Tác dụng điều hòa lipid máu của viên nang cứng ngưu tất – đan sâm – tam thất trên mô hình gây tăng lipid máu nội sinh bằng Tyloxapol (Triton WR-1339)

Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 4 * 2019<br /> <br /> <br /> TÁC DỤNG ĐIỀU HÒA LIPID MÁU CỦA VIÊN NANG CỨNG<br /> NGƯU TẤT – ĐAN SÂM – TAM THẤT TRÊN MÔ HÌNH<br /> GÂY TĂNG LIPID MÁU NỘI SINH BẰNG TYLOXAPOL (TRITON WR-1339)<br /> Nguyễn Thanh Tuấn*, Nguyễn Thị Sơn**, Trần Kim Trang***<br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu nghiên cứu: Điều trị hiệu quả rối loạn lipid máu có khả năng giảm tỉ lệ mắc bệnh và tử vong tim<br /> mạch. Với mong muốn tìm kiếm chế phẩm thuốc hạ lipid máu từ dược liệu an toàn, hiệu quả và khắc phục những<br /> hạn chế thuốc hóa dược. Nghiên cứu này thực hiện nhằm khảo sát tác dụng điều hòa lipid máu của viên MIX<br /> trên mô hình tăng lipid máu nội sinh bằng tyloxapol.<br /> Đối tượng - Phương pháp nghiên cứu: Viên MIX bào chế tại Công ty cổ phần Dược Lâm Đồng<br /> (LADOPHAR). Nghiên cứu thực nghiệm gồm 60 chuột nhắt trắng. Mô hình tăng lipid máu nội sinh bằng<br /> tyloxapol: Chuột thử nghiệm được cho nhịn đói 16 giờ sau đó tiêm tĩnh mạch tyloxapol liều 250 mg/kg thể trọng.<br /> Chuột được cho uống nước cất (lô chứng), viên MIX (lô thử) và atorvastatin (lô đối chứng) theo phác đồ dự<br /> phòng. Lấy máu chuột sau 24 giờ tiêm tyloxapol để định lượng các chỉ số lipid máu (TG, TC, LDL-C và HDL-C).<br /> Kết quả: Kết quả nghiên cứu cho thấy tyloxapol làm tăng hàm lượng TG, TC, LDL-C và giảm HDL-C ở lô<br /> chứng. Viên MIX liều 1 viên và 2 viên/kg có tác dụng làm giảm TG, TC và LDL-C. Viên MIX liều 2 viên/kg có<br /> tác dụng làm giảm TG, TC, LDL-C và tăng HDL-C tương đương với lô đối chứng.<br /> Kết luận: Viên MIX có tác dụng điều hòa sự tăng lipid máu trên chuột tăng lipid máu nội sinh ở liều uống<br /> 1 viên và 2 viên/kg thể trọng.<br /> Từ khóa: ngưu tất, đan sâm, tam thất, lipid máu, tyloxapol<br /> ABSTRACT<br /> DYSLIPIDEMIA EFFECTS OF<br /> ACHYRANTHES BIDENTATA- SALVIA MILTIORRHIZA-PANAX NOTOGINSENG CAPSULE<br /> ON THE MODEL OF ENDOGENOUS HYPERLIPIDEMIA WITH TYLOXAPOL (TRITON WR-1339)<br /> Nguyen Thanh Tuan, Nguyen Thi Sơn, Tran Kim Trang<br /> * Ho Chi Minh City Journal of Medicine * Supplement of Vol. 23 – No. 4 - 2019: 256 - 260<br /> Objectives: Effective treatment of dyslipidemia is able to reduce cardiovascular disease morbidity and<br /> mortality. To search for dyslipidemic preparations from safe and effective herbal medicine and overcome<br /> pharmaceutical chemical restrictions, this experimental study is conducted to evaluate the dyslipidemic effects of<br /> MIX on the model of endogenous hyperlipidemia with tyloxapol.<br /> Materials - Methods: MIX capsule was prepared at Lam Dong Pharmaceutical Company (LADOPHAR).<br /> The model of endogenous hyperlipidemia with tyloxapol. Mice were abstained from food in 16 hours, then got<br /> intravenous injection with tyloxapol 250 mg/kg body weight. After 24 hours of injection, the components of<br /> lipoprotein (TG, TC, LDL-C and HDL-C) in mice were determined.<br /> Results: The results showed that tyloxapol increased TG, TC, LDL-C and decreased HDL-C in the control<br /> group. MIX dose of 1 capsule/kg and 2 capsules/kg had shown to reduce TG, TC and LDL-C. MIX dose of 2<br /> <br /> *Phòng khám Đa khoa Hoàn Hảo TP. Hồ Chí Minh<br /> **Khoa Y Học Cổ Truyền Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh<br /> ***Khoa Y Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh<br /> Tác giả liên lạc: ThS. Nguyễn Thanh Tuấn ĐT: 0913123348 Email: tuandhyd@yahoo.com<br /> <br /> 256 Chuyên Đề Y Học Cổ Truyền<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 4 * 2019 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> capsules/kg have been shown to reduce TG, TC, LDL-C and increase HDL-C, was not different from the group<br /> taking Atorvastatin.<br /> Conclusion: MIX capsule at dose of 1 tablet and 2 tablets/kg body weight had shown the dyslipidemic effect<br /> of the model of endogenous hyperlipidemia with tyloxapol in mice.<br /> Key words: achyranthes bidentata, salvia miltiorrhiza, panaxnotoginseng, dyslipidemia, tyloxapol<br /> ĐẶTVẤNĐỀ ĐỐITƯỢNG- PHƯƠNG PHÁPNGHIÊNCỨU<br /> Rối loạn lipid máu là một trong những yếu Thiết kế nghiên cứu<br /> tố khởi đầu của tiến trình hình thành và phát Nghiên cứu thí nghiệm.<br /> triển xơ vữa động mach. Bệnh tim mạch do xơ Đối tượng nghiên cứu<br /> vữa là nguyên nhân hàng đầu gây tàn tật, tử Nguyên liệu<br /> vong và tiếp tục gia tăng ở các nước phát triển. Viên MIX được bào chế tại Công ty cổ phần<br /> Trong năm 2012, bệnh tim mạch do xơ vữa gây Dược Lâm Đồng (LADOPHAR). Hàm lượng 430<br /> tử vong cho khoảng 17,3 triệu người trên toàn mg/viên, đạt tiêu chuẩn chất lượng trước khi<br /> thế giới(5). Điều trị hiệu quả rối loạn lipid máu có dùng để thử nghiệm.<br /> khả năng giảm được yếu tố nguy cơ này(1,5).Với Viên được tháo bỏ vỏ nang, cân trọng lượng<br /> nỗ lực tìm kiếm các giải pháp điều chỉnh rối loạn bột viên của 10 viên và lấy khối lượng trung<br /> lipid máu, nhiều hóa dược và thuốc từ dược liệu bình của 01 viên. Bột viên được hòa trong nước<br /> có tác dụng điều trị và phòng ngừa rối loạn lipid cất và được cho uống hàng ngày. Liều thử<br /> máu được quan tâm nghiên cứu. nghiệm được quy theo số lượng viên uống/kg<br /> thể trọng chuột.<br /> Các nhóm thuốc hóa dược thông dụng<br /> (statin, fibrat, ức chế hấp thu cholesterol) tác Động vật nghiên cứu<br /> dụng điều trị rối loạn lipid máu tốt, nhưng chi 60 chuột nhắt trắng (chủng Swiss albino, 5-6<br /> phí điều trị khá cao, đồng thời cũng có một số tuần tuổi, trọng lượng trung bình 20 ± 2 g),<br /> tác dụng bất lợi như: rối loạn tiêu hoá, tổn được cung cấp bởi Viện Vắc xin và Sinh phẩm<br /> thương gan, thận, cơ (khoảng 1-2%), suy giảm Y tế Nha Trang và được để ổn định 1 tuần<br /> nhận thức, tăng đường huyết(1,5). trước thực nghiệm.<br /> Vì vậy để khắc phục những hạn chế này, các Chuột được nuôi bằng thực phẩm viên được<br /> thuốc từ dược liệu hiện nay được các nhà khoa cung cấp bởi Viện Vắc xin và Sinh phẩm Y tế<br /> Nha Trang và nước uống đầy đủ. Thể tích cho<br /> học ở Việt Nam cũng như trên thế giới quan tâm<br /> uống mẫu thử là 10 ml/kg trọng lượng chuột,<br /> nghiên cứu trong đó có Ngưu tất, Đan sâm, Tam<br /> thời điểm cho chuột uống trong khoảng 8-9 giờ<br /> thất(4,6). Kế thừa kết quả từ những nghiên cứu<br /> sáng. Liều thử nghiệm mẫu thuốc là 1 viên/kg và<br /> trước với mong muốn tìm kiếm một chế phẩm<br /> 2 viên/kg trọng lượng chuột.<br /> phối hợp 3 loại dược liệu Ngưu tất, Đan sâm,<br /> Hóa chất- thuốc thử nghiệm<br /> Tam thất để có được tác dụng hiệp đồng hạ lipid<br /> máu an toàn, hiệu quả và cung cấp dữ liệu khoa Hóa chất<br /> học trên nghiên cứu lâm sàng đánh giá tác dụng Các bộ kit định lượng triglyceride,<br /> dược lý của thuốc. Trong nghiên cứu này, chúng cholesterol toàn phần, HDL-C và LDL-C<br /> tôi khảo sát tác dụng điều hòa lipid máu của (Human Co., Germany).<br /> viên nang cứng Ngưu tất- Đan sâm- Tam thất Thuốc thử nghiệm<br /> (viên MIX) trên mô hình tăng lipid máu nội sinh Tyloxapol (triton WR-1339) và atorvastatin<br /> bằng tyloxapol. được cung cấp bởi công ty Sigma (USA).<br /> <br /> <br /> Chuyên Đề Y Học Cổ Truyền 257<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 4 * 2019<br /> <br /> Phương pháp nghiên cứu nghiệm đạt ý nghĩa thống kê với độ tin cậy 95%<br /> Mô hình gây tăng lipid máu bằng tyloxapol khi P < 0,05 so với lô chứng và đối chứng.<br /> (Triton WR-1339) KẾT QUẢ<br /> Bảng 1. Bố trí thí nghiệm gây tăng lipid máu bằng Bảng 2. Hàm lượng TG trong huyết tương<br /> tyloxapol Nhóm Lô (n=10) TG (mg/dL)<br /> Gây tăng Tyloxapol Chứng sinh lý 90,60 ± 3,94<br /> Nhóm Lô (N=10) Mẫu thử uống<br /> lipid máu (-) Viên MIX liều 2 viên/kg 94,80 ± 3,39<br /> *<br /> Nhóm Chứng sinh lý Nước cất Chứng bệnh lý 805,00 ± 19,72<br /> tyloxapol (- Viên MIX liều 2 Không Tyloxapol Viên MIX liều 1 viên/kg 715,10 ± 12,47<br /> *#$<br /> <br /> ) Lô thử 2<br /> viên/kg (+) Viên MIX liều 2 viên/kg 655,30 ± 25,97<br /> *#<br /> <br /> Chứng bệnh lý Nước cất Atorvastatin liều 60 mg/kg 645,00 ± 22,14<br /> *#<br /> <br /> Viên MIX liều 1<br /> Lô thử 1 *: P