng ẽ ph c v và chăm sóc b n thân thân mình các em s ý c h ộ ượ ướ ườ ạ th c đ ứ ượ ộ ố ấ ề ộ ư ấ ướ ữ ủ ế ẹ ứ ữ c đi ti p theo c a các em, t ở ữ ẽ ệ -Khi các em g p nh ng đi u khó khăn, nh ng v p ngã trong cu c s ng thì đã có cha ữ v n cho các em ọ ph i, nh ng vi c nên làm và không nên làm, nh c nh các em cách ch n ắ t x u c a các b n, đ nh ị ư ậ ấ ữ ủ ạ ơ ề ủ ệ ả ở ả ầ

ẳ ể hi n mong mu n kh ng đ nh cái Tôi c a b n thân theo h ị ệ ẳ ố

i b n, đ c trách nhi m trong gia đình mình. ệ ữ ặ m đ ng sau đ dìu d t, ng h nh ng b ắ ủ ể nh ng đi u hay l ả ề b n mà ch i, mà h c t p, không đòi đòi theo nh ng thói h t ọ ậ ạ ng ngh nghi p theo kh năng và s thích c a các em… h ướ -Có thể nói tự kh ng đ nh b n thân trong quan h ị ọ ổ

ố ng t ẳ ủ ự ị

i l n trong gia đình nên hi u đ ệ quy t đ nh, t ế ị ườ ớ ộ ả c t ệ ể ướ ữ

ặ ố ế ả

ượ i l n khi n cho l a tu i h c sinh THPT mu n đ ổ ọ ườ ớ c đ c l p và không b ph thu c ộ ậ ệ ể ứ ị ứ ộ ụ ị

ộ ở ộ ữ ẹ ườ ớ

i thân trong gia đình. Do đó, cha m và nh ng ng ề ự ỡ ầ ụ ặ ự ể ữ ổ ị

ng d n quá m c chi ti ứ ự ủ

ẫ ộ ưở

ẹ

ế ề ọ ế ả t c a cha m và con trong gia đình. ng chăm sóc thu n l ẹ ầ ạ ậ ợ ộ ầ ươ ữ ữ ề ẹ ư ắ ể ậ ỏ ứ ệ ả ệ gia đình là m t nhu c u tích c c ự ng ướ c a h c sinh THPT, th ủ ủ ả kh ng đ nh b n thay đ i vai trò và m i quan h trong gia đình, các em mong mu n đ ị ố ượ ự ch u trách nhi m cho nh ng vi c làm c a mình. Do thân mình theo h ữ ự c đ c đi m tâm lý đ c tr ng ư đó, cha m và nh ng ng ặ ẹ ượ c c a l a tu i này. C m giác ng ổ ủ ứ m t m c đ nh t đ nh kh ng đ nh b n thân, mu n đ ố ấ ị ượ ả ẳ i l n trong vào cha m và nh ng ng ẹ ườ gia đình c n thay đ i nh ng quy đ nh v s đ đ u v n v t, s ki m tra quá đáng, s chăm ầ ự ữ t v m i lĩnh v c trong cu c s ng c a các em m , s h sóc quá t ộ ố ỷ ỉ ự ướ nh m tránh nh ng xung đ t, mâu thu n đáng ti c x y ra trong ra đình nh h ố ng đ n m i ế ả ẫ ữ ằ quan h thân thi ệ ế ủ i, cha m c n t o m t b u không khí yêu Đ t o môi tr ườ ể ạ ộ ố th ng, đoàn k t, g n bó, quan tâm gi a các thành viên trong gia đình. Cho dù cu c s ng ắ còn nhi u v t v , khó khăn nh ng các b c cha m không nên b t các em làm nh ng công ấ ấ vi c quá s c, b qua nh ng xích mích nh nh t trong gia đình đ cho các em c m th y m ặ áp trong tình th

ế ấ ả ỏ ữ ng gia đình. ươ 2.1.1.2. Tác đ ng tiêu c c ự ộ ệ ệ ộ ạ ộ ố ườ ộ -Cu c s ng hi n đ i, xã h i hi n đ i, năng đ ng đã kéo t ấ ả ọ ồ t c m i ng ọ ẹ ọ ỉ ữ ơ ạ ờ ề ờ ẹ ể ng h p tr b t ẽ ớ ế ề ầ ẫ i l ng, ch quan tâm t ỉ ễ ư ỏ ệ ố ệ ủ ườ ế ả ấ n n xã h i, vi ph m đ o đ c và pháp lu t… i trôi theo dòng ch y công vi c. Th i gian cha m đi làm, con cái đi h c, r i đi h c thêm k c ngày ể ả ệ ả ngh … B a c m t i nhi u khi không có đ các thành viên trong gia đình, th i gian dành ủ ố cho vi c trò chuy n chia s v i các em không nhi u, nên các b c cha m không hi u các ệ ớ i em mu n gì, c n gì d n đ n nhi u tr ợ công vi c c a m t s cha m đã d n đ n nh ng h u qu x u nh : Các em d h h ng, b ị ữ ộ ố cu n vào vòng xoáy các t ạ ề ậ k . S l ẻ ị ự ỉ ự ơ ỏ ậ ư ạ ứ ẹ ệ ạ ẫ ộ ậ ố

GVHD: T.S Nguy n Th Kim Liên SVTH: Ngô Th Ph ng ễ ị ị ươ

TL: Giáo D c H c 1 ụ ọ

ộ ấ ệ ữ

ậ ủ ắ ế ề ơ ệ ẹ ậ

ề ạ ụ ạ ứ ầ ủ ờ

ố ặ ầ ư ế ẹ

ệ ể ể ộ

, cha m lo làm kinh t ế N u các em s ng trong gia đình mà cha m gây cãi, đánh nhau, r ế

ượ ệ ưở ấ

ẹ ẽ ị ả ẳ ạ ầ

ứ ng h p con cái có nh ng bi u hi n đ o đ c t ữ ứ ố ườ ể ệ ặ ạ

-Hi n nay, v n đ “c m áo g o ti n” cũng là m t trong nh ng nguyên nhân làm nh ả ấ ng sâu s c đ n vi c giáo d c đ o đ c con cái c a các b c cha m vì đ i s ng v t ch t h ờ ố ưở , ế góp ph n chi ph i đ i s ng tinh th n c a m i cá nhân. Trong th i kỳ kh ng ho ng kinh t ố ờ ố ả ủ ỗ ớ i vi c m u sinh ki m s ng g p không ít khó khăn không quan tâm t ế ệ tác đ ng đ n vi c hình thành và phát tri n nhân cách s phát tri n tâm sinh lý và các y u t ế ố ự c a con em mình. u chè ố ủ ng x u đ n vi c hình c b c, hút chích ma túy, cá đ , đá gà,… thì các em s b nh h ế ộ ờ ạ ữ thành nhân cách và đ o đ c. Tuy nói “g n bùn mà ch ng hôi tanh mùi bùn” nh ng nh ng ư tr t trong gia đình thi u văn hóa ho c vô ế ợ văn hóa thì r t hi m. ế ấ

-S ng trong m t gia đình mà cha m ố ệ ế ụ ữ ố ắ ả ạ ể ữ ư ử ụ ề ữ ị ị ẩ ữ ướ ạ ắ ộ ủ ể ệ gia đình. Do cha m đánh đ p, ch i m ng, thi u quan tâm, ho c cha m là nh ng ng ậ ắ ữ ạ ế ự ế cho th y hành vi ph m t ấ ử ẹ

- Ho c m t s gia đình có cu c s ng kinh t

ỉ ạ ề ụ ứ

ớ ế ặ ệ ệ ờ ạ ộ ố ẩ ọ ậ

ẫ ượ ầ ế đ y đ nh ng con cái l ế ầ ủ ư ư ấ ộ ủ ọ ề

ự ạ ờ ố ườ i thi u. ố ớ ề ự

ị ặ ụ ữ ọ ỹ

ấ ế ệ

ơ ả ệ

l a tu i này các em b t bu c ph i bi

ế

ữ i có nh ng bi u ể ữ i không quan i vi c h c t p, đ i s ng tinh th n, giao ti p xã h i c a con và vi c giáo d c g n ầ ụ ị ng, d n đ n tình tr ng nhi u h c sinh không đ c trang b ạ ể V i th c tr ng hi n nay khi mà r t nhi u em h c sinh ạ ệ ỹ các thành ph l n, th xã ho c m t s gia đình giàu có thi u h t nh ng k năng ộ ố t, các em không bi t làm b t c m t công vi c nào cho dù là nh ng ữ ấ ứ ộ ế ph c v nhu c u c a b n thân hay nh ng công vi c nhà đ n gi n mà đáng l ẽ ữ ầ ủ ả t làm đ chu n b cho b n thân nh ng k năng ữ ả ế ộ ỹ ể ả ắ c vào m t cu c s ng c chân ra kh i c ng tr t khi các em b ộ ố ướ ỏ ổ ộ ướ ẳ ng r t nhi u đ n s kh ng ng thành. Đi u này có nh h i tr ế ự ấ ề ườ ưở ườ ả

ẩ ị ng THPT b ưở ể ế ị ộ ố ơ

ạ ộ ố ẽ ẫ ạ ộ ươ ề ẹ ẹ ữ ể ủ ng cho con cái phát tri n. Ng ự ớ c l ượ ạ ề ộ ố ầ ả n n xã h i, đ o đ c b suy thoái. ạ ứ ị ệ ạ ầ ớ ố ố ở ự ườ ớ ọ i l n, các b n cùng trang l a nên t l ữ thành ph s ng khép kín, ngày càng ít có s giao ti p gi a ế i xung quanh, c s giao ti p v i m i ng ế ỉ ệ ứ ườ ớ ạ ượ ự ớ ư ạ các gia đình trong khu dân c . Nên không t o đ đ c bi ặ s ng t ố ố 2.1.2. Nhà tr thành ph là khá cao. ở ộ ế ự ể ổ i sinh ra là thánh thi n, là t ủ ị ừ ệ ố ỗ ồ ậ ự ề ề ầ ạ ng cũng r t quan tr ng. ụ ạ ứ ở ườ ọ ọ ẹ có nh ng bi n pháp giáo d c thi u khoa h c ộ nh : s d ng b o l c đ răng d y các em, b t các em ph i làm theo nh ng ý mu n c a ủ ạ ự ẹ t nh ng đi u đó con mình có thích hay không,… Hay gia đình mà cha m mình mà không bi ế ề ự ng giá tr nhân cách c a các em cũng thiên v s có nh ng hành vi l ch chu n thì đ nh h ủ ệ ồ i c a m t s em h c sinh b t ngu n phát tri n l ch l c. Th c t ọ ộ ố t ườ i ẹ ặ ừ nghiên ma tuý, c b c, làm ăn phi pháp... ạ ộ ố hi n sai l ch chu n m c đ o đ c do ph huynh ch cung c p ti n nh ng l ệ tâm t ệ nh phó m t cho nhà tr ặ ư nh ng k năng s ng t ố ữ THPT ố ớ ở s ng c b n và c n thi ế ầ ơ ả ố công vi c t ụ ụ ệ ự ra ở ứ ổ s ng c n thi ầ ố đ c l p c a nh ng ng ề ủ ộ ậ đ nh cái Tôi đ c l p c a các em, đ n s hình thành và phát tri n nhân cách. ế ự ộ ậ ủ ị -H n n a, cu c s ng hôn nhân c a cha m cũng quy t đ nh quá trình hình thành nhân ủ ẹ ữ ng yêu giúp cách h c sinh THPT. Cha m có cu c s ng hôn nhân h nh phúc, quan tâm, th ộ ố ọ đ và chia s l n nhau nh ng khó khăn trong cu c s ng luôn t o ra m t ni m tin và đ nh ị ỡ ạ h i, cu c s ng hôn nhân c a cha m không h nh ướ phúc, đ v s t o ra m t áp l c l n v tinh th n cho các em, làm cho các em chán n n, bi ộ ỗ ỡ ẽ ạ quan trong cu c s ng, d r i vào t ộ ễ ơ ộ ố -Ph n l n các gia đình ư t là các em ít có c h i giao l u v i ng ệ ơ ộ k thanh niên giai đo n này ạ ự ỉ ng tác đ ng đ n s hình thành và phát tri n nhân cách hoc ườ . sinh Trung h c ph thông ọ B n ch t m i con ng t. Ch t ch H Chí Minh t ng nói: ườ ấ ả “Hi n d ph i đâu là tính s n, ph n nhi u do giáo d c mà nên”. Do v y, bên c nh s giáo ẵ ả ữ d c đ o đ c ụ ạ ứ ở ệ Nhà tr ườ ộ ọ ứ nhà tr ọ ng v n gi ẫ ề ế ườ ư ế ẩ ọ ứ ừ ế ng. Bên c nh đó vi c truy n đ t ki n th c thì nhà tr ề ướ ườ ệ ạ ầ ụ nhà tr gia đình, vi c giáo d c đ o đ c ấ ng có m t vai trò quan tr ng trong vi c truy n th ki n th c cho h c sinh. ụ ế ệ ữ nhi u ngu n nh ng ki n th c H c sinh có th ti p thu ki n th c t ứ ở ồ ể ế ọ c chu n hóa, đ t đ chính xác cao và có v trí quan tr ng hàng đ u vì đó là ki n th c đã đ ạ ộ ượ ầ ị đ nh h ng cũng góp ph n trong ứ ị vi c hình thành và phát tri n nhân cách c a h c sinh. ể ệ ề ứ ạ ế ủ ọ

GVHD: T.S Nguy n Th Kim Liên SVTH: Ngô Th Ph ng ễ ị ị ươ

TL: Giáo D c H c 1 ụ ọ

ọ ậ ượ ư ạ ớ -Tr ườ 2.1.2.1. Tác đ ng tích c c ự ộ ộ c h c t p giao l u v i th y cô và bè b n, đây là m t ầ Ở t đ p đ các em phát tri n c th ch t, tinh th n và nhân cách. ể ả ể ấ ệ ng h c… t o đi u ki n c giao l u v i nhau, v i t p th l p h c, tr ạ ng h c là n i các em đ ơ ọ ườ ng lành m nh, t ể ớ ớ ậ ể ớ ầ ọ ườ ề ọ

ạ ượ ổ ọ ậ ượ ườ c nh ng t ữ ự ủ ộ ầ ộ ỹ ữ ệ ng còn t môi tr ố ẹ đây, các cá nhân đ ư cho s phát tri n m i cá nhân. ự ể -Nh đ ờ ượ t, h n ch đ ạ ố ữ ạ ộ ờ ạ ộ ườ ứ ạ ổ ề ộ c h c t p và rèn luy n trong nhà tr c nh ng kĩ năng ng mà các em có đ ữ ệ n n xã h i, nh ng tác đ ng tiêu c c c a xã h i vì các em s ng t ộ ữ ệ ạ ế ượ ố ng ươ ng rèn luy n nh ng k năng thông qua nh ng ch c nh ng th y cô giáo trong tr đ ữ ườ ượ ề ch c nhi u , hay ho t đ ng ngo i khóa… Nhà tr trình ho t đ ng ngoài gi cu c thi cho các em nh Olympic các môn h c, các cu c thi v an toàn giao thông, v pháp ề ọ ư lu t… đ nâng cao hi u bi t cho các em. ộ ậ ể ể ế ng t ể ươ ườ ữ ạ ấ -Các em có th noi theo nh ng t m g ư ớ ọ ổ ọ ậ ổ ế ọ ậ ữ ể ầ ấ ộ t mình v ự th n t ầ ượ trong cu c s ng. ng đ t c a các b n trong l p, trong tr ể ố ủ ế t ng lên trong h c t p cũng nh rèn luy n. H c sinh trung h c ph thông đã bi ệ ươ ng cho mình nh ng th y giáo hay m t nhân v t n i ti ng nào đó đ ph n đ u ấ ộ ố -Giáo viên ch nhi m cũng góp m t vai trò không nh trong vi c đ nh h ộ ủ ệ ướ ỏ ạ ả ướ ệ ng lai, giáo viên ch nhi m còn đóng vai trò nh m t ng ng s hình ự ệ ị c đi ng d n các em b ướ ẫ ườ i i m , ng ẹ ư ộ ườ ủ ườ thành và phát tri n nhân cách các em, ngoài vi c gi ng d y, h đúng con đ cha t ệ ủ ư ệ , tình c m, nguy n v ng… c a các em. ọ ộ

ể ng t ươ v n nh ng tâm t ả ữ ư ấ 2.1.2.2. Tác đ ng tiêu c c ự M t s cán b qu n lý, giáo viên và b n bè th

ạ

ữ

ườ

ệ

ả

ế

ị ự ạ ẫ

ả

ự ưở

ươ ỷ ậ

ộ ố ế ả ệ ề ự ủ ụ ạ

ế ố ợ

ng r t l n đ n quá trình giáo d c đ o đ c c a các em.

ả

ộ ố ầ

ưở ể ế

ấ ớ ạ

ề ướ ế ầ

ng có nh ng đ nh ki n, ế ộ ả ụ thi u thi n c m; s d ng các bi n pháp hành chính thái quá; s l m d ng ử ụ ng m u trong mô quy n l c c a các th y cô giáo, nhà qu n lý; s thi u g ầ ng, k lu t thi u khách quan ph m giáo d c; vi c đánh giá k t qu , khen th ế ệ ng giáo và không công b ng; s ph i h p không đ ng b gi a các l c l ự ượ ộ ữ ồ ự ằ d c... đ u có nh h ế ụ ạ ứ ủ ụ ọ ủ

ế ườ ơ ạ ể ự ậ ả i th ặ ấ ộ ố ứ ệ ượ ạ ớ ườ ậ ặ ặ ễ ọ i xung quanh. Quá trình dân ch hóa tr ề ề ườ ọ ữ ự ặ ự ự ợ ữ ả ự ạ ậ ồ ừ ạ ả ắ ả ề ấ ầ ớ ệ ọ ụ ứ ế ự ớ ng. Giáo d c đ o đ c cho h c sinh đ ườ ượ ứ ự ọ ợ ạ ộ ề ệ ụ ạ ứ ạ ọ ệ ầ ạ ọ ả ố ả ư ị ả ụ ụ ủ ả ộ ọ i đa. ị ả V phía nhà tr ủ ề ề ng giáo d c ít nhi u đã b c n l c c a kinh t ụ ụ ạ ươ ọ c h t c n k đ n cách d y h c c a m t s th y cô giáo, trong quá trình d y h c Tr ng to ti ng v i h c sinh khi có m t s thành viên trong l p làm có m t s ng ườ ớ ọ ộ ố ng ta không đúng ý, ho c ch m hi u h n so v i các b n khác. Đ ng trong khu v c sân tr ậ ớ s c m nh n th y đi u này không ph i là hi m g p. Hi n t ng này tác đ ng ch m rãi ề ẽ ả ộ ế nh ng đ u đ n, liên t c làm cho h c sinh tr nên nóng tính, d bùng n b o l c khi không ổ ạ ự ụ ở ư ườ ng ữ ng v a ý đi u gì đó v i b n bè ho c nh ng ủ ườ ớ ạ ừ ặ i h c làm cho m t s giáo viên h c, v i nh ng quy đ nh v vi c tôn tr ng nhân cách ng ộ ố ớ ọ ề ệ ị ọ thái c c này sang thái c c khác, tr nên vô c m đ i v i nh ng vi ph m nh c a chuy n t ỏ ủ ố ớ ở ạ ả ể ừ ữ h c sinh; b i lo s vi ph m lu t ho c s ph n ng tiêu c c. S vô c m đó làm cho nh ng ở ự ả ứ ọ đó. vi ph m c a h c sinh ngày càng leo thang, "cái s y n y cái ung" cũng b t ngu n t ọ ủ Vi c giáo d c đ o đ c cho h c sinh là m t v n đ r t khó, ph n l n là giáo d c thông qua ộ ấ ụ ạ ứ tích h p v i các ho t đ ng khác; s tích h p làm cho công tác này tr thành th y u trong ợ ở ạ ộ ho t đ ng c a các nhà tr c th c hi n thông qua ụ ạ ủ nhi u ho t đ ng, qua gi ng d y các môn h c. Môn h c có kh năng giáo d c đ o đ c cho ọ ả ạ ộ h c sinh có hi u qu nh t là môn giáo d c công dân thì g n nh b vô hi u hóa, lý do chính ụ ấ ả ệ ọ t nghi p, không ph i là môn thi đ i h c. Trong do môn h c này không ph i là môn thi t ọ ệ , h c sinh, xã h i nghi m nhiên cho đó là môn h c ph ; hi u qu giáo d c c a môn th c t ệ ự ế ọ h c này cũng b gi m thi u đ n m c t ứ ố ọ ườ ng th ng, ch y l p, … đã làm nhi u ng ườ ụ ệ ạ ườ ủ ầ ễ ể ế ng, môi tr ướ ườ tr ng và s tin yêu c a xã h i dành cho. Nhi u ng ự ọ ộ ố ề ạ ộ ng làm cho v n đ c. Xu h tr ẩ ườ h c hành và thi c , vi c ch y tr ử ọ lòng t ự cho cu c s ng b n b , khó khăn, thi u b i d ề Cũng có m t b ph n đã ph i l y vi c d y thêm, h c thêm làm ph ế ị th ị ơ ố ng m i hóa giáo d c, căn b nh thành tích trong ệ ấ ả i th y đánh m t c ạ ớ ầ ề ườ n ch i đ lo ả ể i th y ph i b ả ươ ng v chuyên môn, rèn luy n v đ o đ c. ứ ệ ấ ng k sinh nhai, l y ế ươ ồ ưỡ ạ ề ề ọ ộ ế ệ ộ ộ ả ấ ậ

GVHD: T.S Nguy n Th Kim Liên SVTH: Ngô Th Ph ng ễ ị ị ươ

TL: Giáo D c H c 1 ụ ọ

ế ộ ố ẹ ủ ạ ủ ề ị ế ề ự ng trình ộ ở ầ ặ ướ ộ ề ự ọ ạ ẫ ệ ầ ấ ỉ ư ẫ ự ư ứ ự ơ ọ ộ

ắ ắ ư ướ ệ ươ ế ự ắ ng, ph ươ

ọ ờ ẫ ố ợ ệ ớ ng h ư ế ệ nguy n ng pháp, bi n pháp giáo d c h c sinh ọ ể ụ ậ ng xuyên, hi u qu th p… d n đ n các h u ữ ệ M t s ít giáo viên ch nhi m l p thi u s g n bó, sâu sát n m b t tâm t ụ ọ ế ưở ộ ố ự ẫ ế ả ấ ụ ườ vi c quà cáp, bi u xén làm ni m vui … Hình nh v nhân cách cao đ p c a m t s ng i ả th y trong m t các em đã b bi n d ng. Ni m tin, s kính tr ng c a các em dành cho các ọ ắ ề h u h t các b môn, dù đã có đi u th y đã b gi m sút. M t khác, n i dung ch ề ị ả ế ươ ụ ng gi m t ch nh, thay m i theo h i, b t tính hàn lâm, nghiêng v th c hành, ng d ng, ớ ả ả ớ ng pháp d y - h c phát huy tính tích c c n i h c sinh, dù nh ng v n còn khà n ng n ; ph ặ ề ươ t đ p, nh ng v n ch a th c hi n m t cách sâu r ng và phát huy có nh ng chuy n bi n t ộ ệ ư ế ố ẹ ể h t hi u qu c a nó. ả ủ ế ộ ố ủ t v ng c a h c sinh; t ng, ph ệ ư ưở ọ ủ ọ đôi khi không phù h p, hi u qu ch a cao; công tác ph i h p v i ph huynh h c sinh đ ớ ệ ả ợ giáo d c h c sinh ch a k p th i, thi u th ị ả ấ ườ ư ụ ng đên s hình thành và phát tri n nhân cách các em. qu x u nh h ự ả ấ ả ệ ế ặ ạ ộ sinh ho t l p; gi ờ ớ ạ ầ ộ ồ ệ ả ậ ự ẫ ườ lên l p h ng tu n, gi ờ ằ ư ầ ồ ả ề ạ ớ ế ả ộ ố ỹ ế ự ế ấ ớ ưở

cho th y, hi n nay, h c sinh các c p h c đ u có nh ng bi u hi n suy thoái ữ ệ ể ệ ấ ở ọ ệ ổ ọ l ứ ỏ ọ ọ ế ế ể ư M t s ho t đ ng ngo i khoá còn g p nhi u khó khăn d n đ n hi u qu th p, ch a ề ạ ạ ộ t ho t đ ng giáo d c ngoài c h c sinh tham gia tích c c. Ti ng xuyên, ch a thu hút đ th ượ ọ ư sinh ho t 15 nhìn chung ch a đ ng b và gi ư ờ ch a phát huy hi u qu th t s . D n đ n các em còn thi u m t s k năng, tinh th n b n ạ ể ng r t l n đ n s hình thành và phát tri n bè, tinh th n đ ng đ i gi m… đi u này nh h ộ ầ nhân cách c a các em. ủ Th c t ấ ự ế v đ o đ c đ c bi t là l a tu i h c sinh Trung h c ph thông. ề ạ ứ ặ -T l ỷ ệ ọ ở ứ ứ ủ ệ ạ ỏ ọ ế ẫ ờ ọ ề ổ m c cao. Do s thi u quan tâm h c sinh y u, kém ự ỷ ệ ọ ể đúng m c c a các b c cha m và đ c bi t là các th y cô giáo d y các em, không tìm hi u ặ ậ nguyên nhân và không có nh ng bi n pháp x lý k p th i khi các em b h c d n đ n tình ệ ử tr ng b h c kéo dài nh h ế h c sinh b h c, t ẹ ữ ưở ế ạ ầ ị ả ọ ậ ệ ạ ứ ủ ộ ả ọ ườ ấ ổ ế ạ ư ử ng v n còn, t l ng đ n k t qu h c t p và đ o đ c c a các em. ng h c còn s sài trong vi c ph bi n các n i quy và ch p hành n i quy, ộ ơ ạ h c sinh ế ọ ế h c sinh có h nh ki m trung bình và y u ể ỏ ọ -Nhi u tr ề ệ ộ ỷ ệ ọ ẫ ạ ủ ẫ

ờ ạ ữ ậ ọ ộ ơ ng b n bè, m i ng ư ọ ạ ch a có bi n pháp x lý th a đáng khi các em vi ph m… nên d n đ n tình tr ng ỏ vi ph m n i qui c a nhà tr ườ ạ v n còn cao. ẫ -M t b ph n h c sinh r i vào nh ng t ộ ộ ng; không kính tr ng th y cô, xem th ọ ẹ ầ ế ớ ạ ộ ữ ộ ề ố nh h ạ ng c a do l ủ ệ ượ ệ ễ ướ ấ ườ ề ố ế ễ ạ ọ 2.1.3. Xã h i tác đ ng đ n s hình thành và phát tri n nhân cách h c sinh ạ ự n n xã h i nh đánh nhau, c b c, b o l c ệ ạ i xung quanh; không h c đ ườ ườ ọ ườ ặ ự ử vì t hi u th o v i ông bà cha m ; thi u tính nhân đ o; các em mê games b h c ho c t ỏ ọ ạ ả ế games; …do đoi đòi theo các b n x u trong tr ng và xã h i. ườ ấ -Đáng báo đ ng h n n a hi n t ọ ơ đó, tình tr ng s ng th và quan h tình d c tr ử ụ i s ng quá d dãi, đánh m t truy n th ng t ố ố ưở ả nghĩa gia phong, công dung ngôn h nh, hi u ti đó là: tôn tr ng l ế ự ạ ng h c sinh đánh giáo viên cũng gia tăng. Bên c nh c hôn nhân ngày càng tăng cao. Đi u này t đ p c a ng i Á Đông, ố ẹ ủ t l nghĩa,... ế ễ ể ộ ộ ọ Trung h c ph thông ổ S phát tri n con ng ể ọ ự ỉ nh n th c đúng đ n, gi ể ẹ ứ ế ắ ả ừ ươ ộ ự ỉ nhiên, do đó ch ng nào còn có s chia c t l ng xa l ộ i ích chung… thì ch ng đó b n thân con ng i nói chung, nhân cách nói riêng ch có th phát tri n đúng quy ể i quy t hài hòa m i quan h cá nhân-xã ố i ườ i ích ạ ố , đ i ừ ợ ườ ự ậ i ích. C.Mác và Ph.Ăngghen đã ch rõ: “Ch ng nào con ng ng di n l ệ ợ trong xã h i hình thành m t cách t ắ ợ ự ừ i s tr thành m t l ộ ượ ườ ẽ ở ả i ch không ph i là b xã h i th ng tr ”. ị ộ ả lu t khi m i cá nhân t ổ ậ h i xét trên ph ộ còn ở riêng và l l p v i con ng ậ ứ ớ ố ị i và nô d ch con ng ườ ị ườ 2.1.3.1. Tác đ ng tích c c ự ộ Xã h i ngày càng ti n b thì các em có nhi u h n nh ng đi u ki n đ phát tri n nh ộ ữ ề ệ ơ ế ọ ể ướ ệ ự ướ ư ể c và ộ ạ c nhi u h n… nh ng đi u đó t o ề ư ồ ộ ố ủ ề ữ ớ s phát tri n c a khoa h c công ngh , s giao l u văn hóa c a các dân t c trong n ự ngoài n ề môi tr ng thu n l ch c đ u t o nh ng đi u ki n t ườ Các em đ ơ ộ i cho các em hình thành và phát tri n nhân cách. ọ ự ế ậ ợ ượ ố ữ ề c. Nhà n ẻ ủ ấ ướ ướ ấ ồ ng, giáo d c, nâng cao trình đ ộ ể ủ c, có s ti p xúc v i cu c s ng c ng đ ng đ ượ ể c s ng trong xã h i mà m i cá nhân, t ổ ứ ề ạ ộ nh t cho các em phát tri n. Vì các em là ngu n nhân l c tr c a đ t n ự ban hành nhi u ch tr ụ ồ ưỡ ể ng, chính sách đ đào t o, b i d ể ủ ươ ệ ố t c ta đã ộ ề ạ

GVHD: T.S Nguy n Th Kim Liên SVTH: Ngô Th Ph ng ễ ị ị ươ

TL: Giáo D c H c 1 ụ ọ

. Chăm lo, phát tri n và ph và nâng cao ý th c trách nhi m công dân ỉ ể ệ ế ứ ạ ề ạ ộ i quy t vi c làm, t o v ệ ấ ậ ự ế ngườ ; xây d ng c s v t ch t các trung tâm văn hóa, th ệ ể ố ế ữ ạ ế ạ ả ậ ầ ộ ạ ọ ỹ Th t ư ủ ướ ng h c ph i xem các g ả ươ ươ ặ ọ ỉ ủ xã h i. Nh nguyên ng, các tr ườ ạ ng m t tr tiêu bi u nh đó đ y lùi t ẩ ị ả ươ ộ

át huy ki n th c, k năng ứ ế ện cho các em h c t p nâng cao trình đ văn hóa, ki n ; t o đi u ki tài năng c a các em ủ ọ ậ ốn cho các em th c, chuyên môn, tay ngh ; có c ch , chính sách gi ơ ế ứ ề ả ể m u sinh, l p nghi p ệ khi ra tr ơ ở ậ ư ể thao, giúp các em rèn luy n, nâng cao th ch t; lãnh đ o phát tri n các phong trào d c thụ ấ ể hành đ ng cách m ng trong thanh niên, kh i s c sáng t o, kh năng c ng hi n đ thanh ể ơ ứ ộ n lên chi m lĩnh nh ng đ nh cao khoa h c, k thu t, đi đ u trong gi niên v ế i quy t ả ươ ả đã phát bi uể : ng Phan Văn Kh i nh ng v n đ b c bách c a ề ứ ấ ữ ư “Các ngành, các đ a ph ể ẻ ng c n ph i nhân r ng, t o thành phong trào trong thanh niên, t t m g ệ ầ ừ ấ n n tiêu c c ự ”. ạ ả ở ệ c. ề ờ i các đ a ph ệ ộ ứ ệ ị , xoá đói gi m nghèo; tham gia các ho t đ ng văn hoá, giáo d c, y t ế ả ể ế ậ ự ữ ồ ố Hình nh xung kích đi đ u trong các phong trào tình nguy t đã tr thành nét n p c a ẹ ủ ế ấ ướ Các em đã có nhi u chi n ạ ng đã góp ph n phát tri n kinh ầ , chăm sóc thi u niên ụ gìn tr t t n n xã h i, gi an ộ ệ ạ Nh ng ho t đ ng đó s giúp các ẽ ạ ộ ữ ề ổ ứ ầ tu i tr trong th i kỳ công nghi p hoá, hi n đ i hóa đ t n ệ ổ ẻ d ch tình nguy n chung s c vì c ng đ ng t ươ ạ ồ ị t ạ ộ ế nhi đ ng; tuyên truy n ph bi n pháp lu t, phòng ch ng t ậ ổ ế ch c các ho t đ ng đ n n đáp nghĩa. toàn giao thông; t ề ơ em có m t th gi i quan t ộ ạ ộ ự ế ớ ự t cho s hoàn thiên nhân cách. ố 2.1.3.2. Tác đ ng tiêu c c ộ ậ ể ể ớ ự ọ ữ ườ ộ ệ ọ ầ ư ứ ế ứ ủ ạ ả ọ ạ ưở ướ ơ ứ ủ ơ h ủ ữ ệ ạ ộ ở ệ ứ ề c mình. Các em ổ ờ ế ố ng ho t đ ng c a mình vào vi c vui ch i mang tính h ướ ế ứ ớ Trong quá trình h i nh p và phát tri n hi n nay, cùng v i s phát tri n nh vũ bão ệ c i đang đ ng tr ướ ị ạ ị ng tr c ti p đ n giá tr ế ự ng Hàn Qu c, ăn m c, ặ ố ố ẹ t đ p ả ắ ng ưở ơ ớ ệ ệ i t p...”, “Hàng hi u ế ớ ậ c a khoa h c công ngh đã làm cho nh ng giá tr đ o đ c c a con ng ủ nguy c suy thoái tr m tr ng. Vi c giao l u văn hóa ngo i nh h ư ệ đ o đ c c a h c sinh. Đa s h c sinh hi n nay ch y theo xu h ệ ố ọ ạ ki u tóc, hình th c b ngoài… đua đòi ăn ch i mà quên đi nh ng b n s c văn hóa t ể c a đ t n ủ ấ ướ th , nhi u khi vô b , ít chú ý đ n vi c m mang ki n th c và hoàn thi n nhân cách. “T ụ ề ch thích đi n tho i nào đ i m i...”, “Phim Hàn Qu c đang chi u t ỉ h p th i ợ ớ ề ệ ể ọ ấ ạ ề ừ ọ ặ ả ườ ọ ả ư ị ạ ụ ư i Vi ứ

ứ ạ ế ạ ữ đó d n đ n nh ng hành vi tiêu c c, có th h y ho i t ệ ẽ ậ ạ ệ ch ...”. ờ ở ỗ ề Khoa h c công ngh phát tri n, h c sinh ti p xúc v i internet và h c r t nhi u đi u ế ọ nó. Tuy nhiên, bên c nh m t tích c c, internet có nhi u đi m tiêu c c nh có ể ự ệ t ứ ủ ữ ng và giáo d c nên s d nh n th c sai ẽ ễ ng xuyên ch i game online và ơ ườ ng đ n đ o đ c, làm tha hóa nhân ế ạ ươ ng ứ ừ ể ủ ự ế ẫ

h u ích t ữ ự nh ng hình nh, phim nh không phù h p v i nh ng giá tr đ o đ c c a con ng ớ ợ ữ i đ nh h Nam. H c sinh xem nh ng thi u ng ướ ườ ị ậ ữ vi c th i. H n n a, l m kéo theo hành vi sai và ph m t ệ ơ ộ ầ s ng trong o giác s gây ra nh ng hành vi d n nh h ầ ả ả ưở ố cách, l ch l c v nh n th c, t ữ ạ ề ớ ẻ. i tr lai c a gi ủ ộ ố ề ư ấ ử ụ ạ ắ ắ ư ườ ớ ẻ ấ ậ ậ ộ ệ ề ệ ỹ ế ư ư ệ ổ ẻ ạ c h u qu c a nh ng đo n phim, b c nh đ ậ ượ ử c quay phim l ụ ả ậ ượ ậ ỏ ạ ể ễ ứ ả ượ ể ả ượ c, không ít nh ng b n tr c chuy n t ộ ạ ướ ễ ắ ứ ữ ạ ỉ ộ ộ i xem. Là l a tu i d b kích đ ng, d b t ch ườ ể ộ ủ ế ệ ữ ể ng đ l ủ ự ợ ể ạ ậ ứ ề ạ t nhau,… Môi tr ả i s n sàng gi ườ ế ặ i h u qu suy thoái v đ o đ c. Con ng ợ ẵ ễ ườ ố ậ ủ ữ ộ ề ạ ứ ự ề ậ ng đ n s hình thành và phát tri n nhân cách. ng b i các y u t T c đ lan truy n thông tin trên Intenet nhanh chóng là m t ti n ích, các trang m ng ạ ạ ệ i h c các em s d ng r t nhi u, nh ng nó mang l i đ xã h i nh Facebook, Twiter… l ạ ượ ộ ự c xem là nhanh nh y trong vi c n m b t các thành t u qu khó l ng. Tu i tr luôn đ ổ ẻ ượ ả k thu t m i, các b n tr r t am hi u vi c s d ng các công cũ k thu t nh đi n tho i di ể ệ ử ụ ạ ạ ỹ đ ng có quay phim ch p nh, chuy n t ạ i i d li u lên m ng … Th nh ng, tu i tr cũng l ể ả ữ ệ ộ r t ch m đ c m nh n đ c g i lên m ng. ả ủ ạ ữ ể ả ấ ạ ằ Ngày nay, ch m t chuy n nh trong l p cũng có th d dàng đ i b ng ớ ệ i lên m ng, có hàng ngàn đ n hàng đi n tho i di đ ng, cũng nhanh chóng đ ệ ạ ế t ng tri u l ẻ ệ ượ ổ ễ ị làm h i mình khi s d ng không ki m soát các ti n b c a công ngh t ạ ự ử ụ M t khác, xã h i ngày nay phát tri n đa d ng, phong phú. Nh ng m t trái c a s phát ạ ặ ộ ậ th tr tri n n n kinh t i nhu n i vì l ề ể ế ị ườ ng s ng xung quanh b t ch p th đo n h i nhau, vì l ạ ạ ấ ấ ọ cùng v i nh ng t n n xã h i đang di n ra tràn lan và ngày càng xâm nh p sâu vào h c ệ ạ ớ ng cũng là nguyên nhân gây ra s suy thoái v đ o đ c…. Do v y, các em ít nhi u cũng đ ườ b nh h ế ự ị ả đó, nh h ả ế ố ưở ưở ể ở

GVHD: T.S Nguy n Th Kim Liên SVTH: Ngô Th Ph ng ễ ị ị ươ

TL: Giáo D c H c 1 ụ ọ

ả ừ ủ ữ ề ặ th tr ệ ưở ặ ừ ệ ể ạ c ta đang có nh ng bi u hi n tiêu c c đáng lo ng i, nh ệ i h c t p và tu d ả ườ ọ ậ ự ưỡ ạ ế ạ ả ạ Ph i th a nh n r ng, do nh h ng t ả ậ ằ cũng nh c a xu th toàn c u hóa, và đ c bi ư ủ ầ ế n đ u, m t b ph n h c sinh ọ ộ ộ ậ ở ướ ấ ữ i s ng buông th , l ngch y theo l phai nh t lý t ưở ố ố ạ ạ h ạ ộ ộ ưở nghi n ng p, th m chí vi ph m pháp lu t ... ậ ng nh ng m t trái c a n n kinh t ế ị ườ ấ t, do không nghiêm túc trong rèn luy n, ph n ư ng đ o đ c, thích ứ ng th , ng i lao đ ng, chu ng nh ng sinh ho t thi u lành m nh ho c ph n văn hóa, ặ ệ ạ ầ Xã h i càng phát tri n thì có nhi u v n đ n y sinh trong cu c s ng, các em ph n ề ả ể ấ ụ ậ ộ ữ ậ ề ộ ố xung quanh hình thành nh ng thói h , t ng b i các y u t ữ ư ậ ấ ề ị ả ấ ố t x u: ề ở Ở ế ố ớ ặ trên l p các em th y b n bè mình hút thu c, khi v nhà thì g p mình ạ i l n trong gia đình hút nên cũng t p tành theo vì các em mu n ch ng t ậ ứ ỏ ố nhi u b nh h ưở -Hút thu c lá: ố ườ ớ nh ng ng ữ là ng ữ mình là ng ắ i l n. ườ ớ -R i chè b t đ u t ượ ắ ầ ừ ỏ ể ứ ề -Bài b c nãy sinh vào nh ng d p l t càng v sau đ ch ng t ạ ơ i, lúc đ u ch là u ng n ố ỉ c b n bè, ng ướ ạ ớ ạ c nh ng ư ướ i l n. ườ ớ ư h n n a là ch i ăn ti n. ữ d n nó tr thành thói quen. B t c khi nào cũng có th ch i và t ấ ứ ầ ở ề ơ -Các em th nh ng lúc các em t t p l ầ ụ ậ ạ i sành đi u, đua đòi, b t ch ệ ườ ỉ ị ễ ế ể ơ ề t, hay ch là ch i cho vui v i b n bè nh ng lâu ệ ơ ữ ơ ườ ộ t, v nhà tr m c a c a cha m , ho c là hàng xóm “b n cùng sinh đ o t c” p gi i ăn ch i, n u không có ti n ăn ch i thì nãy sinh tr m c p, ắ ầ t p l ụ ậ ạ ủ ủ ng t ộ ế ặ ơ ẹ ề ậ c ướ -Chít hút ma túy, tham gia đua xe, gây m t tr t t , phá làng phá xóm, ch i game cũng ấ ậ ự ạ ặ ơ đ ấ ạ ượ ổ ế ỏ ọ ạ c xem là v n n n ngày càng ph bi n. ộ ộ ọ ậ ng s ng, ố ưở ế ng x u đ n ấ ạ ả ữ ệ c m , hoài bão v ươ c h t là nguy c đe d a t Ngoài ra còn m t b ph n không nh h c sinh giai đo n này không có lý t m nh t m c đích h c t p, th c d ng hay có nh ng suy nghĩ l ch l c nh h ạ ưở ụ ờ đ ng c , ơ ướ ộ Nh ng hi n t ữ ủ ả ơ ậ ự ụ n lên. ướ ế ở ự ướ ể ạ ọ ơ ệ ượ ồ ệ ế ự ằ ầ i d ng nh ng hi n t ệ ượ ữ ờ ợ ế ể ế ứ ễ ọ ng lai c a chính b n thân h , ng đó, tr ọ ươ ng lành m nh, ti n b và văn minh gia đình h c, đ ng th i c n tr s phát tri n theo h ộ ế ờ ả c a xã h i ta hi n nay. M t khác, cũng c n nói r ng, các th l c thù đ ch đang “ch đ i” và ặ ộ ủ s ra s c khai thác, l c “di n bi n hòa ợ ụ ẽ bình” hòng ch ng phá và ngăn ch n s phát tri n c a cách m ng Vi ị ng đó đ ti n hành chi n l ế ượ t Nam. ệ ể ủ ặ ự ạ

ố 2.2. Gi ể i pháp ả Đ giúp h c sinh xây d ng đ ọ ự ượ ố ố ẹ ữ t đ p, lành m nh, b n v ng ạ ề c m i quan h b n bè t ệ ạ ng và xã h i. ba phía: gia đình, nhà tr ộ ườ

ố ệ ệ ớ ạ

ẳ ể ự ư ự ứ ấ ầ

ệ

ụ ố ớ ứ ữ ạ ọ

ầ ư ủ ữ ứ ẽ ế ỉ

r t c n s k t h p t ấ ầ ự ế ợ ừ Gia đình: Vi c các em mong mu n kh ng đ nh mình trong gia đình, trong quan h v i b n bè và ị ý th c và nhu c u đ c l p c a các em là v n đ c n i khác, cũng nh s phát tri n t ề ầ ng ộ ậ ủ ườ ở c chú ý, quan tâm trong ho t đ ng giáo d c đ i v i l a tu i h c sinh THPT hi n nay đ ổ ọ ạ ộ ượ c ph m vi gia đình. Chúng ta c n tôn tr ng nh ng quan đi m, nhu c u và mong mu n ố ầ ể ả chính đáng c a các em, s là sai l m n u chúng ta ch nhìn các em nh là nh ng đ a tr ẻ ầ còn non n t.ớ

ứ ượ

Các hình th c giáo d c con cái trong gia đình c n ầ đ ứ ử ụ ự ặ

ụ trong gia đình chú ý đ c bi ệ bi ụ ố mẹ và các thành viên c b ặ t, tránh s d ng các hình th c giáo d c thi u tích c c và đ c ụ ế ầ ủ t là các hình th c giáo d c roi v t, xâm ph m th ch t và tinh th n c a con em mình. ạ ể ấ ệ ọ

ố ẹ ạ ầ ng n i dung giáo d c đ o đ c cho các em d c b u không khí lành m nh t ụ ượ ộ ạ ứ ng: ng c n xây d ng đ ầ ng c n tăng c ầ ệ ự ườ ụ ạ ườ ườ ườ ọ ướ ữ ứ ứ ậ ầ ệ ạ ệ ụ i tính nói riêng vào gi ng d y chính khóa trong nhà tr ớ ng ph ứ ng cũng c n đ a vi c giáo d c gi ư ườ ườ ả ạ Nhà tr ơ t đ p cho các em. H n Nhà tr i nhi u hình n a, nhà tr ữ ề ứ th c. Coi tr ng vi c giáo d c đ o đ c cũng giúp các em nh n th c và có nh ng cách ng ứ i tính x đúng đ n trong m i quan h b n bè. Nhà tr ố ắ ử nói chung và tâm lí gi ổ ớ thông. ộ ế ượ ứ ầ ươ i, trong đó coi vi c giáo d c đ o đ c cho ng B giáo d c c n có chi n l ụ ầ ớ ệ ạ ườ ọ ụ ọ ơ ọ ứ ệ ọ ỉ c xây d ng ch ng trình giáo d c đ o đ c đ y đ và ự ủ ụ ạ quy mô h n so v i hi n t i h c là m t v n ộ ấ ệ ụ ạ ướ đ quan tr ng. Ch khi coi tr ng vi c giao d c đ o đ c thì vi c giáo d c h c sinh h ng ề ứ i xây d ng nh ng m i quan h b n bè lành m nh, trong sáng m i tr nên có hi u qu . t ả ớ ụ ạ ạ ệ ệ ạ ớ ở ữ ự ệ ố

GVHD: T.S Nguy n Th Kim Liên SVTH: Ngô Th Ph ng ễ ị ị ươ

TL: Giáo D c H c 1 ụ ọ

ườ

ữ ủ

ộ ả

ự ch c đoàn th , các l c l ổ

ụ

ứ

ườ

ng s quan tâm ch đ o sát sao h n n a c a chi b Đ ng, Ban ơ ng giáo d c trong và ngoài ự ượ ọ

ỉ ạ ể ụ ạ ứ

Tăng c Giám hi u, các t ệ tr ố ớ ườ

ổ

ch c đ ứ

ứ ổ

ng đ i v i công tác giáo d c đ o đ c cho h c sinh. Th ng xuyên đ i m i n i dung, ph ớ ộ ằ ụ

ể ươ ệ i h c tham gia h c t p rèn luy n ườ ọ

ng pháp, hình th c t ọ ậ

ộ

ọ ự

ụ ạ ứ

ạ ộ

ả ủ

ế

ng, phê bình, nh c nh

giáo d c cho h c sinh, nh m thu hút ng m t cách tích c c. ể ệ ả ả

ọ Vi c ki m tra đánh giá k t qu c a ho t đ ng giáo d c đ o đ c cho h c ở

ưở

ằ

ả

ắ

sinh ph i đ m b o công b ng, công khai, khen th k p th i. ị

ng giáo d c t t ụ ư ưở ớ ầ

ờ Trong nh ng năm t ữ

ườ t ư ưở ủ i c n tăng c c, ch nghĩa Mác-Lênin, t ể ng H Chí Minh… t ổ ướ ạ ộ ớ ứ ồ ợ ộ ng đ o đ c, ý th c công dân, ứ ứ ạ ch c cho h c sinh tham lòng yêu n ổ ứ ọ gia các ho t đ ng xã h i, văn hoá, th thao phù h p v i l a tu i và v i yêu c u giáo d c ụ ầ ớ toàn di n”.ệ

Xã h i:ộ Các cá nhân, t ch c ươ ề ng, ban, ngành, đoàn th nên t o nh ng đi u ữ ể ạ ki n thu n l các đ a ph ị ứ ở ụ ệ ậ ợ * Gia đình c n k t h p v i nhà ộ ớ ế ợ h i trong vi c giáo d c giá ệ

ng và xã h i. ụ không nên phó m c trách nhi m giáo d c giá tr con em mình cho nhà tr ổ ấ ể ầ ặ ườ

Th nh t, ph i thi c m i quan h b n v ng gi a gia đình – nhà tr ườ ứ ấ ệ t l p đ ế ậ ượ ng, xã ị ệ ề ữ i nh t đ giáo d c cho các em hoàn thiên nhân cách. tr ườ ụ ố ữ ề ả ộ ố ấ ộ ố ệ ụ ướ ậ ể ố ố ẹ ậ t là th ệ ả ạ ự ắ ộ ạ ệ ữ ế ọ ơ ườ ừ ề ế ả ờ ả ệ ng (đ c bi ặ ả ạ ệ

ả ụ ả ạ ơ ạ ộ ố ộ ả ệ ữ ả ẻ ế ệ ệ ả ờ ố ệ ệ ả ặ ể ế ệ ẻ ệ ng s ng, môi tr ng giao ti p và h c t p t gia t trị cho các em, ộ ng – xã ẹ h i. Trong cu c s ng chúng ta luôn có nh ng khó khăn vì nhi u lí do khác nhau. Cha m ữ ộ ượ c ph i chăm lo cu c s ng v t ch t và tinh th n cho gia đình nên đôi lúc không th có đ ể ả ầ ng con mình theo th i gian theo sát con cái đ có nh ng bi n pháp giáo d c thích h p h ợ ữ ờ ế ớ t, cái thi n. Do v y, cha m mu n con tr thành công dân t t ph i t o s g n k t v i cái t ố ở ng xuyên liên l c v i giáo viên ch nhi m) và xã h i. V i nhà nhà tr ớ ủ ườ ạ ớ ng thì ph i không ng ng liên l c v i ph huynh (nh t là nh ng h c sinh y u kém, tr ấ ớ ườ ụ i pháp kh c th ắ ng vi ph m n i qui, n n p…) đ hi u nhi u h n v h c sinh và có gi ề ọ ộ ườ ề ể ể ố ng và xã h i ph i có s k t n i và th ng ph c h u hi u. Đ ng th i c gia đình, nhà tr ự ế ố ộ ườ ồ ụ ữ i trí và bi n pháp giáo d c tr . Nhà n c ph i can nh t trong các ho t đ ng vui ch i gi ạ ộ ấ ả ướ ẻ ệ ả ng s ng lành thi p và qu n lý nh ng ho t đ ng văn hóa - xã h i, đ m b o t o môi tr ệ ườ ữ ng - xã h i m nh cho tr . Chính vì th , chúng ta ph i đ t quan h gi a gia đình, nhà - tr ộ ườ ạ ấ ể i pháp c b n nh t đ trong m i quan h bi n ch ng không th tách r i nhau. Đây là gi ơ ả ứ hoàn thi n vi c giáo d c đ o đ c cho th h tr hi n nay. ụ ạ ứ ườ ộ ọ ậ ố ở ườ ế ố đình, nhà tr ứ ườ ự ế ể ẽ ố ạ ố t cho s phát tri n nhân cách ơ ộ ở ng s ng xung quanh r t ph c t p, luôn di n ra nh ng t ứ ạ ng, đ o đ c l ạ c n thi ế ố ầ t, h c sinh s ít có c h i tr thành ng ọ ấ t ư ưở ứ ố ố ệ ả ắ ượ i xung quanh nhà và tr ườ ả ườ ự ng xã h i g n gũi này tr c ti p nh h ế ủ Th hai, ph i t o m t môi tr ả ạ ng và xã h i. ộ Đây là m t trong nh ng y u t tr . Có môi ữ ộ ở ẻ ng s ng, làm vi c và h c t p t tr i x u, không ọ ậ ố ệ ườ ườ ấ i. Hi n nay, môi tr th ph m t ệ ộ ườ ệ ể ữ ễ ng không t n n xã h i nh h t đ n vi c hình thành t ủ ọ i s ng c a h c ộ ả ố ế ưở ạ sinh. Do v y, b n thân c a các b c ph huynh, giáo viên ph i n m đ ạ ộ c nh ng ho t đ ng ậ ậ ủ ả ữ ụ văn hóa, th ng m i, các trò ch i gi ng. Vì chính i trí và con ng ạ ơ ươ ườ môi tr ng và góp ph n hình thành và hoàn thi n ệ ộ ầ ế ả ưở nhân cách c a h c sinh. N u môi tr ữ ng xung quanh ph c t p thì chúng ta s có nh ng ẽ ọ ườ bi n pháp phòng ng a đ ngăn ch n nh ng h u qu x u x y ra đ i v i h c sinh. ữ ầ ứ ạ ả ệ ặ ố ớ ọ ng m u, hi u tâm sinh lý c a h c sinh và ể ả ấ ẫ ủ ọ t. ừ ể Th ba, nh ng ng ữ ệ ậ i giáo d c ph i g ả ươ ụ ườ ụ ẻ ố ọ có tâm huy t v i vi c giáo d c tr thành công dân t Cha m , giáo viên ph i luôn là t m g ử ấ ằ ứ ế ứ ế ớ ng sáng cho h c sinh noi theo, có nh ng hình ẹ ữ ươ t đ i x gi a ng và x ph t công b ng gi a các thành viên, không phân bi th c khen th ệ ố ử ữ ưở ữ t cách khen chê đúng lúc, nên khen nhi u h n chê đ đ ng ể ộ các con và các h c sinh; ph i bi ọ ơ ể tr . Cha m và Th y Cô ph i đ t mình vào v trí c a h c sinh, ph i hi u viên và khích l ả ệ ẻ ề ủ ọ ả ạ ả ẹ ả ặ ầ ị

GVHD: T.S Nguy n Th Kim Liên SVTH: Ngô Th Ph ng ễ ị ị ươ

TL: Giáo D c H c 1 ụ ọ

ng pháp giáo d c đúng đ n phù h p cho c tâm sinh lý c a h c sinh đ có nh ng ph ợ ắ ể ữ ụ ươ đ ượ t ng đ i t ừ ố ợ ậ ề ừ i b n và v a là nh ng nhà t ể ể ư ấ ố

ỏ ọ ụ ừ ủ ọ ng h c sinh. ố ượ ọ ừ Chúng ta ph i có s hòa nh p và h p tác v i chúng, v a là các b c ti n b i, cũng v a ậ ớ ự ả v n tâm lý đáng tin c y đ chúng có th chia là nh ng ng ừ ườ ạ ậ ữ ữ s nh ng vui bu n và nh ng b t t trong cu c s ng, trong h c t p và trong các m i quan ồ ọ ậ ộ ố ế ắ ữ ữ ẽ h b n bè và xã h i khác. ộ ệ ạ ứ ư ụ ả ả ố ờ nh và giáo d c ph i Th t ả , chúng ta ph i giáo d c đ o đ c cho h c sinh ngay t ụ ạ ứ ị ng xuyên, su t đ i; ph i theo dõi các m i quan h c a h c sinh và giáo d c giá tr ố ố ọ ố th ườ s ng, k năng s ng cho h c sinh, lý t ố t thì nhà tr ứ ỹ ệ ưở Vi c giáo d c đ o đ c cho m t h c sinh tr thành m t công dân t ộ ọ ố ả ụ ạ ừ ữ ứ ở các c p h c. Quan tr ng nh t là n n t ng giáo d c ấ ọ ọ ấ ổ ọ ầ ọ ọ ệ ủ c ng s ng và lòng yêu n ướ ở ộ khi tr m i hình thành nh n th c, đó là nh ng lúc ậ ề ả ớ ầ ề ọ i d y cho các em l t đúng - sai và ph i làm đúng theo l ả ệ ẽ ố ể ệ ự ộ ọ ơ ở ố ế ế ậ ả ạ ậ ọ ố ớ ọ ễ ọ ụ ậ ộ ề ọ ứ ặ ạ ậ ể ẫ ạ ồ ơ ộ ắ ễ ơ ả ữ ạ ắ ữ ộ ộ ỗ ế ể ế ẫ nh th là ph m pháp. Do v y vi c d y ch và d y ng ạ ứ ộ ặ ữ ệ ệ ế ặ ở t nh ng v n làm do không hi u m c đ n ng nh c a s ư ư ế ậ ấ ạ ế ấ ọ Ch ng ườ nhà và vi c ệ ph i chú tr ng ngay t ẻ ớ ọ ụ ở tr b t đ u t giáo d c đ o đ c ứ ở ẻ ắ ầ ừ ụ ạ ng giáo c p Ti u h c vì đây là nh ng bu i h c đ u tiên mà h c sinh làm quen v i môi tr ữ ườ ọ ể ấ c c ng chi u nhi u nên khi vào h c quí Th y Cô s là nh ng ữ d c. Có l nhà các em đ ề ượ ư ẽ ẽ ở ụ ẽ s ng công b ng, phân bi ng ườ ạ ằ i con trong gia đình và cách ph i, d y cho các em hi u vai trò, trách nhi m c a m t ng ườ ạ ủ ả ể b c Trung h c c s là th i đi m các em có s chuy n giao ti p văn hóa trong xã h i,… ờ ể ộ Ở ậ ế i xung quanh. Vì v y, ậ bi n v tâm sinh lý và luôn hi u kỳ, tò mò, mu n khám phá th gi ế ớ ế ề ộ ố chúng ta ph i d y cho h c sinh cách ti p c n và thu nh n thông tin t th c ti n cu c s ng ừ ự và v n d ng nó m t cách đúng đ n vào cu c s ng. Đ i v i h c sinh Trung h c ph thông, ổ ộ ố ắ đây là giai đo n các em phát tri n khá hoàn thi n v m i m t, nh n th c đã sâu s c và chín ệ ch n h n, tuy nhiên các em v n còn nh ng suy nghĩ b ng b t, nông c n nên d r i vào i ph m mà b n thân nh ng cám d trong cu c s ng, sa vào c m b y xã h i và tr thành t ộ ố ẫ t, ho c bi ẹ ủ ự các em không hay bi ặ vi c, ho c do không bi ườ i t làm ạ cho h c sinh ph i xuyên su t t ả ề ạ c p th p đ n c p cao, không gián đo n. ạ ng 3: Nh ng đ xu t nh m giúp h c sinh Trung h c ph thông hoàn ọ ọ ố ừ ấ ấ ươ ữ ổ ằ ệ ế ệ ạ ệ ẩ ố ị ố ấ ụ ọ ỹ c cho h c sinh là r t quan ể i m i xã h i ch nghĩa đ ụ ạ ứ ướ ườ ưở ầ ủ ấ ộ ớ ọ

thi n nhân cách H n lúc nào h t, hi n nay vi c đ y m nh giáo d c đ o đ c, giáo d c giá tr s ng, k ơ năng s ng cho h c sinh, lý t ng s ng, giáo d c lòng yêu n ọ ụ ố t. Nó góp ph n xây d ng thành công con ng tr ng và c p thi ự ế c trong th i kỳ m i. phát tri n đ t n ấ ướ ờ ể 3.1. B i d ng v đ o đ c, chính tr , pháp lu t, l i s ng, b i d ng lý t ớ ề ạ ứ ậ ố ố ồ ưỡ ồ ưỡ ưở ng ị cách m ngạ ớ ọ ụ c, có lòng v tha nhân ái, c n cù liêm khi ầ ươ ạ ạ ứ ủ ứ ế ứ ủ ụ ạ ứ ng đ t n ấ ướ ủ ỉ ị ể ộ ự ớ ạ t ạ ủ ụ ụ ư ưở ố ề ọ ả ứ ụ ậ ữ ứ ứ ắ ươ ộ ng th c ng x đúng đ n tr ử ượ ạ ệ ệ ạ ố giác, có kh năng ch ng l ả ả ậ ị

ẹ c v chi n l ướ ề ứ ạ ủ ấ ướ c phát tri n đ t n ể ề ợ ố ố ọ ậ ụ ủ ạ ủ ộ ố ả ộ ủ ệ ổ ệ ế ạ ạ ạ ị ọ ộ ủ ế -Ngày nay giáo d c đ o đ c cho h c sinh là giáo d c lòng trung thành v i Đ ng, hi u ả ự v i dân, yêu quê h t và chính tr c. ị ớ Đó là đ o đ c Xã hôi Ch nghĩa, là đ o đ c Xã h i Ch Nghĩa là đ o đ c c a cá nhân , ạ t p th và ch nghĩa nhân đ o mang tính chân th c, tích c c, khác v i đ o đ c v k cá ự ạ ậ ứ ụ ng- chính tr , giáo d c nhân. Giáo d c đ o đ c h c sinh g n ch t v i giáo d c t ị ặ ớ ắ c XHCN, truy n th ng và giáo d c b n s c văn hóa dân t c, giáo d c pháp lu t nhà n ướ ụ c các v n đ c a xã h i, cung c p cho h c sinh nh ng ph ộ ấ ướ ề ủ ắ ọ ấ ki m soát đ ng lý t ủ c hành vi c a ng cách m ng… giúp các em có kh năng t b i d ự ể ưở ồ ưỡ ả i s ng. i nh ng bi u hi n l ch l c v l b n thân m t cách t ộ ạ ề ố ố ể ả ữ ự ề -B i d ng v chính tr là nâng cao kh năng nh n th c cho các em v ch quy n ủ ề ồ ưỡ ề c. Th c hiên dân t c, v s t n t i và toàn v n lãnh th , v s giàu m nh c a đ t n ộ ự ấ ướ ề ự ồ ạ ổ ề ự c và tuân th các chính ng l i c a Đ ng c a nhà n đ ủ ả ố ủ ườ ủ ể ệ sách đ i n i, đ i ngo i c a qu c gia. V quy n l i và nghĩa v c a công dân th hi n ạ ủ ố ộ trong cu c s ng lao đ ng, h c t p và ho t đ ng chính tr xã h i vì h nh phúc c a nhân dân. ộ i m i th đo n xâm ph m đ n an ninh Các em ph i có nhi m v b o v t ố ch quy n qu c gia và gi ề ố -B i d ồ ưỡ ế ượ ề ạ ộ qu c, ch ng l ố v ng kh i đ i đoàn k t dân t c. ế ố ạ ụ ệ ả gia đóng góp xây d ng các b lu t c a nhà n ướ ng v pháp lu t là các em ph i có nghĩa v trong vi c cùng toàn dân tham ệ c th c hi n ấ ụ ả ữ ữ ậ ộ ậ ủ c, đ u tranh đ pháp lu t đ ể ậ ượ ề ự ự

GVHD: T.S Nguy n Th Kim Liên SVTH: Ngô Th Ph ng ễ ị ị ươ

TL: Giáo D c H c 1 ụ ọ

c pháp quy n, và quy n l i c a m i ng ằ ấ ộ ướ ề ợ ủ ề ọ ườ ượ c i đ công b ng, ph n đ u cho m t nhà n nhà n ấ c b o v . ệ ặ ờ ớ ự ố thân, nó th ng t ự ổ ẻ ư ố ớ giác, là s đòi h i t ự ng tr c, h ự ướ ướ ả -Lý t ưở nguy n, t ệ ượ ỏ ự ủ i ạ ở ỉ ừ ưở ứ ễ ọ ớ ng s ng c a thanh thi u niên không ch d ng l ế ớ ả ủ ng đ i v i tu i tr nh ánh sáng m t tr i v i s s ng, là s g n bó h u c , là ữ ơ ự ắ i: “Không m t chút ộ ườ nh n th c, ý ậ ắ c tôi rèn trong th c ti n h c đi đôi v i hành, lý lu n g n ậ ự , ph i thành hành đ ng, thông qua hành đ ng, và hi u qu c a hành đ ng. bác c, dù là vi c nh . Đi u gì trái, thì h t s c tránh, ộ ế ứ ộ ệ ệ ề ượ ả ố ỏ s t ự ự nào đ c quên”. Lý t ố th c và quan ni m, mà ph i đ ả ượ ệ ứ v i th c t ộ ả ự ế ớ d y: “Đi u gì ph i thì c làm cho kỳ đ ề ạ dù là m t đi u trái nh ”. ề ộ h c t p, t ự ưỡ ạ ứ ố ố ế ệ ẻ ả ỏ Phát huy vai trò t ự ọ ậ ỗ ộ ớ ki m ch , bi ng, có hoài bão, khát khao v ệ ế ự ề ế ườ ủ ợ ề ng, rèn luy n đ o đ c, l ủ ng c a i s ng và lý t ệ ưở c T qu c và ị ổ ướ ố ệ i cái m i, cái ti n b . B n thân n t ươ ớ ộ ả ế t v t qua nh ng cám d và tiêu c c xã ự ỗ ế ượ i; c n ầ i mình h i ng ự ụ ỷ ệ v ng ni m tin trong cu c s ng, vào các giá tr chân, thi n, ộ ố t qua m i khó khăn gian kh nh Bác H đã d y: “gian nan rèn luy n m i thành ạ ồ ạ ị ệ ư ớ ổ ọ du d th h tr . M i m t đoàn viên thanh niên ph i xác đ nh rõ trách nhi m tr nhân dân, s ng có lý t ưở ố giác rèn luy n, bi t t i t m i ng ữ ườ ự ỗ h i, nh ng bi u hi n c a ch nghĩa cá nhân, ích k , th c d ng, l ộ ữ ủ ể ệ ph i t tin vào chính mình, gi ả ự ữ ữ m ; v ỹ ượ công”.

ứ ố ớ ng lý t -T ch c tuyên truy n, nâng cao nh n th c đ i v i các l c l ự ượ ưở ứ ậ i s ng, b i d ậ ố ố ổ ứ ạ ồ ưỡ ng tham gia giáo d c ụ ọ ng cách m ng cho h c ạ ề ị ứ đ o đ c đ o đ c, chính tr , pháp lu t, l ạ sinh: i s ng, b i d Giáo d c đ o đ c, chính tr , pháp lu t, l ị ứ ụ ưở ồ ưỡ ộ ạ ậ ố ố ạ ộ ư ườ ng lý t ạ ộ ệ ọ ố ạ ạ ộ ệ ả ạ ng cách m ng ạ thông qua các ho t đ ng ngo i khóa, các ho t đ ng Đoàn, các ho t đ ng xã h i nh b o ư ả ỹ ề ơ ng, b o v khu dân c , tham gia các phong trào tình nguy n, các qu đ n n v môi tr ệ đáp nghĩa, qu giúp b n h c t ỹ ạ ươ ươ ạ ệ ớ ạ ng đ o đ c H Chí Minh và ồ ứ ấ ng- trách nhi m”, “m i th y cô giáo ổ ầ ọ ố t, h c t t”, ạ ố ng văn hóa lành ọ ự ự ườ ạ t công tác giáo d c đ o đ c đ o đ c, chính tr , pháp ị ụ ứ ứ ạ lu t, l ạ ưở ậ ố ố ng- tình th ộ ng đ o đ c, t ạ ươ ng h c thân thi n, h c sinh tích c c”, “Xây d ng môi tr ọ ng h c”. ọ -T ch c ch đ o, th c hi n t ỉ ạ ồ ưỡ ng pháp ch nhi m t t v i m t k ộ ọ ươ t… L ng ghép, đ y m nh vi c h c t p và làm theo t m g ệ ọ ậ ồ ẩ các cu c v n đ ng l n: Dân ch - k c ủ ỉ ươ ậ ộ h c và sáng t o”, các phong trào thi đua “D y t là m t t m g ứ ự ọ ộ ấ Xây d ng “ Tr ườ ệ ự m nh trong tr ườ ứ ổ i s ng, b i d ố ớ ạ ệ ố ng cách m ng cho h c sinh. ệ ủ ệ ợ ạ ể ệ ố ớ ự ả ọ ế ố ươ ầ ấ ẽ ả ự ng lý t Đ i v i giáo viên ch nhi m nên có m t ph ủ ắ ừ ệ ả ệ ử i th y, đ ng th i ph i có t m lòng yêu th ờ ườ ả ư ộ ố ớ ượ ị ỡ ự ạ ả ộ ộ ế ho ch toàn di n, h p lý. T vi c tìm hi u, n m b t hoàn c nh gia đình, năng l c tùng h c ọ ắ ự sinh, h c sinh có hoàn c nh khó khăn… đ n vi c x lý tình hu ng. Đòi h i c n ph i có s ỏ ầ ả ng, th hi n trách nghiêm kh c c a ng ể ệ ồ ủ ắ ổ nhi m lòng v tha nh m t ng i cha đ i v i con cái; thông c m chia s ni m vui, n i ề ườ t qua khó khăn, khuyên b o chân tình, t o đ ng l c cho các em bu n, giúp đ các em v ph n đ u hoàn thi n nhân cách… ệ ồ ấ ệ ạ ố ề ấ ấ ạ ộ t môn h c c a mình, t o đi u ki n thu n ậ ề ề ọ ủ ạ ế ế ứ i s ng, b i d ấ Đ i v i giáo viên b môn: Ph n đ u d y t ố ớ i nh t cho các em ti p thu ki n th c, trong quá trình d y nên l ng ghép các v n đ v l ấ ợ đ o đ c, chính tr , pháp lu t, l ạ ứ ậ ố ố ồ ưỡ ồ ạ ọ Đ i v i t ế ủ ứ ổ ỷ ươ ị ọ ậ ướ ớ t qua đó đ giáo d c các em. i Vi ườ ố ể t cho con, đ ng viên, răng d y các em ạ ấ ươ ủ ữ ộ ẹ ầ ả ướ ch c chính tr xã h i ( Chính quy n đ a ph ng, t ệ ấ ng cách m ng cho h c sinh. ng lý t ưở ị ch c Đoàn thanh niên: Tuyên truy n các ngh quy t c a đoàn, t ch c ứ ố ớ ổ ề ng”, các phong trào thi đua trong h c t p sinh ho t, các ho t th c hi n “N n p- K c ạ ạ ệ ề ế ự c nh ngu n”… nh m đ ng n i ngo i khóa: các ho t đ ng “Đ n n đáp nghĩa- u ng n ằ ố ạ ộ ộ ồ ạ ộ ề ơ giáo d c v lòng nhân ái, truy n th ng, đ o lý con ng ụ ệ ạ ề ụ ề ng t Đ i v i cha m c n tr thành t m g ố ở ng c a Đ ng và nhà n ủ ươ ả ộ ị ố ớ nh ng đi u hay, l ề ố ớ ph i, nh ng ch tr ữ ổ c. ươ ứ ề ổ ẽ Đ i v i các t ọ ự ệ ộ ầ dân ph …): c n ố ố chú tr ng xây d ng m i quan h gia đình v i xã h i, xây d ng gia đình văn hóa, khu ph ớ văn hóa,ông bà m u m c,con cháu th o hi n, tri n khai các k ho ch c a c p trên cho toàn ị ự ế ủ ấ ố ự ể ề ạ ẩ ả

GVHD: T.S Nguy n Th Kim Liên SVTH: Ngô Th Ph ng ễ ị ị ươ

TL: Giáo D c H c 1 ụ ọ

i s ng, b i d ng lý t ị ụ ạ ậ ố ố ạ ng cách m ng ồ ưỡ ưở dân, đ a giáo d c đ o đ c, chính tr , pháp lu t, l ứ cho h c sinh làm nòng c t. ố ể ư ọ -Ki m tra, đánh giá, x lý công tác giáo d c đ o đ c h c sinh: Quá trình ki m tra ph i th c hi n th ử ả ườ ự ệ ể ị ụ ủ ư ề ằ ấ ươ ưở ế ể ị ng, khen th ữ ẩ ự ự ờ ặ ạ ờ ụ ạ ứ ọ ấ ng xuyên, liên t c theo đ nh kỳ hay đ t xu t, ộ qua nhi u kênh thông tin nh Đoàn thanh niên, giáo viên ch nhi m,… nh m m c đích: ệ ụ ươ n ng khuy n khích các em ph n đ u v Đánh giá đúng, k p th i bi u d ấ lên; đ ng th i ngăn ch n, phê bình nh ng sai trái-vi ph m; thúc đ y s t ệ giác th c hi n ự ồ nhi m v . ụ ệ ọ ả ọ ng xuyên theo dõi các em h c ườ ầ t… t o đi u ki n cho các em s a sai và có ni m tin đ v năng h c t p, rèn luy n c a h c sinh… C n quan tâm, th sinh cá bi n lên. ạ ề Quá trình đánh giá: là m t quá trình “nghiêm túc- khoa h c”. Hãy đánh giá đúng kh ọ ậ ệ ề Quá trình x lý ph i th c hi n “K p th i, chính xác, công b ng, đúng trình t ộ ệ ủ ọ ệ ả ự ệ ử ụ ệ ấ ỉ ng, u n n n, giúp h c sinh t ự ự ọ ố ng nh ng nhân t ự ỉ ậ ồ ắ ữ ể ố ướ ư tiêu c c. ể ươ ữ quy ờ ằ ị ng ch phát hi n nh ng sai trái và k lu t mà đ nh”; l y giáo d c làm chính, tránh xu h ữ ướ ị giác th c hi n; đ ng th i không dành th i gian đ đ nh h ờ ắ ệ ờ gi ụ tích c c, kh c ph c ỷ ậ ự ồ ưỡ nh ng thi u sót c a nhân t ủ ể ị nghiêm k lu t, phát huy u đi m, b i d ữ ữ ự ế ố

ổ ế ươ ứ ọ ả ơ ả 3.2. B i d ồ ưỡ -Ti p t c đ i m i n i dung, ph ổ ế ụ ạ ỏ ả ỹ ứ ụ ế ệ ứ ữ ộ ậ ổ tế theo h ướ ộ ệ

ị ộ ộ ấ ứ ồ ử ệ ị xã h i, t ộ ổ ng giáo d c công dân, giáo d c t ọ ổ ộ ế c đ i m i n i dung ụ : T ng b ng pháp giáo d c ớ ộ ướ ừ t th c, b sung thi ầ nh ng n i dung c n ộ ế ổ ự ng b o đ m ki n th c c b n, c p nh t nh ng ti n b khoa h c, công ế ữ ậ ậ ợ và năng ng giáo d c ườ ng H Chí Minh, coi tr ng ọ t, l ch s dân t c, đ a lý ạ ch c các ho t ớ ầ ể ụ ứ ợ ệ ụ ế ớ ả i, h đ c bi ọ ặ ả Nhìn r ng ra các qu c gia có n n giáo d c phát tri n trên th gi ề ạ ế ụ ệ ườ ọ ố ủ ụ ậ ươ ụ ọ ọ ổ tệ Nam ngay c -Tăng c ng pháp ổ ơ ở ậ ổ ườ ướ ữ ự ệ ạ ọ ướ ế ng pháp d y h c. ể ử ụ ả ả ụ : Xây d ng quan h ch t ch gi a c quan qu n nhân l c và vi c làm lý nhà n ạ v i c quan qu n lý ẽ ữ ơ ệ ng ụ ộ lên l p, ớ l u ban… “b nh thành tích” t nghi p, t l ệ ủ ộ ậ ụ ả ả ả ị ể ề ệ ừ ạ ọ ệ ặ ự ự ượ khác ngoài ngành, l c l đang làm cho ngành m tấ các ngành h c ph thông cũng không ổ ọ ng qu n lý ngành giáo d c theo ngành ể ự ng pháp giáo ủ ộ thay đ i ph ấ thì ngành m i ch đ ng ơ ả ươ ự ổ

ụ ữ ự giáo d c ( thi c , lu n văn , c vì sao có chuy n d y thêm Không th có chuy n: không ai gi i thích đ ng nâng cao trình đ ki n th c ứ ớ ộ sách giáo khoa, lo i b nh ng ki n th c không ữ thi ngh , tăng n i dung công ngh ng d ng, tăng c ụ k thu t t ng h p t l c th c hành. Tăng c ự ụ ư ưở ụ ườ ự ữ các môn khoa h c xã h i và nhân văn , nh t là ti ng Vi h n n a ế ơ tệ Nam. T ch c cho h c sinh tham gia công tác và văn hoá Vi ọ đ ng văn ngh , th thao phù h p v i yêu c u giáo d c toàn di n. ệ ệ ộ t quan ộ ể ố tâm đ n vi c phát tri n t ệ duy sáng t o, kh năng làm vi c đ c l p và kh năng làm vi c ệ ộ ậ ệ ể ư theo nhóm c a ng ằ ng pháp khác nhau nh m i h c. Các qu c gia này áp d ng nhi u ph ườ ọ ủ ố ươ ề và t o đi u ki n t khích l t nh t đ ng i h c phát tri n kh năng sáng t o c a mình. ệ ố ề ạ ấ ể ạ ả ể Nhi u trong s các ph ng ph ng pháp, chúng ta có th h c t p và áp d ng cho ươ ề ươ ể ọ nh ng tr Vi ng, đ n v ch a áp d ng ph ng th c đào t o theo tín ch . ị ư ườ ả ở ữ ỉ ạ ứ ơ ng c s v t ch t cho các tr ớ ng h c, đ a Tin h c vào qu n lý và đ i m i ơ ở ậ ườ ấ ườ ư ả : Thay th , b sung c s v t ch t ph ng ph thông. Tích t b cho các tr ấ và thi ế ổ ươ ế ị c c đ a Tin h c vào gi ng d y, thay đ i ph ệ ng tích c c. Hi n ng pháp d y h c theo h ươ ạ ả ọ ự ư ự ọ ạ ng ti n d y h c hi n đ i th c hi n nh ng ph ạ nh :ư h c v i máy i đang nay trên th gi ọ ớ ệ ươ ế ớ ế overhead, v i giáo án đi n t … Chúng ta t ng b tính, v i đèn chi u c ti p c n, nhân ệ ử ớ ậ ớ c đ a vào s d ng đ thay đ i ph r ng, t ng b ươ ướ ư ừ ổ ộ qu n lý giáo d c -Đ i m i công tác ự ớ ổ c v giáo d c - đào t o ả ớ ơ ướ ề ụ thu c nhi u vào các ngành giáo d c đang l Hi n nay ệ ề ệ t ví d t l ư ệ ỉ ệ ụ ỉ ệ ố đi tính đ c l p, ch đ ng, th m chí qu n lý nhân s ự ở ả ộ ậ ph i thu c ngành giáo d c qu n lý. Nên có đ nh h ụ ướ ộ ộ ộ ậ ch đ o v chuyên môn, nhân s , ngân sách, thanh tra ki m tra, k d cọ toàn b , đ c l p ỉ ạ c xây d ng c b n, c s v t ch t ớ ơ ở ậ ả d c .ụ X lý nghiêm túc các hi n t ệ ượ c p b ng …) ệ ằ ấ ng tiêu c c trong ngành ượ ả ử ệ ậ ạ ể

GVHD: T.S Nguy n Th Kim Liên SVTH: Ngô Th Ph ng ễ ị ị ươ

TL: Giáo D c H c 1 ụ ọ

ng c a ả ế ệ ướ c ủ ươ ủ Đ ng và nhà n ữ ụ ệ i h th ng các tr ườ ạ ọ ụ ủ ụ ử ệ ế ạ ệ ố ườ ậ ng bán công, tr ứ ệ ng dân l p. G n các tr ể t n d ng t ệ ố ng ph thông và đ i h c, h th ng ng đ i h c và trung ậ ạ ọ ự c a đ i ngũ và ủ ộ ụ

tác nghiên c u khoa h c giáo d c ữ ứ ườ ườ ệ ệ ơ ụ nh m gi ằ ả ụ ấ ọ ậ và th c ti n ụ ả ề t ự ợ i đáp nh ng ữ ữ ng, chính sách v giáo d c, nh ng ề ng pháp giáo d c, đánh giá, thi …. Đ u ph i nghiên ệ Nam và đ a vào nhà ư sách giáo khoa liên ng theo đúng quy đ nh . Không ễ ự đ i m i, ớ tuỳ ti n c i cách, ệ ả ổ

ệ ủ ộ i trên đ t n ấ ướ ả ủ ậ ả ộ ổ ệ ệ ị ẽ ừ ụ ề ớ ệ ố ự ề ớ ị ệ ế ụ ữ ng đ u tiên n u không kh n tr ưở ươ ế ầ ẩ h c thêm, đây là nhi m v c a ngành giáo d c, n u ch tr ọ c m thì ngành ph i có nhi m v x lý, tìm bi n pháp x lý . ả ấ ng s p x p l Tăng c ắ ổ ng t , tr tr ng công, tr ắ ư ườ ườ ườ h c chuyên nghi p v i các vi n nghiên c u đ i u năng l c ố ư ớ ọ c s v t ch t hi n có. ơ ở ẫ Coi tr ng h n n a công ọ ự ễ trong giáo d c, các ch tr v n đ lý lu n ủ ươ ề ấ đ i m i v n i dung, quy trình, ph ụ ươ ớ ề ộ ổ ỹ ưỡ và trãi qua th c nghi m, phù h p v i th c ti n Vi c u k l ng ứ ệ tr ớ ch nh lý ỉ ườ ị t c nh nh ng l n ầ v a qua . ư ữ ụ ừ ụ Khó khăn nh t c a chúng ta hi n nay là s y u kém c a đ i ngũ qu n lý giáo d c, ấ ủ ự ế c ta m t th i gian dài. ấ đã t n t đây là h u qu c a ch đ quan liêu, bao c p ế ộ ờ ồ ạ , Hi n nay chúng ta đang th c hi n công cu c đ i m i ,nh ng ta chú tr ng đ i m i kinh t ế ộ ổ ự ớ ọ ư ớ c đ i m i. Vì v y h th ng giáo d c và các ngành khác đ u đ i còn chính tr s t ng b ổ ổ ậ ướ ặ m i sau chính tr . Vì v y m t s v n đ tiêu c c đang di n ra trong ngành giáo d c. M t ộ ố ấ ụ ễ ậ nh ng đi m b t khác, giáo d c là ngành có nhi u quan h đ n nhân dân, nên khi b c l ấ ể ộ ộ ề c p, ngành giáo d c s b nh h ớ ệ đ i m i ng th c hi n ậ ổ ự duy trong giáo d c . t ư ệ ạ ề ơ ở ế ụ ẩ ấ ụ ả ướ ề ướ ộ ầ ả ụ ẽ ị ả ụ Hoàn thi n th ch qu n lý nhà n ả ể ế ụ ố ơ ở ộ ệ ố ố ậ ị ươ ụ ồ ả ụ ẽ ữ ủ ụ ụ ệ t đ phân c p qu n lý giáo d c; tăng quy n t ấ ấ ụ ạ ọ ơ ở c v giáo d c trong toàn ngành ụ ướ ề ng đ nh h c phù h p v i yêu c u phát tri n kinh t th tr ị ế ị ườ ể ầ ng và tri ơ ở ả ớ ệ ự ợ ộ c v ườ ể ả ả c v giáo d c trên c s ti p t c đ y m nh c i c v giáo d c; qu n lý cách hành chính giáo d c. Th ng nh t m t đ u m i qu n lý nhà n ụ theo pháp quy n trên c s m t h th ng pháp lu t giáo d c đ ng b v i s ph i h p ch t ặ ộ ớ ự ố ợ ề ề ự ch gi a các B , ngành, đ a ph ệ ể ộ ch và trách nhi m xã h i cho các c s giáo d c, nh t là các c s giáo d c đ i h c và ộ ệ t giáo d c ngh nghi p. Tăng hi u l c qu n lý nhà n ở ấ t ề ướ ng c các c p qu n lý nhà n ướ ả ấ ả xã h i ch nghĩa. ủ Tăng c ặ ụ ầ ả ướ ừ ề ả ch c xã h i ngh ể ọ ề ướ c theo cách ề ộ ng ngoài công ng công tác ki m tra, thanh tra giáo d c; chuy n d n qu n lý nhà n ụ ng và t ấ ượ ụ ế ể qu n lý nhà n ổ ứ ườ ạ ộ ứ ụ ệ ệ ọ ộ ộ giáo d c n ng v hành chính sang qu n lý ch t l ki m soát sang giám sát m i ho t đ ng giáo d c. Nâng cao vai trò các t nghi p giáo d c nh H i Giáo ch c, H i Khuy n h c, liên hi p h i các tr l p… trong phát tri n giáo d c. ậ ư ộ ể ụ ng nâng cao v k năng s ng, k năng giao ti p và ng x ứ ử ỷ ạ ế 3.3. B i d ồ ưỡ ệ ỹ ề ỷ ệ ề ủ ề ấ ườ ế ệ ậ ế ấ ị ộ ố ớ ể ề ề ố ế ấ ơ ộ ậ Bên c nh vi c thi u kinh nghi m làm vi c thì không ít b n tr đánh m t c h i l p ẻ ệ nghi p do thi u k năng m m. Nhi u ng i không nh n th c đúng, đ v v n đ này. ề H u h t r t b đ ng, hi u m h v k năng m m, vai trò c a k năng m m đ i v i công vi c c a mình. Đi u này khi n cho k năng m m c a sinh viên hi n nay còn y u. ỹ ạ ứ ủ ỹ ệ ầ ệ ủ ủ ề ề ề ơ ồ ề ỹ ế ẩ ậ ế ộ ộ -B i d ẹ ỹ ế ồ ưỡ i t ườ ừ ỹ ắ ị ế t cái chân thi n m trong cu c s ng con ng ộ ợ ứ ng nâng cao trình đ nh n th c ng cho các em đánh ậ đó hình thành tình ờ ạ ế ử ng văn hóa-th m m cho các em là b i d ồ ưỡ ỹ ồ ưỡ cái đ p trong t nhiên, trong cu c s ng xã h i và ngh thu t. B i d ộ ố ự ệ giá cái đ p, nh n bi ộ ố ệ ậ ẹ c m và th hi u th m m đúng đ n, phù h p v i các giá tr dân t c và th i đ i. ẩ ả ố ế ể ủ ỹ ẫ ị ề ỹ ố ỉ ế ợ ứ ợ ạ ộ ọ ả ề ứ ề ớ ộ ổ ứ ạ ườ ượ ả ổ ệ ng pháp, cách th c t ng xuyên đ ạ ộ ừ ề ệ ả ớ ế -K năng giao ti p, x lý tình hu ng, đ t v n đ , k năng team work, giao ti p ti ng ặ ấ Anh… v n đi m y u c a các em. Hình thành k năng s ng cho h c sinh không ch thông ỹ qua hình th c tích h p trong các môn h c có ti m năng mà còn ph i thích h p thông qua ề ọ ọ ng. Ho t đ ng đoàn g n li n v i ho t đ ng h c nhi u hình th c khác nhau trong nhà tr ạ ộ ắ ườ ổ ng vì đ tu i này các em đ u là Đoàn viên trong t t p c a h c sinh THPT trong nhà tr ề ườ ậ ủ ọ ch c Đoàn – Đ i. H c sinh THPT là l a tu i mà tâm sinh lý đang phát tri n ph c t p đòi ể ọ ổ ứ ứ ứ ẫ c đ i m i v hình th c l n h i vi c sinh ho t, h c t p, rèn luy n ph i th ớ ề ọ ậ ệ ỏ ế ủ ch c các ho t đ ng giúp phát hi n năng khi u c a n i dung, v ph ứ ổ ứ ệ ộ h c sinh, t o đi u ki n cho tr phát tri n v a giúp các em vui ch i gi i trí v a ph i mang ả ơ ừ ể ọ tính giáo d c cao; “Chuy n d ch ki n th c, thái đ và giá tr thành thao tác, hành đ ng và ế ộ ạ ề ươ ạ ụ ẻ ị ứ ể ộ ộ ị

GVHD: T.S Nguy n Th Kim Liên SVTH: Ngô Th Ph ng ễ ị ị ươ

TL: Giáo D c H c 1 ụ ọ

ng tích ệ ư ả ầ ộ ự ế theo xu h ướ th c hi n thu n th c các thao tác, hành đ ng đó nh kh năng th c t ự c c và mang tính ch t xây d ng”. ự ụ ấ ự

GVHD: T.S Nguy n Th Kim Liên SVTH: Ngô Th Ph ng ễ ị ị ươ

TL: Giáo D c H c 1 ụ ọ

ị ậ ế ế ưỡ ừ ứ ồ thành ng ứ ớ ờ ồ c nhu c u v ng ầ ườ ứ ệ ườ ừ xã h i, gia đình và nhà tr ườ ữ ừ ộ ộ ề ư ề ạ ứ ế ẩ ỗ ỗ ự ế ế ế ề ắ ẽ ễ ẫ ế ỗ ạ ở ế ứ ủ ề ạ ộ C. K t lu n và ki n ngh ề ặ ng v m t Ngày nay, nh ng thanh niên trong th i đ i m i không ng ng ra s c tu d ờ ạ ữ ể ở t, đ ng th i luôn trau d i ki n th c đ tr đ o đ c đ tr i có nhân cách t ứ ể ở ế ố ứ ạ i trong xã h i hi n nay. thành ng i v a có đ c, v a có tài, đáp ng đ ộ ượ ườ ừ Nh ngư nh ng tác đ ng t ng nh đã trình bày là nh ng nguyên ữ ổ ễ ố nhân mang tính khách quan đ y các em đ n ch sa sút v đ o đ c. V i l a tu i d b c ớ ứ ệ đ ng, thi u chín ch n, n u các em thi u ch d a, ni m tin, thi u giáo d c, khi đ i di n ụ ố ồ ng h n đáng cám d , c m b y, các em s d sa ngã. Xét cho đ n cùng, các em đáng th ơ ươ ộ ề th c d ng và m t n n trách, b i vì, các em là n n nhân c a m t xã h i ch a nhi u y u t ế ố ự ụ giáo d c m t cân đ i v trí d c và đ c d c. ố ề ộ ứ ụ ụ ụ ấ

ậ ế ự ụ ệ ữ ể ự ớ ứ ấ ạ ớ ọ ệ ệ ọ ộ ạ ọ ự ượ ố ợ ể ự ụ ng, gia đình, xã h i, các c p, các ngành, các đoàn th , các t ấ ộ ừ ườ ừ ế ữ ọ ơ ộ ườ ng ti n truy n thông, … T nhà tr ề ng, m i đ i t ng đ n ngoài xã h i, t ng trong xã h i, ai ai cũng l y nh ng tiêu chu n đ o đ c y đ ệ ọ ố ượ ươ ươ ữ ộ ấ ứ ấ ữ ạ c và gi ủ ầ ị

i Vi ẽ ề ẩ ệ ặ c vào cu c h i nh p đ y sóng gió v i c ng đ ng th gi th k XXI. Đ th c hi n nhi m v xây d ng n n văn hóa tiên ti n đ m đà b n s c dân ả ắ ề ả c c n ph i t c, đ đ i phó v i nh ng n c đ c văn hóa ngo i lai đã, đang t n công, Nhà n ấ ướ ầ ạ ể ố ộ hêt s c chú tr ng lĩnh v c đ o đ c. Nh ng ph m ch t đ o đ c c b n đã trình bày trên ẩ ứ ứ ơ ả ng đ giáo d c phù h p v i vi c giáo d c m i lúc, m i n i. C n có ph i h p các l c l ụ ợ ầ ch c, ổ ứ th ng xuyên: nhà tr ể ườ ng đ n các trung các ph ế ươ ể đ a ph ứ ấ ạ ẩ ị s a mình và răn d y cháu con. Nh ng giá tr đ o đ c y đã t ng ăn sâu vào đ i s ng văn ờ ố ừ ị ạ ử ế n c, nay, n u hóa, tinh th n c a qu n chúng trong l ch s đ u tranh d ng n ầ ữ ướ ướ ử ấ c kh i d y và phát huy m t cách có h th ng, liên t c, m nh m , đ u kh p, s giúp đ ẽ ắ ộ ạ ệ ố ơ ậ ượ cho m i con ng t là th h tr , có đ y đ nh ng ph m ch t, v ng tin t Nam, đ c bi ữ ấ ế ệ ẻ ỗ b ướ ự ụ ầ ủ ữ i ề ớ ở ế ỷ ườ ộ ộ ớ ộ ệ ậ ầ ồ

GVHD: T.S Nguy n Th Kim Liên SVTH: Ngô Th Ph ng ễ ị ị ươ

TL: Giáo D c H c 1 ụ ọ

D. Tài li u tham kh o ả ệ 1. Nguy n Quang U n (Ch biên), Nguy n Văn Lũy, Đinh Văn Vang, Giáo trình Tâm lý

ễ h c đ i c ọ ạ ươ ầ ễ ủ ẩ ng, NXB Đ i h c s ph m, 2007. ạ ọ ư ạ ạ ị ủ t V ế ượ ươ ế ọ ạ ừ ứ ắ ồ

ng, tr ng, Bùi Minh Hi n, Nguy n Ng c B o, Bùi Văn Quân, Phan H ng Vinh, T Đ c Văn; Giáo trình Giáo ễ D c H c t p 1, NXB ọ ậ ễ Đ i h c s ph m, 2006. ả ng Đh Qu ng Nam. ả ụ ọ ạ ươ ườ ị

2. Tr n Th Tuy t Oanh (Ch biên), Ph m Kh c C ng, Ph m Vi ề ả ạ ọ ư ạ ụ 3. Nguy n Th Kim Liên; Bài gi ng Giáo d c h c đ i c 4. http://giaoduc.net 5. http://xahoi.net

ng d n. ậ ẫ ướ

E. Nh n xét c a giáo viên h ủ ……………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… …………………

GVHD: T.S Nguy n Th Kim Liên SVTH: Ngô Th Ph ng ễ ị ị ươ

TL: Giáo D c H c 1 ụ ọ

Ụ

ề ụ

ạ

M C L C: Ụ A. Ph n m đ u ầ 1. Lý do ch n đ tài ọ 2. M c đích nghiên c u 3. Nhi m v nghiên c u ụ ệ 4. Đ i t ng và ph m vi nghiên c u ố ượ 5. Ph ươ 6. Đóng góp c a đ tài 7. K t c u bài ti u lu n ế ấ ng pháp nghiên c u ủ ề ể

ươ ơ ở ế Nhân cách và s phát tri n nhân cách ể B. N i dung ộ ng 1: C s lý thuy t và lý lu n ự

ệ ể ậ ớ ự ng c a nhi u nhân t ề ự ự ọ ọ ặ ể

ế ớ ng ngh nghi p ề ướ ạ ộ

ng tác đ ng đ n s hình thành và phát tri n nhân cách ế ự ể

ng ng trong s hình thành và phát tri n nhân cách ể ng tác đ ng đ n s hình thành và phát tri n nhân cách h c sinh Trung ự ế ự ươ ườ ể ọ ộ

môi tr ng tác đ ng đ n s hình thành và phát tri n nhân cách h c sinh ế ố ườ ể ộ ọ

ế ự ể ộ ọ

ng tác đ ng đ n s hình thành và phát tri n nhân cách h c sinh THPT ế ự ọ

........... ể ọ

ằ

ộ ế ấ ề ng v đ o đ c, chính tr , l ề ạ ứ ng nâng cao trình đ ki n th c ng nâng cao v k năng s ng, k năng giao ti p ng x . ề ỹ ế ứ ố ỹ ế

ng d n ở ầ .......................................................................................................1 ...........................................................................................1 ứ .....................................................................................1 ứ ....................................................................................2 ứ ................................................................2 ứ ...............................................................................2 ......................................................................................2 ậ ....................................................................................3 ..............................................................................................................3 ậ ...............................................................................3 Ch ....................................................................3 1.1. ...............................................................................................3 1.1.1. Khái ni m nhân cách ệ .........................................................................4 1.1.2. Khái ni m s phát tri n nhân cách ể ự ệ ứ ..............................................4 Nhân cách theo quan đi m duy v t bi n ch ng 1.1.2.1. ể ..................................4 S phát tri n nhân cách khác v i s phát tri n cá nhân 1.1.2.2. ể ố. . .5 1.1.2.3. S hình thành và phát tri n nhân cách ch u nh h ị ả ưở ủ ể ............................7 1.1.3. Đ c đi m phát tri n nhân cách h c sinh Trung h c ph thông ổ ể ứ ..............................................................................7 ý th c 1.1.3.1. S phát tri n c a t ự ể ủ ự i quan 1.1.3.2. .............................................................................7 S hình thành th gi ự ệ ....................................................................................8 1.1.3.3. Xu h ế ..........................................................................................8 1.1.3.4. Ho t đ ng giao ti p ............................................................................9 1.1.3.5. S hình thành cái tôi cá nhân ự 1.2. Môi tr ..........................10 ộ ườ ườ ............................................................................................10 1.2.1. Khái ni m môi tr ệ 1.2.2. Vai trò c a môi tr ườ ủ ng 2: Ch Môi tr h c ph thông ổ ọ 2.1. Các y u t ế ự THPT...................................................................................................................................12 2.1.1. Gia đình tác đ ng đ n s hình thành và phát tri n h c sinh THPT ........................12 ự ...................................................................................................12 2.1.1.1. Tác đ ng tích c c ộ ự ...................................................................................................15 2.1.1.2. Tác đ ng tiêu c c ộ ..16 2.1.2. Nhà tr ể ộ ườ ự ...................................................................................................16 2.1.2.1. Tác đ ng tích c c ộ 2.1.2.2. Tác đ ng tiêu c c ự ...................................................................................................16 ộ 2.1.3. Xã h i đ ng đ n s hình thành và phát tri n nhân cách h c sinh THPT.18 ế ự ộ ộ ự ...................................................................................................19 2.1.3.1. Tác đ ng tích c c ộ 2.1.3.2. Tác đ ng tiêu c c ự ...................................................................................................19 ộ ......................................................................................................................21 2.2. Gi i pháp ả ng 3: Nh ng đ xu t nh m giúp h c sinh THPT hoàn thiên nhân cách Ch ọ ữ ươ i s ng ị ố ố .................................................................24 3.1. B i d ồ ưỡ ứ ......................................................................27 3.2. B i d ồ ưỡ 3.3. B i d ử ...........................29 ồ ưỡ ị....................................................................................................30 C. K t lu n và ki n ngh ậ ế ả .........................................................................................................31 D. Tài ti u tham kh o ệ ẫ ...............................................................................31 E. Nh n xét c a giáo viên h ủ ướ ậ

GVHD: T.S Nguy n Th Kim Liên SVTH: Ngô Th Ph ng ễ ị ị ươ